No. 17734.
LEIDSCH DAGBLAD Dinsdag 18 Deóember
Tweede Blad Anno 1917.
fr GEMEENTEZAKEN,
DE OORLOG
Nederland en de Oorlog
FEUILLETON,
Een man's werk.
([F Levering drukwerk voor de gemeente.
In verband met bet eindigen van de
levering van bet drukwerk voor de ge
meente,laatstelijk krachtens Raadsbesluit
van 5 Dcc. 1912 voor den tijd van 5 jaren
ondershands opgedragen aan den drukker
Eduard IJdo tegen 20 pet. beneden bet toen
geldende tarief, is door B. en W. over
wogen of ten behoeve van die levering go-
'cturondo 1918 en volgende jaren een open
bare aanbesteding moet plaats hebbon,
waarbij bleek, dat een openbare aanbeste
ding, nu door den Ned. Bond van Boek
drukkerijen minimumtarieven zijn vast
gesteld, beneden welke bét den leden ver
boden is drukwerk af te leveren, geen zin
meer heeft.
Het drukwerk zal nu aan de gemeente
100 pet. meer kosten, dan tot dusverre het
geval is. Aan dezo hoogere uitgave is echter
niet te ontkomen.
De vraag nu was aan wie de levering
ondesbands moest worden opgedragen. De
tegenwoordige leverancier, do heer E. IJdo,
heeft B. en W. verzocht hém het werk
woderöm voor 5 jaren te gunnen, terwijl
daarentegen de Voorzitter en dó Secretaris
van het district Leiden van don Ned. Bond
van Boekdrukkerijen, de R.-K. Vereen, van
Ned. Boedrukkerspatroons en den Bond
van Chr. Drukkerspatroons in Nederland
namens hun district bij B. en W. hebben
aangedrongen op het volgen van een andere
wijze van aanbesteding clan tot nog too is
gevolgd.
Zij gaven hun namelijk in overweging, dat
de gemeente, evenals in Groningen mot de
organisatie een overeenkomst zou sluiten in
zake do levering van al het drukwerk, tegen
d'e door den Bond vastgestelde minimum
tarieven. Do organisatie zou dan het werk
onder de in aanmerking komende drukkere
verdeel en.
Naar de meening van B. en W. moet op
hét verzoek van het district Leiden niet
worden ingegaan.
De. gemeente verkeert tegenwoordig in de
gelukkige omstandigheden, dat zij overeen
komst heeft, met een drukker, die getoond
heeft alleszins voor zijn taak berekend te
rijn, wiens drukkerij op het gemeentewerk
ingericht en die gedurende do laatste
tien jaren do gemeente op uitstekende wijze
en als het noodig was in den kortst, moge-
lijken tijd heeft bediend. Er is dus alle aan
leiding, mi do prijzen voor ieder dezelfde
zijn, dezen drukker wederom het werk op
te dragen. Behalve het belang der gemeen
te, is er nog een andere roden, waarom B.
en W. van oordcel zijn, dat de heer IJdo in
casu do liet eerst in aanmerking komende
drukker is. Niettegenstaande do heer IJdo
met groot verlies de laatste jaren voor de
gemeente heeft moeten werken, is hij altijd
tegenover de gemeente de uitstekende,
coulante en vlugge drukker gebleven, die
hij vóór den oorlogstijd was.
Om al cleco redenen geven B. en W. in
overweging de lovoring voor den tijd van
5 jaren weder aan don heer ÏJclo op te
dragen.
Gratificatie aan onderwijzers-plaatsvervangende
hoofden.
Na do overplaatsing van den hoer A. J. J.
Verbruggo, hoofd der school 3de kl. no. 1, naar
eon 2de kl.-school en het ontslag van den heer
J. Baak als hoofd dor school 3do kl no 2, is
hot bestuur dier scholen vóór do in-funclie-tre-
ding der nieuwe titularissen, waargenomen door
do onderwijzers, tovons plaatsvervangende hoof
den J. Yerwcy de Winter en J. J. van Boslcleu.
Evenals bij vorige gelegenheden mcencu B. en
W. ook thans te moeten voorstellen deze bui
tengewone diensten te belooncn door een gra
tificatie tot zoodanig bedrag, dat door de be
trokken pi. verv. hoofden wordt genoten de mi
nim umbezoldiging van het hoofd der schoil
met stilstand van eigen wedde resp. ten bedrago
van f 145.35 en f 121.875.
Verhooging van kosten voor dc uitbreiding
der buitengewone school (n het
Caecilia-Gasthuis.
Door allorlci omstandigheden lieeft de uit
breiding dezer school, op f 7000 geraamd, pl.m.
i 8100 gekost: bovendien moest nog een woning
voor den hoofdontsraetter worden ingericht,
aangezien deze niet meer in het Gasthuis zelf
kon blijven wonen, wat nog een extra-késtoa
.van f 1500 meebracht. Voor het doen van deze
extra-uitgaven vragen B. cn W. nu machtiging.
Rooiing van boomen.
Evenals andore jaren geven B. en W. ook
thans in overweging oyer te gaan tot het rooien
en vorkoopen van verschillende, daarvoor in
aanmerking komende, boomen, in het geheel 94,
waarondor 47 iepen aan de Hooigracht om den
den anderen.
Echter kunnen zij niet overgaan gunstig te
adviseoren op het verzoek van de N.V. „Leidsch
Dagblad", om ook 7 boomen op den Witte-Sin-
gel voor het nieuwe kantoor van. het „Leidsch
Dagblad" en de hoornen, die zich achter het
Rembrandt-monument bevinden, te rooien.
De prijs van het voedsel uit de 'Centrale Keuken
In verband met do heden geopende Centrale
Keuken en naar aanleiding van een adres dien
aangaande door de Duurtecommissio uit de
Leidsche Arbeidersbeweging wordt dóór B. en
W. voorgesteld: le. den normalen prijs van het
door de Keukon te verstrekken eten te stellen
pp 14 cents por literporlie; 2e. dien prijs voor
gezinnen, waarvan het inkomen lager is dan
f 900 te stellen op 10 ets., en wol door beschik
baarstelling van rahatkaarten met bons tor
waarde van f 0.04, voor de leden dezer gezin
nen, voor zoover zij zich daartoe aanmelden;
3e. rahatkaarten mot bons tor waarde van f 0.09
en f 0.14 beschikbaar to stellen voor hen die
daarvoor na ingesteld onderzoek in aanmerking
blijken to komen.
Het Steuncomité zal zich mot de uitgifte dezer
bons belasten.
B. en W. vragen voor hot verstrekken dezer
rabatbons voorloopig een crodiet van f 12.000.
Bestendiging van den duurtctoesiag.
Nu de loonsherziening ten gevolge van het
eorst kort geloden verschijnen van het rapport
der Commissie ad hoe nog niet door den Raad
is vastgesteld on aan de ambtenaren, beambten
en werklieden, die daartoe den wonsch te keu
non gaven, slechts een voorschot op de te wach
ten loonsyorhooging kon worden uitgekeerd,
komt het B. en W. het moest aanbevelenswaard
voor de thans geldondcn duurletoeslag, welke
krachtens Raadsbesluit van 21 December 19'0
slechts uiterlijk tot 1 Januari a s mag worden
uitgekeerd, voorloopig nog tot uiterlijk l April
a©. te bestendigen en bij de berekening van den
toeslag als basis aan te nomen de thans nog
geldende loonon.
Na vasts tolling van de nieuwe loonregeling,
die B. en W. zouden willen doon ingaan op 1
October 1917, kan opnieuw worden overwogen
of en aan wie nog con duurtetocslag moet wor
den toogokend.
Hei annexionisme der Centralen.
Do geheclo Zwiteerscho por© bevestigt,
cJat er thans in de centrale landen een sterk
oorlogszuchtige strooming bestaat ten ge
volge van dro ontrouw der maximalisten.
De Wiener Arbeiter Ztg." erkent, dat do
laatste verklaringen van Czemin dubbel
zinnig zijn on een maar al to gerechtvaar
digd wantrouwen in de monarchie hébben
gewekt. Naar het schijnt, luidt- de conclusie
van het blad, rijn de Centralen voornemens
af te zier van hun vredesprogram,. geen
annexatie geen schadeloosstelling", en wel
omdat Rusland toch niet meer aan den
strijd kan deelnemen. Deze mecning vindt
men eveneens weergegeven in de ,,Pesti
Naplo", die bij mondo van Karolyi ver
zekert, dat de hardnekkigheid, waarmede
Czernin weigert het oorlogsdoel te om
schrijven, allo reden geeft tot genoemde
veronderstellingen.
Engelsche torpedojager gezonken.
Do Engelsclie admiraliteit bericht, dat
een Engelsche torpedobootjager den 12den
Deóember in een aanvaring gezonken is.
Alle officieren en manschappen, met uit
zondering van twee ma-n, werden gered.
Dienstplicht voor Cuba.
Do president van Cuba heeft in een Bood
schap aan do Kamers verzocht een wet tot
invoering van den algemeencn dienstplicht
aan to nomen.
De Russische troepen in Frankrijk.
Do Russische generaal Lokhvitsky, wiens
brigade meer dan ccn jaar op het Fransche
front heeft stand gehouden en die, na het
offensief in Champagne, in April 1.1.op
do dagorder werd vermeld, heeft tot alle
Russen in Frankrijk een dringenden oproep
gericht, waarvan do voornaamste passage
als volgt luidt„Russen, ctio het vaderland
lief hebben, voor wie de trouw aan dc ge
allieerden geen ijdel woord is cn die een
verdrag niet beschouwen als een vodje pa
pier Russen, die sidderen onder het ge
wicht van do schande, welke op u is neer
gedaald, tot u wend ik mijLaten wij
geen minuut verliezen, maar ons tot een
Russisch legioen vereer.igen, dat onder
Fransche tucht zal staan, onder de drie
kleuren van onzo nationale vlaglaten wij
naar de loopgraven snellen en ons bloed
vermengen met dat der heldhaftige Fran-
sclien. Door voor Frankrijk te strijden,
strijden wij voor ons vaderland en voor de
beschaving."
Na^r onlangs verluidde, zou de Russische
rogcering de Russische troepen in Frankrijk
reeds hebben teruggeroepen. Er zal een
nadere toelichting noodzakelijk zijn.
Een onafhankelijk socialist aan 't woord.
In do zitting van Dinsdag van den Land
dag werden de debatten en er dc wet op de
kiesrecht-hervorming voortgezet.
De afgevaardigde Strcibel, een onafhan
kelijk socialist, hield een rede, waarin hij
zckle
„Conservatieven, centrum en nationaal-
liberalen zijn het in den grond der zaak
met elkaar eens, zij willen geen, ook geen
halverwege democratische kiesrecht-hervor
ming, zij willen het oer-reactionnaire Prui
sen, de macht van het militairisme en aoso-
lutisme behouden.
In een tijd, waarin Engeland het kies
recht verleent aan 21-jarigon, in een tijd
waarin de democratie overal voortschrijdt,
willen in Pruisen-Duitschland de jonkersfen
de militaire kaste hun eerrechten be
houden. (Hoort, hoort i bij do onaf soc -
democraten). Wanneer het naar den wil
van de jonkers gaat, dan blijft Duitsch-
land eeuwen bij China ten achter. (Zeer
goed! bij de onafh. sociaal-democraten).
In dezen tijd van zinloozo volkerensiac:i-
ting beschouwen wij hot niet als onze taak
cle volkeren-haat ca het nationale fanatisme
te bevorderen. Wanneer do Russische
regeering de geheimedocumenten der
Entente publiceert, dan wil zij onzen
Duitschen imperialisben daarmede geen
dienst bewijzen. De Russen weten, dat ook
bij ons geheime documenten zullen bestaan
die het daglicht niet verdragon kunnen.
De geheime stukken der Entente mag men
ons niet als een spookbeeld voor pogen
houden. De annexatieplannen der ge
allieerden zijn door de macht der gebeur
tenissen te niet- gedaan. In plaats van den
vijand met neerwerping to bedreigen,
moesten wij eerlijk bet vertrouwen tier
volken van do Entente trachten he ver
werven.
Rusland heeft den eersten stap naar ecu
algemoenen vrede gadaan, thans is liet eii:
delijk tijd, dat Duitschland den tweeden
stap doet. De oude, geheime diplomatic-
moet ook iu Duitschland over boord &-
worpen worden. Wij hebben tot pTioht het
volk eindelijk die waarheid te zeggen. L-e
vraag is nietvrede of overwinning, maar
vrede door vergelijk of do eindefijke ineen
storting (Zeer waar! bij de auafh. sociaal
democraten).
Hoe is cle oproep van de revolutionnaire
Russisch© rcgcering aan het Dnitsche volk
beantwoord? Men heeft niet eens de publi
catie toegelaten en alle demonstraties ren
gunste der bolsjewiki worden verhinderd.
De opmerking dat ik tegen een wapen
stilstand zou zijn, is onjuist. Ik ben niet
tegen een algemeen e wapen stilst and eu
tegen het openen van onderhandelingen
over den algemeen en vrede, waarnaar ik
vurig verlang. Een poging echter, om do
Russische revolutie ten gunste van liet
Duitsche imperialism© te benutten, door do
troepen van liet oostelijk front na-ar het
westelijkr front over ~t© brengen om daar
een beslissing te krijgen, moet de bolsje
wiki van den vrede afbrengen en hen dwin
gen, liet leger voor de voortzetting van den
oorlog te organise©ren.
Ons zijn passen voor Stockholm gewei
gerd, die wij verlangden om met dd bolsje
wiki in verbinding te treden, daar dezen
met vertegenwoordigers van het Duitsche
volk wilden onderhandelen. Toen het er
voor ons slecht \oorstond, heeft men ons
passen gegeven - toen waren de socialisten
de redders in den nood! De machthebbers
verkeeren weer in een overwinningsroes.
Het kiesrecht-vraagstuk zal weder in den
doofpot gaan of zoo verknoeid worden, tot
dat het onkenbaar zal zijn geworden. De
imperialisten hopen, dat de vrijheid de.?
volken nog een menschenlecftijd uitblijft.
Wanneer het echter anders wordt en da
regeeringen der Centrale mogendheden
niet op liet laatste oogenblik een eerlijken,
democratisch en vrede met Rusland sluiten,
dan zal de bloedige were!dschemering over
Europa komen, dan zal deze oorlog ons
allen verslinden(Luide toejuiching bij do
onafli. soc.-democraten.
KORTE BERICHTEN.
Volgens berichten uit Vlaanderen weigert
Z. Em. kardinaal Mercier in aanraking te
komen met het nieuwe Vlaamscho minis
terie van justitie. Blieven aan den aarts
bisschop gezonden, zijn onbeantwoord ge
bleven. Dientengevolge worden de toelagen
van de afdeeling cercdienst aan nood
lijdende geestelijken en kapelaans niet uit
betaald.
Iu het begin van den oorlog rijn er heel
wat. Belgische locomotieven in Frankrijk in
veiligheid gebracht. Een groot aantal is ter
beschikking van de bondgenootcn gesteld
en do overige -zeshonderd waren opgebor-
gen om later 't spoorwerverkeer in België
weer op gang te brengen. Thans echter heeft
de Belgische regeerïng een aantal locomo
tieven aan generaal Pershing overgedra
gen.
De Kamer van Koophandel te Das-sol
dorp heeft de Duitsche regeering verzocht
om aan de duisternis in de steden, welke
wegens het gevaar voor vijandelijke vlie
gers word voorgeschreven, ccn eind te ma
ken. Sedert de verlichting op de straten
werd beperkt-, is het aantal diefstallen,
roof en aanrandingen zoo toegenomen, dat
men zich des avonds niet veilig op straat
kan wagen.
a
Tn Duitschland gaat- men de lantaarn
palen wit vorven, om te voorkomen dat da
raensehen 's avonds iu de uit vrees voor
vliegeraanvallen donker gemaakte straten
daartegen aanloop en.
Nadat tot de algemecne verhooging der
porsonantarieven op dc Duitsche spoor
wegen was besloten, is meu nu met do her
ziening van de goederen tarieven begonnen,
die eveneens Worden verhoogd.
In Duitschlanil zullen, ter besparing van
papier, dc spoorwegkaartjes op dunner papier
worden gedrukt. Bovendien zullen de kaartjes
die slechts aan ccn zijde bedrukt zijn. opnieuw
gebruikt worden, door de blanco-rugzijde, on
der ongeldigmaking van de voorzijde, op
nieuw te bedrukken.
Spionnage.
E enige dagen geleden ontving het Duit-
sdhe consulaat to Amsterdam een schrijven
van zekeren J. van Raan, wonende iu de
Kinkcrsl raat aldaar, waarin dezo aanbood
belangrijke mededeeliügen te doen. Er
werd iemand van hetr consulaat n°ar zijn
woning gezonden en dezen verteld© hij,
dat de mededeelingeai betroffen militaire
werken in Zeeland.
K-et Duitsche consulaat stélde de politie
van een en ander in konnis en een inspec
teur der recherche gin.g naar het opgegeven
adres in do Krnkersbraat. Daar deod cle in
specteur zich voor als Duitsch officier, die
van het schrijven, dat Van Raan gezonden
had, «op de hoogte was. Aan den pscudo-
©fficder tocmcle de spion daarop een drietal
teekeningen, betrekking hebbend op ver
dedigingswerken van Ylissidgèn en hij gaf
er een uitvoerige toelichting bij. Voor een
en ander vroeg hij een som van 1200.
Afgesproken werd, dat men elkaar zou
ontmoeten aan de leestafel van een hötel-
cafó-restaurant en Vrijdagmiddag te
twee uur had de ontmoeting plaats. Een
andere inspecteur der recherche cn eenige
rechercheurs hadden zich in de nabijheid
opgesteld. De Duitsche pseuclo-officier noo-
digde den bewoner der Kinkcrstraat uit mee
naar zijn slaa^amer in hetzelfde hotel te
gaan, waar men de zaak vertrouwelijker kof»
bespreken. Op de hotelkamer gekomen,
herhaalde Van Raan zijn aanbieding cn
toonde hij een cahier, waarin hij de toe
lichting der teckeningcn op schrift had ge
steld.
Plotseling trad de inspecteur van de
recherche, die in de nabijheid de wacht had
gehouden, binnen en verklaarde dat zoowel
Van Raan als de „Duitsche officier" zijn
arrestanten waren. Het tweetal werd mee
genomen naar het hoofdbureau van politie.
Gisteren is Van Raan tor beschikking der
justitie gesteld. Hij moet zich reeds meer
malen aan oplichting hebben schuldig ge
maakt. De teekeningen schijnt, hij t-e hebben
gemaakt hoen hij, vele jaren geleden hj'
is een man van in de vijftig in de straf-
klasse te Vlissingen was geplaatst.
Wees zuinig met zeep.
De minister van Landbouw beeft aan de
gemeentebesturen medegedeeld, dat de
vooruitzichten ten opzichte van de zeep-
voorziening zoodanig zijn, dat het hoogst
gewenscht is de gpootsto zuinj£heid te be
trachten. De minister zal het dan cok op
prijs stellen indien de gemeenebesturen,
ook al mochten de voorraden waarover de
gemeenten nog beschikken cse distributie
me-c-r dan 250 gram per hoofd en pci
4 weken voorloopig nog toelaten, zich strikt
aan het thans door hem vastgestelde rant
soen willen houden zij ook met het opgeven
van orders aan het Rijks Centraal Admi
nistratiekantoor voor de distributie van
levensmiddelen, rekening houden met nun
voorraden, opdat die hoeveelheden die moe
ten vorden afgeleverd inderdaad zooveel
mogelijk worden beperkt.
Door den minister is ingesteld een Rijks
zcepbureau, hetwelk tob taak zal hebbc.i
het doen van voorstellen en het nemen van
maatregelen inzake voorziening in dc
binncnlandsehe behoefte aan zeep.
Tot directeur van dit bureau is benoemd
de hoer mr. C. TV. Ph. v. d. Brapdhofhet
bureau zal gevestigd zijn Parkstraat <*2 te
's-Graveohage. Aan het Rijkszeepbureau is
toegeivjiegd een commissie van advies, be
staande uit de heeren L. Albers, Zutphen.
1). C. M. van Bentveld, Rotterdam, J. W.
Dc-kker, V/ormer re-er, A. Tielenwa, Leiden
en I. IJsel de Schepper, Gouda.
Het orerzeeschp vervoer der krijgsgevangenen.
Op 2 Juli 1917 werd te 's-Gravenliago
tuaschen do gedelegeerden der Britsche cn
Dui'srh© regeeringen een overeenkomst
gefloten met betrekking tot do overbren
ging van krijgsgevangenen naar Nederland.
Ten eind© de daarvoor in aanmerking
fcomendo Britsche cn Duitsche krijgsgevan
genen to doer, rapatuec-ren en om de hier
to land© t© interneeren Duitschors te ver
voeren. moesten door do regeeringen van
Duitschland en Engeland stoomvaartmaat
schappijen. worden gezocht, <üe bereid
waren voor deze transporten schepen be
schikbaar te stellen eu zich daartoe con
tractueel te binden.
Voor het ontwerpen van- zoodanige con
tracten heeft destijds het ministerie van
Buitonlandscho Zaken zijn tussehenkomsfc
aan de betrokken regeeringen aangeboden.
Gcdurcndo dc onderhandelingen rezen al
lengs verschillende vragen. In d© eerst©
plaats welk© de Engelsche haven zou rijn,
waar de transporten zouden vertrekken en
aankomen. Na verschillen do voorstellen van
Britsdie en Duitsche zijdo gedaan on ver
worpen. kwam men tot overeenstemming cn
werd Boston a. d. Wash aangenomen als
het Engelsche eindpunt van do overtoch
ten. Rotterdam is ingevolge do wenschen
der Ncderlandsche autoriteiten dc andore
haven geworden.
Vervolgens was d© aanwijzing van eeri
vaste route voor cl© transportschepen een
moeilijk op to lossen probleem, in verbood
met de militairo overwegingen, welk© bij
Roman vaii SILAS K. HOCKING.
28)
„Maar, voor den drommel, moet eon man
zich dan bij zulk een beleediging neerleg
gen?"
„Ik vind heb geen-beleediging, Jasper. Ik
maak uit hetgeen je mij verteld hebt op,
dab men er haar toe hoeft gedwongen, toen
zij geen eigen wil had. Nu zij tot haar nor
malen toestand is teruggekeerd, laab zij
zich natuurlijk gelden. Ik kan haar niet
laken."
„Kun je haar niet laken?"
„Neen, dat kan ik niet. Hoezeer ik ook
niet je begaan ben, Jasper, nu jij je in zulk
een ellendige positie bevindt,kan ik niet
andera zeggen, dan dat zij slechts haar
onaantastbaar recht handhaaft het recht,
dat iedere vrouw bezit."
„Zulk ccn recht behoord© geen enkel©
stouw vergund t© worden," zei hij snui
vend.
„Dat ben ik in heb geheel niet- met je
eons. Maar in elk geval, hot feit blijft. Zij
bezit hot recht."
„Dus je kunt niets aan d© hand doen?"
„Ik heb al veel aan <$o hand gedaan," zei
Impey glimlachend.
Fenlovo ging weer zitten en stak ccn
nieuwe sigaar op.
HOOFDSTUK XII.
,-r Een onderhoud.
Den volgenden morgen ging eir Jasper
«fcoar d© citjr, tec eind© een onderhoud met
Richard Bar dell to hebben. Hij had een
hekel aan de city. „Handel" stond daar op
alles geschreven, van het centrum tot aan
den buitenkant, cn in rijn oog was handel
iets uiterst gemeens en vulgairs. De heelo
atmosfeer daarin was voor zijn gevbclige
neusgaten weerzinwekkend. Het rook er
naar handel en er was bij het koop en en
vorkoopen een gegons als in een bijenkorf.
Er zat echter niets anders op. Hij moest
Bardell spreken en zijn kantoor in de city
was de eenige plaats, waar hij zeker was
hom te vinden.
Zijn gesprek met lord Impey den vorigen
dag had hem zenuwachbig en prikkelbaar
gemaakt. Hoo langer hij over den raad van
zijn neef nadacht, des te racer voelde hij
zich daardoor beleedigd. Het was juist voor
Impey, om te spreken zooals hij had'ge
sproken
Hij kon niet ontkennen, dat zijn bewe
ringen juist waren. Hij had reeds lang ge
weten, dat Adela wat puriteinsch in haar
denkbeelden was, dat zij een bespottelijk
ernstigen kijk op het leven had, en hij had
zich zooveel in zijn vermogen stond aan
haar denkbeelden aangepast. Hij had zich
altijd eenvoudig gekleed als hij op Stone-
hurst kwam, heb air van een bon-vivant
in haar bijzijn afgelegd en zijn conservatie
naar haar ideeën ingericht." Hij kon zich
wel voornemen in die richting verder te
gaan, hij kon wel geld geven voor do lief
dadige instellingen, waarvoor zij zich inte
resseerde, of zelfs presideeren bij philan-
tliropische en maatschappelijke vergade
ringen, maar hij betwijfelde het zeer of hij
veel daarbij zou winnen. Op zijn best zou
het lang duren voordat hij zijn doel had
bereikt cn hij had haast. Hij verlangde haar
do syn© t© noemen en hij wilde haar död©-
lijk hebben. Hij geloofde niet in langzame
en omhalige methoden! Do tijd verstreek
en daar hij nog altijd een troefkaart in
handen had, wilde hij die uitspelen. Hij had
Richard Bardell nog terdege in zijn macht
en als Adela niet met hem wild© trouwen
om zijnentwil, dan zou zij met hem trouwen
tor wille van haar vader.
Het was natuurlijk vervelend om tot
uitersten te moeten overgaan. Hij had ge
hoopt dat di© vermeden konden worden. Hij
zou veel liever zien, dat Adela uit eigen
vrijen wil tot hem Icwam. Hij had haar door
beproefde methodes trachten t© winnen en
gemeend, dat hem dat gelukt was. Gisteren
echter had zij al zijn verwachtingen dén
bodem ingeslagen. Het gaf niets of hij weer
naar Stonehursb ging en beproefde een
onderhoud met haar te hebben. Zij kon zoo
stijfkoppig rijn als een muilezel, wanneer
zij dat verkoos. Als hij er heenging, zou zij
heel waarschijnlijk weigeren hem te zien.
Hij moest haar dus door andcro methoden
dwingen. Hij wild© haar hebben. In de
eerst© plaats, omclat hij haar liefhad, en
ten tweede, omdat liij niet kon cn niet wilde
dulde-n, dat men hem allo gemis aan ge
negenheid, dat zij misschien mocht toonen,
vergoeden.
Richard Bardell was dien morgen in een
allesbehalve opgewekte stemming. Adela
was door do ccn of andere reden weer niet
zoo goed1. Daarbij was het warm en druk
kend in d© lucht- D© atmosfeer in do city
was bedompt, ©n verzadigd van den reuk
van petroleum. Bovendien had zijn gezond
heid in den laatsten tijd geleden ©n was hij
dientengevolge weinig opgewekt.
Daarenboven floreerden zijn zaken niet al
t© best. Hij had zijn connecties in Wcst-
Afrika veronachtzaamd en was van plan
j z© geheel t© verbreken. Alleen reeds do
naam Afrika riop pijnlijk© herinneringen in
hom wakker ©n een brief met het hand
schrift van Sandy Brimstone joeg hem een
koud© huivering over dén rug. Hij was
altijd beducht voor clo een of andere onaan
gename openbaring of voor een zinspeling
of afpersing.
Hij wenscht© dikwijls, dat hij het laatst o
half dozijn jaren van zijn leven kon uit-
wieschen en opnieuw beginnen. Hij was te
eerzuchtig geweest-, niet alleen voor zichzelf,
maar ook voor zijn dochters. Hij had zooveel
mogelijk rijn best voor haar gedaan ten op
zicht© van een goed huwelijk, waardoor hij
zich langzaam een weg kon banen naar een
hoogeren kring in (1© maatschappij. Het
was niet haar geluk, dat hij had beoogd,
maar haar opklimmen in de maatschappij.
Een titel had hem een zaak van het aller
grootste gewicht toegeschenen.
Bij dit alles had zijn dochter Jane hem
geholpen en aangezet zooveel in hoar ver
inogen stond. Het was hom gelukt omgang
te verkrijgen met d© „snobs", zooals hij
den. adel noemdehij had vriendschap ge
sloten niet ridders en baronets en nu en
dan met een baron tot aanvulling.
En nu zou hij de holft van zijn bezittingen
willen geven, om terug te kunuen gaan en
opnieuw to beginnen. Zijn oogen waren ge
opend gewordk?n voor do holheid van dit
alles. Zijn geweten, dat jaren had gesla
pen, was weer geheel ontwaakt; rijn her
innering kweld© hem met visioenen van
gelukkiger dagen; zijn jeugd en zijn eerste
jaren als jong© man dreven van uit de
verte den «pot. met hem.
Hij was het leven in nederige omstandig
heden begonnen en had door eigen inspan
ning den weg gevonden naar zijn tegen
woordig© positie. Tot voor een half dozijn
jaren was hij geweest wat men een gods-
dienstig man zou kunnen noemen, hij had
zijn rechtschapenheid gehandhaafd, een
zuiver geweten behouden en God gevreesd.
Toon was rijn vrouw gestorven, een zachte,
reipe ziel, en daarna waren do oud© banden
onbewust losser geworden. Hij geraakte ia
een ander spoor, verloor langzamerhand
zijn oude idealen, kwam in een atmosfeer
van sceptkiue en kreeg omgang met men-
schen, die met gocfedSenst spotten en met
verachting spraken over deugdzocht
zijn genoegen in wedrennen, in het spel
én ander© opwindende ontspanningen
en dreef zoo langzamerhand van zijn oud©
ankorpalcn en zijn oud geloof af, tot
dat hij zoo ver was gekomen, dat hij
daarover kon glimlachen als over het bij
geloof -van onwetende en jonge inonsriion.
Hij begon er trotsch op te worden als een
man der wereld t© worden beschouwd,
voelde zich verheerlijkt als sijn nieuw©
vrienden hem „a good old sport" noem
den, en zag met gevoelens van verheven
minachting terug op wat hij zijn dagen van
groenheid noemde. Principes maakten van
lieverlede plaats voor politiek cn eerlijke
methoden in zaken werden opgeofferd aau
vlugge middelen om hot beoogde doel t©
bereiken.
Het bericht van Hector Drysdule's dood
schudde hem met ©en ploteelingen schok
wakker. Hij had tot- aan dat oogenblik niet
beaeft hoo ver hij was gedreven. Sinds dien
tijd had hij zich voortdurend allerellendigst
gevoeld. Acbla's vriendelijkheid sneed hem
als eon mes door het hart. Alles, waarnaar
hij gestreefd on waarvoor hij geïntrigeerd
cn gezondigd had, was nu bitter van smaak
geworden. fWordt vervolgd).
