No. 17S49.
LIIDSCH DAGBLAD Dinsdag 3 September.
Tweede Bh&ê
Anno 1918.
Nederland en de Oorlog.
pjjJtakleodingvoorziciiing.
Heb Bureau voor Mcdedleelingen inzake
go Voedselvoorziening meldt
Inrichtingen die confectie vervaardigen,
zullen wel doen, zoo dit nog niet ia ge-
sdliied, dn verwijld, bij do Rijkskleedervoor-
yiening, Goudsche Singel 70, te Botterdam,
formulieren aan te vragen, die zij moeten
inzenden om voor het bewerken van ver-
schillende kleedingstnkken voor do Rijks-
Iclcedingvoorzioning in aanmerking te kun
nen komen. Op aanvragen die na 6 Septem
ber a.s. inkomen, kan alleen bij een moge
lijke tweede verdeeling van werk worden
golot.
Houders van courante stukgoederen, ge
schikt voor klceding en ligging in Engeland',
kunnen deze onder nader overeen te Icomen
voorwaarden verkoopeh aan de Rijknklecv
jEngvoorriening, met welke zij zich daar
voor dan in verbinding stellen. De direc
teur der R. K. V. is hiervoor, na vooraf in
gezonden aanvrage, te spreken op Maandag
9 en Dinsdag 10 September a.s. ten einde
mogelijk te voeren onderhandelingen snel
te doen verloop en, zal men wel doen
dio aanvrage vergezeld doen gaan van
een nauwkeurige omschrijving der goede
ren, zoowel wat prijs en q uniteik betreft,
en van eenige kleine stalen.
Broodkaartcndieven gesnapt
Wederom zijn, in verband met diefstallen
van broodkaarten op grooto schaal, eenige
personen aangehouden, en wel de kooplie-
1 jen L. O. en L. B., die aan een bewoner
van dio Meermansstraat te R'dam 700 brood
kaarten Rebben geleverd voor 50 cent per
stuk, en T. J. W. en -W. C. v. K., die 2000
broodkaarten van do 6Gsto en 68ste week af-
lovcrden aan een bewoner van den Goud-
bchenweg te Rotterdam, die als tusschen-
porsoon optredende, de kaarten zou afleve
ren voor 70 oent per stuk, terwijl liij voor
aich een commissieloon van een dubbeltje
per kaart had bedongen. Bovendien zijn bij
éen anderen koopman op den Goudlschen-
weg nog 700 broodkaarten van de Giste
week, die reeds verloopen zijn, gevoadlen.
Alle broodkaarten zijn in beslag genomen
en Vermoedelijk afkomstig' van buiten de
gemeente gepleegde diefstallen.
Gebleken is tevens, dat er ee>n belangrijke
handel in brood- en vetkaarton wordt ge
dreven. De burgerij betaalt gaarne een
gulden voor een broodkaart en tot een
rijksdaalder voor een vetkaart.
Het convooi.
Naar wij vernemen bevond het convoot
naar Nederlandsch-Inclië, onder bevel van
kapitein ter zee De Joncheere, zich 30
-Augustus j.l. op 36 gr. Oosterlengte en 30
gr. Zuiderbreedte, dat is dus ongeveer 300
mijlen Zuidoostelijk van do Delagoabnai,
Alles was wel aan boord.
Het conflict met de sigareninduslrie.
Dit de kringen van Sigarenfabrikanten
Wordb ons hot volgende geschreven:
De 'juiste oorzaak van het uitblijven der
conheidssigarem, welke aanvankelijk be
schikbaar zouden worden gesteld door die
fabrikanten, die een gedeelte van hun
fabrikaat wenschen te exporteeren, vindt
aaar grond in nieuwe eischen der N. U. M.
Doze zijn zoo hoog gesteld, dat noch do far
iirikanten, noch de buitenlandbche koopera,
daaraan kunnen voldoen.
Nu de fabrikanten de mogelijkheid wordt
ontnomen het verlies op do eenhcicfesigaren
gedeeltelijk uit den export te dekken zou
dSua de eenheddbsigaren moeten vervallen,
waartoe echter de regeering niet is te vin
don.
Ieder systeem om heb verlies op do een
heidssigaren te vinden door een prijsvorhoo-
ging der overige sigaren voor het blnnen-
landscho verbruik, blijkt onuitvoerbaar te
rijn. Wanneer dus de Minister van Land
bouw en de N. U. AI. er niet spoedig toe
medewerken een practischo oplossing moge
lijk to maken, wordt de industrie genood
zaakt haar fabrieken te sluiten, waardoor
circa 40.000 werklieden broodeloos worden
en dat terwijl nog grondstoffen voorhanden
zijn en talrijke orders op uitvoering wach
ten..
Een buitenllandsche beschouwing
over het weik van mr. Vissering.
Eet „Journal des Débate" publiceert, vol
gens een part, tel1, van het „HMd.'', ©en lange
beschouwing, geteekendi Raffalovitch, naar.
aanleiding van het verslag van mr. Visse
ring over de NederlanJdsoho Bank, dat, naar!
<je schrijver zegt, van, algemeen belang
is. De Holïandeclie bankiers hebben hot' ge
luk gehad1 de belangrijke rol te kunnen spe
len van schakel tusschen den Staat en de
kapitalisten. De president is in de gelegen
heid den loop Ider zaken in de gekeele we
reld te volgen. Het verslag vormt een waar-
flevol documient, dat men ter raadpleging
kan naslaan.
iWat betreft het sombere beeld; dat mr.
Vissering! schildert van ld© vermoedelijke
gevolgen van don tegenwoordigen oorlog,
zegt Raffalovitchj dat men niet moet verge
ten, dat Nederland een aan Duitscklaiid
grenzend land is en dat het dus geneigid is
gevolgen te zien, zooals deze voor do
Scntralo Rijken zullen zijn.
iTen slotte legt de schrijver er don nadruk
.ftp, dat mr. Vissering partij gekozen heeft
yóór de handhaving van do volledige rol,
$ie het goud: speelt als monetair metaal :en
togen de .pogingen, die in de pers zijn aan
gewend om het te vervangen door interna
tionale betaalmiddelen. Dit oordeel, dan af-
is van en man zóó bevoogld als
Vissering, dient men met zorg vast te
™ggen< -,i -h|j
Huissliichtiugen, 11
Het Bureau van het Kon, Ned, Land-
youw-Comitó heeft aan den Minister van
Landbouw een sohrajven toekomen,
..Waarin het mededeelt, dat ts$ do zijde der
^6b Comité aangesloten vareooigssgwi
rdeyep omkwamen, in fweMe# als hot .ware
t jggsluidend .&ordt uiteengezet,
'dat voois
centralisatie van de huisslachtingen mot
do daaraan verbonden verplichte keurin-
Gen, ondraaglijke lasten zullen worden go-
legd op de landbouwers, die voor eigen ge
bruik wenschen te slachten.
Er wordt betoogd, dat dusdanige bepa
lingen voor eigen-mesters" belangrijke
kosten en tijdverlies met zich zullen bren
gen.
In dezen gedachtengang zijn zegt het
Bureau de Geopperde bezwaren aanne
melijk, omdat het voor de hand ligt, dat bij
de instelling van centrale slachtplaatsen
de dieren in uitgestrekte gemeenten over
lange afstanden vervoerd zouden moeten
worden, terwijl het terugbrengen van het
geslachte vlecscTt niet zou kunnen geschie
den, dan nadat het voertuig, waarmede het
vervoer van de levende dieren heeft plaats
gehad, dadelijk gereinigd is. Bovendien zou
het vervoer plaats hebben onder de ooGen
van de burgers en van de arbeiders, die
zelf niet kunnen slachten, hetgeen bij den
geprikkelden toestand, waarin deze verkee-
ren, de ontevredenheid slechts zou verhoo-
gen.
Door een aldus doorgevoerde centrali
satie, zouden vele dorpsslagers hun verdien
sten verliezen. Bovendien zal, aangezien in
de meeste gemeenten speciale slachtplaat
sen worden ingericht, een dergelijke cen
tralisatie kostbaar zijn.
Heb komt het Bureau voornoemd voor,
dat aan de hand van de ministerieels be
schikking van 20 Juli 1918, betreffende
slachtverbod enz., deze bezwaren ongegrond
en voorbarig zijn.
Intusschen heeft", naar de meeninG van
het Bureau, deze bepaling van 's Ministers
beschikking aanleiding tot misverstand ge
geven, omdat men gemeend heeft in een
der voorwaarden dier beschikking te moe
ten lezen, dat thans alle slachtingen in cen
trale slachtplaatsen moeten geschieden.
Deze opvatting is - zegt het Bureau niet
juist., omdat er immers niet staat, dab alle
slachtingen moeten geschieden in centraio
slachtplaatsen, door den burgemeester aan-'
Gewezen. Er staat alleen, dat alle slachtin
gen, dn gemeenten, waarin een centrale
slachtplaats is aangewezen, uitsluitend in
dio slachtplaats moeten geschieden.
De vraag rijst thansHoe moeb het dan
gaan in gemeenten waarin door den burge
meester geen centrale slachtplaats is aan
gewezen 1
Het Bureau hoeft nu den Minister 'om
inlichtingen gevraagd omtrent de juiste be-
teekenis van zijn 'beschikking. Yoor het Ge
val daarin een imperatief gebod van slach
ting in centrale slachtplaatsen voor allo
gemeenten des Rijks moet worden gelezen,
geeft het Bureau Z.Ex. imet den meesten
aandrang in overweging, in dat geval een
zoo ruim mogelijk te maken van de be
voegdheid, welke hij zich heeft voorbehou
den, om aan de burgemeesters machtiginc
te verleenen, meer dan één centrale slacht
plaats aan te wijzen.
Ten slotte- verzoekt het Bureau den Mi
nister de kosten van de kouiing niet op do
huisslachtingon te doen drukken.
Vliegeniers opgepikt.
Dë sleopboottreiler Zeeland R. O. 39
heeft op de vissoherij twee D uitschei vliegers
opgevischt, wier vliegtuig wegens een mo
tordefect niet verder kon opstijgen. De
vliegers vernielden hun vliegtuig. Nadab zij
eenigen tijd aan boord van den troiler ge
weest waren, werden zij door een ander
watervliegtuig overgenomen.
Eieren beneden den maximumprijs.
Terwijl men, bij een door de regeoring
vasbgesbeldlen maximumprijs van 14 cent in
de groote steden graag 25 cent en meer
voor een ed betaalt, zit men als gevolg van
het vervoerverbod hier en daar op het
platteland gewoonweg meb do eieren verle
gen, zooala blijkt *uit een feit, dat zioh dezer
dagen op een dorp in Limburg voordeed.
Daar waren naar heb ,,Hbld." meldt cbor
een ambtenaar een honderdtal eieren in be
slag genomen en Vanwege de autoriteiten
werd den burgemeester opgedragen, (Bon
voor raad te verkoop en tegen den vastgo-
stelden maximumprijs. De burgemeester
was echter genoodzaakt te berichten, dat
hij geen gevolg aan de opdracht kon geven,
daar hij in zijn geheele gemeente niemand
kern vinden, die meer dan 8V£ cent per stuk
wenschte te betalen.
Nedcrlandsche bemanningen aangebracht.
Aïet heb stoomschip „Maasstroom" zijn uit
Engeland in ons land teruggekeerd eenige
opvarenden van de door Duibsoke duikboo-
ten vernietigde Nederlancfeche schoeners
Remke en Flovo X. De gezagvoerders van
deze beide schepen zijn nog in Engeland
achtergebleven,
Broodgraan.
In een gisteren gehouden vergadering
van de afdeeling Zuidelijk deel Noord-Hol
land der Yereeniging van Nedorl. Akker
bouwers, heeft, naar het „Hbld." meldt, de
heer Colijn meegedeeld, dat hij zeker meent
te wotep, dat de nieuwe Alihister van Land
bouw den landbouwers eigen broodgraan
voor gezin en personeel zal laten. Hij stelde
voor, bij benoeming van den nieuwen titu
laris aastoncfe zioh tob dezen te wenden, met
verzoek, aan dezè zaak de noodige aandacht
te schonken en een spoedige beslissing be
kend te maken. Aldus werd besloten.
Oostenrijksche dankbaarheid.
Men seint uit Weenen aan de „N. R,
0." dab de bladen, dio over de terugkomst
van do in Nederland met vacantie vertoefd
hebbende Oostenrijksche kinderen schrijven
meedeelen, hoe dfezen vel lof en drinkbaar-
hoid zijn over hun verblijf hier te lande en
de hun bewezen gastvrijheid. Alle kinderen
zijn, niettegenstaande de lange en ver
moeiende reia, in uifcnemonden gezon.dk ai dB-
toestand aangekamen en zijn bijna zonder
uitzondering veel dikker geworden.
Stopgezet i"I LI"
Aan, dé Werf Contact te Haarleni Staat r'ee'dg
sb'd&rt' a enigen tijd' cl'a afd'ealiag scheepsbouw
stop wogens gebrek aan materiaal. Hoewel er
uitzicht is, dat er weer oen kleine hoeveelheid
materiaal zal komen, wordt door do directie
ovenvogon, welke maatregelen tc nemen zijn in
geval stopzetting van den arboid blijft voortdu
ren. Met bet Kon. Nat. Steuncomité: wordt over
leg gepleegd in zako stcunverleenLng.
Wegens gebrek aan steenkolon ia do Eersto
Nederl. Kogellager- on Schroeven fabriek 1o
Voorburg, welke hoofdzakelijk voor bet Rijk
werkt stopgezel. 150 man zijn hierdoor zon
der werk.
UIT OE OMSTREKEN
VOORSCHOTEN.
Gemeenteraad.
Voorzitter.: burgemeester E. Vernóde.
Als ingekomen stukken worden o.a. vermeld:
Schrijven van B. J. v. d. Peet, A. de Graaf, G.
A. v. Adrichem waarin zij him dank betuigen
voor do medewerking in zake de bestrating der
Kattenlaan; adres van do Commissie van Ad
vies in zake Voedselvoorziening, waarin zij
verzoeken geen melk uit Voorschoten te laten
gaan en olies bier te houden.
De Voorzitter zegt, dat dit ingevolge de circu
laire van den Minister van Landbouw onmoge
lijk is.
Baron Schimmelpenninck, intusschen geko
men, stelt een voorloopigen maatregel voor, ook
dit is onmogelijk. Al deze' stukken worden voor
kennisgeving aangenomon. Aan Baron Schim-
melpennjnok wordt ontheffing verleend van f 4
in zako zijn aanslag in de hondenbelasting.
In'handen van B. en W. worden gesteld in
zako advies: Adres Nod. Bond v. Gem.-Ambtc-
naTon, een voorloopig plan voor een op te rich
ten rustoord: uiltreksel rapport ran den Bond
van Gem.-Ambtonarcn afd. Zuid-Holland; ver
zoek om subsidie van het bestuur van de Naai
school te Voorschoten.
Do commissie voor het nazien der gemeen
te-Tekening beeft alles in orde bevonden. Do
heer J. de Graaf vraagt nog enkele inlichtin
gen. De ontvangsten bedragen f 300.G74.67l/2,
de uilgaven f 319.076.85. Aldus een nadeelig
saldo van f 18.402.17V»
De gemeentebegrooling zal bij de leden cir-
culecren on in October behandeld worden.
Met cdgemeeno stommen wordt dr. R. Birk-
hoff, alhier, herbenoemd als lid v an de Com
missie van Toezicht op het M. 0. Voor hot col
lego van zettere worden op do voordracht ge
plaatst de boeren J. P. Schmal an G. C. Breu-
kink als tweede candidaten zullen aam Ged.
Staten worden voorgesteld de lieoren C. Eg-
gink Sr. on G. Mever.
De besluiten comptabiliteit word on goedge
keurd. Alvorens over te gaan tot do benoeming
vam een badmeester verzoekt de hoor 0. Eg-
gink Sr. de vergadering te schorsen en in ge-
heimo zitting over te gaan. Ruim een kwartier
daarna wordt do zitting heropend.
De Raad gaat over tot stemming. Delieer B,
3". Lamboo verkreeg 6, de heer A. Dannijs 3 en
do heor D. F. v. d. Plas 2 slemmeu.
Als leden voor do Commissio van Bijstand in
het beheer van het badhuis worden gekozen de
liecrem P. J. Bakker on Baron Sohimmelpen-
ninck. Nadat de heer C. Egging wegens drukke
/Werkzaamheden voor zijn benoeming" heeft be
dankt en de heer J. G. de Graaf wegens zijn
ouderdom niet in aanmerking wenscht te ko
men, wordt als laatslo lid aangewezen de heer
A. W. Kwak.
Vervolgens deed de Voorzitter voorlezing van
een adres aan B. en W, dn zake varkonsmes-
terij op groote schaal.
De Voorzitter meent, in het belang dor "ge
meente, dit aan den Raad te moeten voorleggen
opdat een doder er zijn oordeel over kan vel
len. In hoofdzaak zijn de inderteekenaara ver
bonden aam do firma J. M. van Kompen en
Zomen. In een bijgevoegde toelichting worden de
kosten," door de gemeente bij te dragen, ge
raamd op f 5000. Do Voorzitter stelt voor een
commissie uit don Raad to benoemen voor ad
vies. Thans ontspint zich een vrij levendig de
bat. Do beer C. Eggink bespreekt de sterfte. De
heer P. J. Bakker wil ze verzekeren, hetgeen'
bij verschillendo leden, nauw verbondon nhn
het landbouwbedrijf, gelach verwekt. Do liee®
R. Eggirik becritiseert vrij scherp de becijferia-
gon. Do heeren Koot cm L. cle Jong noemen
een inkoopsprijs f 45 hoogor en vinden de rial-
oo in eoo'n gezelschap -te groot. Zelfs Lelden
heeft zijn Raadsbesluit in zako varkensmestorij
to niet gedaan. Prof. Van Calear's meel krijgt
oveneena een beurt on wordt tamelijk aan do
kaak gesteld.
Vervolgens wordt aari' don heer 'J< ,W, Eg
gink teruggave gegeven yau belasting yoor JO
maanden-
Bij de rondvraag klaagt de- lieer G- Eggink
Sr. over de verlichting. Mot September treedt
de wintor-regeling in werking.
De heor R. Eggink bespreekt, in verband mei
een begin van brand bij C. H. van Santen dezoi
'dagen, don toestand aan do brandweer. Hij
vergelijkt de slangen met sproeimachines en
zegt, dat het personeel zijn plaats niet weet. De
Voorzitter zal mot de brandmeesters verg aile
ron on overwegen.
De heer L. de Jong vraagt inlicbtingeii om
trent do werkzaamheden aan de brug bij C. CL
Breukink'. Dit blijkt een geschi lte zijn niet Rijn
land.
Baron Schimmelpenninck klaagt over de be
strating der Achterstraat. -Na het plaatsen van
nieuwe tramrails is do' straat daar erg slcchl
geworden'.
'Als slot wordt 'de zoepdistributie ter tafel ge
bracht door den heer J. C. de Graaf.
D? Voorzitter zegt, 'dat er voor Voorschoten
harde zeep onderweg is on. zachte zeep .weder
om aangevraagd.
r HAAGSCHE RECHTBANK,
Driemaal per week strafzitting.
Voortaan zullen 'driemaal peT week" voor,
'deze rechtband strafzittingen' gehouden' wor-
idea'i _i
Vervftfoching y|au broodkaarten, I
N, rA< Z., '44 jaar, meubelmaker to L f-
'd h, ëtond terooht ter zake, dat Hij oip 20
'Ajpril j/L te 'Leiden een broodkaart in'adi na
gemaakt, -
iBekLnaigde' h'aid uit Ket" lichaam yan' ©etf
broodkaart Konnetjea ge&ieflen," ten; daar; met
groene waterverf de letter „W." en ,46ste
tijdvak" op geschilderd.
Met deze valeche bonnetjes had hij zijn
dochtertje naar bakker W. gezonden in do
Klokstcog, ten einde brood te halen.
JBckl. bekende het ten laste gelegde. Hy
incest nog zeven dagen met zijn brow]kaart
doen en had al zijn bonnen reeds ingefeyeriL
Do verschillende .getuigen verklaar tier
allen, dat de bonnetjes zeer sloéfef; nage
maakt waren. Do valschheid viei, zelfs by
oppervlakkige beschouwing onmiddellijk
in het oog.
De officier wilde de voor beklaagde ver
schillende gunstige verklaringen in aar-,
merking nomen en vroeg een voorwaarde-
delijbe gevangenisstraf van drie maanden/
l'ietadieïstaL
N. R. G. F. M., barbier te L o I d e n,
was ten laste gelogd, dat hij op 13 Mei, to
Leiden een fiets had weggenomen.
Beklaagde ontkende, het doel geliad te
hebben, het rijwiel voor zich te behouden,
Hij had deze daad bedreven om zijn familie
tc dwingen, hem financieel te steunen en de
fiets onmiddellijk teruggegeven.
Eiseh: oen voorwaardelijke gevangenis
straf van 8 maanden met egn proeftijd van
3 jaar.
Plundering van een broodkar.
G. v. d. H.j werkman te Leiden, A. v. 'd,
H.j cn A K.f blinker te Leiden, stonden te
recht, terzake dat zij op 11, April op de Laa-
gegracht te Lei d e n een broodwagen
hebben geplunderd. Zij hadden het zich daar
in lievindende brood uitgedeeld aan eeniigo
vronwen.
Eiseh: drie maanden gevangenisstraf,
RECHTBANK TE TIEL.
Do uitvoering der Distrfbatle-wet.
Een landbouwer te Dussen had een hoe
veelheid ongedorschte erwten in voorraad.
Krachtens beschikking van den Minister van
Landbouw d.d: 18 Juli 1917 mocht deze hoe
veelheid" niet door den landbouwer worden
ge'dorscht zonder dat daarvan mededceling
werd, gedaan aan den burgemeester zijoor
woonplaats.
Desondanks heeft hij zc toch gedorscht ea
de geëisehte opgave cn mededeel in g achter
wege gelaten, voor weflk feit hij zich voor do
rechtbank te Tiel had te verantwoorden,
De beklaagde werd echter van alle rechts
vervolging ontslagen, op grond', dat art, 8
der Distributïewet den Minister wol hot Techt
geeft, do aflevering van bepaalde goederen
te regelen en aan voorschriften te binden.,
doch dat dorschen van granen niet gelijk
staat met afleveren daarvan, al kan het
misschien gelden als ©sn voorbereidende han.
deling daartoe. Dat alzoo do Minister tot het
uitvaardigen van bovengemelde regeling
niet bevoogd was en do beklaagde dus niet
Strafbaar is voor het hem ten Jaste gelegde,
Een andere verwante beslissing heeft de
zelfde rechtbank gegeven. Het gemeentc-
bcstuur van Rosmalen had, bij rege
ling d.d. 31 Aug. 1917, verboden het vervoe
ren van granen binnen dié gemeente. Een
inwoner dier gemeente vervoerde toch eea
hoeveelheid rogge on stond deswege terecht',
Ook dezo beklaagde werd van rechtsver
volging ontslagen omdat het vervoeren van
graan wel oen handeling kan zijn, die met
de distributie van die goederen verband
houdt, doch dat zulks niet noodzakelijk hei-
geval behoeft te zijn, zoo'dat het gemeente
bestuur van Rosmalen onbevoegd was, zulk"
een uitgebreid verbod uit te vaardigen".
DE OORLOG.
Do scheepvaart der neutralen.
Het van Franse he zijde genomen besluit
Volgens hetwelk ieder neutraal vaartuig, dat
v;an den' vijand een vrijgeleide aanneemt, als
in het belang -des vijand varende wordt be-
Bchouwd en kans loopt op inbeslagneming en
Verbeurdverklaring is, naar de „Kreuzztg."
meent zonder twijfel na eamenspteking m!et
Engeland vastgesteld. Zonder de minste aan
leiding wordt getracht, een maatregel illü-
soir te maken, waardoor ide schade van
Duitschen kant, die'deoorlog voor de neu
tralen meebrengt), zooyeel mogelijk' beperkt
wordt.
Brutaler bonden jde belangen der neutra
len, niet op Zjjda worden geschoven, zoo
zegt het blad, en wanneer men naar derge
lijke middelen grijpt, welke de stemming te
gen hem' moet beïnvloeden, kan men daaruit
zien, hoe zwaar hij onder het gebrek aan
s'cheepsruimfe lijden moet
De mis te Leipzig,
De mis' te Leidzag is idit jaar door 6430
buitenlanders bezocht tegeu 3672 buitenlan-
sche bezoekers Van de voorjaarsmis. Onder
dezen waren 220 Nederlanders tegen 223
in het Voorjaar. .Vporai .uit de vroegere
Riussisehe gebieden waren vele bezoekers
gekomen; het aantal Duita'chers pit het bui
tenland bedroeg 250 tegen 80 oj> de voot-
jaarsmik. 1 j
Caillaux ernstig ongesteld?
Uit .Parijs werd reeds gemeld, dat Cail
laux aan arterio-sclero&e leed en idoor ge-
neesheeren onderzocht zop worden. Volgens
een bericht uit .GenèVe aan Duitsche bladen,
Zou zijn toestand ernstig Zijn en Zojll hü reeds
overgebracht zijn maar de zieken-afdeeling
yan de Fresnes-gevangeniS. Naar fle corres
pondent te Genève van de „Frankfurter 'Zai-
tung'" aan de „Humanitié" ontleent, Zou hét
(verblijf van nu reeds 7. maanden in de ge
vangenis onder streng stelsel van de gie-
.wone misdadigers Caillaux' gezondheid on
dermijnd hebben. Caillaux is 30 Maart 1863
geboren en dus pp het oogenblik' goed1 55
3'a»T- f1 i r
De man, die de „Lusilania" 'iorpédeer'do.
'De „Manchester Guardian'"1 schrijft:
I Het kan nul wef bekend gemaakt worden
hoe de man, die de „Lusitania" torpedeer
de, aan zjjn einde kwanh Hjj was kapitein
Schwieger. Hp stierf in" 1917 als comman
dant vim de „U 88.'''Hif:Voer tegelijk met oen
(anderen onderzeeër: ,uit. Nadat het eScorte,
dat hun uitgeleide ha'd gedaan, was terugj-
gekeerd, hooiden 'do manuen in 'den
anderen onderzeeër het geluid van een ket
ting, die langs den scheepshuid schuurde. Dé
commandant kwam tot de conclusie, dat die-
ketting, vanwaar die ook afkomstig was. niet
tei het gewone nettenverdedigingstelsel. be-.'
hoörde. Hij begreep vol ontzetting dat de
twee daïkbooten in een onbekend' Engelsch
an^nenveld waren verzeild geraakt. Een paar
"minuten later volgde oen hevige ontploffing,
die den onderzeeër dooreen schudde. De com
mandant vond het veiliger aan de oppervlakte
te komen. Hij trachtte in aanraking te ko
men met de „U 88'" en gaf daartoe draad-,
looze en onderzeesche signalen, maar kreeg
geen antwoord. Hij keerde .vervolgens naar
Duitschland terug. Van de §8'' heeft'
men nooit weder iets gehoord.
Spanje en Duitschland.
De Fransche admiraal D&gouy verwacht,
bls'kens een artikel in de „Information" dat
Duitschland aan de Spaanse lie eischen in
zake de in den grond geboorde Spaansche
schepen tegemoet zal' komen. Hij brengt'
hiermee 'de toezegging van zes Duitsche
schepen, tezamen meer dan 30.000 ton me
tend, en in NedOrlandsch-Indië gelegen, ter.'
vervanging van de zes Nederkndsche, bij de
Sci'dy-eilanden getorpedeerd, iu verband. "Dit
herstel, zij het wat 'laat, is een precedent,
dank zij hetwelk de rëgeering te Berlijn naar
de meening van Degouy zich binnen eenige
dagen met den maatregel, door het Spaan-
Bche kabinet aangekondigd; zal vereenigen
zonder daartoe vernederend gedwongen te.
zijn. Het staat echter te bezien, of het nu'
niet meer zal eischen, na de torpedeering
van de „Carasa" (en de Alexandrine.")
Verder vestigb Degouy er 'de aandicht'
op, dat onder het motto, van onafhankelijk-'
lieid de bolsjewiki Estland en Lijfland voor
goed afstaan, waarmee Riga e'n Reval aan"
Duitschland komen. Degouy gelooft niet, dat'
het van de werven daar vreedzame Vracht
schepen zal laten af! o open.
Kunst, Letteren enz
De opgravingen te Montferland,
Onder leiding van dr. J. H. Holwerda uit
Leiden zijn op en om Montferland tal van 1
opgravingen gedaan, om te onderzoeken,-'
welke bestemming deze heuvel oorspron
kelijk heef gehad.
Do meoning, dab het Montferland een
opgeworpen heuvel is, bleek ten eenenma-
le onjuist, daar men bij het graven ter-
Btond op vasten grond stootte. Wel ia het
plateau afgeplat om er op te kunnen wo-'
nen. Daarbij heefb men een wad laten
staan, die thans op een paar plaatsen te-,
ruggevonden is. Op één punt, precies aan'
'de landzijde, as duidelijk te zien, dat deze'
wal heefb ontbroken, zoodat daar blijk
baar de opgang is geweest.
De opgravingen nan den voet van den,
heuvel hebben deze zienswijze bevestigd,
want- daar ontbreekt, juist in het Zuiden,'
buiten de Gracht, de zeer zware en sterke'
palissadeering, die do geheele heuvel ove
rigens omgeeft. Deze ingang blijkt 10 M.
breed te zijn geweest en is geheel bloot-1
gelegd. De palissadeering loopt- daar naar
binnen.
Aan de Noordzijde heeft men een halve
maanvormige gracht blootgelegd, che de
lage burcht heeft omsloten. Op één punt
iB ook deze gracht onderbroken.
Hot vrij groot aantal gevonden scherven'
toont aan, dat deze versterking dagtee-
kent uit de 9de eeuw en we dus hier te
doen hebben mot een Karolingische burcht
De vroegere meening, dat het Montfer
land een oude Romeinsche versterking
was, is door de onderzoekingen van thans
Geheel gelogenstraft. Nóch de aanleg,
nóch het gevondene geven reden, aan een
Romeinsche nederzetting te denken.
Burgerlijke Stand. Leiden.
ONDERTROUWD. M. A. van Wel jm.
32 j. en J. H. Oatin jd, 34 j. J. Lommens
jm. 22 j. en M. O. den Hagenaar jcL 27 j.
J. Muller jm. 24 j. en E. G. Nieuwenburg
jd. 20 j. H. P. J. Peters jm. 28 j. en N«
v. d. Berg jd. 26 j. N. Kloots jm. 24 j*
bn A. Kroonenberg jd. 27 j. A. Jaspe»
w. -Ï33 j. en A. M. Wijtenburg jd. 43 j.
P. O. de Vos jm. 26 j. en E. v. d. Blij jd.
29 j. A. Schaft jm. 25 j. en E. v. Weizen
jd. 23 j. J. Fuchs jm. 23 j. en J. E. R.i
Baart jd. 20 j. H. Ligtvoet jm. 25 j.
en K. M. .0. Brouwer jd. 27 j. O. Stol
jm. 20. j. en E. Manke jd. 21 j.— W. -T, 1
Hoogeveen jm. 24 j. en W. A. v. Bemmelen
jd. 30 j. M. J. v. Gessel jm. 25 j. en
H. O. Colijn jd. 26 j. A. Grooneveld jm, 1
28 j. en H. W. Scheepmaker jd. 23 j. -
•T. J. Wolff jm. 23 j. en N. V. d. Burg jd.
21 j. P. E. J, Kuiper jm. 22 j. en O.-
Stoof jd. 24 j.
VRAGENRUBRiEK.
E., èe Katwijk. Gedroogde l>raara'-
iü worden evenals bladen van den"
aardbezie, de Meidoorn en het Lieve Vrouwen-
bedstroo, als surrogaat voor thee gebruikt Men
droogt do blaadjes in de zon of in een ovori.
totdat zij geheel droog zijn. Dan bergt men zo
in een goed sluitenden blikkon trommel. Liefst
met eem beetje thee er door gebruiken. Of man'
deze bladen ook in de plaats van lahak kan ge
bruiken weten wij niet. Dit hangt van den'
smaak af. Het ware te probeeren.
Een Leidenaar, Het ia voor hét kiezen van
Oen beroep voor oen knaap of meisje voor de -
ouders aan te bevelen, om daarover do onder-
"wijzer of de leeroar die met hot onderwijs ia"
belast geweest te raadplogen en vorder rekening -
te houden met de lust in den aanleg van het
kind zelf. Do ouders zijn het best in do golegon- -
heid een on ander to weten'.
De besto handleiding is wel: Leiddraad bij
de kouze van eon ambt, betrekking of beroep
voor Jongens en Meisjes, door J. W, van Ma
nieren' Kz., uitgave van D. Mijs, Tiel.
