li.A.jtimmeniian.
ffoIJcn^aixüsr.JGsa'.fc/Ü!a46.
Kiemvsle genre's in
FAHTAStEH OESEP3
Anemia van de week,
Zondag:
„Patrinioninm"Jeruêl. 10 our.
„Pniël"Jcruél. Hallzeven. Zondags
school 3 u. 15 m.
StadszaalSpecialiteiten-voorstelling.
8 uur.
„Zomerzorg"Amsterdamsche Klucht
spelers. 8 u. 15 m.
Maandag:
..Patrimonium"Verg. echoenmakere-
ver. ..Nieuw Leven". 8 uur.
..PretHkcr": Evangelieprediking.
Dinsdag:
Schouwburg: „De Vrouw in "t Spel", 8 uur.
Woensdag:
L i s s eHarddraverijen. 9 uur en
1 uur.
Donderdag;
Schouwburg: „Bleeke Bet". 8 uur.
Degelijks:
„Holiandin-Bioscoop". Oranjegracht. Woens
dag- en Zaterdagnamiddag van 2 tot 4 en
van 5 tot 7 uur. Dagelijks om 8 uur
's avonds.
„Luxor-thealer", Stationsweg 19 Woens
dag- en Zaterdagnamiddag van halfdrie lot
fcallvrjf. Dagelgks om 8 uur.
„Thalia-Theater". Haarlemmerstraat 52,
Woensdag- en Zaterdagnamiddag te 2 unr.
Dagelijks te 7 uur 's avonds, behoudens
's Zondags; dan t9 8 uur.
..Do Sphinx": Tentoonstelling Tan schil
derijen en tekeningen. Hoofdgroep J. G.
Kesler.
Tentoonstellingszaal '„Leidsch Dagblad": Tot
30 Sept. van 10—5 uur tentoonstelling van
schilderijen en teekeningen van wijlen P. J.
Nieslcn.
Morgen, Zcndag, zijn geopend de apo
theken van cJo heeren M. Boekwijt,
Vischmarkt, tel. 552, en Donk, Doeza-
etraat, tel. 1313.
RECLAMES k 40 CENTS PER REGEL.
wekken wat betreft de toekomstige bezet
ting van de kleinere predikanteplaatseo,
tel ia den laatsten tijd ongekend groot aan
tal leerlingen, dat zich dezen zomer voor
toelating tot de kweekschool aanmeldde en
jok toegelaten werd, heeft wel ©en groot
deel van die bezorgdheid kunnen wegnemen.
Immers, het aantal studenten aan do
kweekschool is deze weck meer dan verdub
beld. Br droeg dit na het proponentsexamen
in den zomc-r 10 (5 mannelijke en 5 vrouwe
lijke), het is nu wedérem met 11 16 m. en
5 vr.) vermeerderd, zoodat do verhouding
tbans is 11 mannelijke tegenover 10 vrouwe-
'i.ike.studenten. Pst belooft :s voor de toe
komst ten grootc vermeerdering van bet ge
tal der vrouwelijke Doopsgezinde predikan-
en. Hoe men hierover denken moge, in een
tijd van predikantenscbaarschte is het een
l'ccie uilkomst.
Ds. J. van Veen schrijft in „Onze Kerk'',
dat men in het stadje Enkhuizen met 8000
zielen aan kerken en kerkelijke lokalen
liceft: tw<e voor de Hervormden, een voor
de Vrijzinnig Hervormden, een voor dc Gere
formeerden, een voor die Ohristelijk-Gere-
formeerdon onder het Kruis, een voor de oud-
Gereformeerden. een voor de Doopsge inden,
een voor de HersteldrLutherschen, een voor
de Hersteld Apostolische Gemeente, een voor
de Hersteld Apostolische Gemeente, allen
met eigen predikanten of voorgangers. Daar
bij dan nog dc Snouck van Loosen Inrich
ting voor Godsdienstonderwijs, met een ei
gen voorganger, die ook geregeld godsdienst
oefeningen leidt. Niet te vergeten nog het
kleine Mazereeuwer Kerkje.
Er is ook een Itoomsciic kerk en bovendien
nog een Oud-Roomschc Kerk.
In het goheel dus 14 kerkgebouwen en
kerkelijke lokalen en 15 voorgangers.
GEMENGD IliEUWS
Een van de vijf Hage-
naars, aangehouden verdacht van den jL
te Zoeterwoude plaats gehad hebbenden
koperarnaddïefstal van tie Kijkstelegraaf-
lijn, heeft voor den Burgemeester aldaar
eca volledige bekentenis afgelegd. Ook
den hem ten laste gelegden diefstal met
braak in een tuindersschuurtje heeft hij
bekend.
Men schrijft ons uit Kat-
wijk
Dat er niet het stvoopen van konijnen
en ander wild buitensporig veel verdiend
wordt, bewijst wel het volgende: Er zijn
enkele militairen, wier dienstverband was
verstreken en ondanks het feit, dat aan
hun gerir een vergoeding van ongeveer
drie gulden per dag werd uitgekeerd, er
de voorkeur aan gaven het bedrijf van
strooper uit te oefenen.
Het was de Botterdam-
sche politic» sinds eenigen tijd bekend, dat
er vaJsche, knnstig nageteekende bankbil
jetten van I 1000 in omloop waren. Een on
derzoek, door haar ingesteld, leidde tot de
aanhouding van een bekend recidivist, die
in het bezit werd gevonden van zulk een
valsch bi'jet en precies 1000 gulden aan
klein bankpapier. In verband met deze
aanhouding worden huD, die in dc laatste
dagen een bankbiljet van f 1000 hebben
gewiss rid, verzocht, zich bij de Botterdam
Behe politie aan te melden.
De Spaanse he Griep
heerscl-.t te Oldenzaal op het oogenb'ik in
..zeer hcogs mate. Sterfgevallen komen
voor. Fr zijn 1500 zieken van de 7000 in
woners. De scholen zijn gesloten,
Kegeiiiraantete.
A.WSAL
TWEEDE KUISER
Voorzitter der Kamer.
In de gisteren gehouden zitting ging de
Kamer over tot het opmaken van-de voor
dracht voor de nominatie van een voorzitter
H. M. aan to bieden.
In het stembureau worden benoemd de
heeren Van Wijnbergen, Albarda, Dc Mon
t<5 Verloren en Teenstra.
Eerste candidaat. Uitge
bracht worden 9S stommenHiervan ver
krijgen do Kiier Fock 63, Schaper 21, Wijn
koop 4, Bink 1, Kooien 1, Nolens 1, Van
Vuuren 1, Kolkman 1 en 5 stemmen in
blanco, zood&t gekozen is als eerste candi
daat mr. D. Fock.
Tweede candidaat. Uitge
bracht worden 97 stommen. Hiervan ver
krijgen de heeren Wijnkoop 4, Kooien 74,
Schaper S, De Geer 5, Kolkman 3 stemmen
en 3 stemmen in blancotweede candidaat
is dus mr. D. A. P. N. Kooien.
Derde candidaat Uitge
bracht worden 97 stemmen. Hiervan ver
krijgen de heeren Schaper 34, De Geer 54,
Treub 1, Wijnkoop 4, Van Doorn 1 en 3
stemmen in blanco, zoodat de derde oandi-
daat is jhr. nu-. D. J. de Geer.
De vergadering wordt verdaagd tot Dins-
dagnnddagt© een uur.
De agendi voor dezo vergadering bevat,
behalve trekking der afdeclingcn. een rege
ling van workzaomheden.
Adres van Antwoord.
Bij de Tweede Kamer ijn ingekomen de
voorstellen van den heer Troelstra en van
den heer Wijnkoop (laatstbedoeld voorstel
mede onderteekend door de heeren Kolthek,
Van Bavesteijn en Kruyt) tot het zenden
van een Adres van Antwoord op de Troon
rede aan da Koningin.*
Bij het voorstel-Wijnkoop c-s. is de vol
gende toelichting gevoegd:
Ter tóelichting van dit voorstel strekke,
dat heb nocdig is, dat de Begeering onmid
dellijk wete, dat het revolutionaire en ar
beidende volk van Nederlnd de directe in-
6taa*-van-beschuldiging-stelling van de le
den van do afgetreden Regeering eischt
en tevens, dat er tonder verwijl ophelde
ring komc, hoe de Regecring haar binnen-
n bui tenia ndsche politiek denkt in te rich
ten, top einde de steeds toenemende levens-
tttkV'lelen-ellcndc van de greote massa van
het Vólk te doen ophouden.
Voorstel tot invcerir.g van het vrouwenkiesrecht
Bij do Kamer is een wetsvoorstel inge
diend door de Vrijz.-Dem. leden M&rohant,
Van Beresteyn, Ketelaar, Oud en Teenstra,
strekkende om aan dfo rvouwen het kiesrecht
toe t© kennen op denzelfden voet als aan
mannen.
de passagiers zal iets bob- Knip n G. H. Bollin da mijnbouwkunde
wat dien middag is gepas- de.licercn H. F. Bakker, J. A. 1". Gonz.-des,
maar Velen hadden audi-rs .T .7 Tol-elen!-»..!*.* 1 f! T-T TlKa^i. n T
Met het convool naar Intüë.
(Van een medewerker).
Ic het gevaarlijke gebied.
!tl tila
Las Palmes, 23 Juli 1918.
Als eendjes achter elkaar werd van het
Sehulpegat koers gezet naar Haakvuur- j
echip van daar naar TerscheIHngerJoaklieht
L.-_ Tl.1L 7..C411
Niemand va
beu vermoed,
seerd; gelukkig maar. Velen hadden audei
nog meer angst doorstaan get/ureudo den
laatsten dag, dien zij in het bijzonder ge
vaarlijke gebied waren.
Denzfclfclen middag kwam do Noorsrhe
kust in het zichtdo hooge bergen zijn heel
ver in zee te verkennen. Den anderen mor
gen om halftwce kwamen wc ïu de buurt
van Skudcsnacs. Twee Noorsche oorlog
schepen wachtten onze kranst af; elk schip
kreeg een loods aan boord cn om 3 uur
stoomden we in kiellinie nu met ons zessen
de Karin Sund in. 't Was vinnig koud,
alleen do zeer korte nacht deed herinneren,
dbt het ook liicr zomer was. Wat een bar
oord moet het hior zijn gedurende dan
winter
Het landschap aan weorszijden van het
fjord bood een schitterenden aanblik. Hoog
uit zee op staken de borgen hun toppen in
het blauwe azuur van den wolkcnloozen
hemel. De zon van achter de bergen opko
mend, goot als aankondiging van haar
komst dc guklon stralen over do toppen
der* bergen en gaf een mysterieuzen aan
schijn aan het nog in duister gehulde fjord.
En wat etaken do wit en rood geschilderde
houten huisjes atiruig af bij het groen van
de aangelegde weiden en bij de roodbruine
kleur van den rotswand. Toen de zon haar
stralen in het fjord zond, was de temperatuur
spoedig heerlijk. Achtereenvolgens skom'en
wo echt knus achter elkaar dsor do Karra-
Sund, de Lange Vnen en Kors-fjord deer en
kozen teen weder met o~s vieren z:e.
Dienzelfdei middag kwam tegen 4 uren
een duikboot i-i 't zicht op grooten afstand.
Van welke nationaliteit zij was, konden we
niet onderscheiden; wel zagen we (alleen
de commandotoren stak boven water) de be
manning naar ons turen; gelukkig, z'j keken
slechts en schenen geen snoode pkmnen te
koesteren. Als één schaap over den dam
is, volgen meer, luidt het spreekwoord, ea
het werd bewaarheid. Den anderen morgen
passeerden we een eskader van eenige krui
sers en hulp-kruisers. Ook deze lieten ons
paeseeren, het convooi scheen 'dns wel in
goeden reuk te staazi bij de diverse heeren
commandanten. Verder voeren wjj en arri
veerden 9 Juli te Kongshaven; de „Noor-
dam" en Hr. Ms. „Tabanan" gingen een'ge
mijlen verder-n.l. te Thorshaven ten anker.
Wij laadden steenkolen over in Hr. Ms. „Her
tog Hendrik1' en maakten tevens gebruik
een kijkje aan den wal te nemen. Kongs-
haven, dit plaatsje op de Faroër-eilaaden,
had slechts 200 inwc-ners. Over het alge
meen oefenen de mannelijke ingezetenen hét
beroep van visscher nit O, Hollandse he huis
moeders, wat zoudt gij wat? rtanden, indien
het mogeljjk ware hier een kijkje te nemen
naar de groote hoeveelheden visch en dan
den 8potgoedkoopen prijs! Hier is het niet
noodig queue te maken voor een paar bo'.jes!
De prachtigste schelvisch, zonder ingewan
den, kost 10 ets. per pond, kabeljauw, zon
der kop en ingewanden, 12 ets. per pond.
En daarbij vergeleken de fancy-prijzsn jn
ons dierbaar vaderland! Greote hoeveelheden
visch hebben we ingeslagen en jn de vrïes-
kamer opgeborgen, om gedurende de reis
er vin te smullen.
De vrouwen bewaken meestal het land1,
daar bijna ieder bewoner bij zjjn huis bouw
en grasland heeft Ea zindelijk zijn de huis
jes! De Hcllandscbe netheid is beroemd;
heuscb, hier doen ze niets raider. H?el een
voudig ingericht, met matten op den v'.oer,
riet alles er zeer proper uit Toen we aan
wal stapten, waren dè bewoners wel eenigs-
rins achterdochtig, want allen 'eclipseerden
in hun woningen. Spoedig, gelukkig, kregen
wij toenadering en niet heel lang duurde
het of wij zaten biji een familie rond de
tafel met koppen heerlijke schapenmelk
voor ons.
De ofËcieele taal is het Deensch; onder
Gonz.J
J. J. Tekelenburg, J. G. H. Ubagli, G. J.
Willy en F. G. M. Wyffcls.
Amsterdam: Bevorderd is tot arts
de heer J. K. den Heijer, gcb. to 's-Graven-
hage..
Aan de Vrijp Universiteit werd
bevorderd t ot doctor in do wijsbe
geerte, de lieer D. H. T. Vollenliovcu, geb.
te Amsterdam, op proefschrift: „De wijs-
begeerta der wiskunde van theïstisch
standpunt".
DE OORLOG.
echip e» pp Doggersbank-Zuid iaaScrtm,rd I «toar sPre»f; het Faloêrieoh.
- - -f" Aiafect Au fond Heken de be-
om daar het nauwe gedeelte van de vrije
rurgeul binpen te stomn-n. In fe ™»r- j Ker hartdok, beloofden vM=h vcor
geul hadden we prachtig weder, hetgeen
den zeeman in dit gebied zeer ten goede
komt. Mijnen, drijvende torpedo's, onder
zeeërs of iets dergelijks, uiting der Kultur
van do 20efre eeuw, hebben we in «Kt gebied
niet ontmoet, 's Morgens vroeg passeerden
wo Doggcr3bank-Noord on waren dus het
zeer nauwe geul uit. Op genoemd lichtschip,
dobberend midden m zee, werd
ons te bestellen (hetgeen zb trouw na zijn
gekomen) en gaven voor een Hollandscken
gulden een. prachtige bewerkte schapenhuid.
Ook brachten we een bezoek aan het tele
foonkantoor en spraken telefonisch met 'den
consul in Thorshaven; de prijs was 2 kronen
per 3 minuten, gesprek. De telefoonjuffrouw
iu i is tevens onderwijzeres, zij was de eenïge,
sfcowa^ i ^ie. wat men noemt, uo-to-date (naar Hol-
wav van m. „Noordam" afsevot. Genoom- i smaak) gebiesd was. dc andere
db'heer dacht zonder passage te betalen, 'de droegen allen ril geweven kteip
reis naar STed.-ImTê te kunnen volbrengen, I '"fP9" °P Mooie voelen of. hadden
hij werd ontdekt en op dit stutje drijvend i P^oflolE, van sceapenher-I vervaardigd.
HolIancTaeh gebied afgezet.
Zonder vordere gebeurtenissen of ont
moetingen stoomden we tot Zaterdag 6
Juli. Toen vond een evenoment plaats, dat
ons, officiereji van de wacht, op «ie „Beng-
kalia" een vijf mirraten van angst en span
ning bezorgde, 't Was 's middags 2 uur,
toen 2 strepen op B.B. bbeg ongeveer 100
Meter van ons schip een mijn of «irijventio
torpedo in het zicht kwam. Door bijtlj«ls
uitwijken voorkwamen wo een aanvaring cn
een aandrijving «Hoor den harden wind, die
op B.B.'a boeg etond. Dadelijk bij bet zien
seinden wo naar s.s. ..Noordam". Zij was
echter dicht en recht achter ons, een nood-
lob! Want het zoo onschuldig uitziend mon
ster, dat wij gepasseerd waren, dreef door
wind en zee voortgestuwd recht op den kop
van do Noor «lam" aan. En juist bij aan
schietende zee zijn deze drijvende projectie- deutisoh examen in de Godgeleerdheid de
len slechts te ontdekken. Onz.e angst klom 1 jjeer jy Gijsman.
nog meer bij de gedachte, dat dit schip, vol
De Aloemeene Toestand.
Hel is ren geweldig offensief, dat dc Geasso
cieerden (hans aan het Westelijk front hebben
ontketend. In ons overzicht van gisteren heb
ben wij den opzet er van reeds ©enigszins pe-
scbeUl, «'och de intussehen ontvangen telegram
men stellen ons in staat thans een meer volle
dig beeld van het gebeurde te geven. De Ame
rikanen hebben hun aanvallen ten N.-W. van
Verdun voortgezet, cn de plaatsen Very, Epi-
nonvillc, Charpontry en Ivoiry veroverd, waar
van TOon de beide laatsten nog juist op ons
kaartje in hel blad van gisteren kan vinden. Hel
aantal gevangimen is hier inmiddels tot 8COO
o w. 125 officieren, geslegen, terwijl ruim 100
vuurmond*» werden buitgemaakt. De Fraa-
schen, dio zooals gemeld in Champagne opercc-
ren, zijn over een 35 K.M. broed front tusschen
dc Suippes en de Argonne lot den aanval over
gegaan. Zij hebben hel zeer versterkte com
plex DuiLsche stellingen, dat een diepte had van
vijf kilometer veroverd, cn op sommige punten
zelfs een vooruitgang gemaakt van achl kilo
meter. Niet minder dan 8000 gevangenen en een
aanzienlijke hoeveelheid materieel viel in hun
handen. Tal van dorpen en versterkte punten
werden verder venueesterd.
Hot zwaartepunt van den dag lag echter in
c cnEngelsch-AmerikaanKche aanvalsonderne-
mmg, die zich op dc verovering van Kamerijk
en Marcoing richtte. Over een breed front zijn
de troepen der Geassocieerden hier opgerukt,
en zij hebben goeden vooruitgang gemaakt. Het
Engclscho legerbericht zegt, dal allo doeleinden
werden bereikt, cn «Kt kan juist zijn, indien men
deze mcdcdeeling opval in dc beteekenis, dat
alle voor den dag van gisteren gestelde doel
einden verwezenlijkt weiden. Want een derge-
lijko groote operatie wordt niet op touw gezel
t-rn een aantal dorpen tc veroveren, cn een
kanaal te overschrijden. Toch hebben dc aan
vallers gisteren niet in eer bereikt dan dit, en
ofschoon zij met het verkregonc tevreden kun
nen rijn, moet dc dog van heden, of anders de
naaste toekomst nog do kroon op hel werk zet
ten door den val van Kamerijk, het belangrijke
strategische punt, voor de verovering waarvan
reeds heel wat bloed dor Entente gevloeid heeft.
Ook op het front in Macedonië cn in Pales
tina blijft het den Geallieerden voor den wind
gaan. De Servische Tuiterij is sedert den aan
vang van het offensief niet minder dan 117 K.M
opgeschoten. In Patestina wordt de vervolging
der Turken met zooveel kracht voortgezet, dat
cr weinig kans op is, dat van hun strijdmacht
veel zal overblijven.
Naar verluidt moet het in do bedoeling lig
gen den Duitsehen Rijksdag in verband met de
gebeurtenissen in Bulgarije spoediger bijeen te
roepen dan oorspronkelijk in dc bedoeling lag
In den aanvang der volgende weck zal over deze
aangelegenheid een beslissing worden genomen.
Vice-admiraal Bebncke, do man met de gcina-
tigdo beginselen ten aanzien van den duikbuit- i
oorlog, die den staatssecretaris van Marine, v.
Capell, tüdcns rijn zg. „verlof' had vervangen en
«lie naar men algemeen geloofde ook tel zijn op
volger zou worden benoemd, blijkt alweer uit
de gTalic tc zijn. Hij is althans ter beschikking
van den chef der vloot gesteld, terwijl vicc-ad-
miraal von Mann von Edlcr van Tiechler aan
gewezen werd om von Caprilc, «lïo nog altoos
niet officieel afgedankt schijnt to zijn, verder
te „vervangen"*. Dit ligt geheel in dc lijn van de
rede door Keizer Wilhelm deze week gehouden, 1
waarin het heette, dat dc duikbootoorlog met
kracht moet worden voortgezet. Voor een der
gelijk avontuur is von Relincko klaarblijkelijk
niet te vinden geweest.
President Wilson heeft in een fe New-York
gehouden rede verklaard, dat thans geen volke
renbond kan worden gevormd, want dit zou
slechts een verbond tegen een gemeenfchappe-
lijken vijand rijn. Ook na den vrede is het on
waarschijnlijk. dal een dcj-gelijke bond tot stand
zal koinen, althaDs zoo inidt het weinig be
moedigende oordeel van den President der Vor-
ecnigde Staten.
juist één dag hebben we pp de ïeede ge
legen en vervolgden toen onze reis; dev
eerste haven, die we daarna bereikten, was
di9 van het heerlijke Las Palraas, op dc
Ganarische eilanden. Veertien dagen had
den we gestoomd, de gevaarlijke gebieden,
angstvallig vermijdend, en kwamen 23 Juli
aldaar aan. Na de gebruikelijke saluutscho
ten, die van Hen wal werden beantwoord,
gingen wij voor de haven ten anker. Ve'e dat dit adres mede ondersteund werd do:
schepen, ia het begin van den oorlog naar je „Deutsche Friedensgesel-'schafl", het
De weg naar den vrede.
De Nederlandsche Anti-Oorlogsr .ad deelt
mede:
Onlangs is in de pers reeds terloops mel
ding gemaakt van een aires, dat door het
„Duitsche Comité van Vrouwen voor Duur-
zamen Vrede" gericht was san den Doitschen
hier gevlucht, lagen nog steeds in de haven
gemeerd1, 's Avonds gingen we aan wal;
maar daarover meer in den volgenden brief
M. A. ZW.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Leiden: Geslaagd ia voor het propae-
met passagiers, een ongeluk bij" zulk weder
ernstige gevolgen kan hebbenHet geluk
«Hondo onsaan S.B.-zij«ïe, van «3e Noor-
dam" dreef het monster voorbij, onze gemoe
deren kregen lucht, het gevaar was voorbij.
Het is geen wet van evangelie, «Jat- bij even-
tueele aanvaring zoo'n drijvende mijn tot
explosie komt. Volgens een specialiteit
aan boord (hij is in militaire «iienst eenige j slaagt! voor het prop.
Utrecht: Aan do Veeartsenijkundigo
Hoogeschool rijn geslaagd voor het can«3i-
«Daatsexamen dc heeren A. J. Ie Coultre,
J. Soubring en H. P. van der Veen en voor
het vceartsenijkuncTig examen eerste deel
de heeren K. H. Eijkman, W. R. Knap, W.
F. J. van Rooy on W. Winda.
Delft. (Technische Hoogeschool). Ge- I hetzelfde van de zijde van den Arbeidersraad
„Verband für Internationals Verstandigung",
den „Bnnd Neues Vatsrland" en de Zentra!-
stelle „Völkerrecht''.
De tekst van dit adres Inidü als volgt:
„Gedurende ds laatste maanden is de inter
nationale belangstelling voor He instelling
van een Volkerenbond weer op den voorgrond
getreden. Breeds volkskringen, parlements
leden en regeeringen van verschillende vol
keren, zien in de instelling van een Volkeren
bond den zskersten waarborg voor de voor
bereiding van vergaande tosnadering tus-
Schen de volkeren en .voor vermijding van
oorlogen in de toskomst.
In Frankrijk hebben de Parijschc socialis
ten de regeering verzocht stappen te doen om
te komen tot de praktische verwezenlijking
van dezen eïsch. in Oostenrijk geschiedde
jaren bij 't demonteeren van mijnen geweest
moet een mijn aan «Je oppervlakte drijvend
onschadelijk rijn, evenwel door aangroeiïng
van schelp- en schaaldieren aan de stang,
waaraan zich de ketting met anker bevindt,
wordt do afvuurinrichting bij losslaan niet
uitgepikt en blijft hij dus gevaarlijk. Liever
mnak ik er geen proef mede, in negen van
de tien. gevallen rijn tie drijvende nog
intact.
en waterbouwkunde de heeren J. F. v. Ber-
kum,L. v. Zuylen on J. W. P. Jansen; in
de werktuigbouwkunde «3e heer H. C. King
in do scheikunde do heer F. van Daalen.
Verder rijn geslaagd voor het propaedcu-
tisch examen in do weg;, en waterbouw-
in de weg- I Je Weenen.
Ih Nederland hebben rich ministers en
Volksvertegenwoordigers voor hei denkbeeld
Uitgesproken en pacifisten zijn bezig met het
uitwerken van een ontwerp.
In Zwitserland heeft de Bondspresident
het onderzoek van de beginselen van een
kuncJo do heeren C. F. DSIfos en J. Plan te- Volkerenbond en liet uitbrengen van een
main do werktuigbouwkunde «te heer W. rapport hierover aan den Bondsraad aan een
G. Mullerin dc electrotechniek die heer J. vooraanstaand jurist opgedragen
Limborgh; in do soheikumte de heeren A. j In Engeland heeft Lord Grey de vraag
weer op «len voorgrond gebracht door een
onlangs verschenen br:chore, waarin hijzjjn
standpunt in dese uitvo rig uiteenzet.
Terwijl Lord Robert Cecil in Februari
1.1. nog verklaorde, het van beteekenis te
achten, alle groote mogendheden als ge
lijkgerechtigde leden bijeen te roepen vooq
de instelling van een Volkerenbond, heeft
de Engelsche minister Barnes onlangs de
Nederlandsche Regeering opgewekt, «lat dcz&
voorbereidende stappen zou doen, om eei,
bond alleen van de Geallieerde cn Neutral!
slaten met uitsluiting van de Centrale Mo»
gendheden tol stand te- br_ngen.
In Amerika sprak Wilson zich herhaalde
lijk voor ren volkerenbond uit en het vraag*
stuk wordt in de dagbladpers voortdurend
behandeld.
De Duitsche Regeering heef: in antwoord
op de Pauselijke Nota principi:el hear in-i
stemming met ds instelling van een Volkeren-'
bond verklaard. Nadat nu deze vraag bij do
verschillende volkeren opnieuw op den voor
grond is gekomen, beschouwen ondergete
kenden het als een volstrekt vereisohte, dat
Duitschland zich nogmaals hierover uit
spreekt om niet wederom, zooab reeds zoo
dikwijls het geval was, zichzelf te isoleeren.
Gndergeteehenden verzoeken derhalve aan
Uw Excellentie:
1<>. Be instemming van de Duitsche Re
geering voor een Volkerenbond in het open
baar opnieuw duidelijk tot uitdrukking la
willen brengen en op deze th.-ore'ische in-
stemmingsverklaring een praktische daad te
doen volgen, doordat oo>.: aan de zijde der
Duitsche Regeering een Commissie zal wor
den ingesteld van mannen en vrouwen, sóate-
lieden, volkerenreohtsgeleerden en pacifis
ten, aan welke commissie de voorbereidende
studie zal worden opgedragen ter verwezen
lijking van een Vo'kcrcnbond, tezamen met
het maken van een ontwerp hiervoor.
2o. Invlced te willen uitoefenen op de met
Duitschland bevriende Regeeringen, in bet
bijzonder op de Nederlandsche Regeering,
om ta bevorderen, dat men niet zal overgaan
tot de uitsluiting der Centrale Mogendheden,
welke door de Engelsche Regeering wordt
gewenscht en, dat integendeel de Centrale
Mogendheden van het begin af aan deel zul
len nemen aan de voorbereidende stippen
ter bereiking van een Volkerenbond met ge
lijke rechten en gelijke verantwoordelqk-
heid
3o. Om te voorkomen, dat de studies,
welke thans in de verschillende landen wor
den gemaakt, te veel versnipperd worden
en om te bevorderen, dat de resultaten van
deze studies in het algemeen belang produc
tief zullen worden gemaakt, van Duitsche
zijde op te wekken tot een internationale
uitwisseling van de principieel© gezichtspun
ten en zoo mogelijk den weg te effenen, tot
het uitbrengen van internationale rapporten!
en tot bet verkrijgen van internationale sa
menwerking.
Door uilvoering-te geven aan het bov„n-
fctaande, £ou "de Duitsche regeering tege
moet komen aan de wenschen Van breed©
volkslagen en zon rij tevens aan vriend en
vijand in het buitenland het bewijs geven,
dat men in Duitschland ernstig bereid is
met alle slat?n der wereld in gemeenschap-
pel ijken arbeid de grondslagen te leggen,
waardoor een duurzaam samenleven der vol
keren in vrede mogelijk zal worden.
Onder ge teke n d ?n hopen met den meesten
nadruk, dat Uw Excellentie de dringende
noodzakelijkheid van bovenstaand verzoek zal
inzien en dienovereenkomstig zal willen han
delen.''
Haifa.
Het Joeilsch Corresp.. bureau schrijft:
Haifa, dat nu in handen der Engclscben is
gevallen, is een der oudste steden ran Pa
lestina. Het wordt roede genoemd bij de ver
dediging van bet land door Joznn. cn behoort
tol öe sleden die een groote toekomst tegï-
moct gaan. Het ligt op de hellingen van
«ien berg Hamel. Waar Haifa ligt springt
de berg vooruit in dc Mirldcllandsche Zee en
biedt zoodoende een voortreffelijke bescher
ming aan dc hij ven van Haifa,
Van Haifa .tot Akko de oude vesting
St Jean d'Acre vormt dc zee een bocht
die als «Ie beste natuurlijke haven van w
Mid«iellandsebe Zee mag geldeD.
Haifa is met den Hedsjaz-spoorweg ver
bonden door ccn spoorlijn, die bjj Kfar-Ze-
maeh het Zuidelijke deel van het meer vin
Tiberias bereikt cn bij Eórcï (Doraa) «ïe oude
hoofdstad van Baschan bij den Hedzjas-
spoorweg aansluit. Zoo is Haifa dc natuur
lijke uitvoerhaven voor het aan graan zw
rijke Hauran en voor hef. h«?e-Ï€ trans-Jor-
daansehc gebied. Over Daniaskus en het ou
de Palmira is Haifa rechtsreeks met Meso
potamia. verbonden cn met Afcbo door een
vertakking vod den Hcdzjas-spoorvrcg.
Zoo kan Haifa een groote toekomst heb
ben. De opbloei van deze stad komt tof
uiting in de stijging ven den in- c-n uitvoee.-
Dc invoer bedroog in 1912 f 1,090,000, de
uitvo«jr 775,000. De bevolking bestond voor"
deD oorlog nit twintigduizend zielen, waar
van twee «luizend Joden en tweeduizend
Duitschers. De Joodsehc ned«wzetting in Hai
fa heeft zich uitgebreid mét de ontwikke
ling van dc Joodscho koloniën in beneden-
Galileh. Haifa heeft een machien- en oliefa-
biiek „Athith van betrekkelijk groote bc
tcokenis. De Technische Universiteit, die op
een «Ter prachtigste gedeelten \an den berg
Karmel id aanbouw is. vormt hot mi-U :'puut
van de ondcrwij*cinrichlingen. Kort voor den
oorlog was deze universiteit, het voorwerp
ven een hevigen strijd tusschen de ,,UiICs-
verein von Dentschen Judon", die er een
Duitsche universiteit van wilde maker., en do
Zionisten, dio' het Htfcrecnwsch als onder
wijstaal cischtan. Tn den loop van den or,ring
heeft de Hilfsverein het afbreken van de
verbinding mct'dc Russische cn Ameiikaan-
scho Joden, die eenïge. milliOenen vor r de
universiteit hebban gestort, gebezigd om den
giond, geechenk van het Joodsch Nationaal
Fonds, en den bom: in handen tc krijgen. De
verovering van Haifa gooit nn de plannen
van do „Hilfsverei*' in duigen. Voorts bestaat
er in Haifa nog cru Hebreeuwse te taal
school en eenige lay- :*- scholen voor j'ongzns
*n meisjes. Voor den oorlog was een begix
gemaakt u:et «ka Lcuw van een Joodse Lie
wijk naai- liet voorbeeld van Tel-Awiw.
