Pak me mee.
414e Staatsloterij.
SPORT.
Uit ds Omstreken.
De Rijksdag over de
Oorlogsdoeieindem
flnzp uitgezochte collectie Dameshoeden
is een bezoek overwaard. H. A.
TIMMERMAN, Hofleverancier, N.-Rijn 46.
AGENDA VAN DE WEEK.
Woensdag?
Nutszaal: Propaganda-avond afd. Leiden
Hel.-Soc. Yer. 8 uur. i i
Donderdag'?
Oegstgeest, „Oud-Poelgeest": Zendings
rad. Halftwee.
Noordzeekanaal: Studentenroeivredstrijd, 2
feur.
Vrijdag:
Stadszaal: Concert Maatschappij voor Toon
kunst, 8 uur.
Donderdag, Vrijdag, Zaterdag.
Pieterskerkgracht 9Tentoonstelling
Vereeniging „De Kunst om de Kunst",
van 1012 en van 25 uur. (Vrijdagavond
ook van 7—9 uur).
Dagelijkss
„Imperial-Theater", Stationsweg, avonds
5B uur.
Thalia Bioscope en Variété-Theater, Haar
lemmerstraat 52, 7 uur. 'a Zondags alleen
8 uur. (Woensdag- en Zaterdagmiddag ook
2 uur).
„Hollandia-bioscoop"' Oranjegracht S uur.
(Woensdag- en Zaterdagmiddag ook 2 en
5 uur).
Op de algemeene vergadering zal worden uit
gebracht. Zij sluit met f 131.281.941/?, waarhij
een tekort is van f 3984.2572.
Tot directrice van dc op te richten Huis
houdschool te Rotterdam is benoemd mej. M.
Bokcls, onderwijzeres aan de 1ste Openbare
vWerk- en Leerschool te Amsterdam.
Te Grave is gekozen, bij enkele candi-
laatstclling tot lid van de Provinciale Sta
ten van Noord-Brabant in de vacaturc-Coo-
len, de heer J. v. d. Ven, te Zeeland, candi-
Jaat der R.-K. Kicsvereeniging.
Het was gisteren vijf en twintig jaar
geleden, dat dr. F. J. Los, te Leiden ge
promoveerd op een studie over Wilhel
mus Brakel, zijn intrede deed te Bruclieni.
Vijf jaren later aanvaardde deze leeraar
een beroep naar Alkmaar; in Jb99 vertrok
hij naar Barneveld; in 1905 naar Friezen
veen, welke standplaats hij in 1900 met
Koudekerk aan den Rijn verwisselde. Sinds
£•7 Augustus van het .vorige jaar telt Am
sterdam's Hervormde' Gemeente hem onder
haar leeraren.
De jubilaris mocht vooral uit zijn vrrige
Gemeenten velo blijken yan belangstelling
ontvangen. Een tweetal fraaie albums,
vergezeld van geschenken, bewezen Jioe men
den leeraar nog niet was vergeten. Ook de
tegenwoordige Gemeente liet zich niet on
betuigd. Een deputatie uit den Kerkernad
kwam haar hartelijke gelukwenschen n-
bieden, en l^et bleek hoezeer de arbeid van
dezen leeraar, in woord als geschrift, wordt
gewaardeerd.
Zondag a.s. hoopt dr. Los in de Nieuwe
Kerk een gedachtenisrede uit te spreken.
Dr. P. E. Verkade, assistent bij het
onderwijs in de Warenkennis aan de Ned.
Handels-Hoogeschool, te Rotterdam, is be
noemd tot conservator der Warenverzame-
ling aan die Hoogeschool.
De gewone audiënties van den Mi-
sister van Staat, Minister van Binnenland-
sche Zaken, en die van den Minister van Jus
titie zullen Zaterdag a.s., niet plaats hebben.
Te Leeuwarden bestaat sedert eenige
'jaren, voor hen, die in de hoofdkerk der
Ned.-Herv. Gem. de godsdienstoefening wen-
Echen bij te wonen, de verplichting om aan
Öen ingang van dit kerkgebouw voor 5, 10
©f 20 cents zich een toegangskaart aan te
schaffen.
Dit kaartjesstelsel, met daaraan verbon
den rangen- en standensysteem, heeft steeds
veler afkeuring ondervonden en meermalen
is op afschaffing er van aangedrongen, doch
de bate van. ongeveer f 5000 per jaar kan
Éiet gemist worden.
Thans heeft de Kerkeraad aan de lidmaten
voorgesteld, om ieder per jaar een gulden
bij te dragen, als vergoeding voor zitrecht
de godsdienstoefeningen.
Dc ontbinding der Kamers.
Het gerucht gaat, dat de Regeering on
middellijk na aanneming van de Grondwets-
herzieningsvoorstellen door de Eerste Ka
mer en afkondiging daarvan, het besluit tot
ontbinding van de Staten-Generaal aal uit
vaardigen „op termijn."
Dit besluit zou dus eventueel reeds aan het
einde dezer week te verwachten zijn.
Kamerverkiezing Den Helder.
Bij de gisteren in het kiesdistrict Den
Helder gehouden verkiezing voor een lid
van de Tweede Kamer (vac. mr. Th. H. de
Meester) waren 6385 stemmen uitgebracht,
waarvan op de heeren P. J. Oud, te Ommen,
(vrijz.-dem.) 2264; A. P. Staalman, te Den
Helder, (chr.-dem.) 1993, en O. Thomassen,
te Den Helder, (soc.-dem.) 212S stemmen.
Herstemming alzoo tusscben de heeren
Oud en Thomassen.
Jaarwodden llyksveldwacht.
Met ingang van 1 Januari I9171 zijn de
bezoldigingen bij de Rijksveldwacht vastge
steld als volgt:
Voor de districts-command anten, tevens
inspecteurs der Rijksveldwacht, op f2030,
welke telkens na twee jaar dienst in dien
rang, met f200 'sjaars wordt verhoogd,
totdat een bezoldiging van f3000 'sjaars
is bereikt; voor de Rijksveldwachters (bri
gadier-majoor) op f 1100 's jaars; voor do
Rijksveldwachters (brigadier) op ten minste
f1000 en ten hoogste f1050 'sjaars.
Voor de overige Rijksveldwachters op ten
minste fSOO en ten hoogsto f900 'sjaars.
De bezoldiging van de- beambten wordt
.verhoogd als volgt: vofW do Rijksveldwach
ters (brigadier): na 6 jaren dienst in dien
rang met f50 'sjaars; voor de overige
Rijksveldwachters, na 6 en 10 jaren dienst
in dien rang, tot f850 en f900 'sjaars.
VIJËDË KLASSE.
Trekking van 16 Mei.
Hos. 5107, 8G63, 13335, 20910 f 1000.
Hos. 5404, 13031, 15391, 17S26, 188G3,
f 400.
Hos. 1468, 8688, 10100, 19478 f 200.
Hos. 3562, 6569, 108S9. 12412, 192242,
J9S86, f100.
Prijzen van f 70.
48 203 222 230 2G9 280 308 338 733
769 826 865 870 909 918 953 1134 1255
1257 1413 1490 1502 1571 1611 17G2 1822
1939 1946 2101 2141 2283 2561 2723 2S97
2959 3046 3088 3333 3441 4258 4353 4360
4413 4426 4533 4649 4691 4771 6223 5329
5591 5662 5678 5716 5721 5859 6137 6138
6156 6164 6178 6459 65G6 6611 6852 7093
7160 7170 7235 7391 7325 7665 769S 776G
7790 7825 7827 7889 7966 8193 8199 8228
8262 S322 8325 S479 SG70 8985 921S 9648
9723 100G3 103S5 10435 104G8 10549 10314
10942 11188 J12S4 11G82 11798 11933 12051
12184 12204 12306 12434 12560 12G9G 13092
13234 13304 13377 13552 13761 13S06 13SG3
13955 14035 14200 14315 14377 14693 14726
14S49 14S63 14983 15272 15292 154GS 15532
15642 15G61 15791 15931 15956 15965 16136
16169 16181 16308 164G1 16488 16525 165GG
1G581 16745 16842 17275 17369 17412 17475
17744 17883 17901 17942 18100 18132 18179
18303 18410 19244 19277 19425 19525 19G1S
19659 19738 19739 1997S 20078 20144 20274
20403 20738 20840 20935
Nieten.
9 26 57 100 148 186 193 195 234 258 2G2
310 348 396 413 475 476 548 G30 717 746
773 807 864 880 9o9 1030 1049 1032 1153
1210 1224 1252 1284 1400 14S7 1505 1506
1508 1513 1633 1704 1710 1811 1821 1828
1301 1951 2023 2073 2084 2103 2151 2160
2301 2308 2310 2401 2451 24G5 2509 2515
2543 2544 2557 2560 2585 2617 2737 27G3
2776 2S25 2827 2851 2S98 2911 2924 2910
3012 3140 31G5 3247 3280 3307 3353 3475
34S5 3497 3505 3520 3525 3605 3G43 3669
3692 3701 37S2 37S4 380S 3S17 3824 3933
3956 3963 4088 4105 4114 4189 4331 4342
4534 4578 4602 462S 4672 4768 4802 4817
4876 4921 5009 5022 506G 5081 5113 5190
5247 5251 5346 5354 5465 5480 5490 5511
5569 5578 55SS 5607 5619 5628 5643 5GG4
5679 5756 57G9 5795 5816 5S19 5826 5884
5903 5908 5984 6037 6075 6Ó80 6132 6212
6214 6219 6233 6358 637S 6473 6505 6554
6596 6600 6610 6617 6627 6658 G703 6723
6740 6764 6824 6850 6869 6878 6903 6907
6910 6942
-7162 7192 7236 7392 7510 7525 7530
7549 7553 7570 7691 7709 7721 7765
7811 7S37 7943 7976 7988 8018 8095
8109 8146 8162 8170 8178 8194 8213
8278 82S7 8296 8301 8443 S465 8475
8609 8736 8776 8794 8826 8829 8844
8962 8979 9038 9048 9056 9075 9130
.9267 926S 93,55 9451 9563 9563 9571
9591
96S9 9697 9778' 9943
10020
30068
10077
10079
10115
10146
10173
10176
10186
10289
10436
10457
10479
30501
10536
10568
10599
10610
10628
10651
10668
10694
10918
10928
10937
10963
11002
11019
11026
11048
11086
11114
11165
11172
11193
11207
11239
11253
11304
11311
11332
11366
11744
11783
11931
11953
12015
12017
12086
12098
12132
12138
121S9
12215
12250
12298
12357
12375
12420
12533
12572
12609
12655
12666
12670
12786
12900
12995
13037
13077
13078
13182
13231
13483
13516
13589
136S2
13697
13733
13789
13809
13915
13973
1397S
14025
14053
14111
1-1117
14217
14238
14299
14303
1434-1
14368
14495
14567
14629
14640
14667
14750
14799
14811
34870
14948
15119
15123
15163
15271
15309
1535S
15391
15398
15509
15541
15550
15606
15668
156S9
15707
15754
15771
16833
15S92
15919
15923
15937
15981
159S6
16026
16033
16131
16159
16255
162S9
16299
16314
1G407
16457
16467
16481
16517
16659
16664
16686
16712
16716
16S27
-16860
16957
16999
17053
17166
17189
17234
17-235
17240
17256
17308
17330
17333
17334
17404
17422
17518
17532
17534
17565
17621
17632
17642
17666
17678
17710
1775G
17843
17852
17857
17914
17938
17984
18025
18039
18052
18172
18202
18205
18260
18262
18330
18442
18448
18465
1S167
18506
18516
18551
1S567
1S5S2
1S6S3
1S6S4
1S706
1S756
18822
18942
18949
1S95S
18959
18972
18989
19034
19054
19087
19097
19113
19123
19164
19221
19256
19270
19275
19297
193-11
19350
19353
19472
19524
19633
19720
19748
19757
19818
19929
19850
19858
19910
19921
19931
19936
19954
19997
20001
20017
20OS6
20273
20277
20296
20396
20-112
20422
20521
20714
2072S
20733
20750
20816
20827
20922
RECLAMES a 40 CEHT PER REGEL.
A LA CORSETSERE RAMONDT.
LEIDEN. Brecstrnat 34. Tel. Int. 1425.
Corsets naar maat. Ook
volgens medisch advies.
6670 1 i
Voetbal.
NEDERLANDSCHE VOETBAL-BOND.
IProgrnuiina voor Donderdag
(Hemelvaartsdag.)
Groningen: Be QuickWillem II; Utrecht:
U. V. v.—Go Ahead; Schiedam: S. V. V.—
A. F. C.; Rotterdam: Feyenoord't Gooi.
(Serie wedstr ij den L. A. V. j
„De Sportman."
Ook op Hemelvaartsdag gullen twee wed
strijden gespeeld worden voor het kampioen
schap ,van Nederland. „Willem 11" moet naar
Groningen bij „Be Quick" on bezoek en „Go
Ahead" gaat naar Utrecht.
Eindelijk zullen dan toch eens de serie-
wedstrjjden van de L. A. V. „De Sportman"
beëindigd worden. „De Sportman" heeft dit
maal veel tegenspoed gehad en we hopen
daarom dat morgen veel vergoed zal wor
den door een flinke opkomst van het publiek.
„L. F. C." komt reeds te 10 uur tegenover
de reserve le klasse „H. V. V. II" in het
veld en te 11 uur „L. V. V." tegen haar klas
genoot „V. U. C." Hoe de uitslagen ook
mogen zijn van deze wedstrijden, in elk
geval zal de eindstrijd aantrekkelijk zijn.
Wint „L. F. C." van „H. V. V. II" en „L.
V. V." van „V. U. 0." dan krijgen we twee
Leidscke clubs in de finale, verliest b.v. „L.
V. V.", dan komt „L. F. C." tegen „V.
.V. C."
„V. U. C." is een Haagsch elftal, spe
lende tweede klas „N. V. B." Ze sloeg o.a.
dit seizoen nog „Vitesse" (Arnhem) met
40 voor den Holdert-Beker.
S por td ag „L. S. O."
Naar men ons mededeelt heeft de heer
H. W. Fischer, wethouder alhier, een me
daille beschikbaar gesteld voor de wed -
strijden van de „L. S. 0." op den 2en Pink
sterdag.
Wandelen.
60-K.M.-r e c o r d.
Morgen, Hemelvaartsdag, zal de hear Van
Woerkens, lid van de Haagsche Sportver-
eeniging „Steeds Voorwaarts", een club-re
cord over 60 K.M. snelwandelen op zijn
naam trachten te vestigen en wel binnen
71/2 uur. Het vertrek is bepaald op 9 uur
van de Groenmarkt te 's-Gravenkage. Ge-
loopen wordt over Haagsche Schouw, Oegst.
geest, Sassenheim, Lisse en Hillegom tot
Kilometerpaal 30. Vandaar weer terug langs
dezelfde route. De wandelaar hoopt weer
terug te zrjn op de Groenmarkt om ongeveer
4 h 4i/3 uur 's middags.
X
Het eerstvolgende nummer bevat o.a. als
voorplaat: Het aftreden van Z.Exc. Bosboom,
Minister van Oorlog.
Voorts: Bloeiende Cactus (Ecliino-Cactus).
Bezoek van een gezelschap van Medici,
aan het stoomschip „Jan Pietersz. Coen".
Te Nieuwendam heeft een hevige brand ge
woed, waardoor een viertal gebouwen in de
osch werden gelegd. Uit het Bloembollen
land, met 3 foto's. Eiigclsche troepen door
kruisen een door lien veroverd dorp aan het
"Westelijk front. Bij een bombardement
van het Britsehe hospital tc.Saloniki, wer
den vele gewonden patiënten gedood. Tom
mies uit de loopgraven een luchtje scheppen
de. Het verwijderen van dooden uit de
loopgraven. Een verlaten loopgraaf.
Bezoek van Ghinccsehe Studenten aan het
Westelijk front, met 2 foto's. Militaire
Hu isvJijt-Tcn toonstelling te 's-Gravcnhage.
Troopeninspectie door H, M. de Koningin in
dc omgeving van Voorst. Een groote ramp
te Davos. Een groote brand te Sclüédam.
Een nioderne Hercules. En onverbrand
baar mcnsch. Èen zoogenaamd Romp-
mensch te Berlijn. Bezoek van H.M. de
Koningin on Z. K. H. de Prins aan de Cen
trale Militaire HuisvJijt-Tcntoonstelling te
's-Grayenhage.
Een pagina Caricaturch door Ton van Tast.
AARLANDERVEEN.
Voorzitterde loco-burgemeester, de wet
houder C. van Egmond. Afwezig de hee
ren Van der Lee, Van Dam, Van Dijk cn
Van den Bosch.
B. en W. Btellen voor naar aanleiding
van een daartoe ingezonden adres thans
over te gaan tot toezegging van subsidie,
te verleenen voor het Fonds tot Werkloos
heidverzekering, hetgeen de Raad goed
keurt.
Het voorstel tot wijziging van do veror
dening voor het gas- en electriciteitsbe-
drijf werd goedgekeurd zooals dit vorige
week plaats vond in den Gemeenteraad van
Oudshoorn.
De vergadering wdrdt hierop gesloten.
BODEGRAVEN.
Bij de door notaris ICriisemann gehou
den publieke veiling van een hofstede met
wei- en hooilanden in Oud-Bodegraven, be
nevens het huis aan den Overtocht met den
zoogenaamden tolakker, alles eigendom van
den heer W. van der Gissen hebben de ver
schillende pcrceelen hiervan te zamen opge
bracht f 65.400.
Hot perceel hooiland, dat ten verzoeke van
het Aartsbisdom van Utrecht werd geveild,
is gekocht door den heer L. do Kruif voor
f 1890.
BOSKOOP.
Alhier is een kindje van twee maanden
aan nekkramp overleden.
KATWIJK-AAN-ZEE. I iZlIf-"
A. van JKIiijii. f
Hedennacht is alhier plotseling overleden
de heer Adriaan van Rhijn, in den ouderdom
van ruim SI jaren. De overledene, die zich
met het oog op zijn leeftijd reeds velo jaren
uit het publieke leven had teruggetrokken,
heeft zich op velerlei gebied bijzonder ver
dienstelijk gemaakt voor deze gemeente.
Wij zullen slechts een greep uit dit rijke
leven naar voren brengen. '.Een reeks van
jaren was hij voorzitter van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken alhierj voorzitter
secretaris van de Vereen, ter bevordering
der Nederl. Visscherrj afd. Katwijk; mede
oprichter van de Naaml. Vennootschap Ree-
derij Katwijk-aan-Zee; voorzitter-commissa
ris van de Gemeente-Spaarbank, enz. Ook op
kerkelijk gebied stond hij vooraan, hetgeen
kan worden aangetoond uit het feit, dat hjj
vele jaren het ambt van president-kerkvoogd
bekleedde. Voor de ontwikkeling van deze
gemeente heeft hg zeer veel gedaan. Zoo
heeft ,hij met wijlen den heer A* 0. de
Ridder buitengewoon geijverd voor de tot
standkoming van de berghaven. Helaas, bei
den hebben de verwezenlijking daarvan niet
mogen beleven.
De heer M. A. Lindhout. onderwij
zer aan de bijzondere school, hoofd de heer
J. Hol trust, alhier, is in gelijk betrekking
aan de Keucheniussckool te Barendrecht be
noemd.
Bjj de verkooping werden de panden
gekocht door: twee woningen aan de Sche-
veningschestraat, genummerd 16 en 20, door
den heer L. van Duyvenbode JEzn. voor
f 1600 en f 1725; één woning aan de Schev.-
straat, gen.- 18, door den heer Z. v. d.
Boon voor f 1675; een perceel bouwter
rein aan de Van-Mels-kade door den heer
A. den Haan voor f4950; één woning aan
de Meerburgkade en een pakhuis aan de
Haven door den heer J. Riethoven v. f 2700.
KOUDEKERK.
Te Utrecht is geslaagd voor het akte
examen L. O. do heer A. A. Kranenburg,
alhier. -
LISSE.
Gisteren vervoegde zich hij den burge
meester een Duitscher, die uit België als sol
daat naar Nederland was gedeserteerd, om
dat hij over eenige dagen naar het front
moest. De man is werkzaam gesteld bij een
patroon alhier.
In liet „St.-Agatha-Gestioht" vierde
gisteren de Eerw. Zuster Synelotia, van de
orde^lcr Franciscanessen, onder zeer voel blij
ken van belangstelling haar zilveren jubi
leum als religieuze.
VOORSCHOTEN.
Van hier is per gemeente-ziekenwagen
C. Gerrits, 19 jaar, naar het ziekenhuis te
Leiden vervoerd. Dr. J. W. P. Franssen
constateerde een vermoedelijk geval van
nekkramp.
WASSENAAR.
Do verkiezing van een lid van den Ge
meenteraad ter vervulling van de vacature
jhr. J. Hooft Graafland, is bepaald op
Dinsdag 29 Mei a.s. de stemming en de
herstemming zoo noodig op 12 en 19 Juni
d. a. v.
Het fanfarekorps „Excelsior" gaf
Dinsdagavond zijn eerste uitvoering in de
tent op bet Plein.
ZOETERWOUDE.
Stemgerechtigde ingelanden van den
Room- of Meerburgerpolder vergaderden
gisteren in café „Het Witte Huis", alhier.
Hot bundergeld werd bepaald als vorige
jaren op f 5.50. In de plaats van den heer
S. J. van der Stoel, die wegens 70-jarigen
leeftijd moest aftreden als voorzitter, werd
gekozen diens zoon de lieer J. P. van der
Stoel en als poldermeester in de vacature-
O. Captein de heer A. Rietkerk.
KERKELIJKE BERICHTEN.
R ij n s b u r g. Chr. Geref. Gem. Hemel
vaartsdag 's morgens te tien uren, docent P.
J. M. de Bruin, van 's-Gravcnhage.
x
Gisteren heeft do Rijksdag onder groote
belangstelling zijn zitting gewijd aan een
bespreking der interpellaties over de oor
logsdoeleinden. In de straten rondom het
gebouw was het vol- en op de tribunes was
geen plaats onbezet. Ook waren een aan
tal Oostenrijk-Hongaarsche sociaal-demo
craten, die op weg naar Stockholm waren
tegenwoordig.
Er waren twee interpellaties, n.l. een
der conservatieven door Rösicko toegelicht
en een der socialistische meerderheid, door
Schneidemann ingeleid.
De interpellatie der
conservatieven.
Rösicko zeide o. m.Terwijl de dappere
troepen onder stroomen bloed het verover
de terrein vasthouden, dringt de soc.-dem.
partij den rijkskanselier naar een onmid-
dellijken vrede zonder schadeloosstelling en
annexaties. Het Rijksbestuur kwam aan de
soc.-dem. eischen buitengewoon ver te ge-
moet, zoodat de soc.-dem. partij bevoor
rechting geniet boven do andere partijen
en het kcizerwoord„Ik ken geen par
tijen", niet meer geldt.
De O.-H. regeering liet .verklaringen in
do pers verschijnen, welke do beschouwin
gen van het partijbestuur niet ver ontloo-
pen
Scheidcmann verklaarde in 1916 te Brcs-
lau, dat hij beslist kon aannemen, dat de
kanselier het eens was met de soc-dem.
opvatting en besluiten, althans met de be
doeling er van. Daarop volgde een voor
zichtig dementie van de.„Nordd." Des
niettegenstaande deden de soe.-dem. her
haaldelijk voor hun meening een beroep op
den kanselier. Deze toestand moet worden
opgehelderd. Wij houden het soc.-dem. par-
tijbesluit voor zoo noodlottig, omdat dit
niet-nationale, om niet- te zeggen anti-na-,
tionalo en internationale belangen voor
staat (instemming rechts, lawaai links).
Door do soe.-dem. methode wordt de oor
log verlengd. De Entente hoopt op onze
oneenigheid. Wilson wil geen vrede met de
Hohenzollerns, maar in do Duitsche harten
zit do monarchie zoo stevig, dat de laagheid
van do Entente of van Wilson haar niet
verdrijven kan.
Wij voeren een verdedigingsoorlog, heb
ben echter machtsuitbreiding noodig ter
waarborging van onzo verdedigingstoerus
ting en versterking van onze volkskracht.
En, afzien van schadeloosstelling betee-
kent dat wij den last der rnilliarden tien
tallen jaren lang zullen moeten drjgcn.
De interpellatie der
meerderheid s-socialisten.
In zijn betoog zeide Scheidemann o.m.
„Het partijbestuur verlangt niet een on-
middellijken vrede, maar een optreden van
de socialisten van allo landen, gelijk wij
doen. Mijn uitlating te Breslau had de
strekking dat de kanselier verklaard had
niets to doen te hebben met de petitie der
zes verbonden, hetgeen de tegenstanders
prikkelde.
„Wij staan op hetzelfde standpunt als
op 4 Aug. 1914, en verlangen de territoriale
jntegriteit van Duitachland, do waarbor
ging van zijn economische zelfstandigheid
cn ontwikkeling. Wij weigeren echter ook
heden do overweldiging van vreemde volke
ren.
De veroveringspolitici roepen om machts
uitbreiding, gebiedsuitbreiding, geld, grond
stoffen. Dat kan alleen een nationaal
georganiseerde rooverbende
willen. (Storm van verontwaardiging
rechts.)
Het^ betrekken van den keizer in deze
agitatie heeft tengevolge dat de keizer
voor den al-Duitschen waanzin en het uit
breken van den oorlog in het buitenland
aansprakelijk wordt gesteld en onophoude
lijk beschimpt wordt. Een spoedige vrede
door overleg is een geluk voor E.uropa-,
Negen en negentig procent van alle volken
zien met hoop en verlangen naar Stock
holm.
Indien Frankrijk en Engeland van an
nexaties zouden afzien, Duitschland daar
aan echter vasthouden, dan hebt ge-xe-
volutio in het land. (Storm van ver
ontwaardiging, aanhoudend Pfui-geroep
geroep Weg van de tribune.)
De president roept den spreker tot de
orde. (Levendige toejuichingen.)
ScheidemannNu, zoover is het nog
niet. De vijanden zien immers niet van
annexaties af. Eindelijk moet een voor alle
zijden rechtvaardige vrede worden geslo
ten.
Ik ben vast overtuigd, dat geen vrede
gesloten kan worden, zonder dat de grens
palen worden verplaatst. Maar dat moet
met wederzijdsch goedvinden geschieden*
Leve de Vrede. Leve het Vrije Europa.'*
De rede van den Rgks-
kanselier.
De Rijkskanselier het woord nemend, Zeidc
daarbij o.a. het volgende:
„De zooeven toegelichte interpellaties ver
langen van mij een programverklaring in
de quaestie van onze oorlogsbedoelingen/
Het afleggqn van zulk een verklaring in
het tegenwoordige oogenblik zou de belan
gen van het land niet dienen (zeer juist!)
daarom moet ik haar weigeren (bij
val in het midden). Sedert den winter van
1914/1915 wordt ik dan van de eene dan
van de- andere zijde gedrongen om onzo
oorlogsbedoelingen zoo mogelijk tot in bij
zonderheden (levendige uitroepen rechts:
Neen! Neen!), ze worden eiken dag vaei
mjj verlangd (geroep rechts: maar geen bij
zonderheden!) openlijk uit te spreken.
Om mij tot spreken te dwingen werd ge
tracht mijn zwijgen over de oorlogsdoel-
programma's der verschillende partijen en
richtingen als instemming uit te leggen.
Daartegen moet ik opnieuw heslist protes
teeren. Wat ik telkens over onze oorlogs
doeleinden kon zeggen, heb ik hier in den
Rijksdag openlijk gezegd. Het waren alge
meene grondtrekken en konden niet meer
zijn. (Zeer juist in het fiftdden).
Duitschland en de bondge
noot e n.
De onlangs opgedoken bewering, dat er.
in de vredesquaestie eenig raeeningsverschil
met onze bondgenooten zou zijn. behoort tot
het gebied der fabelen. (Levendige herhaal
de toejuichingen bij de middenpartijen.)
Ik begrijp het Arerzoek om duidelijkheid,
dat van rechts en links weder tot mij wordt
•gericht, maar bij het bespreken van het oor
logsdoel kan voor mij slechts het eenige
richtsnoer zijn een spoedig en tegelijk ee#
gelukkig einde van den oorlog (levendige
toejuichingen), meer mag ik niet zeggen,
meer mag ik niet doen. Zooals thans de din
gen staan legt de algemeene toestand mij
terughouding op en dus zal ik die terughou
ding betrachten en ik zal mij door geen
aandrang, noch van de zijde van Scheide
mann, nooh van den kant van Rösicke van
mijn weg laten afvoeren. (Daverende lang
durige toejuichingen, handgeklap, geroep bij
de Centrumpartij: „Rösicko is begonnen",
luide vroolijkheid).
Ik zal er mij niet van laten afbrengen
door het woord,dat Scheidemann meende
op dit 'oogenblik, nu aan de Aisne en bij
Atrecht het trommelvuur weerklinkt, het
volk te moeten toewerpen de mogelijkheid
van een revolutie (luide, stormachtige toe
juichingen, handgeklap). Het Duitsche volk
zal met mij toonen dat het dit woord niet
begrijpt. (Applaus).
Als ik onder den invloed van iets of
iemand sta, dan is het onder den invloed
van mijn volk, dat ik alleen te dienen heb,-
welks zonen gemeenschappelijk om het be
staan vechten, trouw geschaard om den kei
zer, dien zij vertrouwen, en die hen ver--
trouwt J
Geen voorwaarden genoemd.
Denkt iemand dat hij bij de huidige con
stellatie van onze westelijke vijanden fijor
een programma van afstand en verloochening
deze vijanden tot den vrede zal kunnen bren
gen? (Luide instemming). En daar komt
het toch maar op aan, moet ik dezen, ion--
zen westelijken vijanden, ronduit een ver-»
zekering geven die hun veroorlooft zonder
eenig gevaar voor de eigen verliezen dcH
oorlog tot in het oneindige te doen voort
duren?
Moet ik het Duitsche Rijk naar alle kan
ten eenzijdig aan een formule binden; (zeer
goed) die ten slotte toch maar een gedeelte
van de gezamenlijke vredesvoorwaarden om
vat; die eenzijdig de door onze zonen en
broeders met hun bloed veroverde resulta
ten prijs geeft en die alle andere rekeningen*
onbetaald laat?
