De Enropeesche Oorlog.
Ingezonden.
Uit de Omstreken.
Tweede Kamer.
AGENDA. VAN DE WEEK.
Vrij ting i
Graanbeurs: Vergadering MelkvejJipopers,.
S uur, - i v
Zondag?
„Zotoerzorg": Concert HarmonicarV.er efe-
niging 5,Onderling Kunstgenot'',. Avppdg
uur, 'i I I 1 I I i
„Graanbeurs". Gezellige bijeenkomst van
do Muziek-, .Tooneel- en Dansverceniging
„M. T. Vc-% halfacht«
Dagelijks J
Thalia Bioscope en Variété-Theater, Haar
lemmerstraat 62, 7 uur. 's Zondags alleen
8 uur. (Wbensdag- en Zaterdagmiddag ook
2 unr). i I i j i
het ongeluk, 'doordien hij op den in be
weging zijhden trein wilde springen, die om'
6.18 uit Heerlen vertrekt, daaronder te ge
raken, met het treurig gevolg, dat de wie-
hem over hoofd en borst gingen, waardoor
hij onmiddellijk werd gedood. j
I Te Woerden brandde een deel
der wielenfabriek van J. van Royen en Zoon,
te Montfoort, af. Assurantie dekt de schade.
De fabriek werkt met 50 arbeiders. De'
electrische installatie is verbrand. De 'fa
briek bleef behouden, i i
Nabij Durgerdam zijn de noo-
dige toebereidselen gemaakt om het Kinsel-
meer voorloopig gedeeltelijk vol zand te
spuiten. Daar dit meer door zijn groote
diepte de kweekplaats is voor allerlei zoet-
watervisch, die zich over geheel Waterland
verspreidt, zal do demping do gcheele bin-
nenvisscherij met vernietiging bedreigen.
Gisteravond is daarom te Schcllingwoudo
in een vergadering van binnenvissclier3,
door de afdeeling Ransdorp e. o. van de
Ncd. Heide Mij. besloten tegen de droogma
king ernstig té protesteeren.-
De sleepdïens t-M ij. ',,V isch-
ploeg" te IJmuiden, een sedert jaren aldaar
gevestigde reederij, heeft besloten haar zes
sl'eejpbooteni te verkoop en, zoodat deze»
Maatschappij geheel zal verdwijnen.
Onder- het personeel van de
vleeschhouwerij der coöperatie „Eigen
Hulp", te 's-Gravenhage, is een staking uit
gebroken. Er was sinds eenigen tijd onder
handeld over invoering van een collectief
contract, maar zonder resultaat. Het be
stuur van „Eigen Hulp' wees ten slotte
elke verdere bespreking af. Hierop hebben
de samenwerkende slagersgezellen-orga
nisaties de staking geproclameerd. .Van
de élf gezellen nemen er negen aan deel.
Alleen de meesterknecht en een tijdelijke
kracht blijven in den winkel, maar ook zij
gingen naar huis, zoodat 't bedrijf stil staat.
Voetballen op den openbaren weg.
Mijnheer do Eedacteur
Niettegenstaande het voetballen op den
openbaren weg is verboden, lijkfc het er
veel op, of dat verbod voor d?rh Maredijïc
niet gelc&g is. want bijna eiken avond en
's Zondags den geheelen dag wordt de Ma-
reaijk (vooral het gedeelte tusschen Aloe-
laan en Schutters vel gebruikt voor voet
balterrein, tot groot ongerief van bcwo-
ners en wandelaars.
Vooral de bewoners durVen niet meer in
hun voorkamer zitten of hun huis alleen la
ten, want om een haverklap vliegt er een
bal door de. ruiten.
Nu w7eten wij wel, dat do politie niet
overal gelijk kan wezen, en zoo die zich
vertoont, worclb ook deze verschalkt, doch
de eeDige afdoende maatregel zou o. i. we
zen, aldaar goed politie-toezicht te houden.
•Wij wensehen hierop de aandacht der
bevoegde autoriteit te vestigen.
U, Mijnheer de Redacteur, dankend,
Verschillen de bewoners yan
den Maredlijk.
HAZERSWOUDE. ~ï7:
Ds. J. J. 0. KarraS, van Oudemirdum',
hoopt; 27 Aug; afscheid te nemen van zijn
tegenwoordige gemeente en 3 September
zijn intredo te doen bij de Ned.-Herv. Gem.
alhier, na bevestigd te zijn door dr. E. J.
JV. Posthumus Merjjes yan 's-Gravenhage,
HOOFDDORP. i
Met ingang van 16 Augustus a.s. is
benoemd tot directeur van het post- en tele
graafkantoor to Hoofddorp-Haarlemmermeer
de heer K. E. A. Vries, thans commies
der posterijen en telegrafie 2de klasse.
BILLEGOM. I i ;l
Bij publieke veiling zijn een dubbel
woonhuis, café, kruidenierswinkel en schuur
nabij de Leidschevaart alhier, verkocht voor
f4500 aan den heer T. v. d. Wiel, te Noord-
W ijkerhout. -
De opbrengst der bloempjes van „Her
wonnen Lsvenskracht", is f215.12»/k tjtia'.
KATWIJK.
Jlariugvissehtrij.
De vToegvatigst-baringvisscheri} heeft dit
jaar buitengewone uitkomsten opgeleverd.
De vaartuigen, die daaraan deelnamen, heb
ben ia doorsnee meer dan het dubbele be-
somd dan onder gewone jaren. Natuurlijk
Heeft de hooge stand der prijzen daartoe
bijgedragen; Verwacht kan worden, dat het
volgend jaar meerdere vaartuigen zullen uit
zeilen. 1 I i j
Dat bet met het verdere verloop der lia-
fingvisscherij dit seizoen voorspoedig zou
gaan, was wel te voorzien. De praaiberich-
ten, die daarover inkwamen, waren eenslui
dend, dat goede vangsten konden worden
verwacht. Dit verschijnsel moet natuurlijk'
een oorzaak h'eben. Volgens deskundigen zou
het deelnemen van 'een veel klejner aantal
vaartuigen daarop een grooten invloed heb
ben uitgeoefend. Het vorig jaar had mep
zulks reeds' waargenomen. Zoo kan bijvoor
beeld als een bijzonderheid .worden vermeld,
dat ruim 58 gr. N.B. gedurende een "10-tal
jaren bijna geen haring werd gevangen, ter
wijl er nu een goede viascberij was. En de,
visscherij op het Doggerszand, welke tot
1914 tot circa medio October duurde, had
verleden jaar met goede resultaten tot begin
November plaats.
Hieruit moet,; volgens deskundigen, ..wer
den verklaard, dal dit oen gevolg is' van
de omstandigheid, dat een geringer aantal
vaartuigen aan de .vigscherij hebben deelge
nomen. j I i 1
Van de eerste reis zijn thans reeds een
16-tal vaartuigen teruggekeerd met een
vangst ran ongeveer 16 last haring. Bijna
alle vaartuigen deden deze reis in 4 h i5
Weken. De reis was natuurlijk nog lang niet
uit, doch men heeft deze reis als geëindigd
Willen beschouwen, om van dg hooge prij
zen te kunnen profiteeren.
Wanneer men in aanmerking neemt, dat
van een dergelijke vangst ongeveer f12.000
1 f13.000 per, vaartuig wordt besomd, kan
in dit' geval bezwaarlijk van ee.u misse £.e.ig
Worden gesproken. y
11IJNZ ATERAY O UFE.
-
Gemeenteraad.
Voorzitter: de burgemeester Number1.;
Alle leden, aanwezig.
Ged. Staten maken bezwaar tegen 's Raads
fccsluit, om ten einde de rekening 1915 slui
tend te maken, te beschikken over het ver
moedelijk batig saldo der begrooting 1916.
Het college wenscht dat i^adeelig saldo
overgebracht te zien op den dienst 1916. De
Raad keurt de desbetreffende besluiten
goed.
Op verzoek van Ged. Staten besluit de'
Raad het maximum van den te heffen hoof-
delijken omslag vanaf 1 Jan. 1916 te bren
gen van 2500 op f 4000.
Yan het „Groene Kruis" is weder een
adres ingekomen om steun voor" de school
boeken-ontsmetting.
De Voorz. denkt aan een abuis, waar de
Raad daarvoor reeds een subsidie toestond.
Heb adres wordt voor kennisgeving aange
nomen.
In zake centrale drinkwatervoorziening
wordt besloten moreel steun te verleenen
en te verzoeken aanleg en distributie te
doen geschieden door of voor rekening van
Rijk en Provincie.
Bij circulaire dringt de commissaris der
Koningin aan op verhooging der jaarwed
den der veldwachters.
B. en. W. stellen voor de jaarwedde dor
veldwachtors te verhoogen met 2 driejaar-
lijkscho verhoógingen van f 25.
De Voorz. zou dit echter gaarne verando-
ren in 4 twoejaarlijksche verhoogingen van
f 25.
Do heer Eikelenboom stelt voor de jaaT-
wedd$ met f 100 te verhoogen.
De heer Hoogeboom is niet voor jaarwed-
deverhooging, doch zou wel een gratificatie
willen geven.
Do heqr Eikelenboom breidt zijn voorstel
uit met 2 tweejaarlijksche verhoogingen van
f 25.
Dit voorstel wordt aangenomen met 6 te
gen 1 stem, die van den heer Hoogeboom.
Gelezen wordt een verzoek van J. Jongon-
burger om ontslag uit zijn betrekkingen als
klokkenist ep opzichter over de brand bluscli-
middelen, wegens hoogen leeftijd.
Het gevraagde ontslag wordt verleend
en tevens in zijn plaats benoemd J. Kroon
als klokkenist op een jaarwedde van f 50.
In do volgeindo vergadering zal besproken
worden eon gratificatie of pensioentje voor
Jongenburger, mits deze Kroon inwijdt in
de klok-gchcimen.
Op daartoe gedaan verzoek wordt beslo
ten het grasgewas van den Kerkweg, thans
in huur bij P. van Iperen aan dien huurder
"■voor nog 3 jaar té verhuren voor f 72.50 per
jaar.
In do volgende vergadering belooft do
Voorz. to komen met een nieuw reglement
van orde voor de vergaderineen.
Bij do rondvraag wenscht de heer Hooge
boom een voorstel te doen.
De Voorz. merkt op dab dit vreerad aan do
ordo van den dag is, weshalve hij het schrif
telijk inwacht voor do volgende vergadering
Do vergadering wordt hierop gesloten.
.Vergadering van heden*
Aan'de orde was de stemming over art.
3 van het wetsontwerp tot wijziging en
aanvulling van de art. 3, 5 en 19 van de
Wot tot rögeiling djer .brieven
post er ij en voortzetting van do behan
deling van bedoeld wetsontwerp. Het ont
werp worc3t met 33 tegen 17 stemmen aan
genomen..
BIER Eft AZIJN.
Daarna komen in behandeling: heb wets
ontwerp tot verhooging van den accijns op
bier en herziening der wettelijk© bepalin
gen omtrent dlien accijns en 't wetsontwerp
tot verhoogiitg van het invoerrecht op bier
en afschaffing van dat op azijn.
Do heer DE WIJKERSLOOTH DE
WEERDESTEYN betreurt, dat do fiscale
bedoeling, bij dit onderwerp zoo duidelijk
op den voorgrond treedt en geen rekening
houdb met do praktijk. Er is niet aan ge
dacht, dab juist de bloei van het bedrijf de
grootsto opbrengst voor de schatkist be
looft. Zoo wil de Ministor er voor waken,
dat een brouwerij, word© opgericht op een
afgelegen plaats, waar de controle moeilijk
.is. Spr. betreurt, dab de Minister niet over
legd heeft met de beide groote brouwersvor-
oenigingen en den onmatigon spoed, waar
mede dit ontwerp is behandeld. De heffing
voor het tekort (volgens het Oostenrijksche
systeem) zooals de Minister voorstelt, is
reeds 16 jaar oud. Inmiddels heeft .Duitsch-
land zijn desbetreffende wet herzien, doch
vastgehouden aan het tot dusve* bij ons ge
volgde stelsel.
Het lijkt spr. ongew'enscht, dat de' accijn^
zoo. z\y/mr drukt op het lichtere; vol kohier.
(D/écent pe* Liter). Sj>r. wijst er op,
dat de accijns op; luxe» bierl gemakkelijker
yerhaolbaar is.
De heen JANSSEN sluit zich' a&n 1/ij het
betoog yan den vorigen spreker.
Spr. meent, (lat het toch niet do bedoeling
Van de Regeering kan zgn de kleine onder
nemingen den nek' om te draaien. Aan die"
kleine bierbrouwerijen is niet de minste aam
dacht besteed. Bet ontwerp komt in een tij<fy
dat de grondstoffen ]r eeds zeer "duur "zijn.
De hoogere invoerrechten komen èlechts ten'
goede pan degenen, die de duurdere soorten
brouwen. De hoogere accijns zal leiden tot
minder verbruik en dus tot nadeel voor dei
brouwerijen. Aan het stelsel, gebaseerd op;
belasting van het eindproduct, had spr. de?
voorkeur, gegeven. Spr. .wijst er voorts op,
dat de vrijgelaten- margei veel te klein is,
kleiner bijv. dan in Oostenrijk.
Daarvan verwacht spr. tal van moeilijk-
boden. Tegen de aanzienlijke verhooging
van <ten -accijns heeft spr. ernstig bezwaar.
Spr. behoudt zich nog voor, hoe hij zijn
stem zal uitbrengen.
De hoer TER LAAN (Rotterdam) herin
nert er aan, dat de bedoeling van het ont
werp is een aanzienlijk bedrag in de schat
kist te brengen. Spr. bestrijdt <3e accijns-
verhooging, waaHn hij tevens ziet een ver
slechtering van' het systeem,. Onjuist
noemt spr. do bewering, door den vorigen
spreker geuit, dat de groote brouwerijen
zouden worden bevoordeeld boven de klei
ne. Met 'n verhooging van den bieraccijns
wordt z. i. in de pracstijk het drankgebruik
weder bevorderd.
Do heer VAN RAALTE ziet in het bei-
toog van den heer TER LAAN een kiem!
van waarheid. Er moet 'evenwel geld zijn'
én daartoe moeten ftllö bevolkingsgroepen
bijdragon. j i i I
KUNST, LETTEREN. ENZ.
Een Rembrandf.
De heer De Jong, te Amsterdam, heeft
van de kunstgalerij Heinemann, te
München, de schilderij „Saul en David"
van Rembrandt, aangekocht, voor de som
van 75.000.
„Poppenkast".
De heer G. van Hulzen heeft van den
heer Bernard Canter het tooneelstuk „Pop
penkast", waarvan de eerste opvoering in
Juli 1914 in heb openluchtheater van me
vrouw Amy GrotheTwiss, to Hilversum,
heeft plaats gevonden, ter opvoering door
zijn nieuw gevormd tooneelgezelschap aan
genomen.
BUITENLANDSGHE BERICHTEN.
„Gentral News" verneemt nit New-
York, dat esn geheimzinnige brand ontstond
in het arsenaal, waardoor 400.000 kleine
granaten werden vernietigd. Zij lagen gereed
om naar de Mexieaansche grens te worden
vervoerd. Doordat het magazijn onmiddellijk
onder water werd gezet, kon men "de ont
ploffing van 400.000 zware granaten voor-,
komen. De schade wordt op f 1.200.000 ge
schat. i i
Volgens een „Central Ne\\s"-bericht uit
.Washington heeft president Wilson het arbi-
tragevoorstel aangenomen van Carranza voor
do beslechting van het geschil tnS5Chen Mexi
co en de Ver. Staten. Volgens dit. voorstel
zal een commissie van 6 personen benoemd
.worden, 3 door iedere natie, ten einde de
^ederzijdsche eisehen te onderzoeken. ,_il
De staking in Spanje.
Volgens berichten in Spaansche bladen
hebben zoowel minister-president Romanoi-
hes als vereenigingen van werkgevers ver
klaard, dat zij er vóór waren, dat de staking
door een scheidsrechterlijke uitspraak zou
Jvorden bijgelegd. Ten gevolge daarvan hoopt
men, dat het conflict spoedig zal worden
beëindigd.
.Volgens 'een tadel- bericht uit Madrid
heeft de Spaansche regeering drie partijlei
ders van de sociaal-democraten, o.a. Giu-
liano Bestairo, in hechtenis doen nemen en
een censuur ingesteld voor alle berichten, die
op de staking betrekking hebben. Over het
algemeen is er eenige verbetering in den
toestand t-s bespeuren. i
De staking onder de mijnwerkers neemt
echter grooten omvang aan cn dezen hebben
liet plan, een algemeene staking voor geheel
Spanje af te kondigen. De Spaansche regee-
ting moet bereid zijn krachtige maatregelen
te treffen. Romanones is naar den Koning
vertrokken, om hem verslag over. den toe-
'Btpnd uit te brengen. j,
Kabinetscrisis in Japan.
De „Köln. Zeilung" verneemt uit Kopen
hagen, dat volgens een officieel Russisch
bericht uit Tokio daar plotseling een kabi-
'nets-crisis is ontstaan. Minister-president
Okoema heeft zijn ontslag ingediend, maar,
da Keizer, heeft nog geen besliasipg geno
men.
Een aantal politici wensehen generaal
Peiantsji, den vroegeren gouverneur-gene^
raai van Korea, tot opvolger. D© generaal
)s bereid de vorming ran een nieuw kabinet
op zich ta nemen, indien het hem gelukt
da meerderheid van het parlement op, zijn
hand to krijgen. i
De „Köln. Zeitung" zoe"kt in déze ge
schiedenis iets onaangenaams voor de geal
lieerden eu woet van geruchten te verhalen,
dat er, in Japan een invloedrijke kring is,
die Okoema Jiet sluiten van het Russiscb-
Japanscli verdrag verwjjt. Dit verdrag zou
een beletsel zijn voor de verwezenlijking
ygn Japan's plannen in Oost-Azië. 2
De zomertijd in Duitschland.
De Pruisische Ministers van Openbare
Werken, Binnenlandsche Zaken, Handel, On
derwijs, Landbouw en Financiën zijn voor
nemens to onderzoeken, of het piet wensche-
ljjk is den zomertijd voorgoed in te voeren
'en wel yan 1 April tot 30 September.
Advies zal ingewonnen worden .van 'd.ë
Oberprasidénten, spoorwegbesthren, loldircc-
ties, de directeuren van de Koninklijke mij
nen, Kamérs van Handel fiin Landbouw, plaat
selijke autoriteiten, enz. 1
iVóór J5 Novembers wordt eap uitvoerig
yerslag vervracht, o v. V •- '-v
Puitsclie aankoopon in de
Ver. Staten.
Do financieel© berichtgever van do „Ti
mes" to New-York zegt, dat in do laafete
maanden van 1914 een aantal Duifeche ka
toenmakelaars naar de Voreenigde Staten
kwamen en betrekkingen aanknoopten met
de verschillende zuidelijke centra met het
oog op aankoppen. To dien tijde werd be
richt, dat zij 500.000 balen kateon voor on
middellijke levering wisten te krijgen voor
een gemiddelden prijs van 8 cents (Ameri-
kaansch) per pond. Eveneens waren Ame
rikanen, die betrekkingen hadden met'
Duitschland, groote koopers van katoen,
te leveren in do toekomst. Later, toen. de
katoenprijzen rezen van 3 tot 4 cents per
pond en de vrede blijkbaar nog ver verwij
derd was, werden al deze inkoop en weder
van de hand gedaan. In de laatste 2 maan
den is dikwijls bericht geworden, dat Duit-
scho contracten zijn afgesloten met reeders
in het zuiden voor verschepingen 30 90
dagen na hot einde van den oorlog. Make
laars vragen een premie van 3 cents per
pond voor levering in Januari to Bremen
van katoen van goede middelbare soort.
Duitsche agenten zijn op dezen grondslag
aun het werk door het geheel© Mississippi-
district, Memphis-district, Arkansas en
Noord- en Centraal-Texas, maar do Ameri-
kaanscho kooplieden in katoen hebben geen
lust op dezo voorwaarden zaken te doen.
Onlangs zijn Duitscherö aan het inkoop en
geweest voor leveringen in October reeds;
zij verwachten blijkbaar de katoen voor on
middellijk© levering to koopen, daar zij de
katoen voor toekomstige levering verkoo-
pen. Do Duitschers kochten in den aanvang
van den oorlog 24.500 ton koper. Het koper
ligt nog to Baltimore opgeslagen in afwach
ting van volle betaling. Groote Amerikaan-
sche makelaars zijn herhaaldelijk door vroe
gere Duitsche agenten gewaarschuwd ge
reed te zijn voor groote aanvragen, zoodra
de vrede in het zicht is.
Er gaan goruchtei) over vele inkoopen
van rubber, maar het is niot mogelijk zo te
bevestigen.
Besmettelijke ziekten.
Hoe groot het gevaar van verspreiding
van besmettelijke ziekten door den oorlog
nog steeds is, blijkt o.a. hieruit, dat de vo
rige maand een Engelsch schip, komende
v. Haiphong, via Colombo, en bestemd naar
Marseille, met ongeveer 2800 opvarenden,
moerendeels troepen uit Annam, door cho
lera besmet te Suez is aangekomen. Niette
genstaande het to Colombo aan quarantaino
onderworpen was geweest-, waren op reis
verscheidene gevallen van cholera voorge
komen.
Gedurende het verblijf in de haven »an
Suez werden 38 choleralijders ontscheept,
waarvan 19 zijn gestorven.
Aan boord 'overleden bovendien 6 per
sonen, terwijl onder de in observatie gostel-
den, di© naar hot quarantainokamp werden
overgebracht, 23 door de ziekto werden aan
getast, waarvan er 12 overleden.
Nadat het schip herhaaldelijk was ont
smet en van nieuw drinkwater was voor
zien. werden de gezond bevonden personen
•aan boord toegelaten en zette het schip de
reis naar Marseille voort
Bon Franscke mnnitie-labriek.
In een correspondentie aan „Do N. Crt."
lezon wij
Eenigo kilometers buiten Parijs, op den
Seineoever, mocht ik een munitiefabriek
bezoeken.
Allereerst werd ik er getroffen door den
aanblik van een 15-tal kleujers, die in
speelstoeltjes frisch en gezond mij toelach
ten dat zijn kinderen van moede ra, dio in
do fabriek berken. Speciale kinder verzorg^
sters houden zich met hen bezig. Voor ieder
kind is een ledikantje beschikbaar. AVant
ook de vrouwen werken hier in de nacht
ploeg. De kleintjes ontvangen hier al wat
ze behoeven, zonder kosten voor de moe
ders. De fabriek is 20 Augustus 1915 opge
richt. Dat wil zeggentoen passeerde men
de koopaote voor de 4 hectaren grond,
waarop deze staat. In Januari 1916 leverdfe
do fabriek al munitie. Zij werkt in hoofd
zaak met Belgisch kapitaal en onder Bel
gisch bestuur.
Het bebouwdé oppervlak is 20,000 vierk.
M., terwijl nog een staalgioterij in aan
bouw is. Er werken 1500 werkkrachten,
waarvan 600 vrouwen cn meisj esmen'
maakt hier granaten van 75 m.M en van
120 m.M. <h machines voor 155 m.M. zijn
iji wording; van de 120 m.M. projectielen
maakt men er 3000 per dagvan de overige
is goen bopaa-ld getal te geven.
De Vogels en de Oorlog.
Een Fransch officier schrijft het volgen
de aan do „Daily News",:
Mon vertelt sommige merkwaardige ge
schiedenissen omtrent heb gedrag van do
vogels in de buurt van het tooneel, waar
het offensief plaats heeft. De veronderstel
ling, dat de artillerie-ophooping op den
weg, die de trekvogels afleggen, op hun
gewoonten invloed zou hebben, is onjuist
gebleken. Zij zijn alle in de afgeloopen
lente op den gewonen tijd gekomen.;
Het is echter nog merkwaardiger, dat
een aantal der schuwste vogels hun nest
gelxrawd hebben in de vuurlinie. Ik heb ge
zien, dab een merel op haar nest bleef zit
ten,' terwijl een granaat op nog geen vijftig
meters daar vandaan uiteenbarstte. Hier
aan de Sonrrne hebben een paar vinkjes hun
nest gebouwd tusschen de draadversper
ringen; de vogels hebben ingezien, dat dit
een prachtige bescherming yorintj nog be
ter dan braamstruiken.
Het was niet zoo merkwaardig, dat de j
leeuweriken tusschen den ochtend-jjhaat'i
door bleven zingen. Maar wat mij bijz?on-..
der trof, was, dat ik tusschen heb nu en'
:dan voorkomend nachtelijk artillerievuur
dóór een nachtegaal heb hooren zingen. A
iWat er met do vogels geschied is,, toen'
onze kanonnen den grooten aanval inleid-J
den, weet ik niet. Het vreeselijko geweld 1
verdoofde ieders .waarnemingsvermogen^'j
omdat het als een reeks snel opeenvolgende
schokken w.erd gevoeld. Het was niet zoo- V
zeer een lawaai, als meer een krachtig door
eenschudden. Maar toen de kanonnen zwe
gen en de geluiden der eeuwige dingen de
zer aarde weder tot ons door konden drin-
gen, waren de vogelSj of ten minste spin-
migen, er nog. v
Boven do plaats, waar beide groepen vij-
and en elkander met granaten en 'bajonet-A
ten slachtten, spng luid een leeuwerik..
Dc Stoffelijke Schade van België,
De stoffelijke schade, die België lijdt ten
gevolge van den stilstand van het grootste
gedeelte v#n zijn industrie en handel, is
niet in- cijfers om te zetten. Alleen reeds
de reusachtige sommen, besteed aan het'
groot aantal werkloozen, doet huiveren
voor het beeld, dat men eens zal te zien'
krijgen van liet nijvere België. Er werd se
dert den aanvang van den oorlog tot einde
Mei 1916 niet minder dan 146.551.601 fr.
gegeven aan do werkloozen. Daarbij is niet
inbegrepen de 25 millioen, die het Belgisch
gouvernement elke maand ter beschikking
van de burgers stelt, noch de door dit
gouvernement gestorte indemniteiten aai*
de vrouwen der soldaten. Den 7^n Juni j1
waren reeds 120 millioen frank besteed
aan hulp vóór de huisgezinnen der Bel-»
gische soldaten.,
Geïnterneerden op Man
Een gezelschap journalisten heeft kor
telings heb interneeringskamp voor vijan-/
delijke vreemdelingen op het eiland. Man
bpzocht.- De beschrijving, die zij van do/
daar heerschende toestanden ge\en, zegt
Reuter, vormt een levendige tegenstelling'
met do toestanden to Ruhleben.
Het kamp is sedert 1914 aanzienlijk uit*
gebreid. Een spoorweg loopt ér dwars door
heen en binnen de prikkeldraad-omheining j
vindt men alle gerieflijkheden van een klei- j
ne, doch uiterst beschaafde gemeenschap.,
Het ontbreekt den geïnterneerden aan niets
dan hun vrijheid, en er is alle reden om te
gelooven, dat velen dat tijdelijk gemis niet
eens ernstig voelen.
Het kamp bestaat uit 23 blokken, elk in
gericht voor duizend gevangenen. De hui
dige bevolking bedraagt meer dan 22 dui
zend. Elk blok vormt een geheel op zich- 1
zelf. Heb .bevat slaapverblijven, ontspan-
nings- en werklokalen, een keuken, een
cantme, badkamers, enz. De gebouwen
worden, electrisch verlicht. Het brood wordt
er in de kampbakkerij bereid door de,
gevangenen. Dagelijks worden er ongeveer,
10.000 bropden en 5 ton vleesch genuttigd.
Behalve het brood, wordt er een vrij meel-
rantsoen verstrekt, dab 280 pond per dag
voor elk blok bedraagt. Ongebruikt mee.^
kan bij 10 zakken tegelijk weder verkocht
worden aan den kampgouverneur door een,
keukencommissie, Samengesteld uit gevan-
genen, cn beneden heb pond kunnen andere f
artikelen in de cantine worden gekocht te
gen winkelprijs.
Elk blok beeft warme en koude stortba
den. Hot geld der gevangenen wordt be
waard in de kampbank. Op aanvraag kun-
nen gelden overeenkomstig de daarvoor,
geldende regelen worden gebeurd. Do can-A
ïine-magazijnen bevatten vrijwel alles, wat
voor bet leven in het kamp noodig is. Do.
cantine is een ccntraal-bedrijf met 23 filia
len. Kleeren worden kosteloos verstrekt
aan alle onvermogende gevangenen.
Er zijn 6 hospitalen, ingericht voor on-/
ge veer 500 gevangenen. 'j
Omtrent 6000 vreemdelingen zijn in de een
of andere betrekking werkzaam; van hen.]
verrichten er 3000 productief werk. Gehuw
den genieten zekere voorrechten 33 gehuwj
de vrouwen, Engelschen van geboorte, won
nen op het eilandaan in den vreemde ge
boren vrouwen is toegestaan op bepaalde
tijden bezoeken aan het kamp af te leggen.
Bevoegde onderwijzers geven les aan wie/
het wensehen _in Fransch, Engelschéji
Duitsch, Poolsch en Spaansch.
Het kamp bezit ccn bekwaam orkest, eeiï,
grooten centr'aLen schouwburg, waar mee-/
rendeels Duitsche, af en toe ook Engelsoh<-
stukken worden gespeeld, en de kampcom
mandant met zijn assistenten werden door
de gevangenen uitgenoodigd tot een Sha-
kespaere-viering.
Buiten hun rantsoen kunnen de gevan-1
genên versnaperingen koopen.
De naderende beslissing.
De Amsterdamsche correspondent de£
„Voss. Ztg." heeft van zijn berichtgever te
.Londen tijding ontvangen over uitingen van
'Engelsche politici cn parlementsleden,
w?aaruit hij opmaakt, dat Engeland in/
de eerstvolgende twee maan-,
den een bes lissing verwacht
on wrel in dien .zin, dat öf Duitschland's te-
genstand wordt gebroken Öf de oorlog onbe
slist blijft. 1
Binnen die twee maanden zal ook blijken
of Duitschland zich economisch staande kan'
houden. Als Duitschland, waar sedert hefc
begin van den oorlog alle voorraden zijn
opgeteerd, maar waar nochtans niemand
den hongerdood gestorven is, binnen vier,
weken zijn oogst binnen heeft, zou mciï
moeten toegeven, dat de blokkade, wier,
druk thans het sterkst is, den tegenstander,
er niet onder heeft gebracht.
Na wee maanden zou men zich derhalve
ernstig en nuchter moeten afvragen, of o®'
aan den oorlog een eind moet komen..
