Good Zilver Goud
«y.jivJBSsii! o.te««»''iVoïïEt>«
Oli CHATTEL I
Uit België.
AGENDA VAN DE WEEK.
BINNENLAND.
I Maandag.
Schouwburg: „Op Hoop van Zogen".
IB uur.
„Vergulden Turk" 9 u. Verg. van, winke
liers, die goederen van het Rijkskl. Bur. ver-
koopen*
Dinsdag.
Hotel Wervelman: Openbare vergade
ring van gedemobiliseerden. Spreker: J. J.
Keurstra. S uur.
StacSszaal (kleine zaal): "Liederenavoncl
Jan Dekker. 8 uur.
DagelQks.
„Hollandia-Bioscoop", Oranjegrachf, Woens
dag- en Zaterdagnamiddag ran 2 tot 4 en van
5 tot 7 uur. Dagelijks om 8 uux 'e avonds.
„Luior-theater", Stationsweg 19: Woensdag
en Zaterdagnamiddag van holfdrio tot half vijf.
Dagelijks om 8 uur.
„Thalia-Theater", Haarlemmers traaf B2,
Woensdag- en Zaterdagnamiddag to 9 uur.
Dagelijks to 7 uur 's avonds, behoudens Zon
dags- dan te 8 uur.
Leicfcche kunstclub „De Sphinx": Ten
toonstelling van werken van de leden A. J.
Grootena en Gerlwh.
„De Lakenhal" Tentoonstelling van
schilderijen van Rembrandt en Aart de
Gelder
RECLAMES, St 40 CENT PER REGEL.
cMIEAU*-
ÖAARLEMMERSTR. 82,
TELEFOON 1755.
Vermoedelijk, dat hier de tekst is gecoupeerd en
samengedrongen in één bedrijf.
Niettemin hebben wij veel lof voor het ge
zelschap, dat ons een ganschen avond aange
naam wist bezig te houden.
Het Koningin "Wilhelaiina- 18 November-
fonds.
Naar wij vernemen is aan den oproep
van den oud-resident F. Fokkens, Frede-
rik Hendriklaan 58, alhier, om mede te
werken tot het vormen van een grootsch
nationaal fonds als huldeblijk aan de Ko
ningin, een „Koningin Wilhelmina 13 No-
vember-f onds"dat beoogt de gedemo
biliseerden en hun gezinnen, die zulks
behoeven, bij te staan in kommervolle
omstandigheden, in ruime - mate gehoor
gegeven. De samenstelling van een h«»ofd-
I comité te 's-Gravenhage en comité's te
Amsterdam en op enkele andere plaatsen
is reeds verzekerd. Van den burgemees
ter van 's-Gravenhage ontving de heer
Fokkens echter mededeeling dat door de
i bnrgemeesters van Amsterdam, Rotte r-
I dam én 's-Gravenhage reeds stappen zijn
i gedaan om te komen tot de stichting van
een zoodanig fons, waarom Z. H. E.. A.
het zeer op prijs zou stellen indien
de heer F. de uitvoering van zijn plan
nen nog eenige dagen zou kunnen aan
houden,. opdat, zoo mogelijk door samen
werking tot een gunstig resultaat geko-~
men worde.
Hiertoe heeft de heer Fokkens zich be
reid verklaard.
Hulde anu Koningin en Regeering.
Het comité uit de katholieke en christe
lijke organisaties tot huldiging van H. M.
de Koningin en de Regeering is samen
gesteld uit den heer: J. van Rijzewijk,
voorzitter; mevrouw Ph. Warndorffvan
Dijck, en de heeren prof. mr. P. A. Die
penhorst, J. B. van Dijk, K. Kruithof,
Nahuijsen, A. van Rijen, G. J. G. Struy-
cken, W. Swagerman, J. Th. Verheggen
en P. van Vliet, leden.
De groote huldigingsvergadering, waar
op de Koninginnen, prins Hendrik en
prinses Juliana, en alle ministers aanwe
zig zullen zijn, zal plaats hebben op
Maandag a.s. te half 3 in het Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen alhier.
Als woordvoerders der organisaties zul
len optreden prof. mr. P. A. Diepenhorst
en pater Borromaeus de Greeve.
Subsidie- en weddenverbeteringen.
Gedeputeerde Staten stellen aan Pro
vinciale Staten voor, aan den ielscur-
8us van de R. K. Middensla;. ...ereeni-
ging ,,de Haoze" te 's-Gravenhage een
subsidie te verleenen van 148 's jaars.
Voorts stellen Gedeputeerden voor een
verordening vast te stellen, Houdende re
geling van de loonen "cfër vaste en voorloo.
pig aangestelde werfel den, waarbij vast
gesteld wordt om, uitgaande van de gel
dende provinciale regeling, de minima
- van alle loonen met 3, en de maxima
met 6 te verheogen. In verband met de
abnormale duurte achten Ged. Staten
het gewenscht, de thans voor de werklie
den geldende bijslagregeling tot 1 Juli
1919 te behouden.
Vervolgens stellen Ged. Staten voor de
jaarwedde van den hoofdingenieur van
den Provincialen Waterstaat, te rekenen
van 1 Juli 1918 vast te-stellen op ten
miDste 6500, en ten hoogsto 8000.
Ook stellen zij voor een verordening
voor het personeel van den Provincialen
Waterstaat vast te stellen, waarbij aan
verschillende ambtenaren en beambten
salarisverhoogingen tusschen 400 en
"00 worden toegekend, terwijl het
voorts gewenscht voorkomt, het vaste
personeel uit te breiden met 2 technische
ambtenaren. Datum van inwerkingtreding
dezer verordening zal moeten zijn 1 Juli
1913 Met dien datum zal tevens de duur-
tebijslag van 15 pCt. tot 10 pCt. moeten
worden teruggebracht.
Kunstmest.
Het Rijkskantoor voor Kunstmeststoffen
(Kunrtmeateoinmiasie) heeft bekend go-
maakt, dat door bijzondere omstandig
heden een in Nederland aangekomen par
tij k-1 zout 20 pet. en kainiet verdeeld kan
worden
dat do toewijzing in do eerste plaats
slechts zal kunnen geschieden aan dio per
sonen, welke in December 1917 bestelkaar-
ten voor het verkrijgen van kakzout 20
pet. en/of kaiiiiet hebben ingediend;
dat liet voorloopig niet moge.ijk zal zijn
aan eiken in aanmerking komenden bestel
ler meer toe te wijzen, in den vorm van
kaiizout 20 pet. en/of kainiet, dan 10 pet.
van de destijds bestelde hoeveelheid, her
leid tot de werkelijke hoeveelheid kaii
daarin aanwezig;
dat de veruooLng zal geschieden volgens
de indertijd opgemaakte besteilijsten, wel
ke onder berusting wijn van do bekende
handelaren en tusschenpersonen
dat de prijs door bestellers voor deze
hoeveelheden tp betalen, is vastgesteld op
f7.60 voor kaiizout 20 pot en
f5.30 voor kainiet,
alles per 100 K.G. lo9 verladen, vrij
boord of waggón Rotterdam of Dordrecht;
dat voor de verdeer© bepalingen op do
prijs-bsrekeniiig, het gehalte, de emballage,
enz. betrokking bobbende, verwezen wordt
naar d© mededeelingen, welk© de impor
teurs op de gebruikelijke wijze aan de tus-
sche'rrersonen zullen doen toekomen;
dat T» andelaren en tusschenpersonen het
recht bobben de toewijzing van 10 pet. to
weigeren aan dd©. bestellers, van wie het
hun bekend is, dat zij over voldoende kali
meststoffen beschikken, een en ander te
onzer nadere beoordeeling;
dat de daardoor en door afbestelling
vrï" -onde hoeveelheden ter beschikking
zullen worden gesteld van personen, die
dringend behoefte aan kalim es te toffen heb
ben en door ©enigerlei oorzaak niet tot de
bestellers van December 1917 bebooren.
Hei_ publiek en de distributiekantoren.
De minister van Landbouw heeft tot de
gemeentebesturen de volgende circulaire
gericht
Herhaaldelijk werd en wordt ep ver
schillende wijze van verschillende zijden
gewezen op misstanden bij de regeling
van den dienst der plaatselijke distribu
tiebedrijven. In enkele gevallen zouden
deze te wijten zijn aan ontactisch of zelfs
onheusch optreden van de ambtenaren,
en bet behoeft geen betoog, dat hiertegen
met alle kracht kan en moet .worden ge
waakt.
In verreweg de meeste gevallen even
wel vinden de 'bestaande misstanden hun
oorzaak in andere omstandigheden, zoo-
Van onzen specïalen correspondent.
Geheel vervuld 'van de historische ©ogenblik
ken, die ik Vrijdag bij do intocht van den
koning aan het hoofd van zijn overwinnend le
ger in Brussel beleefd had en van den onver-
getelijken indruk, dio Zaterdagmiddag do dank
dienst in do St.-Gudule kte, reed ik Zon
dagochtend langs de eha. de Ninove in de
richting van Noord-Frankrijk, om nu ik het
zegevierend leger zijn hoofdstad had zien bin
nentrekken, ook het terrein lo ^ezoeken waar,
do overwinningen bevochten waren. Hard be
vroren was de heuvelachtige weg naar Ninove,
waarover eenige dagen geleden een groot deel
van het Duitsche leger weggetrokken was. Aller-
wege lagen de teekenen van deze rumoerige
dagen: achtergelaten vrachtauto's en karren,
weggeworpen uitrustingstukken en granaten.
Ook antï-luchtvaartgeschut en zware kanonnen
waren in de dorpen achtergebleven met groote
voorraden munitie tot vermaak van de jeugd.
Tot "Ninove was ik slechts enkele losse groep
jes soldaten gepasseerd op weg naar Brussel
cn enkele geregelde troepen Engelschen, voor
beeldig uitgerust met leeren vesten en hand
schoenen. Op den weg Oudenaarden echter ont-
-jnoette ik meerdere divisies Fransche solda
ten: onafzienbare rijen mannen, moegeloopen en
vol slijk van de modderige wegen, gevolgd door
lange stoeten mitrailleurs, veldkeukens en ba
gagewagens meest getrokkeu door muildieren.
Fietsen was niet mógelijk door de inmid
dels ontdooide modder langs de le veel gebruik
te wegen. Tot mijn enkels door het slijk meer
glijdend dan loopend kon ik nauwelijks mijn
fiets vooruit krijgen, toen een Engelsche vrachl-
auto die mij achteropkwam, mij wel mee wilde
nemen.
De bestuurdcren waren Ieren, jovialo kerels,
die honderduit over hel leven aan het front
wisten te vertellen. Bij de vrachtauto's had
den zo het. goed, verdienden 6 shillings per dag.
Het eten was altijr prachtig geweest: niets had
hen ontbroken. Alleen 't verlof: in 2 jaar tijd
waren zo één keer slechts met 10 dagen verlof
naar Ierland geweest
Bij Oudenaarden was het niet mogelijk ver-
deT te gaan De voorbijtrekkende troepen en hun
wagens, do atito's, veel van 't Roode Kruis, die
deze achteropkwamen op weg naar Brussel en
dan onzo auto waarachter zich een lange trein
andere vrachtauto's en omgebouwde Londenscho
bussenjiad aan gesloten, namen het hardo mid
dendeel van den weg in besladjyjren lang moes
ten we wachten, Ln welken tijd rle Fransche keu
kenwagens ons van koffie voorzagen. Dan ging
't weer wat verder, als er ruimte was, langs do
modderpoelen waarin enkele auto's slipten en
achter moesten blijven.
Wo waren op weg naar Rouhaix, vertelde
men mij en daar ik geen vast reisplan, had
besloot .ik medo te rijdea,
als onvoldoende localiteit of personeel,
waarbij nog komt, dat de kantooruren
der verschillende bureaux in den regel
zoodanig zijn vastgesteld, dat het publiek
niet dan met verzuim van werkzaamhe
den of huishoudelijke plichten in staat is
van de bemiddeling van de kantoren ge~
bpiik te maken.
Het komt al te dikwijls voor, dat de in
gezetenen zich urenlang wachten, vaak on
beschut voor ongunstige weersomstandig
heden, moeten getroosten om in het bezit
te geraken van de vereischte bescheiden
of formulieren, hetgeen voor velen bena
deeling beteekent van hun belangen in
materieel opzicht, doch ook voor de volks
gezondheid gevaren met zich brengt.
De moeilijkheden, die zich tegen verbe
tering van dezen toestand verzetten,
wensch ik zeker niet te onderschatten en
zoo zullen gebrek aan beschikbare locali-
teiten, alsmede beperkte gemeentelijke fi
nanciën, niet steeds de zoo noodige ver
beteringen toelaten. Ik ben evenwel van
meening, dat met de belangen van do In
gezetenen zeer ernstig behoort te worden
rekening gehouden en dat de gemeenten
zich geldelijke opofferingen zullen moeten
getroosten, indien daarmede resultaten
zouden kunnen bereikt worden. Zoo zal in
vele gevallen uitbreiding van de bureau
uren (hetgeen ongetwijfeld personeel-uit-
broiding met zich zal brengen) tot verbe
tering kunnen leiden, terwijl ook wellicht
in sommige gevallen de noodige formulie
ren of bescheiden van gemeentewege bij
de ingezetenen aan huis zonden kunnen
bezorgd worden.
Verder komt bet mij gewenscht voor,
dat, indien uitbreiding van localiteit niet
mogelijk is, in ieder geval voorzieningen
worden getroffen (b.v. door het plaatsen
van banken voor oude en zwakke perso
nen, of het oprichten van noodgebouwtjes)
ten einde de wachtende personen niet te
zeer aan weer en wind bloot te stellen.
Ik vertrouw, dat u met mij overtuigd
zult zijn van de noodzakelijkheid om zoo
spoedig mogelijk in de bestaande toestan
den verbetering te brengen, waar daartoe
aanleiding bestaat, en doe daarom een
dringend beroep op uw medewerking in
deze.
Dreigende crisis in de sigaren industrie.
Naar aanleiding van het besluit van
den Bond van Sigarenfabrikantenvereeni-
gingen in Nederland en den R.-K. Zui
delijken Bond van Sigarenfabrikanten, om
7 Dec. a. s. de fabrieken te sluiten, in
dien de Regeering niet zou besluiten tot
opheffing der bekende N. V. M.-condi
ties, werd van de zijde der organisaties
van sigarenmakers en tabaksbewerkers
verklaard, dat het besluit van de fabri
kanten voor do hand !ag.
Ondanks de grootste moeilijkheden heb
ben reeds 9 'maanden lang de fabrikanten
en exporteurs geregeld de fabricatie
voortgezet, zcodat zij nu enorm© massa's
sigaren in voorraad hebben, veel te veel
voor binnenlandscb gebruik. Het feit, dat
minister van IJsseisteyn een export van
600 millioen heeft toegestaan, bracht nie-t
veel verbetering in den toestand, daar
er niet geëxporteerd kan worden, omdat
de fabrikanten, zoolang de N*V. M.-cojn-
dities gehandhaafd blijven, niet tegen het
buitenland, voornamelijk Amerika, kun
nen concnrreeren.
Door de arbeidersorganisaties zal meit
alle kracht getracht worden ©en stopzet
ting der fabrieken te voorkomen, waartoe
ook een .onderhoud met den minister van
Landbouw zal worden aangevraagd.
Volgens ruwe schatting zullen, wanneer
het besluit der 125 fabrikanten wordt uit
gevoerd, ongeveer 15.000 arbeiders werk
loos worden. Een 2000 zijn er reeds.
Het wachtgeldfonds heeft momenteel
ruim één milli-oen gulden in kas; met dit
Tegen het vallen van den avond waren wij
de laatste divisie gepasseerd, dus achter hot
Fransche leger. Met duizelingwekkende vaart
r^en we nu in het halfdonker zonder lantarens
'door de verwoeste streken van Oudenaarden 'tot
Roubaix; langs puin hoop en, afgeschoten of af
gezaagde boomen, vernielde telegraafpalen en
over inderhaast geslagen bruggen over rivieren
en granaattrechters. Doelen der weg waren ge
heel met hout geplaveid. Volop had ik gele
genheid om de zekerheid te bewonderen waar-'
mee onze bestuurder ondanks de duisternis en
onze groote snelheid zijn weg wist te vinden.
Veel onverschilligheid was hier ook in 't spel
Roubaix is nooit gebombardeerd geworden,
wel heeft 't Duitsche, juk zwaar over do a tad
gelegen; nit de tallooze fabrieken waren do ma
chines weggevoerd. Enkele bewoners slechts wa
ren in de stad gebleven bij 't laatste offensief,
In tegenstelling - met de betrekkelijke overvloed
voedsel die in Brussel was, beersebte in Rou
baix nog steeds do schaarschte der oorlogsja
ren. De stad was geheel door Engelschen be
zet, die er alle macht in handen hadden.
Den volgenden dag vertrok ik vroeg naar Ype-
ren. Buiten Tourcoing waren de Engelsche re'
ernten aan bet sport doen, als was 't een Hol'
landsch garnizoensplaatsje in mobilisatietijd.
Mij vasthoudend aan een Engelsche vracht
auto, reed ik zoo do 6trekcn in, waar 4 jaar
lang de hevigste gevechten geleverd zijn. Hal-
luin had veel geleden, maar wat was dit in ver
gelijking van de verwoestingen van Yporen en
omgeving. Toch zal alleen hij, die dit alles go-
bedrag zou men ongeveer gedurende 6
weken aan deze werkloozen een schade
loosstelling kunnen geven. De toestand is
dus zéér onzeker.
In verband met den opzeggingstermijn
van 8 dagen, is hedenmorgen aan de siga
renmakers het besluit der fabrikanten
medegedeeld.
Een interview met Mi nis ter Van Karnebeek
De Matin" publiceert een interview
met minister van Karnebeek, die verklaar,
de verwonderd te zijn over de berichten
in de P&rijsche pers betreffende interven
tie der Nederlandsche Regeering bij de
Regeerdng te Washington ten gunste van
verzachting der wapenstilstandsvoor
waarden.^© minister verklaarde nadruk
kelijk, dat deze berichten allen grond
missen.
Voorts verdedigde de minister den door
tocht der Duitsche troepen door Limburg.
Hij zeide, dat er in de huidige phase van
den oorlog geen sprak© meer van inter-
neering is De beslissing om de Duitschers
door te laten werd genomen in den nacht
van 12 op 13 November; den volgenden
ochtend werd de genomen beslissing aan
de gezanten der Geallieerden meegedeeld.
Het ia juist, dat deze geen enkele mee
ning hierover te bennen gaven.
Het Duitsche gezantschap.
De „Haagsche Crt." schrijft:
Nu de Duitsche keizer officieel afstand
van alle kroon rechten heeft gedaan en
tevens alle ambtenaren, die den eed van
trouw tegenover hem hadden afgelegd,
daarvan heeft ontheven, hebben wij ge
ïnformeerd of de Duitsche gezant in ons
land, dr. Rosen, rich thans nog volkomen
ondergeschikt beschouwt aan <^e Duitsche
(socialistische) regeering.
Wij ontvingen hierop een volkomen be
vestigend - antwoord. De tegenwoordige
Duitsche regeering erkent den gezant en
deze op zijn beurt erkent de Duitsche re
geering. ^In het beheer en het personeel
van he£* gezantschap is dan ook geenerlei
verandering gebracht.
Men wees er ons evenwel op dat de toe
standen iederen dag kunnen veranderen
en dat de verhouding van het tegenwoor
dige gezantschap tot de tegenwoordige
Duitsche regeering slechts voorloopig is
geregeld.
Nog vernamen wij, dat tijdens den te
rugtocht en de demobilisatie van de Duit-
Bche legers, althans zoolang het spoor
wegverkeer daardoor belemmering onder
vindt, geen passen voor Duitschland wor
den verstrekt.
Het geselschap van den ex-kroonprins.
Over Oldemzaal is naar Duitecbland
teruggekeerd de beecr von MülLeo:, adju
dant van den gewezen Dnitschen kroon
prins, die den prins naar Wieringen had
vergezeld.
Yerhooging van d© opcenten vcor do
provincie.
Gedeputeerde Staten van Zuad-Holland
stellen Provinciale Staten voor, in ver
band met het feit "dat, sinds de be{footing
voor 1919 werd vastgesteld, het aantal
uitgaafposten zeer belangrijk verho igd
moesten worden, met intrekking van hun
besluit van 16 Juli j.l. het aantal opcen
ten op de grond- en personeele belasting
3 hooger te stellen dan toen besloten
werd, of 6 meer dan in 1918, dus op 22
wordt gebracht. Aldus zal een hooger be
drag van ongeveer 267.000 worden ge
vonden.
Over 1920 en 1921 zal ten minste een ge
lijk aantal opcenten noodig zijn als nu
voor 1919 wordt voorgesteld.
Een scheepsdek ingestort:
Twaalf gewonden.
Men seinde ons Zaterdag uit Den Haag:
Gistermorgen kwam bij Lobith een con-
vooi van vier lichters Fransche en Engel
sche krijgsgevangenen uit Duitschland in
ons land. Wegens het mistige weer kon 't
convooi niet doorvaren naar Nijmegen.
Het bleef bij het fort Pannerden liggen.
Aan boord van het bewakingsvaartuig,
dat het convooi tegemoet ging, bevond
zich de militaire attaché bij de Fransche
legatie, majoor Wilbien. Toen de majoor
zich aan boord van <3en der lichters begaf
en zich daarop met de Fransche krijgsge
vangenen onderhield, gebeurde er plotse
ling een ongeluk. Ongeveer 200 krijgsge
vangenen hadden zich om den majoor ge
schaard, toen plotseling het bovendek be
zweek. Allen stortten in het ruim, waarin
ongeveer 30 zieken lagen, die de gansche
massa menschen en flanken op zich kr©.
gen. Do heer Wilbien en eenige Neder
landsche autoriteiten, waaronder een luit
ter zee le kl., bleven ongedeerd, 2 Fran'
schen zijn ernstig gewond. Hun werd d®
borstkas ingedrukt. "10 anderen werden
licht gewond. Direct werden de gewonden
op het bewakingsvaartuig overgebracht
en, na voorloopig verbonden te zijn, naar
het ziekenhuis te Millingen overgebracht.
De toestand der zwaargewonden was re
delijk.
Hedenmiddag bij gunstig weer zal 'tcon-
vobi de reis voortzetten.
De geest op do vloot.
Do luitenant t. z. 2e kl. J. L. Chajilet
bespreekt in het ,,Vad." den „geesfe op do
vloot". Hij komt tot deze slotsom:
I. De leiding der marine heett do laat
ste 'tientallen van jaren gefaald ©m de
vloot een betrouwbaar en bruikbaarRe-
geeriaigsmstrument te doen blijven
thans is ze een RegecringagevèAr en ee»
dure slokop.
II. De samenstelling van het personeel
der vloot is, inplaats van te zijn een beeld
van het politiek heterogeen Nederlandscko
volk, vrijwel homegeen rood.
Luitenant Chaillet geeft da# in ailen
ernst in overweging spoedig de spui-slui-
zen te openen onder het gehéél© pereo-
neel, van hoog tot laag, het koste war het
wil, men late gaaD, wie wil en men ontsla
degenen, van wie onbetrouwbaarheid is
gebleken, onder toekenning aan allen van
gedeeltelijk pensioen of ander compensa
tie-middel. De vloot zal hierdoor, naar
de deskundige schrijver hoopt, d© moge
lijkheid verkrijgen gereorganiseerd te wor-
don. Hoe sneller met het vrijwüfigers-
8ysteem worde gebroken, des te eerder zal
de vloot in Nederland weer een Neder
landsche vloot kunnen zijn
Ongetwijfeld zullen dan vele goede ■krach-'
ten de marine verlaten. Het zij zco, be
toogt schrijve!*, want. men moet siechts
hen overhouden, die voor de reorganisa
tie nog roeping gevoelen, en niet dege
nen, die hun illusies in de marine slsuk
voor stuk zagen verdwijnen. Evenmin de
genen, dio uitsluitend door financieel©
overwegingen, en gebrek aan voortvarend-
heid om in de burgermaatschappij kun
weg te vinden, in de marine zouden ach
terblijven. Weg dus de on bekwamen, 6©
onbetrouwbaren en de teleur gesteld en,
zonder martelaars te kweeken
En spoedig een onpartijdig openbaar
onderzoek van Staatswege instellen door
een commissie, die, behalve door een spoe
dig openbaar verslag aan de Regeericg om
trent oorzaken en gebeurtenissen, de we
gen tot wederopbouw van de marine in al
haar geledingen aangeeft. Niet wachten,
niet langer reactionnair zijn, maar aan
pakken voor Regeering en Volk.
Nogmaals gee»n personen, geen eigenbe
lang, neen do zaakbesluit de heer
Chaillet I
(Een idéé van reorganisatie, waarover de
meeste zoeofficioTen het al jaren eens waren,
als zijnde de radicaalste; maar de theorie La de
praktijk uitvoeren zal op niet te onderschatten
moeilijkheden stuiten. Rod. L. D.V
De sohout-bij-nacht J. Albarda is, naar
fl.iTi het „HblcL" wordt gemeld, eervol ontheven j
van het bevel over de marine te "Wfflemsoeril
en het commandement Den Helder, in venband
met zijn optreden tegenover do organisatie© van
marinepersoneel in do. zooganaamde revolulie-
Het schijnt, dat de heer Albarda, die den
egenwoordigen Minrier van Marine in diens
vorige functie opvolgde, onder don mdrtdc der
gebeurtenissen op min of meer ongewone en zeer
ingrijpende wijze is opgetreden en overleg heeft
gepleegd met de organisaties op een wijze, die
niet de instemming der Regeering heeft, noch
tactisch wordt geacht.
De kolonel J. Soutendam is nu met datum
van 1 December ji- tot 6chout-bij-nacht bevor
derd en hem de betrekking van vlootvoogd is
Den Helder opgedragen.
D© directeur-generaal deT postertje.»*
en telegrafie maakt bekend, dat met het
op 3 December a. 8. van Hoek van-Hol
land vertrekkend stoomschip „Glasgow",
van de Harwichlijn, een post naar en over.
Engeland zal worden verzonden.
Uit Londen wordt gemeld, dat.
daar een groöte hoeveelheid postpakketten
vcor Nederland en de Scandinavische lan
den opgehoopt figt, zoodat wordt aange
raden, voor verzending van goederen uit
Frankrijk en andere landen niet den weg
via Engeland te kiezen.
rien heeft ,zich kunnen voorstellen wat een
droevig© indruk reeds zulk© 6teden als Hal-
iuin en Merim maken, steden die toch alleen
onder een betrekkelijk kort bombardement en
straatgevechten geleden hebben. Links en recht9
waren eT gevels ingestort of bespikkeld met ga
ten van de ingeslagen mitrailleur-kogels. Deu
ren on ramen hingen ingetrapt uit hun hengsels.
Dg tri ©toonleidingen, dio het Duitsche front met
het achterland verbanden hadden, hingen ver
broken aan hun ontwrichte palen En tuisschen
dezo geschonden huizen lagen hier en daar do
puinhoopen van het bombardement. De brug
over de Loye was vewoeat en reeds vervangen
door een houten, evenals alle andere bruggen in
dezo streken. In half verstelde huizen waren de
soldaten ondergebracht. Een hoogst enkel© bor
ger was in do stad gebleven. Aohter mijn vracht
auto reod ik nu verder langs do hier geheel her
stelde weg naar Y peren. Vlak om de stad lagen
do overblijfselen van Duitsche batterijen en
schanswerken met al do middelen om daze van
uit de lucht onzichtbaar te maken. Hoe meer ik
mij van Menin verwijdorde des te woester .werd
do streek. Don weg was men bezig, met Duitsche
krijgsgevangenen', slecht gokleeüe, bleeke jon
gens, te herstellen. Verderop moest ik mijn auto
vaarwel zeggen om over do slechte weg tusschen
do onafzienbare regimenten Engelsche soldaten,
loopend verder te komen. Flink marcheerden zij,
die Engelschen, op de maat van do pittige mu
ziek, voorafgegaan door het fraai uitgedoste re-
gimenlsczeltje: het troetelkind van die mannen.
Ellendig was do indruk, die het land om de
zen weg, die langen tijd het middelpunt van dei
strijd was goweest nu maakte. Huizen of der
pen waren slechts te herkennen aan puinhoo
pen tusschen de granaattrechters. Waar eens
uitgestrekte bosschen geweest waren, zag men, j
nu slechts grillig afgeschoten verkooMe stomp-
jes, waartosschen in flarden geschoten tanks
en vernielde schuilplaatsen den deplorahden in- 1
druk nog verhoogden. Langs de wegen en in de
volden waren do graven verspreid, heuveltjes
met "eenvoudige kruisjes of niets a-cders
als een etaik hout vermeldend den naam
van den gesneuvelde en den datum van hei
gevecht, waarin hij het leven'liet. Hier en]
daar waren de graven tot uitgestrekte
kerkhoven vereenigd, bij punten, waar.
heftige strijd geweest was, later weer om
gewoeld bij nieuwe bombardementen. On
begraven paardenkirengen Verspreidden
hier en daar een weeë lucht. Wat een el
lende hebben de volkeren die elkaar hier
bestredën,. doorstaan, al d'ie ma-nnen die
4 jaar in de modd«f doorbrachten, steeds
bedreigd door de vijasxjt-J'ijke befpbarde-
menten, aanvallen en verraderlijke sti^>
gassen en mijnen. "Wat een zinnolooze ver-
nietaging v^n memxrkfv1 evens en materiaal
maar wat straalden ook die gezichten
van de Engelsehen, die-ik' daar sprak," wan-'
neer zij over de overwinning spraken
hun terugkeer naar huis,
Yporen. lag rooi* mij.
