LESDSCH DAGBLAD Vrijdag 21 Maart.
Tweede Biad Anno 1919.
TWEEDE KAMER,
BINNENLAND.
BUITENLAND
wo. isire.
Vergadering van gist-ren.
Rogolliig van werhxaAmheden.
Begoten wordt de wetsonlwe pen inzake
roorganisatie der Kamers van Koopjan lel
en Fabrieken en inzake da ia d Lr. g st r-
wot ingevolge het gewijzigde re0l ment van
rede te zenden naar een bya.n cro com
missie, bestaande uit da heeren Vai \V^li-
bergen, Snoeek Henkemans, Oe Mo t' Ver-
laren, Oud en Abr. Staalman, alsmede
dm de wetsontwerp-en in ra .e het Vater-
staEtsbcstuur en inzake d-j voo reci.te i te
zenden naar een bjjzcude.e e mmisie. bi-
sfaande uit de heeren je Geer. Visser va.n
iJzendoorn, De Muralt, Bo g .orfri «o Al-
barda.
Do belastingontwcrpcn.
Voortgezet worden de ber.iadelngingen
over "de wetsontive. pen over de wijzgng
der inkomstenbelasli-.g 1914, der vermo
gensbelasting en verlenging van d?n ter
mijn en wijziging van he. ti iei der ver
dedig ngsbelastrngen, niet de daubj aan
de Orde zyn ie motie-Tor Laan iiaake de
heffing ineens.
De heer WIJNKOOP (C. P.) zoa eigen.\Jk
aan deze Regeer ing in 1 ge e.l g e.i be
lastingen toegestaan wil ea ze', om^at er
neg geen Regeering zóu roast on air jj ge
bleken als de tegenwoo.di e. Het ee.ige
middel, oju van do oriiisro^ol I op een voor
spreker aanvaardbare wyzj ai te zomen,
is eer. heffing ineens, die ook dior Maden
alfl de „N. R. Cf' en „N. Of' reeds wordt
aanbevolen.
Overigens wenscht sp.eker het nw;e,
zegt hy, conservatlel tinken rieobfa
één belasting, een „impêt unique" dus, on
wol op "Sde. inkomens, .waarbj by een be-
hooi'lyk bedrag voor eerste le ensoq..'er-
houd wenscht vry te laten, trrwy. naar
boven een sterke progressie behoort to
worden uitgeoefend.
Ten Slotte meent spieker, dat men tot
anuvdeering der Staatsschuld* on tot op-
eisching der goederen in „e doode hand
moet komen, wil men den st ijd tusroloa
kapitaal en arbeid niet tot hot uiterste
opvoeren.
De heer DB GEER (O.-H.) brengt den
Minister van Financiën hulde voor dims
openhartige uiteenzetting van de plannen
om de crisislasten te delgen. De eritiek
der heeren Van den Tempel en Oud riciitte
zich vooral tegvn het heffen van inditocle
belastingen. Spreker pro.esteert t.gen de
wijze, waarop die eritiek is gevoerd. De
aanhangige plannen brengen niet, zouals
/.y beweerden, kü miillioen, doch 7./ milliuen
op, want men moet ook do verdeg,ng,s-
be,as tin gen als directe belastingen daaroy
voegen. Voorts vraagt de Minus ter een
soccessie-belast.ng, welke 65 milliuen nioet
opbrengen, en denkt hü over een bslasting
ep den Vermogensaanwas.
Spreker gevoelt wel iets voor een e.ctra-
aurtaxe op de inkomens uit vermogen, by-
wyzo van feestgave by den Vrede, huig een
hy beter acht dan een „Zuwacnostouer",
we'ke den vermogens-aanwas ohronisoa zou
belemmeren.
Met leedwezen constateert spreker, dat
do crisisuitgaven tot nu toe steeds stijgende
zyn gebleven en waarvan de militaire uit
gavee nog zeer zwaar blyven drukken. Up
bezuiniging wordt door spreker met klem
aangedrongen.
Ten opzichte van de fïnanciëelo verhou
ding üusschen het Ryk en de gemeenten
wenscht spreker een regeling, waarin een
gezond perspectief zit en welke zichzelf
ieder jaar automatisch corrigeert
De heer VAN DE LAAK (Chr. üoc.
Party) heeft ernstige bezwaren tsgen ver
hooging der indirecte belastingen, welke
bovenal op de groote gezinnen zullen druk
ken. De Minister rekende yvelf uit, fiat ge
middeld ipier hoofd 5 gulden per jaar aap
indirecte belastingen zou moeten worden
betaald Voor een gezin van man, vrouw
en S kinderen beteekent dat 50 gulden per
jaar. Spreker ontkent, dat de grens der
directe belastingen is bereikt en hg be-
lotgt, dat integendeel de grens «ter indi
recte belastingen daar is.
In den breede gaat spreker na, welke be
lastingen z. i. jioodig zijn.
Spreker meent, dat de noodige baten
kunnen worden gevonden door verhooging
der inkomstenbelasting en door invoering
van het Staatserfrecht.
De heer VISSER VAN IJZENDOORN (V.
L.) uit or zyo teleurstelling over, dat de
Minister reeds nu een nieuwe leeuing heeft
aangekondigd. Hij verwachtte wel, dal de
leeoing 1918 niet de laatste zou zyn, maar
niet, dat zoo spdedig een andere zou volgen.
De motie-Ter Laan brengt ons terug bat
hel oorspronkelijke denkbeeld van een hef
fing ineens. Ten minste de helft der crisis
schuld zou aldus gedelgd moeten worden;
opr. stelt dit bedrag op 1 milliard. Bovon-
dieai moet er een snelle aflossing zyn. Tien
jaar zou reeds snel zyn, ijoch de voorstel
ler dev motie spreekt van en niet naar.
liet vermogen, zoodat voldoening uit de in-
kompld. niet mogelijk zal zijn. De heffing
rai tan. 'noogstq in 2 of 3 jaar zijn te vol
doen, Voor het staatsorediet is geen hefiing
ineens noodig en dat is dan ook niet het
motief voor de motie.
De reden is, dat dó groote toedragen)
vajr rente en aflossing in den weg staan
voor andere groote bedrageq, voor sociale
en andere uitgaven. Men wenscht ontheffing
om relatief meer te Jcunnen heffen. Maar die
methode had ,men in het begin van den oorlog
kunnen volgen, toen de belastingen nog vry
normaal waren; tlians zijn zij daarvoor te
hoog gestegen. Wanneer de vermogendeu
ten belangrijk deel van huil vermogen nioa-
tf® afstaan, terwijl zij op groote lasten blij
ven zitten, zal dat ten nadeele van het ge
heel© volk komen.
Spa-, wijst dan op de slechte tijdsomstan
digheden, terwyl een economische crisis,
van ongekende hevigheid, omvang en duur in
aantocht is. Dit zal leiden tot vermindering
vim de financieele draagkracht der onder
nemers, wier beteekenis voor de maatschap-;
pij spr dan aangeeft. Bij een crisis moot de
verlossing komen van de ondernemers. De
krachtige ondernemers zijn dan de steun
pilaren der maatschappij. De waardepapieren
zouden door een heffing ineens dalen eu
de koopman zou niet meer beschikken over
het kapitaal, noodig voor het op gang houden
van zijn bedrijf Een heffing ineens zou voor
de Regeeriog ecu niet te verantwoorden
dsad zyn.
Vervolgens behandelt spr. de opheffing
van het leeningfonds. Deze ingrijpende maat
regel kan uitsluitend van de Regeering uit
gaan en hij betreurt het dan ooit, dat de Re-
getriog dit wil behouden, het betoekent oen
noodeloozen omslag. Met opheffing van liet
leeningsfonds, kan men tevens tot een een
voudiger belastingregeling komen.
Spr komt dan tot de beschouwing van den
heer- v. (L Tempel. De stijging van de
vermogens is gevolg ran de juistere op
gave en van de styging der koersen in 1916.
Daarna is er een daling gevolgd, waardoor
die hooge cijfers reedk 'lang net meer be
staan
I® aansluiting hiermede wijst spr. op
do groote verliezen, welke er geleden zijn.
De hepr v. d. Tempel heelt dan ook schro
melijk overdreven in zyn betoog over de win
sten der bourgeoisie. Een waardevermeerde-
r.nasbolasting ligt nog ia oca ver verschiet.
Tegen de zegelbelasting heeft spr. niet
de minste bezwaren. De boterham van den
werkman zal daardoor niet duurder worden.
Ir.zake de indirecto belastingen zal spr. elk
voorstel van den Minister op zichzelf be
schouwen.
De vergadering wordt verdaagd tob Vrij
dag één uur.
Weder honderd millioen gulden voor de
leveiLSiuiddeknivaorrioning. Eon wetsont
werp is ingediend tot verhoogjig ran de
begroonng van Landbouw, Nijverheid en Han
del met een bedrag van 100 millioen gulden
om de levensmiddeaenvoorz.e-iing geaurende
do eerste vier maanden van dit jaar op den
huidigen voet voort te zetten.
In de toelichting schreit de Minister, dat
het naar zyn meening aanbeveling verdient
in de periode van den overgang van abnor
male naar normale verhoudingen behoedzaam
voorwaarts te gaan, allereerst lettende op de
eischen van het. oogenblik, om, daarna, zoo
dra een eenigszins meer stabiele toestand is
ingetreden, vast te stelLen, langs welke lijn
de levensmiddelenvoorz'ening in de toekomst
zich zal moeien bewegen.
Lu Minister is nu van oordeel, dat de vier
eerste maanden dezes jaars zich, wat de
algemeene verhoudingen aangaat, nog geheel
aansluiten toy die van het vorige jaar; tij
dens deze periode acht hij mitsdien een ver
andering vandistributie beleid ongewensckfc.
Zoowel systeem als prijzen zullen tijdens
deze periode geen wijziging ondergaan e>n
zoo is de Minister dan ook bijv. in afwij
king van het ter gelegenheid van de inter
pellatie-Schaper verklaarde niet voorne
mens gedurende de aangegeven periode ver
andering te brengen in de prijzen van
het wittebrood, ook al is iobusschen reeds
lang het saldo van het Ryksgraanbureau,
waarui' de kosten van de goedkoope witte-
broodsvoorziening zouden worden bestreden,
uitgeput. Te eer is de Minister tot het nemen
van deze beslissing overgegaan, omdat uit
den aard der zaak de winter voor de miu-
gegoeden een moeilyk tijdperk vormt, "^aar-
in elke prysverhooging onevenredig zwaar
drukt.
Eerst met ingang ran Mei zal, naar de
meening van den Minister, mogelyk zijn vast
te stellen, langs welke banen de levensmid
delen voorziening zich in de toekomst zal
hebben te bewegen; dan toch zal, naar het
zich laat aanzien, voor tal van artikelen een
groot voorraad aanwezig kunnen zijn, die
bet mogelijk maakt met het rarastoeneerings-
stolsel te eindigen; alsdan zal ook bij het
proces der levcmsmiddelenvoorzienrag *voor
tal van artikelen de handel in al zijn ge
ledingen weer kunnen worden ingeschakeld,
terwijl do ruimere werkgelegenheid hfeti ^ie
gelijk zal maken de loonen allengs geleide
lik aan de zich ontwikkelende bedrijfsom
standigheden te doen aanpassen.
Uit dezen hoofde bezit de post, waarbij
gelden voor de levensmiddelenvoorziening
gedurende de eerste vier maanden dezes
jaars worden aangevraagd, bovenal het ka
rakter ran een stelpost; voor het maken
van gevolgtrekkingen in verband met de
hlgeweeme levensmiddelenpolitiek van den
Minister biedt zij mitsdien geen gelegenheid.
De kosten der levensmiddelenvoorriening
gedijende de aangegeven periode op den
huidigOL voet bedragen naar raming onge-
voor f 110.000.000, waarvan 9/10 o£'circa
f 100.000.000 voor rekening van het Rijk ko
men, wolke som bijgevolg wordt- aange
vraagd. *-
De Minister meent, dat, na het boven
staande het geen betoog behoeft, dat deze
zeer aanzienlijke som allerminst als maat
staf mag gelden voor het volgend deel van
het loopende jaar voor de levensmkldelen-
voorziemdng zal vereischt Worden.
Do broodkaart. Do broodkaart van liet
SOst© tijdvak loopt van 23 tot on. met 31
Maart. Bons dozor kaart zijn reeds van af
22 dozer Zaterdag geldig.
N. O. T.-vryo artikelen. Blijkens door
de „N. O. T." ontvangen modedeeling van
het Intecrgoallicerd Comité te 's-Graven-
hage kunnen do volgende artikelen
voortaan ongerantsoeneerd worden aange
voerd Rubber- en motalen gasbuizeu, con-
fectiekleeding, inzonderheid overjassen,
vesten, broeken, bretels, hemden, rokken,
japonnen, gekleode jassen, petton, boorden
en dassen, van katoen, zdjde, wol of ge
mengd o stof, waterdichte kleeren, maar
geen gebreide goederen. Dameslirmengoed
(geborduurd, gegarneerd met kant afge-
zoomd). Borduurwerk, behalve kunstzijde
guipure. Consignatie van deze artikelen
aan de N. O. T. blijft voor hands Jtoodzake*
lijk. Het blijft dus vooralsnog noodig, hier
voor op do gebruikelijke wijze N. O. T.-
consenten aan tje vragen.
De door Amerika in beslag genomen
schepen. Omtrent do ondenhandolingen
inzake het teruggeven van de door Ame
rika in beslag genomen schepen vernomen
wij, dat het dezerzijds gedane voorstel door
Amerika niet is aanvaard, zoodat thans een
tegenvoorstel naar Amerika is geseind en
de cam missie van Nederlandsohe recders,
welke voor dezo aangelegenheid te Londen
met Amerikaanscho gedelegeerden heeft on
derhandeld, zich thans vermoedelijk naar
Amerika zal moeten begeven ter afdoening
dezer aangelegenheid.
Yiascherüzont. Naar hot „Hbl.'' ver
neemt, zijn in de Reedersvoreeniging voor
de Nederlandsche Haringvisscherij plannen
aanhangig om den import van Portugee3ch
zeezout te bevorderen met. de uitsluitende
bedoeling, het visscherijbedrijf weder te be
vrijden van do willekeur der Ehiitscko
zoutproducenten en importeurs, waaraan
hot tijdens de oorlogsjaren overgeleverd
was.
Herleving der scheepvaart. Men meldt
uit HarlingenHier ia van New-Castle
binnengekomen het Nederlandsche stoom-
sohip Sckeveningen"met een lading van
ongeveer 350 ton soda. Dit is do eorste zee
boot, die hier weer goederen uit het buiten
land aanbrengt sedert het begin van het
jaar 1917, toon de vaart op Harlingen we
gens den oorlogstoestand word stopgezet.
Verwacht, mag worden, dat de haven hier
nu spoedig weder in bloei zal toenemen. Do
diepte in en vóór de haven is reeds weer op
5 meter gebracht.
Dunrtobijslag predikanten en geestelijken.
Een wetsontwerp, waarbij do gelden
worden aangevraagd voor het toekennen
van een duurtebijslag op do traktementen
der predikanten en R.-K. geestelijken zal
het Departement van Financiën spoedig
verlaten.
Steunverleening voor gedeniobili&eerden.
Een dezer dagen wordt ingesteld een com-'1
missie, waarbij belanghebbenden schrifte
lijk in beroep kunnen komen van oeslissm-
gen, genomen naar aanleiding van een der
p-unton 3 tot en met 12 der Steunregeling
van 27 December 1918, afd. Dienstplicht,
no. 109 L. Deze commissio zal heeten Be
roepscommissie Ondersteuning Gedemobi-
liseerden en zal gevestigd zijn te 's-Gravon-
hage, Nieuwe Uitleg 12. Bezwaarschriften
Temmen reeds thans worden ingediend. Heb
Koninklijk Nationaal Steuncomité zal voor
deze commissie één lid aanwijzen. Voorts
zijn tot het aanwijzen ieder van een lid
aangezocht: de Minister van Arbeid, de
Ministers van Marino en van Oorlog, de
Kon. Nat. Vereonigmg tot Steun aan Mili
ciens, di© Bond van Nederlandsohe Dienst
plichtigen en de Roomsch-Katholieke Bond
van Dienstplichtigen.
Betooging van post personeel. N.h een
vergadering in het Volksgebouw op de Prjn-
segrachk trachtte het poslpersoneei in Den
Haag gistermiddag in optocht n^ar het Bin
nen hof te trekken. Dit word op de Groote
Markt door de politie verhinierd, waarop
de betoogers de Boekhorststraat ingingen,
ojtï langs een omweg op het BionenJicf te
komen. Herhaaldelijk we.den echter de b^-
toogers door de politie verspreid, waarna
zij zich bij het postkantoor verzamelden.
De meesten begaven zich echter ts twee
uren aan liet werk, zoodat de betooging p'I-
ïengs verliep. Er waren ve?l nieuwsgierigen
op de been.
Omtrent de in het Volksgebouw gehouden
protestvergadering van postpersonoel on
ander personeel, in Rijksdienst, veraam men
nader, dat na afloop der vergadering de
heeren Noordhoff, voorzitter van den Cen-
tralen Nederl. Ambtenaren-Bord Km'or,
voorzitter van de Haagsche afdeel in g, en
Nieuwhoff, secretaris dier afdeelng, rich
naar het Dep. van BinnenJandscfce Za':en. heb
ben begeven, ten einde door minirter jlu.
Ruys de Beerenbrouek ia audiëntie te wor
den ontvangen.^ De Minister liet de lieeren
echter verwijzen naar zijn ambtgenoot ran
Waterstaat, aangezien onder diens Depar
tement het postpersoneel ressorteert Toen
hierop de deputatie den Minister liet wet'm,
dat de actie nïot slechts het p<»tpersoneeJ,
maar ook ander personeel in Rijksdienst
go7d, werd den heeren medegedeeld, dat de
Minster op het oogenblik geen trjd had hen
ie ontvangen. De deputatie begaf zich hieop
naar het gebouw der Tweede Kamer, ten
einde dö bemiddeling in te roepen van de
sociaal-democratische Kamerfractie. De Ka
merleden de heeren Schaper en Helsdingen
voegden zich daarop too aan de deputatie,
die vervolgens bij den minister jhr. Ruys
de Beerenbrouek werd toegelaten. -
In tegenwoordigheid van genoemde twee
Kamerleden, heeft de deputatie dnaTop den
Minister gewezen op den slechten geest onder
het personeel, voorai ten gevolge van onvol
doende salarieering. Dc deputatie drong er
daarom bg den Minister op aan, dat in af
wachting van de definitieve duurtebgslag-
regding en salarisherziening aan het goneelo
overheidspersoneel ten spoed'gsto een bo'.rag
van f 100 als voorschot zal worden uitge
keerd. x
Do Minister verklaarde zich bereid o ml dit
verzoek in den eerstvolgenden Ministerraad
te zullen aanhangig maken.
Togen hot smokkelen. Men* schrijft van
dc grens aan „Do N. Crt."
De Hooge Raad heeft- beslist, dat do mili
taire verordeningen geen onderwerpen mo
gen regelen, die reeds door den Rijles wet
gever geregeld zijn. De militaire vororde-
ningen kunnen derhalve hetzelfde regelen
als de gemeentelijke verordeningen. Het
vervoor van góederen regelt de Rijkswet
gever al en derhalve móet de militaire ver
ordening van dat terrein afblijven. Do mi
litaire verordeningen, die in de afgeloopen
jaren, met het oog op don smokkelhandel,
hot vervoer in de tweede linie en verdér
regelden, rijn volgons (Jen Hoogen Raad
niet verbindend.
Mot het .oog op de giedurenden, den löAt-
sten tijd weer op lovend on smokkelhandel,
lijkt mij dezo beslissing betreurenswaard
en spoedige regeling van deze materie door
don Rijkswotgever is dan. ook zeer urgent.
Et wordt nu wol wat laat aan een be
hoorlijke wettelijke regeling van het ver
voer in de tweede linie met spoed aan hot
departement gewerkt. Dat er oen behoor
lijk© regeling komt, is ook met het oog op
de rechtszekerheid gewenscht.
In de omgeving van Echt werd dezer da
gen een Italiaansoh orgel opgevuld met)
chocolade aangehoude-n. Kar en paard zijn
ook in beslag genomen.
Vooral in boter, margarine en jenever is
de smokkelhandel l-evendig.
In do grensstreek had do Minister van
Landbouw het karnvorbod voorloopig we-1
mogen handhaven.
Van de daar gemaakte boter bereikt er
heel weinig onze eigen bevolking en dc
hoogo prijzen die voor boter in do grens
streek worden gemaakt, hebben ten gevolge
dat men er veel boter karnt en zich zooveel
mogelijk aan do levering van Regeerings-
melk onttrekt.
Uit Bolsjewistisch Rusland.
De Noorsoho "socialistische adv-ocaat Pun
ter void, die alss gast van de Bolsjewistisch©
ïogeeuinig ia Rusland is geweast, heeft een
vortogenwoordiger van een Zv/ee-dsoh blad,
naar de „N. R. CL" meedeelt, oen beeld ge
geven van hetgeen hij daar beeft gezien. Hij
•bevestigde allo berichten over ontbering enz,
opmonkonde
Toch hoeft de Sowjot de absolute macht,
en er is geen sprak© vaa, dat binnen afziea-
baren tijd eenigc partij in staat zal zijn 10
re-geeren. De bolsjewiki hebben alle partijen
ontbonden, on haar leiders met geweld ver
dreven, hebben beslag gelogd op haar ar
chieven, ledenlijsten e.m.
Nu is de ol.len.de ever allen verdoold: „de
hongOvT iö georganiseerd", de rantsoenen zijQ
■daarvoor hot bewijs. Li'chaameainbeiders. die
tot do eerste categorie bebooren (eorsto klasse
eters) krijgen -in St-P©torsburg slechts oen
half „fuait" (0.2 kg.) brood- per dag, in Mos
kou 3/4 „firnt"'. Kiert ij komt dan- zoo nu on
dan eon haring on oen funt „vobl-a" (con
score goflroogd© viscli). Ook kan uien soms
oen half funt cocosoli© in plaats van boter
krijgen en ééns in d© maand eon handvol
su L'korklontjes, cn dan wordt dit als oen gei
lukkige maand beschouwd. Hot toegedeelde
rantsoen varieert met don toevoer; maar het
ia altijd zoo klein, dat zoo mon daar alleen
van Loven moest, men binnen een paar maan
den den hongerdood zou sterven. Men kan
evenwel door don koltinig'ba.nd'eL nog in hot
-leven blijven, cn tevens door den uitsteken
den arbeid, die de oude Russische oobpóra-
tiieve organisatie, vooral in St.-Potersburg,
verricht. Toch gebeurt het. raar Piuitervold
zelf heeft kunnen const a toe ren, dat men-
eclicn door den honger krankzinnig wonden.
Deze hoeveelheden kunnen, gelijk liet heet,
uit golbrok aan transportn.kbkdtn niet. weg
gevoerd worden. Men moet in verband hier
mede weten, dat van de 7000 Locomotieven,
waarover sow jet-Rusland beschikte, in No
vember roods 4500 onbruikbaar waren, ziek,
zoo als het in den volksmond heet. En eiken
dag neemt die k co mot io veiiziek te tec. Vraagt
men hoe dat komt, dan krijgt men ten ant
woord: door dón hongersnood! De arteiders
zijn zoo slap en zwak door den honger, dat
zij geen gewoon dagwerk meer kunnen vor-
richten. Zoo wist een machinist aan Puntor-
vold te verteLlcn, dat hij nu vijf man neodig
had o«m een. machinedeel op te lichten, wat
hij zelf vroeger alleen had kunnen doen.
Toch waren dc arbeiders na een paar uur
zoo vermoeid, dat rij afgelost moesten wor
den. Men lijdt hongwr, omdat men d© trans
port middelen niet kan repareencn. on men
•kan d© transportmiddelen niet repareeren,
omdat men honger lijdt.
Hij die beweren wil, dat de groote ar'oai-
deriinassa het onder het bolsjewisme be>teT
heelt gekregen, dan zy het vroeger had, is
of, stekeblind of een leugenaar. Want de ar
beiders ku men het kwri jk s ech h.bVn
dan nu in St. Petersburg en Moskou. Rus-
land's groo:s:e liu.: „c.c cc .c
Verder meent Punter void, dat het gebrek
aan bestuursvermogen en het vereenigen.
van regeeringsmacht met de controteereude
maebt van het parlement, de Achilleshiel van
heb bolsjewisme zal worden. Zoolang men
de schuld van den toestand nog op den oor
log kan werpen, zal dit administratief gebrek
niet zoo in het licht treden; maar is de oor
log voorbg ea de internationale concurren
tie hervat, zal het wat aaders worden.
Wii vernemen verder, dat er een veelom
vattende arbeid verricht is om hot schoolwe
zen te regelen. Leerplicht is ingevoerd, en
brj de fronten zyn scholen opgericht* om
soldaten, die analphelen zyn, te leeren lezen.
Het a b, c-boek is het voorn aamste handboek
in hel roode leger. Trots het verplichte!
schoolbezoek zijn de scholen minder bezocht
dan vroeger, omdat de kinderen de moeders
thvas moeten vervangen, die haar tijd buiten
de deur moeten doorbrengen, om eten op te
scharrelen.
Voor het leger is algemeene dienstplicht
ingevoerd, uitgezonderd voor vakarbeiders.
Ook de vroegere burgery moet voor het
leger werken: z.g. „zwart werk" (korveën)
verrichten („rood" is te strijden!) De of-
ficieele naam van het leger is nu: ,,het roo-
do leger der boeren en arbeiders"; de disci-
tpline is er heel goed. Het eerste doel is te
gen de lente ÏOO.OOO officieren te vormen.
De oefentijd bedraagt acht maanden voor
hen die niet kunnen lezen, vier maanten
voor do anderen. De oude tsaristische exer
citiereglementen worden mat kleine wijzigin
gen gebruikt. Het salueeren is op allo mili
taire scholen ingevoerd en men verwacht, dat
dit ook weer by de fronten ingevoerd zal
worden. Trotzky reist rond als een echte ge
neraal, houdt troepenschouw en deelt rn
iplaats raai ridderorden, dapperheidsklokken
aan do soldaten uit, by welke gelegenheid
hij, gelijk dat ook onder het tsarisme te doen
gebruikelijk was, de soldaten Jeustj. Op zijn
reizen houdt hij overal redevoeringen, waar
bij de verschillende overheidspersonen hem
hun opwachting maken.
Rusland is, zegt Puntervold, op weg een
socialistische militaire macht te Worden en
als zoodanig moet het reeds beschouwd wor
den. Het is daarentegen geheel onjuist te
gelooven, dat er een soort socialisme inge*
voerd is. Het kan nog lang duren voor hef
zoover gekomen is, on dat weten de leiders,
met? juemn te beginnen, heel goed. Volgens
hun terminologie leelt men nu in een „over*
gang^.yu naar het communisme".
Afgewezen vredesaanbiodingon.
In de to Boedapesr verschijnende „Pes
ter Lloyd" doolt eer hoopigenla-vtste per
soonlijkheid »node, dut het Russicche hof
den 16den October 1916 door bcDiiddeling
van een neutraal diplomaat aan de re
geeringen te Weenen on te Berlijn to
kennen heeft gegeven dat Rusland zich
voor de toekomst vrijheid van handelen
ten opzichte var* de geallieerden voorbe
hield, hetgeen wilde zeugen, dat Rusland
onmiddellijk vrede wilde sluiten Allea
hing er eigenlijk uitsluitend vau af of
DuitsckUna in zake Oonstantinopel wilde
toegevoü. Tn dat- geval zou Rusland al heb
bezette OostenrijkscVB ongaarscho gpbied
liebbea teruggegeven.
Koning Ferdinand vun Bulgarije kon zich
met het voorstel verecnigen en bet ward
door het Oostenrijk?ch-Hongaarsche op
percommando ernstig in overwegingf ge
nomen, doch liet Dr.it-icho hoofdkwartier
weigerde beslist er op in te gaan.
Den *24sten Januari 1917 zond het Rus
sische hof een schrijven aan dcnzelfdou
bemiddelaar, waarin o. a. gezegd werd
Indien de CentraUn werkelijk over eeu
billijken vrede willen spreken, zijn vrij
daartoe steeds bereid Do C'cntrilen noc-
ten van hun kant center ook conciete voor
stellen doen.
De Centrale mogendheden worden dea
len Februari 1917 van dezen nieuwen stap
in kennis gesteld, met hoi&elfde resultaat:
Bulgarije en Oostenrijk warén geneigd op
het voorstel in te gann, ook de regeeria^
te Berlijn weigerde dit niet beslist, dor-.h
het Duitschc groote hoofdkwartier wilde
er niets van weten.
Begin Maart 1917 doder Rus:i che hof
kringen opnieuw -door dezelfde bemidde
ling namens tst.ar Nicolaas een dringend
beriep op Wecnen cn Berlijn om hot vre
desaanbo-d aan te nemen Nogmaals wei-
gerdó het Duitsche oppercommando.
Nauwelijks ecu week dnarna brak de re
volutie in Rusland uit en moest de tsaar
aftreden. Don 2Gen Maart 1917 c.edon fa
milieleden van der tsaar echter rog eens
een beroep op de Centralen.
Do aandrang van kming Ferdinand cn
het exposé dat graaf Oernin in April 1917
tot keizer Karl richtte, bewijzen, dat
men te Sofia en te' Weenen het Russische
vredesaanbod ernstig o/crwoog, doch het
Duitscho hoofdkwartier, d. w. z Luden-
clorff, bleef hardnekkig bij zijn vroegere
weigering en er word alweer niets gedaan
om den algemeenen vrede te bespoedigen.
Clemenceau on schoolkind?rou.
Een deputatie uit de meisjes-leerlingen
van het lyceum Jules Ferry te Parijs is aan
Cleinenc-eau als een tee ken van haar dank
baarheid bij rijn herstel, een penhouder mot
een gouden pen komen aanbieden. Clemeu-
ceau heeft bij d:e gelegenheid de kinderen
op de. volgende wijze toegesproken:
„Ik.dank jullie wvl Jullie-zyn jieve goeie
meisjes; maar jullie feliciteert my om-laf
ik het hoofd ben van de regeering van een
overwinnende natie en jullie moet de nat>
2cl gelukwensci-en. Jullie zijn goeie Jkïer-
lingen en ik geloof wel, dat jullie je bert
vloet Ik was eon erge slechte leerb'ng, alieé
wsfc ik weet heb ik na r-ryn dertigste jaar
geleerd en jullie moet geen voorbeeld aav
my nemen. Maar ik had een exouus; ik liai
ellendige bosken en o iverschil ige meesters.
Gelukkig voor jullie, dat je goeie .hoeken en
goeie onderwijzers hebt.
In myn tijd werd bovendien de opvoeding
van meisje3 erg veronachtmamd; vroiuwca
werden als minderwaardig aan de mannen
beschouwd. Maar uit deze verkeerdo denk
beelden syn wij uitgegroeid, en dank zri het
onderwys, dat zy ontvangen zullen de vrou
wen voortaan bewyzon, dat zij op elk gebed
van het denken de geiyken van de man
nen zijn.
Ik heb kinderen en kleinkinderen, oda
<pootvader spreekt jullie du3 toe en Lij ia
door 'jullie gedachte zeer getroffen. Zeicor,
ik zal het vredesverdrag met jullie pen oti-
oerteekenen en ik zal alles doen om te ma
ken, dat het verdrag rechtvaardig en van
Inngen duur zal rijn, zoodat jullie, Ortfct*
kindereu, niet het v??u;Iet zullen behoeven
te hebben, dat. helaas het lot van julüe moe
ders is geweest."
Clemenceau kuste vervolgens al de kin
deren ter afscheid on juist toen d^ meisjes
bezig waren te vertrekken, konui ^de een
hoae aan: Monsieur le Ma'-échal Foch!,> De'
k"nieren bleven staan, met diep onteag ver-
vula en zagen den maarschalk het bureau van
minister Olemenceau binnenkomer..
"Wilson ea het getal 13.
liet getal 13 schijnt in Wilson's teven
een groote plaats in té nemen.
Op "13 September begon Wilson zy:i zege
vierende verkierings-campagne, die hem als
Xvresident in het Witte Huis zou brengen,
en in zyn spreók-wagon had hij de met het
emineuse getal 13 gemerkte plaats. Hrj was
13 jaren professor te Princeton en werd
toen als 13de president van die Universiteit
gekozen Om zijn installatie by te wonen,
namen de studenten plaafe in twee treinen,
ieder van 13 wagons.
Op een 13den had het huwelijk plaats
lusscJien miss Jessie Wilson en Francis
Sajrtre, op het Witte Huis. Dat was dèj
13de historische plechtigheid in dat geoouw.
Wil9on ging voor 't eerst op 13 Doceirc-
ber in. Frankrijk aan land.
Eiii zoo zouden er nog voel meer gevalkur
zijn te noemen, waarby het .getal 13 in
ol ander opricht betrokken blijkt brj het
doen on laten van Woodrow Wilson En nu
.laten wy nog buiten beschouwing, dat zijn
naam. en voornaam... 13 letters telt!
Tot nu toe is by Wilson van ongeluk nog
niet veel gebleken.
