Agenda van de week
BINNENLAND
GEMENGD NIEUWS.
Kunst, Letteren enz.
UIT EE OMSTREKEN
Zaterdag:
Zomer zorg" Gezellige bijeenkomst;
Kunst na Arbeid". 8 uur.
Zondag:
„Prediker*: Stadsevangelisatie. Samen
komst, halfzeven. Kindersamenkomst 3 uur.
Stadszaal (foyer): Bal van den lieer H. J.
Plantfeber.
Leger des Heils, Lammermarkt: Samen
komsten 10 uur, halfvier en halfacht.
's-G ravenhage, Dieren tuinTentoon
stelling pluimvee, konijnen en kanaries. 9'
tot 5 uur.
Maandag:
Schouwburg: ,,Hedda Qabler". S uur.
Volkshuis: Voordracht van prof. Kolen.
Dinsdag:
Stadszaal: Uitvoering voor het Chr.
Militair Tehuis. Halfacht.
NutszaalDep. Leiden Mij. van Kijver
heid8 uur.
VolkshuisLeefkring „Vondel". 8 uur.
Wjikgebouw Langestraai: L?rinj van den
heer Jac. Tjalsma. Ha'.fnegen.
V oen»dag:
Leger des Heils. Lammermarkt: L'ch'beel-
densamenkomst. 8 uur. Te 5 uur voor kin
deren.
Donderdag:
Schouwburg: Dansavond Irail Gadescov.
8 uur.
Volkshuis: Moedercursus. 8 „uur.
Dagelijks:
„Hollandia-Bioscoop", Oranjegracht, Woens
dag- en Zaterdagmiddag van 2 tot 4 eD vaD 5
tot 7 uur. Dagelijks om 8 uur.
Imperial-Theater'', Stationsweg, 8 uur.
„Thalia-Thcater" Haarlemmerstraat 52, 7 a.
's Zondags alleen 8 nur. (Woensdag- en Zater
dagmiddag ook 2 unr):
Leidsche kunstclub „De Sphinx", Rapenburg
81. Werkdagen van 1012 en van 25 uur.
Des Zondags van 24 uur.
Morgen, Zondag, zijn geopend de apo
theken van de heeren Van Driesum,
Mare, en Herdingh en Blanken, Hoogewoard.
De gemeente-apotheek is 's Zondags ge
sloten.
land te besteden. Door de maximum-vérkoop
prijzen voor de veilingen vast te stellen,
legt men de schade vast op de schouders van
de telers; voor de fabrikanten blijft alleen
de eventueele winst, zonder nadee'.ig risico.
Heeft de vaststelling van den maximum
prijs de strekking om de zouters en drogers
te bevoordeelen zonder dat hiermede het
belang van de verbruikers wordt bevorderd,
in de wijze van verdeeling der voor export
toegelaten voortbrengselen ligt verder de
strekking om de baten, voor zouters en dro
gers gereserveerd, zeer ongelijk te verdeé-
len. De verdeelers halen het leeuwendeél
van het profijt naar zich toe.
Tot de meestbegims.igde firma's beliooren
o.a. van Reek's Gonservenfrb i:ken te Prin-
cenhage (vóór den oorlog insoiven.), Blad
en Prins, Speyer Bros, Spiers Son en S.
Ouwerkerk Zn. Indien men in aanmsrk'ng
neemt, dat aan een vat zuurkool bjj export
zeker f8 wordt verdiend en bijvoorbeeld de
firma Blad en Prins stellig 100.000 vaten
per jaar uitvoert, dan begrijpt men, dat
deze winst niet gering is. En tegenover deze
winst staat, nu de tuindera met den maxi
mum-prijs worden afgescheept voor hun pro
duct, geen kans op verlies.
Op die verdecling van den export der ver-
.duurzaumde groenten bestaat slechts een
denkbeeldige controle. De zalige bszitfcers
van de leiding der Groentencentrale en
groentendistributie zqn vrij, en van die vrij
heid wordt [gebruik gemaakt-
De vaststelling der hoeveelheden, welke
ieder mag exporteeren, heeft op willekeurige
wijze plaats gehad.
In het algemeen worden de kleinen het
kind van de rekening. Zoo is de heer Corns.
Blad exploitant geworden, gedurende den
oorlog van een veertigtal verduurzamings-
inrichtingen en een tachtigtal loondrogerjjen.
Wie vergunning wide hebben, werd slechts
loondroger van de firma B-ad en Prins en de
zaak kwam in orde.-LaIer werd het verleenen
van nieuwe vergunningen geheel stopgezet-
Het adviseurschap van de Rijkscommissie
voor de groenten heeft den hoer Blad dan ook
geen windeieren gelegd: vóór d n oorlog
weinig bemiddeld, is hij thans miil'ocnair.
Het verbod van voorkoop wordt door eeni-
ge groote firma's ontdoken in den vorm
van een huurcontract van den grend, waar
bij de huurprijs wordt bepaald in een bedrag,
evenredig pan de opbrengst der producten
.per Kilogram. De heer L. Klootwijk van
West-IJselmonde heeft zich met het afslui
ten van dergelijke huurcontracten belast.
Drie malen is door controleurs vaa de
Rijkscommissie van Toezicht pree s verbaal
opgemaakt tegen de firma Blad en Prins we
gens ibïet onvoldoende wasschen van snij
boon en. De verbalen zijn door de Rijkscom
missie van Toezicht gedeponeerd. Talrijk zijn
haar overtredingen op elk gebied. Er is ech
ter tegen haar nooit opgetreden. Wel is
eenmaal de firma Blad en Prins wegens over
treding der voorschriften met f25.000 be
boet. Dit geschiedde naar aanleiding van
het feit, dat de firma Blad en Prins onge
veer acht dagen voor de intrekking van de
vergunning aan zouters en drogers, om hun
eigen kool in te snijden, met dit besluit
bekend, links en rechte haar te velde slaan
de kool op ongeoorloofde wijze veilde. Dit
leverde haar een voordeel van tienduizenden
op, zoodat zrj deze belachelijke bcete best
kon betalen. Het ergerlijke 'is echter, dat
ieder ander voor zoo'n geval onherroepelijk
geschorst zou zijn geworden, terwijl voor
den heer Blad de treding kennelijk een
aanbeve.ing was voor bet oommis ar.aat der
Export-Centrale.
Den heer Jansen, lid van meergemelde
firma Gebroeders Jansen te Rotterdam, is
de geheel overbodige functie opgedragen van
inkooper der dislributie-uï'eD, een functie,
orlevcrer.de f 13.000 tot f 14.000 per jaar.
De :ie_r Juadie nimme: in uien heeft ge
handeld, kan niet als deskundige worden
beschouwd en was voor deze functie aller
minst de aangewezen man.
Eindelijk heeft de directeur der Groenten-
centrale gebrek aan koopmanschap- getoond
bij het beschikken over artikelen, die van het
voor de^istributie beschikbaar gestelde ge
deelte overbleven en verkocht werden ook
alwTeer aan de firma Blad en Prins.
Requestrant doet de Kamer eerbiedig op
merken, dat de hierboven vermelde gege
vens, welke met stukken en getuigenverkla
ringen zijn te bevestigen, een weang gunstig
liékt werpen op het beheer van de groenten-
distributie en van de Groentencentrale, en
verzoekt, dat het der Kamer moge behagen,
naar de vermelde feiten in het algemeen
belang een onderzoek te willen instellen.
De oorlog en de gezondheidstoestand^
In het laatst verschenen nummer van „So
ciale Hygiëne" wijst de redactie er op, hoe
millioenen het leven lieten op de slagvelden
en ten gevolge vap de in den oorlog geleden
ontberingen.
Toenemende sterfte, afneming van het ge
boortecijfer, ondermijning der volKskracot
dus naar twee zijden.
Om slechts een voorbeeld te ncemen s;ier
ven volgens den Sénateur Hon-: at in het niet
bezette gedeelte van Fraakiij:, vóór den
oorlog, in 1913: 588.000, te.wiji er 601.000
geboren werden.
„In- het eerste oorlogsjaar (1914) klom
daar oorlogsverliezen uitgesloten reeds
liet aantal sterfgevallen tot 646.COO tjgen
594.000 geboorten, terwijl het aantal sterf
gevallen in 1915 daar 644.000 bedroeg en
het aantal geboorten tot 382.000 daalde.
Ook in andere rijken komen dergelijke too
stend en voor.'
„Ofschoon by ons te lande de toestand
betrekkelijk nog gunstig is, doet zich zij
;t in geringe mate toch ook reeds de
invloed van den oorlogstoestand langzamer
hand gevoelen.
„Terwijl de commissie uit den gczondhe'ds-
raad, die in 1917 haar rapport uitbracht be
treffende het verzamelen der fei.eo, die om
trent den invloed van den oorlogstoestand
op den gezondheidstoestand van het Neder-
iandsche volk licht kunnen verschaffen, tot
de conclusie kwam dat uit de dcor haar ver
zamelde gegevens bleek, dat daarin geen
aanwijzingen waren te vinden voor een on-
gunstigen invloed gedurende de eerste twee
jaren van den oorlogstoestand op den gezond
heidstoestand van het Nederlandsen volk in
zijn'geheel, kam dit vermoedelijk thans.niet
meer met dezelfde beslistheid worden ge
tuigd.
„Do cijfers om een volledig overzicht te
geven z^n wel is waar nog niet ter onzer
beschikking, maar vermoedelijk zullen zij
minder gunstig zijn dan die vóór en in de
eerste twee oorlogsjaren werden verzameld,
o.a. ook ten opzichte van de sterfte aan
tuberculose.
„De grootste voorzichtigheid zal echter
bjj de beoordeeling der sterftecijfers nood
zakelijk zijn en elke conclusie heeft, vpar-
loopig althans, slechts een betrekkelijke
waarde. Wie zal b.v. kunnen aangeven wel
ken invloed de aanwezigheid van meer dan
een half millioen vreemdelingen, voor een
deel slecht gevoed en'inet we nig#wcers ands-
vermogen, op de algcmeene sterfte en in het
bijzonder op de tuberc ulosester Re heeft ge
oefend."
In haar mededeeiing over den gezond
heidstoestand constateert de redactie:
Ook in November bleef de gezondheid be
vredigend. zjj het ook, dat het aantal aan
gegeven gevallen van roodvonk, en diphtheric
grooter was dan in October. Over het alge
meen waren deze ziekten goedaardig; de ver
houding tusschen het aantal ziekte- en het
aantal sterfgevallen was in November: rood
vonk 2.33 pCt en diphtheric is 5.78 pCt. In
1915, 1916 en 1917 (Januari t/met Novem
ber) waren deze verhoudingen: voor.
roodvonk resp. 3.27, 2.65 en 2 19 en voor
diphtheritis resp. 7, 6.50 en 6.72 pCt.^
De cijfers voor de algcmiene en zuigelin
gensterfte waren resp. 10.79 O/'OO van de
gemiddelde bevolking en 83.020/00 van het
aantal levend aangegevenen; ze waren dus
iets hooger dan in de voorafgaande maand
(resp. 9.79 en 80.83), doch lager dan in
November 1916 (resp. 11.13 en 90.98).
Het aantal aangegeven gevallen van jood-
vonk, diphtheritis, typhus en oereb ospinaal-
menicgitis in November was als vo'gt:
Roodvonk 1511, diphtheritis 916, typhus
284, cerebrospinaal-meningitis 14.
Ter vergelijking volgen hieronier de ge
tallen van October en van het tijdvak van 1
t/m 18 December 1917.
Oct. Dec. (11 in 18).
Roodvonk 1458 784
Diphtheritis 729 554
Typhus 3.0 142 f t
Meningitis c. e. 16 9
RECLAMES k 40 cents per regel.
A LA CORSETfERE RAMONDT, LEIDEN
E5reest"aat 34. Tel. Int. 1425.
Pfil&QFTQin a^c maten en Prijzen
OÖBtöïllvJ steeds voorhanden
6870 4
Bij de herstemming voor een lid van
de I'rov. S aten van Zuid-Holland in district
Rotterdam II (vacature-Spiekman) iB geko
zen de heer B. J. Gerretson, Chr.-Hist., met
3579 stemmen. Mr. G. W. Sannes, S. D.
A. P., kreeg 3305 stemmen.
Beroepen is bjj de Ned.-Herv. Gem.
te Heeg ds. O. W. O. van der Veen, te
HindelooperC
Ds. O. G. Heldring, directeur der Hel
dringgestichten te Zetten, hoopt ^.ondag 27
Jan. zjjn intrede bjj de Vluchtbeuvelgemeen-
te te doen. Dr. L. Heldring, van Amsterdam,
hoopt hem morgen te bevestigen.
Nu het zielental der gemeente Arnhem
op 1 Januari boven de 70.000 was gestegen,
zal het aantal leden van den Gemeenteraad
met 2 moeten worden uitgebreid en dus
op 35 getracht worden.
Het telegrafisch verkeer tus
schen Den" Haag en Amsterdam is grooten-
deels hersteld, -maar er zijn zoo ontzaglijk
veel Regeerings'le'egrammen, dat naar
j bij informatie werd medegedeeld parti-
culiere telegrammen (ook die voor dé pers)
verscheidene uren vertraging ondervinden.
B'ijde administratie der gemeeh-
te-gasfabrieken in Den Haag is een tekort
ontdekt. De kassier is een'ge weken geleden
plotseling overleden. Verificatie-ambtenaren
van de gemeentebedrijven hebben daarna
j diens boeken en kas gecontroleerd en een te-
j kort ontdekt, dat, naar men meldt, ruim
I tienduizend gulden zou'bedragen. De overle-
j den kassier was reeds acht on twintig ja-
I ren bij de gasfabrieken in dienst.
I Reeds tal van groote pluimvee-
I tentoonstellingen zijn in do zalen van den
Dierentuin in Den Haag gehouden, doch de
I expositie, welke daar thans paats vindt, over-
treft in omvang en belangrijkheid alle vo
rige.
De veTeenigingen op avi:ul-nrisch geb:ed
hebben rog nooit zóó samengewerkt als nu.
Dit is te meer merkwaardig, waar men aan-
aanvankelijk meende door schaarschte aan
fpne rasdieren niet in staat te zullen zijn
zijn deze tentoonstelling te kunnen laten door
gaan.
Het aantal inzendingen is evenwel zóó,
ruim 3700, dat de konijnen voor het groot
ste deel apart zijn moeten worden geplaatst
en in hekken onderdak hebben gevonden in 'de
j broeikassen.
Het aantal keurmeesters dat is uiteenoo-
1 digd de inzendingen te bekronen, bedraagt
ditmaal 30, in tegenstelllnglmt vroeger uit
sluitend bestaande uit Nederlanders,
i De tentoonstel ing geeit e n uitmuntenden
kijk op de pluimvee- en konijnenfokkerij.
Vooral aan de nut-fokker^j heeft men een
voornamer plaa'.s ingeruimd dan tot nu toe.
Naa r het zich laat aanzien, zal
de Tweede Nederlandsche Jaarbeurs te
Utrecht, die een grootsch beeld zal geven
van onze Nederlan-scfce Indus ri?, een druk
bezoek ten deel vallen. Uit al.e deelen van
I ons land worden de toegangsbewijzen aange-
vraagd. Zelfs uit verafgelegen kleine plaat
sen komen bij het Secretariaat de verzoeken
om kaarten binnen. Met den bouw op het
Vredenburg is ook begonnen, zoodat thans
op alle vier >.de terreinen aan Jen opbouw
van de monsterkamers en „stands" wordt
gewerkt. Alle terreinen zulten voorzien wor
den van de noodige restaurants.
Een arbeider, afkomstig uit Am
sterdam, werkzaam in de bruinkoolontgin-
1 ning Carisborg, te Heerlerheide, geraakte
aldaar onder een kolepwagentje, met liet
gevolg, dat hij ernstig aan het hoofd ver-
wond werd. Ten gevolge van deze verwon
ding overleed de arbeider eeuige uren "later,
nadat hem nog geneeskundige hulp was tos»
j gediend.
1 Bij het branden van eikels in de
kolfiehrandeiij van den heer J. ten Kate, te
Steen wijk, ontstond gi t:r.n een felle uit
slaande brand. De schade is vrij belangrijk.
De voorradige koopmansgoederen in liet nog
nieuwe, grco.e gebouw, tevens pakhuis, heb
ben veel geleden. Assurantie dekt de schade.
Een verpleegde van een land-
kolonie te Vries, was naar Groningen ge
weest, om pensioen te halen. "Waarschijnlijk
i8 hij onder den invloed van sterken drank
den weg gaan liggen en door de koude
bevangen. Gistermorgen vond men z$n lijk
aan den kant van den weg.
In de bosschen b\j Schoonloo
houden zich zooveel wilde konijnen op, dat>
wegens het ongunstige weder, door één ja
ger reeds meer dan 100 stuks zyn bemach
tigd.
Men meldt ons uit Maastricht,
d.d. 18 dezer:
De Mnfl.q is sedert gisteravond buiten haar
oevers getreden en bespoelt thans een opper
vlakte wel 5- of 6-maal zoo groot als haar
bedding. De aanblik, gezien van uit Stads
park en Maasbrug, is grootsch, indrukwek
kend, maar tevens troosteloos, want hoe-
velen in de Maasdorpeoj ztjn naar de boven
verdieping moeten vldfchten, waar zij al
licht in de koude zitten, en zien hun wei
nige have en goed een prooi worden van
het niets ontziende element! Het* water
sleurt in zijn woeste vaart stukken huis
raad, den pas op 't land gebrachten mest en
wat niet al, mee. Het water is in zoo kor
ten tijd gewassen, dat velen ternauwernood
tijd gehad hebben om all©3 in veiligheid te
brengen, wat de kelders bevatten. Wat in
ruim 20 jaar niet geschied is, nadat de
Jeker binnen de stad gedempt en gekanali
seerd werd, is heden gebeurd. In de binnen
stad staan kelders onder water. Naar men
verneemt, zou er verzuimd zijn de sluis in
te zetten. Hoe het ook zij, deze hooge water
stand is een ramp voor de kleine boeren,
die zich hun eenige broodwinning men ont
nemen en die bovendien geen kans zien
om naar de stad te komen.
Nader meldt men:
De Maas is sedert gisternamiddag 4 uur
2 c.M. gevallen en staat thans 4.19 M. In
den reusachtigen waterplas is echter geen
merkbare verandering gekomen.
Uit Grave wordt gemeld:
De Maas is zóó sterk gewassen, dat het
water van dijk tot dijk staat en de Veer-
8traat te Nederasselt is 'ondergeloopen. De
peilschaal te Grave teekent thans 10.20
N. A. P.
Men meldt uit Arnhem:
Het water gaat onrustbarend wassen, zoo
snel als nog zelden is voorgekomen. Het
laatste etmaal werd hier een was genoteerd
van 1.62 M., zoodat de stand reeds 10.92
N. A. P. is. Na de laatste peiling gis
termorgen is de rivier nog omstreeks 40
c.M. gewassen. Sedert stroomt het water
met groote kracht het Arnhemsche en Velp-
sche Broek in, waar men het water met
het kwartier ziet stijgen.
Gisteren werd geen bericht uit Keulen
«ntvangen, doch hedenmorgen werd- van daar
geseind, dat de Rijn 6edert 2 etmalen niet
minder dan 4,71 M. gewassen is.
Uit Nijmegen:
Sedert gisterochtend 8 u. is de Waal hier
nog geen 43 c.M. gewassen. Stand 11,80 M.
N. A. P., dit is 3.03 M. hooger dan de
middelbare.
Donderdagochtend was de stand 9.40,
zoodat de rivier in anderhalven dag 2.40 M.
is gewassen.
Ofschoon de stroom zeer sterk is, vaart
de gierbrug geregeld.
Onze dienstboden en wij.
Een huisvrouw schrijft aan het „Utr
Dagbl."
Wij organiseeren in dezen tijd gezellige
avondjes voor onze dienstbodendaar lezen
we hun vqor, maken muziek voor hou, wij
geven hun in de avonduren genoeglijke
oogenblikken, zij kunnen het vinden in al
lerlei kringen, want er >zijn, meen ik, ver
schillende comité's, die het noodig vonden,
buiten de Volksbondavonden om, nog
aparte samenkomsten te organiseeren voor
dienstmeisjes, die in het huis harer betrek
king geen lamp voor verlichting cn geen
kachel voor verwarming konden vinden.
Prachtig.
Werk,dat van harte is toe te juichen en,
naar ik hoop, door velen zal worden ge
steund. Hoe méér er gebeurd van dezen
aard, hoe beter- En gaarne alle hulde aan
alle commissies en alle comité's er zijn
er, naar goed gebruik, natuurlijk méér dan
één die zich voor dezen arbeid hebben
ingespannen.
Toch kan ik niet nalaten er een enkel
wooid over te schrijven. Om aan die com
missies een bescheiden raad te geven. Ik
heb zoo'n idee, dat héél wat huisvrouwen
er net zoo over denken als ik, maar ge
woonlijk moet één er mee beginnen om
het eens uit te spreken. En daar heb ik
dan maar de stoute schoenen voor aange
trokken.
Wordt op ah die avondjes onzen dienst
boden ook wel eens iets gezegd van de ver
plichting, die op hen rust om in de fa
milies, bij wie zij dienen, zich te schikken
naar de regelen van het huis, en zich één
té voelen met het gezin, dat hen in héél
veel gevallen vollkomen beschouwen wil als
huisgenooten 1 Juist in deze moeilijko tij
den? En dat zij te dezen opzichte- behalve
rechten ook zeer zeker plichten hebben!
Naast de „rechten" op zooveel vrije avon
den, zooveel vrije nren voor catechisatie,
zangvereenigingen, dansles, enz, enz., enz.,
inderdaad ook nog zeer enkele plichten I"
Plicht, om met het gezin de onaange
naamheden van dezen tijd te dragen
plicht, om zich deel te weten van den kring
die heusch geen onbilliiken eisch stelt, als
hij verlangt, dat de dienstbode zal aan
vaarden, wat alle andere leden van het
gezin eveneens aanvaarden. Plicht, om in
derdaad te dienen. Plicht, om toewijding
en inschikking te stellen tegenover 't loon
en alles wat daar heden ten dage aan
voorwaarden wordt bij geconditionnecrd.
Of het noodig is?
In een doktersgezin is doze week het
volgende afgespoeld.
Mevrouw wil voor de koffietafel het te
kort- aan brood aanvullen met porties uit
de Centrale Keuken. Verzoekt des mor
gens aan het tweede meisje, om tusschen
11 en half 12 in de school, die geen tien
minuten van huis af ligt, het eten te gaan
halen
„In de Centrale Kouken??" klinkt het
treiterend-verwonderde antwoord. „Dat
eten van 12 cent?"
Mevrouw bewaart haar kalmte en her-
haalc-, alsof haar die vraag niet heeft ge
troffen„Ja, in de Poorfcerstraat, aan den
rechterkant-"
„Dan heb ik u te zeggen, dat ik dat lie
ver niet wil doen. Wij moeten niet van
die keuken hebben!"
„Kind, wat zeg je toch voor onzin
praat mevrouw in goedigen toon terug,
„heb je we ooit iets uit die keukon gege
ten?"
„Ik? 'k zou niet weten wat ik liever
deedAls mevrouw maar niet denkt, dat
ik het halen ga
Mevrouw antwoordde niet. Deed hoed
en mantel aan. Stapte even naar de school
met- een biezen mandje. Was in een om
mezien terug!
Het gezin smulde van de stamppot van
zuurkool1 papa^ mama, de kinderen en de
juf.
Maar in de keuken werd gestaakt. Dat
wil zeggendienstbode I en dienstbode II
weigerden „dat goed" te eten.
Mijnheer gaf zijn vrouw het advies even
naar Schmitz te telefoneeren, ora een
spijskaart te zenden voor de keuken.
De meisjes gaan de laan uit. Mevrouw
neemt twee werkvrouwen buiten den kost.
Al zou het huis onderste-boven moeten
keeren, alles liever, dan deze toestand in
je woning één dag langer te dulden dan
noodig is-
Vlak bij mij woont een familie, waar de
dienstbode er aanmerking op maakte, dat
gegeten werd uit de Coöperatieve Keu
ken. En ,de juffrouw weigerde positief die
maaltijden mee te eten. Ze hadden haar
gezegd, dat je tooh maar niet weten kon,
wat ze met dat eten deden, je zag er niks
van vóór het in huis Jew am. Men heeft in
deze beslissing moeten berusten, «want
anders had men eenvoudig zonder meid
gezeten. De dienstbode verkoos „thuis"
te gaan eten, dan wist je ten minste wat
je kreeg. En aldus geschiedde. Anno 1918.
Journalistiek.
De heer Tj. N. Adema, hooFdredacteur
van de „Goesche Courant", te Goes, is be
noemd tot hoold-redacteur van oo ^Alkmasi-
eohe Courant."
ALICEMADE.'
Tijdelijk is hier gedetacheerd, ter
stanoplaat-8 O ado- Wetering», die ikommiei
Klare, tot nu tijdelijk te Etten, (N.-Rr.)
BODEGRAVEN.
De heer C. S. van Klaveren, Loofd
der openbare school in do Bodogra.-'n
scho Meije, is benoemd tot orxknrwyzoi
aan de openbare lager© schoei No. 62, te
Amsterdam.
HAZERSWOUDE.
De collecte, langs de huizen, door de
Chr. Jongciingsvereeniging „Eere zj^
God" en „Filad.olphia", ten voordeel©
van de Chr. Militaire Tehuizen, beeft op
gebacht f 87,52.
De onlangs opgerichte Ghr.-Histori
sche kiesvereeniging, doet een beroep aan
de besturen der andere kiesvereenigiaigen
tot het houden van een gecombineerde
vergadering, om te komen tot evenredige
vertegenwoordiging, ook voor do vacatu
ren in deo Gemeenteraad.
De R.-K. kiesvereeniging „Algemeen
Belang", heeft besloten, voor de verkie
zing van den Gemeenteraad, vacature-Phi-
lippo, den candidaat der A.-R. Iriesveree-
niging over te nemen.
HILLEGCM.
Vrijdagavond heeft prof. Roessingh,
van Leiden, voor de Vrijzinnig-godsdien-
stigen alhier een lezing gehouden, waarin
uiteen werd gezet, volgens zijn opvatting:
Wat is rechtzinnigheid en wat is vrijzin
nigheid
KATWIJK.
Loop der bevolking gedurende 1917:'
Op 31 December 1916 12,576 geboren in
1917483 en gevestigd 481overleden 143
vertrokken 498; bevolking op 31 Decem
ber 1917 alzoo 12,899 en wel 6641 mannro
en 6258 vrouwen. In 1917 bedroeg de wer
kelijke vermeerdering 323 tegen 317 in 1910.
Er werden 104 huwelijken voltrokken, ter
wijl 1 huwelijk door echtscheiding werd
ontbonden.
Door mevr. Van Balen Michauö werd
in de bijzondere school M. U. L .O. school
alhier voor do leerlingen dor hoogste
klasse en het bestuur, een lezing gehouden
over Nieuw-Guinea en zijn bevolking, de
Papoea's. Do spreekster werd met belang
stelling aangehoord en kon door haar
22-jarigen arbeid onder deze bevolking zeer
veel bijzondeheden vertollen.
KOUDEKERK.
Cp uitnoodiging van eenige Chr.«
Hist, kiezers, trad Dinsdag 3 Januari j.l.
mr. dr. Schokking, van Leiden, op, om,
zoo mogelijk, tot de oprichting cener Chr-: 1
Hist, kiesvereeniging te geraken. Nu heeft
zich de kiesvereeniging geconstitueerd,
tellende 34 leden. Als best-uursleden wer
den gekozen de heeren Ant. van Egmond,
voorzitterG. J. Bz. Corts, secretarisG.
v. d. Bijl, penningm.: ds. Israel, J. Jonge-
neel, M- Tatje en T. van Wijngaarden.
LISSE.
De afd. Lisscrbroek van de Vereenï-
ging voor Volksonderwijs, hield gister
avond een vergadering in het café „Het
wapen van Lisso", waarin als spreekster
optrad rnej. Tuininga, te Amstfrf.lam, niet
hst onderwerp„Het voorbereidend on
derwijs". Spreekster had oen niet talrijk,
maar zeer aandachtig gehoor. Na afloop
der lezing word in beginsel besloten tot
oprichting van een Bewaarschool.
NOORDWJJK.
Voor een flink bezatte zaal onder dö
bezoekers waren ook verscheidene dames -
hield mi*. P. J. Oud in het „Hof van Holland**
gisteravond een rede over „den komenden
stembusstrijd", op uitnoodiging van den Vrij
zinnig Democratisch en Bond. Spr. aelte de be
ginselen uiteen van de Vrijzinnig-democraten,
wees op verschillen tusschen hen en de libera
len en do sociaal-democraten*. Ten slotte wekte
hij allo vrijzinnigen op, die zich demoeraat voel
den, zieh bij de afd. aan to sluiten.
De heer Do Boer, hoofd der school met don
Bijbel, trad in debat Hij bestreed niet de be
ginselen van den spreker, maar constateerde
met genoegen, te hebben gehoord, dat langen
tijd onrecht was gedaan aan de voorstanders
der bijzondere school. De inleider beantwoordde
den debater en eindigde zijn gloedvolle impro
visatie met een welsprekende peroratio op de
democratische beginselen. Spr. werd luide toe
gejuicht.
RIJNSBURG.
Gisteravond vergaderde de afd. Rijnsburg
van het H. B. G. Als gewoonlijk bij de eerste
vergadering in het jaar hield de voorzitter, de
heer S. Schoneveld, zijn Nieuwjaarsrede.
Als nieuw lid werd aangenomen de heer A
Heemskerk Jacz. Do secretaris was afwezig
en mèt hem het jaarverslag, wel was een schrij-
ven ingekomen, waarbij hij voor zijn functie als
bestuursli dbedankte. De penningmeester, de
heer K. van Delft, deed rekening en verant
woording; ei* was nog een batig saldo van ruim
f 25. Nog volgde een verslag van de veiling
meesters, do heeren A. den Heijer, W. van den
Eykel en Jac. Kromhout, van do gehouden vei
lingen van droge bloembollen. De vergadering
was met den gang van zaken tevreden.
Beschrijvingsbrief. Besloten werd do aftre
dende voorzitter van het hoofdbestuur, do beer
L, H. Koolhout, to Overveon, opnieuw candi
daat te stellen; verder om met het voorste!
Oogstgeest: afschaffing van de 4 en 1 (pet.)
mede te gaan. Tot afgevaardigde voor de algera.
vergadering werd gekozen de heer Adr. de Mooij
Bij verkiezing bestuur werd herkozen de heer
A. den Heijer, gekozen werd in de plaats van
den heer D. Hogewoning, die bedankt had, de
heer Adr. do Mooij.
Ten slotte werd onder de 30 aanwezige leden
een verloting gehouden.
SASSENHEIM.
Door de onderwijzers der School meti.
den Bgbel, alhier, is ean vei'ioek tot het Ge
meentebestuur gelicht, «ar *u ie snlarj»»
