LEIDSCH m DAGBLAD.
Woensdag 12 December 1917.
OfficieeSe Kennisgevingen.
Nederland en de Oorlog.
BINNENLAND
P3IJ9 PF.n ADVERTENTIES»
Jf*a 1—5 roftols 1 1.05. ledor» regel meet
(\_20. Kiaine advertcntidn van 80 woor-
Jleo so Cent* oootant; elk tiental woorden
meer 12'/» Cent.-Incasso volgen» postrecht.
Voor ovcutueelo opzending van brieven 10 cou»
porio Ie betalen. Bewijsnummer 5 Cents.
Bureau Noordeindspleln, Telefoonnummers voor Administratie 175, Redactie 1507.
PRIJS DEZtstf COURANT.
Voor Lolden p. 8 mnd. 1.60; p. week 0.11}
Bulten Le'den waar agenten ge-
▼eatlgd zyn por week «t« ut« u* 0.11
Franco por post 9JB H 2.-*
Nummer 17729.
Dit nummer bestaat uit Twee Bladen.
EERSTE BLAD.
JACHT
DE COMMISSARIS DER KONINGIN
IN DE PROVINCIE ZUi|J-HOLLAND,
Gezien liot besluit vari Gedeputeerde
Staten dier provincie dd. 3 December
1917, No. 37
Gelet op art. 11 der Wet van 13 Juni
1857 (Staatsblad No. 87)
Brengt ter konnir van belanghebbenden
dat bij bovengenoemd besluit van Gede
puteerde Staten de jacht op klein wild,
met uitzondering van die op houtsnippen,
in dat gedeelte dezer provincie, waar .ij
open is, wordt gesloten 'op Maandag 31
December e.k., met zonsondergang, blij
vende in evengenoemd gedeelte het schie
ten van houtsnippen en het in art, '5, sub
litt. g dier wet bedoeld jachtbedrijf, van 't
vangen van houtsnippen met laat-, waf-
of valflouwen, toegelaten tot en met 31
Januari 1918*.
Dezo kennisgeving zal, in plano gedrukt
worden afgokondigd en aangeplakt, waar
zulks te doen gebruikelijk is, alsmede in
het Provinciaal Blad en in de Nederland-
tcke Staatscourant worden geplaatst.
De öommissaris der Koningin voornoemd,
SWEERTS.
's-Gravcnhagb, 5 December 1917.
DRANKWET.
Burgemeester cn Wethouders van Lelden;
Gelet op de artt. 12 en 87 der Drankwet;
Brengen ter algemeeDe keuni9 dat door IT. O. A.
SMITS-DE DOES. wonondo te Lelden, eon verzoek
schrift is ingediend om verlof voor den verkoop
van nlcoliolhoudcnden. anderen dan sterken drank,
vr-vr gebruik ter plnatse van verkoop In het be-
nit'.onvoorlokaal en daaraangrenzend lokaal van het
i> ere cel Kctclhoctersteeg no. 7.
Lelden. 12 December 1917.
N. O. DE OIJSELAAB. Burgemeester
VAN STRIJEN. Secretaris
BRANDSTOFFFNCOMMISSIE LEIDEN.
De branclstoffciikaarten met bijbehoo-
rende bons moeten in ontvangst worden
genomen door degenen, wier familienaam
aanvangt met letters A tot L op Vrijdag
14 December en wier familiena-am aaQ-
vangt met letters M tot Z op Zaterdag 15
December, (niet zooals gisteren abusieve
lijk vermeld werd van N tot Z), telkens
des voormiddags van 8 tot 12 en dos na
middags van 1 tot G uur.
LEIDEN, 12 DECEMBER.
De Grondwetsherziening.
IIoc men ook over do Grondwetsherziening,
'rlie door,de „plegtigo nfkondiging", welko art.
197 van. do Grondwet voorschrijft, in de ge
rechtzalen van Rechtbanken, Hoven on Hoogon
Raad on van do puiön der Raadhuizen in allo
gemeenten, vandaag haar beslag hoeft gekro-
gen. moge denken, ioder zal erkennen, dat het
een werk van ingrijpende beleekenis is, dat niet
zal nalaten in de naaste toekomst reeds zijn in
vloed to doen gelden.
Men weet hoe hiermede hot laatste overblijf
sel van het censuskiosrecht ip verdwenen en
het algemeen mannonkiesrecht, waarvoor tien
tallen jaren werd geagiteerd en gestreden, is
ingevoerd, henevens stemplicht en oen stelsel
van óvenredigo vertegenwoordiging.
Daarnaast is do- z.g, ook reeds veel bespra
ken. ondorwijspacificatio een voldongen feit ge
worden, waardoor do schoolstrijd zijn scherpste
kanten heeft verloren, al zal hij nog wol niet
geheel verdwenen zijn.
Welke gevolgen deze Grondwetsherziening
voor ons Staalkundig en maatschappelijk leven
zal hebben, zal eerst de toekomst uitmaken: op
do bctcekenis er van wildon wij alleen wijzon.
Tegenstanders er van zoowel als voorstandore
rullen dit erkennen.
Er hadden zich hedenmiddag een groot aan
tal belangstellenden en nieuwsgierigen voor 't
Stadhuis verzameld, om getuige to zijn van do
ongewone plechtigheid der afkondiging
Er zullen naar schatting 1500 a 2000 roen-
«ehen voor het Raadhuis op do Breestraat heb
ben gestaan, terwijl er in do aangrenzende wo
ningen en in het Raadhuis zelf velen voor de
ramen stonden. Zelfs stonden er in do dakgoot
van het Raadhuis.
Vanwege het gemee-ntobestuur was gelast, dat
het z g. „marktklokje" zou luiden. Velen hebben
het echter wel zien bewegen, maar gehoord
heeft niemand liet. Was er geen klepel in cf
zat dezo vast?
Even twaalf uren verschenen de burgemees
ter, dc wethouders, do hoeren Bots en tnr Van
dor Lip (de hoor Fiseher j ongesteld) en de
secretaris met hoogen hic-d op liet hordes van
het Stadhuis.
Door den Secretaris werd daarop voorgela
ten- do wot van 29 Nut. 1917 lot verandering
in het 2de, 3de en 4de hoofdstuk der Grom'
de wet tot verandering van art. 192 der Grond
wet en de wet lot verandering iu do Additio-
neeie artikelen der Grondwet, voor zooveel be
treft 1, G, 7 cn 8 dozor wet.
Tijdens do voorlezing, welko vijf minuten
duurde cn waarvan nicmaDd op straat iota ver
stond, bleven sommigen eerbiedig, kalm of dof-
tig, zooals mon het noemen wil; anderen daar
entegen hadden erg veel schik in den open un
dicht gaanden mond van don voorlezer, eenigen
riepen nu en dan „Hnrdcrl" want zij waren
niet enkel gekomen om to zien, maar ook om
to hooren. „Ss'U" kreeg de bellende trnmbo-
•tuurder naar zijn hoofd.
Toen do lozing was geschied, lichtte de bur
gemeester den liocd bijwijze van groot aan de
j verzamelde menigte. Hot word, nu er beweging
ra mwaea JnrntCt, zisöwar^gMi-. Piothoit kim
men In gevaar. Kinderwagens werden ver-
wenscht Op de teonen werd getrapt.
Eén riep er: „Ziezoo, nou krrjge' me goe-
koop spek." Een vrij sterke groep hief don
Socialistenmarsch aan en zong dezen veel
krachtiger dan eenige anderen wat verderop,
hoofdzakelijk dames, het „Wilhelmus."
Spoedig echter was het publiek verdwe
nen. Ongelukken' waren niet gebeurd. De po
li—i had het niet zwaar gehad. De afkon
diging van de nieuwe Grondwet was te Lei
den geschied.
Op Vrijdag 28 December a.s. zal in
den Schouwburg alhier de operette „Eén
dag Khalif", worden opgevoerd door de leer
lingen van de „Zangschool, ondor leiding
van den heer C. B. Duyster.
De netto-opbrengst strekt ten bate vpn
het plaatselijk Steuncomité.
In beginsel is besloten tot oprichting
alhier van een afdeeling van den Alg. Ned.
Clir. Ambtenaarsbond, voor ambtenaren dus
in dienst van Rijk, provincie of gemeente.
B. en W. hebben mr. Th. P. J. Mast-
hoff, ad'unct-comm'es-rcd ct ur ter gsmetn-
tc-secretarie, op verzoek, wegens vertrek
naar Rotterdam, met ingang van 1 Februari
a.s., eervol ontslag verleend.
Gisteren slaagde aan het Kon. Conser
vatorium in Den Raag onze stadgenoote ntej.
C. M. van Voorthuysen, voor het diploma
solozang (onderwijs).
De afdeeling Leiden der S. D. A, P.
we.es als afgevaardigden naar het congres aan
de heeren D. A. van Eok en Haasbeek. Eeni
ge amendementen op het verk'e:ingsprog.am
werden aangenomen. In do plaats van mevr.
De BoerZuidema werd M. G. Verwey als
penningmeester benoemd.
Door bemoeiingen van de Landelijke
Federatie van Bouwvakarbeiders in Neder
land, afd. Leiden, heeft het bestuur van do
Noord-Zuid-Hollandsehe Tramweg-Maats, hap-
pij besloten, dat vanaf Maandag 17 December
a.s. de houders van werkmanskaarten gebruik
kunnen maken van alle treinen, voor één
reis been en terug op denzelfden dag, ge
durende zes achtereenvolgende dagen, en
wel van des Maandags tot en met des Zater
dags van dezelfde week.
Door Dijkgraaf en Hoogheemraden van
Rijnland werden hedenvcorm'd ar, meje na
mens het Grootwaterschap van Wo rden, in
het Gemeenlandshuis van Rijnland verpacl.t:
lo. de doorvaartrechten aan de brug over den
Rijn te Zwammerdam; en 2a. de doorvaart-
rechten aan 's Moienaarsbrug over de Hei
manswatering te Oudshoorn.
Inschrijvers voor perceel I do heeren D.
W. J. van Niekerk Jzn., te Akersloot, voor
1182; R. Venne, te Zwammerdam, f150; W.
van Tol, te Zuilen, f150, en A. H. Beumer,
te Zwammerdam, f100.
Voor perceel II: L. Dommersie, te Ouds
hoorn, voor f500.
Hedenmiddag hield dr. F. W. T. Hun
ger, uit Amsterdam, in het Klein-auditorium
van het Academiegebouw een openbare voor
dracht over: De planten in de cultuurge
schiedenis van het oude Egypte, ter opening
van zjjn colleges als privaat-docent in do
geschiedenis der Biologische wetenschappen.
- Spr. bepaalde zich tot de kennis dc-r
planten uit den tijd der Pharao's, waarvan
tegenwoordig circa een 133-tal met zeker
heid bekend is. De besprek'ng van dit plan-
tenmateriaal was ingedeeld naar drirërlei
phasen der Egyptische cultuurgeschiedenis,
n.l.: in verband met den eerediensfc mot be
trekking tot de kunst en ten aanzien der
literatuur.
De planten, die door de Egyptenaren bij
hun veelzrjdigen eeredienst z'jn gebruikt,
werden zoowel in hun goden-vereering, als
in hun dooden-vereering nagegaan. Onze ken
nis van de planten in de dooden-vereering
hebben wij hoofdzakelijk te danken aan do
overblijfselen, die in de mummiekisten zjjn
aangetroffen.
Van nog meer belang voor onze f!oristi"cko
kennis van Oud-Egypte z(jn de plantaardige
producten, die als doodenoffers en dooden-
sprjzen Tri de grafkelders zjjn bewaard ge
bleven.
Ten aanzien van de planten, die bekend
zijn geworden door de Egyptische kunst en
de architectuur, werden o.a. do typische
piantenzuilen in den Tempel besproken en
de uit Njjlslib gemaakte en in de zon ge
droogde stsegen, waprmede vele oude monu
menten zijn gebouwd. Ook de kunstnijverheid
en de textielgoederen hebben ons met som
mige technische planten uit het Rpk der
Pharao's bekend gemaakt.
In de Egyptische literatuur zijn het vooral
do onderteksten, die de geneesmiddelenleer
behandelen, welke ons met de plantenwereld
pogen vertrouwd to maken.
Verder zijn door vergelijkende taalstudie
meerdere planten ontdekt, terwijl ten slotte
in de geschriften van klassi?ke schrijvers
ook nog planten worden genoemd, die vol
gens hen reeds in Oud-Egypte moeten zjjn
voorgekomen.
Met enkele korte toespraken besloot spr.
zijn rede.
Gisteravond hield de Vereeniging van
Vrijzinnige Jongeren in het Nutsgebouw een
openbaro bijeenkomst, welke bijzonder druk
bezocht was, zoodat vele laatkomers zich met
een staanplaats ia de gang moesten verge
noegen.
Als spreker trad op prof. dr. G. J. Hee-
ring, hoogleeraar bij het Reiuonstrantsch Se
minarie alhier, die tot onderwerp had geko
zen: „De grond van ons geloof."
Wanneer, zoo ving spr. aan, de rechlzin-
nigen den grond van het gelooven do open
baring noemen, dan is dit juist. Het onder
werp kan echter tweeledig worden opgevat
In de eerste plaats wijst de grond vpn ons
geloof naar het voorwerp, <LL God zelf doch
men kan er ook ondor verstaan de werk
zaamheid tv an den geest; bet gelooven. In
den laatsten zin vatte spr. voor dezen avond
het onderwerp op en hij vroeg allereerst wel
ke functies van den geest daarbij werkzaam
zjjn. Spy. noemde: behoefte tot verlossing
van leed en van zonde; eerbied en plichts
besef; drang tot vereering cn adoratie. Er
z(jn nog zooveel meer gronden, alle juist;
maar al te zanten geven z'ij nog niet bet
geloof aan, zeide spr. Voor ditmaal behan
delde spr. als geloofsgrond plichtsbesef en
behoefte naar vereering cn aanbidding.
Eenvoudig, sober en niettemin diep wer
den deze gronden voor liet aandachtig luis
terend gehoor ontvouwd. Heel de rede adem
de innigo vroomheid en liet dan ook niet na
diepen indruk te maken.
Enkelen poogden aan het eind een applaus
uit te lokken, de meesten gevoelden echter,
dat na zulk een rede alleen „eerbiedig stil-
zgn" paste.
In do pauze en 3311 bet slot zongen me
vrouw Van Leeuwen-De Pauw on mevrouw
Van Maaren enkele toepasselijke liederen, op
de piano begeleid door rnej. A. C. Behrends.
Ook dit drietal werkte mede tot het welslagen
van den avond.
De Voorzitter der Vereeniging, de beer D.
W. Blote, die de bijeenkomst met een gepast
woord opende en sloot, kon mededeèlen, dat
verscheidene personen zich staande do ver
gadering als lid ol donateur en donatrice
htiddon opgegeven.
Gisteravond hield de afd. Leiden van
den Ned. Schildersgezel'.enbond een openbare
vergadering in „Café Bamberger", welke
goed bezocht was.
De Voorzitter opende do samenkomst en
gaf het tvoord aan den beer A. W. Jenscli,
hoofdbestuurder, die sprak over „Loon-
actie." Hij schetste den onhoudbarea toe
stand der Leidsche sphilders, in de eerste
plaats in Verband met de schrikbarende prijs
stijging der levensmiddelen; bet loon daarte
genover is te laag. Men staat hierin te Leiden
nog ver achter bij andere plaatsen. Dit is
niet de schuld der afdeeling, maar van de
ongeorganiseerden.
Spreker hoopte, dat in een en ander ver
andering zou komen.
I Aan het debat nam de heer D. Zandvliet
I deel, die, hoewel zelf geen lid meer, de on
georganiseerden nog een? aanspoorde lid van
do organisatie te worden. Daarna traden
eenige aanwezigen ais lid toe.
Aan de deur werd gecollecteerd voor de
textielarbeiders te Tilburg.
Verschenen is het verslag over de jaren
1867—1917, aizco van de vijft'gjarigs werk
zaamheid ondor fabrleksjengens en fabrieks
meisjes alhier.
Daarin wordt ondrr veel meer lezens-
waardigs vermeid boe als begin dezer werk-
j zaamheid msj. M. A. de Vriese, dochter
I van prof. De Vriese, met een drietal dag-
meisjes op 25 Oei. 186: iu het Schachten-
I hof een leesklasse begon, die eenige maanden
later zich reeds had uitgebreid tot een
school, meer bepaald voor fabriekarbeid.ters,
1 de eersto in Neier'.and, welke speciaal de
j opheffing der fabrieksjeugd bedoelde. In
1871 werd er ook voor de jongens een
avondschool aan toegevoegd. Doel was allen
j in Ghr. geest iets te loeren.
Naarmate de werkzaamheid zich uitbrulde,
vloeiden de middelen toe; ook van buiten
j Leiden.
Als eerste medewerkers in den arbeid
i' worden, behalve do stichteres cn zoons en
j dochters van fabrikanten, nog genoemd de
j Waa'.sche predikant Gagnebin en prof. ICleyn
in zijn studentenjaren, als latere prof. Gun
ning en ds. Drost met Kerstmis inzonderheid.
Voorts wordt in het verslag, een stuk
Leidsche historie, beschreven boo er in den
kring dergeneo, onder wie gearbeid wordt, j
veel naar het uitwendige en ook innerlijk i
is veranderd, hoe het onderwijs t'ians is
ingericht en wat het bedoelt. Meer dan 4000
meisjes bezochten do avondschool in de vijftig
jaren.
Op 26 Oct. jl. werd het jubileum gevierd,
't Wa3 een ware feestavond, met zang,
voordrachten, toespraak door den onder
wijzer, traktatie, geschenken, alles buiten de
kas om en ter huldiging van de directrice.
Nu is men bezig met toebereidselen voor
het Kerstfeest, waarbij men kan rekenen op
de medewerking van prof. Van Kes en een
zoon van wijlen ds. Drost.
De rekening van 1 Nov. 1916 tot 31
Oct. 1917 vermeldt aan ontvangsten
f 599.44'/i. aan uitgaven f597.261/,; saldo
f 2.1S.
Ook nu weer werden geschenken ontvan
gen, en wél uit Den HHaag, Tie], Rotter
dam en van de Leidsche Katoen-Maatschappij.
Het bestuur beslaat uit do dames Joh.
Drost, Oogstgeest; A. O. de Gaay Fortmann,
penningmeesteres, J. Meerburg en II. Böhl,
allen alhier.
Uit het laatste jaarverslag van liet
Rijks Ethnographisch Museum, uitgebracht
door den directeur, dr. II. H. Juynboll, bljjkt
o. m., dat de jaarwedde van den amanuensis
H. O. A. van Duuren met f200 werd ver
hoogd en die van den bediende N. Volkert
met f 100.
Uitvoerig worden de werkzaamheden van
den directeur en de conservatoren H. IV,
Fischer en dr. De Visser beschreven.
De tentoonstelling, op 1 Nov. 1915 ge
opend en 1 Sept. 1916 gesloten, wekte
zeer veel belangstelling. Het getal bezoekers
was buitengewoon groot.
De toestand der gebouwen' en de verza
melingen is bevredigend. De verzameling oud-
Per uaansch aardewerk gaat echter snel ach
teruit. Het aantal aanwinsten was bijzonder
groot. Onder de geschenken dient bjjsondere
vermelding de belangrijke verzameling van
1102 voorwerpen nit vetBohilleode deolen
van Ned.-Indië.
Zooals gewowtiyK werd bok fn afge-
toopea jaar van bpttwUqgelokaai h« A<N ge
bouw Hoogewoerd door prof. dr. Ai W.
Nieuwenhuis gebruik gemaakt van zjjn col
leges.
Wetenschappelijke inlichtingen werden
zoowel door do conservatoren als door den
directeur aan verschillende belangstel'enden
verstrekt en het Museum werd bezocht door
4576 personen, waaronder eenige hoofden
van onderwijsinrichtingen niet hun leer
lingen.
Hedenmiddag zou een militair, alhier in
garnizoen, in het huwelijk treden. Het
bruidje, uit Noord-Brabant afkomstig, doch
hier als dienstbode werkzaam, was aanwezig
met de moeder en andere familieleden, die
uit Noord-Brabant waren overgekomen. De
„stukken" moesten uit 's-Hertogenbosch en
Ginneken komen. Do eerste waren op tijd
gearriveerd, maar die nit Ginneken lieten
op zich wachten, zoodat het huwelijk niet
kon doorgaan.
Een telenrstelling, niet alleen voor liet
paartje, maar ook voor de familieleden, die
een vcrgeefsche verre reis hadden gemaakt
Gisteren ondervond het tramverkeer
een paar minuten oponthoud, doordien van
een wagen op de Hoogewoerd een zwaar
stuk beton was gevallen.
Onder de personen, die gisteravond hier
aan liet politiebuxeol om nachtiogies vroe-~
gen, waren er twee, die respectievelijk 30
en 22 dagen hechtenisstraf moesten onder
gaan. Tegen hen werden maatregelen ge
nomen.
Derde Abonnements-Concerl.
Het concert werd begonnen met twee
Aria's uit Cantates van J. S. Bach voor
zang, viool en piano, om te laten hooren
wat van elk der drie artisten: freule Repe-
laer van Uriel, alt; Leon Rndelsheim, viool;
en Siegfried Blauw, piano, te verwachten
was. Al dadelijk was de uitvoering van dit
ensomblo veelbelovend.
De zangeres mejonkvrouwo Repeiaer van
Drie!, is meermalen te Leiden opgetreden
en heeft gisteravond de herinneringen, die
wij van haar zang hadden, versterkt. We
derom heeft ons het echt a'.t-timbre, dat deze
stem bezit, getroffen. Rustig en mooi go-
zongen werden vier liederen van Schumann,
gelukkig niet de over-bekenden. Bijzon
der trof het „Wandrer Nachtlied', dat ons
meer als compositie van Schubert bekend
is, maar dat door Schumann, vooral in de
mooi-gevonden stijging aan het slot, ais een
diep-gevoeid lied werd gecomponeerd. Van
Richard Strausz werden d.ie li:deren ge
zongen: „Winterweihe", ,/Niehta" en „Traum
du rek dio Dammcrung". In de voordracht
van het laatste kunnen wij ons grooter
stijging draken. Wat te derken van de com
posities van den jong-Rursi clen componist
Mussorgski? Ho; kunnen fcdke orb:te.kenen
de woorden 'n componist iuspireeren. en wat
bewe'egt c-en zangeres, al maakte de intel
ligente voordracht wel indruk om dezo
muziek uit te voeren? Mogelijk om eens wat
anders te laten hooren? De klavierbegelei
dingen waren in goeie handen bij Sieglried
Bhiuw, die met den violist Rudslsheim te
zamen een Sonate van Tartoud en het tweede
concert van Wioniawski speelde.
Leon Rudelsheim, die als violist een prix
d'exceiience verwierf, in het bezit van een
mooi-klinkend instrument, heeft het pub'iek
veroverd door zjjn zuiver vioolspel en muzi-
k-3al-artistieke voordracht. De keuze van
Wieniawski's Concert bevreemdde van zulk
een artist; voorat waar zoovele composities
voor viool en klavier bestaan. Een orkest
begeleiding, vertolkt door een vleugel, ver
liest to veel, al gaf de pianist Siegfried
Blauw ons een zorgvuldige wedergave van
het orkest. Mooi is het ooncert zeker met de
smeltende Romance en het t'ntelende Rondo
A la ziugara. Nog liet de pianist z'eh als
solist hooren in de „Nocturne" en „Etude"
van Chopin off „Bauerntanz" van Smetara.
Het solospel deed naast techn'sche be
kwaamheid in Chop'n niet poët'sch en iu
den „Bauerntanz" te ónrustig aan.
Het talrjjk publiek was geestdriftig ge
stemd en riep de oonccrtgcvers telkens terug.
Schoollijden en besparing brandstoffen.
Met liet oog op de schaarsclito aan brand
stoffen, wordt te Valkenburg, to beginnen met
deze weck de schooltijd op Zaterdag afgoschaft.
Brandstoffennood cn natuurschoon.
Hillogom was eertijds voor menigeen het dool
van een aantrekkelijk uitstapje. De mooio Vec-
nenburgorlaaoa met hot daaraangelegen boschjo
wettigde dit volkomen. Eon groot deel van hot
natuurschoon i3 verdwenen voor kale blocm-
bollenveldcn on wat er overgebleven is, zal bin
nen weinige dagen tot het verleden behoorea.
De Hillegomscho kunslzandsteenïabriek Ar-
noud ziet zich door gebrek aan brandstof ge
dwongen het hout aan do Veenenburgorlaan to
kappen en daarraoo zal al wat Hillegom aan
aantrekkelijks bezat, verloren zijn gegaan.
Hot is inderdaad in hoogo raato te bejamme
ren, dat do gemeente indortijd het uitgestrekte
Vc.enenburgevbosch niet heeft aangekocht.
<„N. Ct.'»)
Distributie van rundvleesch. f
Men meldt nit Amsterdam:
Naar wij uit zoer gobdo bron vernomen, hoeft
de regeering eenigen tijd geleden in principe
besloten, over te gaan tot distributie van rund
vleesch. Een regeling is thans bij het ministe
rie van Landbouw in bewerking. Uit den aard
der zaak zijn daaraan veel moeilijkheden ver
bonden. Binnen niet al te langen tijd kan de
regeling te gemoet worden gezien.
In do vergadering van den gemeenteraad van
Dordrecht hooft do heer Van Zanten, wethou
der, gistel en na middag meegedeeld, dat do rjjks-
vlocschdistributie waarschijnlijk binnen 14 da-
gen «at beginnet^ on dat de prijs _yan het
vleesch vermoedelijk 70 cent per K.G. zal zija.
Wilde de regeering voor goed vleesch zorgen,
dan zou zij zijns inziens moeten rekenen op een
bijslag van ten minste 50 cent per K.G.
De zeeprantsoeneering.
De minister van Landbouw maakt bekend[,
dat het van Rijkswege te verstrekken rantsoen
zachto zeep, met ingang van 1G December zal
bedragen 0.250 K.G. per hoofd cn per 4 woken,
Melkrantsoeneering.
To Haarlem is con ondorlinge rantsooneering
door den melkhandel tot stand gekomen, op ini
tiatief van den directeur van het Lcvensmïdde-
lenbureau Do ingezetenen krijgen nu 75 pet
van hun gewone hoeveelheid melk.
Verwarming van treinen.
Naar wij vernemen, is door de spoorwegdi
recties besloten do treinen gedurende 't tijdvak
van 15 December tot 15 Maart zooveel mogelijk
to verwarmen, waarmedo aan een groot aantal
klachten wordt to gemoet gekomen. („Tel.")
Nederlandsche Uitvoer-Maatschappij.
Naar wij vernemen is do heer La Gro, direc
teur van do N. U M„ voor do financieelo aan-
gelogenbeden benoemd tot president-directeur
Commissarissen van do N. U M. hebben een
financieelc commissie ingesteld, bestaande uij
de heeren J. It. Kann, lid van de firma Lissa
Kano, bankiers te 's-Gravenhagc, commissaris
der N. U. M. en lid van de geldelijke commissie,
voorzitter; Van Aalst, president van de Neder
landsche Handelsmaatschappij; Westerman van
do Rotterdarascho Bank; Luden van de firma
Hopo en CoVan Lanschot, lid van de Eerste
Kamer; Van Nierop, president der Amster-
damsche Bank on lid van do Eersto Kamer; dr
Scheurleer, bankier te 's-Gravcnlinge. Secreta
ris der commissie is mr. Aug. Mesritz. advocaat
te 's-Gravonbago.
Glauberzout.
De Ministor ran Landbouw heeft verbndefl
den verkoop en aflevering van glauberzout.
Dit verbod is niet van toepassing op recht-
slreekscho leveringen door importeurs en fabri
kanten aan glasfabrieken, verf fabrieken, fabrie
ken vari "waterglas en textielfabrieken.
Van het verbod kan ontheffing worden ver-
leend door de afdeeling Crisiszaken (Bureau
Nijverheid) van 't departement van Landbouw
Naar aanleiding van deze beschikking heeft
do Minister een circulaire gericht tot de burge
meesters, waarin hij zegt:
„Deze maatregel vindt zijn oorzaak in een
herhaaldelijk door mij geconstateerde zeer on-
gowenschten verkoop van glauberzout als
waschmiddel, ter vervanging van soda, terwij!
het artikel glauberzout geen waschkracht bezit.
üo in bezit genomen hoeveelheden gelieve u
ter beschikking te houden van de Soda-Com-
missic, onder opgave aan de Afd. Crisifzaken"
Een eskader langs de kust.
Don gebeden dag kruiste gistoreD een eska
der van meer dan twintig oorlogsschepen voor
de kust van Vlieland. Eenige vliegtuigen pas
seerden benoorden bet eiland.
Graanbesparing erf alcoholindustrie.
De Comir.i.ssie-Graanbosparing-Alcoholindus-
trio heeft, zooals we reeds meldden een adres
voorzien van een toelichting, aan H M. de Ko-
Eirigin aangeboden. In het adros wordt ge
vraagd terugbrenging van de gist- en alcohol
industrie tot den kleinst mogelijken omvang.
Daaronder wordt verstaan stopzetting vaa
de ganscho bierindustrio; toelating van de ol-
'j cokolproductie in zooverre als noodzakelijk is
I voor do fabricage van gist en technische spiri-
I tus; -van gist uitsluitend voor broodboreiding
I on geproduceerd op dö meeste economische
I wijze, d.w z. zó<5, dat uit oen bepaalde hoeveel-
beid grondstoffen do grootst mogelijke hoevcel-
lieid gist en do kleinste hoeveelheid alcohol zal
j ontstaan; stopzetting van alle andero graan- ea
molasso stokerijen.
I Ontstaat bij do gistproductie zooveel alco-
j hol, dat deze niet geheel voor technische doel-
j einden in fabrieken, apotheken, enz. kan
i worden gebruikt, dan worde de overblijvend#
alcohol dosneods beschikbaar gesteld voor men-
I sckelijk verbruik.
Voor dezo laatste beperkte hoeveelheid gedis
tilleerd wenscht men een stelsel van rantsoe
neering to zion ingevoerd.
Dezo ranlsoeneering moot aan do volgende
voorwaarden voldoen: dat zij tot zeer beduiden
de beperking van het verbruik moet leiden;
dat zij strikt persoonlijk zij; dat fraude zeer
strong worde tegengegaan.
Terwijl het do commissio noodzakelijk lijkt in
doze rantsooneering to betrekken alle bij produ
centen en tusschcnbandc! aanwezige voorra
den, die derhalve ten spoedigste in beslag die-
non te worden genomen.
Ten slotte bepleit dc commissio voor do arbei
ders, wier belangen door dezo maatregelen
worden geschaad, een billijke schadeloosstelling.
Tn de vergadering van het Contraal-
Bestuur van den Ned. Tuinbouwraad kwam
aan do ordo het voorstel van een der leden„
om bij de a.s. verkiezingen er bij alle kies
verenigingen, zonder onderscheid, op aan te
dringen te zorgen, dat mannen uit de prak
tijk van het land- en tuinbouwvak als afge
vaardigden worden gekozen.
Do Tuinbouwraad wenscht echter zelfs den
schijn to vermijden van inmenging van zaken
van potilïekeh aard. Van eenige aanbeveling
van candidaten voor de Kamers van de ztjdo
van den Tuinbouwraad kan nimmer sprake
zijn. Inzake de teeltregeling 191S werd be
sloten er b(j den Minister op aan te dringen,
dat b(j het maken van regelingen, den tuin
bouw betreffende, deze meer dan tot nu toe
zal gehoord worden.
Het comité van actie, gekozen door de
gedelegeerden van besturen van Ghr. scholen
te Amsterdam en omstreken, heeft bij adres
aan den minister van Binnenlandsche Zaken
verzocht^ om door he' aanhaijgig maken van