De Wereldkrijg. No. 17595. LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 9 JülL Tweede Bfatf. Anno T917. Gemeentezaken. i Gemengd Nieuws, N Benoemingen en ontslag. Ter benoeming van eon leeraaf in de STransche taal aan de Kweekschool voor On derwijzers en Onderwijzeressen alhier, ter .Voorziening in de vacature, ontstaan door Jiet bedanken van den heer P. [Werkman, Wordt door B. en "W. voorgedragen do heer .W. Prins, onderwijzer aan 'do Fran- eche klasse, verbonden aan de Jongens- School 2de klasse èn de Meisjesschool 2de klasse. Voor do benoeming van een onderwijze res in de handwerken aan de O. L. School der 3de klasse No. 7, ter vervulling van de vacature, welke met ingang van 1 Juli a. s. is ontstaan door het bedanken van mej. W. H. Valk, worden voorgedragen: lo. mej. G. H. Klinkenberg; 2o. mej. M. A. W. Snijers en 3o. mej. H. Herweijer, allen werkzaam op een der gemeentescholen, al hier. Voor do benoeming van een opzichter van gemeentewerken, hoofdzakelijk voor de bruggen, waterwerken en wegen, worden door B. en W. aanbevolen: lo. J. Neute boom, opzichter bij de gemeentereiniging en 2o. M. Splinter, opzichter bg gemeentewer ken, beiden alhier, Door den heer J. Baak Jan., is wegens benoeming tot arrondisscmentsschoolopalener eerst te Hillegersberg en vervolgens te Lc-i-, den, «eervol ontslag verleend als hoofd eener 0. L. School. B. on W. stellen den Baad voor, dat ontslag to verleenen, met .ingang van 16 Juli a, s. Door B. en W. wordt mede voorgesteld met ingang van 1 October a, s. aan mej. J. H. Hoestra eervol ontslag te verleenen als leerares in de wiskunde, geschiedenis aardrijkskunde en het schoonschrijven, aan da H. B. S. voor Meisjes, .Wijzigingen in de gemeentebegrooting 1917. Overeenkomstig door B. en W, gedane mededeclmgen in het praeadvies, begelei dend liet kohier van de plaatselijk© directe belasting over 1917, zullen de begroeting wijzigingen moe- v den aangebracht. Het totaal be drag tier v>erhoogingen bedraagib nie*t minder dan 330,726.09, waarvan- de .voornaamste poeten Uitgaven voor de Stedelijke Fabrieken .van Gas en Biectriciteit 136,000. Het nadieelig saldo van de Stedelijke Gasfabriek is voor 1Ö17 geraamd op 14,056. Commissarissen der Lichtfabrie ken hebben evenwel, zooals den Baad be kend is, medegedeeld, dat volgens glo bale raming en rekening houdende met de onderstelling-, dat de bezuiniging op bet gasverbruik niet tot het uiterste be hoeft te worden doorgevoerd, een nadec- lig slot van 150,000 moet worden ver wacht; een verhooging van den bBgroo- tingspost met in ronde som 136,000 'is 'derhalve raad-zaam. Jaarwedden dér onderwijzers 51,558-50 Bij Raadsbesluit van 1 Februari j.l. zijn de jaarwedden van de hoofden der open- bare lagere scholen, van de onderwijzers ten onderwijzeressen van bijstand, alsmécfë van de onderwijzeressen in de nuti%© handwerken aan die echoic®, herzien. De meerdere kosten van deze nieuwe regeling kunnen voor 1917 worden ge raamd op 50,630. Uitgaven ten gevolge van de mobili- Batie van het leger en van de daarmede samenhangende buitengewone tijdsom- ©handigheden b. Uitgaven in verband met de voor- «iening van varkensvleeseh en ander vlee-seh 25,000. c Uitgaven in verband met de voorzie ning van brandstoffen^/ 15,000- Het reeds op de begrooting uitgetrok ken bedrag voor distributie van varkens vleeseh cn ander vleesch ad 10,000 zal niet berekond zijn. De maandelijksche uit gaven als basis nemende, zulen de uitga ven in 1917 pl. min. 35,000 bedragen- Een verhooging va-n den post met 25,000 achten B. en W. derhalve noodig. De besluiten betreffende de goedkoope cokevT^dói-ziiening/zal een uitgave van 15,000 plus '5000 ten laste van het dienstjaar 1917 medebrengen. Laatstge noemd bedrag is bereids van don post voor Onvoorziene Uitgaven" afgeschreven. Het bedrag van 15(000 moet dus nog ©p de begrooting worden geregeld- Het ©nder dit volgnummer uitgetrokkenbedrag ,van 20,000 en de daartegenover staan de ontvangbtpost ad 1C;500 zijn be- ei'emd voor den aan- cn verkoop van turf- g. Bijdrage aan het Steuncomité Leiden, Oorlogstoestand 1914 8344.42^. Ten ge velg© van den plotseling invallen den strengen winter scheen het wensche- lijlc een speciale ondersteuning te doen. Daarom werd uit het Leidscho Steun comité een sub-commissie, de z,g, Vorstcom- missie, gevormd, die zich met de regeling van die ondersteuning belastte. Aangezien het Steuncomité evenwel geen voldoende fond een voor dezo speciale ondersteuning be schikbaar had, deed het Kon. Nationaal Steuncomité de toezegging, de helft der bé- noodigde gelden voor zijn rekening te zul len nemen. Ten einde de zaak te doen slagen, Werd vanwege B. en W. toegezegd, dat de gemeente de resteerende helft zou bij passen, zulks in het vertrouwen dat een en ander ook de instemming zou hebben van den Raad. De kosten blijken nu bedragen te hebben 117.668,334. [Van dit bedrag hebben ver schillende werkliedenverenigingen f979.49 voor- haar rekening genomen. Van de res teerende som van f 16.6SS.85 ïs, gelijk ge zegd, de helft ten laste van het Kon. Nat. Steuncomité gekomen. Het 'door de gemeen J6 '0 betalen bedrag bedraagt dus' .Volga, 233a, Nadeelig paldo van het tg- dolijk levensmiddelenbedrijf 59.500. Het nadeelig slot is bg de vaststelling der begrooting geraamd op f40.500. Over het vierde kwartaal 1916 bedraagt het te kort 124.720. Hoeveel het nadeelig saldo in 1917 zal bedragen, kan de directeur, thans onmogelijkheid met ©enige juistheid op gé ven. Aannemende, dat het tekort vier maal het tekort over het laatste kwartaal 1916 of in rondo som f 100.000 zal bedra gen, moet dus de pest met f 59.500 worden verhoogd. B. en W. vreezon echter, dat ook een raming van f 100.000 voor 1917 nog te laag zal blijken te zgn. Daarentegen kunnen ook enkele posten ver laagd worden tot een totaal bedrag van f73.911.09, waarvan voor de kosten der verlichting f18.000, voor rente van tijdelijk ter voorziening van kasgeld opgenomen gel den f 17,000 en de onvoorziene uitgaven met f38.911.509, De .begroeting der uitgaven moet derhal ve met f256,815 word on verhoogd. De .ontvangkosten kunnen met een totaal bedrag van £274.815, waaronder met f43.315 aan hobfdelijken omslag, f200.000 als bijdragen van het Rijk uit de opbrengst der oorlogswinstbelasting; f27.000 terug gaaf door de bodrgven van aan ambtena ren en werklieden uitgekeerde duurtetoe- slagen. Verlaagd moet worden: ontvangsten van de Stedelijke Fabrieken van Gas en Eloctrï- citeifmet f 18.000, zoodat de begrooting der ontvangsten ook met f 256.815 kan worden verhoo'gd. Uitbreiding kapitaal Gas- eu Elektriciteits fabrieken. Onder overlegging van een uitvoerig rap port van comims. ariscen van bovengenoem de Fabrieken en met de mededeeling, dat z\j zich met de in dit schrijven vervatte voorstellen geheel kunnen vereenigen, geven B. en W. den ltaad in overweging: lo. good te keuren dat over 1916 voor normaio uitbreidingen der gasfabriek f61.500 <en "der Etectriciteitsfabriek f34.300 in ronde sommen is besteed; 2o., in verband met de sub lo. bedoelde uit breidingen het kapitaal der gasfabriek aan te vullen met f 55.000, onder bepaling, dat jaarlijks door de fabrieken aan de gemeente zal worden betaald d1/* pCt. rente van de door haar geleende kapitalen, en, dat, te beginnen met 1917, jaarlijks voor zooveel betreft liet aan do gasfabriek verstrekte ka pitaal 5 pCt en voor zooveel betreft het aan de Elektriciteitsfabriek verstrekte kapi taal 2Va pCt, zal worden bestemd tot af lossing van schuld of kapitaalbelegging; 3Fo. over te gaan tot vaststelling van den over- gelegden suppletoiren begroolingsstaat, groot f 105,000. Toeslag aan ambtenaren, enz. Zooala bekend is, werd in de Raadsver gadering van 21 December 1916 besloten de regelingen betreffende de uitkecring van een toeslag aan anibtenaren, beambten en werklieden der gemeente Leideii, vast gesteld bg Raadsbesluiten van 18 Mei 1916 en 27 Juli 1916 voor 1917 tot wederop- zeggens te bestendigen, behoudens eenige wijzigingen van formeel en aard. Op 12 Maart verzocht alsnu de Voorzitter en de secretaris van een Comité van een 11-tal vereenigingen van ambtenaren en werk lieden in dienst dezer gemeente, ter ver vanging van den bsstaanden duurtetooslag een tijdelijke loonsverhopging toe te 6taan volgens een in het adres nader aangegeven regeling. Hot komt B. en W. voor, dat er thans geen voldoende aanleiding bestaat, om tot toekenning van een dergelijke tijdelijke loonsverhooging over te gaan. De Raads commissie ad lioo tot onderzoek cler sala rissen J)£>opt, naar zij B. en W. heeft me degedeeld, binnenkort haar voorstellen be treffende de herziening der verschillende salarissen of salarisregelingen bij den Raad in te dienen, Het vaste voornemen van B. en W. is het. het daarheen te leiden, dat de nieuwe salarisregelingen, indien de Raad zulks wenscht, reeds met ingang van 1 October a. p., dus nog geruimen tgd vóór het begin van den winter, in werking kunnen treden. In verband met deze omstandigheid heeft het h. i. geen zin, om, nu ïn deze gemeente reeds sedert don .winter van 1915 uitkeering van een toeslag plaats heeft gehad, de be staande regelingen voor den korten tgd, dia nog vóór October verloopen moet, we der te herzien. Zg vertrouwen, dat er ook naar het oordeel van den Raad geen aanleiding is, om met de definitieve loons- herziening in het vooruitzicht, thans hog tot het toekennen van een tijdelijke loons verhooging te besluiten. Zoodra de definitieve loonsherziening is tot stand gekomen, kan tevens worden over wogen, of het toekennen van een toeslag door de omstandigheden nog gebeden is, en zoo ja, welke dio toeslag dan zal moeten zijn. Op grond van een en ander geven zij den Raad derhalve in overweging op het ver zoek .van adressanten en op de adressen van gelijke 'strekking afwijzend te beschik ken. Uit K a t w g k-a an-Zee meldt m"en ons: i Zaterdagmiddag beging mej. v. D. de on voorzichtigheid era zich bg het baden te ver in zee te begeven. Het gevolg hier van was, dat zij, geen grond meer voelende' en niet meer in staat om tegen den sterken stroom op te zwemmen, plotseling om hulp begon te roepen. De 1ste luit. II., die eveneens in haar' nabijheid aan het baden was, haar benarden toestand ziende, bereikte haar zwemmende' en beval haar, dat zij zich op den rug moest werpen. Luit JL het onmogelijke inziende om met haar zwemmende het strand te be reiken, ondersteunde haar zwemmende met do eene hand onder den rug, haar fet-eéda moed insprekende, want béiden dreven steeds verder in zee. Da bad-exploitant v. D. een bekwaam zwemmer had zich inmid dels 'eveneens met lijn en stok gekleed te water begeven. Ook de bad poli tie begaf zic-h' in zee, doch inziende, dat op deze wijze,^zon- der gevaar voor eigen leven, waarschijnlijk niets meer te redden viel, bracht hij onmid dellijk do gereed staande boot te water. Met eenige toegesnelde personen was dit het werk van een oogenbjik. Ondanks den sterken strooien den Bin ken golfslag, bereikte men in zeer korten' tgd, de in gevaar verkeerendo personen, die daarop met een weinig moeite, doch ge lukkig nog in redelijken welstand ia de boot konden worden gehaald. Op het tijds'ip, dat de boot bij mej. v. D. on luit. H. was aan gekomen, had ook v. D. deze personen zwem mende bereikt en mej. v. D. reeds bij haar arm vast gegrepen. Ongelukkigerwgze schoot de boot over v.' D. heen, waardoor deze nu "zelf in gevaar verkeerde van te verdrinken. Een roeispaan werd hem toegestoken en dank zij zijn tegenwoordigheid van geest, greep hij die nog vast en werd hg in de boot ge haald. Wanneer mej. v. D. de waarschuw urnen, door den bad-exploitant v. E. en de baapo- litie S. gegeven,' had opgevolgd, zou een en ander niet he&ben plaats gehad, waat beiden hebben haar meermalen gewenkt, dat zij niet zoo ver in zee moest gaan. Een woord van lof voor het kranig, moe dig optreden van v. Dv, doch inzonderheid eetLWoord van hulde aan den lstea luit. H„ aan wien mej. v. D. stellig te danken heeft, dat zij niet in de diepte is verdwenen. Naar. men ons verzekerde, heeft ook de badpoliti© S. zich uitstekend van baar taak.gekweten. In dobuurt. van den Schiedam- schen dijk te Rotterdam, hebben gisternacht groote vechtpartijen plaats gehad. Om streeks kwart over twaalf wilde een. viertal agenten -een einde maken aan een vechtpartij tüsschen een vijftigtal perso- rfen nabij de Blcekersteeg. De vechtenden koerden zich tegen de politie die de me nigte met do sabel uiteenjopg. In nachtkroe gen, in de Zevenhuissbeeg, en do Blceker steeg, verzamelden zich echter do vcchtlusti- gen weder. Inmiddels had de politie verster king gekregen. Een inspecteur njet een 10- tal agenten deed de café's ontruimen. Her haaldelijk heeft men daarna van sabel en gummistok gebruik moeten maken. Do me nigte groeide steeds aan. Nadat de politie schoten in de lucht gelost had, werden do gemoederen kalmer. Bij de charges hadden personen min of meer ernstige verwondin gen opgelöopen. In een politiepost werd ie mand verbonden, die een sabelhouw over de linkerhand had gehad, in het- Zieken huis aan den Coolsingel een ander, dio een hoofdwond opgeloopcn had. - Eerst om kwart over tweeën was de rust hersteld. Oollatierecht. De Hervormde Gemeente te Almelo heeft drie predikant- plaatsen. Twee daarvan behooren tot do particuliere oollatie van mr. A. F. L. Graaf van Rechter en Limpurg. Toea eenige jaren geleden in een vaca ture moest voorzien worden, heeft do ker- keraad den heer Yan Rechter en verzocht, van zijn collatie-recht afstand te doen. Het antwoord op dat verzoek luidde on geveer als volgt naar ds. Melcbers in het „Wkbl. v. d. Vrijz.-Herv." meedeelt dat de houder van het oollatierecht het niet in het belang der gemeente achtte, dat prijs to geven, en dat hij niet bereid was, daarovor in correspondentie of discussie te treden. Do Almelosche predikant is van meening, dat de eenige weg, om van dergelijke mid del -eeuwsche zaken af te raken is, dat bij wetgeving aan het bestaan daarvan een ein de wordt gemaakt. In het derde der thans nog geldende ad ditioneel© artikelen van de in 1887 herziene Grondwet, staat „Do heerlijke regten Betreffende voor- clragt of aanstelling van personen tob open bare betrekkingen zijn. afgeschaft. De opheffing der overige heerlijke reg ten en de schadeloosstellingen der eigena ren kunnen dóór de wet worden vastgesteld en geregeld." Laten wij hopen, dat bij de vorderingen die de democratie in ons land en daarbuiten heeft gemaakt, straks bij een volgens al gemeen kiesrecht gekozen Kamer een Mi nister het initiatief neemt, of, laat deze hot na, een lid der Tweede Kamer, om een ont werp van wet in te dienen, waarin aan hot bestaan van deze rechten een einde wordt gemaakt. („Hbld.i!) Gisteren herdacht do? oud- stijdor Johannes van den Boom, te Voort- kuizen, zijn 100sten. verjaardag. Op nau welijks 15-jarigen leeftijd nam hij in 1832 reeds dienst, als tamboer, bij de mobiele schutterij, dio destijds, in verband met don Belgischen opstand, in Noord-Brabant ge legerd word. Vervolgens heeft hij in Oost en West-Inchgediend. UitdegraohtteMiddelburgis opgehaald -een ijzeren geldkistje, dat geble ken is afkomstig te zijn van de inbraak, wel ke aldaar in den nacht van 27 op 28 April in het kantoor der Zeeuwsche Kolenmaat- schappij plaats gehad heeft. In het kistje bevonden zich enkele gereedschappen, die zeer zeker bij de inbraak goede diensten bewezen. In verband met deze inbraak bevinden zich de kuipersknecht H. M. en drie zijner zoons zich nog steeds in voorarrest. Zomorvorsfc. Vrijdagnacht heeft het in Friesland gevr.oren! Henri Ter Hall Raadslid. De Haagsche driehoekcorr. van ,,Dö Tel.'* schrijft Het naburige, vreedzame Rijswijk heeft een politiek-artistieke daad verricht: Hen ri ter Hall is in de vroedschap gekozen. Do Revue-Koning... t De ldezers hebben hem een glorierijke ©- verwinning bezorgd, want hij had ï&lfe <8* meeste stemmen. Hij is liberaal. En bij heeft veroorzaakt, dat eenige aftredende heeren van rechts, waaronder het antirovolution- naire Kamerlid, P. Van Vliet, wethouder, met elkaar in herstemming komen. De li beralen hebben met Henri ter Hall dus een zetel op de> Rijswijksche coalitie veroverd. Dat is een teeken des tijdis. Onze t/onecl- spclers, humoristen,' komedianten enzoo- voorts zullen, voor zoover zij er een poli tiek© overtuiging op na houden, wel 'tot de linkerzijde behooren. Welnu, misschien is hun populariteit, van dien aard, dat zij, candidSaat gesteld voor Raad', Staten of Kamer, aanstonds overwinnen. Laten de linksohe partijen het eens met hen probee ren, vooral tegen het volgend jaar, als ook vrouwen verkiesbaar zijn. Onze aardige actrices zullen in de vertegenwoordigende colleges geen slecht figuur maken, en mis schien, dat zij er op het gebied van kome die-spelen zelfg nog heel wat kunnen loe ren, Zij zullen er misschien een nieuwe Too- rceelschool doorloopen. Voorloopig is echter alleen Henri ter Hall kekozen cn wij wachten met belangstelling af, hoe hij zijn kunst in den Rijswijkschen raad zal beoefenen. Exam en-vragen, Neem een volwassen' hoogs!: beschaafd en ontwikkeld Indiër' die nooit in koude gewesten Is ge weest, lezen we in de „Preanger-Bode" en vraagt hem de volgende zinnen in te vul-! len: Ga niet op het gs, indien Ga niet op het ija, tenzij.,. V Ga niet op het ijs. opdatrr" (Wedden, dat hij er weinig van terecht brengt? En waarom? Omdat hij geen „blasse Ahnung" heeft van het ijsvermaak, dat in Indiö totaal onbekend is. Ja, hij zal er wel eens van gehoord of gelezen hebben, maar een goede voorstelling van de gssporfc heeft hij niet, kan hij niet hebben. Het zou onbilljjk zijn van hem te eischen dat hij zoovel aan vreemde land- en vol kenkunde zou gedaan hebben. Gij zoudt hem cvongoed de vraag kunnen stellen: Beschrijf mij eens een Nederlandscho stad. Toch rijn die drie vragen dezer dagen ge steld. Aan wie denkt go wel? Aa^ kin deren, aan Indische kinderen van 'een jaar of twaalf! Hot was. een deel van het examenwerk voor de toelating tot de hoogere burgerscholen. Geen examen in land- en volkenkunde, maar in de Neder landache taal! Het schijnt, dat je tegenwoordig een soortement Indische professor Veth moet zgn en heel Holland in je vestjeszak heb ben, om tot een Indische H. B. S. toe gelaten te worden. Ik stel voor, bij het eerstvolgende toela- tings-examen voor de H. B. S. in Holland de volgende zinnen ter invulling op te ge ven: Wandel niet op een sa wak, tenzij Spring nfefc op een gètèq, indien Speel nfet in 'n klappertuin, opdat We zullen eens zien, wat de Hollandsche kinderen* daarvan terecht brengen. En toch zjjn sawah's, gètèq's en klap pertuinen meer voorkomende dingen d3n bevroren rivieren, grachten en slooten. 8ÏÏITEHUNDSGHE BERÏCHTEB. Troonafstand van den Keizer van China. Keizer Hsuan Tung heeft reeds- weer af stand van den troon gedaan. Do ex-premier Tuan Sji-Jui deelt mede. dat h\j de .monarchisten Vrgdag aanviel en uiteendroef bji Langfang. De republikeinen zijn genaderd tot op 10 mrflen van Pekhig, den vijand voortdurend vervolgend. Li a Juan Hungr de ex-president, heeft Tuan Sji-Jui benoemd tot premier en'gaf bem het presidentszegel ter overbrenging aan Teng Kuo Sjang, flic zich bereid heeft verklaard op le .treden als president van do voorloopïge regeering te Nanking. jQo republikeinen hebben de strategische punten bij de buitenwijken van Peking bezet Een minneljjke schikking is waarschgnlgk. Do 11-j'arige keizer van China, die thans afstand van den troon heeft gedaan, draagt twee namen, Hsuan Tung eu Pou Y. Het is thans ook de tweede keer, dat hjj afstand van den troon doet, want op 12 Februari" 1912, dus toen hg 6 jaar oud was, heeft liij' daartoe ook ai eens „besloten". Hg is de' achterneef van do gewezen keizerin, die op 27 November 1911, toen China tot oen repu bliek werd verklaard, ton val werd gebracht O ^Ingrijpende binnenlandschc hervormingen ?n Duitschland geëischt. De Berlijnscho correspondent van do „Koln. Volksztg." meldt: Gebeurtenissen van historisch© betcokenis vindon plaats. Zonder voorkennis van het Cen trum eischto Erzborger in do hoofdcommissie van den Rijksdag ingrijpende hervormingen, zoowel in do binnenlandsche als in do buiten- landsche politiek," en eon vrede zondor annexa ties en zondor schadeloosstelling. Do sociaal-democraten steunden hem onmid dellijk. Do leider van het Gontrura, dr. Spahn, ver klaarde, dat het Contrum niets had geweten van Erzbergers optrodon. Do staatssecretaris sen Von Gapello en Holfferich begtreden Erz- berger. Deze herhaalde zijn aanvallen, dio grooto opschudding teweegbrachten, cn zette nogmaals zijn standpunt uileen. Graaf Wcstarp, do kider der conservatieven, viel Erzbcrger lieflig aan. Do conservatieven wilton met hem ooit woer iets to maken heb ben'. Dc kanselier nam het woord, en weigerde zich tc binden aan do formule; Vrede zonder annexaties en schadeloosstelling. Naar aanleiding hiervan wQ.rdt in een offi cieus bericht in do „Köln. Ztg." tot kalmte aan gemaand. Do keizer heeft zich ass&ddoilijk na 'zijn te rug koer te Berlijn naar den rijkskanselier be geven. De sociaal-domocraton hebben besprekingen roef den rijkskanselier gehouden. Zij eischteu onmiddellijke invoering van het parlementaire stelsel; onrniddellijko benoeming van leiders van alle partijen tot ministers en staatssecretaris sen; en onmiddellijke invoering van hot Rijks- dagkiesrécht in Pruisen. De liberale fractie eischte, evenals Erzber ger persoonlijk, invoering van het parlementai re stelsel. Na oen redevoering van den rijkskanselier en nadat verschillende afgevaardigden het woord hadden govoerd, werd de zitting van de hoofdcommissie uit den Rijksdag verdaagd. De rijksk.M nselier voerde Zaterdag nog belang rijke besprekingen met de nationaal-liberale, de mocratische en sociaal-democratische partijlei ders. De sociaal-democraten verlangden een ondub belzinnigo verklaring, of do regeering nog staat op het standpunt, vastgesteld in de verklaring van 4 Augustus 1914, m.a.w.: of zij uitsluitend een verdedigingsoorlog voert. Von Bethrnann heeft gisteren een onderhoud met den keizer gehad, dat wel anderhalf uur durrde Hongeropstootjea in Dusseldorf. To Dusseldorf vonden ernstige onlusten plaats. Een aantal winkels, waar levensmidde len voorradig waren, werden door vrouwen .cn opgeschoten jongens geplunderd. Do ,,Voss. 2%." ie van meening, dat Bel gen en Russen hiertoe hebben aangezet. Een groot 'aantal personen word in 'hechtenis genomen cn eenigen werden den volgenden dag terstond tot 10 jaar gevangenisstraf ver oordeekh Ook to Düiseldorf, Stettin, Gledwitz en Hin denburg zijn honger-onlusten voorgekomen. To Gleiwilz cn t© Hindenburg werd wel militaire hulp ingeroepen, doch geschoten word er niet. Allo vergaderigen zijn ver boden. Er is ook hier sprake van ophitsing door vreemdelingen. Te Stettin werden verschillend0 lieden die gevangen genomen werden deze onlusten hadden op 18 en 19 Juni plaats tot zware straffen veroordeeld. Een gevecht met deserteurs. Te Pautin, bjj Parijw, had 'n kloppartij plaats tuaschen de politie en 'n aantal d ser- teur3 die met revolvers op de politie schoten. Een agent werd gedood, 8 gen larnrs en poli tieagenten gewond. *t Geluid van de schoten lokto een talrijke menigte, die do deserteurs trachtte te lynchen. Slechts met de grootste moeit© konden, ze in veiligheid gebracht wor den. De Diiitscbe socialistische meerderheid door de censuur beschermd. Gedurende de beraadslagingen in de Sak- sisohe Tweede Kamer, deelde de afgevaar digde Beger, redacteur van do ..Leipriger Yolksz.", mede, dat deze bedreiging had ontvangen, dat zijn blad terstond te zullen worden verboden, to verschijnen, wanneer het ging polemiseer^n met het nieuwe or gaan te Leipzig van de sociaal-democratische meerderheid. De Duitsclio staatssecretaris van Binnenlandsche Zaken aan woord. In de contrale commissie van don -Duit- sohen Rijksdag sprak de staatssecreta ris van binnenlandsche zaken met woor den van waardeering over de grooto of fers, die het Duitsohe volk brengt. Hg gaf een overzicht over de vooruitzichten van den. aanstaanden oogst in Duitschland en do verbonden landen. Over de kokm-kw;stia verklaarde de staatssecretaris, dat op het oogehbük de behoefte gmoter is dan dé pro ductie. Het .evenwicht moet worden h rsted, eenerzgds door een ve^me rd rin^ d r pro ductie, andTZjdi door bteniinivin~en, waar deze mogelijk zijn. Do niet dit doel noo üge? maatregelen zijn ontworpen en zullen woru den toegepast. De bevolking zal er op kun nen rekenen dat ze voldoende brandstof voor huiselgk gebruik zal krggen. Het vertrouwen van den staatssecretaris op de werking van don duikbootenoorlog is ongeschokt. Kapitein Bothorst heeft op 16 Juni uiteengezet» dat Engeland in do laatste' maanden zijn tonnage tot het uiterste ge bruikte voor den aanvoer' van levensmidde len en dat ten koste van den aanvoer van' grondstoffen die voor de Enge'sche industrie van vitaal belang zgn. Hg voegde hieraan toe, dat het zoo niet langer kon gaan, zonder ernstig nadeel voor do toerusting van het leger. 'De oogst in Engeland is ondanks allé inspanning niet' grooter dan hot vorige jaar. Engeland is nog steeds aangiwozen op Ame ikaa-so' eö aanvoer. Amerika staat bigkbaar ook dit jaar voor een onvoldoenden oogst, zoteder dat da3r gelgk in het vorige jaar reserved uit heb verloopen jaar ter beschikking staan. Met het oog op al deze omstandigheden kunnen de Engelsohe [staatslieden slechte met hartklopping de toekomst tegemoet ziete. De staatssecretaris toonde met cgfèrs aan, dat Engeland in afzienbare^ lijd slechts nog over een tonnage zal beschikken, die voor, zijn behoefte, ook al is deze nog zoo beperkt,' niet meer voldoende zal rijn. De duikboot- oorlog was voor Engeland een onafwendbaar noodlot, indien wij slechts beslist bltfven volhouden. Dat weten de Eggelsche staats lieden. Lloyd George's uitlating: „Wij heb ben ze beet", is slechts bluf, waarachter def beduchtheid loert. De Engelsche staatslieden rekenen thans niet meer op phaatastischel middelen van afweer, niet meer op een on-» mogelijk landbouwprogramma, niet moer op militaire beslissingen te water of te land. Zg rekenen nog slecht3 hierop, dat w'g ver liezen, dat onze inwendige aaneensluiting verbroken zal worden. Het Duitsohe volk» weet wat op het §pel staat, daarom zal hei Duitschei volk den wil en de kracht bézitten to volhard n, in do sekurhaU d&b saoom (tri vrod» ®£$Lroeien.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1917 | | pagina 5