Nederland en de Oorlog.
UIT ONS LAND.
Vragen en Antwoorden.
èio neutrale openbare scholen. .Wij kunnen
daarin niet anders zien dan het einde ya;n
ie openbare school."
Bat. wil zeggen zoo besluit de schrijver,
mi" écht jegens ene ouders, die bezwaar heb
ben tegen dogmatisch (kerkelijk of socia
listisch) onderwijs.
En dat wil ook zeggen: eleriealiseering
jhier en daar misschien: soeiaul-democrati-
seering) van het land, vooral van het plat
teland, met Staatsgeld.
Daaraan kunnen wij, hoezeer wij de
moeite, die de Staatscommissie zich heeft
getroost, waardeeren en veel in haar L. O.-
ontwerp bewonderen, niet. meedoen.
En daarom moeten al die fiberalen die
cr evenals wij over denken en die begrij
pen, dat het thans alléén om het G r o n d-
*v e t s-voorstel gaat, daartegen wei het
woord doen hooren, dat dertig jaar geleden
van rechte werd geuit:
Bat kunnen wij niet.
Non possuiiius,
„HET CENTRUM" neemt den hoef-
tjzerman niet \oor de volle 100 pCt.vindt,
dat hij nogal hoog van den toren blaast en
druk doet, en meent, dat er wel eerng ver
schil is tusschen het hi on possum us
van voorheen en dat, thans door den libe
ralen scribent aangeheven.
En zoo heeft dan ook dit Non possu-
üius der liberalen een geheel ander ka
rakter, dan lietf forsche woord, dat in 1S86
van Rechts gesproken werd, en is het daar
van 6lechts eon parodie.
Men zou nu met meer juistheid van een
non volumus, of nolumus, w ij willen
niet, kunnen spreken.
De -Rechterzijde streed, gelijk ook thans
nog, voor gelijke rechten en legen het
monopolie, diat aan de openbare school
•werd toegekend.
"Van Links strijdt men tegen de gelijKstel-
fing en zien sommigen, of velen, zooals de
redactie van „HET YADERLAND" het
uitdrukte in haar geharnast protest tegen
prof. EerdmanTs brochure, in de openbare
school nog altijd een anti-clerïcaal wa
pen."
Het is dan ook 'eenvoudig een ongerijmd
heid, de leus to willen overnemen, welke
Rechts in 1886 aanhief.
De rechterzijde had toen vertrouwen
in de toekomst, en kon daarom haar :>on
porsumüs opgevenontbreekt dat ver
trouwen nu bij da palstaanders te*~en de
nieuwe redactie van Art. 192 gehccj
Gr ond w e tshe rzien ng. ,,DE
STANDAARD" schrijft dat aan een com
promis, dat daarin zou bestaan, dat rechts
toegaf inzake art. 80 der Grondwet en het
algemeen Iriesrecht, terwijl link? zulks deed
met art. 192 en het onderwijsvraagstuk,
niet, kan worden gedacht, a-ls hetgeen in de
beide schalen van de balans komt te lig
gen, in gewicht en bete ekenis niet gelijk is.
En juist Jiïerva-n nu kan geen oogenblik
sprake komen, zoo het om niet anders gaat,
dan om de beide Grondwetsartikelen 80 en
192, en het laatste, dat van 192, zonder na
dere belichaming.
Kan nu reeds gezegddat do Concept-
wetten, d-ie de Commissie bij het Concept-
Artikel 192 voegde, eiken waarneembaren
waarborg missen, dat ze ooit wet zullen
worden, en dab veeleer te duchten staat een
reactie van Links, waardoor ze alle effect
verliezen zouden, dan volgt hieruit van
zelf de meest strenge noodzakelijkheid van
0U9 protest-, dat hetgeen nu geboden wordt,
alle constante waarde voor ons
mist-,
„HET HUISGEZIN" zegt:
Rijst uit do linkerzijde ernstig verzet te
gen het artikel en doen wij of we «er eigen-
ijk niet veel om geven, dan zou het gevolg
kunnen zijn, dat de herziening van het arti
kel .strandde.
Zeker, ch rechterzijde kan in 1917 weer
aan het bewind komen en een nieuw arti
kel ditmaal volkomen in haar geest
voorstellenmaar men make zich niet de
illusie, dab er van links één stem voor te
winnen ware, en zonder hulp van links
komt men nooit aan de meerderheid van
cwee derden.
Voer het geheel, onzekere, wo zouden
haast zeggen liet onbereikbare, neme men
dus het zekere, dat goecS is.
Winnen we heb bij de stembus van '17,
Mm zullen wij wel zorgen, dat het Grond
wetsartikel naar zijn geest wordt uitge
werkt in de Lager-Onderwijs-wet.
Verliezen we het, dan wachten we de uit
werking .ai, die de linkerzijde er aan ge
ven zal, en is deze niet loyaal', welnu, de ge
legenheid om revanche te halen en het werk
over te doen, zal ons niet worden onthou
den.
Maar vóór alles moeten wij zorgen, dat
het ontwerp-artikel in veilige haven komt.
UIT ONZE 8TAD.
LEIDSCHE BESTUURDER8B0ND.
Opgave van de week van 1—6 Mei 1916.
Totaal Lodental 2071.
Werltlooze leden... g
Aantal kinderen he?
neden do 16 jaar...
Loonverlies per week Tt 97s36
Verg, v, d. patroon g s=»
Verg. v* Steuncomité n c-.~
Uitkce ring werkl.kaa N 10.-3
io;=
Loonverlies per week f 67.36
Gedeeltelijk werklooze
ledenM 54
Aantal minder werk
uren per weeJk *368
Aantal kinderen be-:
den de 16 jaar 136
Loonverlies per week f 95,48
Verg. vw d, patroon f]
Verg, Steuncomité r f=y3
TJïtkeering "Werkl.kaa TJ 28.58
28.58
Loonverlies per week
Aantal onder de
wapenen 272*)
Aantal kinderen be
neden de 16 jaar 214
Loonverlies per week f 3215.52s
Verg. v. d. patroon f, 170.0a5
Vorg. van het Bijk w 817.07
Verg. v, Steuncomité 11,75
C6.9Q
998.87°
Loonverlies per week
Totaal loonverlfes, waarbij betrokken
332 leden - f 2350.9!
Dit getal wordt gevormd door*
Gehuwden en kostwinners welke vergoe
ding ontvangen - 121
Werkzaam bij Gemeente, Bijk en Spoor
wegmaatschappij -24
Ongeliuwden, welke geen loon on geen
vergoeding ontvangen... 127
Tot-aal
272
I)o „Times" over Duitsche verzinsels.
De „Times" bespreekt in een hoofdartikel
de jongste uitlatingen van den militairen
medewerker van het „Berliner Tageblatb",
majoor Morahts, die opmerkt, dat men niets
meer hoort over Engelsche plannen voor
een inval in Holland. De „Times" merkt op,
dat dit een eenvoudige waarheid is, omdat
de Duitschers hebben opgehouden deze ver
zinselen rond te strooien. Met. te beweren,
dat dergelijke plannen zouden bestaan, be-
leedigden de Duitschers het gezond ver
stand van de Hollanders.
Het blad merkt verder op, dat bij deze
handelingen de Duitschers het feit over het
hoofd zien, dat Holland de buurman van
België is, en weet dat van Duitsche zijde
deze verhalen van onmiddellijk of later drei
gende invasies zijn verzonnen, om hun in
val in België te rechtvaardigen.
Het Nederlandsch© volk weet zeer goed,
wat Von Liszt, Treitschko, Bernhardi en
veie andere bekende pangermanisten ge
schreven hebben over de noodzakelijkheid
voor Duitschland, om zich het bezit der Rijn
monden te verzekeren. Bovendien kost heb
den Duitschers zeer veel moeite, mogelijken
invloed van haar agenten op do publieke
opinie in Nederland te bevestigen.
Het aantal kostbare Nederlandsch© sche
pen dat zonder recht of reden door Duitsch-
land naar den bodem der zee gezonden is, is
een welsprekende getuigenis voor het be
lang, dat Duitscliland stelt in Nederlands
welvaart. Onvermijdelijke maatregelen van
verdediging tegen een vijand, die, zoowel
Nederlands onafhankelijkheid bedreigt als
de onze, heeft inderdaad ons en onze ver
bondenen genoodzaakt op den Nederland-
8chen handel eenige beperkende bepalingen
toe te passen.
Maar onze handelingen zijn altijd geïn
spireerd door overwegingen in het belaDg
van Nederlands positie.
Er ie in geen enkel geval met onnoodige
hardheid te werk gegaan.
'Bovenal, bij de bepalingen van onze ver
houding tot Nederland is steeds overwogen
en zal steeds overwogen worden, wat Neder
lands waarachtige belangen zijn, die inden-
tiek zijn met die van Engeland. Heb is one
belang en dat van Nederland zelf, dat het
bloeit als een onafhankelijke en krachtige
staat. Wij weten, dat de Nederlanders be
reid zijn, om, als het noodig ie, met alle
kracht hun vrijheid te verdedigen. Zij zul
len nooit'dulden, dat Nederland zou worden
Naboth's wijngaard van een Hohenzollern-
Achab.
Aan het slot van het artikel brengt de
„Timee" warme hulde aan Nederland, voor
hetgeen het in den oorlog gedaan heeft voor
de Belgen en voor geïnterneerden en ge
wonden.
Vee\ervoer en Dierenmishandeling.
De minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel heeft den inspecteur voor den
Veearlsenijkundigendienst opgeuragen den
betrokken distriots-veeartsen met den meest
mogelijken ernst er op te wijzen, dat de
minister wenscht, dat de melkgevende
koeien, ingeladen onder toezicht van een
distrietsveearhs, met uitgemolken uiers ten
vervoer zullen worden aangeboden.
Dq voorzitter van de Neflerlandscho
Vereeniging tot Bescherming van Dieren,
jhr. L. J. Quarles van Ufford, had gister
middag, naar aanleiding van do berichten
omtrent dieronmshandeling in de laatste
dagen bij het veevervoer, een onderhoud
met' den minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel, den heer Jr'osthuma-, die
den heer Quarlop van Ufford beloofde, zoo
veel zulks in zijn vermogen was, aan de
beweerde dierenkwellingen paal en perk
te doen stellen.
Smokkelarij.
Ondanks het verscherpte toezicht schijnt
er, naar van de Brabantsohe grens wordt
gemeld, toch iets aan de grensbewaking te
haperen, ten minste de smokkelhandel
neemt de laatst© dagen eer toe dan af.
Geen dag of minder nacht gaat er voorbij
of er worden - aanhalingen gedaan, en toch
krioelt hef! weer langs de grenzen van
smokkelaars en handelaars in goederen,
waarvan de uitvoer verboden is. xnlerlei
lijsten worden bedacht en het schijnt wel of
de smokkelaars ingelicht worden, waar en
wanneer er op sommige binnenpaden geen
Boldaat^kommiezen aanwezig zijn.
Gisternacht werden. 700 K.G. vet aange
slagen, eenige smokkelaars aangehouden,
(toen het grootst© gedeelte kon veilig het'
hazenpad kiezen.
Te Blittersdijk werd in 'den naent van
Zaterdag op Zondag door een kommies en
een veldwachter een mooie vangrt gedaan.
Als zijnde voor den uitvoer bestemd wer
den door hen M6 rijwielbinnenbanuen, £4
K. G. rubber en 96 doozen solutie in be
slag genomen, vertegenwoordigende onge
veer een waarde van 3000.
J. B. te Wel werd bekeurd, terwijl de
anüero smokkelaars hun heil in de vlucht
.zochten.
Te Bergh is Woensdag de smokkelaar
8. in beide beenen. geschoten.
Te Gennep zijn wederom een 8-tal smok
kelaars met een aanzienlijke hoeveelheid spek
zeep, vet enz. aangehouden.
De overige, tot den troep behoorenden,
konden vluchten.
Een zonderlinge ontmoeting op de
Noordzee had de Nederlandsch© koltj alk
„God met Ons", kapitein De Vries uit
Groningen, welke do vorige week van Har-
lingen, laatst van IJmuiden te Londen
aankwam. Op niet al to groot en. afetand
van de Ship wadi zag men iets drijven, dat
bij het ophalen een vlaggestok bleek te
zijn waaraan nog een Noorsoke vlag ver
bonden waa, waarschijnlijk atkomsUg van
een getorpedeerd Noorsoh ctoomeohwi. Even
verder zag men wederom iets drijven dat
op een vlaggestok met vlag ioofi, zoodat
men het wild© ophalen en naartoe een
haak uitstak eneen peri6COOp beet" had.
Men kan zich de grooto verbazing en
6chrik der opvarenden van do tjalk voor
stellen, toen mon de oorlogsviag een
natievlag met IJzeTe® Kruis van een
Duitsche duikboöt zag. Blijkbaar had 'de
duikbootcoinniandant bet zeilschip niet zien
naderen, want dan was hij wel opzij ge
gaan. Had men het drijvend1© voorwerp
niet willen opvissaheu, dan was de tjalk
misschien over de gewaande vlaggestok
heengegleden en had do periscoop stuk
gevaren.
Zonder geheel beven water te» komen voer
de duikboot ©enige malen om het zeilschip
heen en verdween toen.
De rijkspolitie arresteerde in dén IJ-
polder den Belgischen soldaat F. v. d. O.,
die geruimen tijd geleden uit het inter
ne eiingskamp te Harderwijk was gevlucht
en nu te Buiksloot bij een boer werkte.
Men had zijn verblijfplaats ontdekt en ctaar
"t bekend was, dat de ontvluchte steeds
een groot mts bij zich droeg en hij tot ver
zet in staat was, werden de ar baders eerst
naar een bepaalde plaat§ ontboden, waar
zich twee rijksveldwachter verborgen
hadden. Zij kwamen toen plots met geladen
revolvers te voorschijn en arresteerden den
Belg*.
Te Zutphen stond terecht cl'e 26-jarige
gedetineerde recidivist K. G., uit Aalten,
die, op 21 Februari j.l. wegens smokkelhan
del uit het in staat van beleg verkeerde ge
bied uitgewezen, op 19 April 1.1. was aan
gehouden, toeni hij zich weder te Aa'ltén
bevond.
Het O. M. eisohte 6 weken gevangenis
straf.
Vanwege het Comité van Vrouwen tér
bevordering van een duurzamen Vrede, is
gisteren, den gedenkdag aan de eerst-A Vre
desconferentie in Den Haag, in ongeveer
20.000 exemplaren een opwekkend woord
tot het Nederlandsche Volk gericht, om de
zen dag te laten zijn een dag van voorne
mens om mede te helpen tot het afschaf
fen van den gewapenden strijd tusschen de
volkeren.
Deze exemplaren zijn verspreid in de ge
meenten, waar plaatselijke comités zijn ge
vestigd! ml. te Amsterdam, Rotterdam, Den
Haag, Arnhem. Groningen, Nunspeet, !Wa-
geningen, Heelsum en Leiden.
RECLAMES, h 40 cents per regel.
A LA CORSETIERE RAMONDT.
LEIDEN, Breestraat 34. Tel. Int. 1425
Corsets naar maat. Ook
volgens medisch advies.
6670 1 4
.Vraag: Waarmede kan ik het best een,
in matverf geschilderd plafond schoonmaken,
zonder gebruik van zeep of spiritus?
Antwoord: Met water, Waarin een
scnentje wijnazijn.
Vraag: Kunt u mij ook het adres op
geven van den voorzitter en secretaris van
de vereeniging „Onze Vloot", afdeeling Lei
den?
Antwoord: Voorzitter is blijkens de op
gave in het Adresboek de heer A. L. Reï-
meringer, secret, mr. H. W. C. J. de Jong.
Vraag: Wjeet u ook een adres, waar men
groote massa's gebruikte postzegels zou wil
len opkoopen, voor een lieldadig doel? En
zjjn cfie postzegels meer waard wanneer zjj
gesorteerd en afgeweekt zijn?
Antwoord: Voor £en liefdadig doel
koopt men zulke dingen niet; men krijgt ze
cadeau. Dat moest u dan ook maar doen.
Wanneer er geen zeldzame exemplaren on
der zjjn, is de waarde trouwens niet heel
groot. Gesorteerd- en afgeweekt zijn zjj toch
altijd meer waard dan wanneer ze nog op
do couverten zitten.
Vraag: Een onbezwaard huis is ver
docht op pndershandsche koopakte. Deze is
op zegel geschreven. Zou u mij ook' kunnen
-'---'-Lkü.
mededeelcn, welke formaliteiten nu
aoht genomen moeten worden, opdat -s koo.
.wettig sou worden? Is het registreer en
ukte alleen voldoende en hoeveel zouden ,j
kosten daarvan, benevens mogelijk neg
«ere bedragen?'De koopsom is 2ÓÜ0 gultlor.
Antwoord: Ér moet. overschrijving
plaats hebben ten kantore van hypotheken
Tu8Schenkomst van een notaris is, zóoal nie[
noodzakelijk, toch zeer gewenscht, omdat
gebreken in de akte of verkeerde bébar
deling er van steeds aan a-Herlei moeilijk
heden in het vervolg blootstellen.
Vraag: Mijn vrouw en ik zijn beiden
in de maand Januari 1916, 70 jaar oud
geworden. Mijn vrouw heeft, tot heden toe
sedert 25 jaar voor dezelfde mensehen de
)vasch gedaan. Ik geniet een klein jiensioen-
tje, als gepens. kantenier bij den Rijksw
terstaat. Hebben mijn vrouw en ik recht op
ouderdomspensioen? Tot wien moet ik mij
in dit geval wenden?
Antwoord: Een onderzoek zal moeten
uitmaken of u of uw vrouw, of beiden .voor
de ouderdomsrente, in aanmerking kunnen
komen. Wij kennen de rentecommissie voor
uwe gemeente, niet, doch informeert u maar
eens op de Secretarie; daar zal men het .^el
Weten en u den weg verder wijzen.
V raag: Weet u ook een middel om een
roode wijnvlek uit een wit-zijden blouse
verwijderen 1
Antwoord: De vlek In spiritus oplo
sen en goed uitwrijven. Daarna-in lauw
warm water, waarin een stukje zachte
zeep, afwasschen.
Vraag: Is u ook bekend, waar mee
zich moet opgeven voor lid der onlangs op
gerichte vereeniging voor hulp, enz., bij
ernstige ziekten, operaties, e. d.
Antwoo rd: Deze vereeniging Is nog
altijd niet geconstitueerd. U kunt u
voor opgeven bij den voorlo'opigen secre
taris Fred. Wempe, Hugo-de-Grootstraat
V raag: Ten gemeentehuize, afdeeling
Secretarie, bevindt zich een afbeeldsel
eener dame met een prop voor den mond
Welke beteekenis moet daaraan gehecht
worden 1
Antwoord: De symboliek is nog
doorzichtig. De ambtenaren en beamhtei
komen door hun betrekking van alles t
weten, dat geheim dient worden gehot-
den. Mond houden buiten de deuren d«i
Secretarie is dus noodig en het vrouwe
beeld herinnert de aanwezigen daaraa'
voortdurend.
Vraag: a. Tot welken leeftijd kan nw
zich bij het reserve-kader verbinden? b.
Hoe lang is de duur dezer verbintenis, ge
durende hoeveel jaren en hoe lang moei
men opkomen? c. Welke eischen worden o?
het examen tot toelating tot het reserve
kader gesteld? d. Is het waar, dat er momen
teel gelegenheid bestaat om bij het wapen
der vesting-artillerie tot den rang van re
serve tweede luitenant te worden opgeleid
Ook voor een landstormplichtige?
Antwoord: a. Wanneer men militie
of landstormplichtig is, moet men de vrij
willige verbintenis hebben ges'o'.en vóór 2
Maart van het jaar, waarin men als milicien
zou worden ingedeeld. Overigens wag weu
niet jonger dan 17 en niet ouder dan £4
jaar zgn. b. Voor dienstplichtigen 12 jaar
voor de overigen 8 jaar. Opkomst voor eerst-
genoemden 12 maanden, voor laalstjenoenv
den 8 maanden eerste oefeningstjjd, daarna
om het andere jaar ten hoogste 6 weken,
a Examen gelijkstaande met eindexamen'3-
jarigen cursus H. B. S. d. Ja.
Vraag: Ik heb pas een nieuwen wife
stroo-hoed met roode klaprozen. Nu h,
er mee in den regen geloop en, zoout ce
klaprozen hebben afgegeven. Zou u mij
hier een middel voor kunnen zeggen, hoek
deze vlekken er uit kan krijgen?
Aptwoord? Wie loopt nu met haar
nieuwen hoed met roode klaprozen zoo 'maar
in eens in den regen. Wjj vreezee, dat hel
mooi er nu af is. Het ljjkt ons toe, dat u hel
verstandigst doet er weer eens mee naar de
modiste te gaan. Knoeit u er zelf aan, dan
wordt de hoed misschien geheel bedorven.
Nog een middel voor steenpuisten: Ge
bruik biergist, 3 maal een eilepel daags
Als de patiënten nu maar eens willen
laten hooren of onze abonnés goede recepten
hebben opgegeven!
zei zij met bewonderenswaardige verwar
ring van beelden. „Gewoonlijk komt het
i'ater alles wel goed terecht," voegde zij
er hij, „maar het is intusschen een beproe
ving voor de toeschouwers."1
Mevrouw Eady vertelde", dat zij besloten'
Juid na Vivien's huwelijk, een villatj e
ergens in Cornwallis te huren, „waar ik
bijen* kan houdlen en wat in den tuin wer
ken", en zij meende, dat Penolver haar
evengoed als iets anders zou bevallen,
fttofcfc was wel wafc verrast door het voor
uitzicht, dat mevrouw Eady zich zoo ditaht
in zijn buuró zou vestigen. Hij hield van
haar, maar hij was bang Vivien als mevr.
Harpur bij haar moeder te zullen ontmoe
ten. Ofschoon mevrouw Eady zei:
„Ik denk niet, dat ik ViMen veel zien
zal ra haai- huwelijk. Selwyn is heel be
leefd en voorkomend, maar hij be
handelt mij alsof ik een koningin van kan
nibalen was. Ik kan zien, dat hij zijn best
doet niets op to merken, dat niet geheel
co-rnmo il faut is in zijn aanstaande schoon
moeder. Ik bedoel niet, dat liij bang is,-dat
ik zondigen zal tegen den vorm, maar er
is ccn hoogero soort etiquette. Ik zal we
zenlijk blij wezen, als zij getrouwd zijn. Ik
hoop, dat alios goed zal gaan.Ik zou ge
ruster zijn, als zij elkaar niet ontmoet had
den in zo.' ii overgangsperiode, die som
mige meisjes hebben. Gewoonlijk is de
held een tooneelspeler met krulhaar, en
daav groeien zij wel door heen, maar bij
Virion was hot de hoogcre beschaving, en
daar ds zij in blijven steken."
„Gelóóft ii, dat het er veel op aankomt?
zei Stolt, tegen zijn eigen overtuiging in,
„Zoo lang do menschen goed bij elkaar
passou, gaan dc meeste huwelijken goed.
En. ale zij belangstellen in dezelfde dfiu-
„Maar dat is het juist," viel mevrouw
Eady in. „Doen zij dat? Ik weet het nièb
van Selwyn Harpur, maar van Virion
weet ik zeker, dat het niet echt ib. Hot is
niet d'e geleerdheid zelf, maar het idee van
geleerdheid, dat haar aantrekt. Als rij
tevreden was, kon het me niet schelen;
maar dat ia rij niet. Haar boe-ken vervelen,
haar en dat wil zij niet weten.
„Maar dat is toch niets ernstigs.
„Neen, ik zou er ook niet over tobben,
als een ander cleel van haar er niet door
verwaarloosd werd," zei mevrouw Eady.
„Zooals u zegt-, de meeste huwelijken gaan
goed, omdat de meeste menschen niet vat
baar rijn voor sterke gevoelens. Maar dat
is Vivien welzij heeft alleen maar haar
neus zoo diep in de boeken gestoken, dat
zij vergeten is, hoe zij rich moet laten gaan.
Ik geloof bijv.,dat rij heel veel van mij
houdt; maar rij toont het nooib nu
nitet in die aardige maniertjes, waar moe
ders zoo van houden. Zij zal me nooit eens
een zoen geven."
„Nu komen we aan de eigenlijke grief,*'
daclit Stott.
„Vivien was altijd een vreemd kind,
zeer voor indrukken vatbaar," ging me
vrouw Eady in gedachten voort„rij heeft
een diep gevoel voor het wezen der dingen,
alu begrijpen kunt, wat ik meen. Weet
u," zei zij tusschen haakjes, „ik heb alle
sympathie voor den armen Peter Bell. Als
hij genoeg had gehad aan do primula ala
bloem, zou hij er moer aau gehad hebben
dan door ©r over te praten of de blaadjes
uit elkaar te plukken. Vivien hod allerlei
eigenaardige gewoontende donkeré klee-
reo moestei op de andere passen en
daarom legde zij ze altijd boveD op. Zij
•kon de vreemdste dingen zeggen. Eens zei
ze, dat een zekere kat ©r u-iteog alsof hij
behoorde aan een oud, kinderloos paar.
En ik herinner me, dat ze eens zed toen
een matten st-oel kraakte, dat het zoo'n ge
zellig geluid was, „alsof de blinden dicht
güngen en de lamp werd opgestoken."' Én
kan u begrijpen, wat rij bedoelde dóór een
„rozengeur"? Maar wat- ben ik een babbel
kous."
Stott vroeg haar verder te gaan.
„Nu, ófc wilde u doen hegrijpen, dat al
die eigenaardigheden platgestreken schij
nen te zijn juist zooü-h iemands goede
stein well eens bedorven wordt door te
veel oefening. Nu geeft Vivien altijd voor
alles een reden op, en als rij geen reden
kan geven, moet het verkeerd rijn, en zoo
verdwijnt wat ik het beste deel van haar
noem. Toen wij pas hier waTen, dacht ik,
dat alles weer terug kwaanrij scheen 4m-
puJjsrdven, verdraagzamer, vrouwelijk/er
misschien, te worden. Maar nu weeT. Het
is alsof rij bang is rich te laten gaan. Soms
wensch ik, dat ze verdriet zal hebben, zoo
dat ik noodig voor haar ben. Och." zei ze
haar naaiwerk met een zucht opnemend,
„ik maak me erg ongerust over haar".
Toen Stott nu wegging,zei ze„Ik ben
dikwijls geneigd: voor Vivien aan te halen,
wat ik eens in een nonsens-boek las:
„Als gij geboren waart te loepen op den
grond, Blijf daar danen dwaal niet rond/'
HOOFDSTUK XVH.
Op een ïnddldag an Mei slenterde Stott
omstreeks half vijf naar rijn geliefkoosd
hoekje in de Roseinorran-valled om een
pijp te roofcen. Het was een kromming in:
den ©mallen rijweg, die langs de oostelijke
helling liep tusschen hooge heggen. On
der de heg aan de eene rijde was een ruwe
bank gemaakt Van een plank, op twee
boomstronken gespijkerd'. In den werktijd
li'eten de knechts van Stott daar hun jas
sen en broodzakjes.
Stott liep een ruimte van ongeveer twin
tig meter op en neer. Hij ging met rijn
handen in den zak en met opgeheven hoofd.
Zijn geheele voorkomen was zelfbewust, bij
na uitdagend.
Een uur geleden was er een zware bui
gevallen, maar nu was do hemel heel
blauw en scheen d(e zon fel. Damp steeg
uit den warmen grond op, het water droop
nog zachtjes door de heggen, en hier en
daar glinsterde een droppel in dc zon. De
lucht was zeer stil en de rook van Stot.t's
pijp hing laag en geurig in de bladerrijke
laan. Een zwerm muggen danst© fn de zon.
Telkens joeg Stott ze door een rookwolk
uiteenmaar altijd kwamen ze weer op de
zelfde plek terug. Hij lachte over een ver
gelijking die hij bij zichzelf maakte.
Aan iedere wending van rijn wandeling
was een opening in de heg, van waar een
pad afdaalde, dlat een vrij uitricht op de
vallei onder hem had. Zijn oog rustte nu
op een paar bunders bessenstruiken in
bleekgroene, evenwijdige lijnen tegen de
donkere, vochtige aarde. Verder op was
een ros© vlakte van appelbloesem met vió-
lette Bchactuw, en weer verder een streep
■der veelkleurige zee. Aan do andere rijde
der vallei rees boven de velden een gordel
van brem in vollen bloei. Het leek een
gouden lijst, die de bebouwde akkers af
scheidde van 't eentonige, grijsachtig groe
ne bovenland. Het herinnerde Stott er ook
aan, dat het grootste gedeelte van den rij
ken grond in het dal door zijn eigen ar
beid uit de heide ontgonnen was, in spijt
vsan dl© dorpsautoriteiten. Vroegere eige
naars van het land, wier aandacht bepaald
bleef tot weiland, hadden het bebouwen
niet eerder uitgestrekt dan den rand T8Q
de vallei.
Stott's gemoedelijke stemming werd voor
een deel veroorzaakt door het gevoel, dai
moeilijkheden overwonnen had. Hij had
rijn bezittingen rond geloopen en alles n
orde gevonden. Het bloeitijdperk, dat in
bijna voorbij was, was buitengewoon gun
stig geweest; de vroege aardappelen ston
den mooi en het kleine fruit kwam goed otr-
Maar Stott wist zelf eigenljjk niet precis
waarom hijj zoo in zijn schik was. Niet or
dat hij. een voordeelig jaar verwachtte,
verachtte liiji het geld volstrekt niet. B
halve het scheppen is er misschien niet
dat den mensch zooveel voldoening gee5
als de wetenschap, dathij sommige va!
de geheimen der aarde heeft overwound
en tot zijn eigen voordeel aangewend.
Sedert eenigen tijd dacht Stott over
aanzienlijke uitbreiding van zijn werkzaam
hedem
Hij had plannen een kaasmakerij op
richten, en Tiij hoopte later appelwijn
gaan maken. Tot nu toe had hij si echt'
pr-oeven genomen met de voortbrengsels
zijner boerderij; nu wilde hij op groote
schaal beginnen. Maar dat kon niet in ecu
oogenblik besloten worden. Dat-was zeke^
dat hij zoowel voor kaas als voor app1?'
wijn maken bekwamer werkkrachten
noodig hebben dan hij tot nu toe^
had. Het zou öok samenwerking, misschim
wel deelgenootschap niet naburige. lairibo'J
wers met zich 'brepgen. Hij had in
laatsten tijd met belangstelling de versla
gen gelezen uit de kaas- en chnmpag'11^
districten in Frankrijk, waar kleine ln°
bouwers en wijnboeren zich verbonden lia
den, en nu eonourreecdGn met de JPy
fabrikanten. (Wordt vervolgd-;
