LBIDS
Maandag 7 October 1918.
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS,
Nederland en de Oorlog:
BINNENLAND.
PR US' DER ADVERTENTIENi
iVan 1—5 regels 1.05. Iedere regel meer
OHO. wn Kleine ad ver ten tien van 30 woor-
'Iden 50 Cents oontant; elk tiental woorden
moer 127> Cent.—Incasso volgens postrecht.
iy.oor ovcnlucole opzending van brieven 10 cent
porto te betalen- Bewijsnummer 5 Cents.
Bureau Noordeindsplein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden p. 3 mad. f 2.10 p. week 0.10
Buiten Lof den waar agenten go-
gevestigd zijn per weck M 0.10
Franco per post 2J59'
Nummer 17978.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
VLEESC H VOORZ I EN I N G.
GELDIG VERKLAARDE BONS.
De Burgemeester van Loidon brengt ter
ikonnis van de ingezetenen, dat met ingang
[van lieden wordt geldig verklaard:
Bon H. 7
voor 1 ons rund- of kalfsvleosck.
.terwijl de bons G. 66 en G 97 na beden niet
meer geldig zijn.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester,
[Leiden, 7 October 1918,
GELDIGE VLEESCH- EN VISCHKAARTEN.
De Directeur van bet Distributiebedrijf
,voor Vleescli-i en Viscb brengt ter kennis
,van belanghebbenden dat morgen (Dinsdag)
voor goedkoop vlecscb geldig is Serie L No.
.675925.
Voor viscli is morgen (Dinsdag) geldig Se
rie K No, 2501000 en Serie X No, 1700,
Leiden, 7 October 1918.
GASKACHELS.
De Directeur der Stedelijke Fabrieken van
,Gas" en Eleetriciteit vestigt do aandacht van
belanghebbenden op de mogelijkheid om als
nog vasto brandstol door gas te vervangen.
(Voor eiko in gebruik zijnde cn aan 'de
[Brandstoffea-Commissie opgegjeven igaska-
eliol kan permaand over 45 M3 gas worden
beschikt.
De tegen gas in te ruilen eenheden vaste
brandstof komen in mindering van het aan-
(vnllingsrantsocn. Aangezien dit aanvullings-
[rantsoen vermoedelijk wel niet geheel, zal
kunnen worden verstrekt, zal eene inrjriling
togen gas vele voordeden bieden.
Inruiling geschiedt op schriftelijk verzoek
aan. de Brandstoffencommissie onder inzen-
'ding van brandstoffonkaarten en onder op
gave van het aantal gaskachels, dat men. la
gebruik wil nemen.
Inlichting n over het gebruik van gaska-
icliels worden gratis verstrekt in de Toonkn-
«nors der Gasfabriek, Hooigracht Nos 14-16
j Jielefoon No. 18), alwaar tevens alle voorri-
'digo modellen kunnen worden bezichtigd,
i [Leiden, 7 October 1018.
GELDIG VERKLAARDE BON.
De Burgemeester der Gemeente -Leiden
brengt ter algemeene kennis, dat Van af he
den tot on met Vrijdag 11 October is gel
dig verklaard:
Bon No. H 6, voor 1 K,G, Kleiaardapïblen
1 Êi 91/2 cent .per K.G. i i
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
j Leiden, 7 October 1918.
VERROOGING BLCEMPR IJZEN.
De Burgemeester der gemeente Leiden
brengt ter algemeene kennis, dat de Ministeir
yan Landbouw, Nijverheid en Handel,
Gezien artikel 3 on artikel S 3e lid 'der
Distributiewet 1916;
Onder intrekking Van de <jo:F aljnefl
ambtsvoorganger voor do navolgende pro
ducten gestelde prijzen;
HEEFT GOEDGEVONDEN;
i te bepalen:
A. Dat met ingang van 9 October 1918 zullen
gelden:
1. de navolgende maximumprijzen:
Maximum-tusschcnhandelprijs: Regeeringn-
I bloem f 35.621/2 per .100 K.G.
i' Maximumldeinliande'-piij3 £0.42 par K.G.
2. de navolgende inkoopprijs voor gemeen
ten. bedoeld in artikel 3 der Dritributiewet
1916;
Regeeringsmeel 'f31.80 per 100 K.G.
B. dat met ingang van 16 October 1918
pullen gelden de navolgende maximumprijzen;
Tanve-waterbrood (gebakken van Kegee-
ringsbloem) f0.40 per K.G., f0.16 per 400
gram, fO.OS per 200 gïam.
Idem (gebakken onder Rabbinaal toesioht)
if 0.41 per K.G., f0.16y2 per 4Q0 gram,
ÏO.OSt/'s per 200 gram.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester,
1 Leiden, 7 October 191S. r
ZWAVELZURE AMMONIAK.
De Burgemeester der gemeente Leiden
brengt ter kennis viin belanghebbenden dat
de Minister Van landbouw, Nijverheid en
Handel;
.Gezien artikel -8 der. beschikking 1916;
Gezien zijn beschikkingen van 23 Decem
ber 1916, „Nederlandsolie Staatscourant'" van
28 December 1916, No. 304 en Van 18 Ja
nuari 1918, Afdeeliug Crisiszaken, No. 1257,
Bureau Landbouw, ,,Nederlandsche Staats
courant" van 18 Januari 1918 No. 15 en van
2 April 1918 Afdeeliug Crisiszaken, No.
.7296, Bureau Landbouw, Nederlandsolie
Staatscourant" Van 2 April 1918 No.. 76 en
26 Juni 1918, Afdeeling Crisiszaken, No.
11843, Bureau Landbouw, „Nederlandsclie
Staatscourant" Van 26 Juni 1918 No. 147;
i heeft goedgevonden te be'palen;
I. dat de geldigheidsduur der laatstge
noemde beschikking wordt Verlengd voor het
tgdvak, aanvangende 1 October 1918 en ein
digende 31 December 19lg;
i 1- dat de zwavelzure amm'oniak 'door 'de
fabrikanten moet worden afgeleverd in deug
delijke zakken van 100 K.G., welke voldoen
aaD Voor normaal vervoer te stellen eischen.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
Leidon, 7 October 1918.
Alliance francais©. 1 r~1
„L'Avare."
Indien „I'Avare" heden ten dage vw heb
eerst werd opgevoerd', zo,u heb stak waar
schijnlijk een „mauvaise presse" hebben.
Terwijl de actie ontleend is aan allerlei bij
komstigheden, die aan heb oude kluchtspel
herinneren,' wemelt het van toevalligheden en
onwaarschijnlijkheden en de deus ex machina
in 'den persoon van Anselme moet ten slotte
den toestand redden. Het stuk bestaat als
heb ware uit allerlei tooneeltjes, zoo goed
als het gaat aaneengeregen, om den persoon
van den 'gierigaard des te beter te doen uit
komen. Deze vervult heb stuk van de eerste
scène tot de laatste. Zien wij hem niet, dan
wordt over hem gesproken en steeds is hij
dezelfde: heb geld stellende boven alles, bor
ven eer, boven deugd; boven liefde, boven
schoonheid. En hoe aangrijpend heeft Mo
lière deze ondeugd ons voor oogen weten -te
stellen; dien gierigheid; die heb gezinsleven
Ondermijnt, die den vader tot tyran maakt
van zijn hinderen, hem stelt tegenover den
zoon en hem ten slotte zgn vloek doet geven,
waarop de zoon laatdunkend antwoordt qu'il
n'a que faire de ses dons.
De hartstocht voor het geld heeft het hart
yan Harpagon. zóó verdord, dat hij' alle be
grip, zelfs vah eenvoudig fatsoen, heeft ver
loren, en als de zoon hem zegt, dat lig speelt
en het gewonnen geld aan mooie kleeren
besteedt, verwijt de vader, hem niet, dat hij
Speelt, -maar dat hij het geld verteert en het
niet tegen hooge rente .uitzet. Zelfs in zijn
grif een jong meisje te huwen, vergeet liij
zijn goud niet en als hjj verneemt, dat een
voud en zuinigheid, de bruidsschat is van
zijn aanstaande, begint hij na te denken, en
trekt zich klaarblijkelijk terug.
'Zoo héefb Molière zijn model, de Aulularia
Van Plaubus, niet alleen weten te verbroeden,
maar ,ook te verdiepen en heeft, hij er een to.o-
neels'pel van weten te maken, zóó aangrijpend
van werkelijkheid, dat het boven het leader,
van de comédie uitgaaf en, zooals Goeohe in
zijn onderhoud met Eckermann zegt: „De
„Avare" is van een buitengewone grootheid
en is in hooge mate" tragisch." En onwille
keurig kwamen ons de versregels van Musset
mib „Une soirée perdue" in jdè gedachte;
Quel grand et vrai sa-voir des chosès de
ce monde,
Quelle male gaité, si triste et si profunda,
Que, lorsqu'on vient d'en rire, on devrait
en pleurer.!
De opvoering was in alle opzichten ver,-,
diens tel pk; heb stuk werd vlot, vaardig en
rolvast 'gespeeld; ide aankleeding voldeed
goed. Wel had men zich de uitbeelding van
Harpagon anders kunnen voorstellen en her
innerde zfy sterk in toon en gebaren aan
'Argun uit de „Malade imaginaire" yan het
Vorige jaar, maai* ook oip deze wijze gespeeld
was zij zeer aannemelijk en verdienden do
spelers volledig de toejuichingen, die zij in-
oogstten. Met genoegen merkten wij onder,
heb publiek op een groot aantal leerlingen
Van de hoogste klassen van onze onderwijs
inrichtingen, die de gelegenheid niet wilden
laten voorbijgaan een aer meesterstukken
van Molière te zien. i' i
Centraal Israël. Weeshuis.
Gisteren werd in hét gebouw op den
Stille-Rijn alhier, onder presidium van clen
heer S. Thors, de algemeene jaarlijkscho
ledenvergadering gehouden van het Centr.
Israëlietisck Weeshuis te dezer stede.
'Aan liet jaarverslag over 1917, uitgebracht
door don secretaris, mr, E. A. Cosman, ont-
ieeneii wij heb vozende:
De instelling leed oen onherstelbaar ver
lies door het overlijden van vader Turksma.
Ieder, die maar ©enigszins van nabij bekend
is mot do werkzaamheden der instelling,
weet, duvt men in hem heeft verloren een
opvoeder bij uitnemendheid, een krachtig
propagandist on oen uitstekend administra
teur. Een woord van weemoed en van hulde
aan heb aandenken van hem en zijn werken.
Toen door (hot overlijden van vader Turk
sma ook moeder Turksma haar functie neer
legde, werd de leiding tijdelijk toever
trouwd aar. mej. 0. Kloinkramor, die deze
zoolang met groote toewijding heeïfe waar
genomen, De taak der administratie werd
tijdelijk vervuld door d n penningmeester,
bijgestaan door den voorzitter.
De groote slag, die liet gesticht heeft ge
troffen door het overlijden van vader Turk
sma is ook indirect oorzaak van de vertra
ging in het uitbrengen van het verslag over
1917. In 1917 werden opgenomen 3 jongens
en 2 meisies. Op 31 December 1917 werden
verpleeg! 31 (kinderen, t. w. 20 jongens en
11 mei'ije'i. waarbij 8, dié gratis zijn opge
nomen. Ds gezondheidstoestand liot niots te
wenschoi over. Dr. Timmermans verleende
belangloos zijn diensten. Aan de schoolcom
missie dor N. I. Gemeente te Leiden en
den hoer H. I. Cohen werd dank gebracht
voor het godsdienstonderwijs aan de ver
pleegden der inrichting, na liet overlijden
van vader Turksma. In de plaats van den
overledc.i regent, den heer J. Deen, werd
gekozen mr. J. E. Hillesum, te Amsterdam.
'Aan het verslag van den penningmeester,
den heer rA. Th. C ahen, ontleen en wij het
volgende
Ontvangstenaan vorplecggelden f 3185,'20
-entrée-geMen f 75; contributies f 2670.70;
legaten en giften f 1780; busjes, collecten,
offergelden f 1081". 76%'; rente-effecten
f 1267,48. Totaal f 10060.14%.
Uitgaven: levensmiddelen'4556.51 Wee
ding, enz f 1317,91% salarissen f 1450.83;
brandstoffen f G54.G5ziekte vader Turksma
'toelagen f 512.37; verlichting, wasohgeld,
assurantie, belasting, enz. f 2392.34; onder
houd gebouw f 372,77; totaal f 11207,43%.
Niettegenstaande een bedrag aan legaten
van f 1780, dus een tekort van f 1147.29.
Over de aclït loopende maanden van 1918
wijst de rekening reeds een tekort aan van
f 3000. Op legaten en bijzondere inkomsten
kan en mag niet gerekend worden. Er moet
dus moer inkomeu aan vaste bijdragen, zal
de stichting niet voor zeer ernstige moei
lijkheden komen te staan. Dat dit op alle
mogelijke wijzen dient to geschieden door
een ieder, die deze instelling kent en heeft
leeren haogachteD, is vanzelf sprekend. Het
woord van aanmoediging en opwekking,
daartoe is het verslag van deh penningmees-
tor, is c!us alleszins gerechtvaardigd.
Gedenkteeken Botermans-
Zondagmorgen vereenigden zich met de
familie op de begraafplaats van de Ned.-
Herv. Gein. „Rhijahof" pen aantal vrienden
en partijgenooten van wjjlen het Raadslid
den lieer Jan Botermans, ten einde een een
voudig gedenkteeken, door lien op het graf
van den overledene geplaatst, aan de familie
over te dragen. De overdracht van den
wit marnieren gedenksteen, waarop de beel
tenis van den heer Botermans is aange
bracht, had plaats bij monde van 'den heer
K. Sijtsma, die in enkele woorden het ge
mis, dat ook door vrienden en partpgenooten
na het heengaan van den heer R. wordt
gevoeld, schetste ea het gedenkteeken pan
'dó goede zorg der familie aanbeval.
Uit naam yan .de echtgenoote, kinderen
«ai verdere familieleden, aanvaardde 'een
broeder van den overledene, den heer JL
Botermans, den grafsteen en dankte de
Vrienden voor deze hulde, aan de page-
dachtenis van zijn broeder bewezen.
Een dochter van den overledene "legde
bloemen op liet graf, waarna de talrijke
aanwezigen de begraafplaats .verlieten.
Zondag, na de voormidd-iggodsdienst-
oefening, bleven de leden van de Vereeni-
ging van Vrijzinnig-Hervormden eenigen tijd
in de vergaderzaal bijeen om te besluiten
over een door ds. J. A. Prins c. s. inge
diend voorstel, inzake aansluiting der Ver-
eetoiging bij Nederlandsclie Vereeniging
vah 'dien naam. Reeds eer was dit voorstel,
ha toelichting yan "den voorsteller, in een
vergadering "besproken. Ditmaal werd het
bestreden door de heeren prof. dr. J. Ver
dam jen prol 'dr. H. Oort, terwijl het o.a.
dbor den heer M- Joustra werd verdedigd.
Eindelijk werd liet voorstel bij zitten en
opetahn verworpen.
Ds. Prins vilde nu "ook het predicaat
Hervormd aa)n de Vereeniging ontne-hien.
Over dit voorstel zal eeh nadere beslissing
wordèia genomen
De tweede voorstelling van ,,Bleeke
Bet" had gisteravond voor een uitverkoch
ten Schouwburg plaats.
Het „Luxor-tlieater ge-eft weer een
mooi programma-. Verleden- week begon:
de directie met de serie ,,Mooi Nederland",
met Gouda het eerstethans is Utrecht aan-
"de beurt. Deze serie belooft veel en het
verdient aanbeveling ha-ar geheel te be
schouwen. "Wdj vernemen, dat ook Leiden
Oen beurt zal krijgen.
•Maar ook de andere nummers zijn een
bezoek waard en een paar er van, geven
gereede -aanleiding tot groote vroolijkheid.
In de Stedelijke Werkinrichting zijn
in de week van 29 September tot en met
5 October opgenomen 165 volwassenen en
28 kinderen, te samen 193 personen.
Uil ONS LAND.
De distributie van zcolleder.
Naar de „Tel." verneemt, heeft de conferen
tie van leden der Crisiscommissie uit het
schoenmakersbedrijf met de directie van het
Rijkskantoor voor Huiden en Leder tot re'sul-
taat gehad, dat voor Amsterdam beschikbaar
gesteld zal worden voor het tijdvak October-
Maart c.k. een hoeveelheid van 2 ons zoolle-
der voor reparatie, par persoon, hetgeen dus
juiit voldoende zal zijn voor het repareeren
van 'één paar zolen en kakken.
Over den prijs van het reparatieleder zal
héden en Maandag nog nader geconfereerd.
woT'den.
Naar men verder verluidt, zullen de cijfers
•der beschikbaar gestelde hoeveelheden paren
jSch'oénen voor verschillende gemeenten nog
wel eens verrassingen baren. De oorzaak hier
voor moet. daarin gezocht worden, dat 'mini
ster van IJsselstein gebroken heeft met het
systeem om iedere gemeente precies naar het
zielenaantal te beo ordeeion (gelijk ten aan
zien van de zoelleerdistributie on'der minister
Postbuma geschiedde.) De tegenwoordige mi
nister heeft- eeTst het oordeel gevraagd v.n
do commissarissen der. Koningin in de diver
se provincies, cn rekening gehouden met de
provinciale toestanden. Een gemeente, dié
minder inwoners telt dan een andere, kan'
zoodoende zich oneerdere Schoenen zien toe
gewezen dan een grootere gemeente. Een
voorbeeld levert' Rotterdam, waar, met het
ook op het bijzonder groot contingent ha-
vénadbeidera Circa 1/3,van het aan Amster
dam te zenoen aantal paren schoenen móér
is toegewezen.-
Maximumprijs en vervoerverbocï voor
turfstrooïscl en furfmcel.
De Minister van Landbouw lieeft verbo
den de aflevering en het vervoer van turf-
Strooisel en turfmeol.
Dit verbod is niet van toepassing
a. voor zoover het vervoer plaats vindt
Voor hoeveelheden geringer dan 500 K.G.
b. indien het vervoer gedekt is door een
Vörvoorbewijs, afgegeven door 'het Rijkskan
toor voor Turfstrooisol, gevestigd te Deven
ter, Keizerstraat 18.
Vastgesteld zijn de volgende maximum
prijzen per 100 K.G. geperst in balen, ge
leverd franco schip aan do fabriek of op
wagon van het uaasto spoorwegstation, ter
kouzo van den afnemerturfstrooisel f 20,
turfmeel f 21.50.
Hot Rijkskantoor voor turfstrooisel draagt
zorg, dab deze artikelen zooveel mogelijk
gelovord worden mot een watergehalte niet
hoager dan 40 tob 45 pCt.
Geen verleven naar Urk.
Do ppperbevelhebber heeft bepaald, dat
wegens voorkomen van con zeer besmette
lijke, levensgevaarlijke ziekte (typhus) on
der de burgerbevolking op Urk, tot nadere
order geen verloven naar liet eiland mogen
verleend worden.
N©derlaudsc.hors in Auicrikauiisclieu krijgs
dienst.
Zijn wij wel ingelicht, dan heeft het
Tweede Kamer-lid de heer Saoéck Henke-
mans tot den Minister van Buitenlandsche
Zaken vragen gericht met betrekking tot
de inlijving als soldaat bij liet in Frankrijk
strijdeaide Amerikaansche leger van een
aantal Nederlanders, hoewel deze wettelijk
mog geen Amerikaahsch burger waren. De
heer Sao eek Henkemans zou gaarne worden
ingelicht, welke stappen de Minister gedaan
heeft om vaai 'deze Nederlanders ontslag
uit den dienst .te krijgen of hen ten minste
van het oorlogsveld te doen terugkeeren,.
Meelfabrikanten en kaudeJareu.
De Minister van Landbouw heeft bepaald,
dat met ingang yan 1 December worden
ingetrokken de beschikkingen yan 11 Juni
1918, waarbij de uitkeerimg weard geregeld
eener schadeloosstelling voor meelfabrikan
ten en molenaars, die een zoogenaamd gros-
siersbe drijf bezitten, .en van 26 April 1918,
waarbij de uitkeering eener schadeloosstel
ling aan tussohenhandelaren jn bloem en
meel, die door de invoering van het rayon-
stelsel hu,n provisie moiesten derven, werd
geregeld. i i
Maximumprijzen van vetzuren.
Do volgende maximumprijzèn .voor vet
zuren zijn door den Minister van Landbouw
vastgesteld: lijnolie vetzuren (maximum ge
halte raet-vefc-besfcuiddeeleir 2 pCt.) f60 per
100 K.G.; cocos- en palm pi tolie-ve tzur en en
vegetale vetzuren .(maximum gehalte niet-
vet-bes tanddeelen 2 pCh) f75 per 100 K.G.;
Salie andere vetzuren, afvalproducten ran de
margarinefabricage f72 per 100 K.G., zon
der fust, 'franco li oord of spoor ter plaatse
waar de goederen zrjn opgeslagen.
D© crisis in d© sigapen-iudus irie.
De crisis in de eigarenindustrie, waarvan
'de oplossing eerst nabij scheen,, is nu weer,
verscherpt. De oorzaak hiervan is, 'dat minis
ter IJsselstein den export van sigaren for
meel verboden heeft. Het gevolg van dit ver
bod is, dat, wanneer het bekende conflict tus-
selien die N. U. M. en de sigaren-exporleuré
van de haan is, men nog niet zal kunnen over
gaan tot het exporteere-n van sigaren eu
hiervan is weer het -gevolg, dat de eenheids
sigaren niet voor het publiek beschikbaar
kunnen werden gesteld, want dit is geheel
afhankelijk van den export.
De „Tel,^ verneemt, dat minister IJssel-
fetein don export verboden heeft, omdat hij
eerst de voorraden in ons land wil aanvul
len door import uit Ned.-Indië. Minister
IJsselstein voert Tceds onderhandelingen
niet de oorlogvoerende mogendhedenj om ge
daan te krijgen, dat zij onze schepen, die uit
In'diÖ tabakken zullen gaan halen, ongehin
derd laten paösoeren. Met dit alles' zijn in liet
gunstigste geval verscheidene maanden ge
moeid. Deze omstandigheden heeft de onte
vredenheid-iu dekringen der sigarenfabri
kanten vergroot, want zij hebben maanden'
Oa maanden de fabricage voortgezet',
daar zij dachten, dat zij na. de beëindiging
van !t conflict met de N.U.M., direct, zouden
kunnén .gaan exporteeren. Vele fabrikanten
hebben dan ook reeds zulke groote voorraden
dat zij de hulp der veemen hebben moeten'
inroepen."
Een langdurige stopzetting van den export
zal voor vele fabrikanten den ondergang be-
tockcnen, 'daar van de moesten de bankdepo
sito's zijn uitgeput en de bankiers straks wc!
eens geld zullen willen gaan zien.
Zooals de ctand. van zaken nu is, kan het
nog héél lang duren voor de eonhcidssigaar
•aan het publiek zal worden verkocht.
Suiker.
Naar „Hel .Va,d,.'', verneemt: wordt de sui
kerprijs verhoogd on gebracht van 28 op 30
cents per half K.G.
Samenwerking iusscliosi stad en platteland.
•In do te Rotterdam gehouden vergadering
van de Provinciale Vcreenigiug van Bur
gemeesters en ©ocretarisscn in Zuid-Holland
heeft de Voorzitter, mr. R. A. Zimmerman,
burgemeester van Rotterdam, in zjju ope
ningstoespraak, de leden opgewekt om te
doen wat mogelijk is om de moeilijkheden
van den tegenwoordigen tijd te bestrijden.
„Zooala wij hier bijeen zijn zeide spr„
vertegenwoordigen wij, in groote lijnen,
twee verschillende soorten van gemeenten:
steden en dorpen, gemeeu+en met veel bewo
ners en weinig voortbrenging, en gemeenten
met igroote productie en betrekkelijk scliaar-
eche bevolking; ontvangende gemeenten en
gevende. In de eerste zorgen wij, dat er niet
te weinig komt, in de tweede, moeten wij
toezien, dat or niet te veel blijft of langs
achterwegen wegvloeit. Onze taak is alzoo
verscheiden van aard, maar haar doel is ge
lijk, wat dat vereenzelvigt- zich met het be
lang van heel de natie: hot behoud' van de
kracht van het Nederlandsclie volk. Dat mo
gen wij allen voor oogen houden cn dat mo
gen ook onze gemeenten aren bedenken. Zon
der een goede samenwerking tusschen stad
en platteland komen wij niet ongedeerd door
de komende beproeving keen. Op die .samen
werking doe ik in dezen kring een lieroep,
zooals gij dat zeker ook in den kring van uw!
ambtsuitoefening zult doen
Naar landbouw, tuinderij on veeteelt rich
ten zich thans aller oogen. Niet met dwang»
maar met wijs beleid en met beperking van
zelfzucht zullen die bronnen van stoffelijk
bestaan de uitredding kunnen brengen cn
zal de rijke vaderlandsche bodem in staat
zijn het volk zij het dan ook niet zondér
veel ontbering in stand te houden. Er zal
in do eerstvolgende maanden op het platte*
land een groote verantwoordelijkheid rusten»
Ik ben zeker, dat die verantwoordelijkheid!
daar beseft wordt, en dat men, nu van hoo-
gerhand het onredelijke niet gevraagd wordf,
zal inzien, dat de bevolking der steden wel
licht rampen te gemoet gaat, indien de voel*
selvoortbrengende standen zich niet zoneq.
van hetzelfde volk gevoelen en, waar het
moet, aan het belang van allen een offer we^
ten to brengen.
Mijne Heeren, ambtgenooten der gemeen
ten ten plattelande, gij zult het uw voorzitter,
niet euvel duiden, indien hij in het bang©
jaar 1918 en in het aangezicht van het mis
schien nog banger jaar 1919, van deze verga
dering onzer- Vereeniging gebruik maakt oxn
ter versterking" van dat inzicht in. uw émge-i
ving, uw invloed in te roepen."-
Uitbreiding van gevaugenisruiiute.
In de toelichting tot het wetsontwerp to%
verhooging der begrooting van Justitio
déolt minister Heemskerk medé, dat de
voortdurende toeneming van het aantal ver
oordeelingen tob gevangenisstraf en van d«
gevallen, waarin toepassing van voorloo-
pige hechtenis verboden is, het noodzake
lijk maakt vorde te gaan met de inrichting
van hulpgebouwen, ter tegemoetkoming aan
de bezwaren, in die strafgevangenissen en de
hulzen van bewaring ondervonden.
In dé zeer overbelaste arrondissementen
's-Gravenhage en Amsterdam zijn geschikte
terreinen gevonden voor liet opriohten van
groote gebouwen in baralcvorm, die voor
eemge honderden gedetineerden in cellen
en (of) zalen plaats zullen kunnen Meden,
terwijl bij het huis van bewaring te Rotter
dam plaats bescMkbaar is voor een belang
rijke tijdelijke uitbreiding. Eveneens zal
nog te Arnhem en zoo mogelijk ook in Lim
burg uitbreiding moeten komen van de ge
legenheid tob insluiting door bouw van ba
rakken of inrichting ran geschikte por-
ccclen.
Ook de sterke toeneming van hot aanta,!
veroordeelingen van minderjarigen tot
plaatsing in een tuchtschool doet in be
doelde inrichtingen een'zoodanig plaatsge
brek ontstaan, dab een belangrijke vergroo
ting der capaciteit van die gestichten, aan
vankelijk van tijdfelijken aard, noodig wordt
geacht.
De ongeregeldheden a b van do „Kouingin-
Regentes''.
Do Minister van Marine heeft e^n uitvoe
rig antivoord ingezonden op de schriftelijk©
vraag van het Kamérlid Van der Vooft
van Zijp, nopens de ongerégeldheden; 'difll
zich hébben voorgedaan aan b'oor'd van Hra
'Ms. „Koningin Regentes*1.
Daaruit blijkt, dat de ongeregeldheden héï
gevolg waren van de ontevredenheid der be
manning over het ontvangen van roode rijs^
in plaats van witte rijst, toen liet pantser-
schip begin Juni van dit jaar te Ambon lag,
en witte rijst niet te "verkrijgen was. Roodé
•rijst is rijst, welker korrels niet zijn ontdaan
van het zilvervlies. Die rijst ziet er minder;
coglijk uit, maar is evengoed eetbaar ala
witte rijst. Als voorbehoedmiddel tegen lïéri-
beri wordt het gebruik van Toode rijst ia'
plaats van witte rijst aanbevolen.
Een groot 'aantal mariniers en matrozea'
verzamelden zich onder liet zingen van liedo-
ten en cisekten, dat twee van hen, die wfe
•gons dienstweigering waren ge arresteerde
zouden worden losgelaten.
Het slot van het verzet' was, dat allen voor,
den zeekrijgsraad van het Nederlandsclie és->
kader hebben terechtgestaan, wegens dienst
weigering, en 84 schepelingen werden ver
oordeeld tot straffen van 3 tot 12 maanden
militaire gevangenis, terwijl aan 35 sehepé-
lingen liet recht is ODfzegd om langer bij dé
gewapende macht te dienen. Do gevang enen
zijn op het eiland Onrust (quarantaine-sta
tion) geïnterneerd, waarheen zij per oorlogs-1
schip zijn overgebracht.
In een door het bestuur deT U. L Cen
trale Kicsvereeniging voor den Rijkskieskring
Leiden te Gouda bijeengeroepen vergadering
Van afgevaardigden van de tot den provin
cialen kring Gouda behoorende U nis-Liberale
kieovereenigingen, is de provinciale kiesvett*
eeniging Voor den kring Gouda geconsti
tueerd.
Tot bestuursleden dezer provinciale kieS-
Vereeniging zijn gekozen de heeren dr. T.
Beekenkamp, te Gouderak; J. Bei jen, te B(é-
degraven; C. Broete, te Lekkerkerk; D. van
Duijvenbode, te Zegwaart; G. H. Hooyer, tie
Voorburg; K. Schouten Hoogondijk te WoeïH
den; W. Th. van der Sluis, te Boskoop!;
F. Tieter, te Gouda, en J. de Wilde, pd
Schoonhoven.
Zaterclagmi dtiig bra-cht H.M. c3ö K<h
iiingin-Moedbr met Prinses Juliana een be
zoek aan die paddenstoel ententoonstelling,
zoo meldt men ons uit Apeldoorn. De Prin
ses fceekencJe eenige paddenstoelen na.
Bij Kon. besluit van 4 dézer is, met
ingang van eken datum, benoemd tot seore-
taris-goneraal bij het. Dep. van Arbeid mr.
dh*. A. L. Söholt.ens, referendaris bij den
Raad van State ito 's-Gravenhage.
Do heer L. W. Groeneveldt, intendant
van het Particulier Paleis en Domein to
Soestckjk, heeft aan H. M. de Koningin-
Mo eder tegen 1 April 1619 als zoodanig ont
slag aangevraagd.
