iederlantl en de Oorlap.
FEUILLETON.
Wo. 17345.
LESDSCS-3
DAGBLAD, Bfnsdag 82 September. Twwed® Blad. Arano 191®.
AfsluiiiJig eradroogmaking
van d§ Zuiderzee.
i
Thans is bij de Tweede Kamer ingediend
het wetsontwerp tot afsluiting on droog
making van de Zuiderzee, waarvan de
hoofdinhoud reeds is medegedeeld.
Aan de Memorie van Toelichting wordt
nog het wolgende ontleend:
De oplossing van het Zuiderzee-vraag-
stuk, waartoe het hierbij aangeboden wets
ontwerp moet strekken, biedt twee voor-
deelen aan, die sterk op den voorgrond tre
den de verbetering van den waterstaats-
toestand der om den zeeboezem gelegen
landstreek door de a f s 1 u i t i n g, en de
vergrooting van de bebouwbare opper
vlakte des lands door de droogma
king.
Daarop volgt een overzicht van de
phasendie het vraagstuk sedert het midden
der vorige eeuw heeft doorloopen, waarbij
nu eens het eone, dan weder ~het andere
voordeel meer op den voorgrond is ge
plaatst.
De grondslag.
Het plan van de Zuiderzee-Vereeniging,
Kooals het door de Staatscommissie is aan
gevuld en gewijzigd, vormt den grondslag
voor het thans aangebeden wetsontwerp.
'Echter worden de voorzieningen, noodig
met het oog op de belangen van de lands
verdediging, in de Memorie buiten beschou
wing gelaten. In overeenstemming met de
grondgedachte, waarvan de vereeniging uit
ging, bedoelt het wetsontwerp eerst af
sluiting en daarna g eleidolijke
droogmaking van de Zuiderzee.
De afsluiting.
Aan de richting van den afsluitdijk,
waardoor de IJsel binnen de afsluiting valt,
ontleent het voorgestelde ontwerp zijn bij
zonder karakter.
Het denkbeeld van een achter den af
sluitdijk gelegen binnenmeer, dat de wate
ren van den IJsel met die van do -overige
binnengesloten rivieren, boezems en pol
ders opneemt, en gedurende enkele dagen,
(waarop de loozing door de uitwateringsslui
zen wegens hoogen zeestand belet wordt,
kan bergen, zonder dat, ook bij hot groot
ste waterbezwaar, de waterstand van het
meer tot een nadeelige hoogte -stijgt, is,
hoewel ook vroeger ter sprake gekomen,
voor het eerst ernstig onderzocht door de
Zuiderzec-vereeniging, waarbij de uitvoer
baarheid van het denkbeeld duidelijk aan
het licht trad.
Hierdoor was de zaak van de droogma
king der Zuiderzee een groote schrede ver
der gebracht. Terwijl het toch eencrzijds
mogelijk bleek de afsluiting uit te voeren
langs een veel korter lajn dan met vrijlating
van den IJsel het geval kan zijn, konden
anderzijds door middel van het IJselmeer
aan de •omringend© gewesten zulke belang
rijke voordeelen verzekerd worden, dat in
de waarde, daarvan de kosten van do af
sluiting, zooal niet geheel dan toch voor
een aanzienlijk deel, teruggevonden wor
den, waardoor deze niet voor hun volle be
drag op rekening van de droogmaking be
hoeven te worden gesteld.
Voordeelen van de
afsluiting.
Door de afsluiting met insluiting van den
IJsel, op do wijze als in het wetsontwerp is
aangegeven, wordt njet alleen de tegen de
A zee te verdedigen kustlijn belangrijk wer-
I kort, doch wordt midden in het land in
plaats van eon met de Noordzee gemeen
F liggende zoutwaterpias, waarop on
der den invloed van de standen der Noord
zee sterk afwisselende waterstanden voor
komen, een zoetwater meer verkre
gen met een veel meer standvastigen wa
terspiegel, laag genoeg voor een behoorlij
ke afwatering van de omringendo land
streek, uit welk binnenmeer de provinciën
Friesland en Noord-Holland, die tot dus
ver steeds leden onder het gemis eener be
hoorlijke waterververscihing, op overvloedi
ge wijze van zoetwater kunnen worden
voorzien.
De voordeelen, welke uit deze verande
ring voortspruiten voor de waterverver-
öohirng, de waterloozing en de waterkee-
riug van de omliggende gewesten, 'alsmede
Hef al f® g©ed© hart.
R-oman naar het Duitsch van
MARIE DIERS.
(Nadruk Verboden),
36) (Slot) -
Op do trap overviel het haar en dacht zij
„lk koer weer om." Zij möest zieli geweld
aandoen, het kostte haar werkelijk een wei-
mg inspanning verder te gaan. Zelfs bono
den m den zonneschijn was zij er nog niet
geheel overheen.
In den trein met de andoren had zij de
uitgolatensbe willen zijn en was merkwaar
dig stil. Niet, dat zij gedrukt was of be
rouw had, zij was zelfs heel vergenoegd,
letterlijk aangedaan. De huizen hielden
op, do sneeuwvelden lagen schitterend in
het zonlioht. Zij kon in het geheel niet
lachen en jubelen, ja, hoorde nauwelijks,
als men tot haar sprak, merkte niet hoe do
mensohen zioh met haar bezighielden. Zij
had een zonderlinge gewaarwording alsof
21 j gedragen werd, alsof zij zoo dadelijk zou
omhoog vliegen, een gevoel van iots verwij-
derdshet was iets nieuws, iets, dab zij
Dooit eer had gevoeld.
>iMax komt mij spoedig na en dan gaan
voor het verkeer, te water, worden in de
Memorie achtereenvolgens nader be
schouwd. Daaruit blijkt, dat de afsluiting
van de Zuiderzee, zooals zij thans is ont
worpen, belangrijke wijzigingen zal bren
gen in den toestand van de omliggende ge
westen, dat is van niet minder dan vijf pro
vinciën, wijzigingen zóó veelomvattend en
ingrijpend als nog bij geen enkel tot dus
ver uitgevoerd openbaar werk het geval is
geweest.
Dat de wijzigingen vele voordeelen voor
de betrokken streken zullen opleveren,
wordt daarbij mede aangetoond. Het lijdt
geen twijfel, of de afsluiting van de Zui
derzee op zichzelf, ook zonder daaraan de
droogmaking van eenig deel van do afge
sloten wateroppervlakte te verbinden, is
een werk van openbaar nut, en het
zou zeker wensehelijk zijn haar in het al
gemeen belang als een op zich zelf staand
werk te ondernemen, indien althans kon
worden aangenomen, dat dc waarde der
bovenbedoelde kosten opweegt tegen do
kosten van het werk.
De kosten.
Ten einde omtrent dit laatste punt eon
oordeel te kunnen vestigen, is het noodig
die kosten na te gaan. Alvorens dit eohter
te doen, moet nog de aandacht worden ge
vestigd op verschillende voorzieningen, die
in verband met de afsluiting moeten wor
den genomen en waarmede bij de raming
van kost-en rekening dient te worden ge
houden.
Scheepvaart.
Op de diephouding van de haven het
Nieuwediep zal de afsluiting van do Zui
derzee geen nadeeligen invloed uitoefenen,
aangezien de afsluitdijk blijft bezuiden de
zuidelijke grens der kom, waarvan het wa
ter bij eb dient tot spuiing van de haven.
Evenmin is van een afsluiting een overwe
gende invloed op den toestand van het
Heldersohe Zeegat, het Vlie en den toegang
tot d© haven van Harlingen te wachten.
Tot behoud van de scheepvaartgemeen-
sehap van Harlingen, Terschelling en Vlie
land met- het bezuiden de afsluiting vallen
de deel der Zuiderzee is een kanaal ont
worpen van Harlingen langs de binnenzijde
van den Fricschen zeedijk tot even ten zui
den van den afsluitdijk en aldaar bij Piaan
uitmondende in de afgesloten Zuiderzee.
Bij Piaan zal in dit kanaal een schutsluis
worden gebouwd en zal een haven worden
gemaakt, die aan een voldoende diep ge
deelte van het IJselmeer komt te liggen.
Verder zal in de soheepvaartgemcen-
schap tusschen de beide deelen der Zuider
zee, die door den afsluitdijk gescheiden
worden, moeten worden voorzien door mid
del varrop "Wieringen te bouwen schutslui
zen. Behalve een sluis voor de gewone vaart
is aldaar een kleinere schutsluis voor vis-
schersschepen ontworpen. Gelijk reeds is
gemeld, zal, in verband met de afsluiting
verbetering van het Zwolsche Diep en ver
dieping van de binnen den afsluitdijk val
lende Zuiderzeehavens noodig zijn.
Op al deze werken moet in' de begrooting
worden gerekend.
Voorziening in de
belangen der visscherij.
De ontzilting van de afgesloten water
plas, die spoedig op de afsluiting zal vol
gen, heeft ten gevolge dat de op de Zuider
zee uitgeoefende visscherij als zoo-danig te
niet gaat. De Staatscommissie voor da
voorziening in de vissche r ij -be 1 angen heeft
uitgetrokken eetri som van 4.5 millioen gul
den, welk bedrag thaifs echter, wegens de
algemcene stijging der prijzen, hooger ge
steld moet woTden, bijv. op 6 millioen gul
den, waarmede dus de begrooting van de
afsluiting moet worden bezwaard. Het voor
deel, dat uit de zoetwater visscherij op het
IJselmeer kan worden getrokken, en dat te
genover deze uitgaaf zou kunnen worden
gesteld, is voorzichtigheidshalve niet m
rekening gebracht.
Voorziening in do belangen
der watorverversohing van
Amsterdam.
Door de verlaging van den waterspiegel
der afgesloten -Zuiderzee zal de tegenwoor
dige wijze van verversohing der grachten
van Amsterdam, waarbij te Zeeburg bij
vloed Zuïderzeowater wordt ingelaten, dat
weder op het Noordzoekanaal wordt ge
loosd, niet kunnen worden gehandhaafd.
Door het ter verversching noodïge Zuider
wij weer naar do kinderen", dacht zij, als
in oen droom.
Toen die uitgestrekte Muggelsee voor
haar lag, kwam de lust bij haar boven. Zij
voelde de lang ontbeerde sohoatscn onder
zich, zij stond' rechtop en daarna gleed zij
met een korten uitroep, als een vogel, die
opvliegt, weg. Zij zag nauwelijks de men
sohen om zich heen. Toen kwamen er een
paar, ook dootores Zahn, en sloten zioh bij
haar aan. Nu vlogen zij allen t© za-men over
do vlakte.
Het ijs was prachtig. Ieder zei, dat heb
niet mooier kon wezen. Daarbij de vroolij-
ke bedrijvigheid1, schaatsenrijders kleine
sleden, groote ijabootjes met' zeilen. Hon
bemerkte niet, dat de tijd verstreek. Om
vier uur kwam men aan den anderen oever
voor de koffie bijeen. Renate zei: „O, ik
kan niet eten en drinken, ik ben als in een
andere wereld."
Dat was bijna de eenige zin dien men dien
middag van haar hoorde. Zij brachten er
haar eohter toe, dat zij haar schaatsen af
bond en met hen naar binnen ging. En nu
zafc zij in het rookorige, heete llokaal voor
het raam, keek over de ijsvlakte en keek
of Max nog niet aankwam. Als in een droom
hoorde zij de anderen naast haar sproken,
di3putoeron, hoorde groote woorden heen
cn weer vliegen en nam aan niets deel. Zij
dacht er slechts aan, dot zij hu nog met
zeewater op te pompon, lean hieraan wor
den tegemoetgekomenEen poet om de
daarvoor noodig© uitgaven te bestrijden
dient daarom in de begrooting van dc af
sluiting te worden opgenomen."
Kosten van cl c afsluiting.
In verband met de meerbcdoclde alge
mcene stijging van prijzen welke heeft
plaats gehad sedert het verslag der Staats
commissie van 1892 is verschenen, zijn de
ramingen dier commissio aan een nader on
derzoek onderworpen door een commissie,
bestaande uit den heer H. Worbm.ui, des
tijds hoofdingenieur-directeur van den
Rijkswaterstaat, als lid en voorzitter, en
als leden de heereh V. J. de Blocq van
Kuffeler van Elzebngen, hoofdingenieur
van den Provincialen Waterstaat in Zuid-
Holland, G. A. van Hattern en L. Vol kor
Azn, beiden aannemers te Sliedrecht.
Volgens het verslag -dier commissie, het
welk aan dd leden van de Stat en-Generaal
is toegezonden, zijn dc kosten van den af
sluitdijk en van de daarmede in onmiddel
lijk verband staande werken begroot als
volgt
a. afsluitdijk ƒ41,200,000; b. Werken op
Wieringen 8,700.000c. Kanaal Harlingen
Pd aam met inbegrip cier verhooging van
Frieslands zeedijk tusschen Piaam en Zurig
f 3,550,000d. Yerhoogihg van den Balg-
of» jk en verbetering van de havens langs de
Zuiderzee 600,000e. Onvoorziene wer
ken in verband met afsluiting en ter afron
ding' f 950.000. Te zanten 55.000.000.
Als met de afsluiting samenhangende
uitgaven zijn voorts te beschouwenDe
verbetering van het Zwolsche diep
5,000,000 de voorziening in de belangen
der visscherij 6.000.000; de voorziening in
de belangen der waterverversching van Am
sterdam en ter afronding 250-000. Tc
zamen 11.250.000.
Met inbegrip van deze uitgaven bedragen
dus de koeten van t3e afsluiting der Zuider
zee 66 1/4 millioen gulden.
Kederhiaflsche mnbnlanco
te Petrograd.
Da Nederiandsche Ambulance te Potro-
grad verheugt rich aldaar in een algemcene
belangstelling en is reeds in staat geweest
veel goed werk te verrichten. Uit een brief
van den togenwoord-ige.il leider, dr. Bijle-
veld, ontleent het „Hbld." heb volgende
zult v/eten. dat wij na hard werken
den 17den ons bospibaa/l konden openen,
welke gebeurtenis met ©enige plechtigheid
plaats vond. Den 20sten kwam ons eerste
tramsport van 20 gewonden binnen, den
21sten een zelfde getal cn Zaterdag den
29sten bracht een nieuw transport ons go-
tal gewonden op 80, onder welk aantal ook-
eenige rieken zijn. Wat de gewo-nëbn be
treft, hieronder zijn verscheidene ernstig
gekwetsten, zoodat wij allen de handen vol
werk kobben."
Uit een volgenden brief
„Mijn laatste telegram zal je bericht
hebben, dat allen het ^cod makenWij
hebben nu ruim 80 patiënten en zijn zeer
gelukkig, dat tot nu toe allen vooruitgaan
de zijn en wij nog geen amputaties hebben
behoeven te doen. De soldaten rijn erg te
vreden over alles cn hot is mij gelukt, met
krachtige» medewerking van enkele dames
in onze ambulance, te stichten 'n inrichting,
waar de hei-stellenden onderricht krijgen in
het mak-en van manden <em vlechtwerk van
riet en in het maken van pettenzij ver
dienen daar dadelijk een kleinigheid mede,
het voorkomt de verveling, wat de engste
vijand in een hospitaal kan zijn, en, wat van
zeer groot belang van hen is, in hun dor
pen teruggekeerd, hebben zij wat geleerd,
waarmedenaar mij met zekerheid is ge
bleken, rij ruim den kost kunnen verdie
nen zij brengen dlat don ook weer in hun
omgeving over, zoodat de zaak van groot
nut kan zijn, vooral voor Ken, dio door
Kim verwondingen thuis voor geon veld
arbeid meer geschikt zijn. Een jong
mevrouwtje uit Petrograd komt hier ook
voor de soldaten lezen en brieven schrij
ven, De hier aangeworven vier Rus-
risoh cn Framsch sprekende hulpzustertjes
voldoen uitstekend... Ik zal nu nog'binnen
kort voor elkaar krijgen, heb zangles ge
ven aan de soldaten (voor eenvoudige Rus
sische liederen). Deze Russische soldaten
zijn over het algemeen muzikaal aangelegd
en ringen goed. Toveus is mij toegezegde
dto komst van enkele hoog muzikale krach
ten voor zang en piano, om af en too hier
wat te komen voordragen
Max zou rijden, ver weg, zoo recht naar
hartelustdat was de eenige wensch, dien
zij nu nog had.
Terwijl zij daar zat, zag zij een overmoe-
digon kleinen scholier mot roode wangen
en dartele bruine lokken, waarop een gele
schoolmuts troonde, langs den oever rij
den en geheel alleen steeds verder weg
gaan, waar geen menschen meer reden. Zij
keek hem na en de moedige kleine schaat
senrijder beviel haar, omdat rij daar ook
been wilde. Zij zag hem struikelen, zeker
over slecht ijs of rijshout en toen verder rij
den. Opeens zag zij hem in 't geheel niet
meer, er waren takken voor. Toen werd hij
steeds kleiner. Toen waggelde hij plotseling
zoo grappig, zwaaide met de armen in de
lucht. Zij sprong verschrikt ophij zakte
er toch niet door? En nu was hij reeds ver
dwenen.
„O o stiet rij uit, werkte rioh zoo
haastig van achter do tafel uit, dat haar
halfvol kopje wankelde en" omviel. Dat
nam nu alle aandacht in beslag. Men lach
te, riep om doek-en, redde rich voor het
stroomend vocht. Zij had geen geluid in
haar keel, rij greep sLeohts naar haar
schaatsen, rende reeds naar buiten.
„Wat heeft rij toch? Wat heeffc zij toch?
Nu was zij al ver v©g en stond op de
nu geheel verlaten plek. „Zij is den gehee-
len namiddag al zoo vreemd", zed doctores
Zahn. Zaj neemt aan niets deel. Waar-
Uit een anderen brief
Wij hebben hier patiënten van do meest
verschillende rassen, tot Tartaren toe en
heb is opmerkelijk hoe zonder onderscheid
deze zoogenaamd onbeschaafde, ruwe
Russen, blijken te zijn eenvoudige, goedhar
tige, zoer zachtzinnige menskihen, uiterst go-
willig en zeer dankbaar voor de hun ver
leende hulp. Het zijn groote menschen,
soms ware reuzen, met kinderharten, die de
ellende en pijn die zij somtijds moeten
doorstaan, dapper onder de oogen zien."
Mevrouw HeemskerkDc Zaremba, die
de ambulance naar Petrograd geleidde, is
Zaterdag hier te lande teruggekeerd.
I)e grenswacht bij Putte ingetrokken.
Men schrijft van de Belgische grens aan
,,De Tijd"
Het was heden een verluchting iu de Bel
gische grensgemeente Putte. Reeds gisteren
bleek door aanhoudend heen en weer rij
den van ruiters, auto's en rijtuigen, bere
den of bezet met hoogs militairen, dat er
iets bijzonders gaande was. Ook het heen
voeren van hoornvee gaf aanleiding tot ge
sprekken. Ziehier nu de reden
Sedert eenigen tijd werd de wacht nabij
de grens aan den draad dagelijks bezet door
andere manschappen uit hot Duitsche gar
nizoen van Stab wek, en wel met het oog-
op de talrijke deserties van Duitsche sol
daten. Heden zou de aflossing wederom
plaats vinden, doch op het aangegeven uur
was wel aanwezig de wacht, nieuwe man
schappen kwamen echter niet tot hier. De
commandant, een Feldwebel, nam afscheid
van de eigenaresse, die tot op heden gedu
rende twee jaar haar huis moest beschik
baarstellen voor de Duitsche wacht, en zei,
dat, wanneer niet binnen twee uur een an
dere wacht aankwam, het voor het laatst
zou zijn, dat hier een wacht werd geplaatst.
Onder hilariteit van de weinigen, die van
de zaak af wisten, werd de deur gesloten
met medévoering door de Duitschcrs van
alle papieren. De patrouilles, die zich even
nadien kwamen melden, troffen hun ka
meraden niet meer aan en de wacht geslo
ten. Tableau? Zij stompten nog met hun
geweerkolven op de deur, doch trokken ook
weldra af.
Een uur nadien kwam een Duitsche onder
officier met een soldaat om de telefoon af
te breken en de Duitsche vlag, die aan on
ze grens steeds had gewapperd, neer te ha
len. Toen dit plaats vond, was er een groo
te menigte aanwezig, die luid applaudis
seerde. Men begrijpt de vreugde der bewo
ners van Belgisch Putte.
Ten slotte kwam nog een wagen de
schildwachthuisjes opladen en daarmee was
alles afgeloopen.
De bewoners tusschen den electrischen
draad, in wier buurt de Duïtschers ter voor
koming van desertie hunner mannen dezen
maatregel namen, hebben het nu voor onze
grenswacht niet gemakkelijker gemaakt,
daar dc-z-e niet mag toelaten, dat de Putbe-
sche bevolking, -evenals vroeger, heen cn
weer kan gaan. O. i. is het echter onmoge
lijk, streng aan dezen maatregel de hand
te houden, daar de dorpen aan elkander
zijn gebouwd en er een middel moet wor
den gevonden, om deze mensohen eenvoudig
tijdelijk hun gebied als neutraal terrein te
doen beschouwen.
Het Belgische deel van Overslag.
Eenigen tijd geleden werd in di. blad
uitvoerig melding gemaakt, van den benar
den toestand der bewoners van het Belgi
sche deel van Overslag, dat door de Duit-
sohers buiten de electrische grens versper
ring is gelaten, die geen toevoer van levens
middelen krijgen uit België en waarvoor de
aanvoer uit Nederland evenmin kan plaats
hebben, omdat uitvoer uit ons gebied ver
boden is. Die toestand is thans nog geheel
dezelfde. Nu bestaat er echter kans op ver
andering. Er is een plan gevormd, om op
Nederlandsen gebied een schaftlokaal te
bouwen, waar de betrokken Belgen dan hun
maaltijd kunnen komen gebruiken. Dan
heeft er geen uitvoer plaats en de in moei
lijkheden verkeerende bevolking wordt toch
gebaat. Opmetingen voor de tc bouwen
loods hadden reeds plaats.
Smokkclaarstcr doodgeschoten.
Naar aanleiding van het doodschieten van
een Duitsche vrouw te Tegelen, dcor een
rijksambtenaar, kan het volgende worden
meegedeeld:
De vrouw was afkomstig uit Viersen en
woonde tijdelijk te Kaldenkirchen.
schijnlijk is rij den om-gang met. denkende
menschen nog niet gowoon."
„Neen, neen, rij heeffc wat, zij wenkt",
zei iemand plotseling.
„Doa moeten wij er toch ook heen," zei
do dootores. „Kellner, beta-len."
De avond was spoedig gevallen. Ginds
bij de wilgen was niemand te ricn, hoezeer
Renato ook tuurde-Maar het klonk als een
rochelend geroep om hulp.
„Houd je vost, houd je vast, ik kom, ik
kom riep zij.
En over de grauwe ijsvlakte klonk zon
derling weergalmend en ver haar geroep,
dat later nog enkelen beweerden gehoord
te hebben„Ik kom
De jongen, die-de gele-«muts had opge
had, word haar nog levend afgenomen.
Toen er rioh honden naar haar uitstrek
ten, zonk rij plotseling zonder eenig geluid
weg.
Heb duurde eohter geeu drie minuten of
men had ook haar van tusschen de ijsbrok-
ken te voorschijn gebaald. De doctores
wierp rich met een gil naast haar. „Leg
het hoofd achterover, wij zullen armbewe
gingen maken."
Een jonge dokter, die zich onder de toe
gesnelde personen bevond, duwde zonder
complimenten iedereen op zij. „Zij is be
wusteloos", zei iemand.
Hij boog zich over haar heen.
Zij kwam gewoonlijk ©enige malen daagsl
om smokkelwaar over de grens fce brengen en
stond bekend als zeer brutaal. Niettegen
staande ze vlak bij' den kommies stond, toen;
deze „halt" riep, liep ze op een draf weg dei
bosschen in. De kommies schoot toen,
schoon hij haar niet meer zag meb het g<y
volg, dat ze geraakt werd:
Onze caoao-industrie.
Naar aanleiding van eon vraag, door de
organisaties der leden onder het personeel
der firma Van Houten, om maatregelen tl
willen nemen, dat bij eon mogelijk stop zeti
ten der fabriek die arbeiders niet geheel zon
der inkomen worden, werd door de firma
geantwoord, dat rij geen definitief antwoord
kon geven, daar zij op de to nemen maatre
gelen niet wenschte vooruit te loopen. Er
bestaat echter weer eenige kans, dat toch
nog grondstoffen op tijd zullen worden aan<
gevoerd en dus het stopzetten der fabrieken
misschien voorloopig vermeden kan worden...
Duitsche spoorwagens.
Heb aantal Duitsche goederenwagens op
de lijnen der H. IJ. S. M. is tegenwoordig
zeer groot. Zaterdagmorgen trok een trein
Nederland binnen van 40 wagens, bijna uit
sluitend Duitsch materieel.
Aan de Centrale Werkplaats te Haarlem
staan eenige wagens in herstelling.
Aardappelmeel.
De aardappelmeelfabrieken hebben aan
schrijving ontvangen, dat op last van den
minister heb vermalen van voor dc consump
tie geschikte Eigenheimers cn andere voor
consumptie geschikte variëteiten verboden is.
Gevluchte Belgen.
Twee jongelui uib het nabij Sas van Genb
gelegen Selzaete het leven achter dc draad
versperring te eentonig vindende, besloten
een stoute poging te wagen zich naar Neder
land in veiligheid te brengen.
Meb een dubbel stel kleeron aan het lijf lie
ten zich beiden langs.de beschoeiing van het
kanaal in het water glijden en duikende en
-zwemmende bereikten zij onder het oog van
een Duitsehen grenswacht den Ncderland-
schen oever.
Om hun ouders gerust te stellen, verzoch
ten zij een Duitsehen officier, zich met de
boodschap van hun gelukkige ontsnapping to
gelasten.
Deze verklaarde zich daartoe wel bereid,
als zij hem wilde medêdeelen, hoe zij het had
den aangelegd, om te ontsnappen
Daartoe bleken dc Belgon evenwel niet be
reid, waarop zij de medcdecling kregen, dat
hun ouders dan naar Duitsehland zouden ge
voerd worden.
Zelf hadden de beide jongelui ook drié
maanden in 'n Duitsch kamp gevangengeze
ten.
Ontvluchte Krijgsgevangenen.
Do mareehaussóe Iieeft Vrijdagmiddag vijf
Russische en twee Fraisehe, krijgsgevange
nen naar Sittard gebracht. Het laalst had
den rij gewerkt in een manden makerij te
Beggendorf (I).), waar 65 krijgsgevangenen
aan den arbeid wprezi. Ofschoon in de zaal,
waar zij 'den nacht moesten doorbrengen,
ook twee Duitsche bewakers sliepen, had
den zij op een avond toch kans gezien met
een 20 man uit te breken en te ontvluchten.
Onderweg in het duister, waren rij 13 ]0t-
genooten kwijt geraakt van wie zij niet
wisten, of deze ook de Nederiandsche grens
bereikt hadden. Na laag rondgedwaald te
hebben, kwamen zij aan de grens.
Te Maastricht kwamen Zaterdagmorgen
twee uit Duitsche krijgsgevangenschap ont
vluchte Russen aan.
Te Grave zij11 uit het krijgsgevangenkamp
- te Munster aangekomen twee Hollanders, die
in het Fransch© leger dienden en krijgs
gevangen waren gemaakt Zij zijn naar het
vluchtoord te Uden Qvergebra ht.
Seheepariri raste.
Het Haagsche correspondentiebureau ver
neemt, dat door de nijverheids-commissie
een regeling is getroffen met do Holland-
Amerika-lijn, waardoor die commissie de be
schikking heeft over een bepaalde hoeveel
heid schec-.psruimte in de booten der N. A.
S. M. voor het vervoer van goederen uit
Amerikaansche havens naar Nederland. De
Nijverheidscommissie kan op grond daarvan
haar bemiddeling verleenen om den aanvoer
van bepaalde zendingen goederen, die in een
dringende behoefte der Nederiandsche in
dustrie moeten voorzien, te bespoedigen.
Fabriek stopgezet.
De stroostolfe.briek Phoenix", t© Veen-
dam, is voorloopig stopgezet, wegens ge
brek aan chloorkalk.
„Om 'shemels wil", gilde juffrouw Zahn,
„denkt u, dat het slecht staat
„Het schijnt niet goed", zei hij.
Men had haar naar dc sofa in de koffie
kamer gedragen. Nu trad Max von
Quistorp binnen. Do schaatsen klapperden
aan zijn arm, hij zag er frisch uifc van het
snelle rijcJen. „Wat is bier gebeurd, dat
het heele lokaal vol druppels ligt!" zei hij.
Juffrouw Zahn kwam hem te gemoet.
En nu zag hij van verre iets op do sofa lig
gen.
Het was roe-ds afgeloopen. De jonge dok
ter mompelde juist: „Zij moot reeds niet
meer geleefd hebben, toen wij haar hier
binnen droegen. Ik dacht het wel."
Nu had de kleine Nate haar laatste en
grootste domheid begaan, waaraan zij geen
nieuwe meer kon toevoegen. Om een wild
vreemden jongen, van wien zij hoegenaamd
nie-t wist of hij het waard was of niet, had
zij haar man er haar vier onmondige kin
deren verlaten en lag daar nu, heel kalm,
onverschillig, alsof zij heel tevreden over
zichzelf was en alles heel goed had ge
daan. Vau het rijke leven cn van al dt
krachtige liefde, die zooveel heil en onheil
had aangericht, was nu spoedig niets meer
over dan een baan van lioht voor de natu
rende oogen een lichtende streep in het
water, welke een voorbijvarend! schip hooft
achtergelaten.
x
