No. 17905.
LEIDSCH DAGBLAD Zaterdag 13 Juli.
Derde Blad Anna 1918.
Brieven van een Leidenaar.
DOXXXVIH.
paar ia geen medaille of zij heeft een
fceerrij. Op de medaille zelve wordt meestal
de aandacht hef-eerst gevestigdde keer
zijde komt pas later aan het licht. Jiet
mooie van do medaille is don vaak vergo
ten on het leelijke van don achterkant trekt
aller aandacht.
Toon in het „Leidsch Dagblad" langen
tijd geleden een beschrijving werd gegeven
van de inrichting aan den Zoeterwoud-
scbe-weg aan den zelfkant onzer gemeente,
■welke in den regel als Van Calcar's fabriek
bekend is, zeiden de menschen, dat het toch
mooi was, wanneer er van afvalproducten
als vleesch- en vischafval, mceselen en der
gelijke, met heide en riet vermengd, en na
een chomisoh proces to hebben ondergaan,
een product gemaakt werd in voedings
waarde gelijkstaande met erwten- en boo-
nenmeel. En men juichte het initiatief van
onzen stadgenoot prof. Van Calcar en rijn
medewerkers die van de Regeering hadden
weten gedban te krijgen, dat de®e afval
producten op groote schaal werden ver
werkt, om daarmede aan den steeds meer
rijpendên voedöelnood ondier het vee *to
voorzien, van harte toe.
Zeker, er waren veel twijfelaars, die
maar niet konden aannemen, dat vnn stof
fen, tot dusver van mil en geener waarde
geacht, een product werd bereid, als vee
voeder, met name voor varkens, van onv
sehafcfoaro beteekenia.
Tegon de scheikundige analyse viol ech
ter niet te vechten, vporal^niet, nadkvt prao-
tèaebe proefnemingen haar bevestigden.
De fabriek verwerkto grooto maasa's af
val, ctie, vóór rij met de vezelstof worden
vermalen, een scheikundig proces onder
gaan, ton gevolge waarvan een allesbehalve
aangename lucht in den omtrek wordt ver
spreid, wat trouwens andere fabrieken ook
wel doen.
Ziedaar de keerzij der medaille. Als,
vooral bij een zwoele drukkende lucht, de
vaidwcetonwind deze onwelriekende gassoa
«er on o'vor de stad vcrert, is Leiden in
kat!
Ik hob de geuren ook wel eens ïngeanw-
ven en ik moet erkennen t aangenaam zijn
i» nu bepaald niet, evenmin als in som-
trige tijden de geur, die uit do stads-
grsehten opstijgt, aangenaam ia.
Vraagt men tegelijk of deze lucht onge-
ssni is, dan zou ik daarop niet graag een
bevestigend antwoord geven. Dat heeft
nion van de lucht, die des zomers uit de
Jjoidsobe grachten opstijgt, ook nog met
kannen aantoonen.
Xn als nu bet nut van do inrichting kan
worden aangetoond, dan rijst de vraag of
wij het onaangename niet op don koop
toe moeten nemen. En dat nut is gemakke
lijk aan te toonen. Er bestaat thans reeds
rctnood en deze dreigt in de toekomst nog
veel grooter te worden. De Hegecring epanfc
daarom alle krachten in, in dezen dreigen
den nood zooveel mogelijk te voorzien.
Geen beter middel ter verkrijging van vet
dan het mesten van varkens. Doch het
mesten van varkens stuitte in dezen oor
logstijd tot dusverre vooral af o-p gemis
aan voedselproducten. De aanwezige hoe
veelheden main en rogge, andere uitnemend
geschikt voor het mesten van varkens,
moestem worden bestemd voor brood. De
aardappelen moesten eveneens worden ge
bruikt voor menscheiijk voedsel.
Waarmede zou men nu de varkens mos
tent
Van Oalcaria veevoeder gal uitkomst. In
fteb geheel is reeds een millioem K.G. gefa
briceerd en tegenwoordig wordt er weke
lijks 24,000 K.G. gemaakt. Mem werkt, om
1 in de dringende behoefte to voorzien, nacht
en dag Men heeft de waarde van dit vee
voeder in twijfel getrokken en er, zelfa zoo-
si3 het meer met nieuwe zaken gaat, heel
wat kwaad van gezegd. Een landbouwkun
dige, de beer A. Saawerda, uit Leeuwar
den, die omtrent de beféekenia van dit
noodroeder voor varkens uitgebreide on
derzoekingen heeft ingesteld en de resulta
ten daarvan in de „Leeuwarder Courant"
heeft gepubliceerd, denkt er andera over.
Vooropzettend, dat cEt voer 16 tot 18 pOt.
eiwit bevat, verklaart bij, op grond van
proefnemingen, zich «eer met dit voeder In-
genoman. Een proef, genomen met acht
varkens, Mj een landbouwer in de provin
cie Groningen, met Van Calcar's voer ge
mest, waarvan de gewichtstoename weke-
üjkB werd gecontroleerd, had tot uitkomst
een dagelijkBche toename van 0.687 K.G.
levend gewicht, wat volgens hem een zeer
bevredigend resultaat kam genoemd wor
den. Voor mij ligt een lijst van afnemere
uit de Omstreken van Leiden, in het geheel
105 personen, düe allen vrij geregeld van
<£t noodvoer voor hun varkens gebruik
maken. Nemen wij aan, dat elk hunner 10
varkeus zneet. dan ia dat rceda meer dan
5000.
Deze varkens zouden vermoedelijk niet
gemest kunnen worden als dit noodvoer
tiet bestond. Het bedrijf van deze veehou-
tiers stond dan, -voor zoover de varkonsmes-
terij betrof, stil en wat nog erger ie, de be
volking Weef van het sco hoog noocSge
I vleesch en vet verstoken.
Als wij dat bedenken, dan moeten wij
den last, door" de verspreiding van do on-
aangonazne lucht, voor lief nemen en al-
thane niet wenschen, dat de fabriek ter
j wille dlaarvan zou worden stop gezet. En
fat vooral niet, omdat de inrichting, dfie
van het Rijk uitgaat, rich geheel bedruipt,
MettegenstaancTo een prijs van f 24 per 100
K-G., door de afnemers er voor besteed,
goedkoop mag genoemd worden, vergele
ken znet de prijzen van andere vocderpro-
j eten. Wij moeten ter wille van het be
lang der gemeenschap ieta Kunnen cn wü-
len Opofferen.
Laat ik tot slot nog nrcdedee'cn, dat niet
te min ruaatregelon rijn beraamd, waar
door de last van de onaangename lucht vcr-
I ®|opdelijk 2cor zal 'afnemen. Zoocfra do pro-
straks wat zal Irunnen worden vcr-
ftderd, hoopt men door het aanbrengen
van een z.g. watergordijn in den schoor
steen de onaangename riekende gassen vast
te houden en te abeorbeeren, zoodat zij zioh
niet kunnen verspreiden. Tot zoolang moe-"
te#wij met lijdzaamheid de onaangenaam
heid van de fabriek verdragen en wij zullen
dat te gemakkelijker doen, nu wij weten,
dat door haar een groot nationaal belang
wordt gediend.
Prov. Staten v. Zuid-Holland.
De vergadering van 16 Juli a.é. zal ge
houden worden in de vergaderzaal der
Tweede Kamer, te VGravenhage,
Verschenen is het verslag dor commissie
van rapporteurs met de Memorie van Ant
woord van Gedeputeerde Staten omtrent
heb onderzoek in de afdeelingen van die
Provinciale bogrooting voor het dienstjaar
1919 en van de verdere naar de afdeelingen
verzonden onderwerpen.
Algemeen werd instemming,betuigd met
het tweedo gedeelte van het voorst-el van
Ged. Staten, om n.l. in de koeten van voor
bereiding der electriateitsvoorriening voor
een gemeente of een groep van gemeenten
bijdragen uit de prov. geldmiddelen toe te
kennen tot een maximum van 2/3 der kos
ten. Ook het voorstel sub 3o. werd juist ge
acht.
Ten aanzien van de verordening bestond
echter verschil van inricht.
Naar het gevoelen van sommige leden be
staat er "voor inmenging van 3e provincie
in de electriciteitsvoorriening geen reden.
Tot zekere hoogte aioten zich bij dit ge
voelen aan andere leden, die wel minder
ongunstig over het voorstel diaoliten, maar
niettemin het oogenblik weinig geschikt
achtten om tot regeling over te gaan.
Hiertegenover werd clo ontwerp-verorde
ning door velen verdedigd.
Er waren ook leden, die verklaarden in
3eeo technische materie geen eigen oordeel
te hebben, doch beread to zijn met het voor
stel van Gedep. Staten mede te gaan, nu
db zaak met veel zorg door verschillende
deskundige personen is borien.
Gedep. Staten geven hunnerzijds de ver
zekering, dat rij bij -de hantcoring dier be
voegdheid, welke de verordening hun
schonken zal, de contractvrijheid dor ge
meentebesturen zooveel als doenlijk is zul
len eerbiedigen en voor oogen zullen hou
den, dat ook op dit gebied het betere vaak
de rij and is van het goede. Trouwens, het
recht van beroep op de Staten," dat de ver-
ordening toekont, schijnt tegen machtsmis
bruik wel een afdoende waarborg.
Omtrent do verbetering Gouwe bij
Gouwesluis, Boskoop en Waddingsveen,
wan men algemeen van oordeel, dat de bij
deze voordracht besproken werken tot ver
betering van de "vaart in do kom der ge
meenten Waddingsveen en Boskoop, als
mede tot het maken van een nieuwe sluis te
Alphen, als een noodsakolijk complement
van de nieuwe verbinding tusschen IJsel en
Gouwe moesten worden beschouwd.
Ten opzichte van de Gouwesluis was de
occnmissie algemeen van oordeel, dat de be
staande keur van Rijnland herziening be
hoeft en werden Ged. Staten met nadruk
uitgonoocEgd tor zake' diligent te zijn. Men
achtte het een dwaasheid, dat, zooqjs Dader
door dfen hoofdingenieur van den Provin
cialen Waterstaat aan de commissie werd
aangetoond, deze sluis gesloten moest wor
den ook dan, wanneer daaraan uit water
staatkundig oogpunt niet de minste be
hoefte bestond en eou het zeer betreuren,
wanneer dientengevolge do kosten van dit
werk onnoodig zouden worden verzwaard
en de belemmering, die de scheepvaart
.daarvan ondervindt, zonder reden zou woer
den vergroot.
Ook dan wanneer de bestaande bepalin
gen gehandhaafd bleven, meenden eenige
loden, ju plaats van een keersluis wel
licht met een inlaat zou kunnen worden
volstaan.
De commissie ka.n rich met het voorabel
van Ged. Staten, om reeds thans tot aan
koop van eigendommen in de gemeente
WaddSngsveen over te gaan, wel vereonlgen
em adviseert conform bet voorstel van Ged.
Staten te besluiten.
Mot betrekking tot den Liaserpoldor
stelden enkele leden do vraag, of hot juist
was gezien, am heb te eiland per hectare in
do kosten van bemaling het dubbele te
doen bijdragen van het weiland.
Zij meenden, dat bij zoodanige regeling
niet alleen de wenochelijkheid van een laag
poldarpedl ook voor heb weiland werd voor
bijgezien, maar ook de prikkel can weiland
in bouwland om te zetten zoo niet weggeno
men dan toch verminderd werd.
De commissie, ofschoon de juistheid van
bet door leden op den voorgrond ge
brachte beginsel erkennende, meende rioh
voor cEt speciale geval tegen de afwijking
van At beginsel niet te moeten verzetten.
GEMENGD NIEUWS
is tegenwoordig zoowat de noftn en als. die
wat lager is, dan voor eenigen tgd, komt
dit daarvan, dat hee! veel fietsen bandeloos
zijn opgeborgen. Intussehen is de verze
keringspremie voor fietsen nog altoos in
Den Haag hooger dan overal elders, on
wordt er geen enkele verzekering afgeslo
ten, als men het rijwiel niet eerst van een
behoorlgk slot heeft voorzien. De „zwijn-
tjesdrijverij" is echter kinderspel bij den
straatroof. Zoo werd in het Mauritshuis een
damestosch met zeef belangrijken inhoud
gekaapt; probeerde een ptraatroover op klaar
lichten dag, terwijl hij fietsend voorbij reed,
een dame een gouden 'schakelarmband met
allerlei munten te ontrukken. De poging
gelukte niet, maar de moderne highwayman
ontkwam op zijn stalen ros.
Een politieman zei Schouderophalend:
„Natuurlijk. Het zal nog wel erger wor
den. Als we er zoo eentje pakken, moeten
wij hem 4och weer laten gaan, omdat er
geen gelegenheid is, hem dadelijk op te
sluiten en opgesloten te houden. De straf
over een paar" maanden, welnu, wie dan leeft
wie dan zorgt, denken zij,-en komen op die
manier zonder broodbon en ko'.enboo den
winter door!"
Steden, die geen bosch, geen
duin, geen strand bezitten, k'agen gewoonlijk
ook over het gemis aan parken en plantsoe
nen. Een stad is net een mensch: hoe meer
zij heeft, hoe meer aft wil hebben. Vermoe
delijk heeft Den Haag meer natuur en meer
ontspanningsoorden binnen de gemeentegren
zen dan één andere stad van ongeveer gelijke
beteekenis, en toch apn de Vroede Vaderen
der Hofstad er pteeds bij, nieuwe parken,
i, enz. aan de bestaande toe te
Nu er binnen de grenzen weinig meer te
vorkrijgen valt, gaan wjj, aldus een Hage
naar, er buiten en loopen Vooruit op de an
nexatie van Voorburg, Rijswijk en een deel
van Wassenaar, die, naar men sinds een
kwart-eeuw beweert, niet lang meer' zal pit-
blijven. Zoodoende kon dan het in Voorburg
gelesên buiten «Rust en Vreugd" voor hel
publiek worden opengesteld. Voor het pu
bliek, d.w.z. niet het Haagsche, dat van het
naaste eindpunt eener sfëdstgn nog veertig
minuten te loopen heeft, zonder banken on
derweg, wat een Hagenaar dus niet doet),
doch het Voorburgsche. De burgemeester
van Voorburg kon djn ook fijntjes opmer
ken, dat de opening hem daarvan zoo'u
I bijzonder gencegen d e!, omdat zijn gemcen-
tenaren. zonder "dat het hun een cent belas-
tinggeld kost, de beschikking over dit park
krijgen. Hij had er nog bg kunnen voegen,
j dat de belasting, die Den Haag als park-
bezitter en straks als eigenaar van edn thee-
i Echenkerij (en uitspanning?) Ie betalen krijgt
j en het geld, dat voor waterleiding, vèrlich-
I ting, enz. zal moeten worden betaald, geen
1 onaardige inkomstpost op de Voorburgsche
1 begrooting zal zijn. De Hagenaar is er goed
voor en heeft wéér een park, net a's
„Zorgvliet"' en „Marlot" eh de Bosjjhjes van
1 Poot, waarvan hij geen kans ziet ooit te
profiteeren.
j Mo-ii schrijft uit Zeeland
I aan „Het Volk'':
j Van den levensmiddelennood profiteeren
i allerhande sinistere lieden. Dezer dagen "ont-
I moette'ik weer zoon oorlogshaai. Mijnheer
I verkoopt bouillontabletten k f 2, f 4 en f 7.50
per 100. Hjj levert onmiddellijk en natuurlijk
j 1 contant af. Mijnheer maakt 200 i 300 pCt.
winst en bracht het volgens eigen aegggen
i tot f 000 winst per week. Hij zou ook de
coöperatie ,,De Volharding" in Den Haag,
i bezoeken. Toen ik evenwel opmerkte, dat
i men daar de gewoonte heeft nieuwe waren
j van vreemden eerst scheikundig te onderzoe-
I ken, gaf hij zijn voornemen tip. Want...,
I zijn artikel was maar „nep", dus yaardo-
loos goed.
I Is het geen schande, dat zulke schuimers
ongestraft hun-vieze praktijken kunnen bot-
vieren? Vooral kleine winkeliertjes loopen
er in, en door hen weer minder koopkrachti
ge luitjes. Men trede tooh eens streng tegen
zulken woeker op.
Het „V akblad voor de
Schooiimakorij" deelt mede, dat een beken
de firma hier te lande, na jarenlange
proefnemingen er in geslaagd is, zooileder
to vervaardigen volgens, een methods, ge
heel afwijkende van de tot nru toe gevolgde.
Eenige bijzonderheden van deze nieuwe,
reeds gópatenteerde vinding, zijn, dat het
i looiprocea hoogstens een week duurt
en dat het leder steviger wordt dsn
gewoon leder en nagenoeg onverslijtbaar ia.
Een eigenaardigheid in verder, dat het
diopzwarb van kleur is.
Wat den prijs betreft, zou deze in ieder
geval onder den maximumprijs gesteld kun
nen worden.
Binnen enkele woken zal dit nieuwe, echt
Nederl&ndsche product, in den handel wor
den gebracht.
Het voortdurend geknoei
mot huishoudelijke artikelon. Dr. v.
Hamel Roos schreef in het ,,Mbl. tegon de
Vervalsohingen"De brutaliteit der
knoeiers schijnt in grootte direct evenredig
te zyn aan het toenemen onzer nooden, on
speciaal scEijnt het geknoei met de waech-
en reiniginga- of politoerrniddelen een
buitengewoon voordeclig bedrijf te rijn. Wij
onderzochten eon soort „oleëne" voor het
zelfberoiden van zeep, waarin geen oieïne,
doch wel circa 80 pOt water cn 18 pOt.
keukenzout en een paar prooent soda voor
kwam.
Een tweede „zeepsoort" bevatte wol
slechts circa 13. pOt. water, dooh daarbij
eiroa 77 pCt. zand, verder kalt en-0.70 pGt.
vetzurenDesa „zeep" sou derhalve ge
voeglijk onder den jnistea naam van „on
zuiver zond"- in don handaRgebrocht kun
nen worden ten gerieve van bet publiek,
ckwh minder van den natuurlijken anonie-
mon fabrikant, die dan zijn grove woeker
winsten zou derven.
Het sterkst» staaltje van deze laatslen
leverde wel heb onderzoek op van oen pali-
boermiddel, vooreion van «en etiket, waar-
vermeld staat: „Geen betor mark
,,Wax"." Déze „Wax" was in hot geheel
geen was, doch daarentegen wèl 85 pCt.
water ui et veratijfsold meel mét 'n aan ter
pentijn herinnerenden reuk. De waarschu
wing „koel bewaren" is derhalve in warme
dagen zeer doeltreffend, daar een afnemer
ons een monster in karton vertoonde, waar
uit het water nagenoeg geheel verdampt
was, zoodat voor die per karton betaalde-
1.25, slochts een weinig stijselpap op den
bodem overbleef. In dit verdampen wordt
nu voorzien door den verkoop in glazen
potten, waardoor dus de kooper in het
onbetwiste bezit van rijn water blijft.
Wij hebben deze nieuwe bedriegerij
eenigszins uitvoerig beschreven, natuurlijk
«minder om het belang van het artikel zelf,
clan wel om onze lezers op de hoogte te hou
den van de tallooze „trucs" en methoden
dor knoeiers om onrechtmatige winsten te
behalen.
Mogen onze nieuwe bewir.ck- en regee-,
ringsmannen bij do vele op te lossen moei
lijke tookomst-proWemen, ook vooral niet
verzuimen ons zoodra mogelijk een krach
tige wet tegen bedrog en geknoei met
levensmiddelen en handelsartikelen te ver
schaffen!
Een boer in Friesland wil
de een watermolen verkoopen. Een depu
tatie von veehouders -uit een ander dorp be-
sloot als gegadigde den molen te
gaan rien.
Op de boerderij werden de heeren door
de boerin ontvangen, cfie schok, toen de
heeren over den molen spraken. Zij ver
zocht den heeren enkele minuten geduld to
tebben.
Het duurde wat lang. Een der heeren
ging eens kijken en boer en boorin waren
dlruk bezig in zakken pekelvlceach uit den
molen naar de oberdlerij te dragen! Het
pekelwater dlroop uit de kleerenhet zweet
stond op hun gericht Want' zij meenden
dat de zaak verklapt was zij hadden pas
geslacht en dat de heeren van de distri
butie waren1
INGEZONDEN.
De Amatordamaohe s o h o Gl
oria J. Luhsen Nzn. promoveerde onlangs
aan de universiteit) te Amsterdam tot doc
tor in do geneeskunde. Tot de door hem
verdedigde stellingen behoorde ook deze
Onder de leerlingen der Amsterdamsdbe
scholen voor gewoon Jager onderwijs is een
welstandslengteveraohil aantoonbaar
(Een volgende promovendus, zegt hot
weekblad „Het Onderwijs" moet eens on
derzoeken, of ar ook niet een wolstancb-
inteWeo t-verachil aan te toonen iflL
Een onzer H&agsche modewojv
kers'schrijft: Wij hier, in de Residentie
nog wel niet tot roofmoorden, aooaJa. ia het
Crailosche Bosoh, gekomen, mnir vat on
veiligheid bstrafi, rijn wij mooi or_> weg, het
tot een record 6e brengen. Diefstallen, en
inbraken zgn aan de orde van den dag.
Do juweliorswinkels hebben, nadat do spe
cialiteiten in die branche een week of zes
geleden zgn ingerekend, wat rust, maar met
de rijwielen blijft het Voorloopig nog het
oude £§3ge$jo_ .gaan, .\ffiflieu atuks gor 'dHit koel bewaren Meubel- ou Ltnolonmwaa
De vaischaarschte.
'fl T Aan
1 de Radactie van het „Leidsch
1 Dagblad."
In verband met de vetschaarscht?, die in
alle lagen der bevolking heerschi doch
noodwendig het meest door de arbeiders
klasse wordt gevoeld, .moesten wij deser
dagen weer constateer en, dat in onze ge
meente Diet-alles gedaan'wordt, wat moge
lijk is ,om daaraan zooveel mogelijk te ge-
moet te komen.
Van een vakman vernamen wip dezer da
gen, dat door de firma Tieleman en Dros
-per week plm. 100 runderen worden ge
slacht ter bereiding der eenheidsworst
Volgens onzen zegsman leveren deze runj
deren per stuk 40 K.G. beenderen op, zoo
dat per week olm. 4000 K.G. beschikbaar is.
Deze beenderen worflen uitgekookt en
daarvan vleeschpasteitjes vervaardigd, wel
ke natuurlijk alleen voor heD, die over een
ruime beurs kunnen beschikken, verkrijg
baar zijn.
Ih de gemeente Utrecht daarentegen, waar
het gemeentebestuur wat meer ondef den
invloed der arbeidersbeweging steal, worden
deze beenderen tegen 10 cente per K.G.
aan de arbeidersbevolking verkocht
De arbeiders daar, zijn daardoor in de ge
legenheid het vetrantsoen voor hun middag
maal voor een tamelijken prijs wat te verna
men, terwijl er fo Leiden delicatessen van
"•©maaKt worden, waar „Jan Arbeid" alleen
aan ruiken mag.
Wij meeaten, dat met waf goeden wil van
de autoriteiten, ook hier deze beenderen aan
de arbeidersbevolking zouden kunnen wor
den beschikbaar gesteld.
Geachte Redactie, dankend voor de plaat
sing dezer regelen, welke mogelijk voor de
autoriteiten een aansporing kunnen agn om
de hand aan den ploeg te slaan.
Uw dw„
Leiden, 11 Juli 1918. B.
(De inzender hééft gelijk. De beenderen
van de voor de bereiding van eenheidsworst
alhier geslachte runderen blijden in het be
zit van de firma Tieleman. en Dros. Dit
is bepaald bij o on tract, door de firma voor
de bereiding van de eenheidsworst met de
Regeering gesloten. Do Le'idsche autori
teiten staan er dus geheel buiten. Wenscht
men daarin verandering, "dan zal men rich
moeten wenden tof den Minister van Lamf-
bouw. Sod.)
van hem leefde, verklaart, dat bekl. »oed
voor de kinderen was
De raadsheer-rapporteur, mr. von Weiler^
i merkt pp, dat zij voor den rechter van ins-
I tructie gansch anders heeft verklaard.
Een xante van den beklaagde had eenigei
tijd de kinderen van beklaagde bij zich" ia
den kost. Beklaagde was toen goed voor hen.
Get. Hazer deelt mede, dat de huishoudster
van beklaagde goed voor hem was. maar
slecht voor de kinderen.
De advocaat-generaal geeft toe, dat d«
huishoudster fouten heeft, van haar onge
loofwaardigheid blijkj niet. Het kind heeft
bekl.- ;egen den grond gegooid en door een
luik l'/s M. naar beneden op den steenen
vloer geworpen. Een buurvrouw, heeft drie
maal een bonzend geluid gehoord, alsof een
zwaar voorwerp tegen don vloer werd go-
slagen.
Bek!, heeft tegenover dr. Hoogveld be
kend. BefcL mishandele ook zijn andere
kinderen. Bekl. heeft ze meegenomen, om te
verhinderen, dat ze door den dokter onder
zocht werden.
Z.E.A. bespreekt daarna de vei klaringen
der k décharge gehoorde personen.
De opgelegdo straf acht spr. waarlijk niet
te zwaar. Spr. vordert bevestiging van het
vonnis.
De verdediger mr. Rink, wijst er cp. dat
de eenige getuige" de huishoudster is. Tegen
over dr. Hoogveld heeft bekl. gezogd, dat hij
kind in den kelder heeft gezet, niet
gesmeten.
Wanneer bekl. de kinderen heeft genomen
vóór zij zouden gehoord worden, dan heeft
hij dit gedaan om ze te onttrekken aan den
invloed van zijn huishoudster. De verklarin
gen der kinderen zijn afgelegd uit vrees voor
de huishoudster.^ De onbetrouwbaarheid van
de huishoudster is gebleken. De kinderen
gingen een boterham bedelen De huishoud
ster deed ze tekort. Bekl. heeft de feiten
slechts gepleegd om het kind te tuchtigen*
PL concludeert tot vrijspraak'en vraagt sub*'
sidiair een lichtere straf.
MIDDELBURGSCHE RECHTBANK.
Do moord to Hulst.
Voor de rechtbank te Middelburg is be
handeld de zaak tegen den 28-jarigen F. T.,
wonende te Hontenisse, wien ten laste waa
gelegd, dat hf op 31 December 1917, dea
avonds omstreeks elf uur, Franciscufl
d'Hooge, te Hulst, door drie steken in den
hals heeft vermoord en rich de portemon-
naie en de portefeuille van den vermoorde
heeft toegeëigend. Bekl. rit reeds van ba-
|üi Januari in voorarrest Gedagvaard waren
RECHTZAKEN.
HAAGSCH GERECHTSHOF.
Mishandeling van een kind-
Voor dit Gerechtshof werd behandeld de
zaak van M. K., die zijn 7-jarig zoontje der
mate mishandeld zou het/ben, dat het aan de
gevolgen overleden is.
De Botterdamsche rechtbank veroordeelde
bekl. tot een gevSngenisatraf van-5 jaar.
Bekl. ontkende. Wel heeft hij het kind
een kastijding toegediend; zijn huishoudster
heeft hot kind daarna in den kelder gezet.
Hjj heeft het er uit gehaald Toen
had het nog geen schrammen. Hij
heeft het vervolgens weer in den kelder ge
zet. Zijn huishoudster moet het kind mis
handeld hebben.
De president merkte op, dat bekl., tegen
over den dokter, die het kind behandeld
heeft, erkend heeft, het kind in den kelder
te hebben geworpen.
De huishoudster verklaart, dat bekk de
kinderen dikwijls mishandeldo. BekL feeoft
het klad met het hoofd tegen den grond go-
worpen on in den kelder gesmeten. Bekl.
zei tegen het bind: „Je moet kapot, reken
er nj,aar op.*' Bekl. Had een hekel aan he*
!dnd. Bekl. hooft Jn dag of 14 daarvoor debe-
grafeulspapieren in orde gemaakt. Hfi heeft
nagezien, dat er f 100 uit zou komen.
De vrouw van don bekL, die geaoheiden
J. Adriaanse, advocaat te Middelburg*
trad als verdediger op.
Ondanks vele aanwjpdngen pr.tker.de b?kL
pertinent; maar de. officier achtte het be-
wfis voldoende geleverd en vorderde 20 jaar
gevangenisstraf.
De verdediger vroeg vrijspraak.
VRAGENRUBRIEK.
B. P., te Leiden. Ga eerst eens infor-
meoren op het bureau militaire zaken op
het Raadhuis; dan zal men u wellicht reech
kunnen inlichten^ waartoe ge behoort en ol
ge spoedig wordt ingedeeld. Vermoedelijk
weet men er daar ook wel raad op u bjj
het eerst in te lijven gedeelte in te deelen.
H. D. N. K., te Leiden. Zeker ia hu
welijksvoltrekking mogelijk, als de toestem
ming van de moeder, cfie in Amerika woon!
om welke reden dan ook, uitblijft. De Kan
tonrechter moet dan tusechenbeiden komen.
Gaat u maar eens persoonlijk naar hem toe.
Eiken werkdag kunt-rn hem spreken, in hel
Kantongerecht, Rapenburg.
S„ Zoeterwoude. In de rubriek Klein*
Advertentiën vondt u dikwijls aanbiedin
gen van z.g. lijmers en krammers, die hel
gebroken marmer wel kunnen hechten. In
een drogistwinkel kimt u ook wel een plak
middel bekomen, waarmee u het «elf kunt
doen.
G. W. L., te Leiden. EAok de huinboo
nen met een weinig zout half gaar; het
Bchuim, dot hierbij op bet. water komt,
moet u verwijderen. Daarna doet u de boo-
nen in een flesch, welke vooraf aorgvuldig
met beetwater is gereinigd. Het water,
waarin de boon en gekookt rijn, tot aan den
hals toe «r bij gieten en er een theelepel
«out op doen. Sluit de flesch stevig met. eea
kurk en hind daarover een stuk perkament-
papier. Op een koele plaats bewaren I
J. A. v. d. G., te Katwijk-aan-Zee.
Hoewel hot voor do hand ligt, dat eervol
ontslag zal worden verleend onder toeken
ning van pensioen, is het toch wenschelijk,
dat dit cjoor de aanvraagster in haaa
schrijven wordt vermeld. De ontslagaan
vrage moet op gezegeld papier zijn ge
steld.
P. W., te Bassenheam. Een goed huis
middel tegen aitvallen van haar ie: Riet-
nuflolde an Fransdie brandewijn, half onj
half goed dooréén gemengd Daarmede hel
hoofd een paar maal 'a daags inwrijven en
verder af on toe eens wasschen mot schoon
water, waarin een klantje soda. Ia hot uit
vallen ernstig, dan een geneesheer raad
plegen, specialist in huidziekten.
Th. C. van M., te Oudewetering. WJj ver
moeden, dal in wat ais tbextract tegen
woordig in den handel wordt gebracht zich wei
nig bestanddeelen van thee zullen beviudao.
Overigens kan men de theo «elf veel becar bj
drogen toestand bewaren dan als een aftreksel.
Da geur gaat er daardoor af.
L. K,, te Leiden. Om voor rabatbons vaij
da Centrale Keuken in aanmerking te komen,
moet het inkomen een bedrag van. f 900 niet
overschrijden. Het kohier van d» plaatselijk*
directe belasting wordt daarvoor als leiddraad
genomen. Als daarbij uw toeslag op het looni
nog niet ia opgenomen, wordt deze niet mede-
gerekend.
Abonné W. R., te Leiden. Gij hebt natuur»
UJk reoht op hst overeengekomen bedrag voed
kost en inwoning. Zoolang gij niet allea, wql
men U sohuldig ie, hebt ontvangen, kunt gij a
achtergelaten goederen vasthouden.
