De'Europeesche Oorlog.
No. 17311.
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 3 Augustus.
Tweede Blad. Anno 1916.
Binnenland.
Uit de Omstreken.
FEUILLET0N.
MeS a! te goede 8ias*t.
Men sohrijft ons uit AmsterdamAan
het referendum dat do voorstellen tot rege
ling der rechtspositie der bestuurders van
den A. N. D. B. verwierp, hebben ruim
5800 van de oiroa 10,000 bondsleden deel
genomen. Honderden bViefjes waren blan-
oo. zoodat vóór stemden 2200, tegen 2700
leden. Een 700 a 800 leden zijn onder
de wapenen en daardoor niet in staat aan
do stemming deel te nemen.
De oppositie stond niet vijandig tegen
over het bestuur, doch was van meening
dat de Bond zijn niet-herkozen of invalide
geworden bestuursleden toch niet aan den
dijk zet en Het thans geen geschikt moment
is, gezien de crisisomstandigheden, de
rechtspositie der bestuurders to regelen.
Als protest tegen den uitslag van het
referendum hebben enkele honderden dia
mantbewerkers hedenmorgen voor enkole
uren het werk onderbroken en waren
andere van plan dit voorbeeld te volgen,
doch door bestuursleden is hun dat oat-
radon.
Het bestuur blijft, wordt er geen oplos
sing van de crisis gevonden aan, tot een
nieuw bestuur is gekozen.
In de Beurs voor den Diamanthandel is
gisteravond een groote vergadering ge
houden, belegd door eenige voorstanders
van rfegeérdng der -rechtspositie. Meer
dan 2000 personen waren aanwezig en ook
de tegenoverliggende diamantbeurs „Con
cordia" liep vol. Besloten werd met slechts
twee stemmen tegen, pogingen te doen
om het voorstel ongedaan te maken, ten
einde bestuur en raad voor den Bond te
"behouden.
1 'Augustus 1916 herdacht de heet
dr. J. Roeters van Lennep den dag, waarop
hg vóór 25 jaren het directeurschap aan
vaardde over de HaagschQ Broodfabriek
„Theario".
Wijlen mevrouw Heckman, verleden
jaar to Apeldoorn overleden, heeft aan tie
R.-K. kerk aldaar f14,000 vermaakt voor
het aanleggen van een centrale verwarming
in het kerkgebouw.
Door een 212-tal ingezetenen van Voor
burg is tot de Tweede Kamer een adres
gericht, waarin wordt verzocht in het voor
stel tot wijziging van art. 192 der Grond
wet bepalingen op te nemen, welke vol
doende waarborgen aanbieden voor de in
standhouding Van het openbaar onderwijs
te plattenlando en daardoor tegenover de
mogelijkheid, dat- het bijzonder algemeen
vormend middelbaar en het voorbereidend
hooger onderwijs uit de openbare, kas bij
dragen zullen kunnen ontvangen, de voor
waarde zal worden gesteld, dat de deugde
lijkheid van dat onderwijs gelijkwaardig en
het toezicht er op gelijk moet zijn aan dab
op het openbaar onderwijs.
Mevrouw de wed. J. Jurling-v. d. Hart,
verleden week te Wageningen overleden,
heeft, f 1000 vermaakt aan de diaconie der
Ned.-Hery. Gem. aldaar en f 2000 voor het
oude mannen- en vrouwenhuis, beide vrij
van successierechten.
De herstellingen aan de' zeedijken ten
oosten en ten westen van Muiden zijn nage
noeg afgeloopen. Wat in den nacht van 13
en 14 Januari j.l. is vernield, is gerestau
reerd. Dit kostte alleen voor den dijk van
Muiden tot Muiderberg meer dan f 100.000.
Daar het dijkcollege het noodig oordeelde,
dat deze dijk tevens moet verzwaard en
verhoogd worden, zal men dit werk eerst
daags aanvangen en zullen de ingelanden
daarvoor nog f200.000 extra moeten op
brengen.
Ook de beer, bekend aan alle bezoekers
van het Muiderslot-, ondergaat een belang
rijke gedaanteverwisseling. Do zware olmen
hadden met hun wortels den voet van deze!
zeewering danig 'gehavend.
Van de 45 adspiranten naar 'een plaat
sing bij de marine-machinistenschool to Dor
drecht zqn 14 geneeskundig afgekeurd, zoo
dat naar de 8 opengestelde plaatsen zal
worden gedongen door 31 adspiranten.
Voor den cursus ter opleiding van
kornet bij de bereden artillerie zijn 28 plaat
sen opengesteld, waarvan 26 voor de véld-
artillerie en 2 voor do rijdende-artillerie.
De opbrengst van de in de Rijksvisch-
hallen te IJmuiden gedurende de maand Juli
van dit jaar aangevoerde visch bedraagt
f2.562.997, tegen f 1.007.634 in Juli van
het vorig jaar. Alzoo in Juli 1916
f 1.555.365 meer dan in Juli 1915.
In 'de jaarvergadering van de Ko
ninklijke Vereeniging „Het Nederlandsoh'
Lied" is onder meerdere besloten eerlang
de uitgave van Coers' Liederen van Groot-
Nederland met de bundels Oranjeliederen en
yiaamsche Liederen voort te' zetten.
Gekozen werden tot bestuursleden prof.
jhr. B. H. C. K. van der Wyck, prof. dr.
H. D. J. Bodenstein, G. O. D. d'Aumale
Baron yan Hardenbroek van Hardenbroek,
jhr. mr. E. Th'. V. M. van Ryckevorsel
van Kessel, jhr. dr. C. G. S. Sandberg en
'dr. N. B. Tenhaeff.
Mutaties Hooger Marinc-pcrsouecl.
De vroeger aangekondigde mutatie onder
het hooger! personeel aan de Zeemacht is
thans bekend geworden.
Vice-admiraal G. P. van Hccking Coien-
brander is ontheven van de betrekking van
Commandant der Marine te Hellevoetsluis,
tevens Commandant van de Stelling van de
wanden der Maas en aan het Haringvliet,
terwijl dezen slagofficier tegelijkertijd op
zijn verzoek wegéns langdurigen dienst
eervol ontslag uit den dienst is verleend.
Verder is de betrekking van Commandant
der Stelling van dé Monden der Maas en
der Schelde, tevens commandant der Marine!
te Hellevoetsluis opgedragen aan den schout
bij-nacht W. C. J. Smit, zulks onder eer
volle ontheffing van de betrekking van chef
van den marinestaf en van de afdeeling
defensie aan het departement van Ma
rine, welke betrekking thans wordt opge
dragen aan den kapitein-ter-zee W. J. G.
Umbgrove.
Ten slotte zijn bevorderd tot Schout bij
Nacht de kapitein ter Zee J. A. M. Bron
tot kapitein ter zee de kapitein-luitenant
.ter zee J. H. Zeeman; tot kapitein-luite
nant ter zee de Luitenant ter zee le klasse
E. H. Friderichs en tot Luitenant ter zee
1-e klasse, die der 2dé klasse D. v. Nijmegen
Schonegevel.
Het Ned. Onderwijzers-Genootschap
In de voortgezette vergadering van het
N. O. G. werd besloten de volgende verga
dering te honden te Amsterdam.
Aan de orde kwam o.m. het voorsfcel-
Hilversum om f500 beschikbaar te stellen
voor de propaganda voor de openbare school.
Na toelichting van het voorstel door Hilver
sum en bestrijding door Rotterdam, die geen
vast bedrag wilde vaststellen en door het
hoofdbestuur, werd het voorstel verworpen.
- Daarna was aan de orde een voorstel van
het hoofdbestuur, om de wenschen van het
N. O. G. inzake wijziging Van art. 21 van
de wet op het L. te omschreven pis
volgt:
1. Wijziging ia dien zin, dat ook "den
klass en ond er wij ze r invloed op den gang der
schoolzaken wordt gegeven, is weosc-helijk.
2. Do wijziging behoort niet te wachten
tot een verbeterde opleiding is voorafgegaan.
3. Wenschelfk is een regel, waarby: a.
bij de schoolvergadering, bestaande uit
hoofd en jiexsoneel berust de wetgevende
macht. Besluiten worden bij meerderheid
van stemmen genomen.
b. De uitvoerende macht is aan het hoofd
der school; hij ziet toe, dat de besluiten de
schoolvergadering inderdaad worden uitge
voerd.
Het voorstel werd bg acclamatie aange
nomen, na; verwerping yan eenige amende
menten.
Daarna kwamen aan de orde de conclusies
van het rapport inzake het Ambulantisme:
I. Het N. O. G. oordeelt, dat aan geen
school een ambulante leerkracht noodig of
.wenschelijk is.
II. Het N. O. G. oordeelt, dat aanstel
ling van reserve-onderwijzers noodig ofwen-
schelijk is.
III. Het N. O. G. draagt het hoofdbestuur
op, voor 1 Jan. 1917 het al of niet wen-
schel(jke van veelkhssigo scholen in de af-
declingen aan de orde te stellen.
De afd. Alkmaar stelde een motie van
orde voor, waarin wordt verklaard, dat de
uitgebrachte stemmen van slechts 50 af-
deeüngén geen conciusiën rech'tvair.digenen
do wensch wordt uitgesproken, dat een
nieuwe vragenlijst waarin nauwkeurig WorcH
omsGhreven, wat onder ambulantisme wordt
verstaan, wordt verzonden en een nieuw,
rapport worde samengesteld met nieuwe con
clusies, in 1917 te behandelen.
De heer Dijkstra (hoofdbestuur) bestreed
de motie.
Na eenigö besprekingen werd een motie-
Schook ingediend, om de kwesOe uit te stel
len tot de vergadering van 1917.
De motie-Alkmaar werd ten plotte (bjj
zitten en dps'taan) verwerpen, evenals de
motie-Schook.
Aan de orde waren daarna de conclusies,
dia door den heer Dijkstra (hoofdbestuur!
worden verdedigd.
Aangenomen wordt een amendement-
Schook om in de eerst econclusie leer
kracht te vervangen door hoold.
De conclusies worden aangenomen.
.Voorstel-AmsterdamIndien het noodig
bljjkt op te treden voor de )>elangen van een
onderwijzer, lid van het N. 0. G., dan wordt
de actie door het N. 0. G. zelfstandig ge
voerd.
Na toelichting door Amsterdam en be
strijding van net hoofdbestuur en repliek
wordt het voorstel verworpen en wordt de
vergadering gesloten.
BODEGRAVEN.
Onze vroegere plaatsgenoote, mej. A'.
J. van Bachura de Boer, Slaagde gisteren
te VGravenhage, voor het aktc-cxamen
Fransch L. 0.
KATWIJK-AAN-ZEE.
Te IJmuiden, kwam binnen K.W. 142
„Jacob" met 20 last pekelharing.
Te Ylaardingen is gister binnengekomen
de logger KW 3, „Mr. Donker Curtius"' van
de reederij P. Meerburg, waarvan de 14-
jarige Ct. Boonstra uit Oostmahorn in do
Noordzee overboord was geslagen en ver
dronken. t
NOORD WIJK.
To.t inspecteur van politie te Den Br iel
is benoemd de heer B. T. Kipp, alhier.
VOORBURG.
Gistermiddag is een ernstig ongeluk'
gebeurd. De 58-jarige P. uit Den Haag,
werkzaam aan de Veursche veiling, sprong
nabij1 het viaduct derElectrische Spoorweg-
Mij. van de in gang zgnde stoomtram, ten
gevolge waarvan hij zeer ernstig werd ge
wond. Naar het ziekenhuis St.-Anthonius-
Hove, overgebracht, overleed hij na een
smartelijk lijden van enkele iiren aan'de be^
komen verwondingen.
VOORSCHOTEN.
Het diploma H. B. S. 5-jarige cuf-
sus, verwierven G. van Bemmel en A. Mijs,
alhier.
ZOETEHWOUDE.
In de raadsvergadering is o.m. mede-
deeling gedaan van een beschikking van
Ged. Staten, waarbij alle wegen van Zoe-
terwoude voor mot-or- en autoverkeer zijn
opengesteld.
Ged. Staten hebben den aanslag van N.
G. Spaargaren in den H. O. gebracht van
3750 op 2600.
Een adres van belanghebbenden bij de
scheepvaart over verbetering van vaarten
wérd in handen van. B. en W. gesteld ter
afdoening.
Goedgekeurd werd het voorstel van Ged.
Staten om het aanvangssalaris van den bur
gemeester te. brengen op 1500, met drie-
jaarb'jksc-he verhoogingen van f 100, van
don secretaris op f 1300, van. den ontvan
ger op 625 en van de wethouders 105
voor ieder. De stembureaux voor de ver-
verkiezing van een raadslid werden be
noemd.
Met de hceren J. van Konijnénburg en
M. Tli. Kompier worden als zetters aanbe
volen de hceren Rotteveel en Varkevisser.
In de schattingscommissie werden be
noemd de heeren C. J. Kaptein en P. J.
van der Poel.
Do algemeene toestand.
3 Augustus 1914: Duitsche troepen trek
ken België binnen, Duitschiand verklaart
Frankrijk den oorlog en België verklaart
den oorlog aan Duitschland.
Is er wel iets, dat'in die dagen meet in
druk op ons, Nederlanders, maakte, dart
het binnenrukken in België? ,Was 't niet,
.omdat wijzelf elk oogenblik dezelfde ramp
yreesden?
Hoeveel zaken hebben ons naderhand aan
gegrepen, hoe menigmaal hebben we niet
versteld gestaan over de oorlogsgebtuiken
in den modernen krijg? En wie weet, hoe
vaak we nog zullen ontstellen. Want de
strijd is nog niet geëindigd. Aan alle zijden
is op 't oogenblik het verlangen tot door
zeilen tot het einde. Dat is in den laatsten
t(jd herhaaldelijk in uitlatingen uit de
Entente-landen gebleken, en dat is Dins
dag weer uitgekomen in de vergaderingen
op 39 plaatsen in Duitschland, door het
Duitsche nationale comité belegd.
Eén vergadering was in Duitschland ver
boden en wel te Berlijn. Haase en Bern
stein van de socialistische minderheid zou
den er spreken over „Op den drempel van
het derde oorlogsjaar", maar ze konden
zich die moeite besparen. De autoriteiten
permitteerden het piet.
Het belangrijkste oorlogsnieuws is, dat
iVon Hindenburg het geheele
Wostolijk front gaat co nun a n-
'deeren. DeOostenrijkers hebben dus
hun laatste zelfstandigheid op dab front ver
loren. Dat is de reden, waarom Keizer Wil
helm naar het oosten ging. Er moest over
leg gepleegd niet Keizer Frans Jozef en
o.fficiiieh: -medodeelingen van de hiervoor
genoemde beslissing in Duitschland ea Oos
tenrijk zijn er het gevolg van geweest. Of
praktisch deze toestand niet reeds lang
bestond? Niet onmogelijk, want al gerui-
men tijd ageerden Duitschers en Oosten
rijkers gezamenlijk en dan deelen toch do
eersten de lakens uit. Maar nu i3 't een
'vast besluit en behoeft Hindenburg niet
bang meer te zijn voor oppositie van.eenige
generaals. Ze zijn nu allen aan hem onder
geschikt. Eens afwachten, wat de resul
taten zullen zijn van dezen nieuwen stand
van zaken. Op 't oogenblik is 't er stil.
Misschien hooren we nn spoedig wel meer
yan 't oostelijk front.
Op het westelijk front luchtgevech
ten bij tientallen. Maar de strijd op den be-
ganen grond is er niet geringer om. Het
Duitsche communiqué van gisteren heeft
doen zien, dat er in den sector Verdun
weer meer levendigheid h'eerscht. Do Fran-
schen zouden in het bosch van Laulée aan
vankelijk teruggedrongen zijn, wat hun 942
gevangenen heeft gekost. Ook het Fronscho
legerbericht van gistermiddag duidt hier
op ernstige gevechten. Van aanmerkelijk
terugdringen is, volgens deze mededeeling,
geen sprake; de Franschen moesten slechts
weinig terrein aan de Duitschers laten. De
Duitschers verloren hier nog esa honderd
tal gevangenen. En blijkens het avondc-om-
muniqué, dat reeds in ons bezit is, kostten
'de échelonsgewijze uitgevoerde aanvallen
'den Duitschers aan de rivier ten zuiden
van Fleury 800 tuan en 14 machinegeweren.
Bij de Somme houdt de voortgang der ge
allieerden aan. Ten oosten van Pozières zijn
'de Engelschen opgeschoten, de Fransehen
namen een door de Duitschers geweldig
.versterkt werk bij het bosch van Hem en
een paar loopgraven ten zuiden van de
Somme.
Over de Zeppelin-raid nog afwijken
de berichten. Uit Duitschland, dit het een
succes was, uit Engeland, dat er geen
resultaten zijn aan te wijzen. Dit laatste
meldt ook de correspondent van de' „N.
B. Ct." en wo hebben neiging- om dezen
onpartijdige te golooven. De raid trekt niet
bijzonder de openbare aandacht, zegt hij nog.
Een rede te meer om geloof aa,n des cor
respondenten mededeeling te schenken.
liet voornaamste nieuws van de Oo s te u-
r ij k s c h-H on ga a r Sc h e grens is, dat
de Italïaansche vliegers de Whitehead-febri -k
van torpedo's en duikboeten to Fi a me bom
bardeerden. De Italianen beweren, dat niet
tegenstaande do hevige beschieting met af-
Roman naar het Duitsch van
MARIE DIERS.
(Nadruk Verboden),
2).
Wat het weggeven betrof, was zij gehoel
gelijk aan haar vader. Eens had zij een
klein, ziek weeskind, haar gouden hartje
geschonken, dat zij van haar moeder had
geërfd. Toen zij het den volgenden dag
ouder gewoonte wilde omdoen, was het weg.
Zij was toen toch een oogenblik onthutst.
„Nu ja," zei ze daarop. „Och wat." Zij
Blikte eens even, toen was het alles weer
in orde Het hartje was van nu af een gou
den herinnering, evenals het doode moe
dertje zelve.
De stiefmama was niet bepaald slecht
voor haar. Misschien zou zij met haar aard
boosaardig ijverzuchtig op de kameraad
schap tusschen vader en dochter zijn ge
worden, als die later was begonnen. Maar
nu, nu Gropius haar het kleiue ding, dat
haar lastig was, afnam, kon haar dat niet
anders dan aangenaam zijn. Als daarop
aanmerkingen werden gemaakt die een ver
wijt voor haar bevatten, hoorde zij ze een
voudig niet. Dat behoorde tot haar speciale
handigheden. In haar jonge jaren was ze
klierachtig, bleekzuchtig, haar lichaam was
totaal ongeoefend; zij had geen besef van
zelfbeheersching. Maar gemak was haar
daarom 't hoogste. Dat wist ze geraffineerd
te verdedigen. Zij kreeg bijna „esprit" bij
zulke gelegenheden en een soort van w.aar-
weergesch'ut, groote Vernieling en talrijke
branden veroorzaakt zjjn. De Oostenrijkers
laten zich daarover echter niet uit.
In de buurt van Saloniki komt wéér
loven. De Grieken zjjn thans heengegaan
en Russische contingenten zijn geland. De
Hongaarsche „Az Est" beweert, dat het of
fensief tegen Bulgarije begonnen is.
Inzake Roemenië zijn we nog niets wjg-
zer. Het aantal bladen, die beweren, dat cr
een overeenkomst met de Entente gesloten is,
neemt toe. Roemenië zou zich alleen ver
dedigen en voor 't overige aan de Russen
doortocht verleenen naar Bulgarije.
De „Az Est" echter zegt, dat alle on
derhandelingen zgn misgeloopen en dat Jo-
nescu zeer boos van de audiëntie' bij den
koning is gekomen. Controleer dat maar
eens.
Maar waarom, zou men vragen, is de pro-
Duitsche oud-minister Carp dan zoo kwaad
en toornt hg'in zgir blad „Moldawa" over.
de slechtheid van minister Bratianu en van
Jonescu? En waarom doet zulks ook de pro-
Duitsche Marghiloman in de „Politique."
'tBlijft dus een raadselachtige geschie
denis.
In het Lagerhuis is dé oeconomische con
ferentie aan de orde gesteld. Asquith beeft
een inleidend woord gesproken. Men vindt
daarover elders iets meer vermeld.
Asquith over dc occoiiomischc conferentie.
Asquith opende in het Lagerhuis de be
spreking over de besluiten \au de oecoao-
rnisehe conferentie te Parijs en zeide, dat
het doel van de Britsche deelneming aan
de conferentie was geweest, in de eerste
plaats den vijand te overtuigen, dat de
.geallieerden vastbesloten waren den oor
log in volkomen eensgezindheid te voe
ren, zoowel in oeconomische als in mili
tair opzicht. In de tweede plaats was de
bedoeling zich voor te bereiden voor do
periode, die volgt op de verklaring van den
vrede, met het oog op de bekende houding
van Duitschland.
Duitschland zal na den oorlog, bezield
blijven van denzelfden geest. Het organi
seert reeds zijn industrie voor een aanval
op de markten der geallieerden en voor con
krachtigen en indien mogelijk zegepra-
leoden aanval op de markten der onzijdi-
gen. Het was uiterst noodzakelijk, dat
bij de vredesvoorwaarden België, Servië,
de bezette gebieden van Frankrijk en Po
len zouden worden hersteld, materieel zoo
wel als oeconomisch, zeide Asquith met
nadruk.
Maar het werd aan de kieschheid van
elk der geallieerden overgelaten een poli
tiek uit. to werken, welke de besluiten
toepaste.
Dez besluiten waren niet be
doeld tegen de o-n z ij d i g e n. Se
dert. was vrees ontstaan in de onzijdige
landen in het bijzonder in Amerika, dat
de besluiten waren gericht tegen de onzij-
digen, maar dit was niet het geval.
De besluiten beschouwden de noodzake
lijke maatregelen van zelfverdediging te
gen een oeconomischen aanval, welke do
bestaansbelapgen der geallieerden bedreig
de,. maar bij de toepassing van de maatre
gelen, zou men zich alle moeite geven om
te verzekeren, dat dc onzijdigen niet zou
den lijden.
liet „Berliner Tagcblatt" gesehorst.
Het „Berliner Tageblatt" van gister
ochtend bestaat uit één enkele bladzijde,
waarop het hoofd en de woorden„Op be
vel van den opperbevelhebber in. de Mar
ken mag het ..Berliner Tageblatt" niet ver
schijnen, Dit is nu de tweede maal.
De reden voor dezen maatregel is nog
niet officieel bekend, maar een artikel van
Theodor Wolff over de wenschelijkheid van
controle op de buitenlandsche politiek der
rcgcering moet daar aan1 niet vreemd zijn'.
Stijgaaig dei* VleescHajïirSjEesi in
BMiiiselaljmd.
Te München zullen de vleeschprijzen sta
gen. Als oorzaak hiervoor wordt opgegeven,
dat do Oorlogs-leder-maatscbappij te Ber
lijn de prijzen van ruwe huiden ongeveer 30
pCt. heeft verlaagd. Veraioedelyk zullen de
vleeschprijzen ook in andere deelen van
Duitschland ten gevolge" van dezen maat
regel hooger worden.
digheïd, welke haar natuur anders vreemd
was.
De dokter was doodneergemaaid in ne
gen korte uren. Om elf uren 's avonds was
hij nog bij een vrouw geweest, bij de
vrouw van een boekhouder, die haar eer
sten f linken jongen kreeg. Hij had haar
vast in zijn armen gehouden en haar als
éen vader toegesproken, terwijl de jonge
echtgenoot, geheel uit zijn evenwjcht ge
bracht, in dc aangrenzende kamer rond
liep. Nate had inbusschen in het nette keu
kentje de koffie gezet, die hij, toen alles
gelukkig achter den rug was, zelf nog had
meegedronken. Toen zij de smalle wentel
trap afgingen, strompelde hij plotseling
met zijn zware laarzen krakend een paar
trappen naar beneden, maar hield zich nog
vast. Beneden in de gang, waar de geluk
kige jonge vader met een keukenlamp
voorlichtte, kwam de tweede en ernstiger
aanval van'.duizeligheid. Hij moest nog de
verschrikte oogen van zijn dochter gezien
hebben, want hij zei: „Nate, maak je maar
niet ongerust waarop hij in de lucht
greep, wankelde en neerviel.
Hij kwam niet meer tob bewustzijn, den
geheelen nacht niet meer, en dat duurde
tot 's morgens negen uren, toen alles voor
bij was, al zat ook de vurigste liefde, die te
vinden is, voor zijn bed, die al die lange
uren zijn hand niet .losliet en met woest
opengesperde oogen in zijn zoo vreeselijk
veranderd gezicht staarde.
Er wa-s een collega van hem, een neef, een
heel jonge dokter, die sedert een half jaar
in het ziekenhuis assistent was. Die bezat
den aard der Gropiussenzijn moeder was
dan ook een Gropius geweest, een volle
nicht van den dokter. Hij leek niet in het
minst op z'n oom, maar was 'n slanke, jonge
man, met een mager, hoekig gelaat; doch
hij drukte zich op dezelfde besliste, gereser
veerde, knorrige wijze uit, waarachter zich
veel innerlijk gevoel verborg.
De oude dokter had nog in de laatste we
ken van zijn leven iets gemerkt, dat hem
ongerust maakte. Hij zag, dat zijn neef,
die Bob Andreas, die reeds als gymnasiast
de kleine Renatè als een onnoo'zele had
nagestaard, nu verlegen werd, zoodra het
meisje de kamer binnen kwam. Daarbij was
Nate in zulke dingen nog onbevangen als
een kind en men kon nog absoluut niet
voorspellen, in welke richting zich later
daarin haar gevpel zou ontwikkelen.
Gropius echter, die zijn teigen vlcesch en
bloed kende, kon zich precies voorstellen,
hoe Na-te hem ook zijn dwaasheden zou na
doen cn zich op zekeren dag uit louter goed
aardigheid kalm zou verloven, alleen om
dat de ander dat zoo razend gaarne wilde.
Hij weerde daarom den jongen, hoe gaar
ne hij hem overigens ook mocht lijden, uit
zijn huis, tob diens verbazing cn verdriet,
maar hij kon het nu t-och niet verhinderen,
dat hij in dit ernstig uur verscheen en zich
heel een langen nacht door naast de kleine
Renato alle moeite voor zijn arm, stervend
omhulsel gaf.
Do jonge man was dien nacht tob gek wor-
dens toe verward in 't hoofd. Hij zag zijn
oom, van wien hij nog zooveel had gedacht
to leeren en dien hij boven alles op de we
reld vereerde, zoo maar onder zijn handen
sterven en hij voelde zijn bruinlokkig
nichtjo- nanet zich, waarop hij het laatste
halfja-ar op halsstarrige, romantische wijze
verliefd wa-s, zooals dat slechts bij een ge
sloten, eigenzinnigen Noordduitschen jon
gen voorkomt. Hij voelde, dat dit sterfge
val haar zoo vorlaton maakte als slechts
een wees op de groote, uitgestrekte aarde
kan zijn, en hij moest zijn tanden opeen
klemmen om niet naast het bed op de kuiccn
te vallen, cn de andere van die beide trou
we, zoo onuitsprekelijk gezegende handen
te grijpen en onder snikken uit te roepen:
„Gom vader laat mij uw kind bescher
men
Maar hij zag wel, dat Nate op die manier
in 't geheel niet aan he-ni dacht en dat hij
zoo iets nu niet mocht- doen.
Hoop en zielsbedroefdheid waren zonder
ling vermengd i'n dien vreeselijken winter
nacht.
Do vrouw van don dokter verscheen
slechts enkele seconden. Zij kon niét men-
schon zien sterven. De laatste maal was liet
haar moeder geweest, aan wier bed zij tot
het laatst had moeten uithouden, on zij
had dat zoo huiveringwekkend gevonden,
dab het haar nog maandenlang ia de leden
had gezeten.
Toen men haar man had thuis gebracht
en Nate haar omzichtig op de hoogte had
gesteld, was zij meb een kreet van ontzetting
uit haar bed gesprongen, had met klappe
rende tanden haar blauwe morgenjapon
aangetrokkon en daarna wel een uur lang
luid jammcrond en handenwringend doel
loos door de kamers geloopen. Als zij iemand
uit de slaapkamer hoorde komen, snelde zij
als opgejaagd weg; zij kon de gezichten
niet zien, die zich een oogenblik te voren
over een stervende hadden heengebogen;
wilde do berichten niet hooren, die zij im
mers reeds vooruit kende.
In den loop der eindeloos lange nachte
lijke uren kreeg haar phlegma langzamer
hand de overhand over haar gejaagdheid.
Onwillekeurig schikte zij zich in net onver
mijdelijke. Alles rangschikte zich weer in
haar hóófd. Maar nu maakte zich een onuit
sprekelijke vermoeidheid van haar meester.
Zij zou er schatten voor gegeven hebben,
als zij ergens had kunnen gaan slapen. Maar
dat ging niet om de dienstboden, die allen
op waren, en om Nate en de doctoren.
Slechts bijwijze van proef ging zij in een
stoel zitten, dommelde in, rees verschrikt
overeind en dommelde vaster in. De oog
leden waren haar zoo zwaar als lood. Le
ven en dood dwarrelden in Haar vermoeid
brein verward dooreen ach, slapen was
het beste. Zij kon immers toch niet helpen.
Slechts vijf minuten slapen
Bjn-ar hoofd* hiug over do leuning, zij
snurkte zacht, met den mond half open. Heb
was zoo stil in huis alsof cr niets voor
viel. De ontvangkamer, waarin zij zat, was
donker en koel. Ma-ar uit de aangrenzende
eetkamer scheen helder lamplicht.
Er sloeg een klok. Maar aldoor. De sla-gen
hamerden in haar brein.. Plotseling nep
van uit de deur een luide stem „Mevrouw,
ik heb koffie gezet. Die staat hier binnen.
De bakker heeft het brood ook al gebracht.rt-
„Wat wat wat moet ik Do
vrouw kwam-met een ruk naar voren, haar
mond klapte toe, zij stond plotseling over
eind.
„Ja, Mina. Ik weet heb wol. Koffie?
Waarom? Ik weet immers alles."
Het dienstmeisje verdween uit de verlichte
opening der deur. De doktersvrouw deed een
paar steppen. Alle leden deden haar 'pijn.
Lieve hemel, had zij werkelijk geslapen?
Dan toch maar een paar minuten, hoogstené
een kwprtier.
WYordt vervol gd)^
