k PEBSOVERZiOHT.
MST EN LETTEREN,
DEOORLOS
YRAGEMBRIEK.
VARIA,
HET WOIDEE.
De komende vorkiezin-
g e n. In een uitvoerig artikel bespreekt
„DE (vrij-li'beraie) NATIONALE" do te vol
gen tactiek bij de verkiezingen voor de Pro
vinciale Staten in bet volgend jaar.
Het blad meent, dat bet moeilijk zal zijn,
aan do band der cijfers eenige voorspelling
te doen betreffende de samenstelling der
Staten in 1919. Voel meer dan bij de Ka
merverkiezing zal bij de verkiezingen voor
de Staten bet persoonlijk element van in
vloed zijn. Vooral op het platteland speelt
de politieke kleur van den candidaat bier
bij slechts een ondergeschikte rol.
Dit doet de vraag naar voren komen, zegt
het blad: Welke methode bij het opmaken
tier Candida ten-lijsten te volgen?
„Wij doelen nu in do allereerste plaats
op het al of niet. venschelijke, gelijklui-
don de lijsten te maken, of in de afzonder
lijke kieskringen voor afzonderlijke candi-
daten te ijveren.
Het is niet noodig, dat alle provincies het
zelfde doen. Wat in Friesland, goed is, kan
in Gelderland verkeerd zijn. Besluit men in
een provincie een gelijkluidende lijst voor
alle kieskringen in to dienen, clan zal ern
stig de kwestie van de stemming moeten
worden besproken.
Hot mag toch niet meer voorkomen, dat-
een deel van de candidaten en de kiesver-
oenigingen voor de gehcele lijst werkt, en
'dus er heen struurt, dat op no. 1 gestemd
wordt, en dat anderen slechts voor bepaalde
teandidaten in het vuur gaan. Of het een
öf het ander. Of allen voor no. 1, cf allen
voor afzonderlijke candidaten cp de lijst.
Spreekt men dit niet (deugdelijk af, dan zal
igoon enkel man van karakter meer op de
kandidatenlijst willen pareeven, de kans loo-
pcai&e, dat hij, actie voor eigen persoon te
goeder trouw nalatend, aohter komt te
i ptaan "bij anderen, dio hun eigen weg
gingen.
In menige provincie schijnt het ïntus-
soh-en miscliicn verkieslijk iederen kies
kring voor eigen candidaten to laten wer
ken. Zij zijn bij tientallen aan tcwijzen,
de leden, die roeds vele jaren bun district
in de Staten vertegenwoordigden, en die
men, ook in het kamp der tegenstanders,
ongaarne zou zien vallen. Voor zulke ge
vallen zal het moeten komen tot een ge
meenschappelijke candixlatem!ijst van ver
schillende partijen, en komt dus de-kwestie
der politieke samenwerking aan de orde^
Lezen in open Lucht. In ..BIBLIO
THEEKLEVEN" schrijft N. Andriosse over „Een
ParkbihÜotheekje", dat dezen zomer op initia
tief van mej. Gchhard, in navolging van hel bui
tenland, in het Vondelpark te Amsterdam ge
houden werd In de groote vacantio werden de
mooiste boeken van de Nutslecszaal voor Jon
gens en Meisjes naar een parkwachtershuisje
gebracht cn bij good weer konden de kinderen
een. boek krijgen, om builen te lezen.
Het artikel zegt: „Een parkbibliotheek 19 een
nieuwtje in Nederland, en 'l is een goed nieuw
tje; dat heeft dit eersto al dadelijk getoond. De
boeken kwamen hier naar de kinderen, ze be
hoefden er dus alleen maar een schoone hand
naar uit to stckeD, en dat deden ze. Het liep
zóó storm, dat we al gauw ophielden met in
schrijven", omdat er geen boeken genoeg wa
ren.... Jongens en meisjes van allerlei slag
kwamen er, ook de allerarmsten, want het ver
schil viel haast niet op. Tot een jaar of vijftien
waren ze er van allerlei leeftijd; zeifs do heel
kleintjes, die nog niet lezen konden, versche
nen, om net als de ouderen met een hoek onder
hun arm parmantig weg te stappen en dan
prentjes to gaan kijken.Wat zou er voor die
kleintjes een gezellig lecjuurtjo bij geweest zijn,
ook in het belang van de ouderen; inaar allo
hulp is in dien lijd uit de stadAls het aan
het publiek lag, was er het volgende jaar in een
ander park wac hlershuisje een filiaal voor vol
wassenen; het werd verschillende keeren voor
gesteld In ieder geval is het to hopen, dat in
parken, waar de kinderen, evenals in hel Von-
dclpj^c, in do vacantie gedwongen zijn den hec-
len dag om te hangen en al gauw met den park
wachter in strijd komen, het goede voorbeeld,
door de~Nutskinderlc.eïzaal gegeven, wordt ge-
h volgd.
Boekenverzameling van predi
kant c n Iu „DE SCHATKAMER" doet ds.
Van P(opta), to B., de volgende „gedachte" aan
de hand:
Wanneer ecu gestudeerd persoon komt te
eterven, geldt de vraag: „Wat moet er met zijn
boekenverzameling geschieden?" Is do verza
meling wat uitgebreid, dan gaat zij naar een
auctie en veel hangt af van de welwillendheid
en het humeur van den verkooper, hoe hij bij
hot schikken en combinceren workt. Veel brengt
do" verknoping meestal niet op. Is do verzame
ling wat minder gTOot, dan valt do weduwe
in de handen van den anliquarischen boekhan
delaar, dio er natuurlijk, en het is zijn recht,
over denkt zooveel mogelijk lo winnen. Hij is
koopman en geen phiiantliroop. Is het ook
mogelijk een Vereeniging op to richten van ge
studeerden, van welke Vereeniging het bestuur
voor de weduwo do boekverzameling wil behar
tigen, haar calalogiseercn, werk voor werk tc
taxeeren en een gedruklen catalogus zenden
aan al de leden der Vereeniging?"
Do stadsschouwburg t-o Haarlem.
D© nieuwe stadsschouwburg to Haarlem
is met de opvoering van de „Heks van
Haarlem" door de, N. V, „Het Tooneel"
plechtig geopend. De schouwburg is het ge
schenk van een onbekenden gever, dat echter
niet voetstoots werd aanvaard. In don Raad
vond het voorstel tot aanvaarding van het
9chouwburggesehenk namelijk tegenover 19
vóórstemmers, 19 tegenstemmers, meest R.-
K. en anti-rev., die uit principieel oogpunt
bezwaar maakten tegen schouwburg-exploi
tatie van gemeentewege. Evenwel 't ging
er door en 't gebouw is tot stand gekomen.
Do onbekende gever schonk do opdracht
voor den bouw aan prof. G-. A. van der
Steur, den bouwer van het' Vredespaleis..
Hot gebouw is uitgevoerd door den heer
W. Saeys te Haarlem. De bouw, eerst oen
jaar uitgesteld door *t uitbreken van den
wereldoorlog, is daarna nog weer een jaar
vertraagd wegens belemmering van den
aanvoer van do materialen en do stijging
van den prijs er van, waardoor de beschik
baar gestelde som met f 28.500 overschreden
werd. Dreigde een oogenblik, dat de bouw
om dio reden moest stopgezet worden. Dat
werd gelukkig vermeden en de Raad pas:e
de ontbrekende so-m bij. In 't begin van dit
jaar was de bouw gcrcöd en kon men met
do inrichting ex van beginnen, waarvoor
de Raad f 50.000 beschikbaar had gesteld.
Die 6om is ontoereikend gebleken. Gelukkig
hebben verschillende groepen uit de inge
zetenen, Bach en 't Haarlomsch Toonoel-
verbond fraaie geschenken gegeven: ecu.
voorhang van damast-fluweel, de aanklee
ding van den grooten foyer boven aan den
voorgevel met enorm© spiegels en kunstige
lichlbronnen.
Het gebouw heeft een oppervlakte van on-
gen,eer 30 M. breed on 50 M. diep. Het is
een geheel vrijstaand gebouw, midden op 't
"Wilsonsplein met opritten; aan den voor
kant voor de rijtuigen," gemaskerd door een
aardig plantsoentje en aan de achterzijde
voor do wagens met décors, die daax met
paard en al op het acktertooncel kunnen
rijden. Dit acktertoonecl is G1/* M. diep. Het
eigenlijke tooneel meet 10 M. breedte en
O'/ï M. diepte. Aan weerszijden zijn do berg
plaatsen voor décors en requisieten, in ge
wapend beton uitgevoerd. Daarnaast zajn
zeer eenvoudig ingerichte kleedkamers;
hoven zijn er nog tweemaal drie.
Do zaal met de halcons en de galerij,
biedt plaats aan 750 personen. De sballes
en parterre zijn samen I8V2 M. diep.
Dep laat son In de stalles en de fauteuils
do-balcon zijn het fraaist, die in de balcou9
do-loge minder, vooral'de achterplaatsen, die
waarschijnlijk ook zullen vervallen. Om de
zaal gaan op drie verdiepingen wandelgan
gen van 3 M. breedte, waaraan aan weers
zijden de ruime vestiaires zijn gelegen.
Behalve do groote foyer is er een afzoa-
derlijke foyer voor de galerij.
Do rook-foyer is in de rex-do chausséc,
in de huurt vau de dienstvertrekken en de
d irectê ur sk amer.
Het gebouw is opgetrokken in grijsklcu-
rigen- baksteen, met toepassing van ver
glaasde grès van do fabriek van Joost
Thooft en Labouchère te Delft, voor de ver
sieringen van lijsten, ramen, enz. Natuur
steen is uitsluitend voor pl in taf deeling toe-
gap ast.
De schouwburg wordt bestuurd door een
commissie van beheer, bestaande uit d© hoe
ren mr, J. N. J. E. Heerkens Tliijasen (voor
zitter), J. B. Schuil (secretaris), M. Merits,
J.: C. M. Hoog, M. A. Reiinalda en jhr. W,
A. G. van Riemsdijk. Met de dagelij csehe
leiding is belast de hcer.G. J. van Gastern,
do voormalige directeur .van den schouwburg
aan den Jansweg,
Het l.nidbestiiïï? vajh Bchemeö.
Hot „LandosgeeetidxLatt" voor Bohemen
pubHcccrfc een keizerlijk besluit tot wijzi
ging van het reglement betreffende de com
missie voor het landsbestuur van het ko
ninkrijk Bohemen, waarbij wordt bepaa-ld,
dat cflèzo commissie zal worden gevormd
overeenkomstig do grondslagen dor natio
nale gelijkheid.
Volgens de nieuwe regeling zal de com
missie met twee viee-presidenten worden
uitgebrei-d en zal zij haar beraadslagingen
houden op een plenum-vorgadering en in
twee afdeclingen, een Sjechische en een
Duitsche. Elke afdeeling bestaat uit een
vice-president, vier leden cn twee plaats
vervangers. Zij beraadslaagt en neemt haar
besluiten zelfstandig, onafhankelijk van de
andere af dueling. Alle fimctionna.rissen
worden door den keizer benoemd. De ge
meenschappelijke aangelegenheden worden
op de pl-er-um-ver gade ring behandeld. De
afdeelingen hebben het recht zelfstandig te
beslissen over de voorloopige begrooting be
treffende de inkomsten en uitgaven dio op
haar gebied betrekking bobben. Die om
trent de gemeenschappelijke aangelegenhe
den wordt door do plenum-vorgadering
vastgesteld.
Door deze bepalingen worden do pogin
gen om de wrijving in hert openbare loven
door verdeeling van het bestuur te vermin
deren voortgezet. Daarmede wordt op
nieuw een stap gedaan ter verwezenlijking
van het denkbeeld, dat herhaaldelijk het
uitgangspunt vormde.voor do besprekingen
tot het doen ontstaan van vree<kamer ver
houdingen in het koninkrijk Bohemen.
De Finsckc grondwet.
D-o regeering heeft een ontwerp-grond-
wot ing-ocLend, waarbij o.a. uit liet vroegere
voorstel de bepalingen worden geschrapt,
dab prinsen op 18-j arigen leeftijd mondig
worden, en dat grondwetswijzingen gedu
rende een interregnum verboden zijn. Het
recht der kroon om de inkomsten en uitga
ven persoonlijk tc regelen, wanneer do
staatsbegrooting niet voor het begin van
het dienstjaar dfcor den landdag ia vastge
steld, wordt zeer beperkt. Daarentegen
blijft die reedb in het oorspronkelijke ont
werp opgenomen bepaling omtrent het ab
solute recht van veto dor kroon in grond-,
wests-, defensie- eh troonsopvolgingsquaes-
tios onveranderd. Een tegemoetkoming
voor het Zweedscho volksdeel is, dat da taai
paragrafen in da aanvankelijke, voor do
Zweden gunstiger rodaotie weder zijn opge
nomen.
Do volg end 0 plenum-zitting van den land
dag worcL 11 Oct-, gehouden.
Men neemt aan, dat die behandeling van
het voorstel minstens twee weken in beslag
zal nemen on de koningskeuze oven zoolang
worcDt vertraagd.
DuitsehLaud's levonsmiddelenroorzioiiiiig in,
den komenden winter.
Naar de „ICöln. Volks-Ztg." bericht, heeft
de katholieke arbeidersleider Stegerwald, lid
van het bestuur van het Duitsche bureau
van oorlogsvoeding, bij de verschillende
districtebureaux, materiaal verzameld met
het oog op de vaststelling vaft een distributie
plan voor dein oogst van dit jaar. Volgens
dit materiaal is de graanopbrengst dit jaar
15 tot 17 pCf- grooter dan jn het vorige
jaar. In verband daarmede zal vanaf 1 Oc
tober het meelrantsoen kunnen worden ver
hoogd en bqna 4 pond in de week worden
gegeven. De aardappeloogst is wel nog niet
geheel te overzien, maar het zal toch ver
moedelijk wel mogelijk zijn, ook het week-
rantsoen van aardappelen te verhoogen. De
vleeschvoorzaeniög blijft onderhevig aan ver
dere beperkingen, terwijl liet vetrantsoen
niet zal behoeven te worden verminderd.
De groentenoogst is zeer overvloedig ge
weest. Ten slotte deelt het blad mede, dat
bij deze opgaven geen rekening is gehouden
met de too voeren uit Oekrajica.
Tooneel cn neutraliteit.
Een Fransch tooneelgezelschap had in den
Schouwburg- van Eaux-Vives bij Genève een
stuk ten tooneele gebracht, dat volgens de
„Tliurgauer Zt.g." de troepen der Entente
verheerlijkte en dan ook den welsprekender)
titel On les aura ("We zullen zo te pakken
nemen) draagt. Een Zwitsersch soldaat als
Jan Klaasen treedt er op. De Geneefscho
raad kreeg opdracht van het politieke de
partement (ministerie van buitenlandsche
zaken) te Bern een onderzoek naar het stuk
in te stellen, dat „op bepaalde plaatsen op
de onzijdigheid inbreuk maakt en hef aan
zien van zoomede de eerbied vóór de nationa
le Zwitscrsche instellingen, met name het le
ger, schaadt." Het schouwburgbestuur heeft
nu vóór eenigo dagen de zaal voor de ver-
dero vertooningen van de revue geweigerd.
Daarop steldo de burgemeester van Plaia-
palais den Franschen troep de vergaderzaal
van den gemeenteraad daartoe beschikbaar,''
FAILLISSEMENTEN.
L. J. Goedschalk, handelsreiziger, te Ber-
gen-op-Zoom.
J. B. Scheuer, kassier, to Amersfoort.
O. Q. Kaptein, kastelein van het Rotspark
te Valken burg.
E. J. Postmus, zeepfabrikant te Amster
dam.
Mej. J. A. Francois, Den Haag.
M. dè Lain ge, koopman in diamant, Am
sterdam.
J. I. Mooy, kooprnato, Amsterdam'.
CL Jooston, schilder, te Purmerend.
P. Wennekes, koopman, $3 's Heerenberg.
H. I. Beekes, kantoorbediende der N. V.
Bergerode, te Feerleti.
Th. E. tc Alphcn. -Ex worden voor hel
verdrijven van wratten zooveel huismiddeltjes
opgegeven, dat het niet aangaat, met do ver
melding er van lo beginnen. Het ecne middeltjo
holpl meestal even weinig als het andere. Iu de
apotheek heeft men echter' wel een middel,
waarmedo men zo wegbrandt. Zij verdwijnen
ochter ook wol vanzelf.
A. S„ te Leiden. Wij zouden daarmede
zooveel drukte niet maken. Als u met een
eerlijk mensen te doen hebt, komt heb zon
der al die maatregelen ook terecht; in het
omgekeerde geval loopt u er toch iu.
Op gezegeld papier de voorwaarden van
den verkoop met de afbeto'ing vaststellen
en deze laten teekenen. Wij zouden er de
bepaling in vastleggen, dat u recht houdt
op de machine totiat zij geheel is afbetaald.
Mevr. V., te Leiden. Als uw dienstbode
'netjes had willen handelen, had zij met drie
maanden den dienst opgezegd. Zij kun echter
met zes weken volstaan.
Als het meisje met 1 November vertrekt,
kunt u de ontvangen najaarsfooi van de uit
te betalen huur afhouden. Daar heeft zij geen
reeht op.
W. F., te Noiïdwijk. Ds Eaadsversla-
gen uwer gemeente worden geregeld in het
„Leidsch Dagblad'' opgenomen onder de ru
briek: „Uit de omstreken."
L van L, te leiden. Met betrekking
tot do onhoudbare lucht, veroorzaakt door
de palingrookei'ij en do lucht van vischalval,
moet u zieh wenden tot de Gezondheidscom
missie, seer. prof. dr. W. C. de Graaff, Soq-
iler.burgerstraat 5.
Over de huuropzogging reclameert u bij
de Huurconnnissie, Kloksteeg 19. Misschien
kunt u, wanneer u de woning uit moet, een
der door do gemeente te bouwen noodwonin
gen betrekken. Daarvoor moet u zijn Op ,he|
Bureau van Gemeentewerken.
J. W., te Oegstgeest. Wij kennen het.
bestuur van den Bond tegen bet vloekeu'
niet. Misschien wil een onzer lezora hot Opf-
geven.
L v. K., te Hazerswoude. IWïegenvui^
verwijdert men 't best uit Iancjeter-gord^-
nen met verdund citroenzuur. U kuut daarc
voor een zachte spons gebruiken. Gemakt
kelijk gaat de verwijdering niet. i
Ps Th. B., te Voorschoten. Neen, in
(lezen tijd kunt gij geen vrijwillige verbin
tenis aangaan.
J. D., te Leiden. Aangezien gij ingeze
tene rijt van bet Rijk, zijt gê in Nederland
dienstplichtig en zal men u wel niet Voor 'den
Duitsehen krijgsdienst oproejen.
I. V., te Leiden. Gij moet wel M.U.LO.
onderwijs hebben genoten, doch behoeft dit
niet geheel te hebben doorloopen. In hoevfcr
men met u een uitzondering zal maien, moet
,n afwachten, als gij u voor de opleiding be
schikbaar stelt.
Abonné N. N., te Leiden. Nog ir.-t is
bekend wanneer lichting 1918 van goedge
keurde herkeurden moet opkomen.
A. H., te Leiden. Op f50 kleedinggeld
heeft een sergeant (vrijwillig) recht bij aan
stelling tot dien rang.
Ja, sergeanten ontvangen mobilisatietole-
lagen, bij verblijf buiten de woonplaats, rüet
bij verblijf in de woonplaats.
B. v. d. H., te Katwijk-aan-Zee. Dat
zou best kunnen, want dan hebt gjj oen be
hoorlijk salaris om uw gezin te onderhouden.
N., te Leiden. De datum, waarop do
landstorm 1913 .met klein verlof gaat, is
niet bekend, vermoedeljk in December of
Januari a.s. Er bestaat niet veel kans, dat uw
verlof vn'n drie maanden wordt ingetrokken,
tenzij men ontwaart,dat het verlof in de
öicuwe betrekking niet meer noodzakelijk is.
Rot bci&ntydiïcrli.
De „Daily Mail" gchrrjft:
Het eersto tijdperk .waaromtrent ons iets
bekend is, is Jiet steentijdperk, toen de
mettscbheii alle wapenen en .gereedschappen
van steen maakte. Daarop volgde het-brons-
tijdperk en vervolgens het ijzertr}dperk.
En nu slaan wij aan het begin van het
beton tijdperk, het merkwaardigste van allen.
Huizen uit beton kenm-a wij reeds een
aantel jaren, maar ten gevolge van gebrek
aan ander materiaal, hebben wij na ook
betonnen sc-hepen, wat .enz2 voorouders
zeker hoogst merkwaardig zouden vinden
als zij ze zien konden. En wij hebben be
tonnen forten in aantal zoo groot als vóór
het begin van dezen oorlog niemand ge
dacht zou hebben.
Maar dit is rkfc alles. rebben kasten
eto fittings, verstcr-sp. uwng-.n en i 1 den
laatsteïi tji zelfs jncuJ:- l?n vóór huiselijk
gebruik, uïct slechts p'ann.n. voor do fabri
cage, maar de .voorver zilve; en zij
zijn niet dik cn lomp. zooals msn zou ver
wachten, maar licht en zelfs sierlijk van
bouw.
liet is or mogelijk ie zorgen of v. ij nog
eens betonnen couranten zallen lezen, ge
drukt op persen van betOu, maar deze
tniguwe nijverheid heeft ongetwijfeld een
belangrijk veld voor zich en wij moeten
er voor zorgen, dat bij deze ontwikkeling
kunst en techniek hand in hand gaan.
Na' den oorlog zal men uit beton ge-
bci-wde en met betonnen meubelen ing<>
richto huisjes lij honderd luizenden bou
wen. De gedachte aan een model-huisje,
waarvan ei" millioenen .verrijzen zullen, is
ontzettend. Als het model men mooï genoeg
is zal het geheel een nachtmerrie worden
iets om een gehcele natie krankzinnig
te maken.
Naar het Engel sch ,-j
v - I van.
v - A. G. GREENWOOD.
(Nadruk verboden).
Weken lang was zij nu al ziek cn juist
nu, nu zooveel van haar krachten zou wor
den gevergd! De vochtigheid van Market
HugiiJ scheen zij niet te kunnen verdragen.
Sebasfciaan Pain's inkomen was maar heel
gering in dat achtaraf-plaatsje. Hij kon haar
niet eens alles geven, wat zij eigenlijk noo
dig had. Hij was een geleerde, een veelbele-
zen man, met een diepte van geest 011 ge
moed, die het gevolg was van het steeds
weer zich verdiepend vermoeden van eigen
beperkte kennis. Zijn pree ken geconcl-
pieerd voor een eenvoudig gehoor gaven
toch heel dikwijls aanleidiug tot al ter lei on
aangenaamheden, wanneer hij vergat de een
voudige memscbjes vóór zich en zijn keurig
opgeschreven preek en, starend in den blau
wen schemer van de oude, eiken zoldering,
den stroom van zijn diepe gedachten volgde
en de sombere stem diep en rijk en vol
gloed uitklonk boven een regelmatig, her
baar ademhalen van zijn gemeente.
Maar sinds Esther ziek was. was het hem
telkens .moeilijker geworden zijn pieek te
jachrijven. Hrj was niet meer de baas over
'zijn eigen gedachten en ang6fc verteerde zijn
rust. Hij had al niet meer kunnen impro-
viseeren. wat hem anders toch zoo goed
afging. Hij keek naar het oude, in perkament
gebonden boekje, dat vóór hem lag, en dat
een aantal pree ken bevatte, geschreven door
een zakeren dr. Abe! Free in den jars 1806
oen „niet in den handel.^ Hij sloeg het Open
ibjf de zevende preek, getiteld: „En gij zult
1 vreugde en blijpisefcap hebben.* jdet pakte
hem; Fq las, en las het nog eens en nog eens
weer. Bet was mooi.
Toen Sebastiaan den preekstoel beklom,
had hij den bisschop eerst niefc gezien: de
lange, lenige figuur zat weggedoken in een
hoekje van een der hooge, eiken kerkeban-
ken. Maar het fijne, ascetische profiel was
toch duidelijk te herkennen. En plotseling
herinnerde Sebastiaan zich de woorden ran
zrjn buurman en vriend Sir Frederick Rope,
die eigenlijk in de geheele omgeving de eeni-
ge was, die zrjn preeken op waarde kon
schatten: „De Bisschop is een neef van
mijn vrouw. Ik zal hem vragen je eens te
komen hooren. Je moest een groote gemeente
in Londen hebben. Jij, met jouw gaven! Wat
een menschen zou je trekken." En terwijl
zijn gemeente zong en Sebastiaan in "den
preekstoel geknield lag. schoot hem zijn
preek' te binnen hos weinig betekenend
was die geworden! De angst om Esther had
al zijn gedachten vervuld. Er zat geen gang
in, geen gloeü, geen diepte, niets. Het was
wel de moeite 'waard, dat de Bisschop
naar dat onbeduidend preelcje kwam luiste
ren Hij opende zijn preek op de eerste blad.-
zijde, maar de tekst, dien hij'opgaf, was niet
daarin opgeschreven.
„En gij zult vreugde en blijdschap heb
ben."
Zijn oogen zochten lange' de zoldering
van het oude kerkje. Z\jn gedachten zweef
den ver weg, hij 'dacht aan Esther, zijn
vrouwtje. Maar hij had niets te zeggen. Hij
wachtte. Het werd pijnlijk. Plotseling schcot
hem een zin uit dr. Free.rs' preek te binnen.
Hij sptak die uit er r.nL 1*0 zinnen volgden,
die alleen hev' nori: 2 waren, hoewel hij
dat toen niet alisc
1":. de pre. nnf. i hij zijn buurman,
Sir Frederick. At ik je niet kon
laten weten, dat de B&schop er was. Hij
kwam onverwachte gisteravond laat. Een
goeré preek, hoor! Je dagen hier in Market
Hugill zijn geteld. Zeg dat maar aan je
vrouw. Kom je vanmiddag even aan?v
Aan bob eind van den langen pastorie-
tuin gekomen, keek Sebastiaan n^ar bet
raam van do kamer, waar zijn vrouwtje
log. Hij bad een voorgevoel alsof <er iets
niet goed was. Hij zag die auto van den
dokter staan. Zijn schoonzuster liep hem
t© gemoeti „Het ging zoo goed, tot er in
eens een inanking kwam. Gelukkig is de
dokter gauw gekomen. Hij was hier ruim
twintig minuten over twaalven cn bet bad
juist kwart geslagen, toeo do verandering
intrad. Ineens ging liaar pols ontaett-end
onel en zij scheen vrceeelijk in de war en
opgewonden. Maar nu wordt zij weer rus-
Wg*.r."
Precies kwart over twaalven," herbaal-
do Sebastiaan wezenloos. Hij had ook bet
kwartier hooren el aan. Juist t-oen bij zon
der eenige gedachten of woorden was, en
voordat bij dr. Free's tekst bad uitge
sproken.
Hij ging liet bpis binnen en overdacht zijn
preek van düen morgen. Hij bad niet een
enk-eden regel aangehaald, maar meerdere.
Hij bad bet perkamentje geopend voor zich
liggen. Het cteed hem zijn school- en studie
jaren berinneren.
„Maar dio verandering in baar toestand,
kwam dio zoo onverwachts?"
„Ja, ineens. We hadden je willen roepen,
maar je was net op den preekstoel."
J a.
„D© klok bad juist geslagen. Ik dacht,
c)at ze sliep, want ze lag zoo rustig. Toen
ineens scheen iets haar hevig tc ontroeren."
Do dokter kwam binnen. „Jc mag wel
even naar baar toegaan, maar blijf vooral
niet te lang. Zo mag zich niet opwinden."
Efjther glimlachte flauwtjes, toen bij bin
nentrad en fluisterde: „Lievo, lieve man,"
en nain zijn band in cb bare. n, ineens
viel zo in slaap. Sebastiaan ging niet naar
zijn buurma-n dien middag, maar tegen zes
ure® kwftfltt doeo hein met den Bisschop be-
zo-eke®.
„Mr. Pain," begon de Bisschop. „£r is
een vacature in een van de kerken in South
Ke®song*on. Het traktement is goed, de ge
meente bestaat uit ontwikkelde leden. Men
beeft mij uw naam genoemd."
„Ja, ja," vied Sir Frederick in, „Pain
moot 11 nemen. Hij is uw m*.n. U hebt been
hooren preeken vandaag. Maar ik zal u
beiden alleen laten o-m rustig te kunnen af-
soreken. Maar denk cr aan, een boteren
eïon Sebastiaan vindt u nergens."
De Bisschop en Sebastiaan waren onder
een oudion, knocitigen appelboom gaan zit
ten om rustig to praten. Sebastiaan ver-
bolde hem van chn angiTt en dc onrust, cËe
hij had gehad en die hem gedurende de
laatete weken het werken hadden belet.
„Yancktag, toon ik u zag, schoof ik maar in
eens mijn geschreven preek opzij."
„Dat heb ik gemerkt."
„Ik was dwaas, mensohelijk, werelc&sok
genoeg om tc wenschon indruk op u te ma
ken." Toen, aarzelend, haalde hij hot kleine
boekje met dr. Free's preeken voor den dag
cn legde dit open bij no. 7.
„Ik heb niet mijn eigen preek gehouden,"
zei hij, blozend als een schooljongen. „Ik
heb haar afgelezen. Kijk, hier staat het
allemaal," zei Sebastiaan, even luisterend
naar de klok, ch-e zee uur sloeg. „Het was
niet opzettelijk. Ik kan niets zeggen om me
te verdedigenIk had dio preek den vori-
gen avond eemge malen gelezen, omdat zij
me trof. Ik begreep, dat deze woorden die
pen indruk zoutten maken op iemand, die
zo voor do cerefbe maal hoorde. Daarom han
delde ik zoo onwaardig. Ik kan geen zach
tere uitdrukking vinden. Ik bedroog, ik dcod
dit om kwart over twaalven. Daarna dacht
ik er niet meer aan. I) geiluchten waren
te vol van andere civc Li rcahseerde
niet eerder do laagoead en oneerlijkheid
"van d£b allee, tot
„Ja 1 Tot?"
„Tot ik hoorde dat mijn vrouw juist om
kwart ever twaalven de inzinking kreeg,
waaraan ze nu misschien zal storvcn,"
fluid*rue Sebastiaan hecsch. Hij verborg
z>jn gezicht in zijn handen. „En zij is één
en al* eerlijkheid en oprechtheid. Alle be
drog is haar vreemd."
Zacht legde de bisschop zijn hand op
Sebastiaan's schouder. „Goed, dat ge het)
mij verteir. Maar ge overdrijft in uw over
spanning. Ik heb al eenige preeken van
u gelez :n door een catechisant van u, die
weer familie van mij is en die buiten uw,
eigen weten pm zijn kennis .van steno
grafie oefent op uw preeken. Eerlijk ge
zegd, die preek van vanmorgen viel me
met erg mee. Ik ben blij, dat u me den
uitleg liebt gegeven. Maar nu wat mijn
aanbod voor Londen aangaat.
„Watl U biedt mij die plaats toch nog
aan V'
„MAar natuurlijk, mijn waarde", zei do
Bisschop. „O, ik geloof, dat geroepen
wordt.,,
Sebastiaan schrikte op. Zijn schoonzus
ter stond naast hem. „Zc vraagt- naar je.
Er moet een wonder zijn gebeurd. Ineens,
in haar pola krachtig. Zij spreekt weer
heel gewoon. Zij lijkt bijna gelukkig.".
Toen Sebastiaan wegholde naar het huis
toe, vroeg dc Bisschop haar„En wan
neer Swam dc verandering?"
„Zoo r.et. Ik denk zoowat om zes uur.
Ik hoorde juist do klok slaan.
„Ja, een wonder inderdaad," zei de Bis
schop cn ontblootte het hoofd.
Na-dat c!c jonge Sebastiaan gedoopt was,
vertelde de gelukkige predikant van South
Kensington me deze geschiedenis, terwijl
zijn stralende oogen naar het kindje keken
dat op den echoot van het gezonde, jonge
moedertje lag
„Telepathie", zei ik, dood-nuchter. 1
„Och jullie wetenschapsmensehen/' riep
Bebaati'nin uit. „Noem het dan toch, w**'
het werkelijk waseen wonder.
