De Wereldkrijg.
Nederland en de Oorlog.
No. 17701,
LEIDSCH DAGBLAD Vrijdag 9 November.
Tweede Biad. Anno 1917.
Binnenland.
FEUILLETON.
FANNY'S TWEEDE HUWELIJK
Bedreigde bioembollenkweekers en
bevoorrechting.
In het vocrjaar van 1917 kwam het don mi
nister van Landbouw enz. noodzakelijk voor de
door de oorlogstoestanden zwaar getrolfen
bloembollencultuur te hulp te komen. Ingevolge
machtiging van den mini-ster heeft de Rijks
commissie van Toezicht op de Verecniging
Groenten-Centrale voor dezen nieuwen tak van
regoeringszorg een bijzondere commissie inge
steld, onder de benaming „Comlnissie voor het
Bloembollenbedrijf."' Als taak werd dier com
missie aangewezen het bevorderen van een be
hoorlijke uitvoering der maatregelen, welke ten
aanzien der bioembollenkweekers zouden wor
den getroffen en hot zorg dragen,~dat die gun
stige bepalingen, welke aan het bonafide bloem
bollenbedrijf ten goede zouden komen, ook in
derdaad uitsluitend daaraan ten goede kwa
men.
])e ingestelde Commissie voor het Bloernbol-
bedrijf heeft in April 1917 haar taak aanvaard,
en ter inleiding en voorbereiding hgrer werk
zaamheden aan de belanghebbende bioembol
lenkweekers een circulaire toegezonden.
Zij. die aan de voorschriften der circulaire
voldeden, hadden daarmede de voorwaarden
vervuld, om voor de in uitzicht gestelde regee-
ringshulp in aanmerking te komen. Zij koester
den de verwachting, dat die hulp hun ten goede
zou komen, en hadden daartoe alle recht. Een
niet onbelangrijk deel dier kweekers is echter
bedrogen uitgekomen. Zij hebben niet alleen
geen genot gebad van de gunstige bepalingen,
doch deze zijn hun door den minister van
Landbouw enz. geweigerd.
De regeering heeft inmiddels de in uitzicht
gestelde gunstige bepalingen voor het bloembol
lenbedrijf verleend.
Deze gunstige bepalingen zijn echter uitslui
tend van toepassing op, de leden der Verceni-
ging Codro. Deze verecniging. voortgekomen
uit en bestuurd door de leden der Commissio
v„or het Bloembollenbedrijf, is door den mi
nister erkend als cenige organisatie wier leden
van de gunstige bepalingen het genot kunnen
hebben. De bloembollenkweekers, vertegenwoor
digende het groot-bedrijf, die geen leden zijn
van Codro en daarvan om economische en fi-
nancicelc redenen geen lid kunnen en willen
zijn, zijn van de gunstige bepalingen uitgeslo
ten. Dit zijn er velen. Dezen hebben zich alstoen
aaneengesloten en in Juni 1917 de \ereoniging
„Bona Fides" opgericht, wier ledental thans
20 bedraagt en ongeveer 700 hectaren bloem-
bollengrond in bedrijf heeft. De minister heeft
echter herhaaldelijk en officieel aan deze Ver
ecniging te kennen gegeven, dat het hem niet
mogelijk is. de gunstige bepalingen voor bloem-
bollenbedrijven aan een andere organisatie dan
Codro te veiioenen.
De gunstige bepalingen, welke de regeering
voor de groentencultuur op bloembollengrond
heeft vastgesteld, zijn hoogst belangrijk en in
grijpend. In hot algemeen is de strekking hier
van: het opénen van de mogelijkheid voor de
bloembollenkweekers om op hun gronden groou-
ten te tooien onder zoodanige voorwaarden, dat
althans ten dcélo financieel wordt goedgemaakt
hetgeen in do eigenlijke bloembollencultuur ver
loren werd.
Nu. ton spijt van alle pogingen <>m in dit
alles een verandering te krijgen, do regoering
volhardt, en de leden van „Bona Fides" hun be
drijf met den ondergang zien bedreigd, heeft
het bestuur van „Bona Fides" zich ten slotte ge
noodzaakt gezien, zich bij adres tot de Tweede
Kamer der Stalcn-Generaol te wenden, waarin
er op wordt aangedrongen, dat de gunstige
bepalingen van het bloomenbedrijf ook zullen
gelden voor de verecniging ..Bona Fides*.
Boter.
Het Bureau voor Mcd: deelingen inzake de
Voedselvoorziening meld':
Met het oog op het ontbreken van kracht-
voeder is het te verwachten, dat gedurende
de stalperiode de melkgift belangrijk beneden
normaal zal zijn. Dientengevolge zal de wïn-
ter-productie van zuivel-producten aanmer
kelijk kleiner zijn dan in vorige jaren.
Intusschen behoeft deze omstandigheid nog
geen reden te zijn voor de vrees, dat tijde
lijk geen boter beschikbaar zal zijn. Immers
in normale omstandigheden Ï3 de productie
van boter in de wintermaanden belangrijk
grooter d3n de hoeveelheid die( voor binnen
lands gebruik gevraagd wordt. Intusschen is
rekening gehouden met de mogelijkheid van
een zoo sterken en zoo langdurigen terug
gang van de productie, dat daardoor niet
geheel in de binnenlandsche behoefte kan
worden voorzien.
Met het oog hierop heeft de Bolervereeniging
in opdracht van den minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel gedurende de zomer
maanden een reserve van 2.400.000 K.G. voor
binnenlandsch gebruik gemaakt, waardoor ons
gedurende verscheiden weken een tekort van de
productie aangevuld kan worden.
Terpentijn.
De minister van Landbouw heeft, bepaald
dat do sub 2 gestelde vrijstelling van het
verbod van vervoer' van terpentijn,- voor
komende in zijn beschikking van 15 October
met wijziging van het daarin bepaalde
wordt gelezen als volgt
Het verbod van vervoer is niet van toe
passing op hoeveelheden van niet meer
dan 1 L.
Het verbod van verkoop, aflevering en
vervoer is niet van toepassing op hoeveel
heden van niet meer dan 2 dL.
Voorzorgsmaatregelen.
I>e laatste dagen deden zoowel te Middel
burg als te VHaringen on ook verder in
Zeeland allerlei verontrustende geruchten
de ronde, welke gretiger geloof vonden in
verband met troepenverplaatsing. Het
woord voerende bij de opening van de
industrie- en huishoudschool te Middelburg
heeft de vice-admiraal Smit, commandant- in
Zeeland, medegedeeld, dat deze troepen
verplaatsing alleen voorzorgsmaatregelen
zijn, en volstrekt geen reden tot ongerust
heid behoeven te geven.
Telegrafische gemeenschap met Engeland.
Naar wij vernemen, heeft ook het Ver
bond van Nederlandsche Fabrikanten-
Vereenigingen zich aangesloten bij de bewe
ging, ten doel hebbende tot. een. zoo spoedig
mogelijk herstel van de telegrafische ver
binding met cn over Engeland te geraken.
De Haagsche gas-rantsoeneering.
De „Tel."-correspondent te 's-Graven-
hage meldt:
Naar wij vernemen, hebben B. en W.
besloten, de ingezetenen in de gelegenheid
te stellen een eventueel te veel verbruik
aan ga3 over October en November in te
halen. Dit in verband met de betrekkelijk
gunstige vooruitzichten gedurende deze en
do komende maanden. Afsluitingen zullen
dus ter zake van een overschrijding van het
October-rantsoen niet plaats hebben. Hefc
totaal-rantsoen over October en November
mag intusschen natuurlijk niet worden over
schreden.
De bommen op Vlaanderen.
Hoewel de materieel© schade te Axel niet
groot is, was het toch voor velen cell kwade
dag. Door het leegloopen van den gashou
der moesten do bedrijven stilstaan, zoodat
een paar honderd arbeiders niet door kun
nen werken. Er is bekendgemaakt, dat men
voor verlichting eenige uren gas gebruiken
mag, maar of in de eerste dagen voldoende
gas voor de industrie geleverd kan worden,
is nog onzeker.
Ook op Belgisch Vlaanderen zijn bommen
geworpen; men kon de vlam van twee bar
stende projectielen waarnemen, maar de
Duitschers laten niets door.
Men meldt -uit Sas van Gent:
Gistermorgen tegen half vier is uit- een
vliegtuig een bom geworpen nabij do elec-
triseh verlichte losplaats der suikerfabriek
alhier, waar omstreeks 49 menschen bieten
losten en pulp laadden. De bom kwam
terecht a3n de overzijde van het kanaal
op den weg, op '10 meter van de losplaats
en vernielde do ruiten en den inboedel van
enkele na bijstaan de vluchtelingen-keetjes.
Drie bedienden van de luchtspoor werden
licht verwond.
Was de bom een seconde vroeger losgela
ten, dan zouden onder do lossers tientallen
dooden zijn gevallen.
Onmiddellijk daarna viel een tweede bom
aan do overzijde van den tweeden kanaal-
berm op den talud van den dijk, waarlangs
verschillende ledige grind- en zandschepen
liggen, sloeg honderden gaten in den wand
van het. op twee meter afstand daarvan lig
gende Rijnschip „Rijnaak 1", Rotterdam,
schipper Strijp, van Millingen, sloeg do
deuren van do kajuit weg en daarin alles
kort en klein. Ook hier bleef hot gezin
ongedeerd, wijl dit onder in do kajuit sliep.
Heb schip moet met pompen worden drij-
vendo gehouden.
In het daarnaast liggende Rijnschip ,,W.
van Driel 54", Rotterdam, zijn ook alle rui
ten stuk en verschillende stukken lood cn
ijzer door de kajuit heen geslagen. Wonder
boven wonder zijn ook hier geen dooden.
Do vliegmachine kwam uit het westen,
vloog oostwaarts over cTeze gemeente en
kwam, na do bommen geworpen te hebben,
nogmaals terug, wat de grootste ontstel
tenis verwekte. Voorloopig is niet uit te
maken van welke nationaliteit heb vlieg
tuig was. Verschillende bomstukken zijn
door militairen in beslag genomen.
Wij vernemen nog, dat do 65-jarige
vrouw, dio aan de keel werd getroffen, in
haar woning te bed lag, toen een scherf
van de bom door den buiten- en binnen
muur heen vloog. Haar toestand is ernstig.
De 30-jarige vrouw, wie drie vingers werden I
afgeslagen, keek door een zolderraam naar i
buiten op het oogenblik. dat de born ont- j
plofte.
Naar men weet, is dr. Kuyper ter ge
legenheid van zijn 80sten verjaardag ook
gelukgewenscht namen3 den Ned. rna-
listenkring. De woordvoerder van het ivrirg-
bestuur, de heer D. Hans, herinnerde er
in een korte toespraak aan, dat dr. Kuyper
voorzitter en eere-voorzitter van den Kring
is geweest, maar laatstgenoemde functie tij
dens zijn ministerschap, na een conflict, had
neergelegd. Toch harl het Kringbes'uur ge
meend op dezen dag niet te mogen ont- j
breken.
Br. Kuyper verklaarde daarop door de
aanwezigheid van den Kring aangenaam te
zijn verrast en die zéér op prijs te stellen.
Bij liet bestuur is eenige dagen later het
volgend schrijven ingekomen:
„Hooggeachte Heeren.
Het- was mij op 29 October j.l. een ten
zeerste gewaardeérd voorrecht, dut van uit
uw Kring mij een gelukwensen werd aar-
geboden. Mijn band aan uw Kring was in
1901 nog zoo innig, dat het mij a.too3 een
gemis blijft, van u gescheiden 'e z'jj. Juist
daarom echter was het mij zulk een verkwik
king, weer een zoo nobel levensteek cn uwer
zijds te mogen bespeuren, dat ik nog niet
geheel vergeten ben. Wil mrjn dank daar
voor aannemen, en mij vergunnen, in herin
nering aan vroeger samenleven, hoogach
tend te blijven
Uw dw. collega,
(w. g.'j Dr. A KUYPER."
Het Centraal Genootschap voor Ya-
cantiekolonies in Nederland heelt t? Hee'.-
su m aangekocht de buitenplaats „Huis te
Heelsuni."
Bij Kon. besluit is in het bc-lang van de
uitzending uit Nederland van ervaren kan
toorpersoneel voor de Regeeri ng.sknni Oren
in Nod.-Indië, een te 's-Gravenhage zetelende
commissie ingesteld tot schifting van gegadig
den voor den Indisclieh kantoordienst
De benoeming van de leden dier commissie,
zoomede een oproeping van gegadigden voor
uitzending ten behoeve «an evenbecloclden kan
toordienst kan spoedig worden te gemoct gezien
De directie der E. S. M. heeft in de Tem-
pelierstraat te Haarlem een terrein aangekocht
.lot stichting van een nieuw station.
De vereeniging „Het Verpleeghuis",
te Middelburg, heeft thans ontvang?» een
legaat van f 10.000, van wijlen den heer J.
P. Fokker, die enkele jaren geleden over
leden is, van welk legaat zijn weduwe het
vruchtgebruik had.
Onderwijzcrs-jaarwedden.
Ged. Staten van Zuid-Holland hebben
"aan de Burgemeesters en Wethouders ia
deze provincie een circulaire gericht, in
zake herziening van de jaarwedden voor
de onderwijzers der openbare scholen.
-Zij hebben, hoezeer zij reeds eenigen tijd
«aiit voornemen hadden, de uitvoering tot
dusver opgeschort, ten einde af te wach
ten of het onlangs door de beide Kamers
aangenomen ontwerp tot wijziging van
art. 26 der L. O. tot wet zou worden ver
heven. Langer uitstel achten zij niet ge
rechtvaardigd.
Hun circulaire richt zich thans nu
do door bedoeld wetsontwerp gewilde al-
gemeene verplichting tot herzianing der
jaarweddenrcgeling vóór Januari 1918
niet bij de we% wordt opgelegd in da
eerste plaat-s tot de besturen van die ge
meenten, waar nog in dit jaar een her
ziening moet plaats vinden
Niettemin geven Ged. Staten ook -aan
dc besturen der overige gemeenten met
aandrang in overweging na te gaan of 4 cle
te hunnent geldende jaarweddenrcgeling
nog wol in overeenstemming is met den
zoozeer gestegen levensstandaard, ook al
houdt men er rekening mede, dat de hoóge
prijzen van 't oogenblik wel niet Y n volle
een blijvend karakter zullen dragen.
In het feit, dat liet wettelijk minimum
van f 500 voor dc onderwijzers van bijstand
wordt gcëischt, ook voor cl? armste stre
ken van ons rijk, ligt, schrijven Ged. Sta
ten, oen aanwijzing, dat in een welvaren
de provincie a'ïs Zuid-Holland met haar
hoogcrcn levensstandaard de vcrgfepote
meerderheid der gemeenten met toeken
ning van dit minyxmm niet zal kunnen
volstaan. Het komt haar clan ook voor,
dat, behoudens voor die gemeenten, waar
de levensstandaard of de draagkracht een
lager bedrag rechtvaardigen, dc aanvangs-
wedde wel op I 700 zal moeten worden ge
steld.
Wat de stijging der wedde bij klimming
van dienstjaren betreft, welke reeds thans
in de moeste gemeenten gunstiger is gere
geld dan de wet als minimum ciseht. be
velen Ged. Staten overeenkomstig liet
voorstel der Staatscommissie benoemd bij
Ken. besluit van 31 December 1913 aan de
toekenning van een verhooging van f 100,
telkens na 2, -1. 6. 8, 10 en 13 jaren dienst.
Voor het bezit der hoofdakte -ware h. i.
■niet minder dan f 200 toe t-e kennén ter
wijl de tegemoetkoming in de huishuur
voor gehuwde en met dezen gelijk te stel
len onderwijzers naar hun oordeel op niet
minder dan f 100 zal moeien worden ge
steld.
De nanvangswedde van een hoofd der
school zal. gelet op den tegenwoordige»
levensstandaard in deze provincie, volgens
Ged. Staten op ten minste f 1200 moeten
worden gesteld. Terwijl ook bier voc-r de
bovenbedoelde gemeenten wellicht met
een lager bedrag genoegen zal kunnen
worden genomen, zal h. i. anderzijds in
groot-ere gemeenten r.f in plaatsen, waar
de levensstandaard hooger is "dan op het
eigenlijke platteland, reet genoemd bedrag
niet kanhen worden volstaan.
Met betrekking tot de regeling van dc
opklimming ten d-ze, meee.cn Ged. Staten
dat eerst na 6 jaren dienst (met inbegrip
van de dienstjaren als onderwijzer van
bijstand), cle eerste verhpoging van f 100
behoeft- te worden toegekend en verder
bijv. na 8, 1 13, 16 en 20 jaren, ander
maal f 100.
Voor het bezit van elk «der bij-akten
voor vakken, aan de school onderwezen,
"zou, naar het oordeel van Geel voor
hoofden en onderwijzers f 100 belmoren te
worden gegeven, tot een maximum van
f 300. Verder bevelen zij aan, de beïooning
voor het geven van herhalingsonderwijs.
waar zij nog p het door de wet- gestelde
minimum van CO cents oer uur mocht zijn
bepaald, aanmerkelijk te verhoogen
Voor lesuren, die buiten c!c*: gewonen
schooltijd vallen (hetgeen meestal met het
handwerkonderwiis het geval
zijn) meet
zeggen Ged. Staten ten slotte bil
lijkerwijs een afzondcrlïj'ke belooning wor
den gegeven. Evenzoo komt aan den onder
wijzer van bijstand, die het hoofd der
school gedurende bijv. langer dan een
maand vervangt, daarvoor een vergoeding
toe.
FAILLISSEMENTEN.
J. Wijman, koopman, Amsterdam.
A. Blom, wed. J. A. C. Scholten, winke
lierster, Amsterdam.
Bonar Law over Engelandsch bewapening.
Minister Bonar Law heeft te Man
chester een rede gehouden, waarin
hij o. a. sprak over do Brilsch®
producten van kanonnen en munitie, nij wee#
cr oi» dat het aantal vliegtuigen dat de vorige
maand werd vervaardigd, juist drie maal zoo
groot is aL dal vervaardigd werd ia October
van het vorige jaar.
Wat dc duikboot-campagne betreft, was da
vijand niet in staat geweest het gemiddelde van
October te handhaven cn tot dusver waren in
November de resultaten voor ons gunstiger dan
in September, zcide Minister Bonar Law, wier-.a
verklaring met toejuichingen werd begroet.
De minister meende, dat bet Jtaliaausch*
leger in staal zou zijn. den Dnitschcn opniarsch
tol staan te brengen, tct er hulp zou komen van
Brifsche en Frausche troepen (Toejuichingen.)
Bor.ar Law zei cl e nog: Overzee hebben wij
een s'rij lm acht van meer Jin drie millioen
man onder de wapens en een machtigen strijd
macht bestond er voorts. In 191-1, verloren w&
13 a 14 000 gevangencu .meer dan we
wensditen ïn 1915 verloren we cr 2800 meer.
In 1916 maakten we echter 30.000 roan. me-T
dan de vijand ons ontnam. En dit jaar tnaalc-
ten wc al 46000 meer gev.ingenea* op den
vljanJ. Jan deze op ons. In 'net eerste jaar
van 'efi oorlog verloren we *0 kanonnen en
I verm-,esterden we cr 2-5.
ITi daarop volgende jaar verbeterde de
I to- stand cn het vorige jaar vermeesterden we
j 109 'crwijl c'c Duitschers geen op ons ver-
over Jen. Dit jaar vermeesterden we 360. en
vorlo'c-Q we geen enkel. We beschikten (hans
over een betere artillerie dan ccnig ander
oorioe voerende
Een rede van Miljoekof.
In heb Russische voorloopig© parlement:
heeft Miljoekof, cle voormalige mi nis t-e r van
buitenlandsche zaken, na.t-r aanleiding van
Ter es tsj enko's jongste rede het wbord ge
voerd. Hij zcide het met den tegenwoor-
diigen minister eens to zijn, dat de buiten
landsche politiek en do landsverdediging
in nauw verband met elkaar staan, zoodat
de discipline in het leger moet worden her
steld en een regeeringsgezag moet worden
ingesteld, dat niet tot het richten van op
roepen, maar ter heb verrichten van dader»
in staat is.
Slechts droomers kunnen geloovén, zoo
zeido Miljoekof o.a dat de weg naar den
vrede niet over de overwinning, doch over
de verheffing dor arbeidersmassa en do
opzettelijke ontreddering van hot- leger
loopt Het is te betreuren, ckit deze opvat-
j ting en deze politieke dweperij in het bui-
j tenland en in Rusland neerschen. Daarom
j acht Miljoekof do instructies, die Skobeler
J als vertegenwoordiger der Soviets op de
a.s. Parijsche conferentie heeft meegekre*
j gen in strijd met de opvattingen van der
leider der officieel© Russische politiek. Het
is daarom niet te verwonderen, wanneer d*
j geallieerden niet begrijpen, waarom Sko-
j be lef zich naar hen heeft begeven.
Een belangrijk deel der iustruoties is van
i anti-Russischen geest vervuld, zeide Mil-
joekof, in hefc bijzonder die. xvelke befcrek-
I king heeft op de vrije ontwikkeling dec
volken, die zóó ver gaat om deze politiek
l van Rusland af te scheiden. Het Elzas-
Lofcharingsche en Belgische vraagstuk wor
den op Duitsch-gezinde, het Servische op
OoMenrijkv.h© wijze opgelost. Ik vraag u,
hoe de vertegenwoordiger der Russische de
mocratie op deze conferentie naast den ver
tegenwoordiger der regeering kan zitten
zonder de waardigheid van Rusland te be*
leedigen 'l
De Duitschars in EJzas-Lotharingen.
De liquidatie in Elzas-Lot haringen goaf
voort Volgen* particuliere inlichtingen, die
Zwitserland lu-bben bereikt, schijnen deze vcr-
koopen van Fransche góederen talrijke liefheb-'
hors te trekken. Veel prijzen, waarvoor deze
eigendommen werden toegewezen, zijn niot an-'
ch dan spotprijzen. Meu haalt het geval aan
van een prachtige villa, die van een groot auto
mobilist in den Elzas. n.l. E. F. G. Mathis, i#
geweest. door- de Duitschers vervolgd wegen?
desertie, welke voor -51100 ui-ok, het lieuel®
deel van de waarde, verkocht ia.
40)
Het zeiltochtje "was verrukkelijk en zij
bleven lang uit. De hemel was roodgekleurd
toen zij terugkwamen cn over het witte
6trand en het zeegras heen den heuvel
opklauterden. In de warande was niemand,
maar uit het salon klonken luide stem
men cüe van mevrouw Hein en van nog
een welbekende.
Arnold!" riep Fannv in de uiterste ver
bazing.
Hij stond in de open deur, mager en
bruinnatuurlijk met den overgelukkigen
Koert achter zich. Hij omhelsde Fanny en
zij sloeg haar armen om hem h,een en vond
het vreeselijk prettig hem weer thuis te
hebben, ofschoon zij bij den eersten oog
opslag gezien had, dat do ernst niet was
verdwenen uit zijn mooi roofvogelgezicht.
Hij begroette ook do anderen, en Bongt
klopte hem op oen schouder en heette hem
hartelijk welkom.
„Maar, Arnold, hoo komt.het zoo?"
,,Ik was eer klaar dan ik dacht en ik
verlangde naar jelui," zei hij eenvoudig.
„Naar mij ook?" vroeg Koert zacht. Hij
zag er verleger., ma-ar in-gehikkig uit.
Arnold tikte hem lachend op de wang.
„O ja jouw oude zeekoning ia niet zoo
trouweloos als de golven."
„Van golven gesproken," zei Bengt,
„was je op da Noordzee in dien razenden
atorm eergisteren?"
„Ja, toen was ik op zee."
„Nu, dan feliciteer ik je."
„Arnold!" zei Fanny, zijn arm drukkend.
„Ja, ik was op zee, en meer dan lang! Ik
houd van storm het ïs interessant."
„Word je nooit zeeziek?" vroeg Eva met
iets van jaloezie.
„Nooit."
Het was tijd voor de avondtafel. De zeil
tocht had goeden eetlust opgewekt, er werd
lovendig en druk gepraat. Arnold vertelde
wel is waar niet veel. maar zooveel te meer
hadden de anderen hem te vertellen Na
tafel ging hij zijn koffer uitpakkenFanny
en Koert gingen mee. Hij had geschenken
voor al d'e huisgenooten in de villahet
was ccn thuiskomst juist zooals die behoort
te zijn.
,,Ik ben verrukt van mijn knappen
jongen!" zei Fanny, terwijl zij op haar
tceneu staande, zijn hoofd met beide handen
vastgreep, „heb jo het nu beter dan toen
je girfg?"^
„Dank je en jij?"
Neen, hij kon hot niot zeggen. Hij stelde
het dag na- dog.uit. En toch moest, het ge
beuren.
Maar zij waren zoo blij en prettig ge
stemd. Eva zag er zoo goed uit, was blozend
on gelukkig. Bengt bruingebrand en zoo
flink en in zijn schik. En Fanny was veel
minder zenuwachtig dan zij dien winter ooit
was geweest. Alleen mevrouw Hein gleed
als een stille schaduw door het huis, gebukt
onder haar leed, maar zoo zacht en vrien
delijk was zij in haar smart, warmer nog
voelend voor hot geluk der anderen, dan
zulks in het geluk zelf mogelijk is-
Koert volgde hem als een schim en Arnold
deed het telkens pijn, als hij die blauwe
oogen bewonderend op zich gericht zag.
Neen, de idylle moest blijven bestaan
een week nog twee weken misschien. Hij
kwam uit den storm, maar hij wilde niet
den storm zijn, die stoornis bracht en ver
wijdering.
Alles, wat hij ïn de eenzaamheid had
gedacht, wat hij had gedacht onder dien
storm op de Noordzee, toen hij zich staande
hield op het rollende dek met het geraas
van wind en golven om hem heen, nu en
dan ovorspat door schuim dat zou hij
nooit uitspreken. Het waren bittere i n
hartstochtelijke gedachten geweest. Wat hij,
te zeggen had. was op zichzelf al hard
waarom zou hij het zeggen in scheep®,
ruwe woorden?
Zoo was het dan gedurende zijn verblijf
op de villa niet anders don vroeger, leefde
het openlucht-leven mee tusschen do zand
heuvels, maakte zeiltochtjes en reed te
paard over de hei, schertste cn praatte
met de anderen en sprak niet over
zichzelf.
Eindelijk begon hij zich verwonderd af te
vragen, hoe hij het ooit onder woorden zou
brengen het mee zou deelen, eerst aan
Koert cn dan aan Fanny. .Sums vond hij
het cene het moeilijkst en soms het andere.
Maar toen kwam de ge'egenheid geheel
ongezocht, zooals bij hem altijd aRcs vanzelf
kwam.
Op een namiddag lag hij in de zon op het
zand en las een werk van Gordon Webbs,
dat hij meegebracht had u'it Oxford en
waarin dc.© zelf voor hem een voorwoord
had geschreven. Het boek interesseerde
hem in hoogo mate en langen tijd had hij
niet opgekeken. Koert, die op korten
afstand van hem zat, gooide hoop en zand
over lierp, maar hij bleef passief.
„Wat ben je vervelend vandaag," zei
Koert ten laatste.
„Ben ik Ik heb het zelf prettig."
„Ja, maar ïk heb geen pleizier."
„Amuseer je dan. Dat doe ik."
j Ik amuseer me nooit zonder j'ou, dat
weet jo wel."
Arnold deed het boek dicht en lag stil
I met halfgesloten oogen naar de in het zon
licht schitterende zee te kijken.
„Nu lig ik tc kijken over je uitgestrekt
koninkrijk." liep Koert lachend.
,,.Ja. misschien ben ik een zeekoning, ah
het- op stuk van zaken komt."
,,'t I3 best mogelijk
„Misschien steeg ik op uit zee d"en nacht,
dien je je nog wel herinnert cn zoo ver
dwijn ik ook weer op een goede» dag."
„Pas op, als jc dat probeert
Arnold lag met zijn armen ouder 't hoofd.
Nu keerde hij zich om en keek Koert aan.
„Ja, zoo ging heb altijd als er een uit do
zeewereld aich onder do menschen begaf
ze wilden graag blijven. maar ze konden
niet. Er was iets, dat hen weg trok."
Nu zag Koert hom met verbazing aan.
Hij placht geen sprookjes meer te vertel
len, nu Koert dan1" te groot voor was. Wat
meende hij? Het was alsof hij er ie's mee
bedoelde Do jongen voelde zich ongerust,
toen hij den onderzoekenden blik -uit- düo
kleine, zoo wonderlijk veranderlijke oogen
opvinghet was of zijn keel werd toe
geknepen,
„Waarom zeg je dat? Je ziet. er zoo
vreemd uit!"
„Koert," zei Arnold, zijn besluit nemend,
terwijl hij rechtop ging zitten, „ik moet
weer op reis gaan en zal lang wegblij
ven."
Diepe stilte.
„Wanneer?" bracht Koert met moeit#
uit.
„Waarschijnlijk in 't najaar."
„En waar zal jc dan zijn?"
„In Engelsch-1 ndië meestal. O neen,-.
Koert, o neen, mijn jongenniet zóó!" Met
een van zijn warm impulsieve bewegingen
stak hij zijn hand uit, maar Koert greep
die hand niet. Hij ademde hoe langer boo
j moeilijker.
„I> het om dat Indische, waar je me®
bezig bent?"
..Ja. daarvoor is het. Maar ik kom tcrug9
j Koert."
I ;,Hoè hoe lang blijf je weg?" Zijn
I slem was bijna niet te hooren.
1 „Vier of vijf jaar. Ik weet het nog niet
i zoo precies."
„Ja dan" zei Koert, „clan duu is
het. uit. met alles, wat prettig is."
Hij viel voorover in het znncL
„Luister eens, Koert."
„Neen, ik w:l niet. Laat me maar. Ik gee?
niets meer om je."
„Nu ja, jongen, dan is het zooveel tó
beter, dan doel. het er ook niet zooveel
toe."
Dat vriendelijk bedroefde antwoord op
zijn onaardige uitroep was te veel voor
Koert; een huilbui, die hij, nu hij zoo groot
was, om alles in de wereld zou willen in
houden, liet zich niet meer bedwingen.
„Jo liadt niet bij on3 moeten komen, als
je niet. blijven kon!"
„Daar heb jo gelijk in. dat had ik niet'
moeten doen; maar daar is niot« meer aan
to veranderen. Vergeef liet me. Koert.
Het spijt roe nu nog meer, dat ik jou en j®
moeder verlaten móet, juist nu je me nog
meer noocVlg hebt."
Koorb snikt®,
(Wordt 7ervolgd).
