No. 17840.
LE1DSCH DAGBLAD Vrijdag 26 April.
Tweede Blad Anno 1818.
EERSTE KAMER.
FEUILLETON,
Andries van den Tarafjord.
TWEEDE RANSER.
Nederland en r!° Oorlog.
Vergadering van gisteren.
,Versciiiller-.de w elsorri w orpen.
In behandeling komen achtereenvolgens
de wetsontwerpen
1. Wijziging van de wet tot regeling van
het middelbaar onderwijs. 2. Wijziging van
de Rooger-Onderwijswet. 3. Yerhooging
van het Vele hoofdstuk der Staatsbegroo-
ting voor 1916. (Ziekenhuis Groningen; bij
dragen gemeenten kosten L, O.papier
„Staatscourant"' enz.). 4. Wijziging van do
wet van 22 April 1379. (Staatsblad no. 63)
tot het houden van een tienjarigen alge
meens volkstelling.
De wetsontwerpen worden z. h. st. aan
genomen
Siuatsbegrootlng 1918.
•Hoofdstuk XXX (Buiten-
1 a a d.s c h o Zak on
Du heer CBEWElt merkc, op, dut do
Red. regeering in de laatste dagen in do
binnen- en buiten la nekeke pers nogal over
dn tong is geg-tan. Is dat alles juist, dun
is der pers door diplomatieke indiscreties
beter op de hoogte gesteld dan cle Staten-
G en eras i.
Spr. vrcnscht enkele vragen to stellen,
die zich opdoen, ai zal de Minister niet op
al die vragen kunnen antwoorden, als er
nog onderhandelingen gaande zijn.
Ten eerste de kwestie-van de drie sche
pen, ons dtouc do ge-associeerden beloofd.
Duitschland was zekerheid van veilige
vaart gevraagd, Spr. vraagt of hierom
trent al bericht is ingekomen en of er
zekerheid verkregen is van de geassocieer
den, dat onze schepen zullen terugkomen.
Is do Regeering bckendi wat eigenlijk het
dbel is van die uitwisseling van schepen?
Beteekent dat hec- begin van een soort
beurtvaart-, totdat de - 400,000 ton, die be
loofd werden, or zijn?
Ten tweede de in-beslag-nemlng onzer
schepen, welke nu e~m fait accompli *3.
Spr. vraagt of er eenïgo kans is, dat er
toch faciliteiten door do geassocieerden go-
goven sullen wordon voor do 'uitvoering en
levering van verschillende artikelen, ook
wat Indie betreft. Is den Minister iets be
kend over het gaan varen van schepen
naar, en van Indie Kan deze aangelegen
heid eer ter hand genomen worden voor
onderhandelingen 1
Een derde punt betreft het economisch
verdrag met- Duitschland, dat 31 Maart ia
afgeloopcn. De commissie hiervoor is laat
ingesteld. Spr. vraagt hoe het met de on
derhandelingen etaafc.
Ten vierde de voorname kwestie van den
grind- en z anddoor roer. De Duiteche regee
ring acht blijkbaar den tijd gekomen om
op deze zaak terug te komen. Spr. vraagt
of het juist is. dat deze kwestie weer ont
waakt is.
De heer VAK KOL dringt aan op reor
ganisatie eter Commissie-Fleskens, wanneer
dezo voor België weer noodig zal blijken.
Spr. komt op voor de gedeporteerde Bel
gen er herinnert daarna aan de motie van
het Joodsche Congres en het daaruit ge
volg petitionnement om do Joden als een
natio to erkennen.
Verder dringt hij er op aan tegen on
juiste berichten in do buitenlandsche pera
maatregelen te nemen. Hij vraagt meer
voorlichting van d© Volksvertegenwoordi
ging. Spr betoogt-, dat de tijd xroor natio
naal beraad gekomen 13.
Bij het optreden voor recht en vrede had
de regeering actiever kunnen zijn. Over
steun aan het' vredeswoordl van den Paus
werd niets vernomen.
Vervolgens treedt spr. in een beschou
wing over Nederlands houding in den we-
roldstrijd en voor den Volkerenbond. Hij
hoopt, dat de regeering bij haar aangeno
me-n houding zal blijven volharden.
Do heer VAN NIEROP vraagt- of er ge
protesteerd is of zal worden tegen de an
nuleering der Russische Staatsfondsen. Hij
erkent-. dat de Rogeering zich in het alge
meen niet mop-H bemoeien met het staken
van buitenlandsche betalingen, doch hier
heeft mon geen staking af onmacht, maar
annuleering, vernietiging van Staats
schuld. Geen onmacht, maar eenvoudig on
wil. Heeft- cïe Regeering bericht ontvangen
Een „slril" vertelling van Johan G. W. JTJUHL.
Uit het Noorsch vertaald door M. A. Z.
3)
„Ach ja-, Andries, man, je kunt gauw-
veel gold kwijt raken", teemde Lars; hij
lag op zijn knieën aether in de boot on waa
bezig haar vast te leggen.
,,Dat 'eeft geen nood, als je.'fc geld maar
'ebt-," zuchtte Andries en stak zijn beide
handen diep in de leege broekzakken. Hij
voelde zich armoediger en ellendiger dan
ooit.
Nu kroop ook Lars met zijn zwakke bee-
nen tegen den kant op.
Aan wal keek hij naar het vaalgrauwe,
gerimpelde gezicht van Dries. Hij wist, dat
Andries hot meestal liard had, maar zoo
als hij daar nu stond, trof het Lar9, dat
het vandaag al heel slecht met den armen
drommel gesteld moest zijn.
En dus zei bij
,,Je moet rao 'elpen, Andries, met de
zakken er. mandjes, vriend; voor je moeite
zal je een slokje 'ebben."
,,Dat kan ik wel doen", zei Andries; er
schoot een lichtstraal in zija vochtig- grijze
oogjes.
Lars behoefde niet ver to loopon, eer hij
thuis was. Hij woonde in de groote, rood'e
hooischuur van zijn schoonzoon Niels ,,van
de scheren oaar had hij een kamertje
op zolder. En cTnar stond een groote. ro-
tenrood geschilderd^ kist met zijn naam
en het jaartal van zijn geboorte er op. Die
ki«t vulde de klein© ruimt© bijna voor de
tot hoever do annuleering zich uitstrekt?
Mot genoegen heeft spr. kennis genomen
van die opdracht aan onzen gezant te Ber
lijn ben aanzien van cle kwestie der Russi
sche, fondsen. Een scheiding, waardoor do
rechten der Ned. houdere minder werden,
zou een groot onrecht zijn en zou de plaat
sing van buitonlancfecho effecten hier on
mogelijk maken. Alle buitenlandsche hou
ders moeten gelijke rechten hebben.
Do heer VLIEGEN meent, dat de Ned.
Regeering niet kan beoordeelen of de revo-
lutionnaire daad der Russische regeering
een daacï van onmacht of onwil is, daarom
is een protest onmogelijk. Buitenlandsche
leeningen gaan ook geheel buiten de Regee
ring om. Het geldt een zuiver particulier
belang, waarvan men wist, dat het een
zeker risico meebracht. Spr. adviseert der
halve niet te protesteeren: De Russische
regcering is niet in staat te betalen en in
do toekomst zal do zaak goeddeels in orde
komen, omdat Rusland dan kapitaal noo-
dig heeft-. Ook zou het in Rusland dén in
druk wekken van een vijandige daad.
De VOORZITTER merkt op, dat ver
schillende vragen van den den heer Cre-
mer buiten do orde zijn. Desverla-ngd wil
spr. ook tot een vergadering met gesloten
deuren overgaan.
Do MINISTER VAN BUITENLAND
SCHE ZAKEN, de heer LOUDON, heeft
geen bezwaar tegen beantwoording met een
enkel woord.
Op de uitwisseling van schepen zal de
Regeering ingaan, zoodra er 'absolute ze
kerheid is, dat aan den overkant de zaak
in orde is. Gisteren had spr. een onder
houd met dien Amerikaanschen gezant, die
meende, dat er misverstand was. Hij meen
de, dat reeds schriftelijk do zekerheid was
gegeven, dlat schepen na 20 Maart in Ame
rika niet meer zouden worden vastgehou
den. Een dezer dagen verwacht spr. die
zekerheid. Eer gaat geen schip uit. De be
doeling is dien ruil van schepen voort te
zetten. Misschien zullen er dus voortdurend
6 schepen in do vaart zijn. Spr. heeft hoop,
dat er later meer zullen varen. Spr. waa
overtuigd, dat Duitschland geen belemme
ringen in den weg zal leggen, doch vroeg
hiervan zekerheid en meent daarop te
kunnen rekenen.
De algemecne overeenkomst op de Lon-
densche basis is inderdaad vervallen. Spr.
heeft reden te verwachten, dat- van ge
associeerden kant de verplichtingen in
zake do ranteoeneering van ons land zal
nagekomm worden.
Van de geassocieerde rogeeringen, m.
n. van Engeland, is de sohrift-elijke verze
kering gekregen, dat na 22 Maart geen
Ned. schepen zouden worden in beslag
genomen.
De onderhandelingen over het „Abkom-
men" zijn vertraagd. Daarvoor was oea
goede reden. In de commissie van voor
bereiding namen op spr.'s verlangen des
kundigen plaats in het belang van een
goede voorbereiding, dodh men kon daar-
na niet, voortgaan door do moeilijkheden
met de overzijde. Omtrent den loop der
onderhandelingen kan spr. weinig zeggon
Erg vilot gaan zij niets Voor uitvoer is
hier trouwens weinig beschikbaar.
Over de zand- en grindkwestie is de
Minister in bespreking met db Duit-sche
rogeering. Hij kan en mag niet verhelen
dat de zaak ernstig is.
Vervolgens doet spr. m ede de el ing en
over de Commissie-Fleskens. Lof heeft hij
voor den voorzitter, die met de meeste
ijver werkzaam is geweest. Verschillende
inlichtingen van den heer Van Kol' berus
ten op misverstand omtrent dien werk
kring der. commissie. De perBoon met het
dubbele salaris ia de heer J. Camps, gede
legeerde na de centralisatie werd hij te
vens secretarisaanvankelijk kreeg hij
daarvoor geen vergoeding, later ontving
hij daarvoor een bezoldiging, welke geens
zins te hoog is voor zijn belangrijke taak.
De bezoldiging is bij Kon. Besluit vastge
steld. Van onoenigheid is spr. nooit iets
gebleken. Steeds wob er eon aangena-mo
samenwerking.
Aan den heer Van Kol antwoordt spr. de
Volksvertegenwoordiging zooveel hij kan
fn te 1'idhton.
Voor den vrede kan men niet veel doen
en spr. kan in het openbaar niet veel zeg
gen van hetgeen hij gedaan heeft- of zou
helft. De andore helft werd groctencfeelfl
ingenomen door een ongeverfde lijkkist,
cïie dbor Lars als slaapplaats werd gé
bruikt. Er lag goed' stroo in de kist en een
kussen en een deken. Lars vond, dat er een
voordcel mee verbonden was, dat hij in die
kist sliephot kon misschien eens gebeu
ren, dat hij insliep om in deze wereld niet
meer wakker te worden, dan had m$n min
der last van hem, als hij maar dadtelijk lag
waar hij liggen moest. Lars was in de tach
tig en kon zijn dood verwachten wanneer
ook. Al een kleine twintig jaar geleden
had hij die lijkkist met genoemd doel ge
kocht. Maar de oude man was van goedie
stof, zoodat het er naar uitzag, alsof er
nog wel een kleine twintig jaar voorbij kon
gaan, vóór hij kwam te liggen, waar liij
liggen moest.
Toen do twee geburen de deur in kwa
men, scheen er in het kamertje nauwelijks
plaats te zijn voor hon beiden. Maar Lars
zette do kiep op d© rozenroode kist en leg-
cie het fijne Kerstbrood op do kaarsn op die
deken over zijn slaapkist, en deed toen de
deur stijf dicht-. Nu trok hij oen flesch uit
de kjep, vond op het plankje boven zijn
becï een glas zonder voet- en knipoogde ge
moedelijk togen Andlries.
„Je» moet zien, dat je komt te zitten,"
lijmde Lars.
Hij trok een bankje onder de tafel van
dfeua-n tot zitplaats voor zijn buurman, hij
zelf ging op den rand van zijn slaapkist
zitten.
Met. zijn dolkmes begon hij te peuteren,
niri de kurk van de flesch los to krijgen.
..Neen, je moet geen kosten maken," zed
Andries bescheiden, terwijl hij loensde
naar do flesch. Zijn groote tand kwam te
voorschijn in een genoeglijken glimlach.
lcuunen doen, maar hij is in -die richting
werkzaam geweest. De Volkerenbond is in
studie bij de commissie voor de Derde Vre
desconferentie. In dit verband spreekt de
Minister nog een woord van oprechte
hulde en waandeering voor de nagedach
tenis van wijlen mr. De Beaufort, die zoo
menigmaal een steun der regeeriug was.
Onjuist is het, dat de heer Van Kol ver
band bracht tusschen de houding der Re
geering bij het nemen onzer schepen en
vroeger bij den verscherpten duikbootoor-
dog. Ook tegen den sohorpe-n duikboot-oor
log heeft de Regeering een krachtig pro
test dóen ihooren. Spr. begrijpt niet, dat
ook de dagbladen bnlangs dezen fout heb
ben begaan, nl. bet „Handelsblad". Dat is
onjuist cd spr. protesteert daartegen.
Tegen de annuleeringder Russische
Staatsfondsen en andere schulden is zeer
zeker geprotesteerd, evenals anderen. Re
den hiertoe was, omdat het gold een
Staatsschuld, verplichtingen door een Re
geering op zich genomen tegenover Ned.
burgers. Spr. aal in deze richting werk
zaam blijven.
De heer VAN NIEROP wijst op het al
gemeen belang, verbonden aan de kwestie
der Russische fondsen.
De heer CREMER zegt, dat de Regcering
nooit moet vergeten, ook.ten aanzien van
de zand- en grindkwestie niet, dat- zij een
groot -bondgenoot heeft in 't recht. Ook
moet de Regeenng nooit vergeten den
steun, welke zij zal vinden bij de Volks-
iveifcegeofwoordiiging, die de verantwoor
delijkheid gaarne zal doelen, als heb recht
er toe dwingt-.
De heer VAN KOL dient van repliek,
daarna nog de heer VLIEGEN.
De beraadslaging wordt hierna gesloten
Do begrooting wordt z. h. st. aangeno
men.
VERSCHILLENDE WETSONTWERPEN
Aan de orde zijn hierna de wetsontwer
pen
1. Aanvulling en verhooging van het
lilde Hoofdstuk der Staatebegrooting
voor het dienstjaar 1918. (Tegemoetkoming
wegens duurte van levensmiddelen). 2. Re
geling reiskosten leden der Staten-Gene-
raal en der verblijfkosten leden Eerste
Kamer der Staten-Generaal. 3. Onclers-
handsche verkoop aan de gemeente 's-Gra
venhage van grond langs den Rijswijksckcn
weg. 4. Heb maken van eon waterweg
van Dordtecht naar zee. 5. Opheffing van
belemmeringen aan de tot-etand-komifyi
en de ih-stand-houding van electriciteits
werken in den weg gelegd. 6. Aanleg van
apoorweglijnen in Zuid'-Beveland.
No. I wordt z. h. st-. aangenomen.
Bij No. 2 deelt de MINISTER VAN
BINNENLANDSCHE ZAKEN, bij verhin
dering van minister Treub, mede, dat
reiskosten bij reizen voor onderzoek, enz.,
alleen vergoeding wordt- gegeven, wanneer
er opdracht is verleend tot zulko reizen.
Nos. 2 en 3 worden z. h. st. aangenomen.
Bij No. 4 maakt de heer VAN DER
HOEVEN eenige opmerkingen.
De MINISTER VAN WATERSTAAT
verwacht v_a-n dezen waterweg ook geen
concurrentie voor Rotterdam, integendeel.
Over de kwestie der verhooging van wa
terstanden wacht spr. het oordeel der des
betreffende commissie af. Haar rapport
zal zoo spoedig mogelijk gepubliceerd wor
den.
No. 4 wordt z. h. st. aangenomen.
Nos. 5 en 6 worden z. h. st. aangeno
men.
Do Ka-mer gaat uiteen, tot- 28 Mol, des
middags te twee uren.
Vergadering van gisteren.
Regeling van werkzaamheden.
Do VOORZITTER stelt voor Dinsdag a.s.
bij den aanvang der vergadering aan de
orde te stellen de eindstemming over het
ontwerp opcenten op de verlodigingsbelas-
tmgen, en daarna de interpellatie-Kooien
inzak© de oligarchische clausule in de sta
tuten der naamlooze vennootschappen.
Voorts stelt hij voor pan de agenda een
Lars schonk een glas tot aan den rand
toe vol, zoodat do clrank op den grond
droop. Zijn breedte handen met die kromme
nagels, roodbruin van teer en berkenbast,
beefden een weinig.
,,Ik zie, dat je het me gunt," zei Andries
het vocht met één teug naar binnen
slaande.
Lars nam een slok uit de flesch.
Andries smakte en kuchte en grinnikte,
terwijl hij het glas terug gaf.
„Drommels, zoo goed als me dat doet in
m'n lijf.""
.J© moet er nog eentje nemen," zei Lara
en schonk weer in.
„Neen, neen, Lars, dat kan te veel wor
den. Ik word gauw dronken, ik 'eb van
daag nog niet veel gegeten."
Opnieuw ging het Lars door zijn gedach
ten, dlat het voor Andries zoo treurig ge
steld was. En daarom stond hij op en nam
een halve maan en een paar krakelingen
uit de kiep, ,,'icr 'eb je wat er bij te knab
belen," zei hij en legde het brood op het
ongeverfde tafeltje onder het dakraam.
„Neen, nu maak je me 'eelemaal verle
gen," zei Andries, en te gelijk beet hij flink
in het halvemaanbrood.
„Praat er niet van, land," riep Lars en
nam nog een slok uit de flesch.
„Zijn dat feestgeschenken.?" vroeg An
dries op hot Kerstbrood en de kaarsen
wijzend. Hij beet een stuk af van de krake
ling en at het op met- smakkende lippen.
Lars knikte.
„Kerstgaven zijn 't, Ja."
„Dat dacht ik wel."
„Ik kreeg ze met nog een paar keratpop-
pen voor de kinderen van Mela. O ja, hij
kon ze ook beat geven, looveel als ik en
Niels bij hem knopen
serie wetsontwerpen toe te voegen, w. o.
de ontwerpvii-Duys ©n Lohnian.
Conform besloten^
Benoeming commies-griffier.
Aan de orde is de benoeming -van een
commies-griffier der Kamer.
Uitgebracht worden 74 stemnmn, waarvan
op mr. De Vos van Steenwijk 36, mr. De
Vries 11, mr. Blok 8, mr. Torloy Duwel
13 en mr. Van den JBrandeler 6.
Bij de tweede vrije stemming werden uit
gebracht 75 stemmen, waarvan op mr. De
Vos van. Steénwijk 46, mr. De Vries 6,
ntr. Blok 3, mr. Torley Duwel 18 en mr.
Van den Brandeler 2, zoodat benoemd is
rar. baron De Vos van Steen wijk.
Onteigening.
Aan de orde is de stemming over het
wetsontwerp onteigening ter verzekering van
een ongestoorde exploitatie van den spoor
weg AmsterdamRotterdam, ter plaatse
van de baanomlegging te Halfweg.
Het wetsontwerp wordt aangenomen met
66 tegen 5 stemmen.
Hoogoi eu-bcdrijt.
Voortgegaan wordt met het wetsontwerp
tot machtiging tot deelneming in het maat
schappelijk kapitaal eener naamlooze ven
nootschap, welke zich ten doel stelt de op
richting van een hoogoven-bedrijf.
Bij art 1 is ook aan de orde het amen-
deraent-ALBARDA om een naasting-clausule
in de wet op te nemen.
De heer BEUMER bestrijdt nogmaals «.lat
amendement dat overbodig is, omdat het
hier geen monopolistisch bedrijf geldt.
De heer MARCHANT meent ook, dat het
amendement hier geen beteekenis heeft Hij
geeft in elk geval zijn stem niet aan Eet
ontwerp, omdat lig dit verderfelijk acht
voor de ontwikkeling.
De MINISTER VAN FINANCIËN, «le lieer
TREUB, blijft dit amendement ontradm. Het
gaat niet aan, dat de Staat helpt zoolang het.
niet goed gaat en annexeert als het goed
gaat.
Het amendement wordt verworpen met
50 tegen 22 stemmen. Het wetsontwerp
wordt aangenomen mei ;9 tegen 25 stemra n.
De vergadering wordt verdaagd tot Vrij
dag te halféén.
Herhalingsoefening en inspectie in 1915.
In 191S zullen onder de wapenen worden
geroepen:
a. Tusschen begin MM en einde Augustus
voor een herhalingsoefening van zes achter
eenvolgende dagen (reisdagen in cgrep i);
de verlofgangers der landweeriichtingen
1916 b, 1916 d en 1917, behoorende tot
de infanterie, hospitaalsoldaten en zieken
dragers, voor zoover zij zijn ingedeeld bij
de reserve-laodweerbataljons;
b. op nader bekend te maken dag voor
een ©endaagscbo inspeclie: de mUit'eplicli-
tigen 1906, 1907 en 1908 der bereden
wapens, pantserfort-a t'lieris én torpeiLten,
de" landweerlichtingen 1916 a en e, als
mede" de landweerpiichtigen van de land
weerlichtingen 1916 b, 1916 d en 1917,
voor zoover niet bedoeld onder a.
Van de opkomst bedoeld onder a en b
zijn vrijgesteld zrj, die met toestemming van
den Minister van Oorlog, in liet buitenland
verblijven of de buitenlandsche zeevaart
uitoefenen, indien hun verb'ijf buitenslands
samenvalt .met het tijdperk, w._arn z»i onder
de wapenen zouden moeten komen.
Van de opkomst bedoeld onder a zijn
voorts vrijgesteld:
1. Zij, die bij terugroeping der verlof
gangers niet of voorloopig niet onder de
wapenen behoeven te komen.
2. Zij, die bij terugroeping der verlof
gangers bestemd zijn voor opkomst bij een
ander onderdeel Aan het eigen reserve-
bataljon.
3. Zg, die na 1 Januari 1917 met onbe
paald klein verlof zijn vertrokken.
Verzoeken om bjj een ander onderdeel of
op een ander tijdstip onder de wapenen
te komen zullen niet worden ingewilligd.
Do 47ste broodkaart.
De directeur van het Centraal Brood
kantoor maakt bekend, dat de broodkaart
„Ja, dat kon 'ij wel cloen.JIreeg je niets
andera?"
,,0 ja, nog een flesch en een zakje
kandij-"
„Ja ja JaAndries haalde
lang uit
Lars had werkelijk een groot-en zak klon
tjes gekregen, daar hij zoo dol was op zoe
tigheid
Eens had hij om cHo zwakheid het hard
te verantwoorden gehad. Hij lag bij do
aanlegplaats van Prahl, bezig aas aan zijn
vischtuig te slaan, toen Ola, cle bakker,
met 'n groote kan stroop uit 't- magazijn in
den winkel kwam. „Gaap .Lars, dan zal
je wat lekkers proeven," zei Ola.
Lars wachtte niet lang zijn leelijken
mond open te doen, cn dat wijd ook. En
Ola liet. do stroop er inloopen, tot Lara
bijna geen adem meer had en kreunend
riep: „O nee,'schei uit, schei uit, Ol^l"
Toen lachte de bakker, dat hij schudde. En
de school jongens, die er om heen stonden,
lachten niet minder. Maar Lara streek met
zijn hand cvver zijn gezicht en zijn buis en
bromde, boos. Hij was één en al stroop.
„Jij krijgt ook wel wat, Andries," zei
Lars.
„Praat- daar niet- van. Lars," was An
dries' mistroostig antwoord.
„Wat! 'ij weet toch, dat je 't wel ge*
bruiker kan."
„Dat 'etpt. niet- veel."
,,'andel je Diet meer met 'em?"
„Och 't gaat .soms zoo raar. Je weet,
dat. 'ij nu meestal boos op me is, omdat ik
niet met visoh bij 'm kom. Maar de 'eer zij
me genadig, ik kan geen viseh scheppen
mot mijn 'aneïen, als er geen visch in 't wa
ter te bekennen ia."
van het 47ste tijdvak go! dg is van 27
April tol en met 3 M?i.
De bons der broodkaart .-n geven recht
tot koop en verkoop van (te heltt van het
broodgewicht, dat op de bons is aangegeven..
Hei vermiudérd broodrantsoen
Te Rotterdam zijn gistermorgen weder een
9-tal broodwagens geplunderd. E.n wagen*
die onbeheerd stond, wi-rd mê-legenomon*
doch leeg teruggebracht»
Te Amsterdam heeft iu de iste Laurier-
dwarsstraat een aantal vrouwen uit een
bakkerskar veertig brooden meegenomen
zonder bon,, doch tegen betaling. In de
Uilenburgerstraat werd een broodbezorger
gedwongen tot- verkoop van,eenige br-nrien
zonder bon.
Te Haarlem was het gisteren zeer rustig.
Vele voorzorgsmaatregelen waren genomen.
Cavalerie en infanteristen patrouilleer-',ea
door de stad. De broodwinkels zijn door
militairen bewaakt.
Geeh extra-levensmiddelen voor centrale
keukens.
In ccn circulaire aan de gemeentebestu
ren heeft do minister van Landbouw mede
gedeeld, dat, hoezeer betreurende, indaen
do centrale keukens in haar nuttige werk
zaamheid zouden worden benadeeld, hij mefc
het oog op de beperkte voorraden levens
middelen hier te lande aanwezig, geen
extra hoeveelheid levensmiddelen kan be
schikbaar stellen voor die keukens. De mi
nister is echter bereid de hoeveelheden
levensmiddelen clio eventueel in bezit wor
den genomen en die niet zoo groot zijn, dat
zij voor distributie onder alle ingezetenen
in' aanmerking komen, te bestemmen voor
de centrale keuken.
Telen van voedingsgewassen.
De Raad van Alkmaar besioot tót den
aankoop van 5 H.A. land voor Eet telen
van., voedingsgewassen. Hierdoor zullen
va.n gemeentewege. 10 H. A. als luintjes
van 200 vierk. Meter worden beplant met
bruine boonen cn aardappelen voor bur
gers, die dat wcnschen. Er waren cr al
450 voor f 10 per stuk beschikbaar geiteld.
Banketbakkerij en volksvoeding-
Een oucl'-banketbakker, die reeds acht
jaar uit heb vak is en dus geen belang meer
heeft bij de banketbakkerij, heeft dezer
dagen een schrijven doen toekomen aan
minister Posthuma.
In dit schrijven zegt. hij, dat het stop
zetten der banketbakkerijen geenszins ver
lenging van den voedselvoorraad ton ge
volge zou hebben. Voor deze beweriDg
voert schrijver de volgende gronden aan:
„Do broodbakker produceert van 100
K.G. bloem weinig meer dan 100 KG. brood
of voecbel. De banketbakker daarentegen
vervaardjgt, door bijmenging van voed
zame bestandcteelen welke echter in na-
buurstaat zelden voor den honger gebruikt
zullen worden) minstens 000 KG. deugde
lijk, krachtig voedsel.
Schrijver merkt verder op, dat de rijke
ren juist niet do grootste afnemers zijn,
cloch dat zelfs tot op heden de minder ge
goeden ook door hun aantal, het meest" bij
den banketbakker koop en. Door stopzet
ting der banketbakkerij kan dus niete an
ders bereikt worden dan groote vermeer
dering van werkloosheid, on de aanwinst
van één eenheid brood tegenover prija-
geving van zes eenheden «deugdelijk, krach
tig voedsel."
Wittebrood.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Gtdiu-Acomening, meldt-
Ons wittebrood, dat toch re^ds niet be
paald „wit" meer wis, zal voortaan eoa
wat donkerder, ietwat bruine kleur heb
ben. Do voorraad aardappelmeel is n.l.
dermate geslonken, dat het percentage
dat daarvan werd gebruikt voor do samen
stelling van rcgeeringsbloem, aanmerke
lijk moet worden verlaagd. Daarmede zal
echter de kwaliteit van het brood niet
achteruit gaaD. Integendeel. Bevatte cis
regeeringsbloem tot nu toe 60 pCt. tarwe
of (en) roggebloem, 30 pCfc, aardappelmeel
er. 10 pCt. Amerikaan&che bloera, voortaan
zal liet worden 80 pCt tarwe of (en) rog
gebloem, 10 pCt. aardappelmeel on 10
pCt.r Amerikaansche bloem. Het bohoc-ft
W*^K4i IHHii liIMUHjji ji ■«luuiig .pjj»
,,'eb je tegen de feestdagen geen 'out
voor 'm moeten zagen?"
„Ik ben zoo ziek geweest, Lars, ik kon
niet."
„Nee, nee, kind, 't kan ook niet. altijd
goed er mee zijn."
,,'ij 'eeft me een boodschap gestuurd met
Oliffa, toen zij uit de school kwam, ma?.r
ate ik in staat ben geweest uit bed te ko
men in de laatste week dat is zoo waar,
als God de 'eer leeft."
„Zoo heeft Prahl je een boodschap ge
stuurd'?" vroeg Lara beduusd.
„Ja zeker, 'ij 'eeft. me twee keer laten
roepen
..Dan denk ik, dat 'teer gek voor je uit
ziet, man je weet zelf wel 'oe 'ij is."
Lars' stem klonk ernstig, terwijl bij een
bezorgdon blik o«p Andries wierp.
„Ach, ja-, God 'elpe 'em, die zoo weinig
en niets 'eeft en gen«xxlzaakt is te leven
van eens anders gunst en genadé," zuchtte
An«Irie9 en lonkte tegen de fleoch ,die op
tafel stond. Achter het groenachtige glos
glinsterde het sterke vocht zoo verleidelijk;
er was nog Diet zooveel van geschonken,
vond Andries. Het stond nog vei* borriï de
witte reep papier dte op de flesch was ge
plakt en waarop hij in kleine, zwarte let
ters „Mcfutebrandewïjn" la-s. Het ging
immera togen Kerstmishij wist zekor, dat
Lara zich rijkelijk had voor ziener waren
minstens nog een yvuur flesjeRorc Id. de
kiep .vermoedde hij.
Andries raapte. z«2rgvuldig duim
en voorvinger alle broodkruimels op. c?io
op zijn Heer en en op de tafel waren geval
len, en atak ze met ajjn gr'xyjor.. zwarten
nagol in zijn mond.
(W^rdt vervolgd).