DE OORLOG,
ENGELSCHE BRIEVEN.
VRAGENRUBRIEK.
Burgemeester Max.
Een Belgisch priester, die gedurende drie
jaar in Duitsckland geïnterneerd is geweest en
thans naar- Zwitserland is overgebracht, vertelt
in de „XXo Siècle" van Adolphe Max, den moe
digen burgemeester van Brussel, die, gelijk
men weet in Duitschland gevangen gehouden
wordt. De Belgischo geestelyko heeft zich te
Cellc-Scliloss met burgemeester Max kunnen
onderhouden. Do Duitschers doen al hun best,
vertelt bij, Max afgezonderd te houden. Geen
Belg mag bom naderen; alles wat bom bet Bel
gische vaderland in herinnering kan brengen,
wordt verboden In het einde van 1916 beeft
een krijgsraad Max veroordeeld om voor zoo
genaamde overtredingen in een nauwe som
bere cel van de militaire gevangenis te Berlijn
te boelen en den 29en November van dit jaar
schreef ;:de gedetineerde Adolpïio Max, Zellen-
gefangnis Moabit, Lebrtcrstrasso 3", aan zijn
vriend: Het vonnis, dat in mijn voordeel is
uitgesproken, en waarover ik u in mijn laatste
kaart gesproken heb, beeft bet einde van mijn
opsluiting in de militaire gevangenis ten ge
volge gehad. Maar als gevolg van gebeurtenis
sen, die tot November 1915 teruggaan, bleef ik
nog een boete van 500 mark schuldig aan de
burgerlijke justitie. Om reden van beginselen
heb ik besloten niet vrijwillig in do betaling van
deze boete toe te stemmen en er de Voorkeur
aan gegeven do subsidiaire straf, n.l. 50 dagen
gevangenisstraf te ondergaan. Om die straf te
ondergaan bevind ik mij thans in bovenver
melde gevangenis. Ik bon bier den 20en dezer
maand gekomen en zal den 9n de gevangenis
verlaten.
De Temps" brengt burgemeester Max in een
geestdriftig artikel hulde voor zijn prachtig ge
drag Het blad laakt bot optreden van de Duit-
sche overheid tegen den burgemeester van
Brussel. Hier als in alle dingen, zegt de
Temps", kenschetst bet gebrek aan psycholo-
gischen zin van de Duitschers een politiek van
algeheele miskenning der zedelijke krachten.
Hun verbittering tegen den burgemeester van
Brussel heeft dezen in do oogen van een beele
natie buitengewoon vergroot, beeft aan al zijn
daden de waarde van een duidelijk voorbeeld
gegeven. Aldus beeft de Duilscbc baat een
nieuwe kracht geschapen, die zich zegevierend
stelt tegenover de overbeerscbing van den Pruï-
sischen geest. Hij heeft een held geschapen.
Spanje en de Entente.
De „Diario Universel", liet orgaan van
graaf Romanónes, heeft over den toestand
in Spanje een hoogst belangrijk artikel ge
publiceerd, waaraan het Office francais het
volgende ontleend:
„Wij staan aan den vooravond van een
versehrikkeljjke catastrophe. Onze oogen te
sluitx^n. voor de werkelijkheid zou ons zelfs
niet baten om de crisis een seconde later
to 'd oen uitbreken. De quaestie van de pe
troleum is een der ernstigste. Weldra zul
len we geen katoen meer hebben. Al de
fabrieken in C'atalonië en het overige
Spanje zullen moeten sluiten. Honderddui
zenden huisgezinnen zullen zonder brood zijn.
De prijs der kleederen zal fantastisch wor
den. Wij zullen, evenals de Zwitsers, 500
franc voor een costuum betalen, en 125 'franc
voor een paar Schoenen. Qpstanden zullen
uitbreken en de regeering zal niet weten,
hoe ze te onderdrukken: men stilt den honger
niet met kogels.
„Wij kunnen niet geïsoleerd blijven als
fakirs in een hypnotischen slaap. Laten wij
onzen plicht doen en den goeden weg in-
slaarf. Het behoort zóó te worden, dat wij
kunnen koppen wat ons ontbreekt, c-n vcr-
koopen wat wij .fabriceeren. Aan wien? Aan
de landen, met welke wij kunnen yiilen.
Onze gedragslijn wordt ons voorgeschreven
door onze geographische ligging. Het is on
mogelijk hier iets aan te veranderen.
Vv'rj zijn niet als Nederland, Zwitserland
en Denemarken omringd door de oorlogvoe
renden. Wij liggen achter eenige van hen.
en juist van diegene, met welke wij handel
kunnen drijven. Laten wij dus met deze
landen regeimatigen ruilhandel (Lijven. La
ten wij hun geven wat. wij willen, enzij-
zullen ons geven wat wij willen."
Het schrikbewind der Oostenrijkers.
Mevrouw Roland Holst schrijft in „De
Tribune" een artikel naar aanleiding van
een redevoering, welke de Zuid-Slavische af
gevaardigde Treslich Pavitschitch in het
Oosrenrijksche parlement beeft willen hou
den over de stelselmatige onderdrukking en
uitroeiing der Zuid-Slavische volken in de
dubb el-monarchie. Hij werd daarin echter
verhinderd door de bepaling, dat niemand
langer dan een half uur liet woord mocht
voeren bij de bcgrootingsde batten. Hij pro
beerde daarop zijn materieel over die kwestie
te pübliceeren in het Krnatisch blad
„Novosta", doch de censuur verbood dat.
Uit de reeds verschenen stukken deelt
mevrouw Roland Holst o.m. het volgende
mede:
„Als gewoonlijk, sprak de redenaar, is
ons volk in dezen oorlog in de eer-te vuur
linie gestuurd, is het blootgesteld gewor
den aan volkomen vernietiging door het
vijandelijk vuur, terwijl het thuis .uitge
roeid werd. door galg. kogel en bajonetten,
door deportaties en verbanning, door bijzon
dere rechtbanken, verblijf in de kampen,
h.cnger cn opzettelijk verspreide ziekten.
Teen de redenaar, na drie maanden ge
vangen te hebben gezeten, te Marburg voor
zon rechter geleid werd, sprak deze tot
hem: „Ge weet niet waarvan ge beschul
digd zijl, maar ge zuit hot weldra begrij
pen, wanneer ik u zeg, dat wij alléén in
Dalmatië, in Istric en in Karintië meer
dan 5000 personen gearresteerd hebben."
Men krijgt hierdoor een voorstolling van
het aantal gearresteerden in Bosnië, in de
v gowira, SJawonië en Hongarije. Hon
derden van deze trsgrf-ikldgen werden
on •er ontzettende mishandelingen van de
zijde der gefanatiseerde soldaten vervoerd,
velen hunner werden krankzinnig. De
spreker zelf werd van Spalato per boot
naar Fiume gebracht -en. vandaar, via
Agram en Boedapest, naar Marburg. Het
afschuwelijke transport duurde van Fiume
af drie dagen en vier nachten. Na deze
vier slapelooze nachten werden de gevan
genen onderdak gebracht in den stal van
een manége; daar moesten zij uitrust on
den grond, in de paardenmeet en stikten
zij bijna van den urinestank. De soldaten
spogen in de soepketels der ongelukkigen.
(Onrust op de banken der afgevaardigden).
De gevangenisdokter in Graz zei dik
wijls tot hen: „Zulke verraders als gij zjjt,
moest men maar vergiftigen." Opnieuw
stierven te Graz en te Marburg velen,
maar het lot van hen, die te Moster, Doboi
en Arad geïnterneerd waren, was nog
erger: hier heerschten schandelijke toe
standen. Samen met allerlei rapaille wer
den de ongelukkigen opgesloten in een
kelder, waar zij sliepen op dén steenen
vloer. Do overlevenden werden van Mostar
naar de vesting Arad gesleept, onderweg
hoonde het Magyaarsc-he lompenproleta-
riaat hen, de soldaten mishandelden hen
met de kolven hunner geweren en met hun
bajonetten. In de kazematten van Arad
was het niet uit te houden van het onge
dierte. ook leden de gevangenen ontzettend
van de wijze, waarop zij opeengepakt
waren. Hier stierven 3 h 4000 personen.
Als getuigen hiervan noemt de spreker de
onder-prefect van Grasdiska en drie dok
toren bij name. c
In Doboi was het nog erger; de om
geving der stad is één groot kerkhof ge
worden, talloöze onschuldige slachtolf rs
rusten daar. In open veewagens, aan wind
en regen, aan honger en dorst blootgesteld,
werden de Servische en Montenegrijnsche
gevangenen daarheen gebracht, te zamen
met do vluchtelingen uit Bosnië. Zij wer
den ondergebracht in barakken, die voor
zieke paarden hadden gediend en zelfs
niet gereinigd of ontsmet waren. Weldra
waren de gevangenen bedekt met onge
dierte en vielen zjj aan alle mogelijke
ziekten ten prooi. Aanvankelijk stierven
15 a 20 hunner per dag; den 5den April
1916 bedroeg het aantal dooden 92. In
Doboi stierven, volgens vertrouwbare in-
Hchtingen, meer dan 8000 van deze on-
schukligen.
De stadhouder van Bosnië en de Herze-
gowina-gensraal Potiorek gaven bevel om
de geheele Servische grensbevolking van
Bosnïë-Herzegowina naar het binnenland
te vervoeren. O.a. werd het dorp Girtsche
geheel geëvacueerd. Op den berg Hudo
hielden se! 'aten den troep bannelingen aan
en bevalen him, elk hun eigen graf te graven
en daarin te gaan liggen. Vele vrouwen
daalden met hun kind aan de borst in het
graf. Daarna schoten de soldaten de onge
lukkigen groepsgewijze dood. Zij. waarvan de
executie het laatst voltrokken werd, moes
ten de graven hunner reeds vermoorde lotr
genooten eerst dichtwerpen. (Uitroepen van
erontwaa rdiging)
In het dorp Tsehelebitch, district Fot-
sclia, doodden de soldaten op eigen houtje
de ga-nscfie mannelijke bevolking tusschen
14 en 69 jaar. Volgens den afgevaardigde
ICosto Majkitch stierven in de gevangenis
sen van Serajewo 10,000 personen de
I gehangenen niet meegeteld."
Venter schrijft mevrouw Roland Holst neg:
„In Tiizia zag men ongeveer 300 Servi
sche bewoners aan de boomen hangen.
Men beweert, dat generaal Potiorek alléén
3000 doodvonnissen onderteekend heeft. (Uit
roepen van verontwaardiging).
Hier wordt hst verslag der rede in de
„Novostij" afgebroken. De moedige afge
vaardigde Tresitch Pavitschitch verklaar
de in zijn inleiding, het gevaar zeer goed
te beseffen, dat zijn ontmaskering van het
schrikbewind in d9 Zuid-Slavische tleelen
der- Habsburgsche monarchie voor hern-
zelve beteekende. Uit ervaring wist hij, dat
cck op de plaats waar hij sprak, de on
schendbaarheid slechts een leeg woord is.
Maar de stem van zijn geweten en de liefde
tot zijn volk waren sterker in hem dan de
drang om te leven. Voor het geval echter,
dat hij plotseling verdween, wilde hij van
deze plaats af verklaren, dat dit niet zou
zijn, doordat hij zelf een einde gemaakt
zou hebben aan zijn leven, al had hij ge
durende de laatste drie jaar meer dan
eens gewenscht dood te zijn."
Mevr. Roland Holst besluit haar artikel
als volgt:
„Opdat de publieke opinie zich uiten
kan over deze wreedheden, moet zjj inge
licht worden.
Haar in te lichten is de taak der pers.
Zal de Nederlandsche pers, zonder on
derscheid van partij of richting, haar plicht
doen door aan het publiek de vreeseljjke
beschuldigingen van Tresitch Pavitschitch
mee te deelen?
Wij stellen haar daartoe in de gelegen
heid. Meer vermogen wij niet te doen."
KORTE BERICHTEN.
In het Engelsche Lagerhuis is in de kof
fiekamers en eetzalen een kennisgeving aan
geplakt, volgens welke geen melk meer als
drank kan worden verstrekt en dat aan af
gevaardigden, die thee, koffie of cacao be
stellen, gevraagd moet worden, of zij melk
wcnschen.
In Griekenland te men, gelijk het Hclleen-
schc agentschap hoort, op hot punt, wegens 't
ernstige gebrek aan tarwe en ander broodkoren
om brood te maken met 'n toevoeging van 5 tot
30 procent krentenmoes. Ate veevoer wordt
een mengsel van do-slechtste soort krenten met
zemelen gebruikt. Verder zou de Griekscho re
geering hebben besloten tol de invoering van
een staatsmonopolie voor olijven en olijfolie,
daar de prijzen, daarvan schrikkelijk zijn op-
geloopen.
De volkscommissarissen hebben een ma
nifest aan allo arbeiders in Rusland uitge
vaardigd, waarin zij gelasten de vervaar
diging van militaire uitrustingsstukken on
middellijk to staken en daarvoor in de
plaats -artikelen voor vredelievende doel
einden te produceeren, daar bet waar
schijnlijk is, dat een algemecne, democra
tische vrede naderend is.
e
De commandeerende generaal van het 7e
7do Duiteche legerkorps heeft in verband
met de kolenschaarschte opnieuw nog groo-
tere beperking van het verkeer op de eleO
trischo trams bevolen. Het bedrijf op de
van de steden naar buiten voerende fijnen
zal stopgezet, op andere lijnen zal het aan
tal ritten verminderd worden*
Zeventien Amorikaansche generaals zijn
in Frankrijk aangekomen, met het doel een
inspectietocht te maken door de streken,
waar dc mannen worden afgericht, die be-
hooren tot het Amerikaansche, Engelsche,
Fransclie en misschien het ItaUaanscho
front. Dit is de tweede belangrijke groep
generaals, die zich ter plaatse op de
hoogte komt stollen, hetgeen hen in staat
zal stellen om, wanneer ze in de Veree
nterde Staten terug zijn, hun rol van dril
meesters in de kampen van het /meri-
kaamsche leger met ruimer bevoegdheid uit
te oefenen.
e
Het „Berliner Tageblatt" moldt uit Kö-
nigsbergen, dat onder den invloed van de
wddesondsrhandedingten, in die nabijheid
van de grens en in het kustgebied een
sterke prijsdaling voor verschillende arti
kelen merkbaar is. Thee- en koffieprijzen
verminderen met 4 mark per pond.
Veldmaarschalk Joffre heeft zich offi
cieel can dictaat gesteld voor de „Académie
Francais©". Deze heeft daarop een nota
gepubliceerd, waarin zij zegt, er trotsch op
te zullen zijn, den overwinnaar van de
Marne in haar midden te ontvangen.
De „Rhein. Westf." Electrizitatswerke
te Wezel, welke de etectriciteit aan'de ge-
gemeente Dinxperlo levert, evenals aan
vole gemeenten in Rijnland en Westf al en,
heeft aan de aangesloten gemeenten be
richt, dat het gebruik van electriciteit met
40 pCt. moet worden verminderd.
Te Suchtelen in Pruisen is oen Russisch
krijgsgevangene, op het vernemen dat do
vrede tusschen Rusland cn Duitschland
zal worden gestoten, van blijdschap krank
zinnig geworden. De man moest in een ge
sticht worden opgesloten.
Uit Santiago de CliiJi wordt gemeld, dat Chili
opnieuw heeft geweigerd zijn gezanten in Bra
zilië, Ecuador en Bolvia te machtigen zich te
belasten met het beheer der archieven van de
Duitsche legaties in deze landeu.
(Van onzen Londenschen briefschrijver).
(Nadruk verboden).
Londen, December.
We weten haast niet, hoe we de ontwik
keling der Iersche kwestie met al haar mee
sleep van rebelsche praat, krijgsgeschreeuw
en wapengekletter moeten beschouwen: als
een hoogsb-ernstige bedreiging, van de een
heid in het „Vereenigd Koninkrijk" of
als.... een opéra bouffe, waarin De Valera
en do ancfere leiders van Sinn Fein do
grappige rol'en vervullen en de Ulster-
mannen die van Marqués. Het is zoo raar
de Sinn Feiners in allen ernst en met van
geestdrift fonkelende oogen over de alge
heele onafhankelijkheid van Ierland te
hooren praten, alsof afscheidng van het
Britsche Rijk de afdoend© remedie voor
alle Iersche kwalen ware, m plaats van het
begin van nieuw© ellende.
En het is ©ven onbegrijpelijk de Ulster-
lanen of Oranj ©mannen met rebellie te
hooren dreigen zoo „homo rule" aan Ier
land geschonken wordt in een tijd, waarin
niet alleen allo krachten eendrachtelijk
moeten worden ingespannen tegen den vij
and van buiten, maar waarin tevens op de
meest treffende wijze door do Dominions
is bewezen dat zelf regeering do overzèesche
gebieden niet van liet moederland ver
vreemdt., maar integendeel den band nau
wer toehaalt.
De Ulstermannen zijn even erge extre
misten als do <5inn Feiners, bij geen van
beide partijen is het lot van Ierland in ver
trouwd© handen. En terwijl d© koppige
extremisten aan beide kanten in speeches cn
dagbladen stijf op hun stuk blijven staan
en van geen toegevQD of transigeerèn wil
len weten, vergadert al sinds eenige
maanden te Dublin de Conventie en ge
raakt langzamerhand met haar arbeid ge
reed.
Achter do gesloten deuren der Conventie
beraadslagen de meer gematigde nationa
listen en de Ulstermannen over een ver
gelijk. Sinn Fein (ik behoef niet meer uit
te leggen wat men onder dien verzamel
naam verstaat) heeft- geweigerd ter verga
dering te verschijnenzij mocht eens on
verhoopt tot een vergelijk worden over
reed Maar de andero partijen waren min
der weerbarstig, en onder de notabele na
tionalisten zijn er verscheidene mans ge
noeg en rebelsch genoeg o-m de Sinn Fein-
idcalen (zij clan ook niet het afsclieidings-
plan uitgeschakeld) ter tafel t© brengen.
Dat in cl© Conventie alle kanten van het
Iersche vraagstuk van alle gezichtspunten
isbeschouwd, is ontwijfelbaar en nu lang
zamerhand de commissi© met haar arbeid
gereed raakt en al bezig is haar rapport
op te maken, wachten we in spanning wat
de uitslag zal zijn van deze hernieuwde
poging om een clurenden vre^o in Ierland
te verkrijger.
De Britsche regeering en d© overgroot©
meerderheid der leden van beide Huizen
van het Parlement hebben al te .kennen
gegeven, dat zij zich bij de besluiten der
Conventie zullen neerleggen. Men behoeft
dus niet bang te zijn dat het Dublinsche
vergelijk nog eens te West-minster besnoeid
en verhavend worden zal. Te Dublin ver
gaderen louter Ieren, en een door Ieren
genomen besluit is 6tellig voor het Iersche
volk aannemelijker dan een door Engel-
schen uitgewerkte Home Rule-wet, mot
hoeveel goeden wil en onbaatzuchtigheid de
vroede vaderen van Westminster ook be
zield rnogen zijn.
Maar hoe nu den extremisten, Oranje
mannen zoowel als Sinn Feiners, aan het
verstand te brengen dat ze, het koste wat
heb wil, hun eischen hebben in te binden
en genoegen moeten nemen met een ver
gelijk dat door de overgroot© (gema
tigde) meerderheid van het Iersche volk:
wordt aanvaard? Hoe te voorkomen dat óf
in het «ui&MÉfiö, het brancfcml van
Sinn Fein, óf in het noordoosten, de
bakermat der Orangisten, door daadwer
kelijk of lijdelijk verzet het werk van ver
zoening onmogelijk wordt gemaakt? Hoe
moet men do heethoofdige Kelten van Ier
land of de koppige Angelsaksers van Ul
oter overtuagen van d© noodzakelijkheid
van rust en vrede in het Groene Eiland,
dat in de laatst© honderd jaar al genoeg
geleden heeft en nu juist door den
abnormalen toestand van den oorlog, een
grootor welstand geniet dan ooit te
voren
Over dit laatst© punt zou ik een gelieelen
brief kunnen volschrijven, maar het is ge
noeg liier er aan te herinneren dat in Ier
land geen dienstplicht is ingevoerd en dat
voor alle bedrijven inzonderheid den
landbouw dus voldoende arbeidskrach
ten beschikbaar zijn. Daar alle landbouw
producten thans enorme prijzen maken, is
de boerenstand, die in vier vijfde deel van
Ierland het overgroote deel dei* bevolking
uitmaakt, tot welvaart gekomen. Het is
clan ook weinig overdreven te zeggen, dat
Ierland het eendge deel van Europa is,
waar de oorlog weinig of niet wordt ge
voeld. Het klinkt zonderling dat een deel
van het Britsche Rijk in Europa minder to
lijden zou hebben van d'en oorlog dan b.v.
het neutral© Spanje, maar toch is dit het
geval met Ierland. En al is de boven
staand© sbelBng in zooverre overdreven,
dat Ierland honderdduizenden zijner zonen
vrijwillig naar het slagveld in Frankrijk
heeft gezonden, er is geen dienstdwang
en dus zijn in tegenstelling met Engeland
en Schotland zeer velen thuisgebleven, dio
óf uit overtuiging, óf uit eigenbelang, of
uit Ierschcn haat tegen Engeland werden
gedreven, het maatschappelijk en algemeen
belang uit het oog te verliezen.
Maar al is Ierland op het oogenblik ook
welvarend, ©r is geen politieke vrede en.
de beide groepen van extremisten, Sinn
Fein en Ulster, staan 't welslagen van den
arbeid dor Conventie ten zeerste in don
weg. Ho© nu dien tegenstand te overwin
nen? Door dwang, door machinegeweren
en veldgeschut?
Of.... door de toepassing van den Fran-
schen stelregel: ,,Le ridicule tuo?"
Want werkelijk, de benaming „opéra
bouffe" is niet te kleineerend! voor do
tragi-comodie, welke tegenwoordig (in vol
len oorlogstijd hog welin Ierland wordt
afgespeeld.
En wie anders dan George Bernard
Shaw, cl© even geestige als bijtend-scherpe
karakter-uitbeelder, wiens satire geeselt en
wiens lach, hoe luchtig, nimmer vluchtig
is, doch nog duidelijker d©n diepen ernst
van zijn betoog doet uitkomen, is d© aange
wezen man om dht sierlijke en vlijmscherpe
wapen t© hanteeren? Shaw de protestant-
scho Ier, „Fabian"-socialist en schrijver
van het merkwaardige Engelsch-Iorsehe
tooneelstuk„John Bull's other Island",
dat onder het uiterlijk van vlot tooneel-
spel een diepzinnige verklaring geeft van
de oorzaken, die leidden tot het eeuwen
lange misverstaan der beide rassen.
In het Londensche blad „Th© Daily Ex
press" heeft Shaw een reeks van did© arti
kelen geschreven, waarvan het laatste, dat
hedenmorgen verscheen, de slotsom geeft
van zijn betoog en do door Shaw aanbevo
len oplossing van het Iersche vraagstuk.
Die oplossing is niet nieuw, hij wil decen
tralisatie, niet alleen met betrekking tot'
Ierland, maar tot alle declen van het Brit
sche Rijk en hij kiest eer de Urn© van Zuid-
Afrika dan d© federaties van Australië ©n
Britscli Noord-Amerika als voorbeelden
van een idealen regceringsvorm voor Ier
land. Want Ierland moet, volgens Shaw,
niet gescheiden. D© Iersche homogeniteit
moet niet verbroken, hot noorden kan
economisch niet buiten het zuiden en om
gekeerd. Dit als antwoord aan Ulster, en
als antwoord aan Sinn Fein geeft hij te
kennen, dat de vrijheid en de nationaliteit
van Ierland* absoluut afhankelijk zijn van
Ierland's unie met Groot-Brittanje en het
Britsche Rijk. Dit is allemaal meer gezegd
en het zou ook al is liet voldoende met
redenen omkleed weinig overtuigend
zijn voor de Iersche extremisten, die er
eenvoudig Oost-Indisch doof voor zouden
blijven.
Maar Shaw, zelf Ier, glad met de pen,
tintelend van vernuft, protestant als Ul
ster, republikensch als Sinn Fein, weet
precies, hoe hij zijn Pappenheimers moet
aanpakken. In de twee voorgaande arti
kelen heeft, hij zóó onbarmhartig de Sinn
Feiners en de Oranjemannen aangepakt,
dat ze een meer dan bespottelijk figuur
maken in het felle zoeklicht van zijn ge
zonde redeneering.
Hij toont aan in eon sprankelende,tirade,
dat Engeland eigenlijk wel gek is de naar
onafhankelijkheid zoekende Leren te weer
houden... „Als cle Engelschen maar voer
een dubbeltje politiek vernuft bezaten in
plaats van zelf onverbeterlijko Sinn Feiners
te zijn, zouden ze al lang de Iersche sepa
ratisten ontnuchterd hebben met dc be
dreiging hun onafhankelijkheid te schen
ken. Het is zoo heldor als glas, dat als
Engeland probeerde Ierland I03 te laten,
het noodzakelijk 'zou zijn voor Ierland om
Engeland den oorlog te verklaren, zooals
Lincoln krijg voord© tegen Jefferson 'Da-
vis voor het behoud van de UnieEn
nochtans zien we hier twee soorten van
dwazende e©n bezig een onwaardeerbare
alliantie te verwerpen in den naum der
vrijheid e:i de ander bezig de zegening der
alliantie met kracht van wapenen aan den
ander op te leggen als ware het een vorm
van slavernij. Hoe Ierscli van die Engel
schen 1 Hoe Engelsch van die Ieren!
Hij maakt Sinn Fein belachelijk door t©
wijzen op de pretentie der republikeinen,
dio meenon Engeland schrik te kunnen aan
jagen, terwijl een brigade machinegeweren
voldoende zou zijn om het kleine Iersche
vrijwilligersleger te verslaan on hij doet
uitkomen, hoe pretentieus en onverstandig
de eisch der Sinn Feiners is hun grieven
bij de Vredes-confcrentie aanhangig te ma
ken: „Een wijze Ier mag wel bidden dat
zijn land het geluk mag hebben, vergeten
t© worden als de leeuwen hun prooi ver
deden: men mag toch niet hopen voor
heb ongelukkige eiland, dat hot als een
been. t&AT ten hnlf-terzadigclen hond ge
worpen wordt, zooals met Cyprus gebeur
de op de conferentie van Berlijn? Maan
Sinn Fein schijnt werkelijk ie denken dat
d© wereld bestaat uit Ierland en een stuk!
of wat minder bet-eekenendie continen
ten
Do Ulstermannen krijgen er niet minder
ongemakkelijk van langs. Shaw toont aan
dat Ulster als het onverzettelijk blijft en
„als één man" optreedt tegen zelfregce-
ring, niet gedwongen kan worden zich te
onderwerpen aan het gezag van een Iersch
parlement. En nadat hij met groote klem
van redenen ons overtuigd heeft, dat Ul
ster's zaak goed staat, komt er ineens met
Shawsehen humor achteraanMaar is
Ulster wel vereend, treedt het ver op al9
één man, is er een band tusschen werk
gevers „en hun minste daglooners", die
zoo hecht is dat allen „loyaal bij en onder
d© regeering van Westminster willen blij
ven? En dan begint hij met groote kracht
van betoog één voor één alle fundamentcr
onder Ulster's hecht bouwwerk af te bro
ken. Hij toont aan dat d© Ulsterwerkman,
als clo Ulster-notabelen weigeren afge
vaardigden naar het Iersche parlement, te
zenden, zijn kans Schoon zal zien en het
parlement, met leden der Iersche a. iders.
partij zal vullen, wat, op den duur dón
tegenstand van Ulster totaal zal breken.
Hij bewijst dat Ulster geenszins onverdeeld
is en daarmee vervalt do geheel© dTeiging
van do Oranjepartij, die niet kan rekenen
op den steun der lagere klassen.
„Lè ridicule tue". Shaw's artikels zijn
net op tijd gekomen om de extremisten to*
inkeer te brengen en een verzoenende hou
ding aan te nemen tegenover den uitslag
der Conventie-beraadslagingen, wanners
die over eenige weken wórden openbaar
gemaakt.
H. K., te Leiden. In T916 is dei
aomiertjjd ingevoerd in den nacht van Zondagi
30 April op Maandag 1 Mei en dus de' klok
ééji uur vooruitgezet en in den nacht van;
Zaterdag 30 Sept op Zondag 1 October ig
door achteruitzetting van één uur de gewand
tjjd weder ingevoerd.
J. L., te Leiden. Voor zoover wij weten,
bestaat hier nog geen spiritist sche vereeni-
ging. Er zijn echter wel eenige personen1,
die zich op spiritistische séances toeleggen.
Wend u tot den heer Monod de Fr-ideville,
Rijn- en Schiekade o.
Aborrné te L. Inrichtingen voor on
derwijs aan doofstommen zijn gevestigd ty
Rotterdam, Amsterdam, Groningen, St.-
Michieï-Gesfcel (R.-K.) en t© Dordrecht
(Chr.).
B. J. H., te Leiden. Aan de Ambacht s-
school, in samenwerking met „Mathesis",
kunt u de verlangde opleiding verkrijgen.-
Ga maar eens informeer en bij den direc
teur van de Ambachtsschool, den lieer A. J
vq-n Achterberg, Haagweg 1.
Abonné, te Leiden. Omtrent d© her
keuring van afgekcurden is het wetsont
werp nog niet in behandeling genomen»
zoodat wij u daaromtrent geen inlichtin
gen künnen verschaffen.
Van L* te Leiden. Vermoedelijk gaat
de eerste ploeg lichting 1916 het volgend
jaar met onbepaald verlof, tenzij de demo
bilisatie intreedt'an gaat 1916 dit jaai
nog naar huis.
X., te Leiden. Vermoedelijk zal na be
handeling van de begroeting, in doze of d?
volgende maand dus, het wetsontwerp toÈ
herkeuring van afgekcurden in behande
ling komen. Eerst dan zal bekend worden,
of die herkeuringen en wanne-er plaats
zullen hcj>ben.
Moeder. U zoudt met het oog op het
gedrag van uw dochter eens overleg kun
nen plegen met d'en secretaris van den.
Voogdijraad, mr. P. E. Briëfc, SteonschuiiT
alhier. Met het oog op haar leeffijd zouden-
wij u niet ^den direct pogingen te doen
haaT in een tuchtschool gaplaaatst te krij
gen. Wij zouden probeeren het- kind op den
goeden weg te houden. Misschien wil uw
wijkpredikant u bijstaan, of, indien ge ka
tholiek zijt, uw geestelijke.
B. O., e Alphen. Zij, die van de lich
ting 1918 zijn toegewezen aan liet tweed©,
bataljon Jagers, worden tusschen H en la
Januari ingelijfd het derde bataljon Ja
gers omstreeks 10 April a.s.
Mij. S., te Katwijk. Volgens de weti
op het. Arbeidscontract moet de werkge-
ver(ster) den inwonendën arboider(ster)
beschouwen als lid van het gezinhij moc(j
in geval van ziekte of ongeval gedurende
den tijd, dat do dienstbetrekking duren
zal, maar hoogstens zes weken, voor een
behoorlijk© verpleging en geneeskundig^
behandeling zorgen. De bepaling is cr bij
gemaakt, voor zoover daarin niet uit an
deren hoofde is voorzien, doordat bijv. dé
fam. err zorg voor draagt. Feitelijk moet uw,
mevrouw, behalve het loon, de geneeskun
dige hulp cn cle verpleging betalen. Uw
moeder had, toen mevrouw u bracht, dit
vooraf moeten bedingeD. Als u nu nog ver
goeding eischt, zal mevrouw vermoedelijk
toch wel verplicht worden te betalen. De
kantonrechter heeft daarover t© beslissen.;
In dit geval is er alles voor te zeggen, dat»
uw zusje gratis zoolang uw plaats vervult-
D. M. v. d. G„ te Katwijk. Wij zou
den li raden, zoowel de hoofdzuster vart
het Acad. Ziekenhuis als de Directrice van
het Diaconessenhuifi alhier vooraf met heb'
doel van uw komst in kennis te stellen en
tei vragen wanneer zij it kunnen ontyan-
gen Dan hebt u vermoedelijk meer suc
ces.
K. de J., te Leiderdorp. De datum \aij
opkomst lichting 1919 2de règ. huzaren iif
nog niet bekend.
U. v. D., te Noord\vijk-aan-Zee. Om een
inktvlek uit perkamentpapier te verwijde-»
ren, neemt u b&etepoedeff raet
en een scheutje wgnaajjn en bewerkt daar
mede éa elekc
