LEIDSGH
DAGBLAD.
Zaterdag 12 October 1918.
Officieele Kennisgevingen.
Brandstoffen-Commissie Leiden.
Op Bon 3 (3a en 3b) der mmimumrantsoeukaarb
van Nos. 1—11999 2 H.ïi. geklopte cokes;
12001-32999 2 HeL. parelcokes;
33001—53939 2 H.L. geklopte cokes.
Of»_ BON 4 SBB, TUB.PKAMtT
van Nos. 1—56399, 50 lange turven;
STADSNIEUWS.
PRIJS DEE ADVEKTENTIENi
Van 1—5 regola i 1.05. Ie3«re regel mëee
f 0.20, Kleine adverlentiën van 80 woor*
Son 50 Oenta edn'lan't; elk tiental woorden
meer 12'/i Cent.—Incasso volgens postreoht,
Voor ovcnlueele opzendiog van brieven 10 cent
porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cents.
Nummer 17983. V
Dit nummer bestaat uit DRIE Biaden
EERSTE BLAD.
Bureau Noordeindspiein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
FBIJS DE ZEE COUEANT,
.Voor Loiden p. 3 pincf, f 2.10 p. week; Ö.13
Duiten Dolden waar agenten g€H
govcstigd zijn per weck Ö.ÏQ
Fran'co per post e, „»"r 2J>0
GELDIGE VLEESCH- EN VISCHKAARTEN.
De Directeur van heb Distributiebedrijf
Voor Vleesch en Viseh brengt ter kennis
Van belanghebbenden, dat Maandag, 14 Octo
ber c.k., voor goedkoop vleesch geldig is
Serie K. No. 600—1000.
Voor Visch is Maandag ek. geldig Serie
M. No. 200—1000 en Serie N. No. 1—100.
Leiden, 12 October 1918.
MESTSTOFFEN.
De Burgemeester der gemeente Loiden
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
Landbouwers, welke faeoaHÜa we use hen te
bekomen, ten einde iiun landerijen waarop»
zij z.g. voedingsgewassen gullen telen, te
bemesten; daartoe hun aanvragen kunnen,
indienen aan het Provinciaal Productiekan
toor, Carel van Bijlandlaan 14, 's-Graven-
liage.
Vanwege dat kantoor zal wekelijks aan
'de Landbouw commissie van iedere gemeente
opgave worden verstrekt, waar en tot welke
hoeveelheid meststoffen aanwezig zijn.
J. 'A. BOTS, Wethy loco-Burgem.
Leiden, 12 October 1918. i
SCHADELOOSSTELLING INGEVOLGE
DE „SCHEÜRWET-'.
De Burgemeester der ^gemeente Leiden
brengt-ter kennis van belanghebbenden, dat
.eigenaar.?, zoowel als pachters Van porceelen
grasland, waaron de scheurplicht wordt ge
legd. zich ter zake Van schadeloosstelling
Sngevolge art. 6 No. 1 en art. 7 No. 1
'der „Scheurwet" kunnen wenden tot de plaat
selijke Landbouweommissie. Hun, op wier
Iperceelen de scheurplicht rust, wordt aan
geraden. dit onmiddellijk te doen.
Premie voor den verbouw van bepaalde
gewassen, komt bij de öohadebep-aling niet
in aanmerking.
J. A. BOTS, Wefch., loco-Burgem.
Leiden. 12 October 1918.
LATEN VAN BROODGRAAN EN ANDERE
PRODUCTEN-
De Burgemeester der gemeente Leiden brengt
(er algemecne kennis, dat de Minister van
Landbouw. Nijverheid en Handel,
Gelet op de circulaires en do bekendmakingen
van Zijn Ambtsvoorganger van:
9 April 1918, Staatscourant nos. 82 en 83;
15 87
29 99
1 Mei 101
3 103 en
7 Sept 209.
Heeft onder intrekking van laatstgenoemde
bekendmaking, goedgovondon te bepalen:
'ARTIKEL
'Aan verbouW&rs zal op hun 'desbetreffende
'aanvraag uit de door hen verbouwde próejgjoten
van den oogst 1Ü18, ten behoove van hun ge
zin, alsmode ten behoeve van do gezinnon -van
(lc op hun bedrijf wonendo vaste arbeiders wor
den gelaten voor den termijn van 15 September
191815 September 1919 een hoeveelheid van:
75 II.G. tarwe en/of rogge naar keuze;
'10 K.G. boekwet;-
12 K.G. peulvruchten;
4 HL ad. 70 K.G. aardappelen;
alles per gezinslid boven 1 jaar.
Dc 'aanvrage moet omvatten alle gezinsleden
boven een .jaar van den verbouwer en de op zijn
bedrijf wonende vaste arbeiders, wolko perso
nen tot de data bedoeld in artikel 7, zullen wor-
'den uilgesloten van do Distributie van Rcgee-
ringswége, overeenkomstig het gestelde in ar
tikel 9.
'ARTIKEL 2.
.Onder verbouwer wordt verstaan;
a. hij, die het landbouwbedrijf voor eigen risico
uitoefent;
b. ten'aanzien van aardappelen en/of peul
vruchten; bovendien bij,'die niet zelf het be
drijf beheerende ingevolge de bovenaange
haalde circulaire en bekendmaking van 9 April
'1918 Staatscourant no. 82 en van 1 Mei 191S,
Staatscourant no. 101, aardappelen of peul
vruchten heeft doen verbouwen op gronden, wel-
ko tot dusver niet voor den verbouw van voe-
dingsgewassen voor mensch of dier in gebruik
waren, welke gronden hij tot dit doel heeft doen
ontginnen, of op graslanden, welke langer dan
vier jaren in gras hebben gelegen en welke hij
in de herfst van 1917 of in het voorjaar van
1918 heeft doen scheuren.
Corporaties van porsonon cn Gemeentebestu
ren kunnen ten aanzien van peulvruchten en
aardappelen, mits aan de in de vorenstaande
alinea gestelde eischen te hebben voldaan, wor
den beschouwd als verbouwer.
ARTIKEL 3.
Personen, dip naast andere tuinbouwproduc
ten, aardappelen en/of peulvruchten in moes
tuintjes, kleiner dan 5 Are, verhouwen, vallen
buiten deze regeling. Hitu wordt toegestaan hun
producten te behouden.
ARTIKEL 4.
Aanvragen. Do verbouwer bedoeld in artikel
2a dient bij het. gemeentebestuur van do plaats
zijner inwoning op con kosteloos te verkrijgen
formulier oen aanvrage in 'tot ontvangen van
con vergunning, welke hot recht geeft tarwe en
rogge, boekweit, 'peulvruchten cn aardappelen
te behouden
De verbouwer, bedoeld in artikel 2b dient bij
den Regoeringseommissaris. belast met de rijks-
graanVerzameling in zijn provincie een aanvrage
in tot hel ontvangen van een vergunning, welke
het recht geeft peulvruchten en aardappelen te
behoudon.
Hij logt daarbij' over de bewijzen, dat aan de
oischen, bedoeld in artikel 2b, is voldaan en doet
opgavo van het ledental van zijn gezin boven één
jaar, alsmode van de verbouwde hoeveelheden.
'Aaik een gemeentebestuur, bedoeld sub artikel
2b', zal worden gelaten een hoeveelheid peul
vruchten en aardappelen, welke noodig is om
het hun door do Regeering verstrekte rantsoen to
brongen op 12 K.G. peulvruchten en 4 H.L. a 70
K.G. aardappelen. Deze hoeveelheden zullen dus
oerst door den betrokken Regooriugscommissa-
ris worden "bepaald, zoodra bet Regeeringsrant-
soen vaststaat. Het gemeentebestuur doet hij zijn
aanvrago opgave van het aantal inwoners bo
ven één jaar, dat op aanvulling van het PiCgee-
ringsrantsoen aanspraak kan maken.
Eerst na vaststelling dor gelalen hoeveelheden
zal door het gemeentebestuur tot distributie wor-
'deh overgegaan, terwijl hot ovorscliot aan den
Rogeeringscommissaris moet worden ingeleverd.
ARTIKEL 5.
Vergunning. Het gemeentebestuur beoordeelt
desgowenscht in overleg met do plaatselijke
landbouwcommissie de juistheid der ingediende
aanvragen én geeft den Regoeriogscoinmissaris-
scn in ovorwoging do aanvrage geheel, gedeel
telijk of niet too to staan. De rogeoringscommis-
Baris beslist.
ARTIKEL G.
Do vergunning tot hot behouden van tarwe
en/of rogge, boekweit, peulvruchten cn aardap
pelen wordt door don regeeringscommissaris
verleend onder afgifte van eou vergunningsbe
wijs aan den aanvrager,
ARTIKEL 7.
Do Rcgeoriugscommissairis toekent op het ver
gunningsbewijs achter clko hoeveelhoid den da
tum aan, tot welken zij geacht wordt le strekken.
ARTIKEL 8.
Do Rogeeringscommissaris brengt gemeente
wijs cn alphabctisch op lijsten: do namen en
woonplaatsen van personen, aan wio vergun
ningsbewijzen zijn uil gereikt, "benovens de namen
cn do woonplaatsen van do op het bedrijf wo
nendo vaste arbeiders, onder vermelding van de
getalsterkte van de betrokken gezinnen cn do
soorten en hoeveel heden producten, die worden
gelaten, alsmedo van de data, bedoeld in ar
tikel 7.
De Rcgceriogscommdssaris doet eon exemplaar
van dozo lijst toekon ion/a an hel betrokken ge
meentebestuur
De Règeóringscoinmissaris doet opgave:
1 aan liet Rijkskanloor voor brood, gemccn-
tegewijs van het aantal personen cn dc getal
sterkte der betrokken gezinnen, aan wio tarwe
en/of rogge is gelaten,
2-.-aan het Rijkscentraal Administratiekantoor
voor de Distributie van Levensmiddelen,, gc-
meentegowija van het aantal personen cn de ge
talsterkte der betrokken gezinnen aan wie:
a. boekweit,
b. poulvruciitou; :"i' :r'
c. aardappelen, is gelaten.
ARTIKEL 9.
Inhouding broodkaarten en bons, Het gemeen
tebestuur draagt zorg, dat tot de data, bedoeld
in artikel 7, worden ingehouden:
a. dc broodkaarten van hen, aan wie tarwe
en/of rogge;
b. do havermout- cn do gortbons van ben. aan j
wion boekweit;
c. de poiulvrucbtenbons van hen, *aan wion
peulvruchten,
d. de aardappelbons van bon, aan wion aard
appelen zijn gelaten, zulke overeenkomstig de
lijsten bedoold in artikel 8.
Hot Rijkscentraal Administratiekantoor voor
do distributio van levensmiddelen, bet Rijkskan-
toor voor brood en de Regeeeringsoommfesaris-
een dragon zorg dat bij do toewijzing van haver
mout, gort, peulvruchten, aardappelen, brood
kaarten, bloem, meel of roggo aan de gemeente
rekening wordt gehouden met het verminderd
aantaf personen, dat recht heeft op do Distri
butie van Regeeringvswege.
ARTIKEL 10.
Male In. De R egee rings ^oni mi s£a r is Is be
voegd dispensatie te verleenen van het ver
bod, gesteld ia artikel 1 van de beschikking
van den Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel van 2 Augustus 1913 No'.
17276/43 Rijksbureau voor Distributie van
Graan en Meel, Staat?courant No. 180 tot
het vermalen, doen vermalen yan tarwe,
rogge, boekweit, welke krachtens deze h&-
sohikking door de verbouwers yoofc eigen
gebruik mogen worden aangewend.
[Voor den verbouwer is aan do uitreiking
van het vergunningsbewijs dez? dispensatie
tot het doen vermalen verbonden.
Voor den molenaar is ten opzichte van
elke hoeveelheid tarwe, rogge ;on boekweit,
welke door een geldig vergunningsbewijs is
gedekt, deze dispensatie van kracht.
ARTIKEL. 11.
De verbouwer, die een hoeveelheid tarwe,
rogge of boekweit wenscht te doen malen,
zendt met deze hoeveelheid zijn vergunnings
bewijs maar den molenaar, Hij is verplicht
ojp tie achterzijde van het vergunningsbe
wijs in de daarvoor bestemde kolommen in
te vullen:
1. de datum ter .verzending;
2. de soort en de hoeveelheid, die hg
wenscht te do«n vermalen'.
ARTHvEL 12.
Do molenaar ia verplicht: 1 i
1. zich te overtuigen, dat-de verbouwer
in het bezit is ,va,n een geldig vergunnings
bewijs en nauwlettend 'toe te zien, dat geen
grootere hoeveelheid wordt vermalen, dan
op de voorzijde van Jièt vergunningsbewijs
is vermeld;
2. op de achterzijde van het vergunnings
bewijs itn de daarvoor bestemde kolom vooir
ontvangst te teekenen en de ontvangen hoe
veelheden in het maalregistor in. te sohrjjven;
3. ite op de achterzijde van het ver
gunningsbewijs vermelde hoeveelheden ïn
haar geheel te malen en aan den verbouwer
tetug te leVereU onder uanteekening vin 'de
teruggeleverd© hoeveelheden ion onder
teruggaaf van het vergunningsbewijs;
4. den controleerenden ambtenaar de ou
der zgn berusting zijnde hoeveelheden On
vergunningsbewijs, alsmede liet maalre
gistor te toornen. 1 j
(- ARTIKEL 13.
Voldoet de molenaar niet aan de lien in,
artikel 12 opgelegde verplichtingen dan is'
de Regeerings: on-.missaris beVoegvt dc dis
pensatie, bedoeld in artikel 10 in te trekken,
van welke intrekking hrj kennis geeft aart
den betrokken molenaar, aan den burgemees
ter van de Gemeente van inwoning van dan
molenaar, aan de plaatselijke land bouwcom
missie en door aanplakking en of aankon
diging in de plaatselijke bladen.
Zoodra de intrekking van -de dispensatie'
ter kennis is gebracht van den molenaatl
worden de bepalingen van do beschikking
Van 2 Aug. '18 (Staatscourant J80) weetf
onverminderd van kracht.
ARTIKEL' 14.
Het vervoer van meel, van tarwe, rogge,
boekweit, krachtens dezö regeling aan do
verbouwers gelaten, tussohen diens woning,
den molenaar en den bakken is toegestaan^
mits vergezeld van een geldig vergunnings
bewijs.
ARTIKEL 15.
Bakken. Do Rogeeringscommissaris is Ge
voegd aan de bakkers wat betreft het loon
bakken dispensatie te verleenen van de ver
plichtingen gebod en verbodsbepalingen, IiuU
opgelegd in de distributieregeling van brjood,
bloem, meel en rogge van 11 Oct. '17 (Staats
courant .238), zooals deze bij latere {^schik
kingen gewijzigd is, zulks uitsluitend ten
behoeve van houders, van geldig© Vergun^
ningsbewrjzen.
Voor den bajkker is ten opzichte Vad
elke hoe veelheid" meel, yan tarwe en of roggo
welke door een geldig vergunningsbewijs is
gedekt, deZs dispensatie van kracht.
ARTIKEL' 16.
De bakker is Verpljcht:
1. zich te -over lui gen, dal de verbouwer
in het bezit is Van een geldig vergUnningSp.
bewijs;
2. van de ontvangen hoeveelheden tarwe
en roggemeel en van de afgeleverde broe
den alsmede van de namen der verbouwer^
nauwkeurig aanteekening te houden;
3. het in dit artikel bedoelde brood uit
sluitend en geheel af te leveren aan 'de
houders van geldige vergunningsbewijzen;
4. den controleer enden ambtenaar de on
der zijn berusting zijnde hoeveelheden al«-
mede zijn aanteekeningen te to cmen.
i' ARTIKEL 17.
Voldoet de bakker niet aan de hem in:
artikel 16 opgelegde verplichtingen, dan is[
de regeeringscommissaris bevoegd de dtó-
pensatie bedoeld in artikel 15 in te trekken,
van welke intrekking hjj kennis geeft aan,
deii" betrokken bakker, aan den BnrgemeeS-
ter van de gemeente van inwoning van 'den.
'bakker en de plaatselijke Landbouw-Commui-
sie en door aanplakking en of aankondiging1
in de plaatselijke bladen.
Zoodra de intrekking van de dispensatie,
bedoeld in artikel 15, ter kennis is gebracht
Var. den bakker, worden de verplichtingen,
gehods- en verbodsbepalingen van de Distri-
bu.tieregeling van brood, bloem, meel en
rogge weer onverminderd van klacht.
Onverminderd het .vorenstaande zijn ook'
nog de bepalingen van artikel 20 van 'de'
Distribuberegeling voor brood, bloem, meel
en rogge van toepassing.
ARTIKEL IS.
Verplichtingen van den verbouwers. De
verbouwer is verplicht:
a. geen Tarwe, rogge, boekweit te doen
malen bij een molenaar, van wien de dispen
satie bedoeld in artikel 10, is ingetrokken;
b. geen brood te doen bakken bij een bak
ker. van wien de dispensatie", bedoeld in
artikel 15, is iugetrokken.
ARTIKEL 19.
'Zoodra' een wijziging in hob aantal per
sonen waarvoor een vergunningsbewijs is
verstrekt is ontstaan, is de houder ver
plicht onverwijld het vergunningsbewijs in
te leveren bij het gemeentebestuur onder op
gave v$n de veranderingen, die daarop moé
ten worden aangebracht
Het Gemeentebestuur draagt zorg, dat
door den Regeringscommissaris een nieuw
vergunningsbewijs wordt verstrekt, nadat
over de wijziging overeenkomstig het. ge
stelde in artikel 5 is geadviseerd.
ARTIKEL 20.
De houder van een geldig vergunningsbe
wijs is verplicht anders dan voorzien in arti
kel 27 na te laten, brood op broodkaarten,
gort, havermout, peulvruchten of aardap
pelen op bons uit de distributie be betrekkeu.
ARTIKEL 21.
De houdteu- van oen vergunningsbewijs is
Verplicht de hom Voor eigen gebruik gelaten
hoeveelheden ui tal uitend te doen strekken
Voor 'gebruik Van bot gezin van de op het
voTignnming^hewijs vermelde porsonon en is
verplicht de 'hoeveelheden, dio door hom ver
bouwd zijn 'boven do hoeveelheid, woll^o bom
gelaten is, aan dc Hogeering te leveren,
ARTIKEL 22.
Do verbouVc^. is verpliöht bbb'oudons dis-
ponsatie Van don RogoeringsoommiaSaris
a. de hom krachtens doze regoTing gelaten
tarwe, rogge en boekweit Sloohts bij den óp
het' vergunningsbewijs vermelden molenaar
te doen malo.n.
b. bet verkregen tarwe,- on of roggomcel
sloobts bij den op bot vergunningsbewijs Ver-
mjoliden bakker to doon bakken.-
'ARTIKEL 2.3.
De houder van een vergun ningsb'ewijs 13
Vercpliedit dit aan don cobtroloeirenden amb
tenaar toonen.
ARTIKEL 24.
De RogcorlagscommiSsaris ijs bevoogd om
do vergunningsbewijzen van personen, die do
verplichtingen bun in dozta beschikking op-
gelogd, niet nakomen, in te trekken, waar-
Van hij aan den betrokkene kennis geeft,
Deze is verplicht na deze kennisgeving het
Vergunningsbewijs in'te leveren bij het Ge
meen tebest uurt
ARTIKEL 25.
B(j wijziging van het vergunningsbewijs
bedoeld in artikel 9 en bij intrekking bedoeld
iu artikel 24 bronJgt de Rogooringscommissa-
r|s de noodigo^wijzigingen aan in de Lijsten,
ge'nooind in artikel 8 en geeft daarvan over-
eenk'omistig de in dat artikel gestolde voor
schriften kennis aan de daarin genoemde
autoriteiten.
ARTIKEL 26.
2üoo;dra oen of meerdere, doch niet alle da
ta bedoeld in artikel 7 zijn verschenen, kan'
de houder op vertoon van hot vergunuings-
bovrijs van hot gomeentobostuur wederom
broodkaarten on of leVehSmiddolonb'ons ont
vangen, in wo'lk geval het gemeentebestuur
hiervan door aanteekening op het vergun
ningsbewijs doet blijken.
Zoodra alle data, bedoeld in artikel 7, zijn
verschotten of bij intrekking der vergunning
kan do houder ouder afgifte van het ongeldi
ge bewijs van het Gemeentebestuur wederom,
broodkaarten en LwensniiddeIonbons ontvan
gen,
ARTIKEL 27.
Roisbro ödk a ar ten, aan den houder van oen
gjedldig Vergunningsbewijs kan ten bclhbeve.
van zijn gozin o£ dat VaQ 'do o-p ziju bedrijf
wpnondo vaste arbeiders een aanvujllings-wit-
tobroodk'aart per persoon boven 1 Jaar wor-.
den verstrekt voor iedere twee dagen dat be
doelde poraonen buiten de gemeente zijner;
inwoning zal vertoeven, met dien. vertandc-,
dat voor oen verblijf van 2 of 3 dagen eed
kaart, van 4 of 5 dagen tweo kaarten, van!
G of 7 dagen drie kaarten; enz., worden uit--
gereikt.
Voor een verblijf buiten de gemeente van
minder dan 24 uur zal geen aanrullings-
wittebroodk'aart mogen worden verstrekt..
Deze aanvullinigsbrooakaudten dienen on
der vertoon van het ver.guningsbewijs aan-'
gevraagd te worden bij het Gemeen tebest uur*
ARTIKEL 28.
De houder van het vergunningsbcwijs zal
geacht worden gedurende don termijn van
15 September 191815 September 1919 maan
delijks. minstens hbt 1/12 deel der kraolitens
deze beschikking gelaten hoeveelheden te
hebben verb r u i k t.
ARTIKEL 29.
Vermits de uitreiking der vergunningsbe
wijzen, bedoeld in artikel G, niet voor 25
October 1918 kan plaats vinden au mitsdien'
de termijn waarvoor tarwe of rogge woédt
golaten slechts 11 maanden bedraagt, zal.
voor den termijn van 25 October 191815
September 1919 per persoon boven 1 jaar
sleoMs 70 K.G._ tarwe en of rogge naar keuzd
worden golatah.
I. A. BOrrS,
Wethouder, loco-Burgemeester.
Leiden, 11 October 1918,
De Directeur van het Brandstoffen-Bui'eau maakt bekend, dat vanaf heden
worden geldig verklaard de hierna te noemen bona en dat de op de kaarten genoemde
handelaar gemachtigd is op de gewone cn nader op de kaarten omschreven wyze
de navolgende aflevering te doen: 9777
dat bestellingen uitslaitend mogen geschieden op de by de branclstoftenkaarten
vertrekt© bestel biljetten, welke ook bij afhaling in het bezit der afhalers moeten
zyn en door den handelaar moeten worden voorzien van den datum der afhaling:
dat degenen, die" thans o.a. parelcokes moeten ontvangen, deze brandstof niet
wederom zullen ontvangen voordat aan alle andere vefbruikers een toewijzing in
parelcokes zal zyn gedaan:
dat de maximumprijzen zijn:
HOEVEELHEID EN SOOET
THUISBEZORGD.
AFGEHAALD.
1 H.L. geklopte cokes
f 1.60
11.50
1 H.L. pareleokes
f 1.60
11.50
f 0.90
10.85
alles met in-aohtneming van de verhoogiugou voor de verschillende dorpen, op de
maximum-prijslijsten aangegeven.
Voorts wordt er de aandacht op gevestigd, dat, wat de ingezetenen der Ge
meente Leiden betreft, do toeslag, door den Raad dier gemeente op bon 3 toegestaan,
wegens de vele aan deze regeling verbondeu werkzaamheden, zal worden verrekend
bij de geldigverklaring van bon 4.
De Directeur van het BrandstofFenbureau,
KRAMER.
Leiden, 10 October 1918.
HET EEUWFEEST VAN DE LE! D.SC HE
SPAARBANK.
Wij cluxven niet vrijmoedigheid van een
„feest" sproken, al zullen er ter gelegenheid van
het 100-jarig bestaan dor Leidsche Spaarbank
op 16 Oct. a.s. dan ook geen feestelijkheden
van ecnigo boteckénis plaats hebben.
Do Leidsche Spaarbank is zonder twijfel, een
der meert bekende, meest populaire en tevens
meest nuttige instellingen- in deze gemeente.
JSooveèl or gedurende den respectabelen duur
van oen gouw bij hoar aan contanten is" inge
legd en terugontvangen, zal uit de boeken zijn
na to gaan; maar hoe zij in de honderd jai;cn
heeft bijgedragen tot do aankweeking van een
der schoonste en nuttigste burgerdeugden: liet
sparen, iia niet in" cijfers uit te drukken, doch
manifesteert zich het boek vol staten en cij
fers, dat voor ons ligt en waarin een- overzicht
wordt gegeven van het ontstaan en de out wik
keling der Bank, on van dë resultaten van liet
bodrijf, welk „Gedenkboek" belangstellenden -als
een feestgave -wordt aangeboden.
Dat de Leidsche bevolking door haar spaar
zin geleid door do opvolgende Commissarissen,
do stichting tot oen zoo groole ontwikkeling
heeft weten te brongen, is zulk oen heuglijk ver
schijnsel, dat een herinnering er aan op den dag
van het honderdjarig jubileum een „feest" mag
worden genoemd in don waren zin dos woords.
Wij meenen niet beter le kunnen doen dan uit
dit „Gedenkboek", samengesteld door don- voor
zitter van Commissarissen prof. mr. A. G. Vis
eer van IJzendoorn, terwijl ambternaven dor
Bank bij hot verzamelen der vereïsclité gege
vens behulpzaam zijn geweest, eenen ander
mede te doelen.
Men zal daaruit, mot do geschiedenis dor
bloeiende en door ouderdom eerwaardige instel
ling, do groolo soliditeit ervan loeren kennen,
haar nuttige werking in het algemeen en voor
Leiden en omgeving in het bijzonder waardeeren
cn daardoor gestemd worden op den dag van
het jubileum zelf commissarissen do meest har
telijke gelukwenschen aan to bieden.
Ton huize vamprof. Van der Palm werd op 21
Juli 1818 op aanstichting van li oo f db es t uur de
ren der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
'door hot Leidsche depa.rtementsbesttiur besloten
do oprichting Vjin een Spaarbank,te beproeven,
waarvoor oen Commissie word benoemd be
slaande uit de keoron: A. Blussé de Jonge, A.
Hartcvold, G. J Hoppestoin. mr. W. Lelyvold,
P. G. Lezwijo. ds. Fluygors en prof. H. W. Ty-i
deman. Deze heeren, wier namen oudoren on
der ons zich misschien nog wel hcrinneron,
helen er geen-gras over groeien; in de ledeoiver-i
gadcring van 't Dep. op 15 of 16 Oct. <La.v,
(wij nemen nu met het bestuur aan, dat het don
lGden is geweest), werd reeds tot de oprichting
besloten. Do heeren Tydeman, Lezwijn, Blussé
Lolyveld en Harte veld werden tot Commissaris-,
sen benoemd. -
Uit de hi 1818 vastgestelde statulcnwcttea der-
Leydscho Spaarbank lot Nut van 't Algemeen",
zooals zij heélen, blijkt, dat elke week geld op
do Spaarbank kon worden gebracht, „zelfs cck
dubbeltjJ niet uitgeslolen,!
Zoodra de ingekomen gelden tot vijf gulden'
geklommen waren, werd er rente berekend en
'wel tof 4 ten honderd in het jaar.
De zittingen worden gehouden 's Maandag3
van 12 lot 1 .uur, in een der bovenvertrekkon
van dc Latijnsc.he school. Wanneer men de toen
malige statuten vergelijkt bij het thans geldende
reglement dan blijkt, dat op de toen gelcgdo
grondslagen steeds is voortgebouwd, een bewijs,
dat de mannen, die een eeuw geleden bet initia
tief nameu een goeden kijk op zaken hebben ge
had.
Natuurlijk'is-door de gestadige uitbreiding
van de Spaarbank het beheer vcol omvangrijker
geworden cn heeft men de lokalen der oude La-i
tijnscho school verwisseld met een naar moderne
OLsohou ingericht bankgebouw maar het doel cn
do strekking dor stichting zijn dezelfde gebleven,
In art. 1 van het laatstelijk in 1909 vastgc-.
stelde Reglement, worden aard cn doel aldus
omschreven:
'„Do Spaarbank is een Zelfstandige stichting;
zij staat onder toezicht van voornoemd Depar
tement en heeft ten dool gelden te bewaren en te
beboeren ton behoevo van minvermogenden, in
stellingen" van weldadigheid, werklieden, ver-
eenigingen en minderjarigen."
In 1906 ontstond 'over hot rechtskaraktor van
de Bank een geschil met het bestuur van het
Departement. Hot Departemeiitsbestuur sleldo
toen voor het reglement, in dien zin te wijzigen
dal Do Bank tot jaarlijksche bijdrage zou zijn
verplicht, indion bet bedrag, waarmede de ba
ton der Bank de schulden der Bank overtreffen,
moor dan tien ten honderd van het gezamenlijk
tegoed der inleggers mocht bedragen. Het be
stuur dor Bank velzet/te zich daartegen, op
grond, dat de Bank was een stichting, waarvan
het regiem ent slechts op voorstel van Commis-
öarissen door de ledenvergadering kon worden
gewijzigd. v - v - V I
