Nederland en de Oorlog. <Beze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Epn- en feestdagen, uitgegeven, Dit ncsnmer bestaat uit TWEE Bladen. 17420 Vrijdag 8 December. Eerst© Blad. A0.1918. LEIDSCl DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES fan 15 regels /1.05. Iedere regel meor /0.20, Kleine advortentiën yan SO woorden 40 Oents oontantj elk tiental woorden meer 10 Oents, Voor het inoasseeren wordt/'0.07J berokend. Bewijsnummer 6 Oents. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden f 1,601 per week. 13 J f 0.12, Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week, j 0,12, Franco per post .>,.,...,,..«311, 2.—. Ufticieele Kennisgevingen. De Burgemeester cn Wethoudors vanj (Leiden doen te vreten, cla-t door dc?n Baad dier gemeente, in zijn vergadering van den $3en November 1916, is vastgesteld de vol gende verordening verordening, jot wijziging van «le verordening yan 14 Januari 1915 (Gemeenteblad \Vo. lietretfende het toelaten van hinderen tot lichtl>eel«lenvertoo- uingeu. EENIG ARTIKEL. 'Art. 2 sub lo. van bovengenoemde veror dening wordt aldus gelezen „op hetgeen vertoond vrordt, vooraf ^hriftelijb goedkeuring is verkregen van Sen, Burgemeester." Vastgesteld door den Gemeenteraad van Redden, in zijn openbare vergadering van kien 23en November 1916. D'e Burgemeester, N. O. DE GIJSELAAR, De Secretaris, VAN STRIJEN, Zijnde deze verordening aan de Gode-' muteerde Staten van Zui'd-Holland, vol gens hun bericht van den 27/29 November ;01'6, B No. 133-1 (2e aid.), G. S. No. 45, in afschrift medegedeeld. En is hiervan afkondiging geschied, vaar iet behport, den Sen December 1916. Burgemeester on Wethouders voornoemd, N. O. DE GIJSELAAR, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. REGEERINGSZEEP EN GORT. De burgemeester der gemeente Leiden brengt •ndor de aandacht van hier ter itede gevestigde GROSSIERS IN ZEEP EN @ORT, dat door den Minister van Landbosuy, Nijverheid en Handel een dis- trlbutieregclrag voor genoemdo artikelen *s vastgesteld voor die gemeenten, waar do grossiers-distributie wordt toegepast •crus niet voor do gemeente Leidon). Nadele inlichtingen worden verstrekt ten kantorö van het Levonsmiddelenbedrijf, f Vischmarkb 18, I De Burgemeester van Leiden, M N. C. DE GIJSELAAR. Lelden, S December 1916. HINDERWET. Burgemeester on Wetlioudors van Lolden; Gezien art. 8, lo alinea, der Hinderwet; Brengen by deze ter algemeens kennis, dat door !i« op heden vergunntng la verleen cl aan do Ll^DSOHE DUINWATER-MAATSCHAPPIJ on Teohtverkrijgenden tot het oprichten van een her- cst-elplaatg ran watermeters In 'hot perceel Haver- ijaiilaan 110, 13 a. Sectio A no. 1145. Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. O. DE GIJSELAAR. Burgemoostor, TAN STRIJEN. Secretaris. Lelden, den 7 Deo. 1915. Onze Matinee voor Kinderen gaat NIET door. Wij ontvingen gistermiddag telegra fisch bericht van Mevr. ROELANTS— DE VOGEL, dat zij door ongesteld heid onmogelijk Zaterdagmiddag al hier een Matinée kan geven. De genomen kaarten kunnen wor den Ingewisseld aan ons Bureau. LEIDEN, 8 DECEMBER. In cte gisteren gehouden algemeen© fVöTgactering van het Departement Leiden icter Maatschappij „Tot Nut van 't Alge meen" werd door den secretaris verslag uit gebracht «ver heb dienstjaar 1915/16. Daaruit bleek, dat zoowel het Departe ment zeif als de diaraan verbonden instel- lingen met vrucht werkzaam waa'enDoer loverlijden, vert-rek en bedlatniken bleek het ledental wederom ©enigszins achteruit te zijn gogaaa, waarom aanvulling zeer g©- Wenscht wordt geacht, In liet bijzonder Werd door den vOo-rzit- er do aandaeht ge/wijd aan de exploitatie v vcUcstiuinon „Staailwijk", waarvoor db de zijde der. huurdem g cot blo'dk/ dat sbeeds meer aanvragen inkwamen dan tuintjes beschikbaar konden ge&telcl worden. Vandaar dat uitgezien werd naar een an der terrein, dat geschikt zou te maken zijn om "eveneens voor volkstuinen iDgeiiöht te worden. Door het bestuur werd nu van de gemeen te c-en terrein geluuurd in den Gr-ooten tStadspolde-r achter den Hecrenaingel, in cte onmiddellijke nabijheid van een stadsge deelte, waaruit de bewoners zich ails huur ders van volkstuinen aanmeldden. Binnenkort zal liet bedoelde terrein, dat thans nog weiland i&voor de verhuring ge schikt gemaakt worden, waarna belangheb benden zullen mtgenooofgd worden om zi'ch als huurder aan to melden. Het bestuur van hot Departement twij felt niet, of zijn pogingen in deze richting zullen met hetzelfde sucoes bekroond wor den als het gevolg was met de volkstuinen „Staalwijk", Aan den heer J. B. Soet, alhier, is op diens verzoek eervol ontslag verleend! als ambtenaar van dien Burgerlijken Stand te Woubrugsgo. In den nati-onalen voordraehtenwed- etrijd, uitgeschreven. dOor de Yereeniging „Door Vriendsöhap Vereenigd", behaalde de heer P. P. J. v. Remundt, lid van Re derijkerskamer „Vondel", alhier, den 2d'e.n prijs en een eersten-prijs in de afdeeding re- ciüeeren (ernst) met: ,,De Nacht van 1670". Aan mej. H J. H. Zwierzina, alhier, is door do Maatschappij voor Toonkunst te Leiden toegekend het diploma voor be voegdheid tot het geven van zangonderwijs. Met ingang ran 1 Januari a.s. ia be noemd tot leeraa-r aan Rijks Veeartsemj- Gchool te Utrecht dr. W. H. Koesom, alhier. Be Hanzetank cesi Mnamlooze Veamootscliiap. Onder Voórzittoi^ohap waai den lieer J. T. Peters, voorzitter van den Raad van To'e- riohb der Goöperatieivo Centrale MidcLn- e tandsoredietbank „De Hanze" in het bis dom Haarlem werd gasteren in de kleine Staidaz-aal een buitengewone algemeen© vergadering van aandeelhouders dezer in stelling gehouden tea* behandeling van een voorstel tot het omzetten ctbzer Bank in een naamloozo vennootschap. De vergadering, die druk bczoelit Was, werd to elf uren geopend en duurde den gelieeten dag. Mot. algemeen© stemmen werd ten slotte besloten tot do -omzetting. Do geweldige uitbredding de? bank maaik- to ©teze omzettin g noodi g. Het aan doelen kapitaal zal bedragen twee mi'llioen gul den. Het voornemen bestaat de Hanze-banken in -de andere bisdommen ook te verande ren in een Naamloozo Vennootschap, ten ©inde zoo te kunnen komen tot een Centra le oredietinstelliing. iUo&iauie en Godsdienst* In zijn slotlezing over Monisme en Gods dienst door di*. M. C. Van Mourik Broek man, te Breda, voor de „Vrouwenvereeni- ging tot bevordering wan theologische ken nis", ghternamkldag in het Klein-Audito rium der Academie gehouden, stelde spr. zich ten doel in verband met het vroeger behandelde de verhouding van godsdienst en monisme zoo juist mogelijk te bepalen. Inzonderheid werd nagegaan, welk het ver schil is tusschen wijsgeerig© bezinning en rol%ieus inzicht door de begrippen philoso phic en religie te definieeren en haar we zen te ontleden. Wanneer heb dan blijkt, dat wijsgeerig monisme en religie verschillende grondsla gen hebben, dan ligt het voor de hand, dat zoowel toenadering als afstooting kunnen plaats hebben. Dat afstooting veelal open baar wordt, is gevolg van geinig aan belang stelling in wijsgeerige oplossingen en van antipathie tegenover monistische stroomin- gen. Do geloovige zal in het monistisch stre ven èsn en ander missen, o.a, het religieus doorleven van verschillende gesteldheden/ cn 't naderen van onderscheiden problemen Stilgestaan werd bij het zondeproblcem, omdat hierin bovenal het dualisme wortelt, dat geloovigen niet kunnen en willen prijs, geven. De oplossing van 't probleem wordt voor spr. ervaringsdualisme en wezensmo- nisme. In dezen wordt een synthese gezocht- van wijsgeerig inzicht en religieus besef. Hoewel het door spr. behandelde onder werp niet gemakkelijk was, werd het tot het eindo met groote belangstelling gevolgd en de presidente was db tolk van de verga dering, toon zij «dr. Van M. B. hartelijk daskte voor zijn interessante lezingen. Als volgende sprekers staan nog op het programma dr. Van der Bergh van Eyain- ga, te Santpoort; pater Knaapen, te Hees- wijk en mej. E. O. Knappert, te Amster dam. ,,S©iaapro ChresceiKÜo," Hoewol heb concert van hedenavond de kroon zetten zateop deze lustrumviering en de zaal ongetwijfeld geheel zal zrjn gevuld, is de dag van gisteren voor de jubi! eerend e Vereeniging ook goed geweest. De belangstelling voor een middag-uit voering was bijzonder goed. Behalve vele reünisten en vertegenwoordigers van 'zus- ter-gezelschappen, was ook het geheelo Col legium aanwezig*. Bij heb binnenkomen van oud-leden en het Collegium1, werd' het lo vivab gespeeld en door de aanwezigen staaf de aangehoord. Op den achtergrond van het tconeel ston den plantengroepen, vooraan bloeiende pri mula's. Heb vaandel van heb gezelschap' prijkte mede op het podium. Van a vend zullen de oude vaandels, in gewone tijden in heb archief opgeborgen, ook nog als eereteekenen uit heb verletten op het podium geplaatst worden. Höfc middagconcert. Heb 85-jarige „Sempre Crescendo" heeft den belangstellenden, die gistermiddag in de Stadszaal hun opwachting kwamen maken, onthaald op eenige mooie werken uit „Sein- pre's" repertoire, terwijl deze jarige met eenige bloempotjes, later met oen reeks kransen werd vereerd. De werken, die-- -onder Koeberg's altijd bewonderenswaardige directie werden uitge voerd, bestonden uit composities voor strijk orkest, bijna' geheel mefc eigen krachten ge speeld, terwijl eenige "werkende leden van dit orkest de solo-partijen vervulden, zooals in heb eerste wrerk, een „Concerto Gr-osso", van Handel. Dit concert meet uiterst zuiver gespeeld werden. Al valt niet te ontkennen, aat in het begin zuiverheid en zekerheid iets te wenschen overlieten, zoo werd dit tegen het tweede deel steeds beter; in het begin van heb Adagio, hadden wij gelegen heid heb spel der solisten, d'e heeren G. van Berc-kel en O. IV. Sipkes, viool, en F. van Deinse, violoncello, dat goed naar voren kwam. op te merken. In Vitalr's „Cidcboha1', voor viool met orkestbegeleiding, werd de vioolpartij ge speeld door den heer C. J. Kleyn, terwijl het orkest telkens met fraaien klank er tus schen door klonk. De vele moeilijkheden in deze „Ciaccona" werden door den violist uiterst gemakkelijk overwonnen; nog voller zou de klank der mooie viool kunnen z\jn, indien deze violist geheel de zaal in-speelde. Een bloemkrans werd den heer Kleyn aangebeden. Hierop volgde een thenia niet variaties, van Beethoven, gecomponeerd voor strijk kwartet. Met zeer nobelen, hoewel hier en daar wat al te veel klank, werden deze va riaties voorgedragen; zeer knap' wist de dirigent van iedere variatie de juiste betee- kems naar voren te brengen, en met zorg werd dit uiterst-fijne werkje behandeld. Nog maals hadden wi] hierna gelegenheid den violist Kleyn "te hooren in twee virtuozenp stukjes;- een „Caprice Viennois", bewerkt door Kreisler, en een „Mazurka", van Wie- niawsky; beide nummers werden met smaak voorgedragen en begeleid door het keurig, baast al te bescheiden spel van den heer G. Kronenberg. Als toegiftje hoorden wij nog een Menuet van Beethoven. Tenslotte werden eenige dansen gespeeld, namelijk de „Deutsche Tanze", van Schu bert, waarna door den praeses van het Leidsch Studentencorps, een lauwerkrans aan „Sempre" jVerd overhandigd. De receptie". Na afloop, te ruim' vier uut\ begaf het bestuur zich in den Foyer, die' voor dit doel byzonder feestelijk was ingericht. Ver tegenwoordigers van Curatoren en de Se naat der Hoogeschool openden de rij; van oïficieelö personen, die het bestuur geluk kwamen wenschen. De secretaris, mr. J. E. Boddaert, bracht de felicitatie van Cura toren over; prof. dr. P. J. Blok sprak namens den rector-magnificus, die wegens lichte ongesteldheid verhinderd was. Jhr. mr. Itlrijnvis Feith, voorzitter5 van' het eere-comité, voerde het woord voor de talrjjke oud-leden, die uit allo oorden des lands waren samengekomen, en sprak er znn bijzonder, genoegen over uit, dat het „Sempre" van heden de tradities uit het verleden zoo schibterend handhaafde, wat op deze uitvoering weer was gebleken,- waarujjj 'lirj in het bijzonder dacht aan ao' viool-solo van den heer, Kleyn. Bdron Van Harinxma thoe Slooten, de praeses van liet Collegium, sprak van 'de gelukkige samenwerking tusschen weten- Bchap en kunst, terwjjl mej. Van Gameren de beste wenschen overbracht van de Ver- leniging van Vrouwelijke. Studenten, en ko lonel Dufo.ur pamenaTet garnizoen te Lei den, in enkele, woorden „Sempre" huldigde. De president der Vereenigiug, do heer W- J. J« de Sauva'ge Nol ting, aanvaardde yit naaYn der. Vereenigiug de tuide, aan het gezelschap gebracht, in een even gees tige als hartelijke rede, waarin hij op h'et "Verband tusschen toonkunst en andere uitin gen van kunst en wetenschap weer en vooral deed uitkomen, dat het bestuur de' genoten pympathio of> hoogen prijs stelde. De eerewijn werd onderwijl rondgediend en "er werden verversehingeii aangeboden en zoo bleef men nog geruimen tijd gezellig bijeen. Het slotbedrijf was een photografïsche opname van het bestuur :on de leden en oud-leden. Te halfzeven had jsr een gemeenschap pelijke inaaltijd plaats in de sociëteit „Mi nerva", waarbij menige heildronk op „Sem pre" werd .uitgebracht. De trouwe bode van „Sempre", do heer Bleekstrjn, die met het gezelschap meeleeft, als of hij het zelf was, Peek ons gisteren al bijzonder actief. Er moest wat bijzon ders zijn. (Wij hoorden al spoedig; De bode herdacht dezer dagen zrjn 30-jarig jubi- jleum. Zeker zal dit feit niet zoo wei nig van beteekenis als men oppervlakkig wel zou denken ook niet onopgemerkt voorbijgaan. Wij hopen het. De man la het zéker waard. Beter bode krijgt „Sempre" nooit. UIT ONZE STAD. Protest tegen de deportatie der Belgen. Nomens den Belgischen kring te Leiden werd in de Graan/beurs alhier giste ra/vond ©en openba/re proteshve-nga-dfering uitge schreven tegen het wegvoeren van Belgi sche burgera uit het bezette gebied. Als spreker was aangekondigd mr. A. d'e Groe ve, voorzitter voin den Belgischen Kring in Leiden,vroeger advocaat te Brugge. Do zaal was geheel gevuld door een bij zonder gemengd publiek, waaronder ook een aantal militairen, dat den spreker bij zijn openingswoord, enthousiast begroete©. Een koor van Belgische, meisjes en vrou wen zong vooraf oonige vaderlandische lie deren, waarna de heer De Groeve do ka theder beklom, -dio. in een kraöhtigo impro visatie, waaruit do haat tegen de Dnitgch© overheers obers telkens aan hef; licht kwam, ©en overzicht gaf van do geschiedenis van België van 2 Augustus 1914 af tot op he den on vooral den nadruk tegdb op do gru welen door eb cveiheerschera op het over- hee-rschte, doch niet onderworpen", kleine volk van vrije Belgen geplee.gd, zooals wij deize uit de berichten in de bladen kennen. Uitvoerig werden de besohuldigingen, van Duitsohe zijde tegen do houding der Bel gen aangevoerd, weerlegd. Meer in het bijzonder behandelde spr. de deportatie der burgerbevolking naar DuitscMaaid ©n schetste 'daarbij de diep tra gische tocneelen, waartoe deze deportatie aarnlriding gaf. Al de redenen, de or de Duitsche regee-ring voor die wegvoering in ballingschap aangevoerd, nnehide spr. las terlijke voorwendselsdo ware reden is om werkkrachten te hebben in fabrieken, mij nen cn steengroeven om daardoor zooveel mogelijk mannen vrij te krijgen voor het front. Er ontbreekt nog maar aan, dat zij de weggevoerde sloven aan haar Mohatmme- daanscbo bonclgenooten, do Turkeai vorkoo- pen, riep spr., uit en ock daaiwoor zullen, d'e Duitsdhèro niet terugdeinzen. Hoe kan "het geweten der wereld bij al deze gruwelefi zwijgen, klaagde spr. Hoe de strijd'zal eindigen, weet spr. niet maar dat durft hij wel prpfeteeren, dat db èchandb dor wereld eens zal neerdalen op dit nog machtig keizerrijk. Is ook niet het machtige Romeinsebo keizerrijk ineen gestort, omdat het niet mrsto op recht on gcTechtigliledd 1 Het woord, dat 20 eeuwen geleden over do wereld heeft geklonken „gij zijt alten broeders", zal eenmaal weder zegevieren. Spr. besloot zijn telkens met ap|Ëaus on derbreken en aan heb slot luid toegcj niölite rede met ©en oproep t-ot Nederland niet om in den oorlog 'te gaan, daartegen vooral waarschuwde hij maar om sympatliie en. medegevoel te betuigen met. het deerlijk ge teisterde broedervolk. Het koor zong aan het ©lob „de Vlaam- scho Leeuw", welk lied doo-r vele der aan wezigen mecte aangeüieven Werd!., UIT ONS LAND. VOOR f 300.000 BEBOET. De firma Jnrgena to 0t3 ia doer <le N. O. T., wegena verbocJen uitvoer, mot f300.000 beboet geworden. Do firma rvaa aelf on- soliiildig, maar oen barer -afnemors bad baar beüirog'Cui, en ml 3 verantwoordelijko eerat«- importeur beeft aij er voo-r moeten bloeden. Hot geld ia in cto ka3 van bet Kou. Nat. Steuncomité gestort. („L. K.") NEDERLANDSOHJ3 AMBULANCE ÜÏT RUSLAND. VERSTERKINGEN AAN DE NEDER. LANDSCHE GRENS. Thans werken cle Duitschers ook yvaria aan do versterking' van het kanaal GentTerncuzen, vooral aan de Oostzijde, Ook werken ap aan de Moervaart, cel klein kanaal (lat uit 't groote in Oostelijke richting' loopt en dus parallel is aap de grens. Burgers uit de naburige dorpen arbeidep hier. AVie weigert wordt als werkloos weg- govoerd. Dus ook hier dezelfde methode: voor ons arbeidenof ge zyt wcrkloo? en moet gedeporteerd worden. Ook in den omtrek van Turnhout: du< tegen de grens van Noord-Brabant aan, werken de Duitschers aan versterkingen langs hot Kempisch Kanaal. En eveneenl daar moeten burgers werken. Dit is wel licht de reden, dat er te Turnhout, ooli een fabrieksstad, nog geen wegvoering heeft plaats gehad. Men verwacht echte? deportaties tegen den loden van dezï maand. HET KWEEKER3BEDRIJF TE BOSKOOP. Te Boskoop heeft zich, naar het „N.v.d.DO meldt, een couiité gevormd, dat traohtee zal het dreigende gevaar, dat vele kweekers van deze gemeente en omgeving, by ge brek aan voldoenden afzet van hun pro dncten, hun bedrijf niet kunnen voord zetten, met allo ten dienste staand! middelen af te wenden. Het doel is kweekers, dlo door dei oorlogstoestand met ondergang worden bedreigd, in do gelegenheid te stellet?, althans een gedeelte van hun leverbar! producten, tegen matige pryzen te kunnen verkoopen. Ten eerste zouden de kweekel'l daardoor' aan eenig' bedrijfskapitaal ge holpen worden en ten tweede zou of plaats komen voor het aanplanten van jonge hoornen, wat voor do toekomst vao Boskoop een levensbelang is. Het comité heeft do beschikking ge-, kregen over eon belangrijk bedrag, otn daaruit de kosten van aankoop en ander! onkosten te bestrijden. Het cere-voorzitterschap is aanvaarj door jhr. mr. IV. Th. v. Doorn, voorzitter van den Nederiandschen Tuinbouwraad, het voorzitterschap is opgedragen aan mr V. H. Rutgers, burgemeester van Boskoop. Voorts hebben in het comité zitting voon mannen op het gebied van tuinbouw. MISLUKTE ONTVLUCHTING UIT HET DUITSCHE INTERNEER,IN GS- KAMP. Niettegenstaande heb verscherpte toer zidht hebben Woensdagavond twee Duifx sobers kans gezien over het prikkeldraad van heb intemeeringskamp to Bergen lieew to komen en te ontvluchten. Hun vluohh werd echter door den wachtmeester opge merkt, die een paar schoten loste, doei» Duitschers' wisten, begunstigd door het dub- t-eT, to ontkomen. Later zijn zij met bek hulp mn speurhonden in do Rergerisolt? bottellen aangehoud'eii cn woer naar hik kamp g'ebracbb. DE N. O. T. In hot Lagerhuis heeft Maandag de on der-minister van buitcnlandscho zaken Ce cil in antwoord op een vraag naar de werkt wijze van do N. O. T. verklaard, dat dL Britsobo rrveering na henhaaldp ondersoe- Icingen roden heeft om te gelooven, dlv- de N> O. T. ten Volte haar velS- plachtingen nakomt. TREILDE OPGEBRACHT. D seorotoiia van üa Nectorlajidsoha Akn- lïulauco in Rusland doolt mede, dat bij het hoofdbestuur herioht is ontvangen dat cla zusters (for ambulance per stoomschip dat den Ssten December van Gothenburg naar Rotterdam sierbretó, zullen tpruajkeeren. Do IJmiuidei' atöoantredter Walrus" és door de Duitschers op zee aangehouden eni naar Cushaven opgebraoht. KOLENSCHAARSCHTE EN LICHT- •BEPERKING. Naar heb ,,'Vad." verneemt, wordt 0en' wijziging van de diensturen aan de Depar tementen overwogen in verband met het verzoek tot besparing van kunstlichb. HeQ uur van aanvang zal vermoedelijk ongewij zigd blijven, maar dat van eindigen vroegen bepaald worden, O'm 12 uur zal bet echter, niet meer gcoorloofd^zijn naar huis te gaan,, Na een halfuur rust wordt bet werk ween hervat. "Verschillend© winkeliers to Rotterdam! hadden order gegeven, om hun electrlsohoi lichtinstallatie, zoo in te richten, dab zij met accumulatoren kunnen verlichten.; Groote bestellingen van accu's waren bij" do clectrieiens daar tor stede reeds gedaan^ Men meende, dat de nieuwe verordening! alleen het gebruik der gemeentelijke elek triciteit verbood. Do hoofdcommissaris van politio heoffl echter in een onderhoud verklaard, dab ook het gebruik van accumulatoren in Cö win kels verboden zal worden na 8 uur dei avonds. Vooreerst wordt de oontrole te, moeilijk, bij dan zijn voor het vullen detj

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1916 | | pagina 1