Pak me mee.
Tweede Blad. Anno 1918.
No. 17430.
LEiDSCH DAGBLAD, Woensdag 20 December.
Jersov8rzie?it.
Tweede Kamer.
PROWNCSALE STATEN ¥AN
ZUÏD-HOLLAND.
Het nieuwe Engelsche kabinet.
Ingebonden.
FEUILLETON.
C&218 slot Reebach.
Het- morgen verscikijnend nummer bevat
o.a. als voorplaatEen. tank iin werking
,aan bet front.
Vooirta: B-rand in liet Telegraafkantoor
te 's-Gravwrhage. Het besöcik van Z. K.
H. den Prins aan de hoofdstad. Opleiding
van dames voor fceiegiufisbe, om bij even
tueel® mobilisatie dienst to doen.
Sediormwedghnjd to Amsterdam om het
ajnuaboiira-kairipioonsel'jaip van den Nod.
Sohe-rmbond. Proeftoobt van het stoom-
sdhip „Sitoebonclo". „Dijkenrit" van do
motorclub „Noord-Holland". Een van
de hoofdstraten van Boekarest; d«e hoofd
stad van Roemenië. Generaal von Bcse-
lor inspecteert t>o Warsohau de cavalerie
der Poolsohe Legioenen. Do Poolsahe Le
gioen on passe er eii een te hunner eere op
gerichte oerepooit te Warsohau. Bezoek
van den Fransohen staatsman Clén\onoeau
aan het Westelijk front. - Ec-n vcrfris-
sdhend bad voor d'e paarden aan liet Weste
lijk front. Panorama van een gedeelte
van hot front aan de Sommc.
Li don Doop der wedk versöhijnb hert)
Kerstnummer.
In het Kerstnummer zal een begin ge
maakt worditn met een hoogst*interessanten
roman van de 'hand van de begaafde schrijf-
sber van „De Wapens neder", Bertha von
Süttner, getiteld „High Life."
Deze hoogst boeiende roman geeft een
eigenaardige kijk op do tonbanden in de
hooge, aristocratische kringen.
Do oplóiding van verplegend
persorvool. In „DE TIJD" wiid/b dir. N.
P. v Spanje belangwekkende beschouwingen^
nia.n do vraag„Is Staatsbemoeiing met
do opleiding voor ziekenverpleging ge-
wenscht
Do schrijver geeft oen overzicht van do
ohtwikkelingsgosabdedenis tot den tegen-
voordigen toestand.- Hij schetst hoe men van
den tijd clat aan verplegenden niet d'e
minste ekxhen gesteld werden, is gekomen
tot dien, dat do beschaafdio vrouw haar in
trede in de aiekenhuizen deed als verpleeg
ster, e»n dan wijst hij op do stemmen, die uit
(b kringen dier verplegenden zelf opgaan,
>m to komen tM- b' irl ijke opleiding en
diploma's.
Do maag Is Staat-1 .-iiag mot do op-
feidéng on diplcmoering der verplegenden
gewenacht, beanrtjwfoo-rdt dir. Van Span jo
noodgedrongen bevestigend"„En daaruit
/olgt, schrijft hij dat mem ook het
Staaterboeakht op dlo ziekenhuizen als oen
noodzakelijk gevolg zal moeten aanvaar
den
Dr. Yan Spanje bepleit voorts oen onder
ling toezicht op de Katholieke ziekonihuiaen
xls in ons lamel re-rd- t ivoor de Chris
telijke w-i'i te t)
zich met het amendement niet vereenigen,
waarop de lieer De KANTER he.fc intrekt.
Alsnu komt art. 35 weer in behandeling.
Do MINISTER YAN FINANCIËN ver
klaart niet aan de bezwaren van den hoer
Gerreteon te gemoet be kunnen komen.
Het art. wordt z. li. st. aangenomen.
Het aroondiement-DE KANTER op art. 45
wordt in stemming gebracht on verworpen
met 43 tegen 5 stommen.
De tweede lezing van het w.-o. zal op een
nader te bepalen dag plaats hebben.
SUPPL. INDISCHE BEGROOTING.
Eon suppl. Indischo begroeting „1915
wordt z. h. st. aangenomen.
WIJZIGING SUCCESSIEWET.
Aan db orde is het w.-o. wijziging der suc
cessiewet.
Do heer SCHEURER betoogt, dat hij te
gen het ontwerp zal moeten .stemmen, als
men de eedsformule handhaaft. De eed is te
heilig om -er mee te sollen.
De MINISTER YAN FINANCIEN zet
uiteen, dat men dien eed, niet kan missen bij
heb w.-o.
Do algemoene beraadslagingen worden
gesleten.
Bij art-. 61a betoogen de hoeren DRION
FOCK en VAN flAALTE, dat hefc artikel
twijfel overlaat. -
De MINISTER YAN FINANCIEN vindt
heb art. duidelijk genoeg.
De hoer VAN RAALTE geeft in overwe
ging, als men cis ongevallen onder levens
verzekering wildoen vallen, dat er nadruk
kelijk bij te vermelden.
De MINISTER YAN FINANCIEN wij
zigt het art. aldus.
D-e heer KOOLEN doelt namens zijn po
litieke vrienden med'e, dat zij niet voor het
ontwerp kunnen stemmen, nu aan hun hcofd
bezwaren niet is tegemoet gokomen.
De hoeren DE MONTE VERLOREN en
DUYMAER VAN TWIST verklaren even
eens tegen te moeten stemmen.
Het wetsontwerp wordt vervolgens in
stemming gebracht on aangenomen met 39
tegen 16 stemmen (Links tegen Rechts, be
halve die he-eren Gerritsen, Bichon, Snoeck
Honkemans, De Geer cn Anbermun).
Do vergadering wordt verdaagd tot
Woensdagmorgen half twaalf.
Z tting ran ©uitere b.
ZEGELWET.
Voortgegaan wordt mot do arioikoisgowij-
zo behandeling van het wetsontwerp.
Do art. 46—49 wordt z. h. et. aangeno
men, nadat ©en amen dement-De Kanter,
om te bepalen, dat hofc aögolreohb ook moet
voldaan, omclat stukken aan den verzeker
den of ander® belanghebbenden worclcoi toe-
<jüz©nd-en of uitgereikt, door don Minister
is overgenomen.
Zijn b«j art. 61 ingediend amendement
trekt heer DE KANTER in, omdat do
Minister aan zijn bezwaren is 'co gemoet go-
kanvan
Do MINISTER wijzigt, na een aanmer
king van den hoer DE MEESTER, het arti
kel in dien zin, clat hot reohb van buiten
land-- ha effe '.en verlaagd wordt van f 1.20
op f 1
Het art. wordt. z. h. st. aangonomon. De
arbt. tot 90 eveneens.
Bij art. 90 (Strafbopalingon) licht de hoor
VAN SASSE VAN USSELT 'n amendement
joe, om to laten vervallen do strafbepaling
ten aanrien van hem, ctie in het afschrift
-en roet d© waarheid strijdig© vermelding
do eb omtrenfhot bedrag van het -in reko-
jing gebrachte zegelrecht, indien uit die
vermelding ©enig nadoel kon ontstaan.
Do MINISTER verdedigt de strafbepa
ling, doch brengt een redactiewijziging aan,
waarna do hoer VAN SASSE VAN IJS-
SELT rijn amondemonb intreikt'.
Bij art. 99 verdedigt do hoor DE KAN
TER oen amendement om ontheffing op heb
recht ook te doen gelden voor aanteekening
op polissen.
De MINISTER VAN FINANCIËN kan
Zitting van gisteren.
(Vervolg).
Eenige discussie word vervolgens geveerd
over heb voorstel van GoJep. Staten tot her
ziening van de regaling betreffende do p r o-
vinciale bijdrage voor arm las t i-
ge krankzinnigon en het bes'uit be-,
treffend© do beschikbaar stolling van kapita
len, voor bouw en uitbreiding van gestichten.
De meerderheid der voor dit voorstel be
noemde commissio ui t de Staten gevoelt
zich met Gedep. Staten aangetrokken het
gronddenkbeeld van dr. Schuurman Stek
hoven, inspecteur van heb St^atsteez cht op
krankzinnigen, enz., do gestichten t© ont
lasten van een aan kil patiënten, waarvoor
het verblijf noch tot eigen welzijn, noch ter
beveiliging der samenleving m •olziko.ijk of
zelfs wensoh olijk is. Zij onde -schrijft de mee
ning der commissie van deskundigen, dat
daardoor ook de behandeling van hen, die
psychiatrische verzorging begeven, s'echts
Winnen kan, en steunt mitsdien het voor
stel, de provinciale bijdrage te handhaven
voor dio inrichtingen, welke volgons de ge
wijzigde rogeüng daarvoor in aanmerking
komen.
Een deel dew commisste beschouwt voorts
het voorstel, beoogonde beschikbaarstelling
van kapitalen voor bouw en uitbreiding van
gestichten als eon onafwijsbaar gevolg van
het handhaven der bijdragen, ook voor de
nieuwe inrichtingen, terwijl oan ander d©el
dit ontkent en meent, dat, waar het hier
maar een proefneming geldt, in afwachting
van een voorgestane reorganisatie van het
geheele krankzinnigenwez^n, die proefne
ming niet dadelijk tot kosibaxo stichtingen
moest leiden.
Door het lid mr. VAN BAVER worden
nog eenige bozwaren geopperd en inltchlin-
gon gevraagd, naar aanleiding waarvan het
lid van Geil. Staten, de heer DE WILDE,
voorstelde, om zoo noodig bij do Regee
ring stappen to doen tot het verkrijgen
van verruiming van art» 7 der Krankzin
nigenwet.
Do "Voorzitter der oommtesie, do heer
PLATE, lichtte daarna toe hot oordeel der
commissie, daarbij verdedigend© het oorste
en bes te ij-den do heb tweede voorstel, onder
mededeeling, dat hij behoort tot dat deel
der commissie, dat meent, dat do onder-
werjtelijko proofnoming niet dadelijk tot
kostbare stichtingen moest leidon.
Het -tweede voorstel werd daarna nog
met klem Verdedigd door liet lid .van Ge-
dop. Staten, den lieor DE WILDE.
Het eerste voorst-el werd ten slotte zon
der hoofdelijke stemming, het tweede met
45 tegen 19 stemmen aangenomen.
Het daarna aan de orde komende voorstel
tot vaststelling van het door Gedep. Staten
ingediend ontwerp-Provinoiaal Werk-
liédenreglement met de door de des
betreffende commissie uib de Staten voorge
stelde wijzigingen, omtrent welk voorstel
en omtrent welke wijzigingen volkomen
overeenstemming werd verkregen tusschen
Ged. Staten en de commissle^bu, in ver
band met die overeenstemming, naar de
voorzitter hoopte, tot geen uitvoerige be
sprekingen meer aanleiding geven.
Ingediend werd een motie van do h'eeren
Zaayer, Rudelhöff, Spiekman en Van Aal
ten, tot instelling van een scheidsgerecht,
welke motie werd bestreden door den heer
EDERSHEIM, als voorzitter der commis
sie uit do Staten voor het W-erkliedenregle-
ment en door heb lid van God. Staten den
heer DE WILDE, welke beide hoeren be
toogden, dat de werklieden evengoed gullen
zijn gediend met de voorges.elde commissie
van advies ads met een scheidsgerecht.
De motie werd verworpen met 52 tegen
15 stemmen.
Bij de daarna gêvolgde behandeling van
do artikelen, bepleitte de heer WESSËLING,
rapporteur over deze zaak, met betrekking
tob het loon, waarvan dö behandeling door
Ged. Staten wordt voorgesteld, te donn ge
schieden eerst in de aanstaande zomer-zit-
ting, nog eenige, zijn9 inziens, gewenschte
verbeteringen, o.a. aanbevelende het z.g.
„familieloon" (rekening houdend mot do
grootte van het gezin), zooals in Noord-Bra
bant is voorgesteld.
Do heer SPIEKMAN diende een amende
ment in op "de bepaling, waarbij het een
werkman is verboden zonder vergunning van
God. Staten-handel te drijven, of een ne
ring, of boroep uit te oefenen. Hij wenschte
dit verbod to zien vervallen.
Het lid van Ged. Staten, de heer DE
IWILDE, verdedigde het verbod.
Nadat ook do heer PERA zich had ver
klaard voor behoud van het verbod, werd
het amendement verworpen met 58 tegen
10 stemmen.
Een amendement van den heer SPIEK
MAN, gericht tegen de Kepaling, dat voor
het brug- en sl uitpersen eel de arbeidsduur
ten hoogste 78 uren per week bedraagt-,
schaftijden daaronder begroten, om in p'aats
van „78" te stellen „66" uur, werd met
46 tegen 21 stemmen verworpen.
Overgenomen werd door Ged. Staten een
amendement, om de uitbetaling van zes
Weken loon aan -rlo nabes'aanden van een
overleden werkman niet in gedeelten, me ar
ineens uit te betalen.
Een amendement van den heer VAN DER
LIP en an.de. jn, om onder de op te leggen
straffen, in 't ontwerp genoemd, te schrap
pen het verleen en van ontslag met bijvoe
ging van „eervol", werd na bestrijding door
den heer' Edersbeim, voorzitter der com
missie, verworpen mot 41 tegen 27 stemm,n.
Een amondement-SPIEKMAN, om onde>r
do strafbepalingen niet op te nemen inhou-
ding van één of meer verlofdagen, d ar die
j verlofdagen ook in het bel ng van den dierst
I wanten gegeven, welk amen lament ook door
den heer Wesseling werd ond-rstound. 'viel,
i na bestrijding door de hoeren Edersbeim,
voorzitter der commissie, en De Wilde, lid
van Ged. Staten, met 49 tegen-16 stemmen.
Aan do orde kwamen de be/a'ingen om
trent het einde van de d enstbetrekking,
waaromtrent do heer ZAAYER een opm r-
king maakte. Spr. achtte het een leemte,
dat onder de rolonen voor ongevraagd eer
vol ontslag anders dan afs straf niet is
opgenomen hét geval, da-t men iemands
diensten niét moor noodig hooft, dus als er
is vermindering van werkzaamheden.
Een amendement te dezer zake werd door
do commissie en Ge-I. Ste.ton overgenomen,
waarna het geheele reglement werd goedge
keurd en, do vergadering verdaagd tot
Woensdag, 11 uur.
inrichting o.a. wordt gonoenxl(ik citeer)
het terrein mag in geen geval, on ondier
welk® omstandigheden oo(k, grenzen aan op
slagplaatsen van vuil, mestvaalten, stallen
aanlegplaatsen van vaartuigen bestemd
voor of in gebruik bij gemeentelijk® of par
ticulier® reinigingsdiensten, daar d® lucht
die dergelijke opslagplaatsengebouwen en
vaartuigen verspreiden verre van aange
naam te noemen is en bovendien, en dit
vooral mot het oog op den ontsmettings-
cLenst, een groot aantrökkingspunt vor
men voor allerlei insecten waaronder vlie
gen en muggen, die men de lovende over-
brengore van a-llcrloi besmettelijke ziekten
noemt -en die dit- ook inderdaad rijn, niet te
vergoten en deze zidh hst grootst in aantal
zullen doen vertegenwoordigen
Wanneer men dus zoo'n inrichting in de
nabijheid van zoo'n terrein, enz. opricht,
voldoet men in geen goval aan de jaarlijk-
sribe circulaire van den Centraleen Gezond
heidsraad, -die daarin steeds met klom do
aandacht vestigt op cn waarschuwt tegen
•heb vlieigengov-aar voor besmetting.
Alvorens de beslissing zal vall-en, meende
ik goed te doen mijn medeburgers in kennis
te stellen met de beschouwingen van dezen
deskundige.
Met clank voor de plaatsing toeken ik,
Hoogachtend,
v. ROSSUM DU CHATTEL.
Leaden, 19 Deo. 1916.
Da Capo.
Donderdag a.s. aal hot pleat beslecht wor
den, of de molen „De Sbior" zal verdwijnen
en plaats moet maken voor de geprojec
teerde ontamettin^inriohting.
Nadat ik reeds in mijn oerste ingezonden
stuk aantoonde de zeer ongunstige plaats
voor een dergelijke inrichting is mij sinds
dien nog nader gebleken, dat:
a». Het terreón in dezo omgeving een
groot gevaar oplevert.
~b. Het terrein veel te klein is.
Nog nader wordt al het door mij opge
noemde toegelicht ©n geïllustreerd als 't
war® in oen mij toegezonden artikel in het
Technisch Wochblaid, waar onder do vier
voornaamste eischen voor een ontemebtdngs-
Üe rede van ÏLIoyd George.
Er was gisteren in heb Engolsche Lager
huis een buitengewone belangstelling. Gc-en
plaatsjo was onbezet. Men wist, dat Lloyd
Georgo zou spreken over do vredesvoor
stellen en over de politiek der nieuwe re
geering.
Over jle vredesvoorstellen.
De minister-president) die, to:n hij op
stond, luido werd toegejuicht-, heeft ge
zegd:
Ik verschijn voor hot Huis met do vree-
selijkste verantwoordelijkheid, die een
mensch kan worden opgelegd, nl. als de
eerste raadsman van de kroon in den reus-
achtigsten oorlog, waarin het land ooit ge
wikkeld is geweekt, een oorlog van welks
uitslag zijn lot afhangt. Het is de grootste
oorlog, die ooit is gevoerd, de zwaarste,
die dit of eenig ander land ooit heeft moe
ten doormaken en de zaken, die er bij op
het spel staan, zijn do ernstigste, dio ooit
eon strijd,- waarin de monschheld werd ge
stort, hebben gekenmerkt.
Do verantwoordelijkheid der nieuwe re
geering is plotseling versoherpc door de
verklaring van den Du'tscLen rijkskanselier,
wiens rede in den Rijksdag is gevolgd door
een nota, die ons door de Vereenigde Sta
ten zonder commentaar is aangeboden.
Natuurlijk is reeds van gedachten ge
wisseld, niet over de nota, omdat die nog
maar pas is ontvangen, maar over de rede
van den Duitschen rijkskanselier, en daar
de nota daarvan feitelijk ©en reproductie
1 is, eigenlijk ook over de nota. Het doet mij;
veel gencegen te kunnen verklaren, dit wij
afzonderlijk en onafhankelijk van elkaar tot
dezelfde conclusies zijn gekomen en ook,
dat Frankrijk cn Rus'and het eerst hebben
geantwoord, omdat zij ongetwijfeld het re ht
hebben het eerste antwoord te geven op zulk
een uitnoodiging. De vijand st at nog op
hun gebied èn hun opofferingen z:jn groo-
ter geweest dan do onze. Dat antwoord is
reeds openbaar gemaakt en uit naam der
regeering verbaar ik het volkomen en krach
tig te steunen.
Iedereen of elke groep mensohen, dio
lichtzinnig of zonder voldoenden grond een
schrikkelijk bloedbad a's d't zou voortzet
ten, zou zjjn geweien bevlekken met een
misdaad, dio de oceanen niet kunnen af-
wasschen. Aan den amdc-tren leant is het even
waar, dat iedereen of elke groeo mens-hen,
dio uit een gevoel van vermoeidheid of wan
hoop den strijd opgaf, zmder het hoogste
doel verwezenlijkt te-hebban, waarvoor wij
ons daarin mengden, zich aan de ernst'gste
lafheid zou schuldig maken, die ooit eenig
staatsman heeft volvoerd.
Zijn wij vervolgde spr. in staat dat
doel te bereiken, als w ij de uitnoodiging van
den Duitschen kanselier aanvaartleu? Wat
zijn do voorstellen? Er zijn er geen. Als wij
met Duitschland, dat zichzelf als overwin
naar uitroept, in onderhandeling traden zon
der iets te \yeten omtrent de voorsteden, die
het voornemens is te doen, zouden wij ons
hoofd in een strop steken, waarvan het touw
in Duitschland's hand was.
Dit land is niet geheel zonder ervaring
in deze dingen. Niet voor d}e teerste maal be
vechten wij een groot militair despotisme,
dat Europa bedreigt en niet voor de eerste
maal zu'len wij een milit ir despotisme heb
ben gefnuikt. Het was de geliefkoosd© ge-
Roman naar het DuitscL
DOOfi
HERMINE* yiLLINGER.
32)
Onnut was <le kamer uitgegaan. Nu kwa-m
zij terug mot het kistje, dat zij zoo bang
was geweest open te maken. Zij zette het
op tafel, zeggen-de
„Nu zijn wij allemaal zoo gelukkigik
dachtnu is het oogonbiik gekomen.
Belhapiol deelde do bijzondorheden van
dat kistje a^n Renk mede en zij lazen met
elkaar heb adres, met ccn oudcrwctscho
hand geschreven
„Weledelgeboren Vrouw© Mevrouw
Grossi, Toone-elspoelstfii' asui don Hofschouw-
burg to Froiburg. Pfanen!^
Hesperus haalde de nijptang er bij en
zptto zich aan het werk, om do spijkertjes
er uit te h.oMn 7,\ j zaton er als 't ware
'voor altijd ingeslagen.
Krab k. n i. es met het hakmes en
schoof het onder hot deksel van het last je.
Daar vloog het opon.
Zo stonden er allen omheen, vlak bij
ellcaar. Onnut zag doodsbleek.
Bovenop lag een klein, ovaal lijstje.
Het was ee>n daguerroo-type.
„Onze overgrootmoeder met Grootmama"
zei Onnut.
H?t was doodstil in do kamer.
Do dokter hield het portretje in de hand
„De vrouw, zoo rechtop, zoo resoluut, zoo
Bink fluisterde hij, „een degelijk
karakter het kind echter daaraan is
alks natuur, leven, overmoedigheid
Het portretje ging van hand tot hand.
„Zoo was Onnut als kind preoies als
Grootmama", zei Belhamel.
„En jij bent hot evenbeeld van j'o over
grootmoeder" verklaarde Renk.
„Ja, ja", gaf Belhamel toe, met de oogen
pp liet portretje'gevestigd, „nu begrijp ik
het, nu is alles mij duidelijk."
„En ik ik ik?" vroeg Krab ten
derden maleu
Een oogonbiik stilte; toen riep Onnut:
„O, Krab, Krab, jij hebt het beste, j©
hebt Grootmama's zorgendo hand."
Nu vertoonde zich iets vroolijks in de
oogen der jonge vrouw:
„Ik ga naar de koukon om gebftkjes voor
die koffie t© maken", zei ze.
„Zio je wel, zie j® wel", knikte Hesperus
haar toe, „als zij er niet was, zouden wij er
allemaal slecht aan toe zijn."
Juichend liepen de professortjes moeder
naar d® keuken na.
Er lagen twee brieven boven op het kistje,
een van de hand van Overgrootmoeder en
een van Grootmama.
D® verdere inhoud bestond uit geheel
verbrokkeld gebak, zoo hard gewordon
als steen.
Belhamel vergeleek de datums der brieven.
„Je moosb dien van Grootmama* eerst
lezen", zei ze tot» Onnut, „ja jij, dan is het
of wij Grootmama hoorden sproken."
Onnut las.
„Lieve Moeder!
Geloof mij, Moeder, hot spijt iedereen,
dat ik al getrouwd ben. Twee prinsen heb
ben mij al een huwelijk met de linkerhand
aangeboden. „Hopsa!" heb ik gezegd, „ik
bedank u wel, ik bon or een van nummer
rechts."'
Toon ik hier tot den^ntendant zoi: „Weet
u, wij moeten onze huwelijksreis or hiér
uitspelen", heeft hij zich half dood gelachen.
Toen zoi hij: „Hoe oud is u?" „Achttien
tot den twintigste van deze maand."
„ïlobt ge uw man lief?" vroeg hij. „Hope
loos."
„O. wee!" roept hij. „Toon heb ik hem
uitgotechen.
„Waarlijk, moeder, ik bid u. wees maar
volkomen gerust over mijn zedelijkheid. Uw
..rechtschapen, rechtschapen" klinkt mij den
heelen dag in de ooren. Als ik zoowel in de
drama's als in het. leven de felle hartstoch
ten zie,* dan weet- ik zeker, zóó eentje ben
ik niet. Maar ik kijk iedereen graag vrien
delijk aan en dat is de strijd in ons huwelijk.
Zoodra er een man in de buurt is, moet ik
een somber geficht zotten. Ik kan nu een-
woonte van een der grootsten onder deze»
despoten om zich als hoeder van den vre^
desengel voor te doen, wanneer hg rijn af
schuwelijke plannen daardoor hoopte t© kun
nen dienen.
Hij placht te verschijnen, wanneer hij
tijd behoefd© om rijn veroveringen met el
kaar in overeenstemming te brengten of rij»
troepen te reorganiseer en voor ni©uwe> ver
overingen of in de tweede plaats, als zijn
onderdanen van vermoeidheid deden blijken
en den oorlog beu bleken. De oproep ge
schiedde steeds in naam der menschelijkheid;
Hij eischte, dat ©en einde zou komen aan d©
bloedstorting, waarvan hij volgens eigen ge
tuigenis gruwde, maar waarvoor hij zelf iö
d© eerste plaats verantwoordelijk was. Hij
viel onze vaderen ineens op het lijf en zij
en geheel Europa betreurden het bi.ter, als
do lijd werd besteed aan de herindeeling van
zijn strijdmacht voor een verpletterender
slag, dan ooit den vrijheden van Europa werd
toegebracht. Dergelijke voorbeelden bren
gen ons er toe, deze nota met heel wat opj
herinneringen steunende onrust t-e beschou
wen.
Wij beseffen, dat wij, alvorens zulk een:
uitnoodiging in gunstig© ^overweging te kun
nen nemen, moeten weten of Dui-schland
bereid is toe te stemmen ih de eenige voor
waarden, waarop het mogelijk is in Europa
vrede te krijgen en te handhaven. Deze
voorwaarden zrjn herhaaldelijk door alle lei"
dend© staatslieden der geallieerden verkon
digd. Asquith heeft ze herhaaldelijk mee
gedeeld.
Eet is van groot belang, dat er geen mis
verstand heerschein een zaak van Teven
en dood voor millioenen. Daarom zou hij,
do spreker, ze nog eens herhalen: algeheel©
schadeloosstelling, volledig herstel, doeltref
fend© waarborgen. Heeft de Duït£ch© kanse
lier een enkele zinsnede gebezigd, waaruit
blijkb, dat hij geneigd is, zoo'n vredö t©
aanvaarden?
De'te volgen politiek.
D© misslagen in Roemenië zijn to be-"
jammeren, maar zij kunnen ton hoogst© den'
oorlog verlengen. De min's.er-presid^nö
schreef dit toe aan d© gebrokkigo orga
nisatie der samenwerking der geallieerden.
Ora t© voorkomen, dab do toestand iozak©
Roemenië verergert, hebben de g:a)l.eer
den krachtig© maatregelen togen Grieken
land genomen, dio spr. als geslaagd be
schouwde. Zij hebben besloten do agenten
van Venizelos te erkennen.
Lloy-d Georgo verklaard© zich overtuigd
van d© eindoverwinning, indien het volk
blijk gaf van denzelfden geest als do legers
aan bet front.
Lloyd Georgo is van meening, dit de ko
loniën op ruimer schaal behooren to worden
geraadpleegd ove-r do ontwikkeling en den
loop van den oorlog. Hij is voornemens bin
nenkort een conferentie van vertegenwoor
digers uit verschillende dooien des rijks te
beleggen, om de overzeesche gewesten daar
over te liooren.
Nopens do verhoudingen tussohen do ge
allieerden zogt hij: or moot moor onderling
worden overgelegd en minder do indruk
worden gewekt, dat elk land al'o:n vooi
zijn eigen front te zorgen heoft. Er behoort
een politiek van hot „gemosnsch-ppelijke
front" t'e zijn.
- Lloyd George is overtuigd, dab do wijze,
waarop» het kabinet is gereorganiseard, h:b
meest in de lijn van do oorlogsoogmerken
ligt. De toestand maakte het nood'g, (lab
snel .een beslissing werd gevold. De geal
lieerden hebben ton gevoljo vin' t^aa .heid
bij het nomen van bes'.ui.en, bij herhaling
ernsfcigen tegenslag gel oden. Hij loochent,
dat de nieuwe regeling hot parleru-n air©
toezicht zal verzwakken. Tijdens den oor
log is de scheepvaart, di© oon levensbe
lang voor ons is, in d©n waren zin des
woards genationaliseerd". Deregeiring hoopt^
zeer spoedig in staat te zijn, niet alleen
plannen to ontvouwen voor eon do?lwef'
fender gebruik van in de vaart zjnd© salie-1
pen, maar ook voor jden aanbouw van sche
pen, om de oorlogsslijtage to horste'lam
Over het voedinigsvraigstuk deed Lloyd
Georgo een beroep op het volk, om de re
geering te steunen bij oen zoodanige ver
deeling, dat niemand "honger beho:ft te
lijden, omdat anderen te ved krijpen. l aat
het volk zeid© spr. tijdens den oor
log een nationale v sten lij 1 ar ond gen. Tn-
zrj het geheele volk oon doei van dsn last
der ovenvinning op zioli neomt, zal heb,
al behalen wij ook do zege, daarvan geer
voordeal trekken.
Do regeering stelfc voor, onverwijld een
directeur van nationalen dienst te benoe
men, belast zoowel met de regeling van den
militairen als met den burgerlijken dienst,
die overigens streng gescheilen zu'lsn zijn.
Ten aanzien van den burgerlijken dienst stelt
de regeering voor te. beginnen met een schif
ting van alle industrieën en diensten, naar
gelang zij onontbeerlijk zijn of niet. Het ia
twijfelachtig of zich voldoende arbeidskrach
ten -zullen aanmelden, maar indien dit niet
y
maal niets, wat somber is, uitstaan. Als hij
dan zoo woedend is, zet hij net een gezicht
als destijds op de bewaarschool. En ik kan
niet anders, ik moet dan vaae' o: dje teg?n
hom zeggen, waar hij volmaakt woe >rd
over wordt. ïn clion toestard hebben wij gis
teravond do „Minna von Barnhelm'.' ge
speeld. Hij was Tollheim en ik Franziska.
De schouwburg vol. Geen enkel kaartje meer
te krijgen. Een atmosfeer om te stikken.
Maar wij hebben gespeeld! Eerst wiedend
tc-gen elkaar steeds met oen schuinen blik
over Minna hoen. En toen, ik weet zelf ntefc
hoe het gekomen is, plotseling was alia
boosheid over on wij bövielen elkaar onbe
schrijfelijk goed en het publiek ook. E-n toen,
wat dunkt u daar wol van, moede", h bb?n
wij op wog naar huis een flosch champag
ne meegenomen en een miniate lekkers uit
den banketbakkerswinkel, hoofdaalt lijk moo
renkoppen. Ik zal dien avord nooit verge'cn,
zoolang ik leef. Ht op rijn schoot en wo 'neb
ben geklonken en gezongen en we vonden
het loven zoo zalig.
(Slot volgt.)
