LEIDSCH DAGBLAD Vrijdag 14 Februari. Tweede Blad TWEEDE K£fi§ER. GEMEHGD HÏEOWS. EN NIJVERHEID, FEUILLETON, Pfo> f8086*. Anne (91S. Zitting ran gisternamiddag. MARINE BEGROOTING DP MINISTER VAN MARINE de heer NAUDIN TEN GATE, vervolgt zijn rede on spreekt eerst over bot personeel fa 'le bewasto Novembeipweok zijn geen daden gepleegd, waaruit' is op 1c maken, dat de h1- golcgdo beloften niet zonden zijn nagekomen. Te Den Fielder ie dc- handhaving van bet gezag ech. t«3T niet in krachtige handen geweest. Wannoor de atellingoommandant twijfelde aan de troii* van zijn ondergoachiktea öou hnd hij maatregu. Ion moeten aemen. zooveel mogelijk merkbaar, om hot gezag to kunnen handhaven; maar hij had geen overleg mogen plegen. De officieel© zending van don gepeneioDneeiden vioe. admiraal v. Hooking Colon brander aan de atollingen to Den Holder en Middelburg was den commandanten offioieol kenbaar gemaakt. De vioo-admiraol heeft *lch bepaald tot medcdeeling yam bet gcbeurJe maar heeft -zich van oritiok ODthouden Do schepelingen van do Koningin. Regentes", dio verklaarden dat op hen nic-t ge heel tc rekenen viel. zijn thans in' de gelegenheid gesteldzich nader uit be spreken pcun hunner tiooft bij zijn vrr.egere houding volhard alleen e-on korporaal komt voor ontslag in aanmerking Do bepalingen voor vervroegd ontslag zijn weer ingesteld er: hiervan wordt veel gebruik gemaakt Naar sprekers ineening zal hot murinep©r3i- noei ton allen lij do moeten bestaan uit een kern van beroepsofficieren en onderofficieren en een kern van vrijwilliger-i. zoo nc-Mlig aangevuld met oen zoomilifie c-n inlanas^he matreden De kern van yrijwillipara moet niet. grootor zijn da-n hoog noodig. Gestreefd zal worden naar eer. bolero verhouding tueschea hoogor on lager porsoneeL Togen sam on werking met erkende militaire boa den bestaat geen bezwaar Voor do geestelijke ontwikkeling v.il spreker het rapport dor desbe treffende oommissio afwachten De Minister is zoo goed als onverstaanbaar, terwijl hij zijn redevoering voorleest Wij verae. men nog. dat bij do nionwo loonregeling nieman l zal achteruitgaan Do nitkeeringem bij overlijden zullen vcThoogd worden niet echter do huwelijk3- ooolagen'. Ook voor dit jaar zal con bijslag over wogen worden Als onderoflicieron inlichtingen verlangen sal spr. ben gaa mo oiitvaagenliet psi'Roneel moit 2ic.l1 tot do maTinecommancaii'tou wonder. Jjij ontslag wegens een vonnis zal op don mC_ elagbrlef rier staan. d\t-hot ontelag wogeno plichtverzakLng plaats hoeft Verbetering der marinekazernen te Amsterdam on Rotterdam ia noodig iok bet oorpa zna.rink«-=i moet; veveterkt worden To Rotterdam dient o«u nieuwe kazerne te komen. Instelling van eer- cc-mmifsio tot reorgnnlmutio van don geneeskun digen 'iivnst dor zoemnoht zal Bprokor overwogen.. Het marijiemni erinal is zwak en heeft veel gele den door do die; .den bewezen iui do mobilbatio. ,1arenmaar bc-t is nk-t waardeloos Hot. kan van nut zij'n bij Rtrijd mei een kleine natie of HJ g!ronsge3abiltom In Iodië Wordt het materiaal niet t iidig aan gevuld dun zal bot spoedig ook toot een bescheiden lua!c niot meer geschikt zijn Er blijven weldrtv sleouts drie schepen over de .Tromp" do Zeven Provinciën" en iló ..Jlcemekorck'' welk aom-cal to gorin-g is ook voor bescheiden taak, Wat. er ook terecht komo van den Volkerenbond, iiiokirdüionding vnn do marine blijli' nooJig voor de koloniën en voor handhaving nnser zelfstandigheid. Spr. geeft dan een overzicht van de koeten der in aanbouw zijn ie schepen; bij ëba^iif? van (leu aanb juw zou men 1.1 >niIlioen weggooien Vermin dering van bewapening 10 niet. mogelijk Do Mini steg ontraadt dan ook de moties aan neming or van zou gelijk staan mot een begin van liquidatie De bóer ROMANS. R -TC. repliceert; hij is door de rede van den Mini star niet overtuigd: Spreker liaodba&fb zijtri -motie Ook de heer TICF,N UOLTZS I). A. P.. is niet overtuigd De luotlc-Romaiu is niot voldoeu. do omdat er niet in gezegd wordt, wat or moat godatwi worden Tn dit opzicht is dc motie.Oad Ixitor. Spr dioat een motio in waarin' de Kanier uit spreekt dat' de tijd gekomen ie. om tot op. heffing der vloot over to gnan don Minister ver- sxwht een Oommi??ie van turgors en militair ca to benoemen, om do likwi&atic van de vloot voor fc& bereiden en nle hn.ir oordeel uitspreekt dat •Je aanbouw van nieuw materiaal, de afbouw van op etapel staand, materiiial .en IngTijoeudo hcrstollincren aan' bestaan 1 materiaal meet ge. staakt woirdou Do beer OUD, V,_D noemt de redo van den Minister te zwak en on vól lobado; goowol \rat hot poraóhieel nJs wat bot materiaal" betreft c-n zegt dat «ijn partij dezen Minister daarom het ge. vraagde bedrag van 40 millioen niot kan toever trouwen. Spreker 13 bereid zijn mol ie aldus te wijzigen, dat er duidelijk uit' blijkt, dat do sta. In'nfe .van aanbouw en afbouw bedoeld wordt. De beer STAALMAN. Cbr Dom bc-toogt dat deze Minister niet kan' gehandhaafd wórden, wc- gen3 de verklaringen in zake zijn houding tegen over het an betrouwbare perst acel. welko on. vol doem de zijn Do bc*er LOHMAN, C—H meent. dat. men voor dó vortroiiwentrkwestio oen af^oaidierHjko motio zou moeten hebben dove zit niet vast aan dc moties. Intusschen wi] dat niet zoggen da* mon dezen Minister vertrouwen schenlct. Do Minister heeft niot getoond inzicht to hebben in do oiachen vaai' de vloot en van het persoDcel. Spr. 7.ai togen do moties stemmen-, afbouw is voordeeliger en men rrv>et de toekomst r.fwaohton Ito hoer VAN DER VOORT VAN ZIJP A..R.. repliceert Hij is togen de motic-a Do heer NOLENS R. K.. onderscheidt liet be. loid van den Minister en de kwestie van do ma- rino zelf. Van zijn meening over het. beleid kan taen blijk geven bij de atommicg over de hegroe. ting. Do motiea loopen vooruit op belangrijks gebeurtenissen, welke wij allen' verwachten. Thans moet men rekening houden mo» do omstandig, heden van het 00 gen blik Do hoofdzaak ia of het materiaal noodig is en" hot gaat' niet aan. op dit oogenblik do gchoolo vlooi op te heffen, gelijk de heer Hugonholt^ wil .Gelijko bezwaren be. staan er tegen de* moiie.Bomans. De minst ver gaanv'.e motie i3 die van den beer Oud cm. in afwachting van de definitieve regeling <ier in. tornationale verhoudingen, aan1- cn afbouw en ingrijpende herstellingen 10 staken. Maar de mo. gelijkheid bestaat, dab men later weer moet voortgaan en wat beteekenen dan oen paar maan den stilstand? Spreker heeft dus ook bezwaar tegen deze motie. Iets anders is het een beslis sing to uemon bij een bepaald voorïtol in do begTootlng zolf. Do heor LEUY. U L., betoogt dat de kwes. tie von bouw en herstellingen niet' is een prin- cipioele. maar een finaniieclo zaak. Alles hangt af van bepaalde feitelijke gegevens en daarom trent Is 's.Minister3 rpde volkomen onvoldoende aawee6t Er 13 niet gezegd wat er nog moet wor. den aiigegeven voor afbouw van sohepen; dat is de hoofdzaak Ia die 30m belangrijk, dan moet do afbouw gestaakt worden. Wat zal voorts '3-Mir.ieters bedoeling zijn bij staking van den aanbouw Do heer VAN RAVESTEYN (Comm. P.) kan een commissie als in de motie-Hugonhollz gevraagd wordt, niet aauvaardon. De heer BOMANS wil de hooidgcdachtö van zijn motie, dat do-tijd reeds rijp ia voor ontwapening, niet door een stemming in gevaar brengen en trekt daarom zijn motio in. De heer VISSER VAN IJZENDOOEN (V.-L.) moti veert zijn stem tegen do belde moties maar wil daarmede ln geen onkel opzicht uitspreken, dat men 'r Ministers beleid goedkeurt. Men behoudt zich zijn oordeel daaromtrent voor. Men kan niet voorult- loopen op de beslissing, welke te Parijs zal worden genomen. Men moet ook niet uit hot oog verliezen, dat wU een koloniale mogendheid zijn cn daarom volgens do beslissing van Parijs onze vloot niet ge heel moeten missen. Do hoer MARCHANT (V.-D.) verdedigt nader do motie-Oud. Men kan niet doorgaan op den v.-eg on in de sleur van tot dusver. Met aanbouw der kruisers zullen de koloniën niet to verdedigen zijn Men kan do halt afgebouw'do kruisers verkoopen met de con tracten. afgesloten voor den vertieren afbouw. De heer SCHAPER (S, D. A. P.). merkt op. dat do moties geen votum zijn tegen dezen MiDistcr. Geen minister zou het goed kunnen doen, waar do maHno een verloren zauk is. De heer HUGENHOLTZ wijzigt zijn motio ecnigs- zlns. Do MINISTER vraagt schorsing der be- r a n d s 1 a g i n g. De heer SCHAPER vreest, dat dit een gevolg ls van do vraag van den beer Lcly. en dat racn de zaak op do lange baan wil schuivon. Dc lieer MARCHANT vraagt van don Minister een motiveering van zijn verzoek. Hij meent dat wc bier to doen hebben met een verzoek tot schorsing niet van den Minister, maar van den heer Lely. Do VOORZITTER acht het vnnzetsprekond. dal bij voorstelt het verzoek van den Minister toe te staan. Do heer LOHMAN betoogt, dat do MiDlsler volko men bevoegd is schorsing der beraadslaging to nister het verzoek niet had gedaan, zelf schorsing verzocht, in verband met dc zeer juisto vragen van den heer Lely om inlichtingen. Bovendien kwamen ln bet ver gevorderd stadium belancrrijko redevoeringen van do Iieorcn Mnrchant-en Schaper en daarvoor is tild van overweging noodig. Waarom is onk do Minister van Koloniën niet aan wezig9 HU "hoont, dat do Minister spoedig de ver langde gegevens zal verschaffen. Weigert de Karnc-r do schorsing, dan is spr. niot in staat over de mo ties to stemmen. Do lieer NOLENS heeft geen nader.- gegevens noo dig om tegon do moties to 9tcmmcn. Do Minister kan zijn vcmook ecMer nader motiveeron. Do MINISTER heeft dn schorsing gevraagd om tijd en gelegenheid to heb.bcn het een on ander nn to zien, ter beantwoording van hetgeen gevraagd is. Kil vraagt schorsing tot Woensdag. Dc beer KETELAAR (V.-D.) zogt. dat dc inge schreven sprekers in elk geval nan liet woord kun nen komen. Do heor WIJNKOOP (Comm. P.) zegt. dat de mo- tie-Oiul riet prinoinicol is. maar nraetiscli zoover gaat als van hurcevliiko zijdo mppeliik is. Hli zal voor dozo mot'c stemmen. Do motic-Hueenholtz is overbodig omdat men tegen do begrooling kan stemmee nis men do vloot wil afschaffen. Boven dien twiifolt snr. aan do polilioko oprechtheid van do motie-Hugcnholtz. Bevolen wordt do beraadslaging ovor hoofdstuk VI (Marine) te schorsen tot Woensdag as. Avon J vergodori a g van cis ter c-n, OORÜ3GSBEGROOTING De heer BOMANS, (R.-K.j kan zich geheel ver- eonigen met de aangekondigde liervc.rnii:igspla non van den' Afin inter en vraagt hoe de Minister ^ich de reorganisatie van onzo weermacht denkt. Spreker stelt oen moi.io voor, waarbij do Rege ring wordt uijïgenoodigd do maatregelen to riemen, noodig. om reeds than4 me-'- de reorganisatie van (le weermacht do uitgaven van Hoof dal: uk VIIT. (Oorlog) belangrijk to verminderen. De beer VAN ZADELHOEF, (S. D. A. P.) komt op voor do gedemobilifoerden. dio vóór 1 Augus tus 1918 zijn ontslagen «1 stelt een motio voor. de Regeerin? uitnoodigende. zoo spoedig moge lijk een steunregeling in hot leven te xoepcm voor bedoeldo personen, naar den grondslag van een vergoeding van f 3 voor elke maand dio zij van 1 Augustus 1914 af in dienst geweest zijn bot c-»u maximum vau f 120. Hij bepleit amnestie voor do diens)eigecraareDo officieren wisten niot goed op t© treden on waren vaak oorzaak van diens"- weigering Ook vraagt hij opheffing van consuuv op boeken cn bladen. Do LeerDE MHRALT (U.-L.) pleit voor een. volksleger, zooals men lat i.n Duitschiand ook wil. Hij wenscht het klaagrechtvoor do minde ren. in ji er king van een militairen groet', aan merkelijke vermindering van het, aantal bc- roeps'-»ffioicTen bij do gónio. opheffing' van de c-avalorlo alsbrigade, cn verdoelüi'g van •Int wapen over do vorschillonde divisie? grooto be zuiniging op do officiorspaarden en kaplaarzen beperking van hel verblijf in do kazom'es trfc een minimum. Spr. komt" er togeai op, dat in dc Kamer door* partijeroepen voortdurend voor de .salarissen' van ambtenaren wordt- opgekomen Hij 7,ott hot het best achten dat ca* uit allo frac tics oer. commissio werd gevormd, dae voortdu rend deze salarissen besprak. Hij bepleit do be langen dor reserve-officieren. Spreker hoopt-, dat do Minister den verderen houw van' het fort Yllssingeu zal .-cakeu. Anders zal hij een motio daarvoor vnnrptr-'Joii Do boer DU V MA ER VAN TWIST (A.-R.) brengt hulde aan' generaal Snijders "Wat den steun oari gedemobiliseordcfn betreft', die moot worden verleend naar bohoeftemc-n moet zich niet houden' aan f 5 por maand Mot betrekking tot de plannen der Ministers vraagt spr. of de ■Minister verklaren kan dat voer een tweede mo. bilisatio do voorbereidingen' reed3 getroffen zijn Er kunnen dingen goboaren. waarop we moeten zijn voorbereid, i?pr wijet op do maatregelen door de Duit3cho volksgemaehtVgdpa genomen vooral steunende op leger c-n burgerrechten. Wij moeten in dit opdicht van DuUschland en do Duitache socialiat-ón leeron Er moet snel on kmachtig gehandeld wordon Hebben do «x»m* missios vooi do Harskamp, voor do rechtspositie van de militairen beneden den rang van officier en voor do reorganisatio van de weermacht nog geen rap port' uitgebracht? Denkt do Mini9te ook aan beperking van den Zondageoxbeid voor den 30L dant' De administratie van het leger dient ver. eenvondigd te worden Zijn 's-Ministors maatre gelen voer oen be'.c-re cmtnlo voldoende? Ie de' Minister bereid om. als dc logeeoomnussio zich daartoe niet wil laten vin Ion. een aparte com. missie in te stollen voor een ondorzoek naar het besteden dor toegestane gjeldea Spr^ bepl^ijt een betero penvioeiaregiding en ruimer enbsidio voor de jnilitaire tehuizen' Do heer REIJMER, (R.-K.) dringt aan op op heffing van den staat van corlog en beleg, waar dit maac conigs:ius mogelijk is De heer VAN RAVESTEYN (Comm. P.) klaagt over belemmering van bet vrije woord door mi litaire autoriteiten. To 11 qur 55 wordt do vergadering gesloten. Schriftelijke vragen van Kamerleden, Op vragen van den heer Kollhek betreffende het nemen vun maatregelen in verband met de late uitbetaling van pensioen aan Kijkswerk- lioden bij het n oj-laton van den dienst, luidt het ant woord van den Minister van Financiën, dat dc pen sioenen der Rykswerkliedi n aan het Departomcnt van Oorlog en aan cLit van Marino geregeld eu aan zijn Departement betoalbaar gesteld werden. Do betaalbaarstolllrig waarvan hgt schrijven om inzending van stukken, waarop niet zelden vrij lang moet worden gewacht, moet voorafgaan ge schiedt gemiddeld binnen veertien dagen, uadat de koninklijke besluiten tot pensioneering bij het de partement zijn ingekomen. Naar den ondergetcekcr.de gcblókcix is, dragen zijn ambtgenooteii vun Oorlog cn van Marino kennis van do in do eerste vraag vermelde omstandigheid, maar hebben zij. hoewel van mccning zijnde, dat maatregelen behoo'en to worden getroffen, om aan het bezwaar lo gcjcoet to komen, tegen do in de- twoodo vraag aanbevolen voorzieningen oxi. met het oog op do aan de lalero verrekeningen" verbon- den^ moellUkhcden, ernstige bedenking. Een aantal insteilinL-.n, verspreid over hol ge- hcelo land, vc-rlc.-uen ouder door den Minister van Financiën goedgekeurde voorwaarden voorschotten op pccslocu. Onder dozc zijn or. die aan ontslagen ambtenaren reeds voordat nog liun pensioen is ge regeld daarop voorschot geven, op oen. verklaring van het departement dnt pensioen ral worden toe gekend. Do voorschot govi-nde instelling ontvangt dan later rechtstreeks van het Departement do peu- sioenakto vüd den voorschot nemer. De gepensio neerden met hescheiden middelen zouden er zeer door zijn gebaat wanneer de andere instcliingcn dit voorbeeld zouden willen volgc-n. Op vragen van den heer Ter Huil betreffende de door dc administratie der poitorijen te Rotleniam gehuurde 1 0 g 0 r-a u t o m o 1.» i e 1 n voor hot postvervoer cn betreffende het besturen dier auto's door dienstplichtige chauffeurs, is het nul- woord van de u .AI 1'nis ter van Oorlog: Inderdaad zijn aan den postilionst to Rotterdam legorautomobielcn in huur gegeven; do dc-sbetref- fendo overeenkomst trad 1 Februari j.l. in werking. In hoeverre het tarief hoogcr is dan dat van par ticuliere aanbieding is noch dezerzijds noch bij de Artillerie-inrichtingen bekend: dat is een aangele genheid, welko alléén den dienst der posterijen aan gaat. Bij brief van 17 December 1918 werd aan de depar tementen van algemeen- bestuur gevraagd, of. cn zoo ja hoeveel, automobielen, motorrijwielen en rij wielen voor hun diensten kondon women gebruikt. Eerst daarna zijn de onderhandelingen met den postdienst .to Rotterdam begonnen. Op 2 December t. v. werd dezerzijds op c. :i vrang van den heer Ter Hall betreffende: ..den gchcelen oi godeel tel ijken voorraad ondc-r-declcn rijwielen automobielen (autobanden, lodor, ijzer, staal c-nz.), wolko bij do Artillerie-Inrichtingen in grooto hoe veelheden aanwezig zijn. disponibel te stellen voor do particuliere nijverheid", geantwoord: „Omtrent liet beschikbaar stellen, van den voor raad onderdeden voor rijwielen en motorvoertuigen of een deel daarvan kan op dit oogenbiik nog niet worden beslist. In oVórweging is, welk gcdceUc dier vervoermiddelen eigendom van het departement van oorlog diont lo blijven, hoeveel hiervan voor leger- vredes-doc-leindcn noodig zijn en hoeveel van do overige als voorraad te behouden voertuigen, ter beschikking van andere departementen kunnen ko men, dan wcT op andere vvij/o kunnen wordc-n be nut; hiervan hangl af welk 0 voorraden" onderdeel cn enz. moeten woruc.n nongehouden. Tutusj;chcn wordt fot verkoopen van overtollig geraakte materialen en bc-noodigdheden niet overgegaan zonrler liicrin het departement van landbouw :n ij verheid cn handel to kennen." Het verhuren aap den postdienst Jigl geheel in dc lijn van dit antwoord en zelfs wanneer i< eds tijdens bet geven van dit laatste do onderhandelingen met Rotterdam "waren begonnen, zou- te dien aanzien in geen enkel opzicht tusschcn die Li ido strijd zijn ge weest integendeel. Waarom particulieren op ernstige wdzo worden bedreigd, omdat de slecht'- toestand der legerauto's hc-t daannco rijden duur mankt, is onbegrijpelijk Overigens zij aangeteekerd, dat uit don narcl der zaak cr voor ls gc-zorgd. dal het materieel in -teer goeden toestand werd afgegeven, on er behoeft dan ook geenszins vrees to bestaan, dat het autover keer in diserediot zal geraken door hel geen bij liet gebruik der leverauto's zal blijken: integendeel mag worden verwacht, dat de gewraakte maatregel ten ïuinsto evenveel reclamd^zal maken voor het aato- viaehfrervcer nis wanneer reu parlieuliero onder neming mc-l het postvervoer was belast. Omtrent do aanwijzing van bestuurders is dezer zijds niets bepaald. Bii het in-dionst-nomen van zoo danige personen beeft center inderdaad cn te recht hét streven voorgeweten orr. (niet onder do wapenen zijnde) dicastuliolitic-on te krijgen; in be ginsel zijn hieraan uit militrir oogpunt verschil lende voordeeion verbonden. Ter zdce werd over leg geploegd piet dc rallita're autoriteit. Z o o 1 s men ih zal h eri nn eren heeft de Eaacfschs Eaad in Juni van liet vorig jaar beslóten tot aan1??.' van heb Zui- deri-'ark, «een onbeigertior. die in zijn geheel zal beslaan ongeveer 250 -H.A., waarvan voor het park zelf ongeveer 130 H.A., zal worden bestemd, dus ongeveer 25 H.A. groo- ter dan het Haagsche Bosch, de overblijven de 120 ÏÏ.A. zullen dienen als bouwgrond; de bouw zal rond het park plaats hébben op zoodanige wijze, dat het park-karakter niet zal worden geschaad. Iïet ligt in de bedoeling om hiervoor er zullen alléén arbeiderswoningen komen verschillende ontwerpen door vooraanstaande architecten te laten maken. De opzet van dit plan mag waar lijk grootsch genoemd worden, en belooft een voorbeeld te zullen worden voor ons heele land. In het park zelf n.l. komen be halve een groot sportterrein, tevens uitge strekte vijvers met zweminrichtingen. Hier aan bestaat in Den Haag groots behoefte. Ten slotte zullen op gr-oote schaal z.g.n. schooltuinen worden ingericht. De Raad van Middelburg heeft besloten met 9 tegen 3 stemmen, links tegen rechts, dit jaar de kermis, die het laatst in 1914 is gehouden, weer te doen doorgaan. Dief "tal en smokkel air ij- Men schrijft van de Geldersch-Pi'uisisohe grens aan „De Crt.": Diefstal en smokkelarij aan deze en gene zijde van de grens zijn tnans aan de orde van den dag. De dieven zijn bijna uitslui tend Duitschcrs, door de-rcA'olutic en den treuragen afloop van den oorlog, alle tucht onüoopen en die op eigen gebied stelen wat los en vast is, dikwijls zelfs door nach telijk© inbraak, waarbij zij met doodslag dreigen, indien hun wandaad aangebracht wordt. Voornamelijk zijn deze bandieten ge- wetzen, vermomde, of zelfs nog dienstdoen- do militairen, die het in de eerste plaats op levensmiddelen, als spek. A-leescii, boter j chocolade, cacao, enz. gemunt hebben, 1 waarvan hei platteland, gelijk vanzelf spreekt, beter dan de steden voorzien is. Dikwijls maken de nachtelijke roovêrs een uitstapje naar dc Nederlandsch^grensge meenten ah Aalten, Di.-iksperloo en Win terswijk. Het zijn niet alleen bovengenoem- j do artikelen, die van hun gading zijn, maar zij maker zich cok wel meester van paar den en koeien uit den Ktal, goheele gc- slaohte varkens en veldvruchten. De lieden zijn gewoonlijk uit de buurt van het Duit- scke stadie Bocholt afkomstig. En wat de smokkelarij betreft, i= kv.-atta het meest ge wild© artikel. Te H i 1 v a r e n b e e k (Is .-B.) i s een boerebrij voor f *25,090 verkocht-, welke slechts enkoio jaren geleden 12,000 bij openbaren verkoop had opgebracht. Door cïc werkloosheid in do venen te» Friezenveen heerscht er ar moede onder A'eenarbeidors. Zelfs bij hen, die verleden zomer grof geld verdienden, is reeds gebrek aan het noodigsbe. Do Eaaci besloot daarom tot instelling van een steuncomité en vroeg daarvoor steun bij het K. N. S. H e t „hl a a n cl b 1 a d v oor hof Hc-c-reaMced'ing1>edrpfmaakt ruckling vau hot volgen-de: De Toda-ctie oahing van cc a dor 'leden een tweetal garenklossen, welke hij gokoe-ht had; één was nog ongeschonden en vol, met het etiket er netjes op. Dit eti ket vermeldde -dat op de klos 500 yards gareu zat. Do andere klos was echter afgewende a en op de plaats waar hét garen gezeten had, glanzend zwart geschilderd. By onde°- zook bleek, dal aleclite twee windinigen dik het garen om de klos wis gewonden cn dat deze in plaats van 500 yards slechts 30 M hield. Een nieuw dorp in Limburg. Ongeveer drie K.M. ten noorden van het ge hucht Beringen, liggende in de gemeente Helden, aan het dood loopende einde van de Noordervaart werd, midden in de heide, door het gemeentebestuur van Helden een paar jaar geleden een nieuwe school ge bouwd, opdat de kinderen van de in de om- g. ving wonende boeren niet moer eiken dag den verren tocht naar de school van hel dorp Panningen zouden behoeven te maken. Ontstond daardoor een groote verbetering, omdat voorheen verscheidene kinderen een afstand van anderhalf uur moesten aflegger, eer zij ter school v.aren, terwijl bovendien in den wintertijd de wegen dikwijls org slecht begaanbaar waren, thans is ook voor cie volwassenen de gelegenheid geschapen om j dichter bij huis hun kerkelijke plichten te j kunnen vervullen. Nabij de school n.f. z'r-d j nu een kerk en'oen pastorie' gebouwd, ter- wijl er een nieuwe parochie onder den maan» Grashoek is ingesteld. Zeer waarschijnlijk zullen, daar geroemde school en kerk liggen in een gebied, dat I zich uitstekend leent voor ontginning, spoe dig in de buurt van genoemde gebouwen nieuwe woningen verrijzen, nieuwe, thans nog woest liggende gebieden voor land- of tuinbouw besterad worden. Bovendien ligt het terrein, waar thans de kern van een nieuw dorp gelegd is, in de buurt van o© plaats, v/aar eenige jaren geleden ontgia- hare kolenlagen z\jn aangeboord, zoo lat Grashoek zeer zeker spoedig tot bloei zal korpen, wanneer eenmaal met het delven *an kolen in do huurt* daarvan wordt be gonnen- Bedrog met 'sigaretten-mond- stukkon. Wij hebben aldus de redactie van bet „Maandbl. tegen de Yerv." vroe ger herhaaldelijk gewezen op het wrascne Icke van het vervangen der schaidijKe quasi „gouden" inderdaad koporea mondstukken voor sigaretten, door onscha delijke zuivere kurken-afsluitingen. Zocals bekend is, voorziet onze Neder- iandsche industrie ten deze in de behoefte, door Imt leveren van voortreffelijk g^zui- vorde kurken -mondstukken, d'e irlt oon hy giënisch oogpunt ten zeerste waard ering verdienen. Het is duidelijk, dat een da-ge lijke industrie zéér spoedig namaak zou doen ontstean, en waar deze niet altijd strafbaar is of verbcden kan worden, is het zefër zeker zaak het publiek er tegen te waar schuwen, indien er beslist bedrog bj ge pleegd wordt. Wij zijn in de gelegenheid geweest een dergelijk bedrog te constateeren, en wel door een onderzoek van sigaretten, mérk „Xantes Plenum*', op welker verpakking de woorden „kurk" en „kurk mondstuk" (tweemaal) voorkomen, terwijl de sigaretten voorzien zijn van een hiondstuk als kurk I gekleurd papier, zonder een spoor I kurk- I Eerstens v. ordt natuurlijk het doel van i het kmk-mondstuk hierbij absoluut gemist, n.l. do lippen van den ï'óoker tc* vrijwaren legen de aanraking met daaraan klevend sigarettenpapier; doch wat een groote hoofd zaak van ons standpunt beschouwd is: de j koopc-r wordt bedrogen in den aard van de I koopbaar, een handeling, die volgens onu Wetboek van Strafrecht, den bedrijver be slist met den strafrechter in an.irWing brengt Waar wij in dezen kritieken tijd allen moeten samenwerken om onzen nationalen arbeid en in das trie krachtig te steun m,. be hooren zij, die deze hechte st.nmpila-en van ons staan door bedrieglijke handel'ngsn .trachten te benadcelen, zonder eenige consi- d"rate: publiek aan de kaak gevtv-ld worden. Baggermolens. Do voor ro'.omng van kot usp. ra Kolo niën i»ij de Kon. Neierl. Grofsmederij to T.tklc-n Kebou,wde zelfstovnieii'de 1>aggermo- len ..Ardjoeno" deze maand naar Tand- jong-Priok vertrekken. Het transport ml worden uitgevoerd door Bureau Wijsmuller's Scheepvaart-, Transport- er. Zeesleep vaart- Mij te 's-Gravenhage, welke tegelijkertijd ral uitzenden Jen baggermolen Hercules", gejisepii door haar zeesleepboat „Zeeland", voor rekening van den heer II. F. de Groot te Gorinehem, en het s.s. ..Soerabaia", voor rekening van de Ncderl-Ind. Steenkolen Ilan- (lel-Mjj. te Amsterdam. Het ligt in de bedoe ling der uitvoerders van dit belangrijke trans-port om de 4 schepen de reis naat Nfe- deilandsch-Indië in con.vool t;- laten maken indien dé toestemming^ tot uitvaren van da' Ncderhncsche regeerïng tun g nioeg ver- li; epen ar! kunnen worden. Füm-indnsïrie'in lïelië. Te I -.as w aai onder den nan a f.'none. Gaienua ograpHca" esn Maatschapprj onge richt met een kapitaal van lire 50 mi'Imen, die Be grootste iilmfabrieken van Italic, de Cines-Italia-Bertiei cn andere in :on trust vereerdgt De-Bancif Commerc-lale Itnliana heeft de. nieuwe ondernendag gri:r.-nc:e»d. G-KKOOSÏT. Naar hefc Engel3ch van CHARLES GAHYIOE, B9) U zijfc „grandes dames" 011 het is oen. deel, een stuk vau uw loA'en. Maar ik zij lachte ik claclit tel kens hoe sommigen van -die groote hoeren, di© nu zoo vriendelijk tegen mij waren, op gekeken. zouclen hebben, als ik him vertel de, dat- ik niet zoo heel veel maanden ge-le den rondliep op oen Australisch gouc3\relcJ, niet bijna geen kousen en 6choenen aan. Ik donk, dab ze er heel ©rg verontwaardigd over zouden zijn; u ook niet, Laóh- Mar- I iU»w V „Ik donk heb niet, als je hun alles ver teld liadt, evenals aan ons," zoi Lady Mar- low bit-de-hand. „O, denkt u dat!" riep Sylvia met ©en glnhladi en zoo iets als een zucht. „In ieder geval, ik geloof, dat ik mij op het toon-eel gelukkiger voel'; niemand bekom- Jftert er zich om wat ik geweest ben, als ilc «Mar zingen kan en aebeeren. Ga je mor- Kén naar de opera?" vroeg zo ernstig aan Audrey. „Het is wel niet aardig jo dab te vragen ,7) "^a^uurlijk ga ik er naar toe," zei An*- p^y dadelijk„als je me hebben wilt, dan °ra xk in de Burystraat bij jo tihco drinken ^ninnen SAmen gaan," 3 631 Sylvia thuis lewajn, was Morcy nog wakker on zij zag er slecht en somber uit Sylvia wou een dokter laten halen, hoe laat het ook wezen mocht, maar Mercy ver zocht haar vriendelijk dat niet te doen. „Morgen zal ik wel weör beter zijn," zei zo. „Vertel mij allea van liet bal, Sylvia en Sylvia ging op dien rand van het bed zit ten en vertelde van al de pracht van den avond. „Maar het is mijn eerste en laatsto soiréö, Mercy," zei ze mot een lach cn een zuchtje daarna „Wij zullen met ons beidjes ons oude leventje voortzetten, "met Audrey er bij als vriendin, Meroy" zij zweeg even„waarom houd ik toch zooveel van kaaaT' Mercy schudde het Iioofd en zij scheen* moe on lusteloos te wezen. „Het leven is een vraagstuk," zoi ze, „en somtijds een treurig vraagstuk. Maar ik ben heel blij, dat je haar ontmoet hebt. en dat jullie zulko groote vriendinnen zijt ge worden. Het heeft je leven opgewekter go- maakt, nietwaar, lieve?" Sylvia knikte peinzend „Ja," stomd'o zij zachtjes toe „ja; zelfs Audrey Hope's liefde zal mij niet hel pen hot verleden en al, wat ilc verloren heb, to vergeten" zij ging stilletjes de kamer uit, met gebogen hoofd. Audrey kwam den volgenden avond, en de twee meisjes zaten samen thee t© drinken en te praten zooals meisjes, die trouwe ©n liefhebbende vrien din non zijn, graag met elkaar pra ten. Audrey was gekleed voor do opera on zag er schitterend uit in haar avondtoilet Sylvia bewonderde haar lachend on hielcï juist oen handspiegel op, zoodat Androy zichzelf bekijken kon, toen hot kam-ormaisjo binnen kwam. Sylvia dacht, dat zij Jt thee goed kwam wegnemen en lette er niet op, toen Andrey, die lachend probeerde den spiegel weg to schuiven, plotseling een kreet uitte en half op. i nd. Sylvia keek om, wat er gebeurde, en -iar zag zij een iango* gestalte op den drempel staan, Zij liet den spiegel vallen en liep 00ruit, met uitgestrekt© handen, roepende: „Lord Lorrimore Hij vatte haar hap den en hield ze 7.00 stevig va9t, dat hij haar pijn deedmaar. zijn oogen ontmoetten dc har© niet, cJi© beken over haar heen en waren gevestigd op het bl'eeke, neergeslagen gezicht van Andrey Hope. HOOFDSTUK XXXV. „Andrey fredle.Hope u hier!" riep hij uit, terwijl eeh blos zijn donker gelaat kleurde en zijn obgen straalden van plot selinge vreugde en genot. Sylvia zag van Sen een naar de andere, maar geen zweem Van de waarheid straalde tot haar door. „Ja 't is gee-n wondor, dat u verbaasd is. Andrey freule Hope is een oude vrien din van u. Lord Lorrimore, en ook van mij nietwaar, Andirey?" En zij glimlachte baar to©. Maar Andirey scheen niet in staat tot spreken de eerste oogenblikkenstilzwij gend gaf zdj Lorrimore de band, wiens hart opsprong, toen hij haar verlegenheid zag. Het was voor het eerst, dat zij eenige ont roering toonde alg zdj hem zag, en dat gaf hem hoop. Hij ging op dén divan zitten, tus- schen de twee meisjes in, en Sylvia begon hem dadelijk met vragen te overstelpen. „Waarom heeft u niet gesohreven, dat u kwam?" vroeg zij, berispend; „en waarom is 11 zoo lang weggebleven „Ik heb niet geschreven, omdat ik niet 1 vóór gisteren geweten heb, dat ik zoo spoe- j dig naar Engeland zou gaan", zei liii, nau- 1 velijks wetende wat hij zeial zijn gedaeh- ten waren op den loop, door liet feit, dat i de vrouw, die hij liefhad, daar zat bh., j het bereik van zijn hand. Hij wierp een blik op haar en zijn trouw hart klopte luid van liefde cn bewondering. Zij was schooner dan ooit, vond hijhij verlangde er naar haar te hooren spreken en weer eens in werkelijkheid de stem to hooren, die hij zoo dikwijls gehoord had in zijn drcfomen. Hij had haar in ruim drie jaar niet gezien en toch, toen zij daar vcor hem zat in al haar pracht, met haar lief gezichtje naar bene den, de lange oogharen tegen de wangen aan, was het hem of hij gisteren «aast haar had gestaan op de Stoneleigh-Holen cn op reis was gegaan om Neville Lynne op te sporen „Ik lioop, dab heb goed gaat met- Lacty Marlow' zei hij. - Andrey kon eindelijk spréken. „Ja, heel wel, dank u", zei ze, zonder de oogen tot hem op te slaan maar haar stem doortrilde hem ©venals vroeger en hij sloeg die oogen met een verblinden, afwezigen blik op Sylvia. Andrey maakte gebruik van zijn afge wenden blik, om even naar hem te kijken. Hij was verbrand door hot reizen in aller lei weer en klimaat, maar zag ea* even knap uit als ooit en geen dag ouder. Er kwam een zuclit over haar lippen en haar hoofd zonk neer. Zij wist*, dat hij haar nog liefhad. Een vrouw weet of. het hart van een man haar nog toebehoort na een lange afwezigheid. van liet ecu .te oogenbiik aan, dat zij hem weerziet. Eén blik is voldoende. Wat had zij niet verloren weggeworpen. IntiLsschcn had Sylvia vroolijkcr gepraat dan Lorrimore haar ooit had gehoord. „Je schijnt zeer in je schik le zijn, Sylvia!" zei hij glimlachend. „En geen won der Ik hob van je triomfen gelezen en be grijp, dat heel Londen aan je voeten ligt. Ik verwachtte dan ook het toonbeeld van ij dolheid in je te vinden, maar ik hoop, dat jo mij niet teleurstelt." „Dat- zal ik ook niot", zei Sylvia la ch end. „Ja, ik ben heel gelukkig geweest en ze prijzen mij allemaal veel te erg. Maar dit is mijn grootste gclulc" cu .zij boog zich over hem liee-n tot Androy en legde haar hand op haar arm. Lorrimore keek de beide meisjes beurtelings vragend aan. „Ik heb de beste en liefste vriendin gevonden, die een vrouw ooit bezeten heeft", ging Sylvia voort. „Wij zijn net twee zustersmisschien meer, nietwaar Andirey?" Andrey glim lachte en drukte haar de hand. „Ik denk, dat u verbaasd cn verbijsterd is zulk een warme vriendschap zien tusschcn de aristODrnttechc freule Hone en een arme opera-zangeres, rnyiord?" En zij keek met ondeugend spottencJen ernst, op naar ziin donker gelaat. Lorrimoro glimlachte. „Ja, verrast ben ilc wel. Ik weet ïio© trotsch jo bent", zei hij; „rfraar het doet mij heel veel plezier. Foe zijt go bij elkaar gekomen (Wordt vervolgd^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1919 | | pagina 5