LEIDSOH Ui DAGBLAD.
PRIJS S>RB ADVERTENTIEN:
Kföi 1—tS regals 1X>5. ÏAdor-9 rsgol meer
1 WKL Kiebin afwrMtnltta van SO woor-
Ësc W Dents oontfant; sik tiental woorden
meer 121/» (tent,—Incasso volgens poet recht.
!F«>r ©rentueele opzending van brieven ÏO cent
porto te betalen. Bewijsnummer G Cents.
Bureau Noordeindspleln. Telefoonnummers voor Administratie 175, Redactie 1507.
PRIJS DEZER COURANT.
[Voor Leiden p, 3 mnd, f 1.85 p. week f 0.13
'Buxfen Eenden waar agenten ge
vestigd zijn per. week ra ra ra 0.13
Franco per post o ra-"ra~"ra 2.25
Donderdag 19 September 1918.
Nummer 17963.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Officieele Kennisgevingen.
GELDIGE VISCHKAARTEN.
i i De Dirooteur van het Distributiebedrijf voor
Vleesdh en Visch brengt ter kennis van belang-
fhobben, dat morgen (Vrijdag) geldig ia Serie
iP 800 tot 1000.
Lolden, 19 September 1918. 1
INWISSELKAARTEN VOOR BOTER
ODa Burgemeester der gemccnbe Leiden
Krengt ter kennis van Hotel-Restaurant- en
Caféhouders dat inwisselkaarten voor het
fee tijdvak der Boter en Vetkaarton, welke
[op Maandag 33 September a.s. aanvangt,
fean het Vetbureau, Burgateeg kunnen wor
den afgehaald op Vrijdag 20 September
|u.s., des namiddags tussohen 2 on 5 uur.
De overgebleven inwiasolkaa.rten van het
feerste tijdvak moeten ingeleverd worden op
Donderdag 26 September a.s.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden, 19 September 1918.
ff' VERVOER VAN AARDAPPELEN.
Do Burgemeester der gemeente Leiden
brengt ter kennis van belanghebbenden dat,
personen, die aardappelen hebben geteeld,
er op worden attent gemaakt, dat het
.vervoer van aardappelen
zonder vervoerbewijs, afgegeven door den
Regeeringaoommissaris van Zuid-Holland,
ook voor eigen gebruik ten strengste verbo
den ia.
Het is gebleken, dat nog niet algemeen
Gekend is, dat de verbouwers van aard
appelen zelf aansprakelijk blijven
voor de opbrengst van bun land. Wanneer
'dus iemand land gehuurd heeft zonder
huurcpntr^ot eu dit niet j aarlijks
gewoon was te dom, wordt die hiuur
als ongeldig beschouwd en blijft de ver-
b o u w o r verplicht, de op dit land vor-
b->uwde aardappelen ter beschikking van de
Regeering te stellen.
Alleen wanneer het contract naar het oor-
Itteel van den Regeeringscommissaris overeen
l;omstig do bepalingen is gesloten, kan door
Jt, O. voor do op dit land verbouwde aard
appelen en vervoerbewijs worden afgege
ven, na inzending van een door do Land»
bouwcommissie van de Gemeente, waar liet
land gelegen ia, afgegeven bewijs van het
aantal E.G., dat van het land afkomt en
eon opgaaf van de groote van bet gezin,
verstrekt door de afdeeling „Bevolking"
van de Gemeente waar do persoon woont-,
1' I N. G DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden, 19 September 1918.
INVRIEZEN WILD, KONIJNEN EN
PLUIMVEE.
Do Burgemeester van Leiden brengt Ter
tehuis van belanghebbenden dat do Minister
Van Lan-dbouw, Nijverheid en Handel, bij be
schikking van 16 September 1.1. No. 48916,
afd. Orisiazaken, bureau Volksvoeding,
Gelet op artikel 6 der Distributiewet 191G-
hoeft goedgevonden:
onder intrakikiioi g der beewhilckingen van 5
November 1917, 24 November 1917 en 7 De
cember 1917, resp. no. 2226, 2330b en 2662,
afd. Crisiszaken, Bureau Landbouw, bet vol
gende te bepalen:
1. Het is verboden, wild, bedoald in arti
kel 17 der jachtwet, benevens taonme en wil
de konijnen en pluimvee, ter bevriezing op te
slaan of op te doen slaan in vriesinrichtin
gen of daarmee gelijksta ande inrichtingen of
op eenige andere wijze te verduurzamen of
[te doen verduurzamen.
2. De verbodsbepaling sub 1 gestold. Lp niet
van toepassing voor, zoover t'ot het opslaan
of doen opslaan in rriesinriahtinigen of daar
mede gelijkstaande inrichtingen of tot het
verduurzamen of doen verduurzamen, zoo
noo'dig onder 'daarbij te stellen voorwaarden,
toestemming is verleend door het Rijkskan
toor voor Pluimvee en Eieren.
3. Do regeling, vastgesteld in beschikking
van 5 Juni 1918, No. 39076, afd. Orisiszaken,
Bureau Volksvoeding, wordt door het verbod
sub 1 niet opgeheven.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
NIEUWE GELEIDEBILJETTEN
VOOR MANUFACTUREN
De Burgemeester van Leiden maakt be
kend, dat de Minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel,
Gezien zijn bekendmaking van 31 Jiiïl
1918, No. 27652, betreffende nieuwe gelei»
debiljetten voor Manufacturen,
HEEFT GOEDGEVONDEN TE BEPA
LEN:
dat ten behoeve van behangers, stoffeer
ders, meubelmakers, beddenmakers, en
kleedermakers, uitsluitend voor directe
bezorging en afhaling van goederen bij
particulieren, vanaf 20 September 1918,
vervoervergunningen kunnen worden aan
gevraagd bij het Rijkskantoor voor Manu
facturen, Laan CopeB van Cattenburoh 13,
sGravenhage' Door dit Rijkskantoor wor
den daartoe doorlooponde veryoervergun-
ningen uitgereikt, terwijl voor administra
tiekosten in rekening zal worden gebracht
een bedrag van f 6 per 12 maanden, in
gaande 20 September ïg^.
N. O. DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden, 19 Soptember 191§.
INTREKKING VERBOD VERVOER
KONIJNEN
De Burgemeester van Leiden brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat de Mi
nister van Landbouw, Nijverheid en Han
del bij beschikking van 16 September 1. 1.
No. 49649, ad. Crisiszaken, (Bureau Volks
voeding),
Gelet op de beschikking van 22 Augus
tus 1918, No. 29072, afdeeling Orisiszaken,
Bureau Volksvoeding, houdende verbod
tot vervoer en aflevering van tammen ko
nijnen,
HEEFT GOEDGEVONDEN:
voornoemde beschikking in te trekken.
N. O. DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden, 19 September 1918.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden;
Golot op de artt 12 en 37 der Drankwet;
Brengen ter algomeene kennis, dat door M.
P. D. LEK, wonende te Leiden een verzoek
schrift is ingediend, om verlof- voor don ver
koop van uitsluitend alcoholvrijen drank, voor
gebruik ter plaatse van verkoop in de benoden-
kamer achter den winkel van hot perceel Nieuwe
Beestenmarkt no. 21.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 19 September 1918.
Wethouders van Leiden ge
ven bij deze kennis aan belanghebbenden, dat
op Zaterdag den 28 Sept. e.k., des namiddags
to half twee uren op het Raadhuis, gelegenheid
zal worden gegeven om bezwaren in te brengen
tegen het verzoek-van JAN FILIPPO Hzn., na
mens Mr. Egbert de Vries, om vergunning tol
het maken van een mestbak van cementbelon
in den tuin van perceel Rapenburg no. 122.
Gedurende drie dagen vóór het tijdstip hier-
bovon genoemd, kan op da Secretarie kennis
warden genomen van de stukken, zoo die om
trent dit verzoek mochten zijn ingekomen.
N. G. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
STADSNIEUWS.
Bond van Technici.
Gisteravond hield in een der zalen van „In
den Vergulden Turk" de afdeeling Leiden en
Omstreken van den Bond van Technici een
druk bozochto vergadering, waarin als spre
ker optrad do heer J. N. Kleynenberg, alg.
secretaris van den Bond te Amsterdam.
ZooaTs do afdeelingsvoorziltcr, de heer H. W.
Nijhof, in zijn kort' openingswoord deed uitko-
mon, had deze bijeenkomst een propagandis
tisch karakter. De Bond is to Leiden en Om
streken geen onbekende. Meer dan de helft dor
technici zijn er bij aangesloten. Het is er ech
ter om te doen ook de -tweede helft onder zijn
vanen te brengen en hij boop^g, dat deze bijeen
komst daartoe mocht bijdragen.
Do heer Kleynenberg behandelde daarna de
vraag: Waarom en hoe moeten de middelbare
technici georganiseerd zijn?
In een breed opgezet en forsch gebouwd be
toog schetsfo.spr. eerst in het algemeen het nut
van organisatie, waartoe de ontwikkeling der
maatschappij had geleid, om vervolgens aan te
toonen, dat ook de middelbare technici daartoe
moeten overgaan, om te komen tot de erken
ning van hun recht en de waardecring van hun
ambt.
De technici vormen in hun verschillende groe
pen als Rijles- en gemoente-ambtenaren en in
particulieren dienst een middenstand, die meer
malcai in'het gedrang komt.
De hoogere technici ontvangen hun kostbare
opleiding te Deltt, voor het lager ambachtson-
derwijs worden schatten besteed, de middelbare
technici zijn op zich zelf aangewezen en moe-
ton met gebrekkige hulpmiddelen zich oen
plaats in de maatschappij veroveren. De on
derscheidene groepen staan los naast elkaar,
hun rechtspositie is slecht geregeld, hun sala-
Organisalio is dus dringend noodig. Maar
hoe? Ter beantwoording van deze vraag be
streed! spr. eerst hot N. V. V., dat de vakorga
nisatie dienstbaar maakt aan een politieke par
tij, do S. D. A. P., en keurde vervolgens even
zeer af de in kerkelijk vorband gebrachte vak
organisaties, om ton slotte de waarlijk neutrale
organisatie als don eonigen juisten vorm voor
te stollen en te verdedigen.
In de vakorganisatie moeten alleen do vak
belangen behartigd worden en deze hebben
noch 'met politieke nocli met godsdienstige be
ginselen iets gemeen. In dat verband ontried do
heer K. ook sterk de toetreding tot den Alg.
Ned. AmMenaarsbomd en besloot met een krach
tige opwekking tot aansluiting, bij den Neutra
len Bond van Technici.
De spreker werd principieel bestreden dcor
don heer J. Penseel, die alleen in een vakorga
nisatie, welke zich op het standpunt van den
klassenstrijd, stolde, voor rlc "lielanghebbqndèn
heil zag, terwijl ook nog do heer A. J. Mulder
enkele opmerkingen maakte.
Nadat de spreker uitvoering van repliek bad
gediend, sloot do Voorzitter de vergadering,
doch niet dan nadat enkele personen zich als
lid hadden opgegeven.
De afdeeling Leiden der Vereniging'
van Chr. Onderwijzers hei ft v;r:nd:rd. Aau
de orde was o.m. de benoeming van een
studie-commissie, welke tot tiak sal hebben
de voorstellen van het hoofdbestuur ,te 1^3-
studeeren en daarna de afdeeling van voor- i
lichting te dienen bij de heliamdeiing dier
voorstsJlen. De afdeeling hoopt op die wij'se
te voorkomen, dat belangrijke vragen, zooals
nu bijv. over het .Wetsvoorstel, alleen met
een „ja." of „neen" beantwoord zullen wor-
den, zonder dat degelijke beschouwing aau
zulk een beantwoording voorafging.
Nog werd in beginsel besloten tot het
houden van een Chr. Schooldag, zooals die J
reeds hebben plaats gehad in het West'and,
den Achterhoek, erz. Het afdelingsbestuur
zal binnenkort nu met een meer concreet
voorstel komen en trachten de samenwerking
daartoe met de schoolbesturen .te verkrijgen.
Ook werd1 een regeliugscommissie be
noemd met het oog op de jaarvergadering
der [V". v. Chr. O., welke 'in 1919 alhier
zal worden gehouden.
Hedenvoormiddag werd in het koffie
huis „Den Burcht', alhier Voor rekening
van de Centrale Land- en Tuinbouwbank te
Leiden Ööor den architect den heer; L. Van
der Laan aanbesteed de verbouwing, van het
perceel Stationsweg No. 8, waarin genoem
de Bank is gevestigd. Er waren tien inschrij
vingen, n.l. van de heeren N. v. 'dl Valk,
£30.785; H. Korswagen f23.495; D. Al
G. Barthen f23.170; J. H. v. d. Velde
£22.540; H. de Graaf, Koudekerk, 22.440;
J. Dietz f21.375; Jac. van Riet f21.280;
A. H. A. de Vrind1 f 21.250 en CL van Valde-
ren f20.747.
ÏWaar de woonplaats niet iZ Vermeld, is
deze Leiden.
Het aantal 'tot tou toe bjj dten pedel
ingeschreven candidaat-leden van het Leïdsch
Studentencorps bedraagt 64.
Te Utrecht zijn geslaagd voor het
gewone polit-ie-diploma do boeren J. de
Boer en S. Verver, alhier.
Ook ten derden male, giteravond,
was de Stadszaal bij de vertooning van
„Knijpen Maar!" uitverkocht.
Op de Staatsbegrooting voor 1919
komt, wat betreft do Rijksuniversiteit al
hier, het volgende voor:
Gelden worden aangevraagd o. m. voor
de aanstelling van een gewoon hoogleeraar
in het handelsrecht en burgerlijk proces
recht van een lector in de propaedeutische
wiskunde (f 2500). Wegens kosten voor
aanvulling en uitbreiding" der verzamelin
gen en hulpmiddelen voor het onderwijs,
voor reis- en verblijfkosten, voor perso-
neele hulp en sohrijfloonen, administra
teur, huishoudelijke en andere uitgaven
wordt een bedrag van f 5M5.320 aangevaagd
of f 56,215 meer dan voor 1918 werd toe
gestaan. O. m. is f 4796 meer noodig voor
het nieuwe bibiotheekgebouw.
Morgen, Vrijdag, zal het 25 jaar geledon'
zijn, dat de heer J. Postmus, haltechef alhier,
dienst trad bij de Noord-Zuid-Hollandsche
Tramweg-Maatschappij.
De „Sts.-Crt." bevat do statuten van da
Leidscho tonnisclub „Vitesse",
Gisteravond ongeveer halfzeven reed
onze stadgenoot de heer W: Pera per rijwiel
langs de Haarlemmertrekvaart. Juist bij het
afrijden der spoorbrug kwam hij met het
rijwiel te vallen, vermoedelijk door slippen.
In bewusteloozen toestand werd hij in de
naastbijzijnde woning gedragen, waar hij door
dr. Timmerman voorlcopig werd verbonden.
Hij had eenige verwondingen aan het hoofd.
Per .rijtuig werd hij naar zijn woning ge
bracht, waar hij spoedig brjkwam. De dokter
zag er geen gevaar in.
Hedenmorgen was de toss land zeer bevre
digend.
Gisteren hebben de rijwieldieven, na
onze gemeente oen poosje mat rust tie heb
ben gelaten, hun kansen weder beproefd met
betrekkelijk gelukkig gsVolg. Aan den Apo-
thekersdijk en den Nieuv?e-Rijn werden fiet
sen meegenomen, welke niet weder terug
kwamen.
De sociëteit „Musis Sacrum"'heeft
nu ook een bezoek van een der 'LeidScho in-
brekersbsnden gehad. Veel van waarde heb
ben de dieven niet kunnen vinden. De „oude
klare" was zelfs zoo goed geborgen, dat men
er niet bij kon komen. Toch was er nog
heel wat van hun gading in het buffet, waar
aan zij zich hebben te goed gedaan, terwijl
zij ook nog een en ander hebben meegeno
men.
Alsof dit pog niet genoeg ware, hebben
zij meubelen en Voer ook nog verontreinigd.
In den jaarlijkschen openbaren dank- en
bedestond voor liet Chr. Onderwijs, welke ge
houden wordt in de Pieterskerk dos avonds na
do „Unic"-collecto langs do huizen voor de
Scholen met den Bijbel alhier, zooals ook gis
teren geschiedde cn waarvan wij het resultaat
bereids meldden, trad als spreker ds.. J. Land-
wehr, van Rotterdam, die een rede hield naar
aanleiding van Jozua 5 13 en 14.
Do collecte in de tamelijk bezette kerk bracht
ruim f 72 op,
Nederland en de Oorlog,
Vervoer van herkauwende 'dieren eri varkens.
De Minister van Landbouw* Nijverheid
en Handel heeft met 19 September het ver
boeren of dóen vervoeren van herkauwende,
dieren en varkens verboden uit, naar of bin
nen een kring, omvattende Bet gedeelte der
gemeente Haastrecht, ten .Westen begrensd
door den HoenkoopScben weg en tan Noor
den door den I-Jsseï, alsmede de geheele ge-<
meente Hoenkoop; en behaald, diat, wanneer
bijzondere redenen afwijking van het sub A
bedoelde Verbod noodzakelijk maken, zooda
nige afwijking kan worden toegestaan door,
den burgemeester van Haastrecht en dien te
Hoenkoop, onder de door den distriotsveearts
te Leiden en dien te Utrecht aan te geven
voorwaarden. n i i i. I i
Smakelijk rookenl
In Twente zijn heed wat handen in de
weer voor het. verzamelen van varens. Op-
koopers betalen 4 cent per K.G. Menigeen
weet hiermede een flink dagloon te ver
dienen.
Maximumprijzen voor klompen.
Hert; Kon. Nat. Steuncomité heeft de na
volgende nieuwe maximumprijzen voor den
verkoop van klompen op bons vastge
steld:
Mansklompen f 1.40, vrouwen- f 1,25,
jeugdige personen 0,95, kinderklompen
f 0.75. (Deze prijzen waren oorspronkelijk
f 1,20, f 1,05, f 0,85 éh f 0.65).
De bons, waarop de oude prijzen nog
voorkomen, behouden hun geldigheid. In
de waarde van den toeslag brengt deze
wijziging geen verandering; deze blijft
voor alle vier soorten dezelfde; alleen
worden de bedragen hooger, die de bon-^
houders contant hebben bij te passen. Ter
.vermijding van misverstand worde hier
nog vermeld, wat do kooper hoogstens
heeft bij te passenVoor een paar man-
nenklompcn f 0.80, vrouwen- f 0.70, jeug
dige 'personen 0.50, kinderklompen f 0.40
per paar. De waarde van den toeslag be
draagt respectievelijk 0.60, f 0.55, f 0.4*5 en
f 0.35 per paar.
Invulling en (ondenteekening der bons
blijft gohandhaaft gelijk voorheen.
Een mijn in de Scheveningsche vlsschershaven.
Voor eenige maanden dreel bij Noord
westenwind een mijn de, Scheveningsche
haven binnen, die kort daarop zonk. De
aannemers voor heft onderhoud dezer ha
ven, de firma Prins, te Sliedrecht, konden
daardoor geen baggewerkzaamheden uit
voeren, daar de plaats, waar de mijn ge
zonken was, niet bekend was. De haven is
daarop sterk verzand. Men besloot daar
om de haven door duikers te laten afzoe-
lcen...Gisteren is helt aan duikers der firma
Dirkzwager te Maassluis na zes dagen
zoeken gelukt, do mijn to vinden. Zij ïs,
na boven gebracht te zijn, heden gede
monteerd De baggerwerkzaamheden kun
nen dus weder worden voortgezet.
Het conflict tusschen N. U. M. en
Sigaren-Importeurs.
Naar de „Tel." van zeer bevoegde zijde
verneemt, zou de Ned. Uitvoer Mij. waar
schijnlijk nog deze week, aan de expor
teurs van sigaren, nieuwe voorraden voor
den export voorstellen. Deze voorwaarden
zullen dan wel van dien aard zijn, dat de
exporteurs er genoegen mede nemen kun
non. Hiermede zal dan het conflict, dat
momenteel bestaat tusschen de N. U. M. en
de exporteurs en waardoor de geheele Ne-
derlandseho sigaren-industrio met onder
gang word bedreigd, tot oplossing zijn
gebracht.
Intusschen zal het, óók wanneer het con
FEUILLETON,
TyOHO BMHB.
Roman uit hot laatst dor 16de oouw, naar liet
Deemch. van VILHELM 0STERGAARD.
,,Hübt u wel gelet op den vreemden ke
rel, vrouw Kirstine Vfluisterde meester
Gemperlin. „Ik bedoel hem, die daar den
anderen steeds achterna loopt en zijn dik
varkenshoofd overal zoo keert cn wendt, of
hij het heelo eiland met zijn gretige oogjes
verslinden wil. Hij was het, dien de heer
Erik noemde met dien geleerden naam:
TL ai om rus Ursus Ditmarsicus U moet
hem eens goed opnemen I"
„Maar om welke reden toch, goede
meester 1" Vrouw Kirstine moest lachen,
enkel om het dwaze gezioht, dat meestor
Gemperlin trok.
„Om welke reden vraagt u 1 Omdat ik
net zoo good in het 'uiterlijk van de men-
eohon kan lezen, als uw geleerde man in de
Bfcerren! En ik verzeker u, vrouw Kirstine,
dat c5io breed-geschouderdej waggelende
sinjeur een gezicht heeft, dat ons nog veel
ergernis belooft. Let eons op, of meester
Gemperlin nu niet een goed profeet is."
HOOFDSTUK XIII.
Een vriend in nood.
Tyoho Brake was bozig zijn gasten rond te
leiden op „Uranieborg". Zij hadden mot
bewondering de kunstvaardige inrichting
aanschouwd, waarmee het heele slot van wa-
terleiding voorzien was die op de beneden
verdieping was aangebracht, .midden in een
gang, die dwars door het gebouw voerde,
't Was een kunstige figuur met beelden van
vogels en andere dieren; ronddraaiende,
stuurde zij die blinkende waterstralen alle
kanten heen. Daarop had men de groote,
gewelfde kelderruimte vlak ondcir het slot
bezocht, waar het laboratorium lag en waar
te gelijk een pomp was, zóó kunstig van
aanleg, dat het water door onzichtbare bui
zen geleid kon worden naar ieder vertrek
van het gebouw. Zoo had men het nu al tot
do bovenste verdieping gebracht in de
grooto zomerkamer, die versierd was met
praobtige, met bloemen-doorwevcn tapijten
en van waar men het heerlijkste uitzicht
had over de Sondl naar de kust van Seeland.
Eindelijk was men nu de observatoria bin
nengegaan, die zich bevonden onder tie py-
ramide-vormigo daken in den noordelijken
en zuidelijken toren. Hior werden een
menigte astronomische instrumenten ge
vonden, die keurig bewerkt waren, en som
mige daarvan nog versierd met do merk
waardigste voorstellingen en figuren.
Tycho Brahe verklaarde de inrichting van
de instrumenten en zijn gelaat straalde
van vreugde cn ijver. Vele knappe uitvin
dingen, om de nauwkeurigheid dor waar
nemingen to verbeteren, had hij aan zijn
eigen vernuft te danken en wat hij zijn gas
ton meedeelde, was voor dezen eveti nieuw
en interessant.
Erik Lange luisterde met de grootste be
langstelling op do fijne, droeve gelaats
trekken zijn reisgenoot, die den vorigen
avond onder den naam van Rainïaras Ursus
was voorgesteld, liet hot evenmin ontbrer
Icon aan oplettendheid, er was tegelijker
tijd een sluwo .loerende uitdrukking in zijn
kleine ocgjes, of hij er op bedacht was,
t-ooh zooveel mogelijk voordeel te trekken
van den uitleg, dien de slotheer bij ieder in
strument gaf. Alleen het derde lid van het
gezelschap de edelman, jonker van Nau-
cJersberg, scheen zich geweld te moeten aan-
dfoen, om een zoo geleerd onderhoud met do
verschuldigde opmerkzaamheid te volgen.
Er kwamen dan ook veel moeilijke, vreemde
woorden voor: Pinacdcïïëh (meetvizieren),
transversalen (vlakken, waardoor een ander
stelsel van vlakken op de een of andere
wijzo doorsneden wordt)aziinuthinstru-
menten (werktuigen om den boog van den
horizon te meten, begrepen tusschen het
zuidpunt en het snijpunt van den verticaal
cirkel van een hemellichaam met den hori
zon), enz. De heer von Naudsrsberg sperde
de oogen wijd open en wreef zich langs het
voorhoofd
„Wilt u wel gelooven, heer jonker, dat
het mij te geloerd is voor mijn gewoon, be
krompen menschenverstand U heeft alle
maal zulke wonderlijke uitvindingen ge
daan, dat er vast on zeker niets overblijft
voor uw opvolgers in do astronomische
kunst
„Integendeel." Tyeko Braho beschouwde
zijn gasten met ernstigen blik. „Ik wijs
slechts cïen weg. Hoe meer het mij gelukt,
d'ozo instrumenten tot volkomenheid te
brengen, des te verder zal men kunnen
doordringen in de wetenschap van de
eeuwige, wetten, die golden voor de bewe
gingen, de onderlinge afstanden en de ba
nen van hemellichamen. Zelf kan ik nog
voortdurend veranderingen en verbeterin
gen aan nnjn gesohriften toevoegen, naar
mate mijn werktuigen mij in staat stellen
tot fijner en nauwkeuriger waarnemen."
Zij traden nu een vertrek binnen, waar
van do wanden met goudleer bekleed waren.
Evenals in de andere kamers viel het licht
binnen door gekleurde glasruitjes, wat een
eigenaardig, mystiek schijnsel wierp op alle
voorwerpen. Tusscnen vele andere schilde
rijen hing er ook een voorstelling van een
hond, die zat te blaffen tegen do volle
maan en waaronder da volgende inscriptie
stond: „Nil morer uugas". (Ik geef niet om
praatjeG).
Do OostonrijlcEckc edelman was nieuws
gierig blijven staan.
„U heeft veel van dergelijke allegorische
voorstollingen met wijzo spreuken er onder,
welgeboren heer Tyoho Braheen ik denk,
dat die niet alleen betrekking hebben op de
geleerde kunsten en wetenschappen, maar
ook op eigenaardige gebeurtenissen in uw
loven."
„Dat hebt u niet verkeerd gezien. Ik ben
voortdurend blootgesteld aan lasteren
wat dit betreft, lijk ik dus op-den hond.
Maar zelf heb ik er niet veel meer schade
bij geleden dan de volle maan, die maar on
verstoord blijft neerstralen op het dier.".
Tycho Brahe wilde zijn gasten verder
rondleiden, maar, terwijl hij hot aangren
zend verteek met hon binnen trad, kwam
vrouw Kirstine hem al te gemoet. Zij scheen
iota op bet hart te hebben, wat zij hem vol
strekt zeggen wildfealthans zij gaf hem
toraluiks een wenk, en, terwijl Erik Lange
en de vreemde edelman zich verdiepten in
.da Latijnscho verzen on inscriptios, die
overal waren aangebracht boven deuren en
nissen, en boven do open schouw, fluisterdo
zij hem in hot oor
„Pecter Femlose wacht in do kamer hier
naast. Kan je hem cio gasten niet een
uurtje laten bozig houden 1"
„Waarom, liefste?" Tycho Brahe keek
zijn vrouw verwonderd aan.
„"Word nu maar niet boos, baste man!"
En liofkoozend streek zij met do, hand over
zijn arm. „Maar er is een Iieele troep boe
ren 5dio maar steeds aandringen om je te
spreken te krijgen, daar jo toch hun wet
tige heer en overheid zijb on zij niet langer
konden waohten, met jo hun geval voor to
dragen."
Tycho Brahe haalde vol ergernis do
schouders op
„Waarom gaan zij niet naar mijn rent
meester? Tot hem konden zij zioh wenden
als zij iets te klageii hebben. Dat heb ik
hun vroeger ook al gezegd."
„Maar do rentmeester kan hen toch niet
helpen zooals jij?"- pleitte vrouw Kirstine.
„Toe, luister nu maar eens naar wat die
arme mensehen c«p het hart hebben."
Tycho Brahe schudde misnoegd het hoofd.
Maar de vriendielijk-kalmeerende" woorden,
dfie zij nu weer, als zoo dikwijls, tot hom
sprak, misten hun uitwerking niet. Hij ver
ontschuldigde zich tegenover zijn gasten,
terwijl hij zei, dat een van zijn assistenten
hun cle overige inrichting van het slot zou
laten zien, tot hij terugkeerde.
Bij den hoofdingang van „Uranieborg"
had zich een schare vermazeld, die voor het
gtootste deel met recht gebogen ging onder
den last dea levens. Zij droegen grof-wollen
kielen en de half-hooge, spits toeloopcndo
hoeden hielden zij in de hand. Zij waren
luide aan het spreken, maar, niet zoodra
vertoonde de slotheer zich op de trap, of zij
hielden op, en éón van hen trad naar voren
op den jonker toe. Het was een oudo man
en do lange, witte haarlokken vielen hem
tot op de schouderstoch scheen hij eenige
meerdere Waardigheid te bezitten dan
do rest.
(Wordt vervolgd.)]
