De Wereldkrijg.
Nieuwe modellen g££.FCÏ
Uit de Omstreken.
415e Staatsloterij.
Ingezonden.
Es geht urn die Weltgeltung
Eures Vaterlandes!
Darum zeichnet
die 7. Kriegsanleihe!
Handschoenen. H. A. TIMMERMAN, Hofl.,
Nieuwe Rijn 46, Telf. 142.
ASENDA VAM DE WEEK.
Donderdag:
i Leidsch .Volkshuis: Cursus ran den heer
LW. C. Brouwer. 8 uur.
Nutezaal: Voordrach t-avond. Ds. Scher-
merhorn. S uur. j-j
- Dagelijks;
„Impérial-Tliéater" Stationsweg, 'b a\on'ds
8 uur.
Thalia Bioscopo en Yariété-Théater, Haar
lemmerstraat 52, 7 uur. 's Zondag6 alleen 8
uur. (Woensdag- en Zaterdagmiddag ook 2 u)
„Hollandia-Bioscoop,,j Oranjegracht-,
"Woensdag- en Zaterdagmiddag van 2 tot
4 en van 5 tot 7 uur. Dagelijks om 8 uur.
Leidsche kunstolub „de Sphinx" Rapenburg
81: Werkdagen van 1012 en van 25 uur.
'e Zondags van 24 uur.
BODEGRAVEN.
Bij den landbouwer J. Miehielen, in
Oud-Bodegraven, is ingebroken. De dieven
Hebben niets van hun gading kunnen vin
dencr wordt ten minste niets vermist.
NOORDWIJK.
Het houtsprokkelen heelt dit jaar grooto
Afmetingen aangenomen. Vrouwen en kinderen
met allerlei soort voertuigen ziet men dagelijks
vooral op Woensdag- en Zaterdagmiddag, vol
beladen tcrugkeeren. Ook op het strand ziet men
mannon cn kinderen bij inw weer met manden
allerlei stukjes aangespoeld bout verzamelen en
als een wolkomen sclutt huiswaarts brengén,
VOORSCHOTEN.
Na de kerkelijke feesten besloot de paro-
chio in het Patronaalsgebouw de beide jubilea.
Ten feestav.nd waren gonoodigd het kerk- cn
armbestuur, bet zangkoor „St.-Caecilia", als
mede de onderwijzers, dc leden der kcrkwacht,
Ier Vincenlius- cn Elizabelhsvereeniging, en de
zei.drieën der verschillende liefdowerken. De
keurig versierde zaal gaf een feestelijk aan
zien. Do löoneelverceniging „St.-Gencsius" gaf
eenige blijspelen ten beste. Het zangkoor ver
leende met een fcestcanlate en eenige nummers
zijn medewerking.
WABDIN GSVEEN.
De „Sts.-Crt." beval do statuien van de
gooderen-ïransporimaatscliappij „Maria Anna"
alhier. Kapitaal 4000.
ZWAMMERDAM.
Tweetal bij dc Geref. Kerk: ds. 'J. J. Be
muds. te Maasland, en dr. C. J. Goslinga, to
Molenaarsgraaf.
ZOETERWOUDE.
Veldwachter Van der Stel zal niefc op
22,October n.s. 25 jaren in deze gemeente
in dienst ziin, maar eerst op 24 October,
KATWIJK. i
Gemeenteraad.
Afwezig met kennisgeving de heer Van
Egmond.
De Voorzitter doet o.a'. mededeeiing', dat
is ingekomen een missive van Ged. Staten,
houdende goedkeuring van het besluit van
den Raad tot verlenging van den termijn
tot onbewoonbaarverklaring van eenige
woningen met zes maanden.
Besloten werd B. en WE te machtigen
iet ondershandschen verkoop van eenjge
stukken bazalt.
De Voorzitter zeide, dat men hoopte f 40
per kub. M. te kunnen bedingen. Er zal
tmgeveer 28 a 29 kub. If. zijn.
Do heer Parlevlict vToeg nog o{ men deze
bazalt niet zal kunnen gebruiken voor de
berghaven.
De lieer Kruit zou, nu de prijs zóó hoog
is, tot verkoop willen overgaan. Voor de
berghaven beteekent dit partijtje toch niet.
Zonder hoofdelijke stemming werd het
voorstel aangenomen.
Hierna kwam aan de orde het advies der
■in de vorige vergadering benoemde commis
sie omtrent de verordening, regelende den
rang en de bezoldiging der ambtenaren ter
ö'eoretarie en do vaststelling der verorde
ning.
Do Commissie kon zioli wel met de ver
ordening vereenigen; alleen wilde zj het
salaris .van den hoofdambtenaar ter Secre
tarie brengen op f 1850, waarbij f 150 a!s
boekhouder der gasfabriek.
De heer Kmit zou liever het bedrag van
f 150 willen noemen een personeele toe
lage; de heeren Zijlker en R. Ouwehand
Jwethouder) kunnen zich daarmede wel ver
eenigen.
De heer Zrjlker! wees er op, dat hij een
uitstekend ambtenaar als de heer Kobus, dit
hooger salaris gaarne gunt; maar dat hij
foor later vindt de zaak te regelen, zooals
de heer Kruit wenscht.
De heer De Klerk vond de Bepalingen
Omtrent uitbetaling van traktementen bij
ziekte te ruim en diende daaromtrent een
jimendement in. Hij wees op een voorbeeld,
dat iemand na een ziekte Staatsexamen deed.
Het amendement wordt, na bestrijding
van den Voorzitter en de heeren 'Zijlker
en Kruit, zonder hoofdelijke stemming ver-
Worpen.
Ten slotte wordt 'de verordening Vast
gesteld, alleen met deze verandering, dat
het salaris van den heer Kobus zal bedragen
f 1700, met een personeele toelage van f 150.
Hierna kwam aan "de orde het voorstel
jOt aankoop van gronden, ten deele de be
zitting „Klein-Duin" uitmakende, eigenaar
B.iron Van .Wassenaei" van C'atwijk. Do
eigenaar wenschta de gronden te verkoopen
voor f150,000. De gemeente bood f115,000,
later f120,000. Hocger kon de gemeente
niet gaan. Vel wilde de gemeente een deel
koopen in verband met den bouw van de
berghaven en het maken van een aschstaal,
tot een bedrag Van f 35,550. Het restee-
rende gedeelte is nu gekocht door den he r
H Parlevliet,
De heeren De Ruiter Zijlker en Van der
Perk critiseeren scherp de houding .van den
heer. .Van SVassénae'r van Catwijck'.
De ingezetenen van Katwijk hebben met
noesten vlijt (leze gronden geschikt gemaakt
voor bebouwing van tuingewassen en ben daar
door kostbaar gemaakt, en nu worden ze ver
kocht, waardoor een deel der nijvere bevolking
.van Katwijk zeer kan worden gedupeerd. Bel
de noemen dezen verkoop geen weldaad voor
'de gemeente.
De beer N. Parlevliet vroeg of 'de Voorzitter
niet eveii wilde meedeelen, waarom B. en W<
niet hebben voorgesteld, al de gronden tc koo
pen. De Voorzitter becijferde, dat de gronden
voor de gemeente te duur zouden zijn.
ï)e heer "Parlevlict zal de huuMers nic-t du
peeren, eii ook de gemeente zal dit niet doen,
verwacht bij.
Do Voorzitter beantwoordde vervolgens de an
dere opmerkingen. Hij meende, dat het oordeel
over den heer Van Wasscnaer van Cat wijuk
hier te scherp is geweest. Bovendien gaat het
niet aan iemand aan te vallen, die hier niet te
genwoordig is.
Als de gemeente dc gronden had gekocht,
zou zij dezo ook publiek hebben moeten ver
huren.
Do heer N. Parlevliet dankte voor deze mede-
deeling. Hij wil zijnerzijds wel opmerken, dat
hij zoo veel mogelijk dc huurders te gemoet sal
komen.
De heer Van Paridon, als medehuurder, be
klaagt zich nog over de gedragslijn, die hier
door den eigenaar bij den verkoop is gevolgd,
ook nadat de Voorzitter heeft opgemerkt, dat
do Baron hoeft verklaard, dat met de teeleia
van bloembollen moderatie moet worden ge
bruikt.
De heer Kruit wilde nog iets meer van do
gronden koopen cn daarom de verdere behan
deling uitstellen, wat de Voorzitter ontraadt.
Men heelt in twee geheime zittingen de zaak
ampel en breed besproken.
Andere sprekers sluiten zich echter bij den
heer Kruit aan.
De weihouder R. Ouwehand stipuleert nog
even, dat in de geheime zitting alleen de heeren
D. W. Ouwehand, C.. den Duik en N. Parle
vliet er voor gestemd hebben, dat de gemeente
de geheele 20 H.A. zou hebben gekocht.
Nadat do beer Mccrtfurg nog eenige opmer-
kingon^daaTomtrent bad gemaakt, verklaarde do
beer N. Parlevliet, dat hij van den koop zal af
zien als de heer Meerburg f 10.000 beschikbaar
stolt voor werkverschaffing in deze gemeente,
(Gelach.)
Ten slotte werd bet voorstel tot aankoop der
voorgestelde gronden tegen f 35.550 aangeno
men met algcmeene stemmen.
Hierna werd de openbare' zitting veranderd
in een vergadering met gesloten deuren ter be
handeling van bet primitief en suppletoir ko
hier van don hoofdclijken omslag.
VIJFDE KLASSE.
Trekking van 11 October.
No. 6068,f1500'.
Nos. .7449, 13534 f5683, 1843.9, ietier
flOOO.
Nos. 1117, 4520, 9474, 9489, 11439, 16157,
16859, ieder f400.
Nos. 1664, 2918, 3163, 5759, 7213, 9633,
14514, 20760, ieder f200.
Nes. 28G, 1283, 2041, 2418, 3022, 3125,
5836, 9172, 11203, 12732, 16796, Ï7192,
18Q35, 19355, ieder flOO.
Prijzen van 170.
IT 9 Gd 115 151 226 267 303 520 587 773
987 1018 1030 1189. 1173 1205 1310 1343
1479 1531 1588 1595 1698 1736 1866 1909
2241 2275 2293 2300 2341 2536 2577. '2601
2627 2693 2752 2771 2876 2988 3066 3223
3306 3370 3442 3462 3494 3562 3594 3709.
3746 3813 3818 3S47 3883 4032 4176 4199.
4243 4300 4338 4454 4478 4514 4594 4637.
4640 46G2 4664 4676 4737 4924 500S 5003
5235 5333 5471 5439 5548 5580 5613 5677.
5680 5683 5803 5825 5941 598Q 5999 6028
6030 6048 6045 6098 6236 6253 6315 6358
6102 6406 6464 6496 6708 6711 6755 6784
6866 7103 7261' 7295 7310 7392 7464 7476
7729 7748 7878 8082 8143 8165 8319 8348
S492 8758 8794 8886 8969 9014 9092 9116
9201 9278 9528 9602 9841 10009 10011 10258
10315 10395 10456 10689 Ï0955 10990 11083
11051 11078 11136 11142 1114G 11401 11409
11587 11725 11999 12189 12224 12253 12433
12524 12729 12786 12796 12834 12924 13043
13064 13067 13091 13122 13174 13233 13241
13350 13427 13682 13691 13755 13785 13796
13847 13862 14576 1.4578 14742 14768 14813
15023 15046 15247 15262 15323 15404 15417.
15449 15497 15549 15570 15688 15731 15761
15774 16100 16278 16284 16398 16493 16571
16740 16855 16959 17061 17099 17257 17281
17292 17351 17393 17459 17544 17671 17794
1SOOS 18045 18072 18223 18245 18238 18292
J8443 18473 18628 18666 18689 18708 18724
18948 18974 19201 19206 19211 19230 19403
19430 19482 19489 19574 19614 19674 19794
19878 20240 20246 20442 20493 20548 20664
20886 20895 20914 20962
NIETEN.
190 240 257 283 346 437 461 533
562 509 613 630 632 673 700 726
769 781 863 914 943 959 990 997
1012 1059 '1062 1192 1198 1237 1248
1260 1266 1277 1316, 1924 1353! 1361
1129 1470 1498 150& 1524 1544 1582
1608 1615 1646 1649 1692 1694 1706
1756 1777 1784 1817 1852 1875 1885
1823 1901 1935 1956 2044 2093 2145
2197 2230 2234 2280 2317 2360 2367
2407- 2430 2437 2488 2492 2494 2508
2520 2531 25-12 2573 2584 2580 2595
2616 2647 2684 2712 2756 2758 2760
2761 2793 2825 2850 2934 2944 2966
2976 3040 3064 3071 3146 3166 3171
3177 3187 3214 3241 3283 3287 3294
3322 3346 3396 3504 352S 3535 3577
3611 3615 3641 3670 3686 3705 3763
3776 3784 3820 3854 3864' 3878 3899
3917 3937 3938 3964 4026 4104 4146
4149 4238 4247 4320 4355 4367 «82
4433 4467 44S2 4491 '4505 4522 4589
4588 4608 4609 4647 4674 4702 48-48
4893 4894 4990 5Ö04 5014 5030 5090
,5096 5099 5102 5171 518S 5194 5203
|5209 5210 5239 5242 52-17 5273 5291
[5298 5339 5391 5396 5423 5429 5463
,[«67 5484 5486 5500 5616 5631 5646
5790 5804 5817 5S97, 59.31 5950-59&4]
6014 60S0 6107 6130 6141 6173621.8'
6238 6215 6301 6-108 6456 6603 66141
6648 6651 6656 6778 .6816 6837 6847]
6848 6854 6855 6S68 687.6 6889 6908;
6914 6920 6934 6972 7066 TOGS 7-107,
7169 7171 7184 7186 7213 7309 7398
7405 7406 7410 7481 7486 7511 7561,
7570 7599 7-726 7787 7S07 7812 7842
7856 7981 8017 8109 8122 8140 8146'
8168 8187 8191 8201 82-10 8288 8320
8367 8426 8538 8.634 8670 8688 8766!
8791 8796 8S25 8852 8855 8861 8872'
8S92 S903 8930 8939 89-13 8999 9001
9004 9019 90-17 9074 9079 9085 9141
9155 9176 918S 9218 9219 9247 9285'
9292 9353 9354 9382 9386 9392 9400
9417 9468 9616 9655 9728 9773 9786
9802 9812 9814 9831 9S69 9933 9963
10001 10078 10168 10170 10173 10182
10235 10266 10285 10323 10327 10161
10498 10500 10518 10542 10592 10681
106S4 10778 10792 10802 10809 10868
11046 11100 11116 11154 11185 11186
11217 11219 11224' 11214 11258 11287
11373 11395 11416 11464 11-190 11527
11544 11558 11600 11623 11639 11655
11625 11707 11712 11727 11732 117-14
1-1816 11909 11923 11636 12003 12008
12017 12029 120-45» 121GG 1219S 12216
1223) 12239 12290 12294 12301 12337
12340 12357 12430/! 12478 12493 12497
12527 12542 12560 12575 12590 12620
12669 12734 12737 12762 12776 127SO
1279S 12820 12831 12873 12893 12946
12952 13036 13046 13062 13127 13162
18170 13296 13330 13352 13397 13412
13431 13-167 13478 13485, 13507 13521
13538 13586 13606 13613 13721 13749
13768 13799 13821 13859 13875: 13938
18972 13979 14016 14030 1-1147
14187 14192 14271 14285 14201 11296
14301 14320 14323 1432-1' 14311 14355
14375 14378 14383 14384 14388 14467
14553 14563 14594 14601 14602 1-1613
14617 14655 14669 14698 14709 14736
14769. 14794 14S1D, 1485C 14S98 1-1922
14936 14972
1500S 15017 15019 15160 15185 1524/0
15250 15254 15256 15266 15271 15292
15407 15427 15520 15598 15649 15670
15685 15686 15742 15755 15756 15806
15834 15841 15892 15910 15949 15946
15950 15992 16037 16124 16127 16130
16200 16202 16242 1624S 16265 16276
16289 16312 16390 16405 16492 16549
16574 16598 16601 16696 16731 16735
16759 16781 16807 16815 16914 16937
16958 16960 16976 17045 17055 17072
17111 17138 17156 17172 17189 17212
17316 17323 17332 17401 17491 17501
17550 17552 17580 17582 17583 17607
17721 17728 17737 17750 17879 17940
17947 17966 18032 18066 1S107 18126
18141 18148 1S160/ 18224 18293" 18332
18377 18378 18403 18500 18510 18017
18638 18691 18704 18717 18744 -18750
18777 18790 18793 188-13 18859 18861
18864 18926 18938 18939 18945 18956
18987 19021 19057 19077 19101 19127
19171 19187 19196 19215 19271' 19283
._3Pö 19316 1931S 193SG 19364 19374
19-156 19-158 19472 19492 19511 19516
19519 19521 19524 1960-2 19625 19678
19679 19680 19691 19723 19747 19757
19770 19771 19784 19800 19897 19913
19921 19953 19971 20046 20074' 200179
20105 20122 20147 20172 20186 20202 20304
20305 20360 20406 20424 20500 20503 20544
20553 20561 20563 20561 20GI7 20672 20373
,20676 20686 20754 20771 20911 20999
6e Hasse, lödie lijst! 222 niz. 322; 10634
mot f70. mi. 18634 met f70.
RECLAMES 40 CENT PER REGEE.
Aan de Redactie» van heb „Leicfech Dag
blad' te Leiden.
Naai aanleiding van hetgeen U" door
iemand uit onze gemeente ie gemeld om
trent Brandfetoffen-rantsoeneering en opge
nomen is in het No. van Uw Blad van 10
dezer y deel en wij bij deze publiek mede,
dat wij tegen den verdachtmakendicn in
houd van dat ongemotiveerd stukje, het
welk van het distributie-kantoor afkomstig
moet zijn, ten zeerste moeten protesteeren.
De zaak is niet anders dan dat do han
delaar Van Kins eenige brandstoffen in dö
bergplaats van het Raadhuis voor de cen
trale verwarming der Secretarielokalen
heeft opgeslagen en dat de directeur van
hot distributiebedrijf, wegens wanprestatie,
van de administratie der brandstoffenvoor-
Êening ontheven is.
Burgemeester en Wethouders
van Alkemacïe,
F. H. VAN WIOHEN.
C. VAN RIJZEN.
O. STRAATHOF.
De algemeene toestand.
Over. den verderen strijd in .Vjl aan de
ren meldt het Duitsche avondcenUnuniquè
niets anders dan: wisseiende vuursterkte.
In het Fransche legerbericht van gister
middag wordt over, Jo gevechten op dit deel
van het front gezegd: „In België hebben de
Fransohen hun vooruitgang Becoe'.en Draai
bank scherper aanzettend, zich van de hoeve
Papegord meester genaakt. Ze maakten een
Veertig gevangenen. Bij het nieuwo front)
der, Eransohen loutec Bedrijvigheid van Duit
sche patrouilles."
Het' Engelsche comminiqué va» gister
middag luidt: „De vijand deed gisteravond
verscheidene tegenaanvallen, in de nabijheid
van den spoorweg ,Yper«nStaden, die alle
werden afgeslagen. Ten zuiden van delf
dpoorweg echter, 0p een front van ongeveer
2000 meter, werden onze vooruitgeschoven
troefen over een korten afstand terugge
drongen. Ahdere aanvallen, die tijdens den
3trjjd van gisteren noordwaarts van Broods-
einde door, den vijaad werden ondernomen,
welden m®t verliezen afgeslagen."
De winst is dus niet geheel Behouden.
Het Blijkt anders wel, dat alle beschikbare
troepen hier worden aaamgetrokk'on.
1 1 I."-*,
10115
Onder de gevangenen zijn manschappen
van de 195ste divisie, die pas van het Rus
sische front waren gekomen en hartelijk
wenschten, dat zij daar terug waren. Dit is
de derde divisie uit lietOosten, die in de
laatste vijf dagen buiten gevecht gesteld is.
„Times" en „Daily News" vernemen nog
uit het Engelsche hoofdkwartier: De 227ste
Duitsche divisie schijnt over een breed ge
deelte ran het front verstrooid te zijn, want
op verschillende plaatsen heeft men tot haar
behoorende mansohappen gevangen geno-
men. Deze divisie was pas uit de streek van
Reims overgebracht.
Bovendien zijn, zooal3 reeds gemeld is,
drie divisies, die uit het Oosten gekomen
waren, in de laatste dagen door de Duitschers
in gevecht gebracht. Het ziet er naar uit,
of het .Viaamsche front het geliefkoosde
winterkwartier voor -de troepen van 'alle
Duitsche fronten wordt.
Reuter's correspondent aan het westelijk
front seint, dat, wanneer de volledige bij
zonderheden van de schitterende overwin
ning zullen worden verhaald, de wereld ver
baasd zal jsltaan over het menschelijk uit
houdingsvermogen en de taaie volharding. De
gesteldheid van den bodem, waarover de sol
daten zich een weg moesten banen, gaat alle
beschrijving te boven. Het terrein is bezaaid
met granaatkuüen, die vol water staan en
waarover vo.c-rtdurend een regen van shrap
nels neerkomt en het machinegeweervuur
strijkt
Zelfs vele „pilledoozen" en versterkings-
werken in deze streek waren vol modder.
Desniettemin sloegen onze troepen zich over.
een afstand van meer, dan 1200 yards er
doorheen. - j j -1
Do Duitschers werden overvallen. De
krijgsgevangenen verklaren openlijk, dat aan'
de mogelijkheid van een aanval in zulk weer
en over zulk een terrein in de versta verte
niet was gedacht. Hoe weinig de vijand had
verwacht zoo wreed te worden gestoord,
blijkt het best uit het feit, dat twee der di
visies, die den schok moesten doorstaan,
eerst om drie uur dien ochtend in do vuur
linie aankwamen.
In een mededeeiing van Reuter's corres
pondent aan het Fransche front wordt o.a.
gezegd, dat uit de jongste gevechten in
Vlaanderen twee dingen duidelijk zijn ge
worden: dat het stelsel der echelons on
doeltreffend is gebleken, en dat de laatste
leuze der Duitsche legeraanvoering, n.l. het
vervangen van de platgeschoten loopgra-
linies door voorbereide linies van granaat-
trechters, 'die, naar algemeen wordt erkend,
na een krachtige geschut-voorbereiding zoo
goed als geen schuilplaats bieden, eveneens
heeft bewezen een teleurstelling te zijn. Het
is 'juist dat het veel moeilijker is om .een
doeltreffend vuur te verzekeren op trechter-
stellingen, daar, deze zooveel bezwaarlijker
door observatie öf door het vervaardigen
van foto's uit do lucht zijn waar te nemen.
Doch thans is gebleken, ïlat deze stellingen
onder ons vuur niet houdbaar zjjn.
Havas vestigt er ook de aandacht óp, dal
drie Fransche divisies slechts Vijf dagen na
hun laatste overwinning ten steun van het
Britsche leger bij het Houthulster boself
weer tot den aanval zijn overgegaan. Afge
scheiden van de gevangenen namen ze tweet
kanonnen, vier machinegeweren en een fik-
schen .buit aan ander oorlogstuig. De Fran-
schen leden buitengewoon geringe verliezen,
Bjj het offensief van 31 Juli werden er maar
261, van 16 Augustus 330 man voor een
terreinwinst tot rijf K.M. diepte buiten ge
vecht gesteld. Het bewijs is 'geleverd, dat
de Duitschers op zjjn minst tien hunnen
beste divisies hebben verspeeld.
Op andere fronten wel'veel actie maan
geen resultaten.
In Rusland is de spoorwegsta
king geëindigd.
Met hel oog op; de publicatie van het
regeeiingsdecreet, waarbij aan het spoor
wegpersoneel de voornaamste eischen worden
ingewilligd, heeft het uitvoerend comité be
sloten de staking op te heffen.
Be Peruaansche gezant t9 Berlijn over
handigde op li et departement van buitenland'
sche zaken een nota, waarin wordt meege
deeld, dat Peru de diplomatieke be
trekkingen m'et Duitschland ver
breekt.
Tegerlijkertijd vroeg de gezant zijn pas.
De Rijksdag over de buitenlandsch*
politiek.
Bij' do voortzetting der Rijksdagdebaüen over
do buitenl&ndsche politiek voerde eerst Hauss<
mama (progressist) het woord, die verklaart,
xlat de Central0' mogen dhoflon vooto» 00it
zijii aaneen gesloten.
Toen Engeland tot een verbondspolitiek over
ging, kon het óf de Èntenlo Cordiale tot het
grootste oorlogsgevaar in Europa óf tot een
Europeesck concern laten groeien. Het werkte
in het belang van de militaire partij* in Frank
rijk, zoodat in dat land liet gevoelen toenam, dat
het zeker kon zijn van Engelands hulp. Do
schuldigen zijn bekend, maar de meeste schuld
treft lord Northcliff.
Wilson is do hoofdschuldige voor do verlen
ging van den oorlog. Hij stelde voor, dat En
geland van de uithongerings-blokkade, DuitscD-
land van de onbeperkte duikboot-actie zou af-1
zien. Duitschland nam zijn bemiddeling
voorstel aan, Engeland weos het af. Wilson
trok daaruit niet de noodigo consequenties, of
schoon hij er do machtsmiddelen toe bezat. Dit
was voor het torpedecren van de „Lusitania",
Dg tweede schuldige is Bloyd George. Hj^
wierp in December 1916 het kabinet om, omdat
daarin mannen zitting hadden, die den vrede
wilden. Zijn knock-out-redevoering vormde een
keerpunt in den oorlog. Daarmede riep hij het
beest in den mensch op, niet alleen in den En<
gelschen mensch. Duitschland streefde er naar
door middel van een vredcsresolutio en het ant
woord op do pauselijke nota den VTede nader
bij te brengen. Wanneer daarentegen Elzas-
Lotharingen ook' voor Engeland als oorlogs
doel wordt gesteld, dan is togen Duitschland
do strijd op leven en dood aangekondigd.
Wij rapen den handschoen op en herhalesi
onze vredesrosolutic, niet om den wille van de#
vrede, maar dem wille van. den oorlog. Zij
was do aankondiging van den vrede, indien dfo
vijand den vrede wilde. Zij is do aankondiging
van den strijd, wanneer zij hem niet willen.
Niet met gevouwen, maar met uitgestToktë
armen, die het zwaard omklemmen, zullen wij
antwoorden, indien het antwoord van do Enten*-
te luidt, zooals het Asquith heeft aangegeven.
Von Kühlmann zeido gisteren, dat or afgö-1
zien van do Elzas-Lotharingsch kwestie geen
absoluut beletsel voor den vrede bestond. Bij
gaf dus sub rosa de belofte, dat België opge
geven zal worden. Dat moet den volken duidet
lijk worden gezegd. Do oorlog is voor ons eei
strijd voor het bestaan van Duitschland.
Strcsemann (nationaal-liberaal) verklaardei
Ouzo militaire toestand was nooit schitterender!
dan thans; dat erkent zolfs do „Tomps". Het
succes der duikboot-oorlog overtreft de veiC
wachtingen met meer dan de helft. De angst ifi
Engel scho reederskringen neemt toe. Uit Am#"
rika komen stemmen, die zeggen, dat als de ge-
lorpedeerdo schepen niet in gelijk tempo dool
nieuwe worden vervangen, do oorlog voor
Entente verloren is. Met het oog op de stijgende
verliezen aan schcepsruimte heeft de kanselier
gelijk met do woorden, dat do tijd voor ons
gunstig is.
Kühlmann's doordachte en tot in bijzonder-1
heden uitgewerkte redo was verkwikkend. Van
meer waarde dan do formuleering van gun
stige vredesvoorwaarden is het, dat wij de
vijanden naar do vredestafel too dwingen én'
dat bij do onderhandelingen bekwame diplo-'
maten uit onzo schitterende situatie het beste
halen wat cr uit to halen is.
Wij zullen tot ontwapening komen, wanneer
zij successievelijk en wedorkeerig te berei-
keii is, maar ontwapening tot zoover, dat da
binnenlandsche veiligheid nog beschermd wordf
