No. 18042.
LEIDSCH DAGBLAD Saterdag 21 December.
Derde Blad
Onder onze Vroede Vaderen.
Anne ISIS.
Belgische annexatieplannen.
RECHTZAKEN
De nieuwe minister van Onderwijs laat nog
al eens van zich hooren. Zoo richtte hij zich ook
met een circulaire tot do gemeentebesturen om,
hoowcl de wet dit leervak niet voorschrijft, tee-
kenonderwijs op de gymnasia te doen geven. B.
en W. hebben, curatoren gehoord, den Raad
voorgesteld, daartoe te besluiten. Dc Raad vond
het goed en benoemde onmiddellijk eon leeraar
Ons dunkt dit een goede maatregel. Teekenen
lijkt ons volkomen te passen in het leerplan
dor gymnasia.
Het Steuncomité is in Novemljer alweer een
groot bedrag te kort gekomen, een gevolg van de
toenemende wcrkloo-heid. En waar dc bijdragen
van particrulieron gestadig afnemon, zit er voor
do gemeente niets anders op, dan het Comité bij
te springen. Beter ia het echter werk te ver
schaffen, vooral wanneer zulk werk nuttig ef
fect kan hebben. En dat is het geval zeker met
Üc uitvoering van ophoogings- en rioleerings-
werken op een terrein benoorden den Maresin-
gol, waarvoor door B. en W. een crediet van een
ton werd gevraagd. Op dit terrein heeft de wo-
siingbouwvereeniging „De Goede Woning" voor
'een niouw bouwplan bet oog gericht Daarvoor
is du-? ophooging noodig, 't zij nu of later. Do
koelen zullen dan ook voor een gro^t deel op do
bouwkosten van dit plan kunnen worden ver
haald
Do Raad sloeg daarom ook dadelijk toe. Do
leer Heemskerk drong er zelfs bij B. en W. op
aan meerdere van deze werken in uitvoering té
'nemen. Jammer, dat bij er do lederdistributie
bij haalde, die, zooals de voorzitter opmerkte tn
zeer verwijderd verband tot hot onderwerp stond
Daaimedo prikkelde hij den voorzitter die, door
dat bij zich met hart cn ziel wijdt aan het moei
lijk werk der distributie, critiek daarop slecht
verdraagt. Overigens was voor do min of meer
onhousche bejegening, welke de heer H. weer
voer geen reden. Hij kon toch niet weten, dat B.
en W diligent waren en reeds voorbereidend©
stappen haddon gedaan, tot hetgeen hij wen-
Scheliik achtte. Er heerschto Donderdag echter
cou min of meer geprikkelde stemming, wat
vooral aan den dag kwam bij de behandeling
van bel praeadvies op het verzoek van do N.V.
Loidsche Hand els vereeniging. Onzo lezers ken
nen het verloop dezer kwestie.
Inderdaad het lijkt op talmen als dc keurings
dienst in Juli monsters in beslag neemt en
einde November do uitslag van het onderzoek
nog op zich laat wachten. En als men dan weet
dat do Directeur van den Lcidschcn Keurings
dienst tegelijk ook is Directeur van het veel
omvattend Lovensmiddelenbedrijf, waarvoor ook
de keurmeesters zich wel eens moeten intores-
secron, komt men onwillekeurig tot de meening
dat daaraan de schuld ligt. En het zou toch niet
aangaan daardoor een firma nadeel te berokke
nen, ook al «lelt men zich op het standpunt, dat
dezo firma, zij moge dan zelf al niet onsoliedo
geacht werden, zaken doet met iemand waarvan
iets anders gezegd wordt, zooaïs de voorzitter
deed uitkomen. Dit wend ook uitgedrukt in 'do
tnotie door de hoeren Wilmer c.s. ingediend,
waarin in zachten vorm afkeuring over dit tal
men werd uitgesproken- De voorzitter verzekerde
echter op zijn woord van eer, dat dit niet het
gov al was. Een conscientious onderzoek -van
126.000 pakjes specerijen was zóó tijdroovend,
dat er al dien tijd voot noodig was. Op deze per
tinente verklaring, trok do heer Sijtsxna zijn
handtoekening onder de motie dan ook terug,
'welko trouwens slechts enkele stemmen op zich
vereenigdo.
De hoer Fokker, commissaris dezer vennoot
schap, hield zeer correct zich buiten de dlscus-
sio en verliet vóór de stemming over de motie
do zaal
De heoren Rebben dus nul op request gekre-
gon. Zij hebben echter de zaak in rechtskiindigo
handen gesteld. Het is niet onmogelijk, dat de
gemeente nu in rechten wordt aangesproken en
oen rechterlijke beslissing is nog iets anders
dan een beslissing van den Raad. Wij gelooven
echter niet dat do rechter de gemeente tot scha
devergoeding zal kunnen veroordeolcn.
Over het voorstel tot het doen rooien van hoo
rnen, dat oudtijds, en ook zelfs in latere jaren,
zoo'n schoono gelegenheid gaf om welsprekend-
heidssluizen te doen openen, is ditmaal zonder
veel discussie er door gegaan. Do heer Reime-
ringer, die niet van lang praten houdt, stelde
voor om de lmdeboomen aan den huizenkant van
den Wittc-Siugel, dio B. en W. om den anderen
wilden rooien, te laten staan. Vroeger had zulk
een voorstel uit overwegingen van natuur
schoon zekor groot© kans van slagen gehad. Nu
viel het op utiliteitsgronden met grooto meer
derheid van stemmen. Zoo zullen ook op dezen
singel in den zomer de wandelaars niet meer
onder gicen bladerdak kunnen wandelen. Maar
dc huizen zullen meer licht cn hicht hebben.
Over do voorgestelde salarisregeling van het
personeel der o. 1. scholen is zeer veel gespro-
kon, zoodat er nog een lange avondzitting mee
gemooid word. Interessant is zulk een discussio
voor niet belanghebbenden allerminst Wij zul
len er dan ook niets van zeggen cn volstaan met
do mededceLing, dat de onderwijzers en hoofden
allen aanmerkelijk in salaris zijn vooruitgegaan.
Er gaat in het geheel ruim f 80 000 meo hoen:
Laten wo er dadelijk bij opmerken, dat het moei
lijk mindor kon. In de laatste jaren was hier,
vooral wat de wedden dor klasse-ondoxwijzers
betrof, grooto achterstand, ten gevolgo waarvan
het steeds moeilijker werd behoorlijk personeel
to krijgen on te behouden.
De hoer Van der Lip, dio ten gevolge van de
langdurige ongesteldheid van deii wethouder van
onderwijs deze regeling had voorbereid heelt
Laar ook moeten verdedigen. Hij ontving er aan
Jiet 6lot een welverdiend pluimpjo voor.
Er volgde nu nog een aanvullingsagenda. Iu
'do cersto plaats vroegen B. en W. oen crediet
van f 100 000 voor den verkoop van Rijksklee-
ding. Deze Meeding is al lang aangekocht on
aLa het met den verkoop was gegaan, zooals
werd gehoopt en misschien wel werd verwacht,
'dan had uien er het geld spoedig voor teruggen
Lad. Maar do verkoop wil -niet vlotten. Winke
liers en wio het met hen eens zijn meencn, dat
de reden daarvan is, de minder goede kwalitei*
.van de stof.
Anderen gelooven daarentegen, dat het de
stille tegenwerking is geweest van de winkeliers,
«die liever eigen waar ve'rkoopon cn in deze ne
ring een ongewenschte concurrentie zien. Zij
.verdienen zeker ook meer aan kleoding uit hun
eigen magazijn dan aan de Rjjkskleeding,
waarop aan den winkeliers 20 pet. rabat wnrdl
Begeven.
Do voorzitter heeft cr echter nog goeden moed
op „Als de Raad het crediet mij niet geven wil,
neem ik het goed voor mijn eigen rekening en
verdien er nog aan," zeide hij.
Zóó is de Raad echter niet, dat hij den bur
gemeester er mee zou laten zitten. Blaffen-mo
gen sommigen graag, maar als het op bijten
aankomt, trekken ze terug.
Zorder stemming werd het crediet dan ook
verleend. De gemeente gaat dan nu zelf in con
fectie doen. Laat ona hopen, dat zij er doorheen
komt. Wij gelooven trouwens, dat men op hot
oogonblik nergens goedkooper terecht kan dan
bij de gemeente.
Nadat de Raad zonder oenig verzet een voor
stel in zake verhooging van het aan de Woning
bouwvereniging „Ons Belang" in uitzicht ge-
eteldo voorschot en van de daarmede vorband
houdende bijdrage voor do uitvoering van een
woningbouwplan had aangenomen, deed wet
houder Van der Lip do medodeeling dal de
schoolartsen liever afzagen van het voorgeno
men onderzoek naar ondervoeding bij school
kinderen B. en W. achtten dit onderzoek ook
niet meer zoo dringond noodig, nu do omstandig
heden ten opzichte der volksvoeding gaandeweg
verbeteren on stelden daarom voor deze heeren
van de verplichting tot dit onderzoek te ontslaan
Ook dit was den Raad wel.
Zoo eindigde deze woelige zitting te ruim tien
aur in den avond. Do heeren kregen een „zalig
uiteinde" van den voorzitter mee naar buis,
waaruit wij mogen concludeeren, dat deze zit
ting de laatste in dit, ook voor deze gemeente
in menig opzicht ongunstig jaar, is geweest
X
Men schrijft aan die „N. R. Crti":
Hoeseer de aanhankelgkheidsbctoogingen
in Limburg en Zeeuwsoh-Vlaanderen onae
volle sympathie en wederkeerigheid ver
dienen, blijft het de vraag of in het buiten-
i land daar veel notitie van genomen zal wor
den, en nuttiger dan met verontwaardiging
van de in het "buibeobnd gevoerde cam
pagne te spreken, komt het mjj (ons) voor,
om de eigenlijke drgtfveeren voor die cam
pagne op te sporen en om na te gaan, welke
belangen voor andere staten aanwezig zijn,
om oase rechten te ontzien, ten einde op
die belangen een scherp licht te kunnen
doen vallen.
Een .der eerste punten op aEe oorlogs-
en vredesprogramma's der Geassocieerden is
steeds geweest „het volledig herstel van
België", en ongetwijfeld is dit een punt,
waarmede ook alle heutralen en voorzeker
Nederland volkomen instemmen.
Voor het herstel van België vormt een
der eerste voorwaarden de wederopbloei van
de haven van Antwerpen. Minisjer Renkin
verklaarde in 1905: „Indien ooit de haven
van A gedoemd moest zjn tot ondergang,
dan zouden met haar de bronnen van de
sohatkisö, de handel en de nijverheid opi-
drogen-
Nu mag als genoegzaam bekend worden
aangenomen, dat yóór den oorlog de bloei
van de Antwerpsche haven Voor een zeer
groot deel to danken was aan het enorme
cmndeel, dat Duilschland in het verkeer
aldaar nam*) en dat zrulks na den vrede
op denzelfden voet jds vroeger zal plaatö
hebben, kan uitgesloten worden geacht,
eendeels omdat met of zonder volkenbond,
de Duitschere geweerd zullen worden, an
derdeels omdat IX aelf door zijn economi
sche ontwrichting niet daartoe in staat zou
zijn, 1e minder daar het waarschijnlijk zjn
koloniën en een groot deel van zjn koopt*
vaardijvioot zal moeten afstaan.
Verder zullen door het verdwijnen van
de concurrentie der D. stoomvaartlijnen de
weinig overblijvende (waaronder do in 1916
gestichte Kon. Belgische Lloyd) het mono
polie hebben van het overzee-verkeer, waar
van wèl deze maatschappijen zelve, doch
geenszins handel en nijverheid in het alge
meen kunnen profiteeren. Voor handel en
nijverheid zijn lage vérvosrprgae® noodza
kelijk en reeds vóór den oorlog zagen som
mige nijverheden uit Luikerland zich ver
plicht een deel hunner goederen langs de
Maas en de kanalen over Rotterdam in- en
uit te voeren. Dit gevaar, zegt de Belgi
sche schrijver Max Moussier, schijnt voor
Antwerpen te ernstiger te worden, omdat
men ziioh in Nederland druk bezighoudt met
de kanalisatie van de Maas.
Uit deze korte beschouwing blijkt reeds,
dat „bet herstel van België" zeer ingewik
kelde problemen opwerpt en vanzelf spie
kend is het, dat in België de blik gericht
werd! op Frankrijk, aan wiens zijd© niet
alleen, maar ter wille van wien men zoo
veel geleden liad.
Frankrijk zelf kan niet in Belgie's econo
misch leven die plaata vervullen, welke vroe
ger Duiteohland innam. Het heeft voldoen
de aan zijn eigen zeehavens en ook voor de
binnenscheepvaart heeft het Antwerpen niet
noodig.
Maar door dezen oorlog, te. vroeg wel eens
de oorlog der mislukkingen genoemd, is
Frankrijk nummer één geworden op het
vasteland ran Europa. FrankrijkA prestige
op den Balkan en in de Beneden-Donaulau-
den is voor Duitschland onaantastbaar ge
worden en het aal vermoedelijk ook in Rus
land worden )?ersteld. Door het bezit van.
Elzas-Lotliaringen wordt Frankrijk Rijnstaat
en hierdoor zal het zoowel op Zwitserland
als Rijnafwaarts zpn invloed kunnen doen
gelden, maar bovendien da»beslisso ^d© stem
kunnen uitbrengen hoe de Donan-Rycverbin
ding tot stand zal komen. Door de oplossing
van dit vraags'uk, welke Straatsburg voor
staat, n.l. een Doüau-Beneden-Bodehmeer-
kanaal, komt de verbinding tot stand üus-
schen -Je stroomgebieden vrvn W.- en Middel-
Europa en wordt) voor de toekomst de weg
geopend van de Levant, Zwarte Zee, Roe
menië, Servië ena. naar den Boven-Rjjn niet
alleen, doch mede naar het binnenland ran
Zwitserland, naar de Rhone en dc Middel
land sche Zee, naar het kanalennet van Elzas,
Frankrijk en België, naar den AtlantiscJien
Oceaan en de Noordzee.
Frankrijk, dat reeds de er Magen van Briey;
en Marokko bezit, krijgt die van Lotharingen
en mogelijk van Luxemburg er bij eai is
bestemd om Europa's rijkste land te worden.
Wij herhalen, Frankrijk zelf kan niet
Duitschland's vroegere plaats innemen in het
economische leven van België, doch mocht
het kunnen gelukken, dat ook België Rija-
staat wordt, ten koste van Duitschland en
Ned. Limburg, dan zou België rechtstreeks
de voordeelen kunnen plukken van den Va
der der Stroomen en Antwerpen, door oen
kanaal met den Rijn verbonden, zich kunnen
ontwikkelen als Rijnhaven ten koste van den
ouden mededinger Rotterdam.
Tegelijk daarmede zou Frankr.ijk's wensoh,
om zich door het bezit van den linker-Rijn
oever te beveiligen tegen een later mogelijk
weer tot macht gekomen Duitschland, ver
vuld worden.
Het maximum-program ia inlijving van
den geheelen linker-Rijnoever tot aan do
Ned grens, tyst- minimam, vorming van een
bufferstaat, onder Fr. protectoraat; ter mo
tiveering van dezen wenach wordt aange
voerd, de versterking van Duitschland door
de aansluiting van Duitsch-Oostcnrijk.
Frankrijk en België staatkundig geschei
den (voorloopig?) doch economisch één, met
Antwerpen als Rijnhaven, ziedaar het
schoon e droombeeld in sommige Franse he
en Belgische kringen i En hoort daar niet
als vanzelf sprekend de Scheldemond bij?
En jnist daarin ligt ons behoud, dat qiet
meer Duitschland, doch Frankrijk de mede
dinger van Engeland zal worden naar de
wereldmacht
In de roes der overwinning en den blik
verduisterd door baat tegen Duitschland en
sympathie voor de bondgenooten, wordt dit
feit thans over het hoofd gezien door het
groote pub iek, dpch zouden ooit En ge Land's
leidende staatslieden zoozeer van de immer
gevolgde politiek afwijken om het op En
geland gerichte pistool in gevaarlijke han
den te geven?
De overwegingen, die Engeland er fcoe
geleid hebben om ons In 1813 onze kolo
niën terug te geven, waardoor Nederland
een mogendheid is gebleven, wier belangen
niet uitsluitend op het vasteland lagen en
waardoor ons belang ons steeds zal belet
ten om ons vrijwillig aan d!e zijde ran En
gland's tegenstander te scharen, zijn nog
altijd van onverminderd gewicht
Engeland weet te goed, dat het wederom,
gelijk door alle eeuwen heen, de „Influen
ce of Seapower" is geweest, die de over
winning in dezen oorlog heeft mogelijk ge
maakt aan zijn toekomstigen mededinger den
Schelde mond met zulk een belangrijk achter
land in handen te spelen, en daarmede dea
grondslag te leggen voor een Belgisch-Fran-
sclie marinehaven van denaliereersten rang-
Engeland, dat zelfs als de volkenbond
geboren wordt, door de constellatie van het
Britsche Rijk, waarvan de integreerende dee-
len over de geheel© wereld verspreid ligrgen,
er niet in kan toestemmen, zijn vloot af fe
schaffen, zal zeker niet medewerken aan.
het tot stand komen van vredesbepalingen,
die, wanneer wij oog niet den eeuwigen
vrede bereikt hebben, later voor de Britsche
heerschappij ter zee gevaar zouden kunnen
gaan scheppen.
Moeten wij dus ©enerzijds bouwen op de
rechtvaardigheidszin van het Belgische volk,
anderzijds zullen wij kunnen rekenen op het
politieke inricht der Engeleche staatslieden.
Eu dan moeten wij van onzen kaait doen"
blijken, dat wij van ganaoher harte bereid
zijn mee te werken aan heb "herstel van het
vertrapte België, mits op een wijze, «Re
uiet ten koste gaat van ons eigen land en
onze eigen welvaart
Nederland bezit vele vrienden in België
en onae aldaar zoo populaire minister-resi
dent Van Vollenhoven zal vermoedelijk niets
liever willen dan rich wijden, aan de voor
bereiding van het hervatbeo der werkzaam
heden van de vroegere HoUandsoh-Bolgische
oommissie, die thans door de veranderde
omstandigheden met meer vrucht haar
«dracht zal kunnen vervullen tob heil van
de beide broedervolken.
juffr. v. T. zielf als dienstbode verhuurd had,
om zoo do anderen gelegenheid to geven binnen
te komen en hun 6lag te slaan.
De officier van justitie, mr. del Campo wees
er in zijn requisitoir op, dat aan beklaagden
slechts dezen diefstal wa9 ten laste gelegd, ter
wijl zü tal van inbraken gepleegd hadden, o,a.
aan het Beiuidenhout, de Danckolstraat, Java-
straat enz. Dat bekl. niet de eerste de beste die
ven waren, bleek uit het systoem dat zij steeds
bij hun misdrijven volgden, nJ. des nachts eerst
het buis te doorzoeken en dan 'e morgens een
rijtuig of verhuiswagen laten komen om de buit
in veiligheid to brongen.
Spr. achtte dan ook een gevoelige straf noodig
en vorderde tegen de drie mannen ieder 5 jaar
gevangenisstraf en tegen do twee vrouwen ieder
2 jaar gevangenisstraf.
Mr. Stcmmetz, de verdediger van beklaagden,
was van oordeel dat K. in dezen de meest schul
dige was; hij bad de anderen overgehaald. Een
lichtpunt was echter voor hom, dat hij oen vrij
good strafregister had. Men moest met dezen
misdaad met den nood der tijden rekening hou
den, aldus pL Verder wees spr. nog op de onge
lukkige familieomstandigheden van K. en riep
deze gronden de clementie der Rechtbank m
voor bekl. JL
Wat bekl. S, betreft, hier wees pleiter op de
eigenaardige levensomstandigheden van dezen
man, die destijds at? verdacht van den moord op
don adjudant Galle 3 maanden In preventieve
hechtenis had doorgebracht, waarna hij geen
werk moor kon vinden. Voor dezen beklaagde,
alsmede voor bekL P., die volgens pi. onder
zeer ongelukkige omstandigheden leefde, be
pleitte hij een voorwaardelijke veroordeeling.
Wat de twee vrouwen betreft, hier wees mr.
Steinmetz op hun jeugdige leeftijd en de ver
leiding, waaraan zij hadden blootgestaan en
pleitte voor hen het opleggen eener voorwaarde
lijke straf.
Wie cjjfers daarvoor wil weten, raad
plege het Tijdschrift voor Economische Geo-
gra'phio van 15 Juni 1917.
HAAGSCHE RECHTBANK. "~f"
Diefstal met inbraak.
Voor do Rechtbank stonden terecht:
B. J. K., 30 jaar, glazenwaescher, J. O. 'AL AL
P., 32 jaar, glazenwO&scher, J. J. S., 23 jaar,
chauffeur en de vrouwen M. ML L., 13 jaar, zon
der boroep en H. C. van T., 22 jaar, zonder be
roep, allen wonend© te 's-Gravenhage, ter zake
dat zij op 20 September 1918 in de woning van
mr. Van Sons beek aan de Juliana van Stolberg-
laan (waarvan de bewoners tijdelijk afwezig
waren) hadden ingebroken en aldaar hadden
weggenomen: gouden horloges, armbanden, rin
gen, broches, zilver, koffie, thee en zeep. Alle
J>eklaagden legden een volledige bekentenis af.
BekL K. had met de vier anderen afgesproken
om in dit huis, waarvan zij de bewoners had
den zien vertrekken, in to broken. K. had dea
avonds met juffr. L. het raam opengebroken en
was zoo naar binnengeklommen. Daarna had
den zij aan de andere zijde van het huis een
raam op ongemaakt, waardoor dc anderen naar
binnen waren gekomen.
De handschoenen die zij vonden hadden zij
aangetrokken om geen vingerafdrukken te ma
ken. i
Do mannen hadden zich belast mot het verza
melen van het goud en zilver, terwijl d© twee
vrouwen een hoeveelheid vrouwonklcederen zoo
wel onder- als bovengoed hadden weggenomen,
hetgeen zij gedeeltelijk hadden aangetrokken,
gedeeltelijk ingepakt Verder hadden zij nog een
hoeveelheid levensmiddelen meegenomen. Het
gcheele huis haddon zij doorzocht waarna zij
er een feest hadden aangelegd. Den volgenden
dag des avonds waren zij vertrokken, nadat zij
een rijtuig hadden laten komen om met de buit
te kunnen wegrijden. Do schade die zij aldus
hadden aangorioht, was op ongeveer 4000 go-
schat
BekL P. was met de sieraden naar 'Amster
dam gegaan en had dezo daar verkocht voor
f 115, welke ©om door do 3 mannen gedeeld
werd, terwijl de opbrengst der kleeren voor de
tweo vrouwen bestemd was.
Doze beklaagden hadden destijds ook inge
broken in een, huis aan liet Bezuiden hout, waar
Ongelijke bedeeling.
Den laateten tijd heb ik meermalen da
distributie van levensmiddelen gevolgd ran
de gemeenten Amsterdam en Leiden, steeds
bot de slotsom komende, dat Leiden m dé
verdeeling van consumptie-artikelen en goe
deren voor huiskoudelgk gebruik zeer ten
achter komt
Als voorbeeld dpe ik U onderstaand uit
treksel volgen van het verschil tusschen ge
noemde plaateen..
Van Amsterdam betreft dit de distributie-
week van 15 bob en met 21 December en
Leiden van 14 tob en met 20 December, dus
nagenoeg van gelijken datum:
Amsterdam krijgt meer:
een stuk harde zeep (125 gram, vetzuur-
gehalte 60 pCü» of een stang van 200 gram,
vetzuurgehalte 25 pCfc.;
Va ons rjjst; wL
1 ons gort; 1
V2 ons zachte zeep; 'j
V2 ons zeeppoeder; 1
3 haringen;
Vs ons bruine boonen (erwten feW hoonen
afó één artikel beschouwende);
terwijl Leiden voor het gemis van boven
staande als toegift krjjgt IV2 ons gecon
denseerde melk en 1 stuk kleizeep.
Ook in het kindërmeelboekje is verschil
Amsterdam krjjgt 1/9 L. melk meer per
dag en V2 ons zeeppoeder gedurende bo
vengenoemd tijdvak; Leiden krijgt daaren
tegen weer als vergoeding een V» ons kin
dermeel
Gaarne Zou ik Vernemen aan wien wg
die willekeur be danken hebben én waarom
dit zoo is en zou de reden hiervan gaarne
in Uw blad opgenomen zien.
U, Manheer de Redacteur, Voofc Uw
plaatsing beleefd dankzeggend,
j 1 Hoogachtend, j
I Uw abonné j
a
Betrouwbare vergelijkingen busselen ver
schillende gemeenten, wat betreft de hoeveel
heden gedistribueerde artikelen, Zgn niet f»
maken als men de vergelijking niet over
een aantal achtereenvolgende weken voort
zet. De Regeeringsranteoenen nl worden ver
strekt per periode van 4 -weken en het kan
voorkomen, dat de een© gemeente gedu
rende de eerste week van zoo'n periode wèl,
en de andere nog niet in heb bezat is van
de goederen voor deze periode bestemd. De
eene gemeente kan dan liet voUo rantsoen
dadeljjk geven, de andere moet daarmede
wachten tot de goederen zijn aangekomen.
Het Rijksrantsoen per 4 weken wordt in
die staatscourant" bekend gemaakt en het
fe den gemeenten thans Verboden méér of
minder dan dit rantsoen te verstrekken.
Mocht dus inderdaad een verschil tcsschen
Amsterdam en Leiden ook over een langere
periode gerekend, aan het Bcht komen, dan,
maar ook eerst dan, zou men met recht
van ongelijke bedoeling mogen Spreken.
(Red!. „L. DO
BeRaad van Rijnsburg cn de Openbare
SckooL
Do openbare suhool ia voor do Vroede Va-
«Joran van Rijnsburg nog altijd een steen
dos aanstoots. Voor eenige maanden is oeu
poging om do school op te heffen mislukt
Sindsdien is hot aantal leerlingen aterk toe-
yenomen, zoodat er kans bestaat, dat in de
toekomst een tweede leerkracht noodig zal
zijn, wat een grooto verbetering voor het
onderwijs zou be teekenen. Maar zie, dat zou
in de 00gen van vele, zoo nsiet alle Raads
leden een ramp zijn, die voorkomen moet
worden. Aan den plicht, bij cede bevestig!,
om de belangen van het onderwijs zooveel'
mogelijk te bevorderen, wordt blijkbaar niet
gedacht. Integendeel, men peinst op midde
len en middeltjes om de openbare school ea
het onderwijs zooveel mogelijk te nekken:
lite fluks een bepaling gemaakt, waardoor,
voor zoover de "Wet dit toelaat, de ouders
gedwongen worden hun kindeien zoo spoe
dig mogelijk van school te nemen! In som
mige plaatsen worden vervblgklassen inge-
cteld; de grooto politieke partijen, o.a. de
anti-revolutionnaire, hebben uitbreiding van
den leerplichtigen leeftijd in hun program;
do kerkelijke Raadsleden van Rijnsburg wer
ken ïn tegengestelde richting. 2de verheu
ging van 't schoolgeld! Natuurlijk 'n oud ed
probaat middel. 3de. Een lumineus idee van
sommige leden: aanneming van nieuw© Ieeï^
ldngen alleen met 1 April. Een uitsteke r Ie
maatregel, voorai voor een schooi als dita
to Rijnsburg, zal iedere vakman zeggen.
A cc oord, maar.... die „sommigen" willen'
dat voorschrift ook doen gelden voor hen, die
zich tusschentijds in do gemeente vestigen.
Dus, kinderen van 7 tot 12 jaar oC ouder, die
reeds maanden of jaren elders onderwijs ge
noten cn b.v. in Mei in Rijnsburg komen wonoii,
zullen niet op de openbare school worden toe
gelaten, zullen maandenlang straffeloos langs
de straat mogen slenteren of.... en daar zit
de kneep, een plaatsje vragen op één der twee
bijzondere suholen. Slim overlegd, nietwaar?,
Houden die heeren nu heelemaal geen rekeaing
met den geest der Leerplicht wel, is partijzucht
steeds de drijfveer hunner handelingen?
Echter, oere wien ©ere toekomt: hulde aan
den burgemeester, die, hoewel voorstander vac
het bijzonder onderwijs, toch ah overheidsper
soon in dsze zaak opkwam vc r de belangen
van een kleine minderheid in zijn gemeente.
Heeren Raadsleden van Rijnsburg: toen er
sprake was, om de openbare school in uwe ge
meente op te teffen, vondt ge twee vereenigin-
gen ter behartiging tan do belangen van het
openbaar onderwijs op uwen weg, om uwe plan
nen te verijdelen; deze vereenigingen zullen,
als het noodig blijkt, thans niet thuis blijven,
maar all© krachten inspannen om de betrok
ken ouders met raad en daad' te steunen ia
den strijd tegen uw willekeur.
Leiderdorp, 15 Dec. '18.
N. VAN OOSTERHOUT,
Secretaris der Propaganda-Commisaief
voor Zuid-Holland van het Ned.
OntL Genootschap.
Mijne Heeren.
Onlangs heeft de heer ELobus in het blad
„De Katwijker", waarin hij, zooals onlangs
olders werd opgemerkt, als spreekbuis vaa
Burgemeester en Wethouders optreedt, ten
aanzien van het schrijven van de Kamer van
Koophandel, in uw blad van "Zaterdag be
sproken, voorspeld, dat dit. stuk in de prul
lenmand tereoht zou komen.
Dit schrijven beoogde, zooals u hebt ge
zien, te aJvisecrem tot intrekking van heb 1
Raadsbesluit, waarbij tot plaatsing van het
nieuwe Raadhuis nabij don Tol was beslo
ten.
De voorspelling van de>n heer Kobus ia
uitgekomen. De heeren Raadsleden hebben
het voor een deel nog niet aangedurfd ©en
besluit te nemen, dat met de meoning van.
B. en W. in strijd was. Met 8 tegen 6 stem
men werd het voorstel van den heer Meer
burg, om den brief in onderhandeling te c ;-
men, verworpen.
Wel hebben de gemeeentenaren bij do jong
ste verkiezing duidelijk van hun gezindheid
ten opricht© van de raadhuiskwestie blijk
gegeven, en aangetoond dat rij zich de min
achting van hun handteekeningen, om eter do
adressen over dezo zaak ingediend, niet lie
ten welgevallen, maar de meerderheid van
de raadsledtul bleef in haar schulp zitten en
heeft van haar vrees voor B. en W. geen af
stand kunnen doen.
Dit moeten de raadsleden zelf weten, na
tuurlijk. De tijd zal leeren. Trouwens, do
heeren D© Klerk en Parloviiot waren niefe
aanwezig, anders zou de uitkomst waar-y
eohijnlijk een gdheel ander beeld hebben go/
toond.
Dit echter daargelaten, rijst de vraag, of
het wed een gezonde toestand is, dat een
ambtenaar, zich leent tot het uitoef on on van
invloed op de raadsleden in het publiek zoo*.:
aüs de heer Kobus doet.
Ik betwijfel dit zeer, en met mij doen dhtj
veel gemeontonar^n. Bcffa wordt werkelijk^
tijd dat aan dit gedoe een einde wordt ge--
maakt. i
U dankend voor de plaatsing, verblijf ft;/
hoogachtend, 4
N. PARLEVLIEE j
Het werk der Vlaamscbe ooriogsmeters.
"Vlaanderen is vrij' Na meer dan vier jaar
verstoken te zijn geweest van alle familiebetrek
kingen, hebben onze IJzer-jougens eindelijk hun
geliefden teruggezien. Zij hebben hnn vader cn
moeder, hun vrouw, broers of zusters in de ar
men gedrukt cn met nieuwen moed zijn zij voor
uitgesneld voor België'e volledige bevrijding.
Het werk der Vlaamsche oorlogsmeters heeft
thans opgehouden to bestaan. Ruim 9000 Ylaam-
scho jongens vonden hier in Nederland can 1
medevoelend hart, dat hel op zich wilde nemen
het zoozeer verlangde woord van opbeuring naar
den IJzor te sturen, dat de plaats innam der
innig geliefden, dat van hieruit sedert meer dan
twee jaar met een nooit verzwakkenden ijver,
brieven, rookgerief .versnaperingen ann het pe
tekind deed toekomen.
Het zij mij vergund langs dezen weg al die
bereidwillige medewerksters van harte te be
danken voor hun grenzelooze toewijding. Zif
hebben menig soldaat voor een morecle in zin
king- behoed; rij hebben duizenden het zoozeer
verlangde 'nieuws van hun familie bezorgd; zij"
hebben aan den killen IJzor gebracht troost,
geluk en bhjheid.
Dit eenvoudig dankwoord ,dai ik tevens richt
tot de Nedorlandsche pers, kan niet weergeven
de gevoelens, dio mij bezielen. Ik ben eenvoudig
onmachtig zo uit te drukken zooals ik het zou
wenschen, doch onze Vlaamscbe zonen zullen
ervoor zorgen, dat do dankbaarheid tegenover
hnn weldoensters op meer innige wijze wordo
betoond en dat zal voor de oorlogsmeters zeker
wel de grootste voldoening wezen voor hun be
reidwillige hulp. De vriendschapsbanden lm-
schen joDgens en meters zullen onverflauwd
worden onderhouden, de erkentelijkheid van
zooveel Vlaamsohe families zal die banden ver
sterken en in hot Vlaamscbe land zal één luide
stem van lof en dank opgaan voor het broeder
volk, dat in de droevige oorlogstijden zoo liefde--
rijk de hand reikte aan zijn verlaten zonen, diö
aan den IJzes streden.-
Ik zal, wat mij betreft, steeds met grooto on
dankbare waardeering gedenken al de sympathie
al het medovoelen, al de offervaardigheid van'
mijn duizenden medewerksters cn naar Ylarn-
deren medenamen een blijde en lieHorolt-- hcr-«
iunering aan mijn stamzusters mt het vrkod©*!
lijko, gastvrpe Noorden.
Mevr. EM. HULLE^ROf/JK,
f m Hotel WLftubrog,
■jr C V Den Haag,