LEIDSC f.> Woensdag October 1918. V Dit rummer bestaat uit TWEE Bladen EERSTE BLAD. flfficisele Kennisgevingen, McderSand en de Oorlog, I'IfiJS "£TEK itlTTILIT IT, IV IT. El* i ,jyan 'regelg f 1.05. Iedere regel meet 'lfp.20, tsa Kleine a'dvertentiën van 30 woot-. jffen 50 Cents con'tan't; elk 'tiental -woorden iïnèer. 12Va Cent.—Incasso volgens poslrechL j fatoor evéntueele opzending yan brieven '10 cent r&B: porto te betalen. Bewijsnummer 5 Centa. Bureau Koordetndspiein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507. i i PRIJS DEZER COURANT, Voor Leiden 3 mud, f 2.10 p. woei; 0.1Q Buiten Lemen .waar öge.n'ten" gê-: r gevestigd zijn per .weck'M O.Ï0 Franco per post j 2.ÖQ> l'.Kök' Nunmer 17992. MELK VÖOR ZIEKEN EN ZWAKKEN. 'r>: De Burgemeester. der "Gemeente Leideb. brengt ter algemeene kennis, dat, in aïwach- ffing van de al go meen e rants'oetateering, doof de melkVerkoopers hier ter stéde in dé teerste plaats melk moet" worden "geleverd aan houders' van m' e 1 k- boekjes. i 1 1 I I ;vN. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester, f Leiden, 23 October 1918. .gif KOFFIE. - U De Burgemeester, der Gemeente Lei,deta brengt ter algemeene kennis, dat geduren de het tijdvak, aanvangende 1 November en eindigende op 15 November 1918, zal door detaillisten aan Verbruikers mogen wor den afgeleverd op: II 1 Bon No. 40 eener Thee- en Koffiekaart 0.05 K.G. koffie. i Gedurende het [tijdvak, aanvangende op; Ü5 x November en eindigende op 30 Nov. 19IS, zal door detaillisten aan .verbruikers i mogen worden afgeleVerd! op: i Bon No. 41 eener Thee- en Koffiekaart 0.05 K.G. koffie. V'-Jv.'; N. G. DE GIJSELAAR, Burgemeester. G Leiden, 23 October 1918. I J fcI MOSSELEN. 1 N De Burgemeester Van Leiden brengt ter 1 kennis van de ingezetenen, dat de laatste dagen weder mosselenen zijn aangevoerd, .welke Voor ieder ingezetene verkrijgbaar zjjn aan den gemeentelij kén visch winkel, het 'Openbaar Slachthuis en de vischliandelarcn. J-/ i N, C. DE GIJSELAAR, Burgemeester, ja Leiden, 23 .October 1918. 1 j jrjS' VERKOOP DWEILEN EN DEKENS. ■\- De Burgemeester Van Leiden brengt ter. algemeene kennis, dat op Maandag 28 Octo- j Iber a.s. tusschen 9 en 12 uur V.nL en 25 n.m. in het .Waaggebouw alhier zal worden i .Vérkocht £en partijtje gekleurde Moltonde kens en een partij dweilen, tegen prijzen jvan f2.75, f2.50 en f2.25 per Molton- Heken en £0.45 per dweil. I Deze goederen zullen worden verkocht jalleen aan inwoners Van Leiden op vertoon Van vleeschkaart, waarop voor meer dan qen persoon vleesch kan worden verkocht, en waarop op' 21, 22 Augustus of 3 September j.l geen goederen zijn ontvangen, hetgeen [uit het datums tempel blijkt. Op één kaart zal slechts één deken v.of fèén dweil, naar keuze, worden verstrekt Op' vleeschkaarten, waarvan een dalum- fdenipol is verwijderd of onleesbaar gemaakt, zulïen geen goederen worden verstrekt. GEPAST GELD MEDEBRENGEN. V N, C. DE GIJSELAAR, Burgemeester. v Leiden, 23 October 1918. jry". HINDERWET. Burgemeester en Wethouders .van Leiden; I Gezien het verzoek van J. Schel te ma, ffansziL, om vergunning tot liet .uitbreiden v&n t 'de Wollendekenfabriek in het psrcoel Oude- Singel No. 56, Sectie B. No. 2679, door Dy plaatsing van 1 electromotor van 5 P.K. V|, Burgemeester .en Wethouders van Leiden; .Gelet op artt. 6 en der Minderwee: Geven bij deae kennis aan het publiek, ,dat genoemd verzoek met do bijlagen op de Secretarie dezer gemeente ter visie gelogd is; alsmede dat op Woensdag, Hen 6en NoV. o.k. des "namiddags te halftwee, op het Raad huis, gelegenheid zal worden gegeven om be zwaren tegen dit verzoek in te brengen, ter wijl zij er de aandacht op vestigen, dat niet tot beroep gerechtigd zijn zij, die niet over eenkomstig art. 7 der Hinderwet voor het gemeentebestuur of een-zijner leden zijn ver schenen, ten einde hun bezwaren mondeling toe te lichten. j v N. C. DE GIJSELAAR, Burgém. f.v, VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 23 October 1918. - Ufe, Punt en Corver. 7 'Hedcnna middag hield dr. J. li Walch, van 's-Grav-enliage, ter opening van zijn col- leges in de geschiedenis van drama en too- -Vieel, in liet Klein-Auditori urn der Academie ieen rede over: Punt en Oorver. r' Spr. stelde zich .yoor io deizen cursus de fomheelgescliiedenis te behandelen yan de 'laatste drie decenniën van de 18de en 'de teerrto drie van de 19de eeuw, het .tijdvak iw'fiaria de romantiek opgroeit en volwassen m ai'dt. f' iWjlnneer wij omstreeks 1770 in het too- -heelliwoa ten onzent rondzien, dan treft vol&wis spr., al spoedig een eigenaar- fjig>o unicese: een antithese, die tot ken- cichsfcteted eymp'tootn" heeft, den sürpd tué- .Fchéti twee beroemde .tooneelsperers: Jati .c-n Marten 'Oorver. Dien strijd' hoopte Epr. heden te doen zien. 't Is de strijd tus- jtee.ien net dan seniel geworden cla&- jjowisme en do 1nog piepjonge roman- hiér twee sliroomingen op kiinst- w^rvan men den oorsprong buiten onze grenze^n moet zoeken. Den strijd) tus- scheh Punt en .Oorver en hun wederzrjdsche volgelingen nioet men zien pis een afschijnsel van den strijd .tusschen .twee tooneelspelers- geslachten in Frankrijk, zij het dan ook, idat ér ten onzent plaatselijke, invloeden bijkomen, l 1 Na' daarom eerst Iets gezegd te hebben over de beweging op .tooneelgebied in 'Frglnkrijk in dien tijd, waarbij hij deed hit- komen, dat het daar ging om de doorwer king van liet realistisch beginsel, en een en, ander te hebben meegedeeld over de toepassing van 'dat beginsel inzake het kostuum, kwam spr. .weer ,tot de .antithese: Punt-Corver. Er is tusschen deze beiden een strijd ^n jn dien strijd is een persoonlijk element, vooral van 'de zijde van -Punts, die zich als gevierd1 acteur in zijn gezag be dreigd voelde. Tegenover zijn deftigheid staat dan Oorver, de jonge Oorver, zooals hij nog langen trpd genoemd is. Beiden heb ben zij hun aanhangers .en bewonderaars. 1 Als men, vooral in den tijd, dat zij) sameln te Amsterdam waren en optraden, de wezenlijke tegenstelling tusschen hen w3 aanwijzen, dan komt men tot de con clusie, dat beidein groote acteurs waren, mahr jdlat Punt verzen zei in den ouden classicistischén, ietwat hol-tethorischen 'trant met veel emphase en sterk rhythraïsch en dat hij ook in zijn standen de classicisti sche' „breedheid" betrachtte, terwijl Oor ver daarentegen met zijn uitspraak en hou ding meer het dagelijksch leven als Voor beeld mam, zeide spr., die, - om deze con clusie te rechtvaardigen, lofredenaars ten afbrekers van déze acteuirs aan het woord liet. Men constateerde bij Oorver de z.g. „nieuwe manier" en dat was de meer realis tische; manier, die hij bij de moderne Fran- schen had bewonderd. Dat Oorver ook 'Als regisseur veel voor deze richting heeft kun nen doen, spreekt vanzelf, zeide spr. Zjo'o heeft hij ook den z.g. tooneelrang .afge schaft. 'I r i Wat mi de kwestie vah kostuum aangaat, hebben wij hier dezelfde geschiedenis door gemaakt' als in Frankrijk. 1 P.unt heeft zich zoo lang hij kon bij den ouden toestand, d. i. brj de deels eigentij'd- sche, deels fantastische, kostuums gehou den en zich nooit om realistisch-historische kostumeering bekommerd'. Oorver doet zich ook inzake kostuum en kapsel voldoende kennen als een voorstander yan de nieuwe richtingi i Do décors hadden, zooals de platen uit dien tijd aantoonen, weinig behoefte aan modérniseering. Dit was nu eensecht oor spronkelijk Hollandsch werk en onze Schil ders zijn altijd realisten geweest. Alleen de requisietén, meubelen, enz. zijn allengs verbeterd'. i Ten slotte behandelde gpr. de nieuwe richting in de literatuur, gezien als element yan de nieuwe richting in de tooneelkunst. Dat Pumfs afkeer van .de drama's alleen te verkla#en zou! zijn uit het feit, dat hij ze niét kon spélen, zooals weieens is Voor gesteld, schijnt spt. niet voldoende waar schijnlijk gemaakt; evenmin als hij durft veronderstellen, dat liet de gesteldheid van Corver's stem was, die hem geporteerd deed zijn voor het nieuwe genre. Uit'al het voor gaande; is' wel gebleken dunkt liera, dat de afkeer vah dén een en de neiging van den ander voor het nieuwe genre, ook die per oorzaken had. i Muziekfeest „Musis Sacrum". j - Het bestuur van de sociëteit „Musis Sacrum", heeft het plan gevormd in Mei 1919 een groot muziekfeest te organise ren met wedstrijden voor Harmonie- en Fan fare-korpsen. Dat daarvan nu, reeds melding wordt gemaakt, vindt zijn grond in vele voor bereidende werkzaamheden, die de uitvoering van het plan noodig maken. Eenigo leden van het bestuur der Socië teit en enkele bekende stadgenooten hebben dan ook reeds een voorlojopige .commissie gevormd en zullen zich tot verschillende leden van het gemeentehestuur en andere be kende ingezetenen wenden, oin in heb eere comité zitting te nemén. Ook Zal heb zich in verbinding stellen met dé Vereéniging tot Bevordering van Vreemdelingenverkeer, welke Vereeniging ongetwijfeld lot hel plan haar medewerking zal villen Vérlëenen, om dat een Muziekconcours in jiet bijzonder; bevorderlijk is aan het Idoorl deze Vereeni- ging beoogde doel en zelfs het aantal deel nemende vereenigingen al Jieel wat bedrij vigheid in de stad zal brengen, wat den ne ringdoenden middenstand ten goede zal ko men. De hoop is' ook gevestigd op de te ver wachten vredessbemming, welke er toe zal bijdragen het feeöt siog meer te doen slagen. Ten einde een .centraalpunt be hebben, heeft men zich Van de medewerking voor zien van liet Concertbureau CoU. A. Mulder, firma Valk, Breestraat 109, welk bureaji alle gewenschte inlichtingen Verstrekt. iWij willen gaarne ook onzerzijds het plan Steunen en op medewerking bj onze bur gerij aandringen. Het welslagen hangt Voor een groot' deel Van de medewerking der burgerij van Leiden a'f. Wij hooren dikrvrjls de klacht, 'dat er, te Leiden zoo weinig te doen is. I l Dat men dan plannen', om' wat gieter ïéVén' in de brouwerij te brengen aangrijp'e en' medehelpé die te beVorderen. Het Rijksmuseum van Oudheden werd in 1917 bezocht door 7543, liet Rijks-Ebhno- graphisdi museum cBoor 2639 personen. Gisteravond geraakte de 23-jarige Ma ria D., uit cBe Gerrit-Dou-straa/t, door liet uitglijden aan don walkant aan de Rijn- en Schiekado te water. Gelukkig waren eenige scliippers in de nabijhoid, die op haar hulp geroep toesnelden en 'haar wödler op liet droge brachten. Zij werd bij een der bewo ners binnengebracht en vaai clrogo kleeren voormen, waarna zij weder huiswaarts kon kecren. Door den slijter S. Houtstraat alhier, werd aangifte bij de politie gedaan van een ladeliohting. Terwijl de winkel eVen onbe heerd stond, heeft men ongemerkt een be drag van ruim f 11 uit de winkellade ge nomen. Ook bij ecu andere winkelier werd reeds een poging tot ladelichting gedaan. Wij deelen dit ter Waarschuwing den win keliers mee. Laten zij oppassen Gisteren wercl de 23-jarige B., alhier, door de politie aangehouden wegens dief stal van een rijwiel. Door de politie te Oegstgeest werden zes personen van liier aangehouden, die zioh hadén schuldig gemaakt aan diefstal van een koe uit de weide aan den Morseh- weg. UIT ONZE STAD; Do aardappelen prijs. Door den burgemeester is er nogmaals ernstig bij den Minister van Landbouw, Nij verheid en Handel op aangedrongen om den maximumprijs van kleiaardappelen van 8 ets. op Cl ots. terug to brengen. De voedselvoorziening. De Chr. Vakoentrale alhier dringt in een adres aan B. en W. aan op spoedige distri butie van peulvruchten, bijv. van die, ge teeld op die door de gemeente gehuurde gronden. UIT ONS LAND. Delging van de oorXojgsschiijhL JjSïlt'X; Men schrijft aan de Maasbode'f Do groote moeilijkheid na den oorlog zal niet alleen zijn het betalen van de be- noodCgdd rente, maar ook on vooral het aflossen van cte respectievelijke leeningen. Deze aflossingen tooh moeten, hoe dan ook, hetzij direct cd iniKreot, uit belastingen wor den opgebracht. Don heffing ineens van allo oorlogssohuld behoort vrijwel tot de onanogelijkhodon. Het volgend idee is bij mij ontstaan tot billijke verdeeling van de oorlogslasten. Waar deze schulden gemaakt zijn ten bate van het alge meen, daar is een ieder verplicht het zijné bij to dragen ter aflossing. Hot Noderlandkche vo1k is naar rato van zijn vermogen te verdeelen in drie hoofd groepen 1. groot kapitaalbezitters2. kleine renteniers3. spaardersa. houders van polissen van levensverzekeringen b. houders van spaarbankboekjes. Nu worden door den Nederlandsohen Staat allo crisisl-eemngen geconverteerd in een 5-pets.-leoning., Wolk© na 40 jaar waar deloos is. PractLsch koont. dit neer op een 4-pots.-lee ning, aflosbaar per anuTteib. Aan deze emissie zal moeten worden deel-' genom-eji doora. kapitalistenb. kleine renteniers; c. spaarbanken en levensver- zekering-maatóschap pij en. Hierdoor wordt deor geheel het volk in alle lagen en standen mede betaald en heeft hot nageslacht niet onder oud© schul den te zuchten. Thans zul Ion wij do positie van da versahillenda vorm'ogefn-beaitters be schouwen, waaruit ook zal blijken, dat dit sooi*t emsissio te prefereeren is boven bijv. een 4-pct.-leening met vaste aflossing. :Yoor de groot kapitaalbezitters is liet risico van verlies door vroege of late uitloting opgeheven, daar jaarlijks een ka pitaal-terugbetaling geschiedt. ,Voor de kleine renteniers, voor wie. iedere vermindering in cSe jaarlijIrsche ont vangsten een bemoeilijking van het leven be- teekent, ontstaat nu ecu gelijke, ja wellicht eenigssina hooger inkomen, en heeft hij aldus een soort lijfrente van den Staat gekocht. Eindelijk voor de spaardera beteekent het een kleine vermogensbelasting, die zich uit drukt in een Wellicht iets kleinere rente en een wellicht iets lioogere premie. Waar de gemiddelde renteuitkceringen van spaar banken circa 3 pet. en beleggingen van re serves der levensverzökeTing-maatsohap- pijen vaak onder do 4 pot. zijn, zal dus hierdoor of een bovenmatige druk Worden uitgeoefend. Om nu de concurrentie van riouw op te richten spaarbanken en levensverzekering maatschappijen haar voorsprong te ontne men, zoo moot hiervoor worden bepaald, dat zij bijv. tweo jaar na haar oprichting een zeker dool van haar golden in deze leendiig moeten beleggen en we-1 tegen de nominale afl ossingswaar do Ton opzichte van de buitenlandsobe maat schappijen zij een dergelijke bepaling voor all© nieuw af te sluiten transacties in Hol land te maken .Thans blijven nog over de lieden, die hun kapitaal uitkeering krijgen van de betrok ken levensverzekering-maatschappijenOok zij moeten van deze uitkeering een gedeelte tegen de nominale aflossingswaarde be leggen^ Elk jaar zal hiervoor een loting plaats vinden, die aan zal wijzen, Welke nummers ter overdraging in aanmerking koröen. De- -genen, die niet wensohen, dat hun stukkon in de loting kome-n, kunnen dit opgeven. (Dit met het oog op do lieden mot vaste inkomens") Het aanbod van Amerika. 1 De NedorlahcLclie Riegéering heeft gé- antwoord op het aanbod van Amerika be treffende do levering van honderd duizend ton steenkool per maand en de zaak ver wezen naar de economische conferentie, welke té Londen zal worden gehouden. Opgebracht. TbJT?;f4j t;.-.' r:> Bij het Departement van Buitenlandsche Zaken is bericht ontvahgen, dat de zeil- logger „Eminab, behoorende pan de reederirj H. v. d. Toorn, te Scheveniagen, naar Oux- haveh is opgebracht, daar heb vaartuig In het versperde gebied .was aangetroffen. Veevoeder. De Minister van Landbouw heeft maat regelen genomen, om het gebruik van vee voeder te beperken. Dit was noodig wegens de verslechterde veevoedorp'ositite als gevolg van dé overmatige regens der laatste dagen 'eh ten einde in "üe meest dringende be hoeften van de bevolking ;te kunnen voor zien. i T i Scheepsruimie gevorderd om graan te halen. Uit Rotterdam verneemt men, dat door dé 'Regeering 40,000 ton scheepsruim te op gevorderd is tot het halen van graan uit Argentinië. Yan deze hoeveelheid ruimte, over 10 schepen verdeeld, levert Rotterdam zes, Amsterdam vier schepen. Yoor Rotter dam zijn het de stoomschepen „Celaeno", dér Maatschappij Zeevaart; „Algenib", van Ya'n Nievelt Goudriaan .Co.'s Stoomv. Mij.; „Maasdijk" der Holland-Amerika-Iijn; „Westerdijk" van Solleveld v. d. Meer en Yan Hattera's Stoomv.-Mij.„W. v. Driel Yr.", van Yan Driel's Stoomv.- en Transp.- tendernemingen, en „Turbinia", Tan de Stoomv.-Mij. Rotterdam', onder directie yan (W. Ruys Zonen. .Voor Amsterdam is o.m. dé „Hector" der Kon. Ncd. Stoomv.-Mij. gerequireerd. i i I ii i 1 J - 1 Opslag van aardappelen. 1 De Minister van Landbouw heeft aan 'de 'gemeentebesturen een uiteenzetting toege zonden van de wijze, waarop hij -zich de (uitvoering van den .opslag van aardappelen heeft gedacht. Door het gemeentebestuur zal moeten worden beslist of door particulieren, "niet ver bouwers, die ee'n geschikte bewaarplaats voor aardappelen bezitten, al of niet aard appelen mogen worden .opgeslagen. [Wordt de opslag vergund, dan moet worden be-, paald of het geheel© rantsoen voor het tijdvak vah 15 November '1918 tot 1 Juli 1919, bedragende ten hoogste 130 K.G. per persoon boven één jaar mag worden opgeslagen, of slechts een gedeelte daarvan. In dé groote steden, waar de aardappelen' vah elders moeten worden aangevoerd, zal als fegel slechts van opslag in gedeelten sprake kunnen zijn. Is bij1/, per hoofd der bevolking boven .één jaar 70 K.G. aange voerd, data. zal slechte een opslag van 70 K.G., i het rantsoen van lTUo week, kunnen worden toegestaan. Men Is dan daar van verzekerd, dat voor alle ingezetenen, taiet-verbouwers, eenzelfde rantsoen aanwe zig is; voor den een in eigen, voor den ander in de gemeentelijke opslagplaats. Waar zulks geen aanleiding tot bezwaren geeft, kan ook vergunning tot opslag van het geheele rantsoen door aankoop van verbou wers worden gegeven. Nadrukkelijk móet -er "de aahdacht vair de ingezetenen op worden gevestigd, 'dat zij' zorg moeten dragen met het rantsoen uit te komen voor het tijdvak, waarvoor het is bestemd, éh dat, wie zijn voorraad Vóór afloop vah dat. tijdvak' heeft Verbruikt), niet opnieuw ;.voor opslag in aanmerking zal komen. De vluchtelingen. Te Bergrijk (N.-B.) zijn gistermorgen 4000 vluchtelingen aangekomen To Roermond zijn 500 vluchtelingen aan gekomen. Zij worcl'en met trams van c3o grens gehaald. De measten van deze men- sclien zitten good in dié kleeren alleen het schoeisel is zeer gebrekkig. Drie goed©ren- wagons waren volgeladen mot hun hebben en honden. Verscheidene burgers boden hun versnaperingen aanappelen, chocolade, gebak, enz. De Raad van Roermond heeft een crochet vian f 500 geopend ten behoeve van de commissie, die da-ar ter stoeïo de vluchtelin gen zal bijstaan. Met een extratrein zouden deze vluchte lingen naar Holland worden doorgezonden. Er blijven voorioopig per dag drie extra- tranas loop on, cLe de vluchtelingen te Ittcr- voort afhalen en naar Roermond brengen, van waar zij per spoor verder worden ge zonden. In afwachting va-n de vluchtelingen, die niet kwamen ben ik Dinsdagnamiddag, zoo schrijft de verslaggever van hot „Hbld." uit Zunderb, van hier naar "do grens getrokken. Het was rond het rood-wit-blauwie bord één en al Tusfcdo Neder 1 andsche grens wacht verdreef den tijd met eikels zoeken en verderop, bij het Duitsche passen-bu reautje, deden een paar militairen de wasöh. Ylak bij dat bureau, op ongeveer 250 M. afst.andb van de Neclerlaiidsche grenspalen, hebben die Duitsohors twee diagen geledon een wegversperring opgeworpen, waardoor het tliana niet meer mogelijk is den straat- Weg naar Antwerpen af te kijken. Men zegt dat achter d5e versperring de weg is opge broken en dat deze maatregelen zijn geno men om controle op do vluchtelingen te oefenente voorkomen, dat zich. menschén uit do dorpen tusschen Antwerpen en de grens bij hen zouden voegen. In verband met een eventueele komst der vluchtelingen was de electrische draad langs de grens, die do laatste weken veel' minder streng bewaakt wordt dan vroeger gedurende den afgeloopen nacht ongela den. Heden stond hij echter weder onder stroom. Of de vluchtelingen zouden komen, en wanneer, was ook bij de grenswacht niet bekend. Men lioór® van gene zijde der grens n'ot anders dan heb doffe kanongebulder, nu eens zwaker, dan weer sterker. In de grensdorpen Zuridert en Wernhout werd mij verzekerd, dat de smokkelhandel die tot voor kort nog welig tierde, thans geheel stil ligt; de Duitsche soldaten heb ben de meest strikte orders gekregen, niets wat clandestien over de grens gebracht wordt, aan te nemen. Zelfs voor levens middelen, van welken aard dan ook, zijn geen liefhebbers meer te. vinden, met ge volg, dat de opkoopers zich do laatste da gen niet meer in de dorpswinkels hebben vertoond. Ter voorziening als eerste behoeften der vluchtelingen zijn te Eindhoven 100 koeien aangekomen en worden er nog 100 stuks verwacht. Bovendien is 60Ö0 K. G. bevro ren kalfsvleosch gezonden. Aan de grens bij Ittervoort zijn gisteren weer 175 karren mot vluclilelingèn aange komen, van wie de eerste honderden te Beegden werden ondergebracht. Men meldt, dat gisteren ook te Roosen daal een groot aantal vluchtelingen-is aan gekomen. AcMerlioede-sevechten bij de Zecuwsch- R Vlaantsclie grens. De Duifschers verdedigen zich hardnekkig. Do worsteling aan de zuidgrens van onö land is nog steeds aan 'den gang.. Met de uiterste hardnekkigheid houden de Duit- schors zich vast nan elk plokje, waar een mi trailleur verborgen kan worden opgesteld. Men ziet ze zitten van af de grens, achter dijkjes, in greppels, in boschjeS verscholen! Uitkijkposten zien met groote kijkers naar •den Zuidkant, van waar de Belgen verwacht wordenv Dan brandt het mitrailleurvuur weer los. Yan de andere zijde wordt met geweren geantwootd. Ook zijn zware Bel gische kanonnen in Stroobruglge opgesteld,, die langs het Leopoidikanaal de baan schoon vegen. Do Duitsche kanonnen staan in don om trék van St.-Laurents. Een enkele deser teur slechts korot over. Gistermiddag meld de zich' wéét een gewonde te Aardonburlg aan. Hij werd op een draagbaar naar het gasthuis gebracht. Dinsdagnamiddag drie uren, toen de zWa- re BritSche kanonnen voor het eerst los brandden, spoedde ik mij naar de grens, al-i dus de correspondent van ..De N. Crt.'' Vlak bij den draad, aan den straatweg van Eede' naar Stroob'ruiggé, waTon enkele Nederland-1 selio officieren verzameld. Talrijke Neder'- landsöhe troepen worden ge ree dgeh ouden, om zoo noodig onze neutraliteit te verde-1 di.gen. i 'Aan de andere zijde van den draad een Duitsche wacht van 12 i\ 20 man met mi trailleurs, die verdekt zijn opgesteld. Nog oen 5 -minuten meer ."Westwaarts staan dé laatste uitkijkposten, die uitzien of réeds Belgen of Engelschen komen o-pdagen uit Middelburg. Tot op dat oógenblLk is dit van daar niet géSchied- Lf-.iar het groote gevaar dreigt voor Duit sellers van do overzijde van het Leen poMskanaal. Dit kanaal loopt hier op oen kilometer afstand evenwijdig aan onze Zui delijke grens. Actter dit kanaal ligt do wijk Stroobru'gge; nog 3 km. verder het stadje, Maldegetm. In den loop der gevechten van Zondag zijn beide plaatsen door do Engel-1 schen en Belgen veroverd, niet zonder daf vele slachtoffers onder de burgers zijn 'ge vallen, Daarop werd het Brltsche geschut1, van 17 1/2 cM., bij Stroobrugge opgesteld* Deze batterij 'brandde om 3 uren los. "i Do Duitéeke hoofdmaeht. van 5000 tot 10,000 man, staat in St-Laurens on achter^ igetegeir dorpen.Zij vormt den uitersten rech tervleugel van het Duitsche leger, dat zwaa? versterkt in Eecloo en omgeving ligt'. Ds' batterijen der DuitscherS zijn opgesteld tussclien de twee kanalen. Zij schieten West-' waarts. De Britten schieten Oostwaarts Maar veel kogels, ook uit de mitrailleurs oï van do geweren der verspreide voorposten" komen op Nederlan-dschen grond. De straat waar wij ons 'bevonden was bepaald onver-» lig. Ieder dok-te zioh zoo goed mogelijk ter, zijde, achter hoornen en huizen. Toch werden" reeds drie personen in Eede gewond. Tel kens hoorden wij do kogels over ons fluiten! Zij sloegen soms naast ons in planken of struikgewas. Het plan bestaat, de gclieelé grensstrook van Nederland te ontruimen, in dien hot gevecht niet spoedig eindigen' mocht. De burgers loopen daar gevaar. Yr-?ogelijk is -de toestand der "bewoners van St-Laurens, in België. Daarop is het Brit Sche vuur gericht, en reeds zijn daar vele' bewoners gedood en gewond. Vluchtelingen' komen naar Nederland toe, velen met karren met ivedde'goed en verdere benoodigdhetien, om tijdelijk bij Holandsche kennissen to vluchten. Zij moeten hun karren zelf trek ken, want alle paarden en alle vee zijn al daar Ln beslag genomen. De moed dor Duitsohors is bewonderens waardig. Blijkbaar is oen uitgelezen corps voor dezen post uitgezocht. Het zijn marine man non. Uitwijken naar Nederlandsch gé-» bied ié doodgemakkelijk. Maar zij weigeren; te vluchten, zoolang zij nog schieten kun nen. Hun mitrailleurs stian klaar. De wacht waarbij wij ons bevinden, heeft een zwaar kanon in verborgen stelling gereed. Dit zal eerst losbranden als de Britten over de ka nalen komen. Is de standplaats eenmaal ontdekt, dan wordt het zeker dra vernie tigd. En - óerst alé verdere tegenstand on mogelijk is en alle munitie op, zal er vau' wijken sprake wezen. Enkele officieren gingen ter controle een eind langs de (grens. Ik mocht mij aanslui ten. Misschien 'kon ik' in mijn qualiteit van predikant' nog van dienst zijn. Gebukt lanigs 'heggen en struiken, dan weer gedoken in oen greppel, begaven wij ons naar de kom van het dorp Eede, daf tot vlak aan de grens is gebouwd. Daar stond nog een eenzame uitkijk achter een boom, met een kijker, 'gewapend. Maar geen beweging was daar té zien. Daar, bij die uiterste voorpost, was ook" -do commandant van do Duitsche voorpost,- Een patrouille kwam terug van een verken ningstocht. „Nichts zu sehen?" vragen wij, „Ncin, dor Tommy ist hinten", antwoordden zij met een lach, wijzende naar de dichte boomonrijen van het kanaal. Het is den ke-»

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1918 | | pagina 1