Oe turopeesciie fiarleg.
LEiDSCH DAGBLAD, Zaterdag 11 November.
Derde Blad.
Arm© 191©a
BmrtsnSar.ci.
Tweede Kameï.
Uit de Omstreken.
C m. 173S7.
Het lioofdcomiti voor cte sttcfotipg
Man een Verblijf veen- den Oud-IndisAeci
Millibair, voorzitter de. oud-rofjidenb 1. 1 ote-
kens modht nog o«n bojdroge van f 60
tontongen van Z. K. H. -6on Frans der
(Nederlanden.
J_ De Minister van Financiën-maakt be
ffend cla.t ton kantore-van deai ontvanger
$or reigdsbrabie en domoinon te Wagenangen
fis ontvangen 1000 voor over de jaren
1901—1916 ta -weinig'betaalde vormogens-
prn I\jksmkomsb e-nbelastin gen
Men soli rijft uit Arnhem-
Naar wij vernemen, bestaat in landbonw-
Scringieai in do Betuwe bet voornemen om
/voor de Tweede Kamer in de vaoature-
srnr. Tydeanan (district Ti el) candid&at te
8 tell en mr. A. G. A. ridlder van Rappa-rd,
ir echter irn de redhtbank te Ti el, voorzatter
kier Geld -Overijs. Maatschappij van Land
bouw en lid van het Nodcrlaudsoh Land-
bouw-Coanitë.
In de te Almelo gehouden Raadsver
gadering werd vastgesteld het plan voor
Itlen.bouw en de inrichting eener 3-klassage-
echoot voor zwakzinnigen en werd aan B.
c<n W. eon orediet van f33,000 verleend
ivoor d'e stidhting cider school.
De gewone audiëntie van den Minister
fyan Bui/ben 1 an disdho Zaken zal Vrijdag 17
[November a.s. niet plaats hebben.
Heb best our van do Vrijzinnig Christe
lijk© Studentenvereeniging heeft db navol
gende hoeren uitgenoodiigd c-en permanen
ten raad van advies te vormen: proL dr.
T. Cannegioter, te Utredht, voorzatter
prof. dir. H. Y. Groe-newegen, te Amster-
dhimprof. dr. L. Knappert, te -Leasden
prof. dr. J. Lindeboom, te Groningen dir.
H. L. Oorb, te Ubredhibprof. dir. K. H.
ïtoessirLgili, te Leiden.
Z. K. H. Prins Hendrik neemt als
gast van Graaf Van Beatinck heden deel
aan een drijfjacht op de goederen van heb
buis „Middltobfcen". Na het diner op het
kasteel vertrekt do Prins met zijn adlj udJant
per auto naar Het Loo.
Benoemd zijn tot notaris binnen heb
arrondissement Middelburg, ter stand-
pla s te Dinthèr niet zal worden vervuld
)5e, candildaaAcobajis te Middelburg; tott
not ris binnen 't arrondissement te VHer-
itogenbosch, ter stand plaats Schijndel, de
heer S. J. van Dieten, thans notaris te Din
thèr, met bepaling, dat do notarieele stand
plaats te Dinjther ai et zal worden vervuld;
tob burgemeester van Marum rar. J. A van
Tienhoventot burgemeester van Beerta
'do lieer E. H. Ebels; tot burgemeester van
Ptad- en Ambt-Ommen de heer G- E, W.
[N ering Bogelmet ingang van 2D Novem
ber tot burgemeester can Grijpkerk del
lieer R. Bakker, met toekenning van ge
lijktijdig eervol ontslag als burgemeester
.Yan Dinteloord.
Minister Bosboom, wiens lichte onge-
Heldh id geweken is, werkte gisteren weder
aan zijn Departement.
Om-rent de ongesteldheid van Prin-
öeo Juliana verneemt ,,Het Vad.", dat zif
boterende is. De koorts was gisteren gc-
Jwekcn.
Te Deventer is in den ouderdom van
130 jaar overleden de heer J- O. de Vulder
van. Noorden, directeur van het postkan-
too'r aldaar.
UIT NED. OOST-IN DIE.
DjamM.
(Officieel) Bij hot Departement van Ko
loniën is heb volgende bericht uit Indië
ontvangen
Kolonel Kroesen is den 8sten dezer te
Djambi teruggekeerd, na Moeara Ta-mbesi,
Vave Sarolangoen, Bangko, Rantau Pan-
djang, Moeara Boengo en Moeara Tebo te
hebben bezocht. -
Nagenoeg do geheele bevolking is in haar
dorpen teruggekeerd en biedt de behulp-
tam© hand bij de gevangenneming van de
opstandelingen. Van den zeventien hoofdlei-
ders zijn er nu negen gearresteerd. Eénigo
verzetsleiders bevinden zich nog in de boven
Batangliaristrcek, nabij Telok Koeali, al
waar verschillende afdeelingen aan het pa-
trouilleeren zijn.
j- Zitting van gisteren.
GRONDWETSHERZIENING.
Do heer DUYMAER VAN TWIST spreekt
lover het amonJement-HugenhoRz. Hij* vindt
het niet gswenscht het amendement aan te
nemen, zooals het is. Spr. is er vóór liet
kiesiecbt in gewone tijden niet aan de mi
litairen te ontnemen; in buitengewone om
standigheden kan het evenwel gewecsoht zyn
allo militairen niet tot het kiesrecht toe te
laten. Het verdient daarom- z.i. aanbeve
ling, in de Grondwet te schrappen de woor
den beneden den rang van officier", zoodot
het kiesrecht geschorst kan worden voor alle
jniiit.: ren. Hy vraagt koe da Regeering er
lover nkt.
De neef LIMEURG verklaart zich voor
het amendement der Commissie van Rap
porteurs, omdat hij het goedvindt, dat de re
dactie, sinds 1848 geldende, wordt behou
den. Aan het amendement-Hugenholtz zal
bft. zyn 6tem geven. Het amendement-Troel-
Btia heeft spr.'s sympathie.
Nopens de amendcraenten-Saocck Henke-
pian merkt spr. op, dat depe in vaagheid,
lonhestemdheid en dus in willekeur hun weer
ga niet vinden.
Den heer Heeres geeft spr. den raad Zyn
(amendement terug te nemen, omdat uit lc-
gislatief-teehn.sch oogpunt t gen het betoog
van den heer Loeff niets valt in te brengen.
Men stelt een onduidelijk art. 80 in de plaats
van een duidelijk. Wat de zaak zelf betreft,
Öoze wordt door het amendement-Heeres niet
gediend.
Ook spr. en de zynen zyn warme voor
standers om de invoering van vrouwenkies
recht in de wet, als een pliokt van den wet
gever voor te schrijven. Wy overwegen dus
e?n amendement, zegt spr., iu dein geest van
hel Groodwetsherzieningsvooi'stel-Druclcer
C.3.. Spr. zal hieromtrent de rede van den
Minister afwachten.
Betreffende den stemplicht, merkt spr. op,
dat het criterium hierin ligt: Bestaan er sub
jectieve rechten? en: Wat is de Staat? Als
de vrouwen hst kiesrecht krijgen, zyn ze
er rijp Voor, en dan moeten zo ook naar.
de stembus. Spr. is daarom tegen do amen
dementen, omdat het oogenbSk- nooit zoo
gunstig is geweest om den stemplicht in te
voeren.
De heer BEUMER bestrijdt het amenle-
menWroelstra. Het amendement-Heeresis
al zoodanig in de Kamer bestreden, dat spr.
het niet meer behoeft te doen.
Hij is voor het amendement-Snoeok Henke-
mans betreffende uitsluiting van wanbetalers.
Spr. verdedigt voorts zijn amendement, om
den stemplicht in het art.kel te schrappen.
Hy merkt op, dat er tal van personen zijn,
die om het kiesrecht absoluut niet geven.
De lieer SNOECK IIENKEMANS onder
steunt het verzoek van den heer Duymaer
van Twist. Hij is echter tegen het amende
ment-Hugenholtz, omdat de mogelykh: i 1 moet
fclijvea bestaan, dat militairen voor het kies
recht moet.n kunnen worden geschorst.
- De MINISTER ,VAN BiNNENLAriDSCHE
ZAKEN bespreekt allereerst het amende-
menbTroelstra. Hij moet er bezwaar tegen
maken. Do heer Troelstra schijnt de Memo
rie van Toelichting misverstaan te hebben,
Spr. geeft toe, dat elke leeftijdsgrens wil
lekeurig is. Hij heeft echter 23 jaar ge-
koren, omdat men dan reeds eenige jaren
ervaring heeft.
Aangaande de vraag van d:n heer Troel
stra of de bedoeiing van art. 80 meervoudig
kiesrecht is, merkt spr. op, dat de bewoor
dingen het inderdaad doen vermoeden; het
is het evenwel niet.
Met evenredig kiesrecht is het meervoudig
kiesrecht evenwel niet te rijmen. Wil de
heer Troelstra echter zekerheid, dan zal hij
een amendement moeten indienen. Over den
stemplicht en de ingediende amendementen
merkt spreker op, dat voor hem het kies
recht tui functie is on dat is de rechtsgrond,
waai op men tot stemplicht kan komen. Er
zyn echter nog verschillende motieven, die
voor invoering pleiten. Ten eerste zal het
een eind maken aan zekere methoden, door.
alle partyen. afgekeurd, maar door alle ge
volgd. Do wettelijke stemdwang zal de Zui
verheid der verk'ei-ngen bevorderen. .Voorls
zal de stemplicht opvoedend werken. Maar-
ook voor do volksvertegenwoordiging heeft,
de stemplicht waarde, omdat de krachten,
die in het volk leven, in de volksvertegen
woordiging in d- rifle verhouding totuiting
komen. De stemplicht is dan ook het com
plement van de evenredige vertegenwoordi
ging. Bovenal is do invoering v»a stem
plicht mogelijk, nu de invoering van vrou
wenkiesrecht mogelijk wordt.
Spreker moet de amendementen-Schaper
en Beumer dan ook ontraden. Wat de amen-
dementin Snoeck Henkemans aaogaan, over
het beginsel is spreker het met liem eehs.
Practisch zal het "echter moeilijk zijn door
te voeren. Wrarom, vraagt spreker, worden,
.halve do wanbetalers, ook de smokkelaars
en de wanbetalers V3n gemeentelyko enpro-
viuciaie belastingen niet uitgesloten?
Voorts deugt de redaclio niet daar zij
aanslag en betaling verwart. Ook aan het
andere amendement kleven verschillende, be-
zwaien. Sp1-ter moet daarom beide amende
menten ontraden.
Tegen het amendement-Heeres hoeft spr.
zeer overwegend bezwaar. Na ds redevoe
ringen van de hoeren Looff en Limburg zal
spreker niet veel meer zeggen. De verwar
ring zou er door toenemen. Op dezelfde
gronden als spreker zich tegen het amen-
dement-Troelstra verklaarde, verklaart spre
ker zich tegen een amendement a's de heer
Limburg overweegt en teegen het amende
ment-Heeres. Dit is voor hem beslist on
aannemelijk. Wat hot amendement-Hugen
holtz betreft, merkt spr. op, dat hij in vele
opzichten het met den heer Hugenhoitzeens
is. Zou men het echter aannemen, dan zou
in buitengewone gevallen het kiesrecht niet
geschorst kunnen worden^ ea dat is noodig.
Üet denkbeeld van den heer Duymaer van
Twist is spreker n.et onsympathiek. Hy za!
er het oordeel der Commissie van Rappor
teurs over inwinnen.
Het amendement der Commissie van Rap
porteurs laat spreker aan do Kamer over.
Ten slotte maakt spreker tegen het amende
ment-Van Nispen bezwaar.
De heer TliOELBïRA dient na den wenk
van den Minister oen amendement in, om in
liet artikel in te voegen Je woorden: ieder
kiezer brengt een stom uit.
De heel' ÏIUGENIIOLTZ trekt zyn amen
dement in en vervangt het dooi: het vol
gende: do wet kan bepalen, dat de uitoefe
ning van het kiesrecht door do militairen
bij zee- en landmacht gedurende deu tijd,
dat zij zich onder de wapenen bevinden,
zal worden geschorst.
De heer EEERES trekt zijn amende
ment in.
De heor BEUMER. doet eveuzoo met zijn
amendement betreffende den stemplicht.
De heer SCHAPER zet nog eens uiteen,
waarom hij voor stemplicht is. Spr. hand
haaft zyn amendement. Hot voorstel van
den Minister is z. i. geen verbetering, maar
een vermindering.
De heer VAN NISPEN repliceert. Hij
trekt zijn amendement in.
De heer SN0ETK HENKEMANS handhaaft
zyn amendement.
De heer VAN IDSINGA protesteert er
tegen, dat thans gestemd zal worden over
het amendement-Troelstra, zonder dat dit
punt een onderwerp van beraadslaging heeft
uitgemaakt. Daarvoor is het te gewichtig.
De heer DUYMAER VAN TWIST repli
ceert. Spr. stelt con amendement voor om in
art. 80 te laten vervallen de woorden: .be
neden den rang van officier."
Do VOORZITTER vindt het beter de amen
dementen-Troelstra, -Hugenholtz en -Duy
maer van Twist eerst Dinsdag in pteraming
te brengen.
Het amendement-Troelsfra (leeftijdsgrens)
Wordt verworpen mat 54 togen 24 stemmen,
dat der Commissie van Rapporteurs wordt
zonder stemming aangenomen, dat van den
heer Snoeok Henkemans betreffend» belas
ting-wanbetalers valt mét Tl tegen 7 stem-
meu, dat van denzelfden afjjeraardigde aan
gaande bedeelde arbeidsschunen, met 72
tegen 6 stemmen, terwijl het amendement-
Schaper (facultatiefstelling stemplicht) ver-
Svorpon wordt met 53 tegen 25 stemmen.
ALPHEN. rr
Drietal by de Geref. Kerk: <Is. F. Cer-
ben, to 's-Hertogonbosch, ds. D. Pol, to
(Ylissiugen, eu ds. tW. y.odor, te Zwolle
BOSKOOP.
.Voor predikant 'der Ned.-Her7. Gom.
alhier, is het Volgende alphabetriche zestal
opgemaakt; ds. G. D. Goedhuis, te Hoog-
karspel; ds. A. De Kat Angeline, te Nieuvv-
Helvoet; ds. B. Nieuwbrug, te St.-Maartens
brug; ds. F. E. v. Santen, te Hekelingen;
ds. J. A. R. Teriet, te Zuid-Seharwoude,
en ds. P. G. Vliog, te Hauwert.
HAZERSWOUDE.
Do aiScfoefliimg „Hasea-swoudeKoude
kerk" van „Vollksoatel'ea/\rijö" ïuiiekl haar
eersten oiKteravond van dezen winter in
café „Boers" op het Dorp. De lieer J.
Beye-n, van Bodegraven, voerdo meb een
gezelschap, van Bodegraven, eenige kwar
tetten uit on zong zelfs eenige eolo-numr
miers. Genoemde heer spralk over „Propa
ganda" en cS&eldë moe, hoe de „Rijnkring"
Werkzaam is Iti 't belang van de afdieelin-
gen, waarvan ook deze avond een bewijs
was.
Na de pauze hield de voorzitter, de hee-r
A. Forfcgens, e>en lezing over „Opvoed/iing."
De aandacht voor de beide lezingen was
gespannen, evenals bij de voordrachten, dJie
later nog door den heer J. B. werden ten
gehoor© gebracht.
Aan het slot sprak de voorzitter een
woord van opwekking en bedankte den
Rijnkrdng en dto aanwezigen, waaronder d:e
pianiste.
HILLEGOM.
De collecte bij den dankstond voor
heb gewas, gehouden iin de Gore-f. Kerk
aiihieir, heeffc in totaal f 405.80 opgebracht.
Er zal hier een tweede groente-
drogerij gebouwd worden door de N. V.
„Luctor ct Emergo" Heb bouwwerk is
opgedragen- aan do hoeren Leliveld en Yan
do Poll, alhier.
LISSE.
Naar wij verpjam.cn, zal de nieuw b'c-
noemdè gemoeoretapis, do heer J. C.
do Haan, 1 Dec. a.s. in dienst tresden.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
De omset van de veiling der tuin-
bouwvereeniging Katwijk en Omstreken heeft
gisteren, de kapitale som van f 300,000
overschreden. In 1915 bedroeg de omzet
f 162,000; de vermeerdering is niet alleen
gevolg van de hoogere prijzen, doch moet
voorai worden toegeschreven aan den groo
teren aanvoer, door de verplichting, om
sommige producten voor export bestemd,
over de veiling 1» verhandelen.
Uit de eindrekenïng van de Veilings-
vereeniging „Bloembollenteelt" alhier bleek,
dat van de 10 pCt, ingekomen voor even-
tueele veilingsonkosten, volgends wesk 53/4
pCt. kan worden gerestitueerd. Geveild is
dus voor 41/4 pCt. Vermoedelijk 6laafc Kat-
wrjk's bloemfcollenveiling hiermedie een re-
cordl
Hot bestuur heeft dus voor de leden esn
zeer voordeelige regeling getroffen'; het vei
len geschiedde bovendien naar aller wensch,
zoodat dit eerste jaar werkelijk in alle op
zichten een succes mag worden genoemd.
KATWIJK-AAN-ZEE
Tot agent van politie in deae gemeente
is door den burgemeester benoemd Th. te
Brake, agent Van .politóo 2de klasse to
'e-Gra/venibage.
Do vaartuigen, welke do vorige weck
wegens het aanhoud'anid ruwe weer en hef
mijnengevaar van de haringvdsocberij te-
ruigkeerd-cn en niet meer voornemens
waren om nog langer de haringvisscherij
uit to oefen/en, zeilden wederom uit. Het
kalme mooie weer der laatste dagen heeft
daartoe zeer zeker medegewerkt^ dodh niet
minder do gunstige praaiberiohten, dat er
op do Engalsohe kust veel gewangen wordt.
Enkele vaartadgeai zijn roods mot buiten
gewone ladingen binrtongovalilon.
Vanwege -die gemeente worden in do
versdhiMonde straten alhier naambordj ea
aangebrachte
LEIDERDORP.
Do Raad vergadert Maandagavond, te
halfachi
,In plaató van den heer F. Filippo,
die niet meer in aanmerking wenschte te
komen, is tot kerkvoogd aer Ned.-Herv.
Gem. gekozen do heer M. Splinter. Tot no
tabelen zjju gekozen de heeren F. B. van
Ingen Schenau en J. van Muiden Jzoon.
NOORDWIJKERHOUT.
1De heer Nico Bergh'oub benoemd
tot onderwijzer aan een Ohr. M- U. L. O.-
school te Dordrecht.
OEGSTGEEST. 'i
Bij do gisteren gehouden Verkiezing
voor een kerkvoogd en vier notabelen der,
Ned.-Herv. Gom. werden uitgebracht 36 gel
dige stemmen, waarvan 33 op den lieer
J. W. Nieuwonhuizen Segaar, die dus her
kozen is als kerkvoogd.
Als notabelen werden herkozen de hoeren
K. B. v. d. Burg met 34, G. Kampsteeg
met 35, P. Kromhout met 34 en, J. Los
met 35 stemmen. L ]-.J -
Voor hob laescollego; werden evreneenfl
uitgebracht 36 geldige stemmen, waarvan
de heeren Is. de Leen f34, L. Oudshoorn
30 en J. W. Nieuwenhuizen fSegaar 32 stem
men op zich vereenigden. Op versohillende;
personen werd ieder 1 stem uitgebracht.
RIJNSBURG.
Bijna alle trams van den laahsten tijd
wekken oud'e herinneringen op. Do oude
bijwagens, meb hun lange zijbanken, welke
meai .tot beden alleen op ëb baan zag
omsbreeks dleci tijd 'van clie militaire verlof
tijden, hangen nu bijna aan alle trams.
Naar wij vernemen is er gebrek aan wielen
voor de gewonen bijwagen en motorwagens,
die men thans m©5 uit Duit-schland kan
betrekken.
RIJNZATERWOUDE.
Werd in het begin /dezer week uit
Leimuiden gemold, dat daar de handel in
groene zeep was stop gezet, omdit do
winkeliers de zeep, die voor 17 cents bet
pond" was ingekocht, niet voor 14 cents
konden verkoop en, wat van hen geëischt
werd, de winkeliers alhier worden niet op
deze wrjzo in de uitoefening van hun nering
belemmerd, zoolafe het eigenaardige geval
zich thans voordoet, dat menig L&iro jide-
naar alhier zeep komb koopen, die hjj k
20 cents het pond betaalt.
VOORSCHOTEN.
Maandag a.s. hoopt de heer L'. B.
Brussé den dag te herdenken, dat hij zich
vóór 25 jaar als zadelmaker alhier vestig
de. Zijn zaak, klein begonnen, mocht lang
zamerhand zeer in bloei toenemen. Zij heeft
thans naam verkregen, niet alleen hier,
doch in bijna allo dorpen in den omtrek.
WARMOND.
De wedstrijd in recite eren, uitgeschre
ven door do jyHarmonie van Warmond",
hij gelegenheid; van het 30-jarig bestaan
der afdeeling Tooneel, belooft belangrijk
te worden. Niet minder dan 78 dames en
heeren van heinde en verre, hebben* zich
doen inschrijven, waarbij eenige, die reeds
40 h 50 prijzen behaalden.
Aangezien het bestuur slecht3 over vier
avonden in den zoogenaamd en Vastenavond-
tijd kan beschikken, zal een vijftigtal der in
geschrevenen tot dozen wedstrijd worden
toegelaten, welke zal plaats hebben in Jan.
en in Febr. van het volgende jaar.
KERKELIJKE BERICHTEN;
IC a 'i w ij k-a a n-Z e e (Zaal)N ed-Her v.
G?m. Zondagmorgen te kwartier voor tienen,
do heer Joh. A. Verhoog, cand. tot den
H. Dienst, van Leiden.
Leiden. Relig. Social. Verhond. Zon
dagavond te zeven uren, Nuteaaaï, ds. N. J.
Pabon, van Kampen.
ICaag. Ned.-Herv. Gam. Zondagmorgen
te tien uren, ds Bodkeotein, ran Katwijk-
aaa-Zoe; H. Avondmaal.
's Avonds te zes uren, <3a heer P. B.
Muller, zoncle/liiing, te ArDoterdlom, Dank-
zegging.
-R ij n 9 b u r g. Cfcur. Geref. Gom. Woietns-
dagmrorgen to tien uren on 's avoncb te
halfzeven ds. N. Bydernast, van Maarsen.
De algemeen e toestand.
Gisteren habben we gemeld, dat deNoor-
8che nota aan den Duitschen gezant te
Chiistiania overhandigd was en thans verne
men we, dat die nota op het ministerie van
buitenlandsche zak^i te Berljjn i3 ontvan
gen. Het eenige nieuws, wat we hierom
trent nog verder vernemen, is, dat deze nota
eeu omvangrijk document is en bij de be
trekken factoren der rijksregeering in over
weging.
Over de proclamatio aan de Po
len moeten we nog even de aandacht vra
gen voor wat de Zwïtsersche pers daarvan
zegt-. Noch de Entente-gezinde, noch de
Duitschgezinde is er .goed over te spreken.
Het „Journal de Genève" oordeelt,'dat de
zelfstondigheidsverklaring de erkenning is
van de mislukking der pogingen, om Rus
land van de Entente te scheiden.
De „Berner Tagwacht" we geven nu
eenige oordeelvellingen van prn-Buitsche bla
den schrijft, dat het Pooischo volk vol
gens alle regelen der wetenschap, door de
vreemde dwingelanden zal worden gekneveld.
Dat de centrale mogendheden zulk een haast
toouen, komt, doordat zjj de Polen noodig
hebben als kanonneavioesch, om de gapin
gen in de zwaar geteisterde Oostenriyksch-
Duitsche legers te stoppen.
De „National Ztg." acht het duidelijk, dat
de inlijving van Polen in de Duitoche legers
strijdt met de bepalingen der llaagsche Con
ventie. Waarschijnlijk zal dat echter de
stichters van Polen niet weerhouden.
De „Neue Zürcher Ztg." acht het onge
bruikelijk, te* beschikken ov<^r grondgebied,
dat nog alleen maar is bezet en nog niet
afgestaan. Er kan s'echts sprake zijn van een
verklaring, bestemd voor de toekomst fte
centrale mogendheden denken echter bo
venal aan het heden, zij denken aan een
gedwongen werving van Poo'.sche troepen,
om te strijden tegen een land, waartoe zij
nog altijd rechtens behooren.
Heel vriendelijk klinken die meeningen
niet.
De Belgische kust heeft de twijfelach
tige eer gehad van een bezoek ran En
gelse lie luchteskaders en diaroij is
vooral de aandacht geschonken aan 06-
tendeen Zee brugge. Zware bommen,
heet het, zijn met bevredigend resultaat uit
geworpen. Een Duitsch bericht geeft den
aanval toe, maar oordeelt over hst resul
taat geheel tegenovergesteld. De aanval zou
vruchteloos zijn geweest en ósn Engolsch
vliegtuig zou tot dalen zijn gedw-oiigen. Soms
hebben we naderhand nog we! eens iets ver
nomen omtrent het resultaat van aanvallen
op de Belgische kust-, misschien zal dat ook
nu wel weer het geval zijn.
Aan het .westelijk front gebeurt og
'i oogeublik niet Veel. Wel is Je 6lr£d iu de
lucht zeer omvangrijk. Maakten gisteren de
Buitschere melding van het vellen van eeai
aantal vliegtuigen, hot Franscho communi
qué van gistermiddag vertelt, dat zeven
en-zeventig luchtgevechten zrjn gevoerd;
waarbij tien Duitsche. toestellen werden vor-.
nield.
De officieelo berichten vertellen, behakd
dit, weinig belangTqks. Een Havas-bericht
komt ons nog lots anders vertellen.
De „Petit Parisien" gelooft, dat de vijand!
tich gereed maakt om krachtige tegenaan
vallen te doen. Hij heeft het vooraamelqk
gemunt op Douaumont, waartegen hij op
treedt met zijn zwaarste geschut en met
een hevigheid, die aan de groote dagen van.
het Duitsche offensief voor Verdun herin
nert Dezje beschieting bereikte haar hoog
tepunt om 6 uur 's middags. De Franscheiï
gaven overigens schot voor schot terug.
Aan de Maas schijnen dus hevige gevech
ten gaande te zijn.
Het Oostenrijkse k11 a 1 i a 3 n s c he
front blijft kalm, in afwachting van eeö,
tiende Italiaansche offensief of een Oosten,-,
rijksche tegenaanval.
Het Duitsche communiqué meldde giste
ren een succes der Oentralen aan het oos
telijk front bij Skrobowa. Het Russisch'
communiqué geeft dezen toeslag toe. We
moesten op do tweede loopgraven-linie te
rugtrekken, zeggen ze. En geven ze toe, dab
do vöordeefen ten zuiden van Donna WotraJ
Weer verloren zijn gegaan.
Verwacht wordt,, dat aan liet ocstelyk
front, de Zevenburgscli-Roomeensoke grentf
inbegrepen, de wiuterveldtoc-ht aeer-aefcefi
zal zijn. Dan kunnen we dus spoedig zien,
iu hoeverre de optimistische beschouwingen
van generaal Broessilof zullen worden be
waarheid.
In de Dobroedsja zijn de geal
lieerden de laatste dagen fortuin
lijk. De Russen hebben het station Dunarea,
drie werst ten westen van Gernavoda, geno
men en leveren nu oog een gevecht om het
bezit van de brug by de laats ^genoemde
plaats. Hieruit blijkt dus, dat de Centralen dö
Dotiau waren overgetrokken, al was 'fc dan
ook maar een kleine afstand op den moeras*
sigen linkeroever. Behalve Hirsowa is nog
heb dorp Muslui bezet en de hoogten drie
werst ten zuiden van Delshem en vijf werst
ten zuid-westen van Kassundja. De voortgang
in zuidelijke richting moet aanzienlijk zyn*
Van veel belang is 't voor beide partijen,
kce deze hernieuwde strijd zal afloopeu.
'Van de bewegingen uit Saloniki ver
neemt men weinig. Het bezoek vau deu
Franschen minister van oorlog, Roques, zout
daarop betrekking hebben.
De „Frankf. Ztg." men lette vooral op|
de bron van dit nieuws komt met de me-
dedeeling, dat er mceningsverschillen rijn ge
rezen. tusschen de Fransohe regeering eni
generaal Sarrail. Zelfs zou Sarrail ontslag
Hebben gevraagd. De oorzaak moet zijn het
niet verstrekken van voldoende versterkin
gen, ncodig voor dit offensief. Hetzelfde b.'ad
beweert te weten, dat ook een onderhoud, dab
Joffre heeft gehad met een vortsgenweordi-
van den Italiaanscken geüeralen staf,
betrekking had op het Balkan-offensief.
Do mededeeling, vóór eenige dagen we
reldkundig gemaakt, dat de G r i e k s c h
regeering had toegestemd, dat de Frau-^
Bc'neu gebruik zouden maken van de Griek-
sche torpedobooten, schijnt niet juist te zyn.
Een telegram van Reuter uit Athene meklb
ons, dat een protesttot de Eu teute is ge
richt. Dat van dat protest, geen notitie zal
worden genomen behoeven wc niet to ver
tellen, Die houüing nemen beide oorlog
voerende partijen tegenover 'de Griekscho
regeering aan.
Een li e r d) e r 1 i j k s c h r ij v e n'
van kardinaal Merci er,
In een herderlijken brief legt kardinaal
Mercier nadruk op do ellende in Bolgiê en
wekt het volk op geduld to hebben en to
bidden vbor de overwinning van de legers
.vnn België en do bondgenooten on de bevrij
ding van Armenië, Polen en België cn tob
aan het ©indo toe veresnigd, geduldig en
vertrouwend to blijven.
Het gevoelen van don Bel
gischen min. van Justitie
De Belgische minister van Justitie vor
klaarde aan een medewerker van de „Echo
do Pa-ris"
,-,Ik weiger te gelooivon, dat ze-lfe m die
ne-ubraalate landen fatsoenlijke lieden on-
vorsahillóg zullen blijven tegenover deze
horfhaliriig, in erger raato nog, van de bar-
bmrsdiio gebruikcoi dor Afri'kaènsolvo sla^
veoha-a-ldem. en dat in clo twintigste eeuw.
Do mensdhiliea-c? zou opihoudeu, monsdhe-lijk
te zijn. Wij hebben vertrouwen in haar."
Het nationaal govoel dor
B ogen.
Op allerlei wijzen toont men in België
zijn natian-aal gevoel. Bij do kopa/rrequi-
ritio moeten koperen hui-eihoude-lijke arti
kelen rngelea-ord worden. E-en notab&W
te Brugge zette een koogen hoed op, trok
zijn sbaitiepajk on glacé handlob oenen aan
ero bezorgde zoo ho rhéddfon van vroo-lijko
belain-gstcillinig ouder 'b volk een l:operen
waiscMc-ebol bij d'e opeisehers. De keteA
werd auangenonoit en d!e voormalige eige
naar ruw aan cL deur gezet.
't Fijnste woo-rcl, door oen mooder go-
eprokein, en te-wens een etriesnvend? zweep
slag voor hen, dfio heb redid zoo verkrneb
ben, was gewo3 dit. van eon eenvoudig©
vrouw uit Brugge, wier zoon nan hot- front
staat, schrijft men van de grens. Zo bra-cfof
bij de requMtie een oud kc-peron kntis-
b&eld in, zooa-ls men ct in do Vliaaimiscflue
huizon nog veel aantrof e«n sprak tot do
officieren „Hier ïa 'b Obriigbu^bee-ld. Maria
móest clo spijkert niet levCron, waa-mce©
haar z-oon gekruisigd word, maar gij viT.-agt
dat offer wel van cms. Gij èaseM ltopor oro
onze kinderen neer to scha/eten", 'fc Ante-
woord'op die roerende uitspraok was eem
ba-Tsoh „iheraus".
