letterland en ste Oorlog. m 1727) Zatewl&sr Av Juni. Ao. 1916. $eze Qourant wordt dagelijks, met uitzondering van <§pn- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit DRÜS Bladen. Derde Blad. f 1.60 per 3 12 Cents per week. Of f icieelr Kennisgevingen. OefïiemsÉü Mïeisws, Binnenland. PRIJS DEB ADVERTENT EEN» fas 1—8 wgels '1.05. Iedere tegel meet f0.2<\ Kleine adrertentiën van 80 «oorden 10 Oentt contant; elk tiental woorden meer 10 Cent», Voor het (noaseoeres wordt ,'0.05 berekend. Bewijsnummer 6 Cents, PEIJS DEZER COIJTSANT» Voor Leiden pet 8 maanden f L30| por weofc. I i If 0.10 Buiten Leiden «n waai agenten gevestigd sjjn per «ook. i J, 0.10. Franco per post si. #e. éi.y 1.65. In verband met den oorlogstoestand en de daarnit voortvloeiende belangrijke stijging van alle grondstoffen, in de eerste plaats van papier, dat nu in prijs meer dan verdubbeld is en, volgens ver zekering van den papierfabrikant, indien de oorlog blijft voortduren, nog veel duurder zal worden, moeten ook wij ons houden aan het besluit van de Vereeniging ,De Nederlandscbe Dagbladpers", dat met ingang van 1 Juli alle bladen den abonnementsprijs met TEM MINSTE 30 Cts. per 3 maanden zullen verhoogen. Wij hebben voor het „LeidScli Dag blad" dien dtiurte-toeslag op dit minimum van 30 Cents per 3 maanden vastgesteld, zoodat de prijs met ingang van 1 Juli wordt: of Per post per 3 mud. f2. Deze maatregel zal worden flfngefiroklkeBi, zoodra meer normale omstandigheden zijn ingetreden. Uitroer van Aardappelen. De Burgemeester van Leiden brengt ter jalgemeene kennis dat vanaf heden de UITVOER VAN AARDAPPELEN OOGST 1915 UIT LEIDEN IS VERBODEN. Bijovertreding zal tot toepassing d?r 0..t- eigenings'wet worden overgegaan. De Burgemeester voornoemd, I "N. C. DE GIJSELA AR. Leiden, 17 Juni 1916. i j, j Aanüappclkaaiidn. De Burgemeester van Leiden brengt ter kennis van belanghebbenden, dat op MAAN DAG 19 JUNI aanstaande de aardappel- kaarten door de rechthebbenden, TEGEN AFGIFTE VAN HET AAN HEN VER STREKTE NUMMER, kunnen worden afge haald aan bet Bureau Vischmarkt 18. 'In het belang der goede orde worden de houders der nummers dringend' verzocht, hun kaarten bij voorkeur af te balen op de hieronder aangegeven uren: Nummer 1 tot en met 1000 van 7 tot 81/2 our. Nummer 1001 tot en met 2000 van 8$ tot 10 uur Nummer 2001 tot en met 3000 van 10 tot II1/2 our. Nummer 3001 tot en 'met 4000 van 111/2 tot 1 uur. Nummer 4001 tot en met 5000 van 1 tot 21/2 uur. Nummer 5001 tot en met 6000 van 2l/a tot 4 uur. Nummer 6001 tot en met 7000 van 4 tot 51/2' uur. Nummer 7001 tot en met 8000 van 51/» tot 7 uur. De Burgemeester voornoemd, N. C. DE GLJSELAAR. Leiden, 17 Juni 1916. LEIDEN, 17 JUNI. 't Is wel lang dag, maar nog allesbe halve warm. vooral 'savonds. Dit komt het Thalia-Bioseoop-theater, Haarlemmer straat, alhier, ten goede. Er zijn avond aan avond nog vrij veel bezoekers. Ook nu weer "wordt een zeer uitgebreid programme ge geven. De bioscoop-nummers zijn heel in teressant. In dén er van kan men uitnemend spel van een kind bewonderen. Pierre Loenhouts, karakter-Humorist, heeft groot succes. Voor het examen voor apothekers assistent zijn hier geslaagd de dames J. L. Th. van Haeften, P. J. C. van den Bijl- 1 Start; en de heer K. A. Numan, allen van Den Haag. Begin December van dit jaar hoopt het Studcntcnmuriekgezelschap „Sempre Crescendo" alhier zijn 65-jarig bestaan te •^eren. Het bestuur liceft daartoe reed*; de beschikking over de Stadszaal aangevraagd. Alhier is een nieuwe Vereeniging voor Geheelonthouding opgericht onder den naam „Leidsch© Algemeen© Geheel Onfc- houdersvereeniging' Zij stelt zich voor te werken zoowel in de richting van het redden van drankzuchtigen (dit mede, voor zoover noodig, in samen werking met het Consultatiebureau voor Alcoholisten) als van drankbestrijding in ruimeren zin. Zij zal zich, als Vereeniging, in haar werk uitsluitend op het standpunt stellen, dat haar taak is de geheelonthouding en drank bestrijding op elke geschikte en geoorloof de wijze te bevorderen, zoodat zij hoopt, dat personen van verschillende richting zich in haar thuis zullen kunnen gevoelen. Eerste secretaresse is mej. Th. G. Huet. De secretaris <3er Lcidsche Vereeni ging voor Kinderherstellingskolonies meldt ons onder dankzegging de ontvangst der volgende giftenVan S. G. f 10in. de bus gevonden dn enveloppe f 1. De alhier tot arts bevorderde student in de medicijnen de heer C. Lekkerkerker wordt benoemd tot reserve-officier van ge zondheid 2de kl. bij het leger hier te lande. Gisternamiddag omstreeks halfvijf za ten drie kinderen te spelen op het stoot- blok aan de eind-halte van de electrische tram, aan den Hoóge-Rijndijk, alhier. Door dat van een der aankomende trams de rem weigerde, kwam een der kinderen, het vijf jarig dochtertje van den lieer Van der Steen, fcin den Hooge-Rijndijk, in aanraking1 met Öie tram. Het werd dadelijk door den wagen bestuurder en den conducteur uit de be narde positie verlost en naar de ouderlijke woning gebracht, alwaar dr. Boonacker, di rect ontboden, een voorleopig verband legde. Het kind had wel slechts een groot© vleesch- wond opgeloopen, doch overbrenging haar het St.-Elizabethgesticht achtte de genees heer toch wenschelijk. De politie bood ook na het ongeval hulp. - 1 PA UKC© X C ERT DINSDAG 20 JUNI, 8 uur. No. 1. Silent heroes, Marsch, Bidgaht. 2. Ouverture „Festival", Lentner. 3. „Fidele Bauer", "Wals Fall. 4. „Slag bij Waterloo", Fan- taisie C oenen. 5a. „Au Village", Gillet 5b. „In dar Nacht", Gilbert. 6. Potpourri uit „Frühlingsluft", Strauss. 7. Maskeradé-Marscli, Geijp. Prijsvraag Stoïpsaanscla ILegaat. Curatoren van het Stolpiaansch Legaat (Rijks-Universiteit te Leiden), hebben op de door hen uitgeschreven prijsvraag: „Een critische verhandeling over de beteekenis van het hedendaagsche Pragmatisme voor de Ethiek", één antwoord ontvangen, onder het motto: „Onverwinlijk is de Waarheid, Onverkeerbaar is het Licht". Zjj hebben niet kunnen besluiten aan den schrijver den prijs toe te kennen. Het hoofdbezwaar tegen de verhandeling lag hierin, 'dat de schrijver er niet in geslaagd was wat in de eerste plaats noodig geweest ware een duidelijk beeld to ontwerpen van wat, naar zijn mee- ning het wezen van het Pragmatisme uit maakt. Het hierop betrekking hebbende ge deelte der verhandeling bestaat grootendeels uit een aaneenschakeling van lange aan halingen uit de geschriften van Dewey, dien schrijver als den Pragmatist bij uitnemend heid beschouwt, zonder voldoende toelich ting. Dit klemt te meer, aangezien de schrijver zelf aan Dewey gemis aan helder heid verwijt. Een zelfstandige behandeling van het vraagstuk door "den schrijver, ontbreekt bijna geheel; de gevolgen, uit het Prag matisme te trekken, worden veelal eenvou dig medegedeeld zonder een poging deze aannemelijk te maken, en waar de schrijver zich aan kritiek waagt, is deze weifelend en onvoldoende. Ten gevolge van 'dit gebrek Verkrijgt de lezer geen helderen blik, hetzij op de denk beelden der Pragmatisten, hetzij op die van den schrijver zeiven, en ontstaat blijvende .onzekerheid ten opzichte van de grond slagen, waarop de verdere beschouwingen zouden moeten rusten. Ook het samenvat tend overwicht aan het slot der verhande ling, vergoedt de genoemde gebreken niet. Uit andere gedeelten van het stuk ware' een aantal plaatsen aan te halen, waar schrijvers kritiek onvoldoende schijnt of zijn philosophisch inzicht te kort schiet. Anderzijds kunnen vele goede en zelfs schoone bladzijden worden aangewezen "en een aantal opmerkingen, zooals hier en daar in do kritiek op het systeem van Heymans, 'die van scherpzinnigheid blijk geven. Als over het algemeen goed .geslaagd zij het hoofdstuk over de „Voorloopers van het fragmatisme" genoemd, met zijn uiteenzett ing van do verhouding van Mack en Poin- caré tot het Pragmatisme, ofschoon ook hier 'do schrijver misschien te weinig van "éigen inzicht bijdraagt. Deomstandigheid, dat het antwoord de vastgestelde afmeting verre overtrof, is bij do beoordeeling en de reeds genoemde be slissing van het Curatorium buiten beschou wing gebleven. Door Curatoren wordt de volgende nieuwe prijsvraag uitgeschreven, vóór 1 Januari 1918 te beantwoorden: „Een uiteenzetting van den invloed, door godsdienstige voor stellingen uitgeoefend op de kosmographi- sche denkbeelden, hetzij van de Egyptenaxen, hetzij van de Babyloniërs, het-gi van de Grieken, in de oudheid." De getikte antwoorden, niet meer dan 50,000 woorden te bevatten, en toe te zenden aan den Voorzitter van het Curatorium, prof. H. Oort. fliet S/cvcasmidltleleii vraagstuk. 't Isniet mogelijk mee te deelen uit welke plaatsen zooal berichten komen van demonstraties en vanwaar gebrek aan-een of ander product wordt gemeld. Dat de nood hoog is, bewijst o.a. de stormloop voor de aardappelwinkels te Rotterdam, waar een meisje en een juffrouw bewusteloos werden. De relletjes daar duren voort. Gisteravond trad de politie 'krachtiger op. De burge meester had dit in een proclamatie, waarin hij hulp voor herstel der orde aan de bur gerij yerzocht, reeds aangekondigd. De minister van landbouw heeft alle bur gemeesters in Nederland telegrafisch ge vraagd, opneming te doen van den -voorraad aardappelen in hun gemeenten, in verband met een voornemen tot inbeslagneming der aardappelen. In Zwolle, zijri gisteren op de maf kt de aardappelen in beslag genomen.' jD® prijzen waren f 8 per H. L., maar de regeering nam ze voor f3.15. Het „Centrum" meldt, dat de u'tvoer van gedroogde aardappelen wjeer is toegestaan. Dat zal de toestand niet, verbeteren, .want naar men zich zal herinneren heeft de Am- sterdamscho wethouder Wibaüt verzekerd, dat het drogen voor speculatieve doelein den voor geen gering aandeel schuld is jaan ,de sehaarschte. In Alkmaar heeft men slechts 'éénmaal rcgeerïngsaardappelen ontvangen. Alle ver dere aanvragen bleven onbeantwoord door het regeerin gsbure.au. iSoojals 't met de aardappelen is, zoo is 't ook met de eieren en met de visCh. Van geen van beide ontvangen de gemeenten, ,wat ze vragen. In Amsterdam is van de toegezegde millioen eieren er geen ontvan gen en hetzelfde geschiedde met het ge vraagde millioen van de vorige week. In Deventer werden alle groenten voor export opgekocht De burgemeester heeft nu maatregelen genomen. Gistermiddag omstreeks vijf uur reed te V-Gravenhage, een file van een 20-tal met paarden bespannen gr oenten wagens in de richting van het stadhuis. De wagens waren bezet met clardappelen- en groentenhande- laren, die voornemens waren aan den bur gemeester te gaan vragen, dat maatregelen zouden worden genomen opdat zij, die de regeeringsaardappelen verkochten ook goed koop© regeermgsgroenten krijgen konden. Een deputatie van de belanghebbenden tracht te den burgemeester te spreken, doch deze liet weten, dat hij in vergadering was en belanghebbenden hun klachten maar iz.00 spoedig mogelijk moesten indienen. Deze on gewone betooging had veel bekijks. Sedert e enige dagen lag in de spoorhaven te Heerenveen een fchip, geladen met aard appelen. Deze aardappelen zouden naar Duitschland uitgevoerd worden, doch wer den van de grenzen teruggezonden, wijl de lading niet enkel bleek' te bestaan uit wit- vleezige aardappelen, doch ook uit Red Ster en andere soorten. De lading ging naar Leeuwarden terug, werd daar in een ëohip; overgeladen en ver trok naar Heerenveen. Men zou van daar nog eens prebeeren ze per spoor over de Duitsche grenzen te krijgen. Toen kwam hot algemeen uitvoerverbod. Gisteren was het 21 dagen geleden dat de aardappelen in het s$np geladen werden. De aardappe len "broeien erg, zijn week' als Rijgen. De schipper, die recht heeft er gratis van te eten, doet dat niet; het is geen eten meer. Heden is deze lading per spoor naar Rotter dam verzonden voor de Consumptie. Uitvoerverbod. Het „St.-Bl." bevat een Kon.„ besluit van deu 15den Juni 1916. houdende verbod van uitvoer van staal- en ijzeraival, beuevens oud ijzer en oud staal. Ook bevat het „Sfc.Bl." een Kon. besluit van den 15den Juni 1916, houdende verbod' van uitvoer van spinazie, andijvie, postelein, peulen, doperwten ;en capuCijners. 1 Inkwartiering. Het gemeentebestuur van De Beemster, zond een adres* aan den minister van oorlog, waarin er op gewezen wordt, dat sedert Aug. 1915 daar militairen, behootende tot het groepödepöt Purmerend, ingekwartierd zijn bij inwoners, wier woningen binnen een be paalden afstand van het depot gelegen zijn. Alle beschikbare plaatsen binnen den ge trokken kring om de standplaats van het groeps-depöt zijn ingenomen, zcodat het niet mogelijk is do lasten van de inkwartiering om beurten 'onder de bewoners van dien kring te verdeelen. Adressant verzoekt te willen bevorderen, dat de Krjksvergoeding voor de inkwartierin gen op zoodanig bedrag wordt vastgesteld als noodig is om de inwoners, wien de last van inkwartiering is opgelegd, algeheel schadeloos te stellen overeenkomstig het Grondwettelijk voorschrift. lïe vaaré naai' ladië. De ,,Prmse3yJuliana" van de Maatschappij „Nederland" vertrekt niet Dinsdag, maar Woensdag 21 Juni. Eea misdadig pla». Over de poging tot beschadiging van de Harwich-boot in de haven van Rotterdam, verneemt het „Dagbl. v. £uid-Holl." nog het volgende: Niet de Rotterdarasche, doch de Haag- sche politie heeft zich 'het eerst met het geval bemoeid. De zaak kwam uit, doordat de betrok kene, E. Jurtz genaamd, zich tot een Hol lander had gewend om hem te helpen, voor gevende, dat hij in staat was, een partij aniline onder zeef voordeeligo voorwaarden naar, Engeland te smokkelen, doch deze Hollander, na eerst op de zaak te zijn in gegaan, deze niet meer vertrouwde, toen- Jurtz hem' eerst mededeelde, dat in de kisten, die de aniline zouden bevatten, dub bele bodems moesten worden gemaakt, daar na, dat er in een dezer bodems dynamiet moest komen. De Hollander sprak er met iemand over, die de Haagsche politie met het geval in kennis stelde. Deze, in den persoon van den inspecteur Lucassen, stelde zich in yerbin- ding met 'de politie te Rotterdam, alwaar men Jurtz noopte het voorstel omtrent de aniline-smokkelarij en wat daar verder bij/ doch nu in 'de onzichtbare tegenwoordigheid van de heer en Lucassen jen .Van de Poll, (laatstgenoemde is inspecteur van politie te Rotterdam). Arrestatie volgde toen natuurlijk'. Op den aangehoudene werd een formeel© aanstelling bevonden vasi de Duitsche z.g. „Marine-Nachrichtestelle" te Antwerpen, waaruit ondubbelzinnig bleek, dat E. Jurtz in Duitechen dienst is, hetgeen ten over vloede hieruit volgde, dat hij den Hollander, die helpen moest en de winsten van het smokkelzaakje zou deelen, kon beloven, dat beiden onmiddellijk na do verscheping per auto naar en over de oostelijke grenzen zouden worden gebracht, zonder ©enige eenige formaliteiten. Uit het op Jurtz bevonden stuk bleek bovendien, dat zijn eigenlijke lastgever, de broeder is van een der chefs van de Ant- werpscho Marine-Nachrichtestelle". Nog is gebleken, dat men van Duitsche zijde herhaaldelijk opdracht heeft gegeven, de „Kopenhagen", 'destijds ook van de Har- wichlijn. te torpedeeren, omdat daarmee her haaldelijk Belgische soldaten uit Nederland naar hun plaats van bestemming in het leger werden vervoerd. Blijkbaar wilde men de Harwichlijn het bedrijf doen jopgeven, maar dat ïs niet gelukt en nu wordt het op deze nieuwe manier gepoogd. (Wanneer althans die manier nieuw is. Van meer dan één schip weet men niet pre cies, hoe het ten gronde ging). Dat men Jurtz vrijliet op grond, zoo als „Het Vaderland" meldt dat nog .geen „begin van uitvoering1" was gegeven aan het misdadig plan, is waarlijk te betreu ren. Althans liad men den vreemdeling, die reeds gevangenisstraf onderging wegens smokkelen, kunnen uitzetten. Zelf gaf de verdachte, na de ontdekking op, dat hij alles maar als aardigheid had bedoeld. De Bond voor Minder Marine-Personeel hc-sft den minister van marinp verzacht, zoo spoedig mogelijk alle tractementen met 20 pCt. te verhoogen, in afwachting van een algeheele herziening, voor te bereiden door een permanente coihmissie, waarin ook verte genwoordigers van de vak-organisatie der mindere schepelingen worden opgenomen. district 3, te Haarlem, vaoature-mr. M. Slingenberg (Y.-D.), werden uitgebracht:. 2519 stemmen, van onwaarde 47, geldige stemmen 2472, volstrekte meerderheid 1237. Uitgebracht werden op de heeren J. F. van Emmerde (V.-D.) 535, M. H. Groe- nendaal (S.-D.) 795, J. L. Tieleman (C.-H.) 1142 stemmen. Zoodat herstemming moet plaats hebben tusschen de heeren J. L. Tie leman en M. H. Groenendaal. Het Provinciaal Kerkbestuur van Noord-Holland heeft in oen buitengowono vergadering besloten te verklaren, dat de heer V. E. Vethake, predikant der Ned.- Herv. Gcm. te Koedijk, door woord en daad ten duidelijkste getoond heeft, dat hij zioh van de Ned.-Herv. Kerk afgescheiden heeft, en mitsdien niet langer tot haar be hoort. Op grond daarvan is hij ontzet uit zijn ambt van predikant der Ned.-Herv. Gem. te Koedijk en vervallen verklaard van de bevoegdheid tot het uitoefenen van kerkelijko rechten en tot het aanvaarden van kerkelijke bedieningen en ambten in de Ned.-Herv. Kerk. IS.a'ctierV'Oa'k.aezÏKig Winschoten. I11 hefc district Winschoten heeft gisteren de verkiezing plaats gehad voor een lid van de Tweede Kamer ter voorziening in de vacature, ontstaan door het overlijden van dr. D. Bos. Van de 8S33 kiezers in he.t district hebben er 6160 geldige stemmen uitgebracht. Hier van verkreeg de heer jhr. mr. E. A. van Beresteyn (V.-D.) or 3384, terwijl er op clen heer Stcnhuys (S.-D.) 2776 werden uit gebracht. Gekozen is dus dc heer Van Beresteyn, burgemeester van Veendam. Het Militair kleed in gmaga-i zijn bestolen. Voor den zoov'eelsten keer heefl weer eens een diefstal in het militair kleedingmagazijn aan de SaiVkfLtistraat« te pas moest komen, nog eens te ~doëny£L-piaabs gehad. Waren het eenigo maanden Aangenomen is het beroep naar de Ned.-Herv. Gem. te Beek (L.) door cïs. G. Hengevekl, oud-O.-I. predikant, te Drie bergen. To Haarlem is aanbesteed het bou wen van de „Noorderkerk" in het Klever park. Hoogste inschrijver w&s. de firma .Ringer en Zoon te Alkmaar voor f 64,400 laagste de heer J~. Miezerus, te Haarlem, voor f 39,580. Bij de gisteren gehouden verkiezing van een lid voor <len Gemeenteraad voor geleden schoenzolen, thans betreft het mi litair laken, waterproof, voering, haken en oogen, die op de ateliers in de Sarphati- straat gebruikt worden. Deze diefstal is niet ontdekt in het klee dingmagazijn, maar bij een opkoop er in do Govert-Flinck-straat. Deze kreeg n.l. be zoek van zekeren N. v. B., die hem eonige lappen laken te koop aanbood. Do politie, die den man reeds in de gaten had, ar resteerde hem op straat. Op het bureau van politie, waarheen hij geleid werd, bekende hij, in vereeniging met den 63-jarigen W. J. S-, een coupeur, wonende Albert-Cuypstraat laken en andere voorwerpen ontvreemd te he-Bbon. In zijn woning in de Haarlemmer straat werden eenige lappen gevonden.- Ook W. J. -S., die op het bureau ontboden werd, bekende. Bij het afwikkelen dezer zaak viel nog verdenking op den 37-jarigon H. O. B., te Watergraafsmeer. Twee re chercheurs, die hier huiszoeking deden, von den in de woning eenigo lappen laken. Het gevolg was, dat B., toen hij het Rijksmaga zijn verliet, eveneens verzocht werd do re chercheurs naar 't bureau te willen volgen. De waarde van het gestolen© beloopt on geveer 300 a 400 gulden. IneenteSneokgchoudonver- gadering is definitief besloten tot do op richting van een Vereeniging tot bevorde ring van het Vreemdelingenverkeer in den Zuidwesthoek van Friesland. Do Vereoni ging stelt zich ten doel: a. zooveel moge-lijk bekendheid te geven aan heigeen een be zoek aan deze zeer mooie streek, welke o.a. het Frioscho merengebied omvat, aantrek kelijk maaktb. vreemdelingen desverlangd met raad en daad bij te staan; c. het aan moedigen, ondersteunen of in bijzondere ge vallen zelf uitvoeren van hetgeen kan strek ken tot veraangenaming van het verblijf of verlevendiging van het verkeerd. het strijden tegen eventueel© misbruiken, waar aan zij, die hier tijdelijk verblijven, bloot staan. Het nieuwe volkspark te Schiedam, waarmede de openbare ontspan- ningsplaatsen zijn opgevoerd tot pl.m. 1.8 vierk. meter per inwoner, is gisteren ge opend. Do hoofdopzichter der plantsoenen, do heer Dominicus, gaf bij den eersten rond gang verschillende inlichtingen. Het park omvat voetbal- en kinderspeelplaatsen, vo- gelbosch'j es, enz. De justitie uit Maastricht is gisteren naar de begraafplaats to Oud- Vroenhoven gegaan, om het opgegraven lijk to schouwen 'van den aldaar overleden 24-jarigen landbouwer K., op vermoeden, dat. dezo geen natuurlijken dood zou zijn ge storven, doch ten gevolge van mishandeling. Bij do Beton maatschappij voorheen P. Bourdrez, te 's-Gravoniiage, hebben negeia betonwerkers j.l. Dinsdag ochtend den arbeid nedergclegd. De oor zaak hiervan is, dat de firma twee werklie den, die zij niet meer voor werkzaamJ;edea in aanmerking kon brengen ontslagen heeft. De staking duurt voort.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1916 | | pagina 1