OFFICIEEtE KENNISGEVING.
Mo. 17520.
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 10 April.
Tweede Blad. Anno 19TT.
Eerste Kamer.
Grondwetsherziening.
M aximiun prijzen.
Hi© Tabel hiernaast.
LEVENSMIDDELEN.
f
B. HUISHOUDELIJKE A&TIKELEN,
i.
Het Voorioopig Verslag ie verschonen
nopens de voorstellen tot herziening van de
Grondwet.
Allereerst wordt uitvoerig gehandeld over
tie opportuniteit der Grond-
jwe tsherziening.
Na een bespreking der vraag, ol de tyds-
)D ma handigheden de behandeling van een
Grondwetsherziening toelaten, waaromtrent
natuurlijk groot verschil van gevoelen be-
Btond, werd de ontbinding der bei
de Kamers besproken, volgende op de
laanneming en bekrachtiging dor wetsont
werpen.
Brengt, zoo werd betoogd, een ontbinding
Bleeds eigenaardige bezwaren mede, naar
dien tot het optreden der nieuwe Kamers
de Kegeering elk contaot met de Volksver
tegenwoordiging moet derven, thans zal een
lonthinding tot hoogst bedenkelijke toes.an-
den kunnen leiden, na ten gevolge van den
Oorlogstoestand telkens op het onverwachtst
Iwetteljjke maatregelen moeten worden ge
troffen, en de Volksvertegenwoordiging mits
dien meer dan ooit onmisbaar is. In dat
yerband werd de aandacht gevestigd op wat
Ben zou kunnen noemen do burgerlijke mo
bilisatie, waarvan een voorbeeld is te vinden
in het, wel is waar later teruggenomen, art,
van de Schepenvorderingswet.
De noodzakelijkheid van het ijlings tot
Stand brengen van dergelijke regelingen,
Iran, zoo meende men, zich eiken dag plot
seling voordoen. Hoe stelt de Regeering zich
ivoor in dusdanigen nood te voorzien, wan
neer er geen Staten-Generaal kunnen wor
den opgeroepen? Na de ontbinding moge
Bet nog 2ooveel spoed tot het verkiezen van
nieuwe Kamers worden overgegaan, nood-
Bakelijkerwijze zullen toch verscheidene .we
ken daarmede zijn gemoeid, wil het door
de Grondwet voorgeschreven hooren der kie
ners tot zijn recht komen.
Ook om financieels redenen
hadden sommige leden bedenking tegen de
herziening in dezen benarden tijd. Z(j acht
ten het bezwaar niet gering, dat het budget
Bet een uitgaaf van ettelijke millioenen zou
verhoogd worden, ten gevolge van het
nieuwe artikel 192. Binnen drie jaren zou
den nu voor aanzienlijke bedragen aan
nieuvye belastingen moeten worden opge
legd, terwijl de bestaande de natie reeds
zoozeer drukken, als gevolg van de tijdsom
standigheden.
Hiertegen werd opgemerkt, dat de groo-
tere uitgaaf van Staatswege, uitvloeisel van
bédoeld artikel, niet als een vermeerdering,
maar veeleer als een verschikking van
'lasten is te beschouwen. Hetgeen tot nu
toe vrijwillig voor het bijzonder onderwijs
ivas opgebracht, zou voortaan als belasting
aan den Staat worden betaald, maar thans
verdeeld over allen, zooals de voorstanders
Van het bijzonder onderwijs de kosten van
Öe lieutrale Staatsschool mede hebben moe
ten dragen.
Het werd door onderscheidene leden be
treurd, dat de Regeering, de.herziening der
Grondwet tor hand nemende, haar zulk
toon beperkt- karakter had gege
ven. Het kiesrecht en het onderwijs zijn vol-
Btrokt niet de eenige onderwerpen, die wij
ziging vereischen. Als zoodanig noemden zij
de 'regelingen ter zake van de Troons
opvolging en van d"e gemeente
besturen. Wat dit laatste punt betreft,
werd meer in het bijzonder gewezen' op het
onvoldoende der regeling van de artikelen
143 en 144 der Grondwet. Veel meer dan
thans dient de wetgever de handen vrij te
krijgen ten aanzien van de gemeentelijke be
stuursinrichting.
Sommige leden betreurden de samen
koppeling van twee onderwer
pen als kiesrecht en onderwijs,
waartusschen geen intrinsiek verband be
staat. Zij meenden, dat men er aldus toe
werd gebracht, om, ter verkrijging van een
voordeel op een terrein, op een a-tder gebied
toe te stemmen in veranderingen, die men
misschien als verderfelijk voor ons land zou
hebben afgewezen, als men de zaak afzonder
lijk en op zichzelf beschouwd, en daardoor
beter naar haar innerlijke waarde, beoor
deeld had. Een dergelijke wijze van behan
deling kon niet in 's lands belang" wensche-
lrjk worden geoordeeld.
Hiertegen werd opgemerkt, dat -de beide
onderwerpen wel is waar in zooverre op
zichzelf staan, dat ieder naar zijn innerlijke
waarde moet beoordeeld worden en men niet
verplicht is, als men uit beginsel art. 80 of
art. 192 bestrijdt, ter wille van het een ook
het andere te aanvaarden, maar dat een
zeker verband niet is te ontken
nen. Zij bevatten heide het resultaat van
een lange ontwikkelingsperiode in de maat
schappij; zij zijn beide de uitkomst van een
langdurigen strijd.
Onderscheidene leden betuigden instem
ming met het voorgestelde algeme'ene
kiesrecht voor mannen, waardoor
eindelijk het stelsel van het attributieve
kiesrecht dat sleohts een theorie ia
wordt prijsgegeven.
Eenigen konden zich niet vereeni-
gen met het afkeurend oordeel
over het geldende kiesreoht. Het
had zeker gebreken, waarvan niet het ge
ringste was de invloed van het kapitaal, om
dat daardoor kiezersteelt op verschillende
wijzen mogelijk was. Maar toch had de
Kieswet-Van Houten het groote voordeel,
dat zij een zekere zelfstandigheid als grond
slag van kiesbevoegdheid aannam; een zelf
standigheid, die, naarmate de welvaart toe
nam, door bijna allen kon bereikt worden.
Ten aanzien van het vrouwenkies
recht stelden enkele leden op den voor
grond, dat men in aanmerking dient te ne
men, dat de tijd voor een finale regeling
van het vrouwenkiesrecht nog niet i3 aange
broken en daarom het voorstel terecht al
leen de mogelijkheid inhoudt; om aan de
vrouw het kiesreoht te verleenen.
Verschillende leden hadden vrouwenkies
recht liever algemeen aanstonds
bij de Grondwet zien ingevoerd,
dan de beslissing daarover am dea gewonen
wetgever opgedragen. Onmiddellijk na het
tot-stand-komen van de Grondwetsherziening,
althans na de eerste toepassing van de ad-
ditioneele artikelen, zou men voor de nood
zakelijkheid van een nieuwe herziening van
het kiesrecht geplaatst worden. Hartstoch
telijke aandrang tot invoering van vrouwen
kiesrecht _zou niet uitblijven en de eenige
oplossing zou zijn invoering van algemeen
stemrecht voor vrouwen, zooals dat voor
mannen nu in de Grondwet wordt voorge
steld.
DE BURGEMEESTER DER GEMEENTE LELDEN brengt ter algemeene konnis,
dat met ingang van 3- April 1917, door den Minister van Landbouw, Nijverheid
•n Handel zijn vastgesteld de volgende MAXIMUMPRIJZEN.
£>d hierboven voor boter en kaas ge
noemde maximumprijzen gel-den niet voor
Voter en kaaSs bereid -onder Rabbinaal toe
licht en do voor Cichorei, peekoffie on
suiker genoemde maximumprijzen gelden
niet voor Cichorei, peekof6e en suiker be
reid onder Rabbinaal toezichtgedurende
tde periode eindigende 16 April e.k.
De speciale maximumprijzen door den
Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel vastgesteld voor bepaalde gemeen
ten, blijven voor deze gèmeentên van
JterOoht, ook ail wijken zij af van die sub 3
genoemd.
Dc groothandel en tusschenhandelprij-
*cü zijn te verstaan franóo station van
bestemming spoor, boot of laatste veer,
tenzij bij het betrokken artikel anders is
bepaald.
De prijzen mogen ornlcr geen voorwaar
den verhoogd worden, noch \»jor verpak
king noch voor thuisbezorging, noch voor
eenige andere door den verkooper' te ver
richten werkzaamheid, kunnende intus-
Bchen levering in verpakking en thuisbe
zorging slechts worden verlangd voor zoo
ver dié gebruikelijk was.
De maximum-kleinhandolprijzen gelden
voor elke aflevering, al dan niet a contant,
echter met <li=cu verstande, dat bij afleve
ring op crcdiet ecn_ toeslag iuag worden
hbrekend vnu ten hoogste Ya pCt. per
luaand, indien het crediet wordt verleend
sop uitdrukkelijk verzoek van den kooper.
HET IS NIET GEOORLOOFD AAN
»EN VERKOOP EENIGE BIJZONDERE
iVOORWAARDE TE VERBINDEN, MET
(NAME NIET DIE VAN HET BIJKOOPEN
VAN EENIfJ ANDER ARTIKEL.
Voor onderdeelcn van do eenheden in de
prijslijst bij de verschillende artikelen ge
noemd, mag geen verhoogde prijs in reke
ning worden gebracht tenzij deze in de
lijst vermeld staan, .zullende intusschen dè
groothandel en do tussohenhandel niet ver
plicht zijn kleinere hoeveelheden te leveren
dan de bij de,n maximumprijs vermelde
eenheid.
Kladden over do niet inachtneming van
bovenvermelde maxima-, alsmede wenscken
om voor bepaalde, op de lijst niet vermel
de-artikelen maxima vast te stellen of wel
om, met liet oog op de plaatselijke om
standigheden wor deze gemeente wijziging
in de maxima te brengen, behooren te
worden gericht tot den Burgemeester,
Raadhuis Kamer No. 10, of tot den
Directeur van. den Gemeentelijken Keu
ringsdienst, Hugo de Grootstraat 82.
Overschrijding van de Maximum-prijzen
wordt overeenkomstig de Distributiewet
gestraft 'met gevangenisstraf van ten
liougste MER JAAR of 'TIENDUIZEND
GULDEN BOETE, onverminderd do moge
lijkheid vnu verbeurdverklaring der goe
deren.
Dc winkeliers zijn verplicht lijsten, hou
dende de maximum-prijzen, op een van den
openbaren weg af duidelijk zichtbare
plaats op te hangen en opgehangen te hou
den. Deze lijster zijn gratis verkrijgbaar
aan het Gemeentelijke Levensmiddelen-
bedrijf Visokmarkt 18.
De Burgemeeeter voornoemd,
N. 0. DE GIJSELAAB.
Leiden, 5 ApriMOlT.
1. Goederen, aangewezen ingevolge art. I der Distributiewet 1616, bj] beschikkingen van 9 September 1916, No. 72286
afd. Handel (Nederl. Staatsort. No. 218), 2 Januari 1917, No. 777, afd. Handel, 10 Januari 1917, No. 3062, afd. Handel,
22 Januari 1917, No. 6950 afd. Handel, 8 Maart 1917, No. 16874 en 15876 aid. Handel, 14 Maart 1917, No. 54961/86 Rijksbureau
voor de distributie van Graan en Meel on 8 April 1917 No. 28600 afd. Handel (Nod. Staatscrt. resp. No. 1, 8, 18, 58, 63, 79).
L Regeeringsmeel, voor zoover dit dient
voor het bakken van Regeeringsbruinbrood
of voor verstrekking op broodkaart
2. Rogge wordt niet- aan den verbruiker
te koop aangeboden of verkocht.
8. Aardappelen, met uitzondering van
eventueel nader bekend te maken soorten
4. Groenten, t.w. de volgende stapel
groenten
a. Roode kool
b. Gele kool
0. Uien
d. Ilriesche en andere soorten fijne peen
e. Flakkeesche of Hillegomsche peen
f. Knolrapen
en de volgende vatgroenten:
g. Pronksnijboonen
h. Dubbele spersieboonen
1. Zuurkool
5. Peulvruchten, te weten
a. Bruine boonen
b. Groene erwten
6. Bak- en braadvet (Normaal)
7. Gezouten varkensvleesch (ander dan
gezouten vet en mager spek)
8. VARKENSVLEESCH.
9. Rpst (t. w. voorloop Rangoon of
Bassein)
10. (Gort, gewone soort)
11. Havermout (inlandsche of Amerik.)
12. Margarine (Normaal)
13. Boter.
Boter bjj verpakking in wit fust van
50 K.G
Boter b(j verpakking in wit fust van
25 K.G.
Boter bij verpakking In wit fust van
121/2 K.G. en 10 K.G
Boter bij verpakking in Delftsch of
Leidsch fust van 20 K.G
Boter bij verpakking in Delftsch of
Leidsch fust van 10 K.G
14. Kaas, te veten:
a. Volvette Goudsche kaas v. d. ver
plichten voorraad seizoen 1916 met
Rijksmerk
b. Volvette Goudsche kaas en Edara
(40 4-) v. d. verplichten voorraad
seizoen 1916
c. Volvette jonge Gouda en Edam
met Rijksmerk
d. Volvette jonge Gouda en Edam
zonder Rjjksinerk
e. Jonge Gouda en Edam (40 -|-)
f. Jonge Gouda en Edam (30-)-)
g. Jonge Gouda en Edam (20 -j-)
h. Nagelkaas
15. Eieren
.Wordt voorts maandelijks bekend gemaakt.
16. Melk
17. Suiker (Melis I of daarmede door
den Minister gelijk te 3tellen soorten)
18. Zee visch:
a. Kleine schelvisch (lengte 37 c.M.)
b. Wijting
c. Kleine gul (lengte 55 c.M.)
d. Kleine poon en pieterman
e. Horsmakreel
f. Makreel
g. Kleine schol (lengte 20 tot 85 c.M.)
h. Gerookte kleine schelvisoh
i Engelsche bokking
j. Volle haring (gezouten)
k. Maatjesharing (gezouten)
1. Gemarineerde haring
m. Zuiderzeebokking (bakbokking, zach
te, zonder staartvin
n. Zuiderzeebokking, harde (zonder
staartvin)
18 bis. Spiering
Maximumprijzen,
vastgesteld ingevolge
art. 2 der dietributie-
1 wet 1916.
14 ct. p. 1 K.G.
'f 3.90 p. 1 H.L.
f2.00 p. j H.L.
6J ct. p. 1 K.G.
ct, p. 1 K.G.
ct. p. 1 K.G.
1 K.G.
1 K.G.
1 K.G.
3} ct. p. 1 K.G.
ct. p.
ct. p.
ct. p.
18 ct. p. 1 K.G.
18 ct. p. 1 K.G.
10 ct. p. 1 K.G.
Maximumprijzen, vastgesteld ingevolge art. 8, 8de lid der
Distributiewet 1916.
Groothandelprija.
18.20 p. H.L.
21 et. p. 1 K.G. f 16.00 p. 100 K.G. f 17.00 p. 100 K.G. 21 ot. p. 1 K.G.
11 ct.p. i K.G. bij minder dan 50 K.G. 11 ct. p.K.G.
117.85 p. 100 K.G.
22 ot. p. 1 K.G. f17.00 p. 100 K.G. f 18.00 p. 100 K.G. 22 ct. p. 1 K.G.
11 ct. p. i K.G. bij minder dan 50 K.G. 11 ct. p.K.G.
f 18.85
40 ot. p. i K.G. f70.00 p. 100 K.G. f71.50 p. 100 K.G/ 40 ot. p. K.G.
by minder dan 25 K.G.1
f72.00 p. 100 K.G.
66 ct. p. 4 K.G. f 0.85 p. 1 K.G. 55 ot. p. X K.G.
Voor dit vleesch gelden de voor deze gemeente reeds bestaande, byzondere prijzen.
Tusschenhandelpry's
f 8.45 p. 1 H.L.
4j ct. p.
8.; ct. p.
7 ct. p.
5 ct. p.
4 ct. p.
2 ct. p.
1 K.G.
1 K.G.
1 KG.
1 K.G.
1 K.G.
1 K.G.
f 8.25 p. 100 K.G.
f 7.25 p. 100 K.G.
f 4.75 p. 100 K.G.
Kleluhandelprgs
14 ot. p. 1. K.G.
f 3.90 p. 1 H.L.
f 2.00 p. H.L.
6} ct. p. 1 K.G.
ct. p. 1 K.G.
ct. p. 1 K.G.
ct. p. 1 K.G.
ct. p. 1 K.G.
ct. p. 1 K.G.
31 ct. p. 1 K.G.
18 ct. p. 1 K.G.
18 ct. p. 1 K.G.
10 ct. p. 1 K.G.
14 ct. p. K.G.
13 oL p. K.G.
16 ct. p. 1 K.G.
50 et. p. J K.G.
1124 ct. p. J K.G.
f21.25 p. 100 K.G.
f21.00 p. 100 K.G.
f26.00 p. 100 K.G.
i
2.00
P-
1 K.G.
t
2.01
P.
1 K.G.
t
3.02
P-
1 K.G.
f
2.05
P-
1 K.G.
2.06
P-
1 K.G.
61 ot. p. J K.G.
18 et p. 0.1 K.G.
69 ct.
124 ot
67 4 ct.
12 ct
65 ct.
114 ct.
52| ct.
11 ct
45 ct
94 ct.
88 ct
8 ct
29 ct.
6 ct.
8 ct.
12
p. 1 K.G.
p.O.l K.G.
p. 4 K.G.
p.0.1 KG.
p. 4 K.G.
p. 0.1 K.G.
p. 4 K.G.
p. 0.1 K.G.
p. 4 K.G.
p. 0.1 K.G.
p. 4 K.G.
p. 0.1 K.G.
p. 4 K.G.
p. 0.1 K.G.
p. stuk.
ct p. liter.
28 ct. p. 1 K.G.
ct. p. 1 K.G.
ot. p. K.G.
1 K.G.
1 K.G.
27
28
26
22
32
28
84
5
4
4
6
ct. p
ct. p
ct. p. 1 KG.
ct. p. 1 K.G.
ct. p. 1 K.G.
ct. p. 1 K.G.
ot per 6tuk.
ot. per stuk.
ct. per stuk.
ct. per stuk.
et. p. stuk.
24 ot. p. stuk.
22 ot. p. K.G.
f 46.00 p. 60 K.G.
f 44.00 p. 50 K.G.
f 48.00 p. 50 K.G.
f 41.00 p. 60 K.G.
f 40.00 p. 50 K.G.
f 33.00 p. 60 K.G.
f 27.00 p. 50 K.G.
f 21.00 p. 50 K.G.
f 50.25 p. 100 K.G.
1 8.00 p.
f 7.50 p.
t 8.00 p.
f 7.00 p.
f 5.00 p.
f -10.00 p.
I 8.00 p.
50 K.G.
50 K.G.
50 K.G.
50 K.G.
50 K.G.
50 K.G.
50 K.G.
f2.50 p. 200 stuk.
18.26 p. 200 stuk.
f 22.25 p. 100 K.G.
122.00 p. 100 K.G.
f27.00 p. 100 K.G.
f 0.44 p. 4 K.G.
f 2.06 p. 1 K.G.
1 2.06 p. 1 K.G.
f 2.07 p. 1 K.G.
f 2.10 p. 1 K.G.
f 2.11 p. 1 K.G.
f 49.00 p. 50 K.G.
f47.00 p. 50 B
f 46.00 p. 50
f 44.00 p. 50
i 43.00 p. 50
f 36.00 p, 50
f 30.00 p. 50
f 24.00 p. 50
f 51.50 p. 100
14 ct p. 44 K.G.
13 ct.p. H K.G.
16 ct p. M K.G.
50 ct, p. Yi K.G.
1.12K ct. f-X K.G.
f 10.00 p.
f 9.50 p.
110.00 p.
f 9.00 p.
f 7.00 p.
f 12.00 p.
f 10.00 p.
f 12.00 p. ö(J
844 ct. per stuk.
50
50
50
50
50
50
50
50
444 ct. per stuk.
1 8.00 p. 200 stuk.
f 3.75 p. 200 stuk.
f 8.00 p. 60 K.G.
61 ct p. 44 K.G.
13 ct. p. 0.1
59
1244
ct, p.
ct. p.
5744 ct. p.
12 ct. p
55 ct. p.
1144 ot. p.
5244 ct. p.
11 ct. p.
45 ct p.
944 -ct. p.
08 ct p.
8 ct. p.
29 ot. p.
6 ct p.
8 ct. per
X
0.1
H
0.1
X
0.1
X
0.1
45
0.1
X
0.1
X
0.1
stuk.
28 ct. p. 44 K.G.
ct. p.
ct p.
ct. p.
ot. p.
ct p.
ct p.
ct. p.
ct p. -
5 ct per stuk.
4 ct. per stuk.
4 ct. per slak.
6 ct. per stuk.
3 ct. p. stuk.
2)j ct. p. stuk.
32 ct. p. K.G.
20. Zeep (zachte, groene of gele)
II. Goederen, niet aangewezen in
gevolge beschikkingen
sub I genoemd
1. Cichorei (zie ook Peekoffie)
2. Peekoffie (zie ook Cichorei)
3. Roggebrood, gebakken van regeerings-
rogge (zal nader worden bekend gemaakt)
4. Soda
5. Industriezeop
6. Zout t
7. Rcgeerlngsbloem, uitsluitend op
broodkaart to verstrekken
8. Regeeringsbruinbrood
9. Tarwewaterbrood (gebakken van re-
geeringebloem)
10. Tarwewaterbrood gebakken van re-
geeringsbloem onder Rabbinaal toezicht
11. Tarwemelkbrood gebakken van re-
geeringsbloem
12. Tarwemelkbrood gebakken van re-
geeringsbloem onder Rabbinaal toezicht
18. Regeeringsbanketbakkersbloem
14. Joodache Matzes van 8 la het pon)
14 et. p. 1 K.G. 131.00 p. 100 K.G. 133.00 p. 100 K.G.
f36.00 p. 100 K.G.
f 81.00 p. 100 K.G.
111.00 p. 100 K.G.
146.00 p. 100 K.G.
f 80.60 p. 100 K.G.
f 38.60 p. 100 KXÏ.
f 3.25 p. 60 K.G.
14
ct. p. 4 K.G.
8J ct. p. 0.1 K.G
4 ct. p. 0.1 K.G.
16
ct, p. 0.1 K.G.
10
ot. p. 0.1 K.G.
37
6
ct. p. 0.1 K.G.
et. p. 0.4 K.G.
14
ct. p. 0.4 K.G.
14
ct. p. 0.4 K.G.
16
ot. p. 0.4 K.G.
16ot. p. 0.4 K.G.
36
et p. K.G.
