WISBRUN LIFFMANN.
u
s
s
Om teleurstelling
Bflevr. ANNEMA
TALEN LEEREN
SERVAAS3E BRUIN.
L
O
E
S
E
S
„Voor de Vrouw".
Abonnement Telefoon,
«IS
Dinsdag 2 Mei IBIS,
de Heer J. B. A. SAEIJS,
Nat. Vereen, v. d. Volkszang.
Excelsior Scheerrism,
Haarlemmerstraat 116-120. - Tel. Int. 898.
ROKKEN
Kragen,
Jabots,
Handschoenen
TUSSOSt»,in all°
L
O
U
Let waUII&ASr
HET®!.
Th. GUSTEWHOVE^S, Breestraat 140,
Blouses-, Rokken- en Costuumwerksters.
'n Fata Morgana.
Kinderwagenreparatiën
Mij. „De Noorderpost".
Promotie-Wedstrijd
Terrein „DE SPORTMAN".
J. BB GliER,
Den Goedkoopen Beddenwinkel,
Maatschappij
„Tot Nut van 't Algemeen",
Departement LEIDEN.
Bijeenkomst der Leden met
bnn Dames op
des avonds te 8 uur,
in het Nutsgebouw.
Spreker
van Haarlem.
Onderwerp:
„De Zuid-Duitsche Middelge
bergten met hunne schoone
sagen on legenden".
Iiitroductiebewijzen zijn op aan
vrage verkrijgbaar bij den Secre
taris A. L. A. VAN UNEN, Hóoge-
woerd 173. 215 30
Aideeling LE(DEN.
EAMGA'TOlfB
onder leiding van cl en Heer
JOH. OGSTVLEN,
op Donderdag 4 ftflei 1916,
(les avonds te 8 uren,
IN HET LEIDSCHE VOLKSHUIS.
Tekst der liederen, tevens bewijs
van toegang, te verkrijgen Zater
dag 29 April, 's avonds van 7- 9
uren, aan het Leidsche Volkshuis
tegen 2b Cent; op den avond
zeiven tegen 5 Cents. 207 22
Leden en Militairen hebben toe
gang- en tekst der liederen vrij.
prijs 35 Cts. Zie Etalages bij
GEERs. SUSAN, Uaarl.str. 39-11
-en Apothckersdijk 20. Tel. 1513.
237 5
LE1DEM.
Enorme keuze Blouses in Zijde, Eolienne, Crêpe de Chine,
Voile, Batist, Mousseline, enz. mm
Kostuumrokken in Frotté, Linnen en Cheviot.
Voilen Kosiumes voor Dames en Meisjes.
Zeer Rijke Collectie Zijden Stoffen.
Voiles^ Mousselines voor Blouses 'en Kostumes.
en verdere Nouve-
autés.
Speciaal vestigen wy de aan
dacht op onze'
.kleuren,
0.80 per el.
in Tricot, Luster,
Satinet cn Katoen.
Korsetten, Onder-
tailles, Kousen enz.
MEN ZIE ONZE ETALAGES.
-r
ia verhuisd naar de Wilhelmina-
etraat 34, DEN HAAG, bij het
Bezuidenhout. 3673a 6
voor EEN GULDEN
ZELFONDERRICHT.
23e Onfeilbare
Handboeken van
No. 1. La Grasnmajre Amu
sante, een on teilhaar handboek
om zonder moeite en zonder mees
ter Fransch tc leeren, voor
slechts f 1.--
No. 2. An Amusing English
Grammar, een onfeilbaar hand
boek om zonder moeite en zonder
meester Engelsch tc leeren, voor
slechts 1.
No. 3. Ergölzliche Deutsciie
SprachlGhre, eenonleilbaar hand
boek om zonder moeite en zonder
meester Duitsch tc" leeren, voor
slechts 1. - 236 36
voor sjeehts
Verkrijgbaar bij D. DOLLE,
Bazaar van Goedkoope Boeken,
Hang 98, te Rotterdam.
Franco na -ontvangst van Post
wissel, waarop vermeld„Servaas
de Bruin No. li 2 ot 3."
Ondergeteekende beveelt zien
aan tot het 825a 8
maken van betonwerken.
Vraagt Conditiën.
P. SCHEELE, Noordeinde 26,
LUIDEN.
hoek Mosterdsteeg.
Kunnen voor direct geplaatst worden: 201 16
Een ijdel gezichtsbedrog doet de
zelfde gevoelens ontstaan, welke zy
ondervinden, die heil verwachten
van likdoornzalf, waarop het woord
de Gedé ontbreekt, n.l. diepe teleur
stelling. Prijs GEDÉZALF 30 Cts.
per doos, verkrijgbaar bij de
voorn. Drogisten. 246 10
H. H. Winkeliers!
Ingaande 1 Mei a. s., worden
geen Kinderwagenreparatiën meer
aangenomen. Zonder eenige uit
zondering.
Alleen zal tegen verhoogde
prijzen eigen winkelwerk worden
aangenomen. 1681 14
J. NEUTEBOOM,
Rijwielen- en Kinderwagenhandel.
Janvossensteeg 7. LEIDEN.
Het Boek met aHe
Inlichtingen en Raadgevingen.
Gr. toezending in gesloten couvert,
na ontv. van 15 Cts. aan postzegels.
Den HaagWagonstraat 143a,
Prinsestraat 17.
Rotterdam: Kruiskade 28a, b/d.
Coolsingel.
AmsterdamPaleiestraat 29. Vij
zelstraat 110. 8537 18
Zondag a. s.
naar de 1721 10
Reserve Eerste KI. Ned. V. B.
V. O. CAJAX (A).
TER OVERNEMING AANG&
BODEN, op billijke voorwaarden:
event, ook Intercommunaal, loopende
tot 1 Maart 1917. f
Brieven onder lett. O. aan VAM
ZWICBTs Algem. Advert.-Burean,
Breestraat 126. 147 10
Df STfARirftHRDRSENFABfllE
"APOLLO "SCHIEDAM.
Agent voor Leiden:
D. TAN DER MOST TAN SPIJK.
ALS 1ste HYPOTHEEK
BESCHIKBAAR,
bij 9201 01-
Rijnsburgerweg 3c. Tel. 628.
te voorkomen is het thans dubbel raad
zaam goed op te letten om alleen naar
den bekenden Goadkoopen Beddenwinkel te gaan voor uw
Behangselpapieren. Laat U niet in de war brengen, waDt er is
in geheel Leiden maar één adres waar het Behangsel altijd zoo dol
goedkoop wordt ver- OQQ U.n.l oir 9^Q naast<*6n Koek-
kocht en dat is alleen fc"*» nddlI.OU. tdCj winkel vanden
Heer TIMP. Maandag krijgen wij weer 20,000 rollen van die fijne
Salonpapieren aan, waar je overal 15 Cts. per rol voor moet be
talen, die kan je bij ons uitzoeken voor 8, 9 en 10 Cts. per rol. Wij
alleen zijn in staat U een voorraad van duizenden rollen te laten zien.
Wij kunnen U steeds 300 rollen van één patroon te gelijk leveren. Nog
eenige duizenden rollen van dat fijne Matpapier van 35 voor 16 Cts.
per rol!! Behanglinnen per stuk en per meter! Best Grondpapier
8 Cts. per boek. Spijkers 10 Cts. per pak. Denk er om, alleen naar
239 Haarl.straat 239, naast de Koekwinkel van den Heer TIMP.
250 44
Scheivisch. 12 cts. p. p.
Bakschol 10 en 12
Zeehanen 8 en 10
V8SCHH&L,
Levendaal, hoek Zijdgracht.
264 8
285 60
153-jarig bestaan der Fabrieken van
de firma P. Cios Leembruggen.
Maandag 1 Mei a.s. is voor du indus
trieels wereld van L 'den in liet algemeen,
in voor Ixdden's oudste en grootste spin
nerij, lil. die van de firnia P. Clos Leem
bruggen. een gewichtige dug. Dun zal liet
'anderhalve eeuw geleden zijn, dat deze firma
werd opgericht met het doel om voornamelijk1
te weven po'.emieten, wollen greinen, saaien
en vlaggendoeken, welke stoffen zoowel in
Europa als in Amerika en Azié hun afzet
vonden.
De firma' word op den gedenkivaardigen
dag van 1 Mei 1766 opgericht door de
lieeren Paulus Clos (misschien Paulus C.
Los, want in de authentieke oprichtingsakte
staat de C los van de L), Gerard Leem
bruggen en Willem van Aken. Deze laatste
was alleen linancieel bij de zaak betrokken
en wenschte in den firmanaam genoenwl te
tvorden.
De zaak werd onmiddellijk flink aange-
lakt, zicli aanpassend aan de eischc-n van'
dien tijd, en zoo is liet altijd gebleven, waar
in het geheim gezocht moet worden van
den voortdurènden bloei en gestadigen groei
van deze thans reusachtige fabrieksinrich-
ting.
Naar de gewoonte dier tijden, werden
echter in liet eerst de goederen in loon'
vervaardigd door de wevers aan huis, die
het werk inleverden aan de fabriek aan de'
Langegracht, waar de goederen werden ge.
keurd en verder afgewerkt, die zooals Do
ven reeds is vermeld, niet alleen in het bin
nenland maar ook in het buitenland hun af
zetgebied' vonden. Vooral de z.g. polemie-
jen, stollen, gebruikt voor kleeding van in
landers in onze Qverzeescho bezittingen.
™odr;t do stoomkracht haar intrede deed'
in de Nederlandsche industrie, wendde deze
(firma haar aan ten behoeve der weverij, zy'
richtte nl. een machinale 'kammerij en spin
nerij op, waardoor haar fabriek de eerste'
te Leiden was, die met stoom werkte.
Langzamerhand werd de spinnerij uitge
breid en nam allengs zoodanig in omvang
toe, dat zij thans in plaats van bijzaak, ge
heel en al hoofdzaak kan worden genoemd.
De productie der spinnerij overtreft dan'
ook die van alle andere spinnerijen te Lei
den te zamen.
Verschillende malen was reeds de stoom
spinnerij aan de langegraeht vergroot, toen
zij in September 1865 totaal afbrandde, om'
in 1866 aanzienlijk vergroot en met dö
nieuwste machinerieën voorzien, weder in
werking te worden gebracht.
In 18G7 werd de heer G. J. Leembruggen
mede-eigenaar en vooral sedert dien tijd
werd geen -gelegenheid voorbijgegaan, om
tot uitbreiding over te gaan. Zoo was hef
de firma zeer welkom in 1874 bij de liqui
datie der tirma Van Heukelom Co., wier.
spinnerij juist tegenover de hare was ge
legen, aan de 3de Binnenv.estgracht, te kun
nen aanknopen.
Ook' deze fabriek werd met geheel nieu
we machines voorzien en werkte met be
vredigend succes, doch juist toen de plan
nen waren gereed gekomen om haar door
middel van' een ijzeren brug te verbinden'
met de fabriek aan de overzijde der Lange-
gracht, brandde ook zy in Mei 1884 af.
Het spreekt wel vanzelf, dat men na het
tweemaal afbranden eener spinnerij, bedacht
was op middelen ter voorkoming van der
gelijke rampen.
Het gebouw werd nu geheel brand
vrij opgetrokken, zonder het gebruik van'
een enkel stuk hout. In 1885 werd het
nieuwe gebouw in gebruik genomen, nadat
ook do verbindingsbrug over do Lange-
gracht gelegd was.
Zooals reeds werd opgemerkt, légde men
Sell behalve op geweven goederen, oók toe
op het fabrieeeren van sajetten, die des
tijds voor een groot gedeelte werden inge
voerd, anderdeels op- het platteland als
huisindustrie vervaardigd werden.
Daar de vraag naar polemieten en wollen
greinen verminderde, doordat ook in het bui
tenland dezo stoffen door andere werden
vervangen, moest de fabricatie in een an
dere richting worden gezocht en de ervaring
leerde, dat de door de firma gekozen rich
ting de juiste was.. De garens1 Heken zeer
geschikt en het buiteolandsch fabrikaat zoo
goed te kunnen vervangen, fiat de iVraag doof
de bestaande fabrieken nog niet eens kon
worden bevredigd, Soodat al weer naar uit
breiding moest worden uitgezien. In. 1891'
werd de geheele spnnnerij der Leidsclie Sa-
jetlnbriek' aan de Ververstraat, toen in li
quidatie, aangekocht
Doch hiermede was de limiet van de uit
breiding nog niet bereikt. Weldra' werd de'
hand gelegd op verschillende, aan de Korte
Mare liggende perceelen, die aan het hoofd
gebouw aan do Langegracht werden ver
bonden.
In 1900 werd de firma eigenaar van de
distilleerderij „Het Anker", aan de Oude'
Heerengracht en Ververstraat. In 1889 werd'
weder een aanzienlijke uitbreiding gegeven
aaft de oude spinnerij, ..voorheen De Leid
sche Sajetfhbriek.
Dat de verschillende fabrieksgebouwen
niet één complex vormen, moge eeoig na
deel meebrengen, 'dat deze omstandigheid1
ook' haar goede zijde heeft Heek, toen op'
25 Februari in 1909, het hoofdgebouw aan'
de Langegracht- door onvoorzichtigheid van
eenige werklieden, geheel door het vuur
werd vernield. Toen kon binnen enkele da
gen door indeeling der werklieden in drie
ploegen, waardoor nachtbedryf mogelijk'
werd, de fabricage doorgaan, de arbeiders
werden niet tot werkloosheid gedoemd en
de afnemers ondervonden geen last.
Na enk'ele maanden was het nieuwe fa
brieksgebouw in gewapend beton geheel naar
do eischen des tyds opgetrokken en met
nieuwe machinerieën voorzien, en kon we
der in gebruik worden genomen.
De gehouwen in de Ververstraat werden
van sprenkels voorzien, om ook daar het
brandgevaar tot een minimum1 Je beperken.
In 1896 werd de heer W. A. Leembrug
gen in de firma opgenomen, 'die eerst met
zjjn vader, den heer G. J. Leembruggen, en
na diens dood in 1905 alleen de zaken met
groote energie beeft voortgezet In 1910
werd door hem de Sajetspinnery en Ma
chinale breierij der firma J. Parmentier en
Zn., na 't overlijden van den laatsten firmant
A. J. Kuyper, aangekocht, zoodat het aantal
der fabrieksgebouwen al weder met één
.werd vermeerderd. En stellig zal dit de laat
ste uitbreiding nog niet zjjn, hoewel reeds
Hjna 800 personen in deze bloeiende Leid
sche industrie werk en brood vinden.
Volgens plannen en onder leiding van de'
architecten Ed. Cuypers te Amsterdam en
iW. C. Mulder te Leiden, werd in Septem
ber 1915 de grondslag gelegd van een
nieuw, naar al .de eischcn des tyds ingericht
administratiegebouw met kantoren, dat juist
op den dag van .het 150-jarig jubileum tot
het gebruik zal worden ingewijd.
Uit deze Hoote opsomming van feiten,
die echter welsprekender getuigenis af
leggen van den voontdurenden groei en bloei
dezer firma, dan ooit door de mooiste gesty-
leerde beschrijving zou kunnen worden ge
geven, blijkt welk een grooten omvang de
fabrieken der firma hebben. Zoo zou 'er
alle reden zijn tot een schitterende feestvie
ring, waarin Leiden zelf zou kunnen en'
moeten deelnemen, omdat ook haar wel en
wee voor een deel alhangt van dat der
fabrieksnijverheid. Bloeiende industrieën to oh
knunen zeer medewerken tot den Hooi 'der
bevolking.
De tijdsomstandigheden leenen ach ech
ter niot bijster tot een feestviering en Heiver
zou de heer Leembruggen dezen dag onopu
gemerkt voorby laten gaan, ware 't niet, dat
het personeel zich had opgemaakt, hem, of
liever nog de bloeiende zaak, waaraan ook
zijn vader en grootvader hebben meege
werkt, een huldeblijk aan te bieden, be-
staande uit een tiental ramen van gekleurd
glas in lood, vervaardigd in de ateliers
van den Ingenieur Schouten, te Delft die eeaqj
plaats zullen krijgen in het nieuwe Admi
nistratiegebouw aan de Langegracht. Dc tee-'
keningen stellen voor: Het wajen der fa.
mifie Leembruggen; Het wapen der stad
Leiden; Spinster bij het Spinnewiel; Wever
bij zyn getouw; Afbeelding van een spinng.
wig); Afbeelding van een weefgetouw; Fa-
brieksmerk; Producten uit vroeger cn later;
tijd; Schapen; De schaar voor het scheren1
van schapen in gebruik.
De aanbieding zal vergezeld gaan van een
album met de hamen der deelnemers.
Te één uur aal de heer Leembrugge mei
zjjn familie in een der fobrieksiokalen, voor
dit doel versierd, worden ontvangen, waar
de iaanHeding zal jilaats hebben. Burgemees
ter ©n Wethouders en andore genoodigden'
zullen deze plechtigheid bijwonen.
De fabrikant biedt na afloop, het personeel
verschillende feestelijkheden aan, de jon-
geren in, de Bioscoop aan den Stationsweg,'
de ouderen in den Schouwburg.
.Van drie uur tot halfvijf houdt de bee*
Leembruggen receptie in het Administratie
gebouw nan de Langegracht, waar belang
stellenden hem hun gelukwensclien kunnen;
aanbieden.
Des- avonds zal een feestmaaltijd plaats
hebben in hofel Levedag, waar autoriteiten,;
besturen van corporaties, collega's fabri
kanten mee zullen aanzitten, en waartoe
ook de Minister van Landbouw, H. eo N.,
uitgenoodigd. v
