LEIDSCH DAGBLAD.
Vrijdag 27 December 1918.
NIEUWJAARSWENSCHEN.
Ofiicieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
't Moet allemaal op.
CEUILLETÖN.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
{Van 1—6 regels f 1.05. Iedere regel meer
0.20. Kleine adverteDtiën van 30 woor-
öen 50 Oenta ooDtant; elk tisDtal woorden
meer 121/* OeDt.—Incasso volgens post recht,
(Voor eventueelo opzending van brieven 10 cent
porto 15 betalen. Bewijsnummer 5 Cents.
Bureau Noordeindsplein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
PÜIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden p. 3 mnd. f- 2.10 p. week 0.18
Buiten Lemen waar agenten
gevestigd zijn per week 0.1(3
Franco per post 2.50
Nummer 18045.
Dit nummer bestaat ui. TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
Ook dit jaar stellen wij, evenals andere jaren,
de gelegenheid open, den 31 sten December
Nieuwjaarswenschen te plaatsen tegen den prijs I
van 50 cents van 1—5 regels, elke regel meer
10 cents.
De advertenties kunnen tot en met Zaterdag
28 Dcc. aan ons bureau aangeboden worden.
De advertenties, die na dien datum aangebo
den worden, zullen tegen den vollen adverten
tieprijs worden berekend.
Wij verzcaken den abonné's onzen loopers,
die ook dit jaar weder Nieuwjaar komen wen-
scbcn, dezen geen gehoor te geven tijdens het
bezorgen van ons blad, ten einde do bezorging
niet to vertragen.
GELDIG VERKLAARDE BONS.
Do Burgomoofcier dor Gomeoirte Leiden brengt
tor algemeen© kennis dat vanaf Zaterdag 28 Dec,
tot en met Vrijdag 3 Januari zijn geldig ver
klaard:
Bon no. I 75 voor 1/2 pond Suiker.
Bon no. I 76 voor 1 reep Chocolade (ongevuld)
o 12V* cent poi reep.
Bon no. I 77 voor 1/2 ons Jam a 11 c. p. ons.
F-on no. I 78 voor 1 ons Rijst a 14 c. p. pond.
Bon no. I 79 voor 1 ons Gort a 13 c. p. pond.
Bon no. I 80 voor 2 ons Groeno Erwten a 11
«ent per pond.
1 Bon no. I 81 voor 1/2 ons jongo volvetto Kaas
tonder Rijksmerk a 151/3 cent per ons of voor
'1/2 ons belegen volvette Kaas zonder Rijka-
jnerk a 17 cent per ons.
Bon no. I 82 voor 1 ons Goudsc.be Kaas
20 -f a 8 cent por ons of 371/3 cent per pond,
of voor 1 ons Nagelkaas a 61/3 cent per ons, of
joor 1 ons belogen Nagelkaas a 8 cent p. ons.
Bon na I 83 voor 1/2 K.G GeconcL Tapte
melk met Suikor a 65 ct. per K.G. of 33 ct por
half K.G.
Bon no. I 84 voor 1 K.G. Vc ena ardappelen a
51/3 cent per K.G.
Bon no. I 85 voor 1 K.G. Veenaardappelen a
cent per K.G.
Vanaf Maandag a.s.:
Bon no. I 86 voor de helft van een staaf
hardo zeep 25 pet a 8 ct. per halve-slaaf of 16
cent per staaf. o£ voor 1 stukjo toiletzeep a 40
cent per stukjo, of voor 1 stukjo kleizeep a 10
cent per stukjo
Bon no. 87 voor 2 ons Blikspinazio a 31/? ct.
por ons.
KINDERMEJSLBOEKJE.
Boai Na. 4 voor V3 pond Suiker.
Baai N<o. 5 voor d© helft van oen. staaf bairdo
Zeep 25 pCt, k 8 ct. per Va staaf.
Bon No. 6 voar 1 pond kmdormeel h 4i)
"ct. par pond of 2 maal V» pond IdmdOnmoel
2.1 cent por Va potnd.
MELKK AARTEN.
lOe'ldig vanaf Zondag 29 Deoe-mlxsr:
Bon No. 21 voor 2/10 Liter volle, molk.
Bon No. 22 voor 1/10 liter voillo meilik.
(Deze hoeveeLLtvd strekt, tot Dinsdag 31
Januari.
N G. DE GIJS^LAAR, Burgemeester.
Leiden, 27. December 1918.
GELDIGE VLEESCHKAARTEN.
SLACHTAFVALLEN,
De Directeur van heb Distributiebedrijf
*-or Yloe h en Visoh brengt ter konnis
van belanghebbenden, dab morgen (Zater
dag) voor gesteriliseerd vleesoh geldig is
Serie E. No. 675—825. Hot vleesoh is ver
krijgbaar van lOVe uur v.m. tot 12P/j uur n.m
Bovendien zullen worden verkocht een
partijtje slachtafvallen van varkens (ton
gen, nieren en longen) welke vanaf 9 uur
verkrijgbaar zijn.
Leidien, 27 December 1918.
HAVENGELD
Burgemeester ©n Wethouders van Bol
den, brengen ter kennis van belangheb
benden
dat vanaf MAANDAG 30 DECEMBER
a. s. dagelijks, uitgezonderd d-es Zondags,
van des voormiddags 11 tot des namid
dags 1 uur, ten kantore van den Directeur
van den Markt- en Havendienst, Br ee
straat No. 7, wederom gelegenheid zal be
staan, zich OP HET HAVENGELD TE
abonnee ren
dat, ben einde hoogere schatting te voor
komen, geldige meetbrieven moeten wor
den vertoond van die vaartuigen, waar
van zulks nog niet heeft plaats gehad, of
die in den loop van het jaar een vertim
mering hebben ondergaan, welke op het
laadvermogen van invloed kan zijn.
N. O. DE GIJSELAAR, Burgem.
VAN STRIJEN, Secretaris,
Leiden, 28 December 1918.
BRANDSTOFFEN COMMISSIE LEIDEN
Om zooveel mogelijk in de behoefte aan
brandstoffen, ook voor de buitengemeen
ten, te voorzien, zullen op Dader aan te
kondigen dagen, in die gemeenten uit on
ze turfreserve schuiten turf worden aan
gevoerd, waaruit op bon 1 en 2 der turf-
kaart 100 TURVEN en op bon 6 der turf-
kaart 50 TURVEN kunnen worden afge
haald tegen f 1.60 per 100 stuks.
Degenen, die deze turf niet persoonlijk
wensohon af te halen, kunnen dit door be
middeling van hun handelaar doen, doch
zijn in dat geval verplicht, aan den han-
j delaar te betalen een thuisbnengloon van
1 20 cents per 50 stuks en 35 cents per 100
stuks.
Om te bepalen, in welke hoeveelheid
deze turf in de buitengemeenten moet
woiden aangevoerd, is het aoodig, dat
degenen, die van deze gelegenheid ge
bruik wenschon bo maken, opgave doen
vóór Zaterdag 4 Januari a. s., aan een der
j Sub-Commissies, op welke bons zij deze
I turf alsnog wensohen te betrekken.
De directeur van het Brandstoffenbureau,
2740 KRAMER.
Leidon, 27 December 1918.
In de „N. Gt." wordt herinnerd, dat in En
geland overgeschoten bons tegen betaling bij de
I distributie kunnen woTden ingeleverd. En het
blad stelt de vraag, of dozo maatregel hier niet
kan worden ingovoord; bijv. zoo, dat op den bon
wordt vergood, wat Rijk of gemeente toeleggen
op do aTtikelen, dio voor den bon worden afgele
verd.
W ij voolon daarvoor veeL
Trots allo inlichtingen, vermaningen, aan-
cbang tot zuinigheid enz., vier jaren lang „tot
vervelens toe" herhaald, wil het tot de meesto
hersons niet doordringen dat de distributie dient
om zoolang mogelijk rond te komen met zeer bc-
perkto voorraden. En dat dus elk ongebruikt
rantsoen winst is voor de gemeenschap.
Veeleer schijnt do leuze: ,,'t moet allemaal
opl" Wie minder noodig had dan 't hem toege
kende, haast zich do ongebruikte bons aan an
doren te geven of to verkoopon voor oen over
bodige extra portie. Men vindt 't „zonde", dat
de bon ongebruikt blijft, 't Is meer zonde to
gen hot gezond verstand en tegen den gemeen
schapszin, dat met brood en andere levensmid
delen alsdus wordt gemorst.
Missohie® zou een restitutie in. contanten re
medie kunnen zijn tegen een goedgeefschheïd,
welke tamelijk wel gelijk staat met riemen snij
den van andermans Iper.
Padvinders.
Dinsdagnamiddag had in het gemeentelijk
Gymnastieklokaal aan do Pietorskcrkgracht de
installatio plaats van do jongens, dio zich bij do
LeicLscho Padvmdorsvereeniging wenschten aan
te sluiten.
De plechtigheid had plaats in tegenwoordig
heid van het bestuur en een aantal genoodig-
den, dames en hetren. Natuurlijk waren de pad
vinders zelf ook allen aanwezig.
Do voorzitter, do heer M. A Steyns, zeido dal
hij ditmaal met buitongowoon genoegen deze iü-
stallatie-hijoenkomst oponde, omdat er nu meer
dan 50 jongens zouden worden geïnstalleerd,
wat gedurende de zes jaren van het bestaan der
vereenfging nog niet was gebeurd. Voordat hij
de padviri dors wot voorlas, wilde bij een misver
stand uit den weg ruimen. Ondank* de vereeni-
ging al de jaren in het openbaar heeft gewerkt
schijnen or nog te zijn, dio in de padvindersbo-
woging militaristisch godoe zien. Spr. consta
teerde mot nadruk, dat do beweging niets mol
het militarisme heeft uit te 'staan, noch in het
heden, noch voor do toekomst. Wel dragen do
padvinders een uniform en ia het kleed gelijk,
doch dit symboliseert slechts do saamhoorig-
heid on leert zien, dat zij allen gelijk zijn, ka
meraden en broeders. Het doel der padvinderij
is de jongens op te voeden tot goede staatshulp
gers, medo door lichamelijke ontwikkeling.
Voordat spr. zich richtte tot de aankomelin-
gan dankte hij do Meisjesgezellen voor haar te
genwoordigheid on deelde nog mode, dat do
burgemeester, dio ook veel gevoelde voor de be
weging had doen welen, dat hij verhinderd was
tegenwoordig te zijn. De padvinders toespro-
kortde, herinnerde hij er aan, dat wij thans een
moeilijken tijd doormaken, waar ieder voor zich
ernstig de vraag hoeft to stellen, weikon wog hij
hooft op te gaan. Spr. hoopte dat de jeugdige
padvinders ook weder zouden toonen te zijn
flinke jongens en zouden opgroeien tot nuttige
leden der maatschappij.
Nadat spr. do Padvinderswet had voorgelezen
legden do nieuwelingen in handen van den
groepsleider, den heer Jansen, de belofte af,
waarna do voorzitter hen installeerde en hun
raet dezen stap geluk wensckte. Hij sprak er zijn
vreugde over uit dat zich uit de leerlingen van
do ambachtschool ook een groop padvinders had
gevormd
Op uitnoodiging van den voorzitter werd met
een: levo de Koningin! besloten, waarop do mu
ziek der padvinders zich nog eens krachtig liet
kooren.
Na afloop der plechtigheid toog men naar het
Clublokaal, in perceel Breestraat 119, waar 000
tentoonstelling was aangericht van voorwerpen
van velerlei aard, door padvinders vervaardigd.
Met een geestige toespraak van don groeps
leider werd deze tentoonstelling geopend en ver
volgens door de talrijke aanwezigen bezichtigd
Het was een aardigo verzameling, welke wij
in he«t keurig aangekleed© zaaltje aantroffen:
schilderijen, leekeningon, houtsnijwerk, brand
werk, enz enz.
Op verkleinde schaal natuurlijk, doch geheel
natuurgetrouw, zagen wij er nagebootst het
padvinderskamp to Etten, bij Breda, met club
huis, teuton, badgelegenheid enz., enz.
Ook dient afzonderlijk vermeld een uit allurni-
nium vervaardigde vliegmachine, met mechaniek
Do aanwezigen toonden zich zeer tevreden
over deze prestaties, vooral ook, omdat het werk
door de knapen in hun vrijen tijd en met ge
ring© hulpmiddelen word vervaardigd.
„Coelius".
Gisteravond gaf do Tooneelverceniging Rede
rijkerskamer „Vondel" der R.-K. Volksbond oen
goedgeslaagde uitvoering in don geheel gevulde
Stadsgehoorzaal; mot welwillend© medewerking
van het strijkorkest „Kunst en Vriendschap"
uit 's-Gravenhage, hetwelk verdienstelijk speelde
De voorzitter, do heer Heemskerk opendo
deze uitvoering, cn bracht, een woord van dank
aan de Tooneelverceniging en in het bijzonder
aan denhoor Remund, waarna hem een krans
werd aangeboden. Ook dankto spr. do aanwezi
gen voor him grooto blijken van belangstelling.
Dit tooneelspel, wclko afspeelde in den Ro-
meinschon tijd, onder den wreed e keizer Gesar,
is met spanning door de aanwezigen gevolgd.
Wanneer het scherm wordt opgehaald, ver
toont zich hoo Anthoros behandeld wordt door
os B-ci' -r.
Naar het En^elfloh
van
OHARLE8 GAHVIOÏ.
f»)
„Ach, kom! Vermoei dat) uitgeputte oude
hoofd \an jou toch nipt ovor haar," zei de
Dok. „Het gaat haar best."^
„Dan hij keek rond.
„Waarom zij niet hier is? OmcJat zij er
ellendig aan toe was, uit onrust over dien
ollencïigen toestand van jou. Wij hebben
haar weggestuurd voor een verandering
van omgeving, Jonge Baas; dat hebben wij
gedaan."
„Dat is oen leugen!" kermde Neville,
terwijl hij zijn best deed! op te staan, e®
hem met woedenden blik aanzag. „Die man
heeft haar meegenomenLaat mij opstaan."
Do dokter riep dpn Vechtersbaas en
Locket, die buiten zaten te wachten. Zij
kwamen binnen, gevolgd door een derden
man, een vreemdeling en kwamen be
hoedzaam nader, want zelfs in zijn zwakheid
was Neville een lastige klant om mee te
gaanmaar Neville wees hun terug.
„Blijf van mij af; ik ben niet krankzin-
nigj Koe lang heb ik hier gelegen O, laat
mij opstaan en trachten haar to vinden 1"
„Opstaan, jou dwaas! Je bent niet beter
in staat op to staan dan een pasgeboren
I kind. Als hot Sylvia is, die je hebben wilt"
j 1zei de dokter.
„Houd op riep do main, die met de twee
1 anderen was meegekomen ;--'k donk, dat ik
wel een woordje mee.kan praten. De dingen
zijn ingewikkeld genoeg, als een dood© man
niet alleen dood, maar begraven, zulk la
waai kan makefi."
„Doodl?" herhaalde de dokter verbaasd.
„Welja," zei de man koel. „We hebben
dien jongen oer veertien dagen geleden be
graven, bier, in het bosch."
Neville verliief zioh op zijn elleboog en
wendde zijn schraal en woest gezicht naar
den spreker.
„Wat oen vorwensohte dwaasheden zit c&e
man uit te kramen?" zei hij hijgend. „Ver
tel mij van Sylvia. Ik wil do waarheid
weten."
„Als het het jongo meisje is, dat doer
düon gemconon smeerlap, Lavariok, gevan
gen werd, zij is levend en wel zoover ik weet
dat was zij ten minste, toen ik haar het
laatst gezien heb."
Neville stond waggelend op.
„Laat mij laat mij naar haar toe
gaan," zed hij met een stem, trillend van
vreugde. „Je liegt toch niet, zooals d!ie an
deren? Is het de waarheid?"
„Dat is het," zei de man met vaste' stem.
>;Maar naar haar toegaan, al was je daar
toe in staat, wat j 0 niet ben, ik zou niet
weten hoe je hem dat lappen zou. Meer cbn
een week geloden heeft zij het kamp ver
laten."
„Het kamp verlaten? Welk kamp?"
vroeg Neville, terwijl liij do hand naar het
hoofd bracht.
„Wel, Wildfail," antwoordde do man
„daar hebben zij haar naar toe gebraakt,
toen de Engolscho lorc\ haar uit Lavariok's
knuisten verloste."
„Wildfail— Engelsoho lord!" stamelde do
armo Neville, don spreker aankijkende.
p ,Ik ik heb geduld met mij 1 Vertel mij
alles vertel heb mij langzaam. Mijn hoofd
is suf en mijn hart bonst of ik stikken zal."
En de tranen kwamen hem in de oogen.
„Zoo is het dan gegaan," zei do man
langzaam ©n met nadruk. „Onze politie
macht kwam spoedig nadat Lavariok jo
neergeslagen had. Zij legden negen van de
roevers neer en kregen het meisje ongeluk
kig ontsnapte Lavarick. Zij misten u. maar
een jonge man van uw grootto en met uw
buis aan werd onder do beamen gevonden,
^n
Neville uitte een zaaht gekerm: „Arme
Sylvia/' hoorde men van zijn bovendo lip-
oen.
„Je hebt gelijk," zei de mam, „het is bard
voor haarmaar wat kon zii anders den
ken? Hij had jo jas aan, zog ik je."
„Ja," zuchtte Neville, ..en toen? Ga
voort, ga voort."
„Nu dan, zij is er door heen gekomen,
maar het heeft niet veel gescheeld zij
dacht, begrijp j e, dat haar broer dood was
dus zij nam eindelijk het aanbod van then
Engelsdhen lord aan en is met hem en
Mercy Fairfan vertrokken dat is een echt
goede vrouw, dat verzeker ik je. Je behoeft
je over het meisje niet ongerust te maken,
terwijl Mercy Fairfan er bij is om op haar
te passen. En cïio lord is ook oen och ba
heer."
„Waar zijn ze heen/gegaan?" zei Neville
na eenig stilzwijgen mot zachte stem.
„Dat mag de Hemel weten," antwoordde
de man 'uit Wildifall. „Zij gingen in de rich
ting van Ballarot, maar waar zij verder
naar toe gingen, kan ik niet zeggenmis
schien weeb Langley het dat is onze Dok.
Ik hoor, dat die lord geen vast plan had;
dat hij maar rondreistsommigen krijgen,
dat in hun hoofd, weet je, voor hun plezier.
zijn moestor. Ondor het van geluk stralende
Romo zucht de wereld clcr slaven. PeLronius-
Maximus is de verpersoonlijking van dezen boofd-
karaktorliek van het heidensch imperialismus.
Het tweede bedrijf laat zien, dat Verus, zijn
zoon, Chris ton is cn belichaamt do nieuwo we
reld, clio hot heidendom moot omverwerpen.
Petronius doodt op vcrradcrlijko wijze keizer
.Valontinianus en werpt zich het besmeurde pur
per om do schouders. Zijn zoon, Veru-s, heeft
dien aanslag niet kunnen verhinderen.; hij wordt
orfgonaam van den keizerlijken troon, dien hij
niet wil beklimmen. Zijn vader, die zich een toe
komst van glorie droomt voor zich en zijn ge
slacht, is zoodoendo toleurgestold, on tracht Ve
rus to overreden. Deze staat tegen hem, als de
drager der hooge, christelijke gedachte. Hij wil
niot heorschen over oen wereld van slaven; hij
gruwt vooral van gestolen macht.
In hot volgend zoor spannend bedrijf is
do verbittering dor slaven inmiddels zóó
gestegen, dat Vind ex het plan opvat Petro
nius te vermoorden en zijn broeders te ver
logen. Rufu3, een vermomde Wandaal, is
zijn handlanger. Deze was door Genserik,
zijn koning, naar Rome gezonden om diens
zoon, dien men ontvoerd on verkocht had,
woor to vinden. Coelius, zoo heet het kind,
wordt door hem opgespoord en gevonden
in hot huis van Petronius. De koning der
Wandalen zal dien hoon bloedig wreken en
scheept zioh met een kolossaal leger in, o-m
to landen te Ostia. Coelius is een karakter
van natuurlijken eenvoud en teero kinder
lijkheid, type der barbarenriel, die door de
i Christelijke leer begrepen wercl
De aanslag van Vin des is inmiddels mis-
lukt, door do ontrouwbaarheid van Hermas,
den slaaf ostiarius, dio het gehcelo plan
aan Vcrus bekend maakt. Een ontmoeting
hoeft plaats tusschen den moordenaar en
den zoon van zijn slachtoffer. Verus leert
VincBex, dat hij verlost is door ©en God
slaaf geworden uit liefde.
De keizer doet. in het vierda bedrijf een.
i laatste poging om zijn zoon te overreden.
I Verus blijft onwankelbaar. Daar klinkt het
plotselinge nieuwsDe Barbaren voor Ro
me's poorten
En dan komt eindelijk het laatste, over
weldigend spannend bedrijf.
Wankelend met ontblóoten degen neemt
hij in bezielende woorden afscheid van zijn
I vader, die voor hom een loven van stille,
verborgen afschuw en leugen is geweest,
i Genserik neemt clo stad in en verwoest
haar clloor het vuur. Hij spaart alleen do
j basiliek des Pausen, waar hij binnentreedt
en den H. Leo den Grootfen ontmoet, dio
hem begroet als Wreker Gods
Dit was heb hoogtepunt van het keurig
spel vau den hoofdfiguur van heb drama.
In ad^nlooze spanning volgde het publiek
dit tornnoel on barstte in luido bijvalsbetui
gingen uit, toen c?9 gordijnen zioh wedbr
openden, waaraan geen einde soheen te
t komen.
1 De heer Reonund verdient voor de aibne-
men da wijze waarop- hij zijn moeilijke rol
beeft vervuld, alle hulde.
De regie was •uitmuntend en van de dé
cors en de toiletten kan niets dan goeds
worden getuigd., Hot was een, in'een woord,
good geslaagde uitvoering.
Do strijd der arbeiders
Woensdagavond (len Kerstdag) hield de
afdeeling Leiden van do S. D. A. P. in
do Stadsgehoorzaal een openbare verga
dering, waarin als spreker optrad do heer
K. ter Laan, licl der Tweede Kamer en
burgemeester van Zaandam.
De grooto zaal was, zoowel op de galerij
als beneden, geheel gevuld. De talrijke
aanwezigen werden verwelkomd door den
voorzitter, mr. D. A. van Eek. Hij zeido,
dat vooral het arbeidende volk do lasten
van den oorlog hooft gedragen. Nu is er
een beweging onder het proletariaat leven
dig geworden 'en het OongTes te Rotter
dam heeft forschc eischen gesteld aan de
heerachende klasse. Partijgenoot Te-r
Laan zal die eischen nader uiteen zetten.
Spr. wekt© allen op. deze beweging
mede levendig te houden, totdat hot soci
alisme ook hier cle regeermacht heeft over
genomen van cl© kapitalistischo regeering.
Maar in ieder geval behoef jo je ©ver het
lot van dtafc meisje niet ongerust tc maken,
vriendzij is in goede handen en laten w ij
©r geon doekjes om winden, naar mijn opi
nie is zij vrij wat beter af dan in het kamo
van „Verloren Hoop". Ik heb gehoord, dat
het een dame is, en als ciat zoo was, dan is
diit geen hoe noemen we het ook weor
j geen omgeving voor haar. Stel je gerust,
vriendhoud moed en volg baar. diat is
mijn raad, ofschoon ik moet toestemmen,
dat- dio in den rog©! niet veel waard is."
„Het is oen beste raad/' zefcle Dok. „En
nu, jongens, vooruit. Gaat maar mee."
Novill© werd alleen gelaten^ om na te
denkt®. Dat Sylvia leefde en in veiligheid
was, vervulcla hem met onuitsprekelijke
dankbaarheidïua^vr toch bloedde zijn hart,
want hij had haar Verloren. Zij wist-, dat clo
man gelijk had, en clat zij veel beter af was,
on hij trachtte de Voorzienigheid dankbaar
te zijn, die haar gered hacl van Lavarick cn
haar zulke goede vrienden bezorgde. Maar
de mensohelijko natuur is nu eenmaal zoo;
hot gelukte hem niet zeer goed.
Tooh deed cla tijding, dat Sylvia in veilig
heid was, hem meer good dan de zorgen en
medecijnen van den dokter. Hij werd beter,
eerst langzaam en toen enel, want hij was
jong* en had, zooals de dokter het noemde,
een gestel als een bergezei. Do mannen wa
ren vriendelijk voor hem op hun eigenaar
dige ruwe wijze en oen van de eerste perso
nen, die liem na zijn herstel bezocht, waa
mr. Brown. Mary kwam niet meo, maar zij
zond hem wat gelei en bloemen en vriende
lijke groeten. En het spijt mij wel, dat ik
het zeggen moet. maar Neville was niet bui
tengewoon dankbaar, want in den toestand
van fijngevoeligheid, waarin hij zich op dat
oogenblik bevond, kon hij niot nalaten er
De heer Ter Laan behandelde daarop
den strijd, di© de arbeiders thans hebben
te vooren. Deze spr. ging met zijn gehoor
terug naar do Juli-verkiezingen, die het
aantel x sociaal-democratische Kamerleden
bot 22 dood stijgen. Toch nog maar 22
van de 100, zeide spr., en de overige 78
staan, als het er op aankomt, als één
man tegenover cle sociaal-democraten.
Na dez© verkiezing is er heel vrat ge
beurd; de oorlog is geëindigd en in het
vroeger door cn door reactionnairo
Duitschland, wappert nu van de openba
re gebouwen de roode vlag. Als de heer-
schendo klassen dit einde hadden kunnen
voorzien, dan waren zij stellig den oorlog
niot begonnen. Want orgor voor lien is
de vijand, die loopt achter do roodo vlag,
dan cle buitenlandsche vijand, welke ook.
Het oude stelsel dat in Duitschland en
Oostenrijk is omvergeworpen, zal ook m
do Ententelanden na den roes der over
winning, worden omvergeworpen. En hoe
zal het in ons steeds rustig land gaan?
Spr. ging, om deze vraag te beantwoor
den, de parlementair© geschiedenis van
ons land na, van het kort© tijdperk dat
ligt. tusschen het uitsproken der troon-
redo door do Koningin, en de proclamatie
van H. M in November 1. L Daar tus
schen ligt do revolutie-week en het gevaJ
in den Harskamp. Onder den indruk van
dozo gebeurtenissen stelde de S. D. A. P.
in samen working mot het N. V. V. op het
Congres te Rotterdam do bekende vijftien
oisclien op, welke spr. vervolgens nader
behandelde, in het bijzonder don acht-
urondag en do verzekering tegen invalidi
teit en ouderdom. Spr. vond in verband
met den eisoh inzake de regeling der fi
nanciën gelegenheid het eerste nummer
van het Anti-Revolutionnair Orgaan van
den Statenkieskring Leiden „Het Vaan-
dol" onder handen to nemen. Fel criti-
eoercle hij oen artikel van een zekeren
„Politicus", die de gemeente wil doen ver
zoenen met het stelsel der indirecte bo-
lo/stfiingen, waarmede Minister De V ri -s
het volk wil opschepen. Spr.V partij wi!
de oorlogslasten op korten torrmjn af
betalen, opdat er geld blijve voor special©
wetten.
Eindelijk besprak de heer Ter Laan de
door de regeering in November gedano
beloften. Wat er van tot stand zal komen
weet hij r.og niet. De liefde er voor be
gint reeds te bekoelen. In ieder geval zal
het moeten geschieden onder hoogen druk
der S ooi aal -Demo cr atenTot lusver werd
er voor het volk zoo goed als niets ge
daan. Zoodra in 1911 in Zaandam do
meerderheid in den Raad uit Sociaal-De
mocraten bestond, werd de aohturendag
ingevoerd Nu eerst komt men onder in
vloed der revolutiedagen er bij de Regeo-
ring mee.
Men ziet, het is eenvoudig een kwestie
van macht.
Daarom moeten wij een macht vormen
en ons tot _óén groot© partij organiseeren.
Daarom laakb spr. de stichting van klein©
partijtjes, zooals S. D. P., S. P. en hdo
zij verdor mogen heeten, clio als scheur
makers optreden. Met een krachtige op
wekking besloot spr. zijn toegejuichte red©
In den loop van zijn betoog, in verband
met de bespreking van de ouderdomsver-
zekoring, bracht spr. een brief ter tafel
van oen 65-j.arigen spiegel- en lijstenma
ker uit Leiden ontvangen, waarin dez©
zioh beklaagt, over zijn patroon, die hem
na zijn ontslag eerst om de vijf of zeven
weken f 5 gaf, doch daarmede nu geheel
is opgehouden. Zulke feiten demonstroe-
ren, volgens spr., de groote noodzaak van
een goede ouderdomsvoorziening.
Aan heb clebat werd deelgenomen
door de heoren Veldhuizen (Vrije Socia
list.) cn Knuttel (S. D. P.) Dc eerste meen
de, dat de S. D. A. P. het volk dom
trachtte te houden en beweerde, dat het
volk loog
Pö beer Knuttel, cEe begon met de po
litieke eor'ijklieid van den voorzitter in
twijfel te trekken, trad vervolgens in een
aan to denken, dab deze. jongedame, of
schoon onbowust, do oorzaak rcoweest wa3
van clo eenigc onaangenaamheid tusschen
hom en Sylvia.
Hy werd boter en verscheen weldra in c3o
vallei met zijn gereedschappen. Zijn zak
met goud was weghij claclit er haast niet
aan. Waartoe kon gold hem dienen, nu Syl
via or niet meer was, om het met hem te
deelen? Hij werkte ongeregeld, schijnbaar
volkomen tevreden a-ls hij genoeg vond om
Moth en zichzelf van voe-cLsol te voorzien
cn soms kwam hij dagen lang niet in de na
bijheid van zijn claim, maar dwaalde rond
door bo&schen en over lieuvclon, met do
handen in do zakken en het hoofd op do
borst.
Do afwezigheid, zooals men heeft opge
merkt, vorbeodort hot hart, cn ic-üeren dag
van Sylvia's afwezigheid' soheen zij hem
dierbaarder te worden. Dikwijls stond hij
vooruit to staren on riop zioh haar mooi ge-
richtj 0 voor den geest en herhaalde mot een
droefgeestig laohjo het eeno of ander© on
deugende gezegd© van haar. Als hij een vo
gel hoorde kwcolem, herinnerde hij rich Syl
via's lach den laeh, clio hem gewoonlijk
ook c!eod laolte®, soms tegen zijn wil. Eens
slentercïo hij naar Maogrogors herborg en
stond aan hot- buffet zonder aandicht to
lidstoren naar do man-non en to drinken
stevig te drinken, met sombere, zwaarmoe
dige volharcüug. Maar zijn gocdo engel
kwam bij hom en retldo hom voor dat go-
vaar. Plotseling wierp hij zijn glas op den
grond en te midden van algemeen e verba
ring en stilzwijgen liep hij hot huis uit.
V v
iWordt .vervolgd).