se.
No. 13022.
LECDSCH DAGBLAD Woensdag 27 November.
Tweede Blad
TWEEDE KMÊL
RECHTZAKEN.
SPOHT
SPREEKCEL
Anno 1913
(Zitti-n£ van gisteren"j -J
VoorzitterMr. /'OOK.
'Aan dc Orde is liet v/étsoutwerp tot good-
louring van een överconkcntst met de
ótoomvaart-niaatschappij Zee' a nd 4ve-
gém liet mi Scoren van een maiklionét lus-
sclicn Vlissiugen en Que emsborough of een
ander© TOngckcho haven.
Des heer Hevkoop (S. D. A. P.)
dringt aan op Staatsexploitatie dezer stWm.
vaarMijn, omdat dézo lijn eigenlijk een
vooTtzétting van de spoorlijn naar VlhsLn-
gen ie, doch. vooral omdat de\ Staat dan
de arbeidsvoorwaarden van het personeel
dan in de hand heeft. Weliswaar heeft "de
Skaat in het nieuwo ontwcip-eontract in
zooverre invloed op die-airtbidsvoorVaafdOn,
dat hij ze nfoet- góéclkcuren, doch veel heter
zou het zijn, indien de Staat hiér met z'n
eigen per one?] to doen had. "Spreker zou
gaarne het oordeel.van den minister hier-
ovor vernemen. ïiitusëchen zal spreker een
ii)0tl© in dien geest indienen.
Verder hrredt spreker een postverbiu-
c ing per vliegt .rig met Engeland aan, tvaar-
toé onze mi li tui "o vliegtuigen uitmuntend
gebruikt zouden kunnen worden.
Spreker oefent dan nog eénige kiiriek
uit over de lodiien bij de Maatschappij
Zeel end. Töt 1 Januari 1917 genóten de
vaste haven arbeiders 13 gulden per weck,
thaïis 14 a 15 gulden terwijl die loonen bij
de andere Eagelsche lijöén-24 guldén be
dragen De matrozen bij de Zeeland hebben
39 gulden per maand, die bij de anderö
Efrgefacbe lijnen 51 gulden. Ook de sala
rissen van Het kantooi'persónöél zijh alles
zins onvoldoende. Spreker dient tenslotte
de volgende tiiotio in:
Mötie-Méyhöep.
,,De Kamer-, van Oordeel, dat' de uitvoe
ring van den maildienst 'tusschén Vlissmgen
on Queen shore ugh of een andere Eiigvischo
haven behoort te geschieden 'in Staatsex
ploitatie, noodigt de Regeering uit, tijdig
vöor het afloopcn dezer overeenkomst de
noodigö "voorstellen to deen."
Do voorzitter stelt vóór, deze mo
tie te dóen drukken en ronddeelen en Op
eón Ufidor t»o bapalen dag te behandelen.
Do heer li ey kóóp heeft hiertegen
ernstige bezwaren. Waar de-ze zaak in de-
FchriftelijlvO stukken is ter sprake gebracht,
jg zij al hoéft de minister ©r niet op
geantwoord voldoende voorbereidDo
'JRiegeOrhig hoc-ft dan 15 maanden don tijd
om de Staatsexploitatie te regelen.
Do heer Merchant (V.-D.) meent,
dat hot oxploitoercn van den postdienst
Vlissingén-Quccnsborough door don Staat
nicte to maken hdeft met de kwestie of do
etcomvaai'tlijn zolv© al of niet door den
Staat zal wtfrdén gecxplort::rd. Spreker
steunt bot Vóófst-el van den voorzitter.
Dit voorstel wordt- met 43 tegen 10 stem
men aangenomen.
Do héér Kolt hok (S. P.) heeft geen
Oi trcuv/cn in verbétering der arbeidsvoor
waarden bij Staatsexploitatie. Do loonen
zijn inderdaad veel te laag, maar de heer
Ueykóöp vérgab or bij to zeggort dat voor
liet. --aténd personeel do kost is inbegrepen,
rntu^chen in liet rantsoen, dat de ïrtci^-
sóhen krijgen, veel kleinor dan de monster
rol ratigoöfb. Indiéh de. maatschappij die
rantsoenen niet kan verschaffen, dan dient
zij geldelijke vergoeding te geven.
Ook ten aanzien van de Ong'évallerftvGt
komt de maatschappij haar vcrpliclitiirgon,
volgens spreker, niet na. Spreker vraagt óf
de minister "bereid j.s te zorgen dat dc be
trokken arbeiders hun rechtmatig© uibkeè-
rinr bij ziekt© volledig ontvangen.
l>e werktijden z:jn, in plaats van verkort,
d© laatste jaren verlengd geworden.
Dé loonen der havenarbeiders nCernt spre
ker hoögerloonen.
De pensioonsgrens is veel te hoog, alleen
voor de kommandanfcen, stuurlui on machi
nisten gaat zij in op 60-jarigen leeftijd, dóch
voor do overgroot»© massa van hét personeel
eerst op 65-jarigon leeftijd.
Staatsexploitatie verlangt spreker onder
hot huidige regime der bourgeoisie niet;
eerst wanneer er ministers zijn, die voor
do beiémgen der arbeiders opkomen, hébben
we waarborg dat Staatsxplcitati© beter ia
dan partieulior Beheer.
3D heer VAN RIJCKEVORSEL hef oogt, dat
clo berekening van den rijksStólüi onjuist is. Ze
is ópgóstdd in Jilii-jl., doch do tijdsoiüstandig-
hedón zijn sindsdien zeer veranderd. Hij meent
dat dus een herziening noodig is. Trouwens, do
berekening is geheel en al gebasc-ord op abnor
male tijden en spr. vrofet dat zij voor 1919 zal
•blijken onerous le" zijn voor don Staat.
De beer TREUB (E. B.) betoogt ook dal de
loonen van de arboidem bij de Mij. Zeeland te
laag zijn. De vergoeding welke do Mij. ontvangt
is thans van dien aard, dat er bost goede loo
nen kunnen betaald worden.
De heer LÖHMAN (c.-h.) Zal als commissaris
dor Mij. Zeeland niet dver hét contract spreken.
Wat do loopm betreft, van een slechte rege
ling heeft spr. nooit iots vernomen, maar het
kan zijn ,dut dit niét tót commissarissen is door
gedrongen
Van uitbuiting is geen sprake. Do Mij. heoft
altijd een zéér kwijnend bestaan gehad en her
haaldelijk verliezen geleden.
De MINr.STER V^N WATERSTAAT, de heer
König, verdedigt hét contract, doch is vrijwel
om cïstaanbaar.
Een contract dal gebaseerd is op eërt geregeld
postverkeer kan onder de lègènwóórdige om
standigheden niét wórden geirtackt.
Spr. geeft toe dat de loöhén verbelering be
hoeven: bepalingen hiervoor kiinneh tb arts niet
in het contract worden opg'êiiómêh. Bij góed-
keuring der arbeidsvoorwaarden zal spr. té zij
nor lijd de vakorganisaties htroren
Staatsexploitatie is thans niet dan de orde.
Bij de répLiek dient de héér HEY'KOÖP eèrt
motie in, luidende:
Dc Kamér, van oordeel,
dat de arbeidsvoorwaarden* van hét ftérsónèêl
der'Mij. Zeeland dienen vastgesteld te vordén in
óverleg rhél de betrokken vakvérenigingenen
minstens gelijk móeten zijn aart do lóón en en ar
beidsvoorwaarden van gelijksoortige bedrijven,
rtciotligl den ilhnistér van Waterstaat, uit de
'in art. 17 géoóerijde goedkcuringeerst le go-
Téh, als nan dézo voorwaarden is vohlaan
De hoor VAN PJJSKEVORSBl< (r.-k.) wenscht
hét contract slechts voor eon half jaar toe to
staan. De Vergoeding per rei3 is veel te hoog,
hetgeen vooral ccn bezwaar zal wordén bij uit
breiding van hel verkeer.
Spr. zal alleen vóór het ontwerp stemmen,
wanneer do termijn' der ovt-féenkóms' wordt be-
peikb
Do lieer WIJNKOOP (S D. P) onlkc-nt, dat
de Mij. Zeeland een financieel zwakke onderne
ming "zou zijn.
De bec-r DE MONTó VERLOREN (A.-JR.) be
toogt, dat do Mij. Zeekind niet in financieel gun
stige positie verkeert. Sprekér sluit zich bij het
betoog van den heer Van X! ij ók" evers el aan.
De heer VAN BERESTÉYN hetiügt instem
ming irtct de mótic-Hoykoop inzako de arbeids
voorwaarden.
De MINISTER VAN WATERSTAAT, de
heer König, vraagt schorsing der 6 rand-
6lagtTig, ten piiide met de Mij. Zeeland"
nader te óverleggen over -den duur van hot
contract.
Aldus wórdt besloten. v
Do bijmeusch eopvaart.
Voortgegaan wordt met de behandeling
van het wefeoritwei'p met Betrekking tot (le
binnenscheepvaart.
Be algerr.oene böscriouwïngen worJen
Voortgezet.
Db heer ABR. STAALMAN (Middenst)
betoogt, dat dfe'ze wet niet krachtig genoeg
'zal Zijn om onwillige sclïippers te dwingen.
Hij waagt den minister oen verYoérp-icht
in te voeren rjls zij zich "blijven verzetten.
De heer VAN RAPPARD (V. L) Zet uit
een, dat de pinister jnachteióos blijft als
de schippers zich blijven yerzstten. Het- zal
daarom noodig zjjn om een vanrpMcht in .te
voeren, die échter alleen in buitëngewone
gevallen moet worden t egApast Zonder het I
gebod tot vnrën komt men niet verd?v.
Voorts vraagt spreker wat de bedoeling is
van de commissie. Zal dat een enfjuète-com-
nn'ssie zijn? Spreker meent, dat dit niét go-
werscht is. Ze moet het kamkter dragén van
een verzoeningsraad.
Do heer DÜYMAER VAN TWtéT (A.-R.)
wfettscht ook overleg met de schippers, waar
bij ilit ontv/erp dan een stok achter de deur
zal zijn*. Hij dringt alsnog op zoodanig over-
leg'aan.
De MINISTER VAN LANDBÖUW, d©
heer Van IJsselstejTi, antwóordt, dat het
hem niet mogelijk is geweest de statistiek,
die de heer Va^Beresfeyn heeft gevraagd,
eerder te" verstrekken.
De materie van dit ontwerp is z^er moei
lijk, omdat wij hier te doen hebben met
allerlei soort menschep, kapitalisten zoo'wel
als arme schippertjes. In hét ^chïppersbS'-
drrjf i3 een groote ommekeer gekomen door
de enorme toeneming Van het turf- en aard-
appelvervoor. In verband daarmede zijn de
beurzen opgericht, waaraan ecliter pile wet
telijke grondslag ontbrak. Als 2e werden
opgeheven, zou er St&gnalie ontstaan. Van
daar dit ontwerp, dat tracht dit gevaar af
te wenden. Voor persoonlijken dienstplicht
van de schippers gevoelt hij niets, vooral niet
als deze alleen op de schippers rust. Bij een
inassale weigering staat men natuurlek
machteloos. Ba de zo:8ch pe -vord .Lgswet
blijkt echter niets van die weigerirtg. Dit
ontwerp is si cc'its een achter dc deur
en nièer wil de höiilster niet
De comimssie is nog niet benoehid. Alletfn
is hot zeker, dnt de hêer Jolles er zitting
in zal hebben. Hij wenscht geen leien te
benoemen, die door een organisatie zijn' aan-
gewétfen. De. leden moeten de vertrouwens
mannen van den minister zijn.
Mpreker neemt het amendement van de
Commissie van Rapporteurs over, dat de
wet zes maanden na den vwedo komt ts ver-
Tallen.
Er volgen replieken.
De MINISTER VAN LANDBÖUW, NIJ
VERHEID EN HANDEL, de heer Van IJs-
solsteyn, verdedigthog nader do vordering
der schepen, welke niet als een straf be
doeld is.
preker ka n thans itïet (1e vorantwöörde-
lijkheid dragen, door de bestaande rege
ling af te schaffen, zonder pr iets anders
voor ia de plaats te stellen.
Ten slotte wordt liet wetsontwerp z. h. pt
aangenomen.
De beraadslaging wördfc gésc-hor3t tot
.Woensdag 1 uur.
zijn voor voetbal, daar do maximum-afmetin
gen voor een korfbalveld (zooale het hier nog
juist kan) nog niet de minimum-afmetingen
voor een v-oetbalveld bereiken. Voor het ma
ken van een goed voetbalveld van dit sport
terrein zou een aardige som geldi noodig zijfc*»
De óverzichtxhrijter zegt-verder, dat voor
korfbal weinig belangstelling bestaat. Maar
dan heeft hij zeker nooit gezien, wat voor
belangstelling er is, als er c*ni flinke korf
balclub onèè Leiaseh© korfbalclubs komt be
zoeken.
Dat korfbal in dezen tijd moer opgang
maakt dan voetbal (en dit bekennen zelfs be
koude TÓ©tbailef3) komt, doordat de korfbal-
Iers meer ernst van hrtn sport maken, meer
Oefenen en ïrtéer bezield zijn rnët de vóor-
doelen deT sport, dnn de voetballers.
WnmieeT de voetballers net zoorëél ernst
fóonden als d? korfbaMers dan zou ór ook veol
meer belangstelling voor hun sport 'zijn.
Dat de selirijvör bovendien nog oi.Iogisïh
techr,ft, blijkt wel daaruit, dat hij schrift,
dat de korfbalclubs financieel stork s'.-jan,
maar weinig leden tellen. Iedereen zal be-
g)ijpen) dat een club tóet weinig leden, fj-
nanci«éel niet sterk kan staan.
I-k raad nu dezen overzichtschrijver en a1Te
anti-korfbr. bers aan, bijv. den wedsfijd tus
schén Vite-?e (L.) en Fluks bij te wonen, dan
zullen zij bemerken, dat dit anti korf bal
stuk je" van allen grond Ontbloot is.
De overzie'ut sch rij vér van Korfbal
voor het „Leidsch Dagblad",
(Vórkort opgenomen. Red. L. D.).
KORFBAL
Korft);»] fegJnCTPT foëibal.
Do ororricbL.cl.Tijver v.-ior vootlial liooft )h
hot nirmiTKfr vin htnnndagovonti een betoog
gehouden oyer de onbillijkheid van 't heb
ben van oen goed sportterrein, voor do korf
ballers allddn ?n db onbenulligheid der korf
balsport.
Uit hot gehecle betoog büjkt, dat hy bet
sieehte spol der Leidsohe voet'ballera aan de
korfballers vil rvijton.
De schrijver vil n.l. den schuld van de
'véinïge animo voor voetbal toekennen aan
liet gebrek van een 'gbed vrodsfrijdvrld, tor-
vyl de korfbaliers dit vel hebben. Ku veten
do spobtbeoefennars roer goed^ dat oen vier
tal jaren geleden, naast korfbal ooi: voetbal
Aedpeeld verd op bet terrein der Zoeter-
voudsche Singe!, vaarbij de belangstelling
van hot publiek voor voetbal nihil vas, ver-
gek'lren inet dio voor korfbal. Dat foe.n het
voetbal van bot terrein verdveen. kvam
doordat het veld niet tegen voetbal bestand
vas, daar de grond hoofdzakelijk uit zand
bestond. Daar nu door korfbal hot veld toeb
al zeer ongelijk wordt, zal het door voetbal
in een duinf-rrcin herschapen'vorden, zoo
dat m.i. het goed gezien va3 van do N. D.
L. O. om geen voetbal meer op het veld te
laten spelen. Bovendien zon hot veld te kloin
KANTOKaERECHT TE LEIDEN.
De knot-trechter te Leiden heeft ver-
borffeeld:
vegens loopen op verboden grond: I. 'A.
S. te 's-Giovenhage; J. v. 0. te 's-Gfaven-
ltage; L v. d, N. Hz., N. H. Pz., P. v.
tl. B. Az.. A. D. Jr., allen te Noordwijker-
hout; P. K. te Zandvoort; Ol S. te Noord-
vijk; A. v. d. T. te Selievèningen; J. d.
H., M. P., P. v. d. B. B., A. T.. J. v.
O. te 's-Gravb:;! age; C. J. te 's-Gr.ivenhage;
G v. 't W. en Vf. P. Jz., beiden te N.iord-
vijk-Binnen, ieder tót £3 of 3 d.; H. v. d.
•B.; D. G. v. 11 te Leiderdorp ea N. H.
tot 3- of 1 m. tuchtsck.; L v. d. L tot
13 of 3 d.;
wegens het opgeven van esn valsehen
Siasm: I. v. d. L tót £10 of 3 d.; H. v. d.
L. tót f3 oï 3 d.; M. B. tot f 10 of 10 d.;
T. M. P. tót f10 of 10 d.; T. v. d- B. Gs.
te Noordwijkerhoiit tot ff» of 1 in. "uchtsch.;
0 v. d. T. te Noordwijkerhout tot fo of
1 m tuolitech.;
vegens zonder daartce geirccliügd te
ziin vee laten Ioopsn opeen hoekbbsch: O. v.
d. T. te Noordwijperhout tot f5 of 5 d
vegens stroopery: J. R., C. v. d. H.. H.
S. tot f5 of 5 d.; 7. H. te Noordwijk tot
f 10 of 10 d.P. L A. v. d. K. le 's-Grn-
venhnge tot £3 of 1 m. tttohtsoh.;
wegens Overtreding der Miütiewët: 3. P.
S. tot f10 of 10 dl;
vegens overtreding der Kieswet: J. E.
haron de V. v. S. te Oegstgcest tot fl
of 1 d.;
vegers op den opér.br.-en vog esn wapsn
bij zich hebben: J. S., U. P. v. K. te Sas-
err.heira ieder-tót f3 of 3 d.;
vegens bvertfe-ding der Trekhondenwet:
J. d. tot f2 of 2 d.; H. H. te Noord-
vyjk-aan-Zee tot tweemaal f2 of tweemaal
2 d.;
vegens in een rijtaig-afi van een boo-
geto klnsse stappen dan door het p'eats-
lievijs is aangegeven: B. W. t? AmstsT-
dam; A. T., V. K., J. S- allen te Maastricht;
A. W.. 3. G. T„ 3. V., M. v. S„ allen
te 's-Grav nllhgè, ieder tót fS of 3 d 1. j
»i. H. en Vi. v. R. beiden te Noorüwijk ïedsr I
tót tweemaal f3 of tweemaal 3 d.;
vegers delven naar k mijnen: 3. A. S. t?
's-Gravenlia'ge tot f5 of 5 d.; L G. cn
J. v. O., beiden .te 's-Graver.hnge, ieder tot
110 ot 10 d.j
wegens overtreding der JacMrret en We te i
boek vaal Strafr.: J. H. te Hiliegnm tot twee
maal f3 öf tweemaal 3 d.;
wegens overtreding der Jnohtv -t: ,W. H.,
G. C. S., beidon te Haarlem, ieder tot f 15
bf 15 d.; VI. W. te Lisse tot f 10 of 10 d.;
M. v. d. B. Az. te N ;ordwijkerl. it tot f25
of 25 d.; J. v. d. B. Jr., te hoor 1,vijl:er-
hout, tot £25 of 1 m. ibobtsch.
wegens overtreding der Voge'.wet: 3. ïf.
v. B. te Katwijk-aan-iiee tot f5 of 5 dl;
G. v. 't W. te Noorjwijk, tot- twjtmaal f5
of tweemaal 5 d.; 1
wegers te snel varen: K. R. te Gouda tot
f3 of 3 d.; 3. E. d. H. te Rotterdam
tot f3 of 3 d.;
wegens varen in Rijn], boezmuw. zonder
verg.: W. J. K. ,tot tweemaal f3 of twee
maal 3 d.;
wegens overtreding dor Al~cm. Keur van
Kijol.: J. E. B. te Noordwgkerliout tot l-i
of 4 d.;
Wegens een rund slachten: A. v. d. M. te
F.i<nsbtirg tot f25 of G d.;
- vegens rrj-iea met een rijwiel z ader bel:
J. v. L. tot f2 of 1 m. tuchhch.
wegens een rjjwiel laten berij 'en zonder
bel: A. M. v. Z. tot £2 of 2 d.;
wegens overtreding der Pol -Vc-r. voor de
gemeente Leiden: J. A. J. A. IV. tot f2 t
ol 2 d.; A. J. tot £2 of 2 d.; C. L wed.
C. v. M. tot £10 of 10 d.P. v. d, FT.
tot f3 of 3 d H. A. S. tot fl of 1 d.;
J. 3. V. te Pijnacker tót £1 of 1 d.; C.
W. d. K. tót f 1 of 1 d.; P. G. IC tot f0,50
of 1 n tnchisch.P. O. tot f 1 of 1 d.; 1.
P. tot fl of 1 dl; H. O. te Bodegraven,
tot fl of 1 m. tuchtsch.; P. v. d. S. tot
f0.50 of 1 m. tuchtsch; B. G. 3. L. tot
f2 of 2 d.; L G. v. D. Wz. tot f0.50 of
1 m. tuchtsch.; A. H. tl 10.50 of 1 m.
tuchtsch.; r. v. L. tot f 1 of 1 d.; H. F.,
B. D. tot fl of 1 m. tuchtsch.; J. 3., K.
d. T., T. J. S., D. P. ieder tot £1 of 1 d»;'
7. K. tot fl of 1 m. tuchtsch.; L v. d. 7.-'
tot f 1 of 1 ni. tuchtsch.A. S. H. tot f0.50'
of 1 d.; 7. v. 0. tot fl of 1 d.; H. V.
te ZocteTveude', tot f050 of 1 m. tuchtsch.;,
A. H. V. tot teruggave aar. do oosters.
Wegéns overtreding der Pol-Ver. v. d.
gem. Fitesburg: G. v. V. te Rijnsbnrg tot
£2 of 2 d.:
vrrigesproken verder: A. F. v 'd B te1
Neordwijkerhoift, h-k'nagd var overtreding
der Woningwet;
1. B. 0. te Voorschoten, beklaagd van
overtreding dor Pol-Ver. voor ds gem»ente
Voorschoten.
Waar geen woorp-r.rh is velmal' zijn dè
veroordeelden te Leiden woonachtig.
Een onzer abonné.'a uit een klacht ovor
.liot steeds niofc ontvangen van .de z.g. veen-
bonken. De bra-nchtófferthandcTaar heeft ze
nog steeds niet ontvangon en door de brand-
etoffoncdnnmssie werd medegedeeld, dat de
betrokkene met naar een anderen handela-ar
mocht gaan en dat ©r ook geen andere'brazid-
étoffen voor in de placta mochten worden
geleverd.
Yan den B., volbloed oranjeman zon
-graag willen, dat men niet meen zong:
„Weg met die socialen", maar
,,Wcg met da revolutie, ,,Leve Wille
nden 1"
Wij wensohen immers, zoo zegt hij, onzen
medeburgers geen kwaad toe
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN.
ONDERTROUWD: J. J. La Lnu jm. gtï
H. Tounisson jcL M. J. Akkermans 28 j.
jm. en D. Wolters 29 j. jd. H. L. v. Duu-
ren 22 j. jm. en J. Dreef 22 j.- jd. A. v. i
GcenUuizcn 21 j. jm. en J. O. v. Ark 20 j. jd.
A. J. v. Mcijnga-arden 24 j. jm. én S. J.
Kallenberg 23 j. jd. P. v. Went 23 j. jm.
cn O. W^Ouwerkerk 20 j. jd. H. Staube-
snind 27 j. jm. en El G. v. d. Will: 21 .j. jd.
J. Zeeman 27 j. jm. en C. C. Verhuist
24 j. jd.
Van oiizon specialen correspondent.
X
Jiust had ik mijn vorigen brief met een
naar do grens vertrekkende auto meegege
ven, toen-ik op de Boulevard-Botnnique de
eerste ©squadrons Belgisch© cavalerie ont
moette; flinke jongens op praehige paar
den. Yvn alle kanten stroomden de men-
ochen toe, velen vol hoop hun man of zoon
onder do terugkeerenden te zullen ontmoe
ten. Juichend trok de stoet langs de boule
vards. Een soldaat zag ik d'oor de menigte
heen afbuigen naar een huis. Een vrouw
önelt hem tegemoet; 4 lange jaren waren
zij gescheiden geweest.
Do menigte juicht en in -veler oogen leea
ik de vejwaekting van lang gehoopte terug
keer Amr ook de angst van het onzekere
want wel vreugde zal er in België zijn nu
het legér terugkeert maar ook zware rouw
over al dé mannen, die niet weerkeeren uit
den oorlog.
's Avoncb wandelde ik met mijn collega
van hot ^Handelsblad" den lieer Toussaint,
door Brussel. Den geheel en oorlog had hij
te Brrmd gowoond en veel wist hij dan ook
van do Duitscho overh'éor'sching to vertel-
Oen, dat mij de uitgelaten vreugde van de
Brusselaren toegrijpen deed. Huichelachtig
"hebben do Duftécbers d> stad geëxploiteerd.
Leyensmiddclencentrales werden opgericht,
fln hot belang van de bevolking, seinde men
naar Holland; Maar in werkelijkheid verge- j
rrrrtlckelijlcteu zij hiermede hun eigen opvor- j
deringon, terwijl het Belgische volk honger
•leed. Voor do kleinste misdrijven, lichte be- j
leèdigm'gen van "do op dit punt uiterst fijn- I
govx-jigo Duitscho officieren werdan ge-
liecl-j wijken met zware boeten..gestraft- of
inet volmaakte duisternis en het verbód i
zich na 7 uur 's avonds op straat te begeven.
Eten was er alleen tegen lancy-prijzen
Tan de bóeren, de 'gehaten boeren, 'te koop en:
aar da^pgdh 3 k 4 frs. per Icilo; aöfkeir
15 frs.; boter 50 ïrs. vleesch 70 frs.; een
ei 3 frs.; melk per liter 1.50; genofmi delen
als koffie 100 frs.; schoenen per dhar 200
250 frs.
Wat een haat moet er gegroeid zijn en
hoe begrijpelijk is nu de uitgelaten vTougde',
ïiu met 't vertrek van de dwingelanden tevens
de prijzen der levensmiddelen belangrijk ge
daald zijn door den verkoop der voorraden,
die de Duitschers achtergelaten hébben bij
hun overhaasten aftocht.
Brood van onvermengd meel en vlaesch
zijn tegen -redelijke prijzén overal te ver
krijgen. Ja, in de straten werd uit gewone
handkarren de bloem per pond verkocht
voor 0.75 frs. Doch dit alles wijst op'
ongewone toestanden. Wannéér de militaire
overheid eenmaal Tt bewind in handen ge
nomen zal' hebben, zal een geregelde distri
butie orde scheppen.
De kranten verschijnen sedert Zondag
weer.- Ook dit was een groofe Vreugde vóór
de Brusselaren. Tijdeus dén oorlog _zag men
niet anders als Puitsche bladen of Waden,
die met Duitsch geld betaald werden en deze
las men niet Van Hollandsche bladen werd
veel de „N. Rotterdammer" gelezen, doch'
ook dit Wad werd Biet geregeld doorcea+en.
Bovendien zijn vele Brusselaren hot Néder-
landsch niet voldoende meester.
Voor gesmokkelde Franselie of Engel sché
bladen had men groote somman over. 100 fr.
het aaide men vOór een gesmokkelde ..Times'''.
Bij deze algemeen© afkeur van de Duit-
(schers is 't dan ook begrijpelijk, dat de
onder Duitedie bescherming en met Duifc-
nche hulp handelende Vlaamsche activisten
bij woldenkonden patriotten sledita veront
waardiging wekten. Nu de Duitschers ver
trokken zijn en met hen de leidera dor acti
visten behoort het activisme tot het verle
den. All eon- arrestaties van hen die meege
werkt hebben en plundering van huizen van
bekendo activisten, zooals dat in Mechelen
is voorgekomen, herinnert aan dit oneerlijk
streven.
Vandaag zijn grooto tro'open af (Delingen
de stad binnengetrokken oïider 't gejuich
©n gézang dér menigte.
In de Beu ra en andere openbare gébóc-
wón zijrt zij ondergebracht. Van uit de ra
men van het beursgebouw spraken do 6ol-
daten de menigte toe, ook :jong men ge
meenschappelijk allerhande gelegeuheidb-
lie deren.
De „Hartgsctie Crt'' sclirijïf: 1
Een stadgenoot,, die Antwerpen heeft
bezocht, was zoo welwillend, ons een en
ander van zijh bevindingen mee te d éél en
Het zakenleven is in Antwerpen nog lang
niét normaal; véle winkels zijn nóg geslo
ten, omdrtt de ■eigenaren geïnterneerd of
gevlucht zijn.
E'r is échter Van alles te krijgen, doch
de prijzen zijn schandelijk hoog; een paar
heeren bottines 20ö fr., dameslaarzen 225
fr.. Evenals hier zijn de kleerën schaarsch
en duur. Vleesch was er in overvloed. Al
lés wordt verkócht zonder bon. Alleen
zij, dié niet in staat 'zijn zulke enorme
prijzen tb betalen, kantten zich bij de
commissies vervoegen.
Zooals bekend hebben do Duilschers al
het kope'r opgevorderd. Zeer vele inwo
ners hebben allés gegeven, wait zij hadden,
doch velen hébben humyoonraad op gehei
me plaatsen verborgen. Thans was veel
van dit koper in étalages ten toon gesteld
in zulk een etalage fes ik hét! volgend©
opschrift): 'Niettegenstaande boete en
straf, bleef de Duts van dit koper af."
Zeer veel huizen zijn totaal vernield,
omdat) bekend was dat do bewoners a&n
de Duitschers' hadden geleverd. Zoo bijv.
is een café in de Offerhandostra-at totaal
Vernield, alles wat los én vast! Was is stuk
geranselddo meubelen uit de ramen ge
slingerd, het plafond sink gehakt., zoodat
de m.uibeleh dóór dé zoldering heen naar
beneden geworpen zijn. De vensters zijn
vernield alsof er een zware brand heeft-go-
woed.
Op sommige deuren las ik opschriften",
als „ver'adér", spion", al deze wonin
gen waren verlaten, de bewoners ge
vlucht.
Een koekbakker, die de officieren steeds
bediende en alwaar zij 's middags gingen
dineere-n, is gesloten^ijn woning is ver
nield en af zijn huisraad door het gepeu
pel meegevoerd.
De zuster van een caféhouder is Mishan
deld en licur haar is tot op 7 cïLafgeknipt.
Men ging door de straten en zocht de
reeds fe "voren opgegeven adressen op
van hen, die bekend stonden als leveran
ciers van de Duitschers, en geheel onver-
waclits, zonder dat de overheid in staat
was zulks te voorkomen, werd zulk een
woning, Mrtgazijn of winkel bestormd en
vernield.
Op de St. JacobsgrneUt in hét huls al
waar zich tijdens de bezetting de drukkerij
vani ,,Het) Vlaamsche Niéïüws" bevond,
is alloB kort en kléin -eslagén en hot
materiaal vernietigd of meegenomen.
Thans Ioopen &r gewapende so ld aften
door de stad. Des avonds is de stad flink
verlicht.
Er Is veel gefacfön.
Men kan liet cfen menschen aanzien, dat
zij veel deden hebben. Ik heb personen
^gesprok© die voor den oorlog 100.000
rijk waren ©n thans geen 20.000 over
hebben. Eén V1O0 kilo aardappelen is be
taald mét 30 h f 40. Men vertelde mij,
dat er 25 centimes is beta-ald voor 1 kilo
aardappel Schillen..
Yan dé na'KrtYbordjes der straten waren
de in 't Fransch g©stfelde opschriften ver
wijderd, alleen het. in het Ylaamsch go-
telde gédéelte is blijven staan M*n. 18
thans reeds bezig, de Fransche opschriften
onder dé Vlaamsche to plaatsen.
Togen de activisten wordt geducht óp-
gétrode^-. Do vooraanstaande personen
zijn meest allen gevangen genomen en
steeds gaa.n de inwoners er op uit perso
nen die zich Njdens-de beretring aan den
Vlaptnrsohen strijd hebben gegeven op te
zoeken en artn te geven bij de autoriteiten.
Natuurlijk ziet men er zeer veel solda
t-en, die de meest fantastische verhalen
doen, zij worden op straat staande ge
houden om te vértellen, waar zij hebben
gestredén en wat hun van den strijd be
kend ia.
De tram heeft weer gewonen dienst.
Hec volk is vróoiijk -ektemd... Zeer veel
vlaggen heb ik gezien, ook in de dorpen
welke ik doorgeloopen ben. De reis er heen
is zeer avontuurlijk, doch vermoeiend. Het'
beste is t"e gaan met den trein tot Bergen
op Zoom, i andaar met de stoomtram naar
Hoogerhc-ide en dan Ioopen langs Tutt©
Paar Capellen, van waar men do elektri
sche tTam naar Antwerpen kan nemen. Na
tuurlijk zijn er lieden, zoowel in Holland
als in België, "d:e zich niet ontzien de men
schen af té zétten. Men rekent- voor een
tochtje op een boerenkar, ongeveer 2 uur
ga-ans 7.50. Ik sprak menschen, die er
10 h f 12.50 voor betaald hebben.
Ook de consumptie in dé kleine kroegen
is schandelijk slecht en duur.
Men kan niet pas se eren of men moet een
pns hebben. Onze Hollandsche soldaten
kijken niet- zoo nauw. doch do Belgische
zijn, voor hen die uit Holland komen, niet
zoo gemakkelijk.
In het gedeelte van België dat ik heb
bezocht, heb ik tal van flinke paarden en
koeien gezien. Men vertelde mij, dat
iemand uit- Amsterdam in die streek een
40 paarden heeft- gekocht voor prijzen tus
schén 60 en 106-frank. Wel een bewijs dan
het verhaal, dat- de Duitschers a 11 es
-hebben medegenomen, niet geheel juist is.
Evenals in Holland hebben do boeren
nog geen reden toti klagen. Ik kon ©r
melk drinken, zooveel als ik wilde. In
Antwerpen-was er vrijwel geen melk ts
krijgen.
