No. 18140.
Derde 8!ad Anno 3919.
Onder onze Vroede Vaderen
GEMEENTEZAKEN
PERSOVERZICHT.
BINNENLAND. -
-x
r Do simpele benoeming van ©en leeraar
in liet schoon schxrjxen aan de Kweesschooi
■voor Ondenvijzers(esseo), waaraan ©en wed
de is verbonden van oeai £300, werkte D on
derdag in dm Raad, als een knuppel in het
hoenderhok. Van allen kamt sprong men
op Eén der sollicitanten, wel een ieen-
vondig klasse-onderwijzer, maar in het be
at van een akte M. O. schoonschrijven,
was niet alleen gepasseerd bij het maken
isau de voordracht, waarop een tweetal
schoolhoofden voorkwamen, waarvan èéa
reeds leeraar in een ander vak aan deze
schoot werkzaam is, hij was blijkbaar in de
stukkeD ook genegeerd. Wat wonder, dat
de heeren er meer van wildon weten! De
Wethouder, de heer Van Hamel, weoschte
de inlichtingen liever in besloten sitting;
to geven en aldus is geschied.
Na heropening bleef het publiek echter
even wijs. B. en W. beloofden, op de
voordracht terug te zullen komen, wat nog
niet wil zeggen, dat zrj er straks anders uit
aal zien. Wel mag de Eaad een moer gemo
tiveerd advies te gemoet zien.
Dit punt had intusschen dal Raad zoo
lang opgehouden, dat zelfs He optimisten
de hoop. dat de agenda des middags zou af
gehandeld worden, opgaven.
fn verband met de voorstellen tot be
stendiging van dé pacht van de exploitatie
van „Burcht" eo „G-raanbeurs" on de Stads
paal, kwam de heer Heemskerk een snaar
aam oeren, waarop de heer Briët nog even
natckkclde, wat de voorstanders vaa het
grondwettelijk recht van vergaderen mis
schien wel een beetje ongerust zat heb
ben gemaakt. Hjj scheen in verband rest
een rnioisterieele circulaire het blijkbaar ge-
iwerrehl te achten, dat in de verpachtings-
yoonvaarden bepalingen werden gemaakt,
Omtrent de vergaderingen, welke al, en welk©
niet zouden mogen worden toegelaten.
De Voorzitter heeft dit op practische
gronden afgewezen. Geen pachter zou met
pulk een contract in zee gaan, merkte hfl
terecht op. En do politie heeft, zooals hij,
Idie alb noofd der politie er het meest
over te zeggen heeft, bescheidenlek deed
[Uukomen, liet immers toch in handen een
[vergadering te verbieden?
Naar aanleiding van een voorgestelde wij
ziging van begrooting >en behoeve van de
kosten van uitbreiding der Centrale Keuken,
deed do heer Eerdmans een duchtigen aanval
top B en W. Deze vroegen indertijd een
ioreaiet aan voor uitbreidng der Centrale
Keuken, zjj beloofden daarbij zuinig te werk
te zullen gaan en ziet, de begrooting was
Bohrnmelijk overschreden- Men had er nog
van alles bijgemaakt, zonder en den Raad,
ia zelfs de Commissie van Fabricage over
te hoeren. Zoo iets achtte hjj bedenseljjk'
en de heer Fokker sloot zich, zooals meer
malen als dit College in het geding wordt
gebracht, er zich bij aam De begrooting
afstemmen, dat zou de beste wijze zrju, om
zoo iets af te loeren. B. en W. zouden
er dan persoonlijk voor kunnen dokken.
Elk vijfhonderd pop, rekende een der
leden ons voor.
Wethouder Van der Pot, die zijn man
in het debat staat, kon zich in dezen be-
ïoepon op de moeilijke tijdsomstandigheden,
'die nog iverwacht een beteren keer ra-
Uien met het eindigen van dan oorlog.
Inderdaad, daaruit is veel te verklaren.
Rel, dat cje voedselschaarschle had aan
gehouden en ach nog verscherpt had, zou
men dan niet B. en W. hebben geprezen,
dat zjj tjjdig voor meerdere uitbreiding had
den gezorgd?
gelden voor vier nieuwe agenten van
polit'e zjjn den burgemeester als hoofd der
ipolitie grif toegestaan. Het zal stellig nog
niet de laalste vermeerdering zijn. Als strains
de uitbreiding der gemeente haar beslag
Jtrijgt, zullen er nog meer bij komen.
Evenmin had iemand bezwaar tegeu de
Reorganisatie van den dienst der gemeente
belastingen, in diea zin, dat er nog een
3-tal z. g. opsporingsambtenaren bij zullen
komen, menschen, die vooral in de volks
wijken door persoonlijk onderzoek zullen moe
teu nagaan, wie en tegen welk bedrag deze
billijkerwijze moeten worden aangeslagen.
Ons lijkt dit een goedon maatregel. Elk
pogen, dat tot een rechtvaardigen aanslag
«tan leiden, verdient waardeering. Het ge
beurt nog te veel, dat de eerlijken moeten
betalen voor hen, die er niet togen opzien,
de belasting te ontduiken.
Het voorstel der Raadscommissie tot sa-
Jarisverhocging cn pensioenfleering der "Wet-
Bboudere is alleen principieel bestreden door
§Ben heer Sjjtsma. De heer Pera, die, zooals
bij verklaarde, er oorspronkelijk ook- niet
•Jveel voor voelde, was van inzicht veran
derd, en de heer De Lange, van wien bekend
Ss. dat lij geen voorstander van deze voor
tstellen was, werd door ongesteldheid ver
hinderd aanwezig te zijn. Voor de argumen-
Iten van den tegenstander, en voor hen, die
,fcr voor hebben gepleit, verwijzen wij naar
bet verslag.
Dat ten slotte de heeren Fokker en Huur
man met den principieelen tegenstander mee-
v stemden, vond zijn oorzaak in de overwe-
'gihg. dat zjj f 2500 nog te weinig vonden.
In de avondzitting ging de pensioennee-
.king er ook zonder slag of stoot door. De
iWethouders hielden zich natuurlijk buiten
stemming. De verhooging wordt geacht met
'1 Januari te zijn ingegaan en het pensioen
Wordt berekend naar Jiet nu aangenomen
bedrag. Volgens de Gemeentewet wor.lt de
nelft beschouwd als te zjjn vast inkomen.
Ho andere helft als presentiegeld ep heil
lPensioen_ bedraagt voor" elk jaar wetliouder-
ncliap één twaalfde gedeelte van het vaste
inkomen. Na 12-jarigen dienst wordt dus
1-50 genoten; het maxi mum dat oereikt
"Kan worden.
De avondzittang was verder geheel ge-
wrjd aan de verordening tot afschaffing van
J nachtarbeid in de broodbakkerjjen, waar,
nu het tot de uitvoering van het beginsel
kcëen verklaarde. Toen
dertijd, naar aanleiding van een verzoek
y,;.11'^Scande, er over werd gestemd, was
,uc anders. Eu is trouwens op dit gebied
in de laatste maanden heel wat veranderd.
Wacht ons nu zelfs niet spoedig een Rijks
regeling? Daarom wilde de heer A. Mulder
de behandeling maar uitstellen. Terecht ver
klaarde de Voorzitter zich daartegen. Er
waren nu bjj de gezellen verwachtingen!
gewekt en het zou een teleurstelling zijn,
als deze nu niet werden verwezsnlijlit.
De kwestie omtrent het tijdstip, waarop
het brood mag worden vervoerd eu ver
kocht, gaf alleen aanleiding tot verschil
in optatting. De heeren Heemskerk en Yv'il-
mer wilden dit op één uur in den namiddag
stellen. De bakkers zouden dan kalm kan
nen werken on broodventers hadden. allen
tijd om hun klanten te bedienen.
Heo dat echter moge zjjn, zeer ter snede
merkte de burgemeester op, dat hethier
ging otq de afschaffing van nachtarbeid
in het bakkersbedrijf en die is nu ver
kregen.
Daarmede wenachea wjj den bakkersge
zellen eo hun huisgenooten van harte geluk.
x
Progressieve belastinghoffMig,
In dien laatst en tijd is de vraag of ook in
dozo gemeente niet oen sterkere progressie
in do heffing dtor plaatselijke directe belas
tingen dient to worden gebracht, meerma
len op den voorgrond getreden.
Inderdaad zijn B. on W. thans met een
voorstel in dion geest gekomen.
In de cersfco plaats mcenon zij, dat do
tognwoordige aftrek voor noodzakelijk
levensonderhoud bezwaarlijk kan worden
gehandhaafd. En hoewol reeds meermalen
door hen uiteengezet is, welke bedenkingen
er juist voor een gemeente als de onze
voortvloeien uit cte hierdoor veroorzaakten
belastingdruk, toch mcenon zij, clat over
deze bezwaren kan on moet worden heenge
stapt en stellen zij dan oo-k voor den be
doelden aftrok voor ongehuwden met f 100
en voor gehuwden met f 200 te verhoogen
en mitsdien resoectiovolijk te bronven op
f 400 en f 600. Gelijktijdig zooi dan de kin
deraftrek van f 40 op f 50 kunnen worden
gebracht.
Door een en andor zal het progressief
karakter van onzen hoofd el ijken omslag be
langrijk worden versterkt. Immers, zelfs
wanneer het heffingepercentage voor alle
toenemingen van het belastbaar inkomen
hetzelfde is, brengt do aftrek voor ncodi-a-
kelijk levensonderhoud een progressie
teweeg, die sterker is naarmate het bedrag
van den aftrek grooter wordt genomen. Bij
een aftrek voor gehuwden van f 600 betaalt
bij oen haf fin gsperccn tare van 6 pet., een
gezinshoofd zonder kinderen met een zui
ver inkomen van f 1200 slechts 3 pet. over
dat inkomen, een zoodanig gezinshoofd met
f 1800 zuiver inkomen 4 pet. met f3600 zui
ver inkomen 5 pet. enz. Intusschen werkt
reeds thans nog een andore factor progres
sief, nl. het lage heffinv?percentage vc«or
do eerste toenemingen. Waar dit percen
tage volgeDs art. 23 der bestaande verorde
ning, ongerekend het jaarliiks vast te stol
len vermehigvuldigingscijfer, normaal 6
pet. bedraaert, is het voor de eerste toene
mingen s'lecihts 2.4 pet., 3 pet., 3.6 pot.,
4.2 pet., 4.8 pet. en 5.4 pet. Do meerling,
dat de thans bestaande verordening niet
progressief zou zijn, ware derhalve onjuist.
Wel kan d'e progressie no»g langs anderen
weg worden versterkt en gelijkmatiger over
de klassen worden verdeeld en ook hiertoe
doen zif oen voorstel, dat aan do hand van
oen schaal wordt toegelicht
Zoo zal men, om een voorbeeld to noemen
in deze schaal gegevens vinden voor 'n ge
huwde zoo der kinderen met een zuiver in
komen van f 1000, voor een ongehuwde met.
oen zuiver inkomen van f 800, voor een va
der van één kind met een zuiver inkomen
van f 1050, voor een vader van twee kinde
ren met een zuiver inkomen van f 1100, voor
een vadbr van drie kinderen met een zuiver
inkomen van f 1150, enz. Voor hen allen
toch is het. belastbaar inkomen f 400. Ge
makshalve wordt nu verder alleen gespro
ken vaD do zuivere inkomens van gehuwden
zonder kinderen het zal nu duidelijk zijn,
hoe men daartoe het zuiver inkomen van
een ongehuwde of een gehuwde met kinde
ren kan herleiden.
Het zoeken van een redelijke progressie-
schaal leverde daarom zekere moeilijkheid
op, omdat gelijktijdig aan verschillende
oischen moest worden voldaan. Vooreerst
wildlo men oen zooveel mogelijk geleidelijke
stijging van het lieffingsperoentage invoe
ren dan moest, bij vergelijking met den
bestaanden toestand, do belastingdruk niet
vermeerderd worden in een klasse die dat
bij de tcgonwoordigo tijdsomstandigheden
bezwaarlijk zou kunnen lijden niet slechts
de inkomens beneden f 2000, ook die van
f 2000 tot f 3000 l>ehoorden, naar hun oor-
deol, oenige verlichting van druk, althans
in geen geval oen verzwaring, te ondervin
den. Eindelijk wildon zij, ton behoeve van
oe«n juiste vergelijking, do schaal zóó in
richten, dat op de basis van het laatste
kohier ongeveer dezelfde opbrengst ver
kregen word, als dit kohier onder
do bestaande verordening heeft op
geleverd. Heb kost toch weinig moeite die
schaal aldus op te zotben, dlat schijnbaar
vrijwel iedereen van de wijziging der ver
ordening zou. profiteeren. Men krijgt dan
echter een te geringo opbrengst en moet
deze 'boch weer depr een vormenigvuldi-
gangscdjfer boven 1 tot het gewcnschte
bedrag opvoeren, zoodat de aanvankelijke
vergelijking zonder waarde is geweest.
De voorgestelde schaal voldoet aan dit
laatste vereisotote. Bij oen heffing, als voor
verschillende belastbare inkomens is aan
gegeven, zou inderdaad voor het loopende
belastingjaar nagenoeg dezelfde opbrengst
zijn verkregen als thans met_de beistaando
verordening het geval was. Verder is de
opklimming van bet beffingspercentage zeer
gelijkmatig. Beginnende ty'j G.5 .pot. van do
eerste f 50, stijgt dit percentage per klasse
tclkons mot 0.05 pet., totdat bij een belas-
baar inkomen van f 7100 het wettelijk toe
gelaten maximum voor dit percentage, zijn
de in dit geval 13.55 pot., is bereikt. De
voorgestelde progressie gaat nl. zoo ver als
do Gemeentewet vergunt.
Verder blijkt, dat eon verlichting van
druk beroikt wordt voor alle zuivere in
komens beneden f 3600. Heb gróótst is deze
verlichting tussehen f 1500 en f 2300, wat
een gevolg is van het feit, dat de bestaande
regeling juist in do laagste klassen reeds
oen vrij sterke progressie vertoont. Boven
f 3600 zal men iets meer moeten gaan beta
len, doch deze verzwaring is aanvankelijk
nog van geringe beteekenia.
Het we] iebs toegenomen, maar toch altijd
in vergelijking met andere plaatsen nog
zeer geringe getal hoogere aanslagen maakt
eon progressieve heffing voor onze ge-
meent© niet anders mogelijk dan gepaard
gaande mot oen verzwaring van druk reeds
bij omstreeks f 4000.
Een juist beeld van de werking dor voor
gestelde progressie leveren onderstaande
cijfers. Men ziet dan hoe iemand met een
zuiver inkomen van f 650 0.5 pet. van dat
inkomen zal moeten betalen, iemand mot
f 1000 2.67 pet., mot f 1500 4.22 pet., met
f2000 5.02 pet., met f4000 6.94 pot., mot
f 8000 9.4 pot., met f 15,000 11.34 pot., met
f 100 000 13.18 pc-t. De limiet is natuurlijk
13.55 pet.
Iemand met f 10,000 zuiver inkomen zal
niet moot on betalen 10-maal zooveel als
iemand mot f 1000, gelijk hot geval waro
bij een zuiver proportioneel© heffing, maar
raim 38-maal zooveel. Van iemand mot
f 100,000 zuiver inkomen' zal niot worden ge
vraagd 100-maal zcoveol als van iemand mot
f 1000, doch ruim 495-maal zooveel.
Over do vraag of do belastingdruk op
clezo wijze oenigszins redelijk verdeeld
wordt, kan mon uit dón aard der zaak van
gevoelen verschillen. B. en W. lcoctub hot
vcor, dat hot voorstel beantwoordt- aan de
behoefte van dezen tijd. Het toont duide
lijk aan, hoe zwaar do druk van don hoof-
dolijken omslag in dozo gemeente is. Do
hoop blijft intusschen bestaan, dat, wan
neer de crisis-uitgaven tot het verleden be
lmoren en de bedrijven weder gaan bloeien
met een mindere opbroDgst. van deze belas
ting kan worden volstaan dan thans liet ge
val is. Door het vermonigvuldiginscijfer
lager dan 1 bijv. op 0.9 of 0 8 to stol
len, zal dan eon evenredige verlichting voor
allo klassen worden bereikt.
Kort ©n snel recht. „DE
TELEGRAAF'' schrijft:
Het wil ons voorkomen, dat misdadigers
als do bommenfahrikant Hofman niet al te
voorbarig moeten concludeeren, dat zij bui
ten het bereik van don straf rechter blij ren.
Zoo zal bfjv. moeien worden uitgemaakt, of,
untie n zij niet vallen onder de zware straf
bepaling op samenspanning tegen de veilig
heid van den Staat, althans hot jaar hechte
nis, maximum bedreigd op overtreding der
buskruitwet, hun niet ten deel zal vallen.
Dcoh do zuiver juridische waardeering voor
het oogoniblik geheel ter zijde Latend, blijft
hot feit bestaan, dat Hofman, tor bereiking
van zjjn ideaal of van zijn misdadig dool, op
de moest roekelooze wijze een groot aantal
mensohenlevons in gevaar heeft gebracht.
Do tijd zal loeren, of do rechter hem hier
voor zijn welverdiende straf zal kunnen doem
endorgaan. Dat de buren reeds intuïtief kort
on snel rockt toepassen, blijkt wel Meruit,
dat het gevaarlijk sujet on zijn medeplich
tige vrouw zich in do buurt niet moer dur
ven vortoonon. Dit kort en snel recht is even
natuurlijk als billijk. Dat mon gevaarlijke
mouse hou als dezen Hofman, die aan zjjn
a fschu vol ij kon waan zijn eigen buurt- ca
klasse-gonoo ten in koelen bl ede zou opof
feren, uit zijn midden bant, spreekt, vanzelf.
Er zal -dan ook voor het gezin van Hofman
wel geen huis meer te vindon zijn.
Do buurtgonooten besef ft. n één ding wel
zéér goed, n.L.dat, wanneor oen der moord
werktuigen ontploft was, er géén revolutie
zou zijn, goeai omkeer in het politiek on eco
nomisch leven, maar dat eenige tientallen
odschuldige menschen het leven hadden ver
loren of op de meest gruwelijke wijze zou
den zijn verminkt.
Do opzienba ronde ontdekking teil hutze
van Hofman heeft voor zijn onmiddellijke
omgeving gelukkig het gevaar afgewend.
Aha ar hoeve le gewefcenlooze schurken zullen
er nog zijn hier in onze stad (Amsterdam)
on elders, die op even onverantwoordelijke
wijze spelen met menschonlovens.
Men kan er niet genoeg op aandringen,
dat de burgerij hier zeiif op de meest nauw
keurige en zorgvuldige wijzo waakt. Dat
men elk verdacht geval bij de politie aan-
geft, dat men de gangen volgt van hen, die
zich den naam vol ij delen klank ..Bolsje-
wiki'' of „anarchisten van de daad' geven;
maar in waarheid tra wanton zijn van Arn-
sterdamsdhen Karei en do zijnen, het misda
digst uitvaagsel der samenleving, die alle in
hun bezit zijnde 'revolvers, zoo zij niet ge-
stoleir zijn, waarschijnlijk ontvingen van de
zelfde leveranciers. Eerst de ontdekking in
de Haarlemmerstraat, daarna de arrestatie
van dvn Duitschen icvolvcrleverancicr, heb
ben de oogen weer eens geopend voor het ge
vaar, waaraan wij allen blootstaan; het ge
vaar van misdadige elementen als Amster-
damsche Karei, Hofman, de robels, die in-
drtijd den aanslag op het Heruit-huis pleegden
on nota bene bij hun terugkeer uit de ge
vangenis nog gehuldigd werden, en derge
lijke; het gevaar ook van dat soort intellec-
tuoelen, dat uit snobisme of uit gevaarlijker
motieven het heilloos werk der bommen-fa-
brikanton en revolver-dieven wil doen zien
in den sühoenen sohijn van een allerzonder
lingst idealisme.
Allen, Christvn cvf paganist, bezitter o-f
bezitliooze, moeten, in aller belang, waken,
dat den modernen barbaren hun moord-werk
onmogelijk wordt gemaakt.
dto bezitloozem, de arbeiders, wel in de eer
ste plaats, omdat, ziooals weer uit het geval
Hofman duidelijk is gebleken, zij ©n hun ge
zinnen bjj die krankzinnige experimenten t
eerst en grootst gevaar loepen.
Ieder, die de woon- of werkplaats van in
dividuen als Hofman kent, moet niet rus
ten eer het gevaar is afgewend, moet als
plicht van' menschel ij kho i d on beschaving
zorgen, dat zij uit-do buurt vrwijderd wor
den en dat, waar ze zich ook willen vestigen,
de faam van het gevaar, dat zij scheppen,
hun vooruitgaat. In deze tijden rust op heel
de burgerij in al haar geledingen de dure
plicht^ dit snel en kort recht toe te passen.
De ach t-u rigo arboidsdag. „DE
NIEUWE COURANT" is van oordeel, dat mi
nister Aalbcrso in zijn Memorie van toelichting
tot het ontwerp der riaeiiwo Arbeidswet dc be
zwaren, dio in het bijzonder tegen den wettelij-
ken 8-urigon-arbeidsdag voor volwassen man
nen in fabrieken on werkplaatsen worden aan
gevoerd, niet op overtuigende wijze heeft weer
legd. Wat de internationale concurrcntio aan
gaat, kan do Minister niet vctrklaron, dat hij
zich door onderzoek rekenschap heoft gegeven
van do feitolijko verhoudingen, dal hij de to ver
wachten gevolgen vooraf borokend heoft en op
grond daarvan tot de overtuiging is gekomon,
dat doze maatregel zonder blyvondo schade
voor onze nijverheid kan worden genomen. Het
blad besluit:
Hier wordt ontworpon een voor de toekom
stige ontwikkeling onzer nijverheid zeor ge
wichtige maatregoL Op den Minister rust dc be
wijslast, dat dio maatregel niot eon gevaar voor
onza volkswelvaart zijn zal'; op hom. rust daar
voor do vollo zedelijke verantwoordelijkheid.
Hot is ons niet duidelijk, lioo iemand zoodanige
aansprakelijkheid kan dragon, wanneor hij niet
al het mogelijke heoft gedaan om do gevolgen
zooveel mogelijk te overzien.
Treurige resultaten. In „HET
SCHOOLBLAD" schrijft de heer H. W. J. A.
Schook:
Zoo langzamerhand begint de statistiek ook
voor andero groote gemeenten dan Amsterdam
ecrug licht to verspreiden, over de treurige re
sultaten van net onderwijs. Hieronder volgt een
overzicht voor een zestal dier gemeenten in de
jaren 19141917. De daarin voorkomende cij
fers geven in percenten aan welk deel der leer
lingen, de openbare scholen voor gewoon lager
onderwijs na gcëixuligdon leerplicht verliet zon
der alio klassen doorloopen te hebben.
- (a. betreft scholen, waar weinig of geen;
b. scholen, waar meer schoolgeld wordt betaald;
c. geoft 't gemiddeld© voor allo scholen voor
gewoon 1. o aan.)
1914 1915 1916 19L7
pGt.
pGt.
pCt.
pCt.
Groningen (a)
17
16
22
(b)
11
12
(c)
16
16
Amsterdam (c)
24
27
26
27
Leiden (a)
37
37
39
42
(b)
27
17
22
23
(O
29
22
29
27
's-Gravenhago (a)
37
32
33
34
(b)
23
17
18
14
(c)
34
29
28
29
Utrecht (a)
45
40
39
(b)
31
76
50
(O
45
43
39
Rotterdam (a)
33
40
44
42
(b)
23
21
23
26
(c)
31
37
40
39
Bejaarde leorlla
B en.
In
het
„CHRISTELIJK SCHOOLBLAD" sohrijËt D.
over do onder wijs to eilanden in Indië: Het vol
gende vermakelijke staaltje knippen wo uit:
„Aan de Hollandsoh-Ïavaansohe school in
Solo, die in 1916 in opgericht, zijn nu vior klas
sen. In do vierde klasse zitten een paar jon
gens van 12 jaar, de rest is van 14 tot 20 jaar
oud. Soms verdwijnen zij, omdat zij gaan trou
wen. Kort geiedon ging er oen van 15 jaar, om
dat bij in 't huwelijk trad. In de Kcrslvacanfie
oen van 12 jaar om dezelfde" roden. Er zijn ook
wel eens vaders op school. Onlangs was er een
op school gekomen, van wien het bleek, dat hij
getrouwd was en al kinderen had. Het hoofd
dor school heeft hom toen maar geraden nog
een paar jaar to wachten. Dan kon hij tegelijk
met zijn spruiten komen."
Verbreediiig van den Leidschonweg.
Een wetsontwerp is ingediend tot veiklaTiog
van hot algomoen nut der onteigening van
eigendommen, noodiig voor do verbetering
van don Rijksstraatweg nabij 'o-Grawcnhag©
tussehen het Roomhuis en „Don Deyl", be
nevens voor hot- maken van een verbindings
weg tussehen een langs de No o rvl westzijde
van het Hhagsck© Bosch, aan te loggen weg
en genoemden Rijksstraatweg.
De Minister van Waterstaat wijst er in de
toelichting op, dat bij de wet van 7 Juni
1913 het aLgoinioen nut werd verklaard van
dc onteigening van eigendommen, noodig
voor het verbroeden van den Rijksweg „Den
Deyl''„Haagsoho .Schouw",JDo Vink" bij
Leiden, ten einde dezen smallen weg te kun
nen imiriehten-voor het verkeer, dat zich daar
over gaandeweg heeft int^ikkeld on waar
voor de bestaande weg ten ecncnmale onvol
doende was. De hier 'bedeelde verbetering
nadert thans haar voltooiing.
Naar het den Atinister voorkomt, spreekt
het welhaast vanzolf, dat het gedeelte „Den
Deyl"Roomhuis, dat aan dien vorl>ot©rden
weg aansluit, eveneens worde gebracht op
een ruim profiel, omdat de redenen, die leid
den tot verbetering van het gedeelbo „Den
Deyl„De Vink", zeker niet minder klem
mend zijn voor het dóchter bij Den Haag
geLugen gedeelte, hetwelk bovendien den
verkeersweg vorant tussehen de Residentie
en cbe zich onder Wassenaar ontwikkelende
villaparken.
De voorloopige regeling, welke, na het bij
het weggebied trekken van aan particulieren
behoorende terreinstrooken voor zooveel
een on ander in dor minne kon geschieden i
kon worden verkregen, geeft intusschen min
der ruimte aai het verkeer dan het verdere
gedeelte, zoodat ruimere verbetering ge
won scht ls.
In verband met «een on ander zijn plannen
voor deze wegvorbeteiing opgemaakt, waar
bij aan dezen weg over de geheele lengte
een kruinbreodte van 23 M. zal worden go-
geven, op wolke breedte do Rijksstraatweg
tussehen „Den Deyl" en het „Haagsohe
Schouw'' thans ook is gebracht.
Evenals bij laatstgenoemd gcck.-lte Rijks
straatweg i3 de indeeling van dezo brcedts
gedacht al» volgt: een rijweg, breed 7.50 M.,
zooals thans reeds groolendeeis aan./ezig u
en welke bij gebleken lx hoef te tot 10 M. kaa
worden verbreed; aan weerszijde11 komt een
rij boomen, dio 12 M. hart op hart uit olkaat
staan. Eonorzyds hiervan is èeu rijwielpad,
biced 3 H., met voetpad, brood 2 Ar gedacht,
onderling goschciucii door een doide boomrij
on anderzijds' oen voetpad, even v-.* broed
2 Meter.
Om de bestaande beplanting van den weg
cn die op de voor de verb reeding oeuoodigda
teiroiiistrooken voorshands nog zxivool mo
gelijk te kunnen, behouden, zal plaatselijk
van deze indeeling kunnen, wordeu afgewe
ken. Slechts zal eeoige beplanting mceton
vollen, om een psar minder wcnschclijko
kiommingen te doen verdwijnen. Op deze aD
snijdingen zullen echter weder nieuwe boo>
mon ingoplant worden
Hetgeen in verband met het verkeer op
den Rijksstraatweg tussehen het Roem hu ia
on „Den Deyl" is opgemerkt, geldt in de
zelfde, of wellicht nog sterkere mate voor
den Rijkfetra at weg tussehen 's-Gravenhage
on bet Roomhuis. Om een ingrijpende ver-
boter in. g van dezen weg te ontgaan, waar-t
togen indertijd ook van de zijde der Tweede
Kamer bezwaren rezen, is, met medewerking
van de gemeente 's-Giravenhage, hier een an
dere oplossing verkregen, welke beoogt het
maken van een tweeden toegangsweg van
uit 's-Gravcnhage naar eerstgenoemden
Rijkfcstraatweg door langs het Haa-gsche
Bosch tussehen het einde van den Benoorden*
houtsoh.cnweg en dc grens der gemeente
's-Gravenhage, ge lege a nabij dc oprijlaan
van het buitengoed „Oostorfcook'', oen ge
meenteweg to ontwerpen, wolke op eenvou
dige wijze aan den Rijksstraatweg 4u?~cboj]
het Roomhuis cn „Den Deyl" kan aansluiten,
Deze dus tussohen gemeentegrens .q Rijks
weg van Rijkswege aan te legden ,,verbin<
éingsv/og" zal dezelfde indcelLng verkrijgen
als de gemeenteweg, met o.a. een strook, be
stemd voor een dubbelsporige trambaan,
waarvoor langs den Rijksstraatweg van de
samenkomst met den verbindingsweg tot
aan hot viaduct in de Z. H. E. S. eveneens
eon strook is gereserveerd.
Voor den te maken gemeenteweg Ls toe
passing verzocht van de wet van 27 Maart
1915 („Staatsblad' No. 171).
De kosten van de beide werken, met inbei-
grip van de kosten van grondaankoop, wor<
den geraamd op f 350,00Op volgens eenheids^
prijzen, welke vóór den oorlog als normaal
konden worden beschouwd.
Om tot uitvoering van het werk te kun'
ru-n geraken, wordt toepassing der Onteige
ningswet voorgesteld.
De clcctriciteïtsvoorziening. De Ministef
van Waterstaat heeft I ingesteld een oom-
missie, nan welke wordt opgedragen, om,
uitgaande van het standpunt, dat de alge
meen© olect'ricitertsvoOTziening van het
land, althans voor zooveel betreft do op
wekking van stroom en de voort-geleiding
daarvan onder hooge spanning, in éón hand
en wel bij het Rijk zal beboeren to worden
gebracht
a. een plan voor do elecbricibeitsvoo(rzie«
ning voorgesteld met globale begrooting
van kosten b. in verband daarmedo aan
gegeven lo. in welke gedeelten van liet
land de uibvooring van dat plan hot eerst
dient te worden aangevat2o. welke be
dragen voor do uitvoering van hot plan in
die landsgedeelten direct noodig zullen zijn
3o. op welke wijze d© nieuwe tak van dienst
cliënt to worden ingericht en beheerd 4o.
al wat vorder gedaan zou kunnen worden
om deze aangelegenhoid tot een spoedig©
opïosring.to brengen.
II. benoemd tot lid on voorzitter dr. C.
Lely, oud-Minister van Waterstaat, lid van
de Tweedo Kamerledenir. H. Doijer,
consult, electri ingenieur to 's-Gravenhage
ir. J. J. W. v, Loenen Martinet, chef van
de a-fd. Electriciteib bij den dienst van Trac
tie en Materieel cler H. I-T. S. AI. to Am
sterdam dr. W. Lulofs, directeur der go-
meentc-electriciteitswcrken te Amsterdam
prof. ir. G. J. v. Swaay, hoogleoraar op
nonactivitoit aan de Technisch e hoogesoho?!
lid der Eerste Kamer, secretarisir. "L. R.
.N. Dufour, hoofdingenieur in a!gemeene-n
dienst bij den dienst van weg en werken van
de Mij. tot Exploitatie van Staatsspoorwe
gen te Utrecht
m. bepaalddat de commissie de •uit
komsten van haar arbeid zal neerleggen in
éón of meer aan hem. Minister, uit to bren-
gen verslagen dat do leden bevoegd zullen
zijn in dab verslag of in afzonderlijke nota
t cdoen blijken van hun meeningen, voor
zooveel die van den inhoud van het verslag
of van de meening van de meerderheid af
wijken.
De oxaniens en de Spaanscke griep. Op
de vraag van het Kamerlid Bulten, betref
fende de examoneLschen voor hoofdakte,
in verband met co Spaansche griep en de
ongunstige brandstof- en lick tvoorzien ijigr
luidt hot antwoord van den Minister vao
Ouderwijs:
„De aandacht van de districtsschoolopzie
ners is ©r reeds op gevestigd, dat ck licht-
&chaardelite, de kolennood en het h-eascheo
der Spaanscho griep van onguinstLgon in
vloed zijn geweest ook op de studie voor de
akte-examens, en de examencommjsslën zul
len In de daartoe leidende gevallen daar
mede rekening houden. Het is dus oonoodig
door een aanschrijving bij deze cxannoncem
missiën nogmaals op een milde toepassing
der exaimeneischen aan te dringen.'1
Mond- en klauvzeor. Met ingang vao
20 April worden de maatregelen togen het
mond- en klauwzeer grooten/deels buiten toe
passing gebracht. Dit geschiedt aangooien
bij de tegenwoordige uitbreiding dor ziekt*
in deai komenden weiactijd van.de handha
ving der bestrijding-middelen coon vol
doende nut meer is te verwachten. Willen de
veehouders zich togen dè ziekte vrijwaren,
dan kannen zij ieder voor zich dó noedige
voorzorgen nemen om hun veest .pel te be
schermen. De aandacht zij er evenwel op go-
vestigvi, dat do aangifte der ziekte bij den
betrokken burgemeester veiplichtend blijft
dat hr.t vervoer won ziek^ of_verdacht ve©