No. 17450.
LEIOSCH ÖAGBLADj Dinsdag 23 Januari.
Tweede Blad. Anno 1917.
Etigelsche Brieyen.
Ingezonden.
Gemengd ffews,
Rechtzaken.
I (Van onzen Londenschen medewerker).
(Nadruk .vertoden)
Londen, 14 Januari.
v i nooit een grcot kenner van lioan-
deelG aangelegenheden geweest is, heeft
nu eoti hans pm het te worden, binds do
nieuwe Britsolio leening „op de markt is
geworpen" (zoo noemt men dat immers in
Seldmanstaal) staan do kranten vol van
schatkistbiljetten, Exchequer bond?, Treasu
ry bills, 5 pvocénts-efïeeten onderhevig aan
inkomstenbelasting en 4 procents-dito's vrij
van lasten nominale en werkelijke waar
den, „nieuw" geld, conversies, long-term
securities en dergelijke, dia een «iet-kapi
talist onbewogen laten, maar van het aller
hoogste gewicht zijn v.cor iedereen, dia
schatrijk, rijk, vermogend, bemiddeld of
niet onbemiddeld is.
I!e manier, waarop ik over al die te-
langrijke dingen schrijf, doet den lezer
•wel reeds vermoeden met welk oog ik «li
'die geestdriftige artikelen over de nieuwe
leening beschouw. Een gcei journalist laai»
sicli niet meeslepen door enthusiasm©; hij
moet er sleed? naar streven „boven" zijn
onderwerp t? zijn en er een objectief oor
deel over te behouden.
Ik zal evenwel maar wijeer zqn en be
ltonnen, dat ik zeer ver „beneden" dit on
derwerp sta en er mij wel voor wachten
zal een oerdeel uit te spreken over da
leening en over de artikelen, aan die Ieening
ivaji tweehonderd millioen pond of twee èn
leem half milliard gulden gewijd
ik begrijp erniets van. ik lees van
maatschappijen, die eenigo miliiosnen pon-
'd'eja in de nieuwe leening-steken en ik zwrjg
om mijn onkunde niet te laten blijken,
maar inwendig vraag ik mi.) af, of die
mülioencn dan maar z:o renteloos, hebben
liggen wachten tot die leening werd ge-
adverteord, Zoo niet, dan moeten ze toch
•elders belegd zijn geweest, misschien
in Vorige oorlogsleeningen, die in deze
nieuwe voor een deel /®Uen worden opge
slokt maar in elk geval belegd in bin-
inon- of buitenlandse he effecten, hypothe
ken of dergelijke. Hoe gaat dat dan? Hoe
wordt dat geld losgemaakt ©a wat gebeurt
er, met de effecten, waarvan men zich
heeft losgemaakt? Ik weet wel, dat elke
financier mij daar onmiddellijk een -afdoend
L antwoord op zal kunnen geven (maar dan
i is het nog de vraag of ik de uitlegging
Ibegrijpen zal met mijn geringe kennis van
■geldzaken) en ik weet ook wel, dat ban-
ken en effectenmakelaars die transacties
fvcor een geringe courtage voor ons in het
reine brengen, maar dat geheele raderwerk
van effecten-makelaardij, dat eléctrisch ver
band tusschen al die reuzenmachinerieën
van Wallstreet, de Londensche Stock Ex
change, de Parrjsche Bourse, de Amster
damse lie Beurs, waardoor milliard en-trans-
acties mogelijk zijn, gaat gèheol buiten en
boven nu.} om en ik weet werk ei ijk niet
>f ik mij moet verheugen over mijn on
wetendheid of haar betreuren.
Ik zal in heb voorbijgaan even vertellen,
Ifoo ik het zou aanleggen als ik minister
van. Financiën was, een betrekking, die
fik nochtans niet ambieer. De oorlogskost
uit land tusschen de vijf en zes mini oen
pcaid per dag. Dat geld moet betaald wor
den aan ailerlei menschen, did onder de
rubriek - „Oorlogswinstmakers" vallen. Ik
«cu die menschen willen betalen, niet in
contanten, maar in aandeel en-Oorlogste
tnjng. De rente van die loaning zou ik in
.belastingen vinden, vooral in een enorme
'ooïlogswinstbelasting. (Ik hoop, dat geen
Neïerlaiidsche O.W.-ers hier aanstoot aan
«uilen hemen).
^Jk vind achteraf de. zaak toch viuj een
voudig en ik geef mijn denkbeeld zonder
voorbehoud aan eiken Kanselier van de
Schatkist, die er gebruik van wenscht te
"maken. Wat zijn do voordealen? Men leent
hu van liet publiek met de rechterhand,
wat men met de linke- aan de leveranciers
.van .oorlogsbenoodigdheden weer uitgeeft.
Mijn systeem is een soort „geel o ten-beur -
•«en.'-stelsel, waar heb publiek niet te zeer
'mee lastig gevallen wordt. De belastingen
komen er toch in elk geval! Enfin, er zul
len wel overwegende bezwaren zijn tegen
mijn systeem en het grootste zxl wel zijn,
fdat do leveranciers niet zooveel en zoo
lang orediet willen geven aan da schat
kist als het vaderlandslievende publiek.
Do Ieening loopt'over een kolossaal be
drag, een* som, waarvan wij ons geen denk
beeld kunnen vormen, tenzij we haar vsr-
teer.voud.igen. Laten we öannemen, dat de
leening in twintig dagen vclteekeni is, dat
jer op het nieuwe Oorlogsleenings-bureau
;Sn. do Lombard street tien uur per dag geld
wordt omgeruild tegen papier, clan s.roomt
lor gemiddeld pet uur één milüoen pond
binnen, dat wil zeggen omtrent 300 pond
of 8G00 gulden met eiken tik van de klok.
;En dat er do eerste dagen véél, véél meer
is binnengekomen, staat vast, ook al is dat
voor eon groot deel con ver si o van onde
schuld. Die conversie brengt natuurlijk niets
od. kost zeics, maar zj iva3 vroeger in uit
zicht gesteld en er i3 natuurlijk bij de
vaststelling van het bedrag de' „Overwin-
ningslê&ning" rekening mee gehouden.
„Nieuw"' geld moet er echter zijn en van
nieuw geld meet do. overwinning komen.
Do verwaarden van de nieuwe koning zijn
levenvol fcoo gunstig, dat de straks ge-
hcemdo oorlogswinstmakers uit -zichzelf
•niets liever zullen doen dan hun verdiensten
in do nieuwe leening te beleggen en clan
natuurlijk in de categorie: „Vrij van .in-
k omst enbelas ti n g".
IIoo staat het met heb ere liet van Enge
land? Ik heb voor mij liggen een uit-
•treksel van het jaarlijkschö bulletin, dat de
.hoeren Samuel Montagne en Cy uitgeven.
Er wordt een vergelijking in getroffen
.tussehoa de goudreserves der verschillen
de landen over de drie laatst© jaren. Voor
do merkwaardigheid vermeld ik even do
cijfers van ons land: 19113 49.210.000
pd. st. 1915 33,655.000 pel. sk, 1914
11.332.000 ixl. St., maar "dat alleen j<\ het
voorbijgaan. Ik moot mij bepalen tot en
kele zinsneden:--
„Ondanks do wisselvalligheden file deze
wereldoorlog met zich bracht, heeft, de
Bank van Engeland een unieke positie on
der' de Staatsbanken gehandhaafd, dat zij
desverlangd goud uitbetaalt voor banknoten,
en ook, dat het percentage der goudreserve
tegenover liet uitgegeven papier zoo hoog
is. Dat bedrag is 74 procent van de uit
gegeven banknoten. Do proportie van goud
tegenover het bedrag van noten, niet door
oo Bank van Engeland uitgegeven, was veel
grooter, namelijk 13-3 procent
„De crisis heeft in hot Britscho Rijk
drie belangrijke factoren aan den dag ge
bracht: de kracht zjjner financiën, de veer
kracht van zijn handel en de opofferings
geest, die zoowel hef Britscha volk als de
verschillende rassen, wier lot met de Brit
scho Kroon verbonden te, gelijkelijk heb
ben ten toon gespreid."'
Onlangs nam ik deel aan een gesprek
ever „oorlog en financiën", of liever
over het crediet van Groct-Britannië tus
schen eoa Zweedschen en een Amerikaan-
scben collega. Ik vervulde do zwijgende ro1,
de Zweed en de Amerikaan debatteerden.
Beiden zonder financieele experts to zijn
toonden door hun macht over cijfers en
factoren flink onderlegd te zijn in finan
cieel© kwestie.?. De Amerikaan meende, dat-
Ie eeuiger tijd Wallstreet in staat zou zjjn
de vijandelijkheden to doen beëindigen, wan
neer do Beurs weigerde meer geld voor den
oorlog beschikbaar te stellen, geld', dat
anders aan de ontwikkeling dor nijverheid
ten goede zou komen. De Zweed ontkende
dit ten stelligste en hij rekende ons voor,
dat de machtige City van Londen nog over
voldoende milGarden beschikt om den oor
log jaren lang te financieeren. Hoeveel te
meer dan als niet slechte do City, niaar het
geheele Brit-sche volk zijn spaarpenningen
ter beschikking van de regeering stelt! Het
is een kwestie van vaderlandsliefde, of als
men wil vertrouwen in het crediet van
den Staat, want de voorwaarden "zijn aan
nemelijk genoeg.
In de rede, waarmede do Kanselier van
de Schatkist eenigo "dagen geleden do Iee
ning inleidde, haalde hij. de woerden aan,
dio een Fransch oorlogsaanplakbiljet to
lezen geeft: „Pourvu que les civils tien-
nonfc": als do burgers maar stand blijven
houden! Het zjjn woorden, in den mond ge
legd van een poilu. De omgekeerde wereld?
Neen, de poilus hebben getoond, dat ze
standhouden kunnen en zullen. Maar wat
zullea de busgers doen?
Zonder geld kan do oorlog geen dag
gevoerd worden. Geld is do allerbelang
rijkste factor in een oorlog, waarin het op
uithoudingsvermogen aankomt. "Dat is na
tuurlijk niets nieuws en het Britscho volk,
dat tot dusver veel minder van den oorlog
geleden heeft dan de volken, wier land
gedeeltelijk in handen van den vijand 'ge
vallen is, zal wel toonen, dat het de nood
zakelijkheid inziet van ruime intoekeningj
op de nieuwe leening. Wie weet, misschien
is zij reeds volteekend als deze brief in
druk verschijnt. Maar dat zou dan tech oen
kolcssalo „tc-ur de force" zijn en wel over
tuigend bewijzen, hoe ontzaglijk veel kapi
taal het Britse lio volk bezit.
,,H2efc ellendig oetderwijzer
exaincntje."
Mijnheer de Redacteur!
In de Raadsvergadering van Donderdag
LI. zijn door den Voorzitter en den Wet
houder van Onderwijs, uitdrukkingen in liet*
debat gebruikt, die, om haar onjuistheid,
en voor één categorie van onderwijzers grie-
vendo strekking, niet onweersproken kun
nen blijven.
Do Voerz. sprak van het „ellendig onder
wijzers-examentje, dat geen voldoenden waar
borg geefu" eii de wethouder van „een pre
mie op de indolentie."
Vooreerst zij opgemerkt, dat het toela
tingsexamen voor een onderwrjzer3-kwelk-
school hoogerè cisehen aan de candidaten
stelt, dan cïat voor! eelU H. B. S. of Gym
nasium, omdat het vergelijkend i3; ten an
dere, dat er 4 jaar ijverig gestudeerd moet
worden cm op 18- of 19-jarigen leeftijd met
gced gevolg het „ellendig examentje" af
te leggen en eindelijk, dat iemand, die dade
lijk zijn studie voortzet, na 2 jaar reeds de
hoofdakte kan hebben; daarvan arju de voor
teelden talrijk ook van leerlingen van nor
maalscholen herkomstig. Wat de geslaagde
in zijn laatste twee studiejaren heeft ge
leerd, is maar een klein deel van zijn totale
kennis en voor een veel 'grooter deel de
vrucht van zijn „ellendig examentje."
Doch, waar het hier vooral op aankomt,
de hoofdakte maakt den o n d e r w ij z e r,
den p a e d a g o o g niet. Dp voorbeelden zijn
talrijk, dat de onderwijzer met hoofdakte uit
de hoogere klassen zijn werk moest overlaten
aan den niet-hoofdakta-bezitter, niet omdat
zijn kennis te kort schoot, maar omdat hij
geen orde houden kon, welk gebrek oudere
leerlingen veel meer opmerken dan jongere
en waarvan de eersten in den regel een
scliromelrjk misbruik maken. Zalfs het hoofd
schap is niet altijd een waarborg om met
succes een klasse te beheerschen. Als het
waar was, dat de hoofdakte een waarborg
was 'v!oor goed schoolhouden, dan zou men
elke onderwijzeres met die bevoegdheid in
de hoogere en middelste klassen kunnen la
ten werken.
En hoe is het op de scholen voor M. O.?
Weten de leeraren, met hun uitgebreide
kennis, beter orde en tucht te handhaven
dan de onderwijzers der L. S.? We weten
wel beter; ook daar zijn er, die wèl en die
niet kunnen beheerschen. Toch dient de
hoofdakte extra betaald te worden, ook al
is de bezitter paedagogisch een sukkelaar,
daar hij zich moeite, tjjd en onkosten heeft
ge ti oost, orn het gewenschte diploma te ver
krijgen. Dat de Voorzitter met liet „ellendig
onder wij zeisexamentje" bedoeld heeft, -lat
do geëxamineerde te weinig kennis zou heb
ban, om i n de lagere school, ook in de
hoogste klassen, te wei-ken, is niet denk
baar. daar Z.E.A. toch zeer goed weet, dat
dit instituut geen hoogvliegers in do we
tenschap aflevert Maar ook welke onder
wijzer studeert na zijn eerste examen niet
meer? De onderwijzers zonder hoofdakte en
van eenigen leeftijd, zijn op uitzonderingen
na, aillen eenigo malen voor de hoofdakte
op geweest en zijn door dat herhaaldelijk
examen doch ruim zoo goed onderlegd als
een hunner collega's, die er mogelijk den
eersten keer reeds doorgerold is. 'JDat de"
eersten voor het tweede examen niet zijn
geslaagd, ligt in vele gevallen niet aan hun
getrek aan kennis, doch aan tal van andere
oorzaken, waardoor ze soms gedwongen zijn
van alle verdere studie af to zien.
Na al het bovenstaande meen ik monni-
kenwerk te doen, door nog in te gaan op do
premie op de indolentie van den heer Van
Hamel. Indien de heer en Burgemeester en
Wethouder willen, zullen ze wel inzien, dat
zij meer hebben gezegd, dan zij mofciveeren
kunnen.
Ten slotte kom ik tot de conclusie, dat
-de uitdrukkingen bovenbedoeld, grievend en
beleédigend zijn voer tal van onderwijzers en
geheel naastde waarheid.
Moge de meerderheid van den Gemeen
teraad dat inzien en bij de volgende stem
ming het verschil varv» 400 gld. tot 200
gld. terugbrengen.
Met dank voor de plaatsing.
Uw Dw. Dn..
Geen b e lang h eb' b e n d e.
Leiden, 20 Januari 1917.
JBraiul&tofvoorziening 191G - 19E7.
Mijnheer de Redacteur!
Er zal een aanvang worden gemaakt niet
do afgifte der Brandstofkaarten 2de Se
rie' (B.)
„D& aflevering geschiedt tegen inleve
ring Van het hoofd van de kaart der 1st©
Serie (A.)."
Waarom is dit niet bekend gemaakt, dat
men idit hoofd moest bewaren, zooals dit
van de levensmiddelenbons op de keerzijde
is vermeld? Nu zullen er verscheidene men
schen zijn, die dit hoofd hebben weg
gedaan, en dus geen nieuwe kunnen beko
men.
Er is cokesgebrek', maar om op deze
manier menschen van de lijst af te voeren,
is treurig.
Spectator.
D e W i n ter s wij ks c h e politie is
op het spoor gekomen van een belangrijken
diefstal van koperdraad en lood, aldaar in
do laatste weken gepleegd ten nadeele van
de H. IJ. S. M. De dader, sedert vele jaren
werkzaam bij de afdeeling seinwezen der
Maatschappij daar, ter plaatse, had het ge-
slolene, bestaande uit 600 pond koperdraad
cn ruim 100 pond lood', aan een lorapenkoo-p-
man verkocht. Het is bij drie opkoopers
te Groenlo, Zutphen en Enschedé terugge
vonden.
Een paar s c li.i p pe r s, onder den
invloed van sterken drank, hebben gister
nacht op den Schiedamschen dijk te Rotter
dam de ruitjes stuk geslagen van hulplan-
taarns, daar bij opgravingen geplaatst. Op
do komst Van politieagenten zetten zij het
op een loopen. Een hunner, achtervolgd, liep
do Wijdo Nieuwsteeg door de Leuvehaven
op. Vlak aan den waterkant gleed hij uit en
viel in het water. Ongeveer tien minuten
later opgehaald, bleken de levensgeesten
reeds geweken. Het lijk is [naar boord van liet
klipperschip „Vertrouwen", liggende in de
Spoorweghaven, overgebracht. De verdronke
ne is do 19-jarige H. M. van der W„ va
rende bij zijn ouders op dat schip.
In denJaatsteu tijd trok liet de
aandacht der politie te Harderwijk, dat zen
dingen uitgesneden zoolleder van daar wer
den verzonden. Het bleek haar, dat dit leder
cn ook lijfgoederen vermist werden iu de
nieuwe kazerne. Verdacht van dien diefstal,
zijn Zaterdagavond aangehouden een stoker
der centrale verwarming en een chef-schoen
maker-soldaat, beiden van de nieuwe ka
zerne. Gebleken is, dat het ontvreemde leder
werd afgeleverd aan den schoenmaker Her
zog, te Harderwijk, die daarmede deels
zij'n klanten bediende, en de rest aan een
Amsfcerdamsfche firma zond. Het, onderzoek
is in vollen gang.
Naar aanleiding van liet be richt
over het verboft van gekleurde zijglazen in
rijwiel- of rqtuiglantaarns, geeft „De Kam-
piioen" het volgende advies:
„De binnenzijde der glazen zwart maken
of met witte verf bestrijken binnen- of bui
tenzijde; het besmeren van do binnenzijde
met een kleefstof en daarna bestrooien of
inwrijven met koolpoeder; het bewalmen van
de binnenzijde der glaasjes. Men zal de
kans op een bekeuring dan ontloopen.
Te Bergen-op-Zoom heeft gister-
middag één uur een ernstige gasontploffing
plaats gehad in het confecfcie-magazjjn der,
firma Peek en Cloppenburg. Door onvoor
zichtigheid van een gasfitter, die tijdens
schafttijd de gasleiding niet afsloot, stroom
de het gas in het magazijn, dat verbinding
kreeg met het vuur uit een keukenkachel.
Alle ruiten werden verbrijzeld'. De brand,
dio ontstond, werd spoedig gebluscht. Een
bediende in den wankel werd op den grond
geworpen, waardoor hij ©enige niet ernstige
wonden kreeg. Het jongste kindje, dat in
een wieg lag, bleef door een toeval ge
spaard. Alle plafonds kwamen naar beneden.
Het geheele huis gelijkt veel op een pand,
dat door een bom werd getroffen. De schade
beloopt eenige duizenden guldens, die waar
schijnlijk door assurantie wordt gedekt.
De zeelieden staking. Men
meldt uit Rotterdam:
In een vergadering van de stakende zee
lieden werd medegedeeld, dat thans 23 sche
pen stilliggen. Onderzocht zal worden, of
het gerucht waarheid beval, dat de Rólt
Lloyd de gage van den matroos wil verhoo-
gen tot ïüO per maand.
li e t s c li i pp er s c o n f 1 i c t. M c n
meldt uit Amsterdam:
In burgemeesters kamer heeft gistermor
gen een conferentie plaats gehad tusschen
het gemeentebestuur en de besturen der Ex
pediteurs- en Bevraehtersvereeniging ter be-
ïaadslaging over het voorstel van B. en W.
om de vrachtenveiüngen in de Schippers-
fc'eurs voortaan te doen geschieden door een
gemeenteambtenaar, contra de belanghebben
de particulieren.
Naar men weet, heeft de Schippersbond
zich thans met dat voorstel vereenigd. De
conferentie, die ook werd bijgewoond door
den directeur der liandelsinrichtingen, den
lieer s'Jacob, en den hoofdcommissaris van
politie, den heer Roest van Limburg, duur
de van llVi tot 21/l uur en leverde geen
onmiddellijk resultaat cp. Van de zijde der
expediteurs werd de tegenstand tegen liet
voorstel volgehouden en de bezwaren er
tegen, nader uiteengezet, terwijl namens de
bevrachters werd medegedeeld, dat zij zich
aan de beslissing van hun lastgevers, de
expediteurs, moesten houden. Nadat èn dooi
den burgemeester èn door wethouder Vlie
gen herhaaldelijk werd betoogd, dat alle par
ticulieren behoorden mede te werken, om
tot een goede oplossing van het centlict te
geraken, werd van de zijde der expediteurs
verklaard, dat zij niet bereid waren voor
het terrorisme te zwichten.
Zij waren echter bereid nog eens nader
het voorstel van B. én W. te overwegen
cn verklaarden tevens, dat zij aan een nieuw,
doer B. en "VY. te beleggen, conferentie
gaarne z-ouden deelnemen, omdat ook zij in
redelijkheid tot de oplossing van het con
flict wilden medewerken. Binnenkort zal nu
ilcgmaals op' het stadhuis met de vertegen
woordigers dezer twee categorieën worden
geconfereerd.
Do or de koude bezweken. V an
de 16 passagiers, die gisteren den. weg
van Holwerd naar Ameland te voet afleg
den, is onderweg door de koude bezweken-
de 24-jarige sergeant J. Bleeker, van Hol-
lum. Anderen verloren het bewustzijn bij
hun komst op Ameland.
HAAGSCUE RECHTBANK.
JDicüstai van een vat groenten te
Leiderdorp.
Na dé pauzo kwam gisteren Paul us de
H., uit Leiden weer in de bank der bcsohul-
ddgd'ei>, doéh met dezelfde brutale onver
schilligheid ontkende hij geld van den
schipper te hebben ontvangen. Wel heeft
hij De R. cn K. wel eens wat gegeven van
fooien welk© hij ontvangen had. hl aar van
dien -diefstal weet bij niets af. Of hij dan
'dronken is geweest? zei de president-, 't Kan
best zijn, zei bij, waart bet was er een jan
boel. Er werkten zooveel en van allerlei
volk.
Niettemin achtte de officier uit do ge
tuig en verklaringen van do twee maats liet
ten laste gelegde bewezen en eisohte niet
minder dan vièr maanden gevangenisstraf.
Mr. Oppenbdmer wraakte dezo getuigen,
d-io trouwens niet eens onder ccdj waren
goboord on \roeg vrijspraak met onmiddel
lijke in vrijheidstelling. Dit laatste wcig'er-
do do rechtbank. 4
Vervolgd wegens meineed.
Ook werd de 19-ja-rigo eobipper Kook,
uit Oudshoorn weer voor de boeren geroe
pen en nog eens ernstig vormaand de waar
heid te zoggen. „Denkt aan clie ge-volgen",
waarschuwde de president. En moogt. ge
nog de werelds oho rcohtor weerstaan,
weet ge ook, dot ge God tot getuige hebt
geroepen? G-elooft ge aan God? Toen be
klaagde bevestigend antwoordde, wees de
president er op, dat hij zich dan ook voor
don Hemelsohen Rechter zou hebben tc ver
antwoorden.
Beklaagde verzekerde nogmaals, dat hij
het vat ndet had onbvangen en D. H. geon
f 5 had gogo ven.
Do president deel do licm nu mede, dat
tegen hem do instructie wegens meineed
zou worden geopend, waarna hij voorloo-
pig kon gaan.
Vernieling; te Sasseulteim-
Daarvoo-r stoncl terecht .de 26-jarigo H.
W., te Saesenhcim. Hij zou op Zondag 7
Se.pt. 1916 een deur hebben ingetrapt bij
den caféhouder Ruigrok aldaar. Beklaagde
wist. er niets varn, want hij was beschon
ken, zei hij. De president herinnerde hom
cr aan dat hij voor d-cn veldwachter Posthu
mus bod bekend. Ook dat wist hij niet
meer. Do caféhouder al3 getuig© gehoord
zeide dat beklaagde liad willen biljarten
wat hij had tegengehouden. Toen was be
klaagde boos ge-worden en had do kamerdeur
ingetrapt. Eisoli 5 of 5 dagen.
Uitspraak in al dezo zaken Maandag
29 Januari.
n09G MILITAIR GERECHTSHOF.
net torpedo-ongeluk tc Vlissingen.
Het Hoog Militair Gerechtshof te
Utrecht deed uitspraak in de zaak betref
fende het torpedo-ongeluk, da-t Fe
bruari 1916 te Vlissingen plaats vond.
Ten gevolge van het afgaan van een tor
pedo uit een Nederlandsche duikboot,
werd een persoon gedood, terwijl 8 perso
nen gewond werden. Zeer belangrijke
schade werd tevens toegebracht aan do
omliggende schepen ch twee-gebouwen.
De zaak werd met gesloten deuren be
handeld. Het- Hoog Militair Gerechtshof
heeft beide beklaagden, luitenants ter zee
2de kl.. respectievelijk commandant en
dienend officier van de duikboot 5 van het
ten laste gelegde veroorzaken van dood en
lichamelijk letsel door schuld en plegen
van gemeengevaarlijke misdrijven door
schuld, geheel vrijg-espivken.
Gcüischt was togen den eersten beklaag
de 1 maand en tegen den tweeden beklaag
de drie weken hechtenis.
Burgerlijke Stand van Leiden.
Ondertrouw dT. J. P. Gouver-
neur, jm 52 j., en M. A. Ouwerkerk, jd.
41 j. W. J. YVurzer, jm. 25 j., en C. M.
Slierings, jd. 28 j. J. Vcrgunsfc, jm. 23
j., en 8. II. W. v. d. Ring, jd. 21 j. J.
Philippo, jm. 19 j., en G. Sinteur, jd. 20 j.
-1. v. Lancker, w. 37_j., en E. Boijé, jd.
35 j. A T. v. Velsen7 jm. 23 j.. en O. A.
Link, jd. 19 j. A. 1.. A. J. M. de Bruvn,
jm. 28 j., cn J. H. M. Coebergh, jd. 21 j.
C. v. d. Hoogt, jm. 2-1 j,, en A. N-ieboer,
jd. 24 j P. v. Kampen, jm. 24 j., en H.
O. Spierenburg, jd. 20 j. J. Pardon, jm.
22 j., en J. Mieremet, jd. 18 j. H. F.
Nederberger, w. 51 j., en F. Zirkzeew.
49 j- N. Groeningen, jm. 24 j., en N.
Pannekoek, jd. 22 j. H. B. J. YYijtenburg,
jm 37 j., en H. M. Damase, jd. 31 j.
G. A. v. Steijn, jm. 22 j.. en C' P. M. v.
d. Valk, jd. 20 j.
Vragsii en Antwoorden.
Vraag: Kunt 11 mij misschien ock zeg
gen. wat- deze plant sdbe-eltzij zit vol witte
vlokjes en groeit toch hard Hoe kan ik z«
weg krijsen cn weet u ook don naam van dio
plant?
Antwoord: Het ingezonden blaadje-
is van een IContia Forsteriana, een zeer ge
zochten ka-merpalm.
Dc witte sfcdpjcs op de bladeren zije
schildluizen die gij een voor een mot een
toegespitst houtje hiervan moet verwijde
ren en daarna dc bladeren afwasschen met
een oplossing van een beetje groene zeep in
water. .Zoodra. zich wederom schildluizen
ver toonen, herbaalt gij dadelijk doze behan
deling,,terwijl het allerbeste is om do plant
elk 0 week te inspect e eren waardoor geen
cnlcelo schildluis u behoeft te ontsnappen.
Vraag: Ik heb bij iemand een gedeelte
van het huis gehuurd en nu wordt mij ge
zegd, dat ik bet huis verlaten moet. Heeft
men het recht anaj er uit te zetten? Ik be
taal geregeld huur?
Antwoord: Men zal u eerst de huur
moeten opzeggen op een termijn, overeen
komend© met den tijd, waarin u de huui
betaalt. Als u dan niet vrijwillig gaat-, zal
men met behulp der wet u cr kunnen uit
zetten.
Vraag: Waarom ligt „Do Telegraaf'1
niet in de openbare Leeszaal „Reuvens"
ter lezing op dc leestafel naast ander*
gro-ote dagbladen
Antwoord: Naar ons van de zijde dei
dircoute werd medegedeeld, is dit uit fin an-
cioe-lo overwegingen na-gelaten. De inkom
sten mcin hoeft het kunnen zien aan de
aanvraag om een verhoogde sub.jidio aan
gom een to en Rijk zijn1" beperkt. E'r moest
ook, wat de Amsterdam-echo bladen
van vrijzinnig© cn neutral© richting betrof,
oen keuzo worden gedaan rcede vóór den
oorlog. Het liep toen tusschen hot Alg. Han
delsblad cn „De Telegraaf" terwijl do
köuze viel cp eerstgenoemd blad. Het be
stuur vond in dé omstandigheid, dat „De
- Telegraaf" nu con van andcTO bladen afwij
kend© lichting volgt, geen aanleiding van
keuzo te veranderen. Dat 't blad „Do Toe
komst" ook niet o-p de leestafel ligt zal 11
wellicht doen gelocwen, dat hier van gem
partijkiezen tegen de Entente sprak© is.
Vraag: Ia iemand verplicht als hij door
d© politie gehaaid wordt, o-m dan mee te
gaan ais hij niet gedagvaard is?
Antwoord: Indien de persoon in
overtreding is^en hem proces-verbaal ia
aangezegd, ja. Ook is 111 on verplicht moe te
gaan wanneer do politie-ambtenaar eon
bevel tot gevangenneming of arrestatie kan
overleggen, afgegeven door den commissaris
als hulp-officier van justitie.
Vraag: Ik ben in het bezit van zaad
Iris Pseuducorus L. (gele Lisoh). Wanneer
i<s het zaaitijd en bij voorkeur welk© plaats
Is het ook geschikt voor binnentuin?
Antwoord: Het zaad van de gel©
Lisch, Iris Pseudacorus, zal het bost in den
herfst gezaaid worden, doch indien gij het
nu oerst vooikiemt in vochtig zand en daar
na ter plaatse zaait, is dat nog niet te laat.
Gij moet haar een zoo vochtig mogelijk
plekje geven cn zal zij liet best gedijen aan
do kant van oen sloot of greppel. Gij kunt
hot probceren haar in een binnentuin to
kweoken en wanneer gij haar dan maar
steeds goed vochtig houdt, zal zij zich daar
ook wel ontwikkelen.
In tusschen is de bloem hiervan niet- zoo
bijzonder fraai en indien gij een liefhebber
bent van Iris, raden wij 11 aan lie-ver plan
ten te koopen van bijv. Iris Kaompfori of
Iris gc-rmanica.
V raag: Zou u mij een adres kimnen
geven vaar men kosteloos of togen een
kl-eino vergoeding voor vroedvrouw opge
leid lean worden Is daar nog leeftijd cf iets
andei's aan verbonden 1
Antwoord: Er zijn Rijkskweekscholen
voor vroedvrouwen tc Amsterdam en Rot
terdam en een gieanecntelijko inrichting
te Groningen. Voo-r u lijkt ons do school-
te Amsterdam het_best. De opleiding en
inwoning zijn kosteloos mits de leerling
zich verbindt- om zich gedurende den tijd
vantewe© jaar beschikbaar te stellen voor
geme.ntevroeclvrouw in door den Minister
van Binnenl. Zaken aan tc wijsen gemeen
ten. Leeftijd 21 tet 26 jaar. Het toelatings
examen omvat het maken van oen opstel»
liet beredeneerd uitwerken va«n enkele een
voudige rekenkundige vraagstmkkcn en het
doen blijken van oenige kennis der natuur.
Vraag: Kunt U mij mededoelon, wan.
neer de militieliohting 1911, Genie, afgaa>
met onbepaald klein verlof?
AntwoordIndien zich geen bijzon
dere omstandigheden voordoen, omstreeks
10 Maart a.s.
