dsderland en de Ug.
flo. 17606.
LEIDSCH DAGBLAD Vrijdag 20 Juli.
Tweede Blad.
Anno 1917.
FEUILLETON.
Het vijfde wiel.
Tweede Kamer.
DIT ONZE STAD.
Adres van dc Duurtecoinniissie aan den Raad
Aan den lla ad-dezer gemeente is door
voorzitter en secretaris van de „Duurte?
commissie uit de Leidsohe Arbeidersbewe
ging/' namens deze, in een adres te ken
nen gegeven, dat naar hun meening de
Loidsche arbeidersbevolking in de a. 3.
wintermaanden een tijd van zorg en ont
bering te gomoet g-u> gedurende deze
aorlogscrisis nog ni.-'t oorgékomen; dat
daarom zoowel: door dé Regeering als door
de Gemeentebesturen alles moet worden
gedaan om de arbeidersbevolking zooveel
mogelijk te gemoet te komen en de lasten
lor huidige omstandigheden zooveel mo
gelijk van haar schouders af te wentelea
en deze door het financieel-kraohtigste
deel der bevolking te doen dragendat
zij daarom meenen er bij bet gemeentebe
stuur op te moeten aandringen, meer dan
tot dusver geschiedde, ten opzichte van
verschillende levensbehoeften helpend op
te tredendat zij hierbij vooral het oog
hebben op wat reeds meermalen, hoewel
zonder noemenswaardig resultaat, aan don
Raad is verzocht, als
beschikbaarstelling tegen lage prijzen
van sajet en klompen; het versohaffen aan
de arbeidersbevolking tegen de laagst mo
gelijke prijzen van brandhout; het rege
lend optreden bij den verkoop en het ver
lagen v an den prijs van petroleumhet
door aankoop van voorraden groenten en
hot in gemeente winkels beschikbaar stel
len daarvan, de prijsverlaging der groen
ten te bevorderen
dat zij den Raad hieromtrent verwijzen
naar een bijgaande Memorie van Toelich
ting dat zij tevens meenen, dat de arbei
dersbevolking dfootr het gemeentebestuur
tc weinig wordt op de hoogte gehouden
van wat in het belang van de distributie
/an goedkoope levensmiddelen wordt ge
daan; dat slechts noode gedrongen er.
blijkbaar ongaarne door den burgemees
ter in de Raadszaal bij gelegenheid van
door hen ingezon-den adressen, eenige me-
icdeelingen omtrent de levensmkklelen-
voorzie-ning worden gedaan dat zij even
wol meenen, dat do arbeidersbevolking
roeht heeft- te verlangen^ als de door haar
organisaties gevraagde voorzieningen naar
de meening van den Raad onuitvoerbaar
rijn, haar dit afdoende duidelijk wordt ge
maakt; dat, naar hun meening, de manier,
waarop het geregeld gaat, dat de adree-
6on voor kennisgeving worden aangeno
men zonder meer, niets anders als ver
bittering en ernstige ontevredenheid moet
lcweeken en te eén of anderen tijd tot uit
barsting komen moet.
Zij verzoeken den Raad daarom tevens,
naast de zorg voor de belangen der arbei
dersbevolking op het gebied der levens-
middelonvoorzien-ing, de bevolking tevens
geregeld op de hoogte te stellen van wat
door de autoriteiten gedaan wordt-.
Rijwielbanden voor bouwvakarbeiders.
Het- Plaatselijk Arbeiders-Secretariaat heeft
besloten aan liet Steuncomité Oorlogstee
stand alhier te verzoeken of het door dit
comité daarheen geleid kan worden, dat we
gens de ontzettende staging der rijwiel
banden, het comité voT'aan deze zou kun
nen aan chafien, distribueren en tevens te
gen een redelijken prijbescli kbnar stellen
ben b hoeve der bouwvakarbeider*, die cfoor
de te hooge pryzi-n voortaan niet meer in
Maat zullen zijn om buiten de gemeente te
kunnen werken, nog minder wanneer zy hier
werkloos zijn, en die ook geen gebruik van
arbeidskaarten kunnen maken en dan ge
doemd worden, werkloos te blijven, en zich
dan bij het comité moeten vervoegen om
steun. Het geldt hier ruim driehonderd:
lbo u w vakarb eiders.
DIT ONS LAND.
Uitvoer van ltooi?
Een lezer van het „Hbld." meent te we
ten, dat in weerwil van den slechten hooi-
p door
BEATRICE HERON MAXWELL ea
FLORENCE E. EASTWICK.
Naar het Kngelsch. 'iif!TI*T
fr7)
Mevrouw Pridham, die dat voortdurend noe
men van den naam van Felicia moest aaiihoo-
ren, weFd ton laatste bijna waanzinnig van
smart en toorn. Zij riep Agnes van hot bod aan
'don anderen kant van de kamer on zei fluiste
rend:
„Ik ga naar haar toe, om haar aan 't opreken
to krijgen. Er schijnt iets tusschoai hen bestaan
te hebben. Ik moet en wil hel welen."
Agnos, op wier schoon en rein gelaat de groot
ste smart te lezen stond, antwoordde zacht:
„Zou hert niet verstandiger wezen haar mot
rust te laten? Moeder, begrijpt u don niet wat
hot geval is? Ziet u niot in, dat Fee iemand be
schermt ten koste van zichzelven?"
Maar mevrouw Pridham was niet voor rede
livering of raad vatbaar. Voor hot eerst in haar
hocrsclizuchtig, krachtig bestaan was zij bijna
.waanzinnig van smart en boosheid. Zij maakte
zich los van Agnes' handen, die liaar trachtten
to weerhouden, en begaf zich haastig naar Fe
licia's kamer, waar zij binnentrad, terwijl de
belde meisjes er over spraken, wat zij doen
Zouden.
„Luister," zei zij op Heftigen toon. „Ik heb ge
noeg ontdekt van u en mijn zoon om te weten,
dat ge mij bedrogen hebt. Laurie heeft mij nog
«tooit ia rijn leven bedrogen; het ie due uw
oogst en de daarmee gepaard gaande hooge
prijzen (tot zelfs f 100 per 1000 K.G.), con
sent zal verleend worden voor den uitvoer
van 41/2 millioen K.G. hooi, terwijl zelfs de
militaire intendance verlegen is ora hooii en
maatregelen worden overwegen om, terwille*
van den veevoedernood, een „neo'slachting"
te gebieden.
Duitschers over den draad.
Te St-Kruis zijn 6 Duitscho soldaten er
in geslaagd over den electrisohen draad te
komen.
Maatregelen tegen gebrek aan veevoeder.
De minister van Landbouw brengt de
volgende maatregelen tegen gebrek aan
veevoeder ter kennis van belanghebben
den
Mede door den slechten hooioogst zal
er in den komenden winter ongetwijfeld
een groot gebrek aan \eevoeder ontstaan.
Daarom dienen alle mogelijke pogingen
te worden aangewend, om dit gebrek tot
den kleinst mogelijken omvang te bpperken
Dut zal kunnen geschieden door het zoo
veel mogelijk verbouwen van de hieronder
genoemde gewassen in de stoppels van
vruchten, die vroeg het veld ruimen, dus
na vroege aardappelen, wintergerst, rog
ge, karwdj, koolzaad, vlas, e. d., alsmede
door er voor te zorgen, dat er zoo weinig
mogelijk voedsel verloren gaat.
Daardoor zullen de akkerbouwers in
staat zijn een groot deel van de door hen
voor veevoeder geteelde vruchten, als man
gel wortels, voederbieten en koolrapen,
alsmede erwten-, boonen- en haverstroo
naar elders te verkoopen, om zelf produc
ten, die zij in normale jaren niet. of iti
mindere mate daartoe bezigden, als vee
voeder te gebruiken.
Van de gewassen die met kans op succes
nog na hierboven genoemde vruchten ge
teeld kunnen worden, zouden genoemd
kunnen worden de koolrapen, knolrapen
of raapknollen', overal waar nbg planten
verkrijgbaar zijn (voor het zaaien van
koolrapen is de tijd verstreken)de herfst
en stoppelknollen, zoowel op zand en
veen, als op lichte kleigronden per H.A.
heeft men 24 K.G. zaaizaad nooclig;
zoowel het kx>f aJs de knollen kunnen tot
zeer laat in den herfst worden gevoederd.
Ook leent dit gewas zich zeer goed om
in zijn geheel ingekuild te worden. De
wikken, op de zavel- en kleigrondenmen
heeft per H.A. ongeveer 2 HL. zaaizaad
noodig. Het bote-vzaad of zomerraapzaad
op alle grondenhoeveelheid zaaizaad 25
liter per H.A. Het groene gewas kan tot
laat in den herfst gevoederd \rordan en
tegen den winter worden ingekuild. De
gele mosterd, die op de meeste grondsoor
ten, gezaaid naar een hoe veeheid van 25
35 liter per H.A., nu nog een groote mas
sa blad produceert, dat, mits vóór den
bloei gemaaid en ingekuild, een goed vee
voeder wormt. Hot koolzaad op de betere
grondenhoeveelheid zaaizaad 2535 liter
per H.A. de groene massa kan gemaaid
en ingekuild worden. Van 'fc Westerwoldsch
en Italiaansch Raaigrasnu gezaaid naar
een hoeveelheid van pl.m. 65 K.G. per
H.A., mag men op de meeste gronden nog
een behoorlijke snede gras verwachten.
De spurrie, deze leent zioh vooral wor de
I'iehte zandgronden en is daar voldoende
bekend.
Behalve door het telen van een z. g.
tweede vrucht, kan bijkans iedere land
bouwer den nood helpen lenigen, door zoo
zuinig mogelijk met de stoffen, die waar
de hebben als veewoeder, om te gaan
Nog in vele streken van ons land worden
de koppen en bladeren van bieten niet met
die zorg verzameld, welke redelijkerwijs
voor den volgenden winter geëischt mag
worden. Tegen wat meer arbeid mag daar
bi.i niet worden opgezien.
Daarom zij er hier op gewezen, dat men
daar. waar men geen overvloed van jonge
klavers heeft, in den herfst zoo lang moge
lijk de koppen met bladeren versch dient
te vervoederen.
Van een gedeelte kunnen koppen en
bladeren van elkaar gescheiden worden.
schuld. Wie de man ook mag wezen, dien ge
gisteravond in mijn huis hebt durven binnenla
ten, ik ben er zeker van, dat hij het is, die Lau
rie in deze moeilijkheden, gebracht heeft. Indien
dat zoo is, dan zijt gij hot, die hem doodt. Ik
dring er op aan, dat ge mij dadelijk alles be
kent!"
„Moedor!" riep Theo vol afschuw.
Mevrouw Pridham sloeg geen acht op haar.
„Hoe kwam uw portret in het bezit van mijn
zoon?" ging zij voort. „Hebt u het hem gegeven
of aan een anderen man, die jaloersch was en
hem is aanbevallen? Verkiest u te sproken?"
„Ik heb hot aan Laurie gegeven," antwoordde
Felicia met een zachte, duidelijke stem. „Hij
heeft er mij om gevraagd, mevrouw Pridham."
„En u schreef er die woorden op voor hom?"
„Ja."
Het gebaar, dat mevrouw Pridham maakte,
was bijna als een slag.
„Beschouwde u-u zelf als zijn „eigen Feli
cia"? Verbeeldde u zich, dat mijn zoom met u
zou trouwen?"
Felicia bedwong haar stem en antwoordde
zacht: „Uw zoon vroeg mij of ik zijn vrouw wou
wordtin."
„Daar zouden wij nooit onze toestemming toe
gegoven hebben. Ik veronderstel, dat ge dit best
weet, en het hem zoo moeilijk mogelijk wenschte
te maken. Wist hij, dat u gewoon was naar he
neden te gaan nadat iedereen naar bed was,
voor geheime ontmoetingen met dein een of an
deren man?"
„Dat was ik niet gewoon," antwoordde Fe
licia.
„U ontkent, dat u gisteravond iemand ge
sproken hebt?"- -J K
„Neen! Dat ontken ik met.'-5 - i>
„En wist mijn *oon daar van?,9 s
De kopx>en blijven bewaard bot den tijd,
dat men wegens nachtvorsten geen versch
loof meer kan voeren, en al het andere
wordt zoo zorgvuldig mogelijk ingekuild.
Hij, die uitsluitend grasland heeft, zal
verstandig doen, zijn vee jrieb zoo lang ais
maar cenigszins mogelijk is buiten te laten
doch dit wat eerder op te stallen en te
voederen met gras, dat dan nog gemaaid
wordt van het land, dat men voor dit
uoel vroegtijdig zonder beweiding laat
liggen
Door alles, wat niet meer in verschen
toestand aan het opgestelde vee vervoerd
kan worden, zorgvuldig in te kuilen, kan
men laaf in den herfst nog heel wat kost
baar veevoeder verzamelen.
Ten slotte zal het i-n sommige streken
mogelijk zijn door hot maaien van groen
riet de beschikking te krijgen over veevoe
der, dat in verschen of ge-kuilden toestand
door de dieren gaarne gegeten wordt.
Ook zij hier in herinnering gebracht,
dab het haksclen van hooi cn stroo tot
besparing van deze voedermiddelcn leidt.
Zij, die een voor hen onnekende cultuur
van voedergewassen willen toepassen, of,
terwijl zc niet voldoende vertrouwd zijn
met het inkuilen van groenvoer, daarme
de willen beginnen, zullen goed doen,
vooraf het advies van den lvijksiandbouw-
leeraar of \eeteeltconr-uIent fn te winnen..
Gemeentelijke voorzorg.
De lurgêmeestcr van FLIoo (L.) heeft,
naar de „Limb. Kr." meldt, alle tophout (dou
wen) van de Ie vellen hoornen in de bce:.)-
&eu van Ant. Jurgens en bloc aangekonat.
Dit cm to vorkomen, dat door handelaren dc
prijs op- on en het hout bei ten dc ge
meen-- wordt. Dit hout wordt lateif
aan dc 'r, ion aren verkocht.
Smokkel:
Dinsdagmorgen werd bij aankomst van
den trein uit Amsterdam ten 10.19 te Nij-
megon door de douanen bij visitatie ont
dekt, dab in de wandkusseus van een Tij
tuig 2de kl. verborgen waren 24 blokjes
tin, wegende 35 K.G., om naar Duitschland
te worden gesmokkeld.
Het tin werd in beslag genomen en tegen
de conducteurs der H. IJ. S. M. -ie op
den trein dienst deden, werd proces-ver
baal opgemaakt. Hieruit moet dus worden
opgemaakt, dat de conducteurs betrokken
waren bij deze poging tot smokkelen.
Bij visitatie van de sleepkraan ,,Sieg-
rnund," op het punt naar DuitschJand te
vertrekken, werd door de belastingambte
naren te Lobifch een partij smokkelwaar,
bestaande uit spek, koffie, cacao, peper,
sajet e-n zeep gevonden, verborgen in een
daarvoor ingerichte ruimte achter de ka
chelplaat in het vooronder. In verband
hiermede werd de matroos J. S., wonende
te IJselmonde aangehouden en ter be
schikking van den burgemeester gesteld.
Vergadering van gisteren.
DE EXPORT-CENTRALE.
De lieer PATIJN verklaart tegen het
ontwerp te zullen stemmon, indien dit
niet gewijzigd wordt. Verschil lende bepa
lingen zijn echter goed bedoeld, doch zul
len in de praktijk geen nut hebbendaar
zal alles bij het oude blijven. Bovendien
blijft er veel onduidelijk en onopgelost.
Spr, is ook tegen een naamh vennootschap
ook op juridische gronden, gelijk spr. na
der betoogt.
De Regeering, zegt men, stampt de men
schen niet uit den grond voor oen Rogee-
ringsbureau- Maar, vraagt spr., dus wel
voor een vennootschap en waarom kon
men geen tijdelijke ambtenaren hebben
De personen zullen liever ambtenaren van
den Staat zijn, dan van particulieren. De
onderhandelingen met het buitenland gaan
niet beter als particulieren de leiders zijn,
omdat men in het buitenland het bureau
zal weten, doch ook daar weet men wel
hoe de vork in den steel zit.
„Ja?" Mevrouw Pridham's verbazing was zc-ó
groot, dat zij het woord ongeloovig herhaalde.
Nu volgde een oogenblik stilte Felicia zag
doodsbleek met diepe, donkere kringen om de
oogon vol glans. Indien mevrouw Pridham niet
waanzinnig geweest was van woede en verdriet,
zou zij het meisje dit beproevend onderzoek be
spaard hebben.
„Dan heb ik gelijk in mijn veronderstelling.
Laureuce is teruggekomen, omdat liij u verdacht
een dubbel spel te spelen. Hij" overviel u met
dien andoren man die hem daarop aanviel."
Theo wilde niot langer zwijgen. „Moeder! Als
u de waarheid maar wist!" riep zij uit cn sloeg
haar arm om Felicia heen. „Waarom vertel jc
het niet? Toe, zeg hot maar, Fee!"
Felicia zei niets. Zacht maakte zij Theo's arm
los en ging een weinig op zijde, zoodat ze me
vrouw Pridham's woedenden blik niet meer zag.
„Moeder," riep Theo onstuimig, „als Fee zich
zelf niet wil rechtvaardigen, dan zal ik het doen.
De man, die den vorigen avond in de hall was
voordat Fee naar benoden ging, was
„Theo denk aan je belofte!" Fee's verwij
tende stem weerklonk door de kamer. En in een
opgwenk, als een donderslag uit een heldere
luoht, besefte mevrouw Pridham de waarheid.
Zij" keek de beido meisjes beurtelings aan. bij
na of zij verblind was. „Belofte!" stamelde zij.
„Theo beloofde! Gij meent toch niet, dat
Zij zweeg, vrcezende de woorden uit le spre
ken de bevestiging vreezendc, waar zij zelf
om vroeg.
„Vraag het ons niet," zed Felicia. „Laat nie
mand anders het ons vragen, indien u het rao!
mogelijkheid verhinderen kunt, mevrouw. Als u
niets weet, kunt u niet godwangen worden hef
ie zeggen. Vergeet alles van Laurie eii mij. Wat
doet hof er toe of hij van mij" hield, ja of neon.
Hot ttü uit het zal er noodt meer iets op
We hebben een lichaam noodig zooala
thans het Laji-dbouw-exportbureau.
Wat regeeringstaak moet blijven, wordt
Ühans verwrongen tot het doel \an een
vennootschap van koophandel.
Voorts blijkt niet of dc Regeering de ex-
portbank nel inderdaad behoeft. Zij moet
staan ondcyr fcen behoorlijke fanamdieeïs
leiding. Spr. gelooft niet, dat men de Bank
noodig heeft en acht de voorgestelde re
geling allerminst geschikt.
Spr. vreest, dat da zaak hierop neer
komt, dat het publiek een rad voor oogen
wordt gedraaid, want van een garantie
der schuldbrieven is geen sprakeer is
alleen garantie voor het verlies, dat de
Ned. Bank zal lijden. Van een steunen
van de verkoopkoers door de Ned. Bank
is geen sprake. De sociale en financieele
to es thud van het buitenland leidt er bij
langoren oorlogsduur toe, dat de buiten-
landsohe debiteuren als dubieuze mogen
worden aangemerkt.
Wat nu do aandeelhouders betreft voor
een N. Vennootschap, groote industrieelen
zullen daar wel een duitje voor over heb
ben ter wille van het medezeggenschap in
deze oppermachtige maatschappij.
Do gemeenten zullen wel wijzer zijn en
de Kamers van Koophandel hebben geen
geld.
Ook de voorgestelde opzet komt spr. min
ot meer curieus voor. Stol voor, dab men
zegtde winst is voor mij (zooal'3 de Staat
doet, althans voor een gcdoelte), het ver
lies voor u (de maatschappij als zij er on
der gaat). Wat is dat voor een zaak? Spr.
acht. de op te richten Mij een juridisch en
financieel geclrooht. Spr. zou willen waar
schuwen voor de aandeelen enpast op uw
zakken.
In de praktijk moet dat alles uitloopen
op boerenbedrog.
Het uitgangspunt is geweest, dat men
de producenten en exporteurs wil <tocn
meedragen in het risico van den uitvoer,
maar dan late men het buitenlandsch pa
plier direct betelen en dit gvttandeeren
door de Nëd. Bank.
Het best zou zijn uitvoer tegen ruil-in-
voer van goederen en goud, doch ter wille
van politieke en economische redenen zul
len we crediet moeten blijven leveren in
het belang van het land en moet de ge
meenschap de risico dragen. Is die niet
groot, dan kan de Staat dit dekken, is het
risico groot, dan komt dit neer op de aan
deelhouders.
Spr. is bereid mee te gaan met centra
lisatie, maar op andere gronden gebaseerd
en niet rooals het daar ligt.
De heer VAN VUUREN wijst op den aan
drang van belanghebbenden, om een rege
ringsbureau in to stellen, 't Is ongcwenscht
door een N. V. te laten doen wat alleen
do Regeering feitelijk kan doen, of acht
de Rogéering het in strijd met haar waar
digheid zelf te doen wat zij van plan is
to laten doen. In de heffingen ziet spr.
gewone belastingen op ongewone wijze ge
heven
De E.-C. is als de oommissionnair, de
belastinggaarder. Niet aan de E.-G. ko
men de heffingen toch te>n goede, doch
aan dc schatkist.
Ook wonden op deze wijze allerlei mo
nopolies in het leven geroepen, welke
een deel der bevolking benadeelen, een
ander bevoordcclen.
De E.-C'. zal de transactiën der expor
teurs financieren, dat Ls iets nieuws. Maar
hoe zal de Bank eigenlijk werken. Spr.
zou het het beste achten, ah de Kamer
haar btxToelin.g in een motie r.eerlegde,
wanneer moties hier i>:ct cm u*::erediet
waren!
Spr. wil echter nadere uiteenzettingen
van de Rog cc ring afwachten.
De heer DRESSELHTJYS merkt. op. dat
voor deze wijze van indiening men een
soort vertrouwenskwestie heeft gesteld.
Intusschen moet men zich van de prak
tische uitwerking van een E.-C. niet veel
voorstellen, meent spr Dc Regeering wil
het systeem, ten opzichte van land- en
tuinbouw toegepast, nu ook overbrengen
mmiM IIM ■■■ia i i i
aan kon.en Wij wensehen alleen, dat hij beter
wordl, en 7.00 mogelijk dat wij hem voor
kwaad kunnen behoeden, liet kan mij niet sche
len, wat er met mij gebeurt, Dc raenschcn kun
nen denken wat zij willen. Zij mogen gelooven,
dat ik dat arme meisje vermoord heb als zij wil
len maar zij kunnen mij niet aan *t spreken
krijgen, als ik niet wil sprtk-.-n cn ik wil
niot. Ik zou mijn leven willen geven voor dat
van Laurie.
Al de aandoening, bedwongen gedurende de
uren van zic-lesmart, die woron voorbijgegaan,
klonk uit de haastige, ademlooze woorden, die
van haar lippen vloeiden; haar gezicht was wol-
sprekend van oprechtheid, cn toen zij zeide; „Zo
kunnen mij niet aan 't spreken krijgen, als ik
niet wil spreken en ik wil niet," begreep me
vrouw Pridham plotseling, dat zij een groote, on
zelfzuchtige liefde tegenover zich liad, een opof
fering van zichzclve ter wille van een ander, en
die ander was de zoon, dien zij verafgoodde.
Voor het eerst drong het lot haar door, dat Lau
rie, hoewel onrechtvaardig, betrokken kon wor
den in deze misdaad, die als 't ware vlak voor
liun deur was geschied, en dat al het onver
klaarbare in zijn gedrag een veel verder reiken
de en gevaarlijker beteekenis kon hebben dan
zij vermoed had.
Indien in Felicia's stilzwijgen zijn veiligheid
lag, welk oen dwaasheid zou het dan wezert,
haar tot spreken te dwingen!
„Indien ik onbillijk tegenover u gewcost beu,
dan spijt 't jnij," zei ze. „Ik wist nauwelijks wat
ik zei, want dit alles hoeft mij een grooten schok
Jgegevon. Als u Laurio liefhebt, zooals u beweert,
dan zult ge alleen denkon aan hotgeen goed
voor hem is."
Felicia stak haar heide handen naar mevrouw
Pridham uit als een smeekend gebaar niets meer
te vragen en zij weee naar de de«r.
op <le andere bedrijven. In hoeverre <k
bevoegdheid van de I^egeering gaat, valt
te bespreken.
Doch. iheè is nutteloos daarover thans
debat te voeren.
De Regeering, eenmaal bevoegd in te grij
pen, mag dit doen in den vorm, welken
ze het best aoht.Een N. V. kan staats
rechtelijk bevoegd worden een deel der
rijkstaak over te nemen meent spr.
De E.-C. kan.niet meer zijn dan een ad-
vïseerend coMege, want de minister blijft
verantwoordelijk voor het uitgeven der
consenten. Overigens begrijpt spr., dat de
toenemende Staatsbemoeiing moet leiden
tot fatale gevolgen, hetgeen leidt tot felle
critiek. Het ontwerp geeft daar g^»en aan
leiding toe en spr. heeft volkomen ver
trouwen in de Ministers van Landbouw
en Financiën, ofschoon er nog wel enkele
onopgeloste, duistere punten zijn.
Hierna wondt de vergadering verdaagd
tot Vrijdagnamiddag te halftwee.
De Maidenspeech van den nieuwen
Rijkskanselier.
Met betrekking tot de vergadering van
den Rijksdag van gisteren, mag worden
aangenomen, dat elke mogelijkheid op een
conflict ter zijde i3 gesteld. Het is den
kauselier blijkbaar gelukt een middenweg te
vinden, volgens het oordeel te Berlijn.
Dr. Michaelis heeft aan de meerderheids
partijen uiteenzettingen doen toekomen,
welke tot genoegen zijn uitgevallen; de ver
tegenwoordigers der meerderheidsparty en
hebben hunnerzijds zich bereid verklaard,
na de rede van den kanselier, geen lange
debatten te houden, doch slec-hts korte ver
klaringen af te leggen.
Het besluit der conservatieven, om de
motie af te stemmen, is twyfelachtig.
De „Kriegszertnng" verneemt, dat de
Poolsche partij zioh niet zal aansluiten bij
de zoogenaamde vredesmotie der meerder
heidspartijen, maar een eigen verklaring ml
afleggen.
De Rijksdagzitting van gisteren is door
het geheele volk met spanning tegemoet ge
zien. De vraag naar plaatsen op de tribune
was buitengewoon groot; om de weinig be
schikbare plaatsen was een ware strijd ont
brand.
In den Rijksdag zelf hesrschte van
's ochtends tot 's avonds groote bedrijvig
heid. Voortdurend hebben er be:prekingen
plaats tussohen de leiders de? groepen, om
zich te verstaan ten opzichte van de reso
luties.
De Rede van dr. Michaelis,
Dr. Michaelis hield de volgende rede:
„Nadat de keizer mij heeft benoemd tot
het ambt van rijkskanselier, treed ik heden
voor het eerst met het hooge Huis in ver
binding. In een hoogst ernstigen tijd is een
contenaarslast op myn schouders gelegd.
Het oog cp God gericht en in vertrouwen
op de Duitsche kracht, heb ik het ge
waagd en ik zal nu de zaak dienen met
al mijn kracht Van u verzoek ik vertrou
wen en medewerking in den geest, die ach
in dezen kring zoo heerlijk heeft getoond.
Op den hoogst verdienstelijken man, die
voor mij deze functie heeft bekleed, is
scherpe critiek geoefend, cii.iek. die vaak
vermengd was met haat en vijandschap. Ik
heb het gevoel, dat het waardiger geweest
zou £ijn, zoo deze vijandschap en haat ach
ter de gesloten deur waren gebleven. (Zeer
juist).
Wanneer jk niet vast overtuigd ware van
de gerechtigheid onzer zaak, dan had ik het
ambt niet aanvaard.
Wij mceten ons steeds 4e gebeurtenissen,
die drie jaren geleden plaats grepen, voor
oogen honden, gebeurtenis:en, die geschied
kundig zeker zijn en bewijzen, dat wy tot
den oorlog gedwongen werden."
De nieuwe rijkskanselier geeft dan een
verhaal over de oorzaak van den oorlog,
zooals ook zijn voorganger meermalen deed,:
om daarna te vervolgen:
Wij wyzen het verwijt van de hand, dat
de duikbootenoorlog
in stryd zou zyn met het volken- en het
menschelijk recht. Engeland heeft ons dat
Men 7.ag aan haar gezicht, dat zij spreken
wilde; maar zij kon niet, totdat zij zich tot Theo
wendde en haar hoofd vooro\er op den schou
der van hot meisje legde.
„Zeg aan je moodor," fluisterde zij, „dat ze
mij volkomen vertrouwen kan en dat, wat ik ook
doe, het zal wezen ter wille van Laurie - om
hem moeilijkheden te besparen."
„U weet het," zei zo. „Ik heb het van het be
gin af vermoed Felicia is dapper en goed, moe
der. Laurie's eer is veilig bij haar."
Mevrouw Rridham hoorde stilzwijgend toe ét
keerde terug naar Laurie's kamer; zij vond hem
opnieuw vervallen in denzeifden onhewecglijkeu
toestand, die aan den dood deed denken.
HOOFDSTUK XI
Op iedere tien vrouwen, die goed zijn, enkel eh
alleen, omdat zij niet iu aanraking gekomen
zijn met het kwaad, vindt ge een elfde,
die goed is uit overtuiging cn uit
liefde tot hel goede.
Agnes Pridham's vroomheid was bescheiden.
Iedere daad van vriendelijkheid of vroomheid en
toewijding, iedere opoffering van zelfzuchtige be
geerte of gevoel was ongedwongen bij haar ju
werd verricht met zulk een natuurlijke gratie,
zulk een afwezigheid van aanstellerij of voorge
wende nederigheid, dal zij, die er door begun
stigd werden, dikwijls vergaten er dankbaar voor
te zijn daar zij hot als „aangenomen beschouw-'
'den. nat Agnes er een genot in vond al het bes
te, dat zij te geven had, aan anderen af te slaan.
Er was één persoon, die in 't geheim een ver-
eering had voor do vriendelijke heilige met de,
gouden oogen, terwijl hij zijn hart goeselde voor-
het ontrouw worden aan de meeet geliefd#
grondbeginselen van zijn leven.
(Wordt vervolgd^..