Nederland en de Ooriep.
IV*. 17632
Dinsdag £21 Augustus.
Eerste Blad.
A°. 1817.
<Beze (gourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommor bestaat uit
TWEE Bladen.
Binnenland.
LEIDSCH
PRIJS DRR ADVERTENTIEN:
Vul 1—5 "gele /1.05. I.deie regel meor /0.20. - Kleine advertentiën
ran 80 woorden 40 Oente oootant; elk tiental woorden meer 10 OenU.
Incasso volgens poetreehC Bewijsnummer 5 Oente.
Telefoonnummer»! Administrate 175, Redactie 1507.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 1.60per week. f 0.12.
Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. I 0.12,
Pranco per post tl j t
LEIDEN. 21 AUGUSTUS.
Door eon alhier woonachtig persoon is hij
Se politic in Den Haag aangifte gedaan, dat
hom op het station der H. S. M. aldaar een
Jgouden horlogo met ketting was gerold.
Als verdocht van dezen diefstal heeft do po-
litio op aanwijzing van don benadeelde eon
39-jarig in Den Haag wonend pemoon gearres-
(twrd.
Alhier is opgericht een R.-K. Tooneel-
vereeniging van jongelieden van beider kunne
juit don meer ontwikkelden stand. De Vore ©ni
jging stolt zich ten doel niet enkel de beoofoning
,van de uiterlijke welsprekendheid, doch daaren-
bovon om bij voorkomende gedegenheden haar
juitvooriiigen dienstbaar te maken aan de be
vordering van liefdadige doeleinden.
Bij deai ontvanger der dir. belastingen al
hier is ingekomen ƒ251.20 en 22.60 wegens
te weinig betaalde bedrijfsbolas.ting.
Dr. A. H. van Eek, conrector aan !iït
gymnasium alhier, zal 1 Sept. a.s. herdenko.n,
dat luj vijf-en-twintig jaren geleden hot ambt
van leeraar in de oude talen aan die inrichting
.van onderwijs aanvaardde.
Op dien datum zal het vijftig jaTon geleden
zijn, dat do heer W. Haanstra optrad als dire:-,
tour van do Kweekschool voor Bewaarschool-
endcrwijzerossen, alhier.
Evenals verleden jaar werd vanwege
de Afdeeling Leiden en Omstroken der
Hollandsche Maatschappij van Landbouw
een examen in het melken afgenomen.
Enkele personen, die zich voor het examen
hadden opgegeven, hebben er niet aan kun
nen deelnemen, hetzij door ziekte, hetzij
dï>or vertrek naar elders of door andere
omstandigheden. De overige Candida ten
hebben in twee groepen aan het examen
deelgenomen.
Geslaagd zijnJ. Dorrepaal, te Zoeter-
woude, Hooge-RijndijkD. N. den Haan,
D. A. den Haan, te RijnsburgJ. Kloek, te
AarianöerveenC. L. van der Hoog, te
WassenaarJ. van Leeuwen, to Leider
dorp, Hooge-Rijndijk; C. F. J. van Leeu
wen, te Leiden'; M. Oqpendijk, C. Oogen-
cïijlc, to Zoeterwoude, Hooge-RijndijkH.
Rooioffs, te OudeweteringM. Staal, te
Zwamraerdam en C. W. Uitenbogaard, te
Warmond Eén candidaat werd afgewezen.
Do gestichten „Endegcest", „Voorgcest" on
„Rh ij n geest" over 1916.
Aan het verslag omtrent den toestand
vau het krankzinnigengesticht „Ende-
goest" en de afdeoling voor jeugdige
idioten, Voorgeest" gedurende het jaar
1916 uitgebracht door don cfireotour-geneoa-
kundigo, dr. J. v. d. Kolk, is het volgende
ontleend
De bezetting van „Endogoost" was over
het algemeen goed. Slechts in do maanden
Maart en April had deze iets beter kunnen
zijn. Daarentegen was „Voorgoost" nage
noeg voortdurend bezet.
Talrijke aanvragen tot plaatsing, vooral
voor jongens, moesten wegens plaatsgebrek
worden afgewezen.
Do tijdsomstandigheden dirukte natuur
lijk ook op de exploitatie. Alles tezamen
genomen, kon men zich echter door de
moeilijke tijden heenslaan en vond men in
do sedert» 1 April over negen maanden in
getreden dirurtetoeslag van f 30 per pa
tient oen tegemoetkoming in de aanzien
lijke» stijging* der bedrijfskosten. Bovendien
werden nog meer dan in 1915 gepaste zui
nigheidsmaatregelen getroffen, zoowel op
het gebied van voeding en kleeding als van
verlichting en verwarming.
De gezondheidstoestand van de verpleeg
den verschilt weinig of niet van dien van
1915. Hot sterftecijfer nam nog iets af.
Do resultaten der groententeelt op het
landgoed waren, niettegenstaande door
den hoogen prijs dor meststoffen slechts
een matige bemesting had plaats gevonden,
vrij voldoende. De opbrengst was op de
gewone volden f 1926.90, op do bevloeiings-
velden f 1780.52, tegen resp. f 1414.77 en
f 1507.51 in 1915."
Do netto-winst der varkensmesterij be
droeg f 575.09.
Een gedetailleerde opgave van het ver
bruik aan brandstoffen is ditmaal niet mo
gelijk, doordat bestaande moeilijkheden
op hotte gebied dor steenkolenvoorziening
noopten^ van, de bestaande gewoonten af
te wijken. Alles tezamen genomen werd
eoh'cer in 1916 niet meer verbruikt dan in
1915, hoewol de kwaliteit veel minder was.
Hot gebruik aan duinwater bedroeg in
„Endegeest" en „Voorgeest" 36,620 M3.
Onder do aan de inrichtingen gebrachte
buitenlandsché bezoeken moet ditmaal ver
meld worden dat van dr. Brandenus, uit
Zweden.
Do duurt ©toeslag van het personeel, die
aanvankelijk slechts voor vier maanden was
verleend, word bij niet veranderde tijds
omstandigheden gecontinueerd over het ge
heel© jaar.
In de sterkte van heb personeel kwam
geen verandering. Deze bleef dus bepaald
op 98 verplegenden18 verplogcndon wer
den gediplomeerd.
De gezondheidstoestand van heb verple
gend personeel was bevredigend.
De mutatie onder het bureau- en huis-
dienstpersoneel was als gewoonlijk niet
belangrijk. De juffrouw van de huishou
ding C. J. Dunselman vertrok evenals haar
opvolgster, mej. A. Reinders, en v» ?-rd ver
vangen door mej. M. Beausar.
Den heer J. D. Poll, vanaf de oprichting
dor school als onderwijzer werkzaam, werd
op 1 April eervol ontslag verleend en in
zijn plaats werd benoemd de heer A. M.
van Sormondt, onderwijzer met verplichte
hoofdakte te Leiden.
Uit het afzonderlijk uitgegeven verslag
van den toestand van liet sanatorium
„Rhijngeesb" blijkt, dat de bezetting over
1916 ook daar zeer goed was en schommelde
om de 60 per dag, tegen een gemiddel
de van 52 in 1915. De bevolking der rijks-
af deel ing bleef nagenoeg constant: 18.1
per dag. Hoewel de tijdsomstandigheden
taioth ook in heb sanatorium door de prijs
stijging van allerlei artikelen op ernstige
wijze deden gevoelen, werd, waar de ver-
pleegkosten eerst kort voor het uitbreken
van den oorlog verhoogd waren, niet het
voorbeeld van andereo Nderlandsche sana
toria gevolgd en geen toeslag geheven.
Daarentegen werd voor de Rijkspatiënten,
waarvan het verpleegtarief onveranderd
gebleven was, aan den Minister van Bin-
nenlandsohe Zaken een tegemoetkoming ge
vraagd in de meerdere kosten, waarop ge-
anbwoord werd, na afloop des jaars, \vam-
neeT kon worden nagegaan, hoe groot deze
waren, op het versteek terug te komen.
Denormale sterkte van het verplegend per
soneel bedraagt: 2 hoofdverpleegsters, 2
eerste verpleegsters, 19 verpleegsters en 3
verplegers. Evenals in „Endegeestgelukte
het niet dit personeel voortdurend geheel op
sterkte te houden.
In den aanvang van het verslagjaar vroeg
de hoofdverpleegster van het sanatorium lste
kiasse mejuffrouw D. Dunnebier, van af de
oprichting als zoodanig aan „Rhijngeest" ver
bonden, .om particuliere redenen ontslag.
Hoewel jneu haar ongaarne zag vertrekken,
moesten de redenen worden geëerbiedigd,
iWat zij vanaf 2 Januari 1903, toen zij in
dienst trad, gedurende die .vele jaren voor
zoo talrijke, aan haar zorgen toevertrouwde
zieken geweest-js, blijkt zeer treffend uit
do groote genegenheid, die zoo velen haar
na hun, vertrek uit het Sanatorium bleven
betoonen. Ook de wijze, waarop men van
haar afscheid nam, zal haar het besef heb
ben gebracht, dat zij een persona grata was,
die in h eb gesticht in aangename herinnering
wordt gehouden.
In haar plaats werd benoem mevr. A. M.
G. EergsmaBonting. Haar salaris werd
door de Commissie vastgesteld op f 500 met
twee 3-jaarlijksche verhoogingen van f75,
tot een maximum van f 650.
De gezondheidstoestand van don verp'.eeg-
dén zoowel als van de verplegenden was
zeer goed.
Het aantal overleden patiënten bedroeg
dit jaar 14, waarvan 6 Rijkspatiënten.
DIT ONS LAND.
Runderen.
Op de vragen van den hoer Teenatra,
betreffend1© vermindering van hét aantal
runderen, luidende:
Ie de minister bereid mede te dcelcn of
hij voornemens is maatregelen te nemen
ten einde hot aantal runderen in ons land
te verminderen?
Zoo ja, wil de minister dan tevens mede-
deelen, waarin die maatregelen zullen be
staan?
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft geantwoord
Bij do beantwoording van de door den
heer Teenstra gestelde vragen meent onder-
geteekende vooraf t© moeten wijzen op do
zeer ernstige mooilijkheden, waarin het
veehoudersbedrijf is gebracht door het reeds
bestaande en voor den komenden winter in
nog sterkere mate te duchten tekort aan
veevoeder.
Is met het oog op deze moeilijkheden oen
inkrimping van den veestapel onvermijde
lijk, haar uitvoering brengt niettemin ten
aanzien van het grootveo en meer in het
bijzonder van den rundveestapel groote
bezwaren mee.
Streeft men er na de vermindering bin
nen enge grenzen to houden, en zoo veel
mogelijk vee door den komenden winter te
brengen, dan kan daaraan ep de moeste
boerderijen niet meer voedsel worden ge
reikt, dan voor het levensonderhoud noodig
is en staat do productie voor een groot
deel stil. Deze kan echter terstond weder
bij den aanvang van den weidotijd begin
nen.
Het gevaar hierbij is editor, dat moeilijk
voorkomen kan worden, dat een belangrijk
deel van voor menschen bestemd voedsel
voor veevoeding wordt achtergehouden.
Wordt de rundveestapel belangrijk inge
krompen, zoodat aan de overgebleven die
ren naast het onde-rhoudsvoecteel nog pro-
ducbiovoer kan worden gegeven, dan staat
do voortbrenging door den veestapel niet
stil, is in eik- geval de winterproductie be
langrijk grooter dan in het eerste geval, en
voor do levensmiddelenvoorziening in de
naaste toekomst boter gezorgd.
Do vermindering, welke de veestapel
moet ondergaan, en die haar omvang ook
toelaat, moét met beleid en omzichtigheid
plaats vinden.
Ondergoteokende meent, dat zij bereik
baar is door vermeerdering van het ver
bruik van rundvleesch hier to lande en
door uitvoer van vee en vleesch.
Vermeerdering van vleeschgebruik in zoo
danige mate dat zij voor do vermindering
van den veestapel practischo beteekenis
verkrijgt, is alleen bereikbaar door een
belangrijke prijsverlaging. Wordt voor con
sumptie geschikt vee tegen voor de hui
dige omstandigheden matige prijzen inge
kocht, dan zal dit toch togen verminderden
prijs aan de slagers moeten worden afge
leverd, wil men de gewenschtc prijserla-
ging bereiken.
Do export van vee en vleesch brengt on
derscheiden moeilijkheden me© ten aanzien
van het transport naar do afzetgebieden en
do regeliug van de betalingen, öp het
oogonblik bestaat er kans op oplossing van
diozo moeilijkheden. In don loop ten deze
meer positiove mededeolingen te kunnen
doen, is do beantwoording dor gestelde vra
gen tot het laatste oogenblik verschoven,
doch daar nog enkele punten niet zijn ge
regeld, is het niot mogelijk meer daD het
vorenstaande te vermelden.
Smokkelarij.
Te Oud-Zevenaar zijn. twee smokkelaars
gearresteerd. Een groote partij zeep werd
geconfisoerd.
Onder de gemeente Heyen werd dezer
dagen door do kom miezen de band gelegd
op con viertal koeien, die d» grens zouclen
worden overgebracht.
Door oen drietal rijksambtenaren alhier
is, aldus schrijft de „Eemsbode", te Delf
zijl, oen goedje vangst gedaan.
Op een nacht even na 12 uur, toen ze
langs den zeedijk bij Borgsweer surveilleer
den, hoorden zo een geknars alsof een boot
langs do steenen glooiing schuurde. In de
richting van het geluid slopen ze nader en
zagen toen, flauw zich aft-eekenend tegen de
lucht, cc-nigc menschen druk bezig.
Toen de ambtenaren het oogenblik gun
stig oordeelden, sprongen ze op en renden
naar do- boot, welke tegen de steenen lag.
Dozo werd direct afgest-ooton, doch op de
sommatie van de ambtenaren, die' door
ecnigc re. vol verschoten aan hun woorden
kracht bijzetten, zagen de inzittenden van
verder verzet af. Het waren een onder
officier en twee matrozen van hot Duitsche
wachtschi p Wezer
Een der smokkelaars, een zekere D., uit
Borgsweer, militair, word gegrepen, twee
andere ontvluchtten, doch de namen zijn
bekend.
Het bleek, dat het de moeite waard was.
In de boot toch, die al bijna baar lading
in had, waren kisten rubber, toiletzeep,
boter, gecondenseerde molk, zakken mot
thee en koffie, te zamen wel een wagen
vracht en een aanzienlijke waarde vertegen
woordigende. Boot met lading werden in
-beslag genomen
De ambtenaren, die al eonige dagen in
die buurt op de loer hadden gelegen, ver-
dienon zeker een pluimpje voor hun flink*
optreden en zien hun moeite beloond.
Als smhtoestel gebruikten do smokke
laars twee sigarenkistjes, waarin oen fiets
lantaarn.
Do Duitechers waren op de seinen afge
komen, zooals zo verklaarden.
In verband met deze amokkolzoak werd
in een viertal huizon van Borgsweer huis
zoeking gedaan, welke echter geen resul
taat opleverde.
De aangehoudenen zijn haar Groningen
getransporteerd.
Door de rivierpolitie te Mallingen is weer
een roeiboot in beslag genomen, waarin
1400 kilo thee en 180 kilo harde zeep.
Pruimen naar Duitschland.
Te Delft werden Zaterdag door do West-
landseho stoomtram niet minder dan 81 wa
gons gele pruimen gebracht op het rangeer
terrein cler II. IJ. S. M., ter vorderen door
voer naar Duitschland.
Nog minder treinen.
Ais noodzakelijkgevolg van den kolen-
sc-haarschte zal het aantal personentreinen
bij do Staatsspoor binnenkort nog aanmer
kelijk worden verminderd.
In den loop der goederentreinen wordt
voorloopig geen wijziging gebracht, maar
hot gebruik van vierrassig matericol zal
zooveel mogelijk worden vermeden, terwijl
do zwaarste locomotieven alleen dan zullen
worden gebruikt, wanneer de trekkracht
voor den trein dit beslist noodzakelijk
maakte
Het gebrek aan steonkelen.
De heer Stina, voorzitter van den Chris
tel ij ken Mijmverkersbond, heeft Maandag
middag aan don minister van Oorlog het
volgen-de telegram gezonden
„Gezien den kolennood in het land drin
gen wij er nogmaals bij Uwe Exoellentie
op aan, allen Nederlandschen gemobili-
secrden mijnwerkers klein verlof te geven,
wijl door de mobilisatie al zooveel degelijke
mijnwerkers aan het bedrijf zijn onttrok
ken en inwilliging van ons verzoek onge
twijfeld land en volk ten voordeel© zijn."
Inschrijving voor den landstorm.
Volgens beschikking van den minister
van Oorlog moeten voor den landstorm
worden ingeschreven do personen geboren
in 1878 en in 1879.
Deze inschrijving moet op 15 October
1917 zijn voltooid'.
Voevooder-distributio.
In .een te Utrecht gehouden vergadering
van door de Toewijzingscommissie vcsor vee-
vooder erkende, grossiers, werd besloten tot
oprichting eener vereeniging, die zich ten
doel stelt de behartiging der belangen van
de bij do veevoederdistributie betrokken gros
siers.
Tot bestuursleden werden gekozen voor
Amsterdam H. H- Broeckmans; voor Gro
ningen Hilberts; voor Leeuwarden D. J.
Koopmans; voor Rotterdam A. J. van der
Schalk, secretaris-penningmeester, en B. van
Vugt; voor Roermond J. Thy wissen; voor
Utrecht J. Das, voorzitter; voor Zwolle J.
W. Bartels en C. Teurlings,
De kolennood.
Door gebrek aan kolen heeft de Dcrdt-
sche Stoomboot-Maatschappij met ingang van
heden haar dienst op DordrechtOucl-Berjer-
land en tussehenliggendc plaatsen gestaakt
De reederij Fop Smit 'Co. heeft den dienst
op RotterdamDordrechtGerinchem be
langrijk ingekrompen.
Da stoombootdiensten von Tiel op Rot
terdam, van Tiel op Gorinchem en van Tiel
op Nijmegen, zullen met ingang van de
volgende week tot op de helft worden inge
krompen.
Ten gevolge van den heerschenden kolen
nood zullen de diensten op Landsmeer,
Buiksloot, Den lip en Oost^aan, onderhou
den door stoombootveeren, binnen enkele
dagen aanmerkelijk beperkt worden. De dien
sten zullen voortaan gecombineerd worden
uitgevoerd.
Wegens gebrek aan brandstoffen zal de
Winterswijksche badinrichting bi men enkele
dagen voor onbepaalden tijd gesloten
worden.
Op voorstel van B. en W. van Gorinchem
besloot do Raad om de kennis dit jaar niet
te houden, wegens de buitengewone omstan
digheden der voorziening van licht en brand
stoffen.
Schors.
Men meldt uit Rarneveld
Als een groote bijzonderheid kan worden
gemeld, dat men thans op de hofstede
„Groot-HooLhorst" nog bezig is met het
sdhilien van eikenhakhout, oen werkje, dat
anders uitsluitend in de Meimaand ge
schiedt. Aangezien echter de prijzen der
schors door den Minister zijn vastgesteld,
en het schillen om dezen tijd van het jaar
zeker wel niet heel vlot zal gaan, wordt
dit werk ongetwijfeld thans alléén ver
richt wegens de abnormaal hooge^p rijzen,
die tegenwoordig voor schilhout worden
besteed.
Ontbosschiug van Tweute.
De vrees voor gebrek aan brandstoffen
in den aanstaanden winter berooft ook
Twente van tal van schoon© bosschen. De
mooiste doelen van Twente worden van hun
houtrijlodom beroofd en zullen daardoor
zeer veel van hun attractie Verliezen.
De eigenaars der bosschages, ofschoon ove
rigens zeer behoudsgezind, bezwijken voor
de verleidelijke aanbiedingen van opkoo-
pers uit alle oorden des lands en maken
hun mooie eiken, beuken, dennen, enz., te
&elde.
Uitvoer vau schapen.
Blijkens telegrafisch ontvangen bericht van de
regecrong mogen 600 schapen uit den omtrek
van Tiel worden uitgevoerd.
Duur fruit.
De Fruitcentrale heeft naar aanleiding van
een klacht uit do groote steden over de duurte
van het fruit, een onderzoek naar de oorzaak
daarvan ingesteld. Zooals bekend is, zijn de
prijzen aan de veilingen niet buitensporig.
Het is de Fruitcentrale gebleken, dat de
kleinhandel daar winsten van 100200 pGt.
voor zich opeisclit.
Met hot oog óp deze duurte is tot percentage-
vorhooging van uitvoer, ofschoon wel over
wogen, niet overgegaan.
Concentratie van bakkerjjon.
De Bakkorsvcreeniging te Heerenveen heeft
hot initiatief genomen, om ter besparing van
brandstof, zoo spoedig mogelijk over te gaan tot
gezamenlijk bakken.
Do jacht op Duitsche deserteurs.
De ,,Tel." ontving van verschillende zij
den bevestiging van de feiten meegedeeld,
an het interview met den heer Minster, re
dacteur van „Der Kampf," ook door ons'
vermeld, betreffende de jacht, die hier
door stille verklikkers gemaakt wordt op
Duitsche deserteurs. Zoo weet een lezer fce
verzekeren, dat voor eiken persoon, die
in Duitschland terug komt, f 200 ontvan
gen. Een grenficorrcspondent deelt uit Zeve
naar nog een actueel geval mede.
„Gisteravond," zoo schrijft hij d.d. Za
terdag, „kwam hier iemand aan op weg
naar Duitschland, vergezeld vam twee Duit
sche deserteurs, waarvan één, een serge
ant, nog deels in uniform. Door tractatie
en mooie voor-spiegelingen hidden zij zich
l'aten overhalen om weer naar hun land te
gaan. Toen zij hier in den naar Elten ver-
trekkenden trein hadden plaats genomen,
kreeg de sergeant plotseling berouw, hij
rukte het portier open en stond even later
op het perron, zijn geleider uitlachend."
De politie te Alkmaar hield op verzoek
van den commissaris van politie te Venlo
aam, een tweetal Duitsche deserteurs, die
zich hadden schuldig gemaakt aan men-
schenroof, door andere Duitschers over de
grenzen te lokken.
Dit misdrijf wordt volgens art. 278 van
het Wetboek van Strafrecht gostraft met
een gevangenisstraf van ten hoogste 12 jaar
Do beide deserteurs zijn naar Venlo over
gebracht.
Voor hot staatsexamen zijn te Utrecht
na voortgezet examen geslaagd voor A:
R. Dijkstra on voor B J. F. Pee-rink, mij.
L. R, J. Bouwman, W. M. P. Bonder cd
voor beide diploma's E. M Elsbach.
Nu de bouw van de nieuwe gasfabriek
te Alkmaar gereed is, stellen B. en W.
den Raad voor aan den vo'rigen directeur
en den togen woord igen directeur dier fa
briek gratificatiën te geven voor hun bui
tengewone bemoeiingen met den bouw tot
een gezamenlijk bedrag van f 4400.
De Gewestelijke Propaganda-commis
si© in Zuid-Holland hooft zich bot Ged.
ten van dit gewest gewend met het verzool?
te willen medewerken tot- verbetering der
ondorwijzerssalar:ssen door geen nieuwe
verordeningen goed te keuren, indien daar
in geen rekening wordt geli-mid met de
algemeen© billijk, genoemde eisohen van
het algemeen Salariscomité en de goed
keuring op de thans geldende verordenin
gen te willen intrekken, ais niet- tot een
behoorlijke verbetering der jaarwedden
wordt overgegaan. Gevraagd woidt een
minimum van f700; 9 bweejaarlijksohe ver
hoogingen van f 100hoofdakte f 200 hoof
den van scholen f 300 meerherhalingson-
derwijs f 1.50 per lesuur.
In de rubriek „Uit de Schoolwereld'*
leest men in „Oude Paden"
„Het staat te vreezen, dat er binnen af-
zienbaron tijd een tekort aan onderwijzers
zal zijn. Het aantal leerlingen, dat plaat
sing vraagt aan onz>e opieidingsmrichlin-
gen, loopt achteruit. Met name is deze da
ling sterk bij de jongons. die toegelaten
worden. Meisjes komen ér nog wel, zoodat
het corps onderwijzeressen voldoende wordt
aangevuld. Onze schoolbesturen zullen er
evenwel voorshands niet- gaarne Loc over
gaan, nog meer vrouwelijke leerkrachten
aan te stellen. In Amerika, v.aar het vrou
welijk element bij het ondsrv, ijs veel ster
ker op den voorgrond treedt dan bij ons,
geeft dit al aanleiding tot klachten.
Uitbreiding van de klassen, zooals in
Duitschland, waar men 70 tot 100 leerlin
gen in één. klas samenbrengt, is niet bevor
derlijk aan intensief onderwijs. Aan onze
Christelijk scholen is men wel niet verwend
door kleine klassen, maar onze lokalen z»in
er toch over 't algemeen niet op ingericht,
om zooveel leerlingen te pl-atsen. Ook
laat de Wet het niet toe.
Dat ouders uit den burgerstand de jon
gens niet sterker animeeren de enderwij-
zorsloopbaan te kiezen, zal wel sammhan--
gen met de schriele sslar n. Zonder den
materiealen kant geheel uit het oog te
verliezen, hebben zij evenwel bovenal te
bedenken, dat de Christelijke onderwijzer
een beginsel dierit, terwijl millionaire zelfs
wel eens zijn genoemd „houthakkers en
waterdragers in het gemeenebcst. der
menschheid."
Als opvolger van wijlen ir. J. M. Prins
Visser is benoemd tot directeur der Naam-
loozc Vennootschap F. Kloos Zonen 8
Werkplaatsen to Kinderdijk, do hoer J.
Bölger, werktuigkundig en ■elecfcroteoh-i
nisoh ingenieur te Maassluis.
(„De Ing.")
De gewone audiëntie van den Minister
van Marine zal Vrijdag 24 Augustus a.a.
niet plaats hebben. r