De Firma J.C.RAT1G
OPGEHEVEN.
„Clievers" Hoestbonbons,
F. VIMSTEiH Zlü,
TE HOOR, te Oegstgeest:
Korte Berichten.
Nederland en de Oorlog
TWEEDE KAMER, w
PIET MO LET, Kruisstraat 6, LEIDEN.
Tarief voor Sckoenreparatie. j g
M. DE MAN, Koogewoerd 1.
P. v. d. MOST v. SPIJK, Nleuwsteeg 27a.
G. J. TENEIJ, Hooge Rijndijk 25.
(W. Z. VAN DER NSEIJ)
Houtstraat!. Telefoon33^.
WIJNKOOP spreekt a. s.
Donderdag des avonds te half
negen in de „Graanbeurs" over de
Daarbij zou o.a. do wensch hebben voor
gezet-en, de lastige en muitzieke soldaten
van het voormalig© leger van Sjangsoen
wat uit dc buurt to krijgen. Hoe dit zij
do Fransche gezant te Peking schijnt van
de voornemens der Cbineesche regeering
te hebben gehoord en daarover met zijn
ambtgenooten overleg te hebben gepleegd.
Het resultaat was, dat do Ohineesche aan
bieding beleefd is afgewimpeld. Ook al,
omdat er een tekort aan schepen is voor
het transport-
De afslijting van het Duitsche leger.
Uit Londen wordt gemeld, dat de Duifc-
eche .verliezen aan het westelijk front ge
durende 1917 voor do infanterie alleen op
iïteer 'dan een millioch man worden ge
schat. Hieruit wordt verklaard, dat de
Duitschers niet alleen gedwongen waren
de jongens van de lichting 1917 en 1918 op
te roepen, maar ook voor de lichting 1919,
waarvan de Engelsehen reeds gevangenen
maakten, terwijl met do oproeping der
lichting 1920 de vorige maand een begin
is gemaakt.
Serviërs voor het Bulgaarsehe leger.
Twee Bulgaarsehe krijgsgevangenen heb
ben op de meest nadrukkelijke wijze ver
zekerd, te hebben gezien, hoo te Niej in
September 1.1. ongeveer een duizend Ser
vische burgers ec boeren werden opgeroe
pen om voor den keuringsraad te verschij
nen ten einde in het Bulgaarsehe leger te
worden opgenomen. Zij moeeten als re-cru-
ten bij het 43ste regiment worden ingelijfd.
Deze verklaring bevestigt opnieuw, dat
Bulgarije Serviërs als Beklaten in zijn leger
laat mcdevechten.
De wreedheden in Servië.
Uit Geneve wordt gemeld, dat het blad
.,La Serbie" een rede publiceert-, welke
door den Kroatischen afgevaardigde Tre-
si6j in het parlement te Weenen gehouden
is. Het slot is door de Oostenrijksche cen
suur geschrapt, maar het overgebleven
deel vormt een indrukwekkend dossier, dat
zich waardig aansluit- bij dat van prof.
Reiss. Hier volgen enkele van de honder
den gesignaleerde wreedheden.
Te Tsjelebit.sj hebben de soldaten de ge
heel© mannelijke bevolking van 14 tot- 16
jaar zonder eenigen vorm van proces ver
moord. De priester Popowitsj was tevoren
als gijzelaar opgehangen. Alleen in de ge
vangenis van het garnizoen te Serajewo
hebben 10,000 gevangenen vertoefd. In de
omgeving van Zubac zijn 82 personen zonder
gerechtelijk onderzoek opgehangen.
Wol ff meldt, ilst vnn Juli tol midden No-
ember de Centra Ion in de rijken dor geal
lieerden bezetten: in Gaiieië en de Boeko-
mina 25.850. bij Riga 2840. bij Jakobstadt
470, biè Oi-sel, Dagil en Moon 3S90, in
Italië alleen tot aan do Piave 12.200 en
bij Asiago 300. in het geheel 45.550 vier
kante K.M.
0
Uit Sas van Gent meldt men, dat de in
woners van Gent erg verontwaardigd zjjn,
omdat de Duitschers alle wol hebben opge
vorderd, waarmee men er de matrassen vult.
De. Duitsche scciaa I-democraten van de
meerderheid zijn van plan door het geheele
land meetings te 'organisesren, om te ijveren
voor een spoedigv&n vrede.
De „Yonvarts" z?gt, dac de sociaal-de
mocraten zich solidair moeten verklaren met
de Russische partijgenooteo. die direct vrede
willen sluiten.
<4
Bij admiraal Yon Tirpila verscheen ten.
deputatie van rechteche politici uit Bautzen,
om hem te polsen qver de eventueele candi-
datuur, die hein zal worden aangeboden.
Yon Tirpitz zeido, dat hij in de gegeven
omstandigheden hiertoe niet kon overgaan,
en dat hij alleen een -candidatuur kan aan
vaarden, iudien alle partijen daarmede in
stemden.
Wegens het gebrek aan mannelijke ar
beiders, stelt men in DuVtsehland thans straf-
gevangenen, onder behoorlijke bewaking, ter
beschikking van 'dé gemeenten, industrieele
ondernemingen en. particulieren, om te wer
ken. Zoo ziet men die lieden in hun gevan
geniskleren bezig met verbetering van
wegfrn, lossen van kolen, sorteeren van
aardappelen, kappen en vervoeren van hout-,
bewerken van het land, enz.
Van het 220,000 man sterke personeel
van de Duitsche posterijen doen 107,000
man werkeljjken legerdienst Gesneuveld lijn
136 hoofdambtenaren, benevens 2016 amb
tenaren en 7617 beambten, in't geheel 9769.
a o
Wegens het gebrek aan ruwe tabak zijn
in Duitschland per verordening vjjftien
stoffen aangewezen, die in de plaats van
tabak verwerkt of daarmee \ermengd mogen
worden. Behalve .'deze verzoekt de tabaks
industrie nog hop als zoodanig te mogen
bezigen.
De Engèlsehe bladen berichten, dat de
beroemde filmacteur Maciste, bekend om zijn
enorme lichaamskracht, aan liet Italiaansche
front gesneuveld is.
0
Een congres van soldaten uit Bessarabdë
heeft' zich uitgesproken voor territoriale en
politieke zelfstandigheid van Bessarabië als
deel van een Russische: bondsrepubliek.
Aan boord van de kanonneerboot „Beira?',
die voor liet marine-arsenaal te Lissabon
geankerd lag, had een ontploffing plaats,
die één dood© en veertien gewonden eischte.
Naar aanleiding van de maatregelen der
Noorsche regeering. om èen einde te maken
aan de seinen van Noorwegen's kust af. aan
schepen op zee gegeven, wordt van gealli-
den kant gemeld, dat men daar geen enkel
signaal meer mag geven met behulp van
een vuurpijl, noch; lichten of het schieten
met vuurwapenen. Ieder, die deze bepaling
overtreedt» stelt zich, wanneer het sein aan
heb schip van een oorlogvoerend land was
gericht, aan gevangenisstraf van zes jaar
op zijn hoogst bloot, alsmede een boete, die
kan oploop en tot 140,000 franc.
Geen verlichting aan de grens.
Zooals is gemeld, waren cp de-coöperatieve
suikerfabriek te Sas van Gent groote electri-
scbe lampen in de nationale kleuren aange
bracht, om des nachts aan vreemde vliegers
kenbaar te maken, dat daar neutraal terrein
is, zulks ter beveiliging tegen het bommenwer-
pen. Eenige fabrikanten zonnen op een derge-
lijken veiligheidsmaatregel. Thans echter is,
meldt de ..N. R. Ct/\ van wege de bevoegde
autoriteit' het ontsteken, van dio lichten ver
boden.
Vermoedelijkword! hot met do neutraliteit
iu :stfjjrr geacht, zoo nabij de grens een helder
.veiilicht punt als .óriëhtocringspunt te sell oppen,
Melkvoorziening \an Amsterdam.
Het loopt met de melkvoorziening yïui de
hoofdstad meer en meer vast. en daartoe
werken vërschïlleïide factoren mee. zooals
het slechte vervoer, 'de mindere melkproduc
tie, het zachte weer en niet minder de ge
leidelijke aanwas van de Amsterdamsche be
volking.
Waar er in normale tijden des winters
toch al een gebrek aan melk heersebte,
daar is het 'te begrijpen, dat dat rich nu
in de crisis in veel erger mate laat ge
voelen, daarbij in aanmerking nemende het
meerdere melkverbruik.
Wat den aanvoer van melk voor de hoofd
stad betreft, deze "heeft plaats mei een
dagelijksch tekort van 32.000 liter, op de
114.000 liter, die noodig zijn. Zondagmor
gen werd, door het zachte weer veroorzaakt,
1)000 liter afgekeurd en kregen de alrjiers
minder dan de helft van hun quantum.
Hef inierrceeren van Engelsche en Duitsche
gevangenen.
Zoodra de voorbereiding van het overzee
se he vervoer gereed zal rijn gekomen, kan
worden overgegaan tot.het overbrengen van
do in Nederland te pntqrneeren Britsche en
Duitsche krijgsgevangenen, welke de regee
ring aanbood ten getale van 16.000 bier te
lamlG te hujsvêsten.
jM©t den^aanvoer, van het benoodigde vo;or
de' geïnterneerden, is "door de betrokken Re
geeringen reeds een aanvang gemaakt door
de levering van materieel voor huisvesting,
van kleeding en van steenkolen.
Alle aan de interneering verbonden kos
ten zullen door de Britsche en Duitsche re
geeringen woruen terugbetaald, zoodat de
opneming van de krijgsgevangenen hier te
Jande geen enkel stoffelijk nadeel aan Ne
derland brengt. i
Rondreis van Duitsche geïnterneerden.
Na d© Engelsehen thans de Duitsohers!
Do „Vereeniging tot verbreiding van
kennis over Nederland in den vreemde" zal
thans een vijftiental Duitsche geïnterneer
den laten kennis maken met het vele be
langwekkende, dat Nederland op weten
schappelijk en ander gebied! heeft te demon
streer en. In een der zalen van
Od'oon te Amsterdam zijn de heeren
gistermiddag ontvangen dbor het dage
lijksch bestuur der Ycreeniging; door
leiders en genoodigden.
Namens den voorzitter van het dage
lijksch bestuur, den heer P. J. de Kanter,
die niet aanwezig kon zijn, heette dr. M.
de Hartogh, secretaris, de aanwezigen
welkom.
Nadat een der geïnterneerde Duitschers
eemigo woorden, van dank had gesproken
voor de gelegenheid hun geboden iets meer
van Nederland te zien, sprak d'e hoofd
leider O. B. T. baron Krayenhoff eenige
woorden tot de. aanwezigen.
Geen stremselnood.
Het Bureau voor ^fededeelingen in ®ik©
de Voedselvoorziening meldt:
De afname van stremsel bleef in de af-
geloopen maand weder belangrijk beneden
het normale.
De voorraden per 1 October j.l.'aanwezig
bij fitremselfabrikanten en leb drogers verte
genwoordigden eep totaal van pl.m. 288.000
liter stremsel, derhalve een vermeerdering
vergeleken bij 1 September j.l. van pl.m.
8000 liter stremsel.
Kans op stremselnood kan thans voor de
naaste toekomst wel als volkomen "uitge
sloten wcódeiï geacht, immers men mag aan
nemen, dat er op dit oogenblik reeds eenige
reserve is Voor de eerste maanden van 1919.
Hierbij komt, dat uit het buitenland weder
groote partijen lebmagen aangeboden wor
den, zelfs tot belangrijk lagere prijzen dan
waarvoor destijds door de vereeniging v^n
fltremselfabrikanten gekocht werd.
Het valt te betreuren, dat van deze offer
ten geen gebruik kan worden gemaakt in
verband met bovenbedoelde abnormale groote
voorraden en de zeer geringe afname.
'Indien een weg kon Worden gevonden
om een afzet fe vinden ^oor de te> groot©
voorraden, zou 'dit zeker in aller belang rijn.
Kaas.
Het bestuur van de Kaasvereeniging
deelt.;mede, dat de beschikbare voorraden
nagel en komijn voor de bereiding van
nagelkaas bijna verbruikt zijn. -
In. verband hiermede zullen bestellingen
voor nagelkaas binnenkort waarschijnlijk
worden uitgevoerd met z-g. witte of'onge
kruide kaas.
Witte kaas wordt geboekt in het. gros-
siersboek voor nagel kaas en op dagsiatén
en weekoverzichten onder de rubriek
Nagelkaas" vermeld.
Voor witte kaas zullen dezelfde maxi
mumprijzen gelden als voor nagelkaas.
Vervoer van vee.
De Nederlandsche Vereeniging tot Be
scherming Van Dieren heeft een verzoek
gezonden aan den minister van Landbouw,
om de verbodsbepaling op het vervoer per
spoor van runderen over .afstanden van min
der dan 50 K.M. op t© heffen, daar in 'de
practijk is gebleken, dat het drjjven van het
door ondervoeding verzwakte vee naar de
markten bezwaren oplevert.
Zitting van gisteren.
Staatsbcgrootrng 1918.
De heer BRE8SELHUYS wil de Regee
ring er een grief van maken, dat zij thans
nog geen Stappen.'in d© door hem bedoeld©
richting heeft gedaan.
Na den oorlog moet ook onmiddellijk
gebroken worden met het stelsel dor levens
middelenvoorziening op straffe van een
Staatsbankroet en van onzer volksmentali
teit.
Komend© tot de verkiezingen, becritiseert
spr. de pogingen om te komen tot een
specifieke standen- en groepsvertegenwoor-
diging.
Ook besprak hij in verband hiermede op
richting van een economischcn bond. Ver
schillende middelen geeft spreker verder
aam tob versterking van onze natibnale
welvaart.
Vervolgens wijst spreker op de befceekenis
der coöperatie, en ontzegt de rechterzijde,
dat zij het "monopolie zou hebben der Chr.
beginselen.
Bovendien, in de nieuwe tijden zal ge
broken kunnen worden met de rechtseke
antithese en daarom betreurt hij het uiteen
spatten der vrijzinnige concentratie. Er zijn
13 politieke partijen, welke afgevaardigd
zullen worden naar het parlement. Hoe is
het mogelijk, vraagt spr. dat hierbij een
Regeeringsprogram wordt ontwikkeld of
een meerderheid wordt gevormd, geschikt
tot regeeren. Het zal noodzakelijk rijn, dat
vóór of na die stemming een samenvoeging
tob stand komt pp grond van economische
beginselen.
Do VOORZITTER vroeg herhaaldelijk of
niemand hot woord verlangde, en waar dit
niet het geval bleek, gaf hij het woord aan
den Minister van Binnenlandsche Zaken.
De heer .COBT YAN DER LINDEN
merkt op, dat hij in déze omstandigheden
heel kort kan zijn. Wat betreft onze hou
ding na den oorlog, merkt' hij op, dat wij
staan voor een onzekere toekomst. Er zal
gebrek zijn aan kapitaal, grondstoffen, mis
schien zelfs aan voedingstoffen, waardoor
het normale verkeer geheel zal ontwricht
zijn. Die landen zullen het. sterkst staan,
welke hun kapitaal Voor nijverheid on han
del weten te concentreeren en de krachten,
waarover dat volk beschikt/weten to leiden
en te organiseeren.
Spr. kan echier toezeggen, dat een Kon. be
sluit zal verschijnen, waarbij een commissie zal
worden ingesteld tot bestudeering van de oeco-
nomische politiek In de toekomst.
De heer TRO'ELSTRA verklaart, nog niet
geprepareerd te zijn, dat hij reeds nu het.
woord zou moeten voeren. Hij wil echter
in het belang van het prestige der Kamer
thans toch zijn rede aanvangen. Spr. uit
woorden van waardeering voor hot feit,
dat deze extra-parlementaire regeering,
van welke hij niet gelooft, dat rij in haar
tegenwoordige combinatie gehandhaafd
zal blijven, een belangrijk deel van haar
program, nl. dé Grondwetsherziening, tot
stand heeft gebracht.
Hij vraagt rich dan af, waar - do poli
tieke verantwoordelijkheid rit voor het
niet-tot-standukomen van d© oucïerdoms-
pensioenwet. Aan do Eerste Kamer _is te»
weinig tijd gelaten om die wet vóór de ont
binding, welke op 27 Juni 1917 was be
paald, nog to behandelen, zoodat de Eer
ste Kamer rich daarop gemakkelijk kon'
beroepen. Het. geschil tusschen den minis
ter van Binnenlandlsche Zaken en den mL
nister van- Waterstaat ten aanzien van dé
weder-indiening der ouderdpms>vet komt
spreker voor op fornmlistische en^ op geen
andere gronden to Berusten. Intusschen
zullen wij den strijd voor ouderdomspen
sioen krachtig voortzetten. Zoolang men
van recht© zal blijven .wenschen af te z.ieu
van een ouderdomspensioen op gratmit-
kcering, zal een compTomis onmogelijk
zijn. Spreker zou het een 6choone taak
achten voor die Kamerleden, welke zich
tegen gratis-ouderdomspensioen hebben
verzet, om thans die bezwaren te laten
vallen, ten einde te komen tot een com
promis, zoodat tie strijd voor ouderdoms
pensioen niet langer zal gevoerd worden
over d'e ruggen der oude menschen.
Een extra-parlementair ministerie, clat
tob stand gekomen is zooala 't tegenwoor
dige berust, niet op de meerderheid. Bo
vendien leidt een zwakke meerderheid
tot verslapping van de politieke beVmg-
Btelling van ons volk in de daden van Re
geering en Parlement.
Ten aanzien van die crisis-politiek, meer
speciaal óver de buiten 1 andsehc aangele
genheden, hebben alle partijen rich aah' ec-n
eisch van strikt© neutraliteit gehouden. In
Zweden heeft spr. ondervonden, dat daar
d© politieke bmnenlandeche strijd stunt in
het tceken van het buitenland. Bij de al
daar gehouden verkiezingen werd in do eer
ste plaats gevraagd of do betrekkelijke per
sonen hun sympathieën naar do zijde der-
centralen dan wel naar cHe dor Entente
hadden. Gelukkig hebben we die scheiding
bier buiten beschouwing gelaten.
Ten opricht© van de zand- en grint-
kwestie meent spr. dat do Begeering er
nog niet in geslaagd is om het juist©
rechtsstandpunt te vinden. Spr. hoopt,
dat deze moeilijkheid alsnog spoedig c$n
^bevredigende oplossing zal mogen vinden.
Vervolgens wijdt spreker eenige beschou
wingen aan de militaire politiek en vangt
aan met een critiek op de tafelrede van
minister De Jonge te Leeuwarden over de
noodzakelijke versterking van ons leger.
Wij krijgen in heb venolg speechende
Ministers. In het algemeen heeft spreker
daar nieto tegen. De Ministers zoeken
hier veel te weinig contact mot het volk.
Spreker zou liever onze Ministers zien
zooals do Engelsche en de Fransche, die
in liet openbaar optreden. Onze Regee-
rings-gewoonten zijn er echter niet op be-'
rekencl, omdat do Ministers hier veel te
dikwijls in do Kamerzitting aanwezig zijn,
waar zij toch maar al t© vaak afhankelijk
zijn van hoogore ambtenaren, dn©
daar op do galerij ritten en met wie
cloor hen briefjes worden gewisseld.-
(G e 1 a e h.)
Deze. minister van Oorlog gtlooft niet
aan de mogelijkheid van internationale»
ontwapening, doch wij moeten hier minis-
tere hebben, die aan die mogelijkheid wél
gelooven. (Geroep: Zeer juist
Spr. "geeft toe, dat een eenzijdigp» ziefy-
losmaken van een internationaal bewape-
ningssysteem moeilijk is, doch hij voegt'
cïaar onmiddellijk bij, clat-, wanneer men
zich als klein land zal willen wapenen zoo-
als het werkelijk noodig is, daarvoor ont
zettende financdeele offers gevraagd wor
den. Do Pauó en dat is toch niet een
of andere willekeurige persoonlijkheid
gelooft wél aan algemeeno ontwapening.
Als er een land i», dat aangewezen is
door zijn ligging en door zijn expansie tot
ontwapeningspolitiek. dan is het Duitsch
land.
De eerste les van dezen oorlog is, dat
gevoelen milliocnenwij kunnen den oor
log niet. langer duldenMen zal verplicht
zijn het zwaard weg to werpen^ omdat liet
alleen dienen kan tot. zelfmoord.
Spreker kan rich niet voorstellen, dat
do volkeren er voor te vinden "zullen zijn,
om na de-zen oorlog een vermeerdering; van
het militeirieme to dulden.
Ten opricl)fc© van do financieel© politiek
der Regceriug merkt spreker c-p, ,'dnb de
aangekondigde monopoliseering van het
verzekeringsbedrijf sprekers sympathie
heeft. Naarmate do oorlog lancet? duurt
zal do Staat naar andere "nadoelen dan
belastingen om zijn inkomsten to verster-
ken moeten omzien.
Do YOORZITTER vraagt of do heer
Troelsh'o nog langen tijd mo-dig zu'- heb
ben voor zijn rede.
Do heer TROELSTRA ant-werrdt-, dat
hij thans zijn rede niet zal kunnen beëin
digen, maar hij zou dezen middag nog
gaarne tien minuten spreken.
Spreker behandelde ten slotte r.og de'
kwestie der dienstweigering. Deze zaak ie
n i o t- bij legerorder to regelen, doch men
zal do gewetensvrijheid onzer' r raatsbur
gers langs wcttelijkcn weg n.:,- .n Vasfc-
leggen.
Spreke* wil ten slotte nog eeii enkel
woorcl zeggen ten aanzien v n do salaris-
een der onderwijzers, doch do Y oor zi t-
t e r verzoekt den spreker dót uit tê- ëtel-
leu, daar de trekking der afdeeh'ngc-n Dog
moet plaats vinden, aan welk ve-zoek do
heer Troelstra voldoet.
Tot trekking der afdeclir.gcn 'vcidt daar
op overgegaan.
-De Kamer begeeft zicli daarna naar do
afdbeliugen tot hét' kiezen van vcorrittera
en ondervoorzitters.
De VOORZITTER verdaagt do bijeen-
'komst tot; Woensdagmiddag luGjècn..
Indien U Hoest of Niest,
Weet ik zeker dat U kiest
12938
16 cents per ons 1 cent per stuk.
Fab.ikaat Jij. ClieWS' j Suikerwerk, R'oam.
Voor weclerverkoopers uitsluitend bij
Ifeoresi-Zolen eii Kakkeu '4.25 j
f 1.85
0.60
llaiueü Zoleo eu -Hakken ƒ1.60
f 1.30
0.85
ftroote bameü-Kakken ƒ0.40
K-juderwerk volden* grootte. 12945
Reparatie wordt zoo spoedig mogelijk afgeleverd. Alleen bij
VOLDERSGRASHT
43-45.
j» 15
Het WOONHUIS, op de Kwcekcrij „POMONA",
Leideche Straatweg S?f met of zonder Kweekerij. Ter-
Btond te aanvaarden. Te bezichtigen Vrijdag a.B. van 2—4
uur. Brieven franco M. RINGELING, Koninginneweg I,
Amsterdam. 12939
5
Alléén bil tie N.W. RISICO VERZEKIERING-MAATSCHij.
te ROTTERDAM vei zekert gij U als Particulier Patiënt tegen
alle kosten der Dokters-, Apothekers-, Ziekenhuis-, enz. rekeningen
tegen zeer coneurreerende premiön.
Vraagt in Uw eigen belang, vóór gij U verzekert, onze
voorwaarden en tariewen; dat verbindt U tot niets. Niet
waar, maar hoe moet ik mij verzekeren, zij Uw eerste vraag.
Niet de schoone beloften van den Vertegenwoordiger binden
de Maatschappij, maar alleen de gewoonlijk klein gedrukte voor
waarden van de Polis. Eisclit die voorwaarden ter inzage, alvo
rens U te verzekeren. 12772
f
Vertegenwoordigd te LEIDEN door:
Bericht haar geachte
Cliënteeie, dat vanaf heden het
Filiaal Breestraat 102, as
Bestellingen, wonden alleen aan
genomen Houtstraat 1. Telefoon 334.
12963 -
TOËQANG 6 CENTS.
28».
