No. 17219.
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 13 April.
Tweede Biad. Anno 1918.
Gemengd Nieuws.
Tweede Kamer.
SPORT.
Vragen en Antwoorden.
Rapport Bevredigingscommissie.
I.
Het verslag der Sbaatscomimssie voor liet
onderwijs, ingesteld bij K. B. van 31 De-
oomber 1913 no. 10, is thans openbaar ge-
maakt.
In totaal beeft rij 96 algemeen* vergade
ringen gehouden.
Do opdracht, aan de commissie ver
strekt), was ruim gesteld. Met name werd
slechts het universitair onderwijs aange
duid ais buiten haar bemoeiingen te zijn ge-
eteld Al aanstonds heeft rij echter ge
meend, bij het begrenzen van het gebied,
over hetwelk zij zo<u rapport© eren, pok liet
vakonderwijs te moeten uitsluiten. Voor
zooveel betreft het voorbereidend faooger
en het algemeen vormend middelbaar on
derwijs (hoogere burgerscholen) heeft de
commissie na rijp beraad gemeend geen
wetsvoorstel te moeten formuleeren.
Ten aajizdon van het lager en het -daaraan
voorafgaand bewiaarechoolonderwijs ataat
d'e zaak anders. Een nieutw stelsel, dat nu
en voorgoed op dit gebied die aanleiding
tob den schoolstrijd wegneemt, moet voor
het vigeereedto subsidiestelsel in de plaats
worden gesteld.
Daartoe heeft de oommissde een samen
stel van regelen opgenomen in het eerste
wetsontwerp tot wijziging en
aanvulling van de wet op het lo
ge r o n de r <\r ij s dab aan haar rapport
is toegevoegd.
Een onderdeel van. dat steleed, hetwelk
voor die algemeen e verheffing van het peÖ
van ons voUksondbrwijs van zeer groo* be
lang is te achten, voroo/b de opleiding
van de onderwijzers voor de la
gere scholen. Aan deze materie is een
afzonderlijk wetsontwerp gewijd.
In de derde plaats wordt een- webaoafc-
wenp overge le gd, hetrwelk tot strek
king heeft het bewaaraohoolonder-
wija te regelen.
Meent de oommissde door het aanbieden
van deze wetsontwerpen uitvoering te heb
ben gegeven aam de haar in de eerste plaats
gegeven opdracht (wettelijke voorschrif
ten te ontwerp een. ten aanaaen van de voor
ziening in de kosten van het openbaar en
heb bijzonder onderwijs, waardoor de deug
delijkheid en de krachtige vooruitgang
vad het onderwijs der jeugd wordt verze
kerd onder behoud van de opvoedkundige
zelfsbandSgheid yam het bijzonder onder
wijs), zoo kwijt dj rich door daarbij te
vens te voegen 'n voorstel betreffende een
nieuwe redactie van art. 192 der Grond
wet welke met deze wetsvoorstellen in over-
oenebemming ia ook voor het tweede ge
deelte dier opdracht («oo noodög een re
dactie te ontwerpen van art. 109 der
Grondwet, welke met deze voorschriften
niet in strijd 3b).
De ooorerricrio is in baar grootst mogelijks
meordeiheid tot aeaiatemmighedd over het
geheel geraakt. Zij stood Immers voor de
vraag: „Hoe kan onder de tegenwoordige
omstandighedlen bij de bestaand© uiteen-
.gaande opvattingen een <edm.de worden ge
maakt flifrr» den staatkundigen schoolstrijd!
Deze vraag meent rij bevestigend te 'hébben
beantwoord
Het besef, da® lang gedragen onrecht
wordt weggenomen; de overtuiging, éeJ»
samenwerking mogelijk: wordt, welke heb
pedil der volksontwikkeling snel doet stij
gen: de verbetering, welke de®e samen-
werkdag reecb blijkens de voorgestelde ont
werpen in uitricht stelt; het inricht einde-
I lijk, dat een regeling aJa thans wordt voor
gesteld, door den loop der gebeurtenissen
j onvermijdelijk is. geworden, ziedaar ver
schillende, bij onderscheidene leden be
staan-do overwegingen, welke de Oommfari©
doeoi aanbevelen, deze voorstellen ki hun
ouderlingen samenhang tot wet te verhef
fen.
Heb lid dier Gommiss!©, de heer Tydeman,
heeft, gemeend in ©en afzonderlijke note
van zijn van dat van de meerderheid af
wijkend! gevoelen te moeten doen blijken.
Hieuw Grondwetsartikel.
Heb voorgesteld nieuwe art. 199 titer
Grondwet luidt
1. Het onderwijs ia een voorwerp van de
aanhoudende zorg der regeering.
2. Het geven van onderwijs is vrij, be
houdens het toezicht der overheid, on bo
vendien, voor zoover het algemeen vormend
zoowel lager als middelbaar onderwijs be
treft, behoudens het onderzoek naar de
bekwaamheid en de zedelijkheid van de on
derwijzers het een en ander door de wet
te regelen.
3. Het openbaar ouderwijs wordt, met
eerbiediging van ieders godsdienstige be
grippen, door de wet geregeld.
4. Overal in hot Rijk wondt van Over
heidswege de gelegonheid gegeven tot het
ontvangen van voldoend openbaar algemeen
i'onmencl lager ouderwijs.
5. De eischen van de d-eugdelijkheid,
aan het geheel of ten deele uit d'e openbar©
kas te bekostigen onderwijs te stellen, wor
den bij d!e web geregeld, met inachtneming
voor zoover het bijzonder onderwi^ betreft,
van dfe vrijheid van richting
6. Het bijzonder algemeen vormend la
ger onderwijs, dat aan de bij de wet te stel
len voorwaarden voldoet, wordt naar den
zelfden maatstaf als het openbaar onder
lijs uit c3e openbare kas bekostigd. De wet
stelt de voorwaarden vast, waarop voor
het bijzonder algemeen vormend middel
baar- en voorbereidend hooger- onderwijs
bijdragen uit de openbare kas worden ver
leend.
Ge koning doet jaarlijks van den staat
van het onderwijs aan de S baten-Generaal
verslag geven.
Go toelichting tot <$Lt artikel luidt:
Toelichting.
1. In overeenstemming met hetgeen in de
Grondwetscommissie van 1910 algemeen
werd goedgevonden, wordt thans gespro
ken van de aanhoudende zorg voor hot
onderwijs en niet uitsluitend van die-voor
het openbaar onderwijs.
3. Overal, waar in het bestaande artikel
■Prakc is van lager er middelbaar onder-
wijs, wordt thans gesproken van „algemeen
vormend'" lager en midctelboa/r onderwijs
ter ouderscheiding van het vakonderwijs
van logeren en middelbaren graad, bij re
geling van welke die wetgever vrij is.
3. De wijziging in de redactie brengt
geen wijziging in de bedoeling mede. De
•beam in dn ruimen zin op te vatten.
Het onderwijs moet niet voor alle tijden
en plaatsen onveranderlijk worden en ver-
sfceenen, maar zich met plaats en tdjd en ver
schillende opvoedkundige inrichten kunnen
meebewogen, mits slechts steeds ieder
ouder, die zijn kinderen op de openbare
school we nacht te brengen, er van verze
kerd kan rijn, dat de godsdienstige begrip
pen. in rijn gezin levende, worden geëer-
bieoigd.
4. De. redactie is ruimer gesteld dan ia 't
overeenkomstige lid van het bestaande
Grondwetsartikel. 2$ biedt den waarborg,
dat niemand verstoken blijft van de gele
genheid om voor de kinderen, aan rijn zorg
toevertrouwd, het onderwijs te erlangen,
dat allen in de maatschappij noocüg heb oen
en waarbij ieders godsdienstige begrippen
worden geëerbiedigd.
In de eerste plaats zal de gelegenheid
kunnen bestaan in het van overheidswege
te geven onderwijs. Vermits er echter
ook thans gemeenten rijn, waar een open
bare school niet bestaat, behoort er voor
te worden gewaakt, dat de enkele Hnderen,
welke daar openbaar onderwijs zouden wil
len genieten, d© gelegenheid daarvoor ont
vangen. Dik kan o.a. geschieden door sa
menwerking van gemeenten of het verleu
nen van vergoeding ten behoeve van het
bezoek ©ener elders gelegen school.
Onder dit lid valt zoowel het open
baar als het bijzonder onderwijs. De efaëhen
aan de deugdelijkheid te stellen, sullen
uiteraard soms gelijk, soms alleen gelijk
waardig rijn, wijl d© vrijheid van richting
der bijzondere scholen moeten worden in
acht genomen.
6. De bepaling is thans opgenomen, dak
heb bijzonder algemeen vormend lager on
derwijs, dot aan de bij de wek te stellen
voorwoorden voldoet, naar denzelfden
maatstaf als de openbare overeenkomstige
scholen uib de openbare kas wordt bekos
tigd. Ook voor het bijzonder algemeen vor
mend middelbaar en het voorbereidend hoo
ger onderwijs is thans de verleening van
bijdragen uit de openbare kas voorgeschre
ven. De financieel© regeling kan voor dik
onderwijl, dok niet overal en voor allen
noodig is, niet dezelfde zijn als voor het la
ger onderwijs, weshalve de wetgever hier
meer vrijheid van beweging behoort te
hebben
Aan de toelichting tob de wetsontwerpen
tot wijziging en aanvulling van de wek to#
regeling van het lager onderwijs fa het vol
gende ontleend t
1. Onderwas.
Hc»t stelseL dat in de voorstellen der
Staatscommissie voor hek onderwijs ia uit
gewerkt, berust op vergoeding van de koe
ken van het bijzonder algemeen vormend la-
ter onderwijs uit de openbare kassen naar
enzelfden maatstaf als het overeenkomstig
openbaar onderwijs. Ten aanzien van hek
aan lager onderwijs voorafgaand bewaar-
sohool-onderwjj» en de opleiding van onder
wijzers voor het lager onderwijs is eenzelfde
stelsel aangenomen en in afzónderlijke
wetsontwerpen uitgewerkt.
Hek bijsonder onderwijs, dak voor does
geldelijke voorziening in aanmerking sal ko
men, moet aan
even hoog© eisohen van deug-
deljjkheftd
voldoen ais aan hek openbaar Onderwies
worden gesteld. Alleen don fa hek verdedig
baar, dot uit de openbare komen op dezelf
de wijze wordt geput en aan hek bijzonder
onderwijs de gelegenheid wordt geschonken
tot breeder© ontwikkeling, omdat dit deel
van het onderwijs don. zelfs voor een groot
deel, het peil der volksontwikkeling mede
bepaalt. Bij het formuleeren van des©
eischen dient de grondslag van het bij «on
der onderwijs, het behoud van de vrij
heid van riohting, deopvoed-
kundige «el f stan digh eiid, o
aangetast te blijven, eveuaU de
eischen, van deugdelijkheid, van 't openbaar
onderwijs gesteld, met de eerbiediging van
Ieders godsdienstig© begrippen niet in strijd
mogen komen.
De uitgaven, welke voor iedere school te
maken rijn, kunnen in drie groote rubrie
ken worden verdeeld, n.1. lo. de bouw- en
inrichtingskosten; 2o. de jaarwedden voor
heb onderwijzend personeel j en 8o. de ove
rige exploitatiekoeten waaronder dan de
kosten van dageljjkscn onderhoud der ge
bouwen, de leer- en hulpmiddelen enz. wor
den samengevat, in het kort dus de jaar-
lijksche uitgaven met uitzondering van d&e
voor het personeel.
De zorg voor het stiohten van de
sa h ooi gebouw en, zoowel root
openbare als bijzondere scha
len, wordt gelegd op de sohow-
dera der gemeenten en de kot-
t.en daarvan komen voor haaU
r e k n i ng. De regel, bij algemeen ©of
maatregel van bestuur omtrent den bouw
en do inrichting van Schoolgebouwen te
stellen, zullen voortaan gelijkelijk moeten
gelden voor de openbare en de von over-
heidswege bekostigde bijzondere eoholen.
Met inachtneming van die regelen bouwt
of verbouwt de gemeente niet alleen ue ge-
bouwen voor de openbare scholen, maari
ook dito voor de bijzondere, welker be
sturen een daartoe strekkende aanvrage in
dienen.
Ten einde itiohting van te klei
ne of niet werkelijk noodlge
scholen te voorkomen, worden
van hét adresseerend beebuur in tweeërlei
opzicht w a_a r b o r g e n verlangd, dafi
de aanvrage niet liohtvaardig wordt gedaan.
Vooreerst moet het schoolbestuur door
handteekeningen van ouders of op andere
wijze aantoonen, dot de bijzondere school,
waarvoor men een gebouw verlangt, ten
minste een in de web aangegeven getal leer
lingen zal tellen. Zoowel hier. als bij dei
waarborgen voor deugdelijkheid Tan heb
onderwijs, onderscheidt het wetsontwerp
tusschen gemeenten met meer dan 100.000
ingezetenen en gemeenten met lager zielen
tal. Voor eerstbedoelde gemeenten wordt
het m i n i m u m-g etal leerlingen
pp honderd, voor kleinere gemeenten op
veertig gesteld. In bijzondere gevallen
wordt in gemeenten met minder dan 25.000
ingezetenen een uitzondering hierop toege
laten, waarbij echter de noodige waarbor
gen rijn gesteld, dat het niet, dan in wen-
schelijk noodige gevallen zoodanige ld-oine
schooltjes zullen worden gesticht.
Maar bovendien wordt ten bewijze, dat
de behoefte aan die school daadwerkelijk
wordt gevoeld. Van het schoolbestuur de
storting van een
waarborgsom in do gemeente
kas
verlangd. Die som werd met een enkele uit
sondering, waarbij rij op een hooger be
drag wordt gesteld, bepaald op 15 pCt. Van
de kosten, waarop de bouw of verbouw van
de school wordt geraamd, en moet gestort
worden, -voordat met den bouw of verbouw
wordt aangevangen. Onder deze kosten
vallen alle uitgaven, benoodigd voor de
verkrijging van den grond (of zoo" de grond
reeds eigendom der gemeente is, de ge
schatte waarde daarvan), voor den bouw en
voor de eerste inriohting met inbegrip van
de aanschaffing van de sohoolmeubelen. De
schattingen, zoowel van de hier bedoelde
waarde als ook la andere gevallen, die hier
onder ter sprake komen, geschieden door
een commissi© van drie schatters, vain wie
een door het gemeentebestuur, een door
•choolbe^uur en een door den onderwijs
raad wordt aangewezen.
De alack 'tot schadeloosstelling
togen 6e* K. R. O. In Pen Haag. Des
tijds werd gemeld, dat tegen het bestuur van
het Eon. ZoöL Bot Gen. een elsch tot scha
devergoeding was Ingesteld namens de kin
derjuffrouw, aan wte destijds door beren,
toen afy den Dierentuin bezocht, een arm'
was afgebeten.
Dit is onlangs geschied bQ dagvaarding,
waarin gesteld wordt, dat eischeresse, toen
zfl op 16 Augustas 1916 met kinderen den
Dierentuin bezocht, terwijl zjj daar voor den
berenkuil vertoefde, plotseling door é8n pf
pmer boen is aangevallen, die haar de
rechterhand en een gedeelte van den rechter
arm hebben afgerukt
Op grond o.a van he* feit, dat ajj, daar
door gebrekkig geworden, niet meer in haar
onderbond kan voorden en ter vergoeding
van de koeten van geneeskundige behande
ling, ent, vraagt eischereSE» een schadeloos
stelling van f 25.000.
Procureur van elsoheresae is mr. W.
Francken, die op de burgerlijke terecht
zitting dér Haagwhe rechtbank van 28
Maart jj. conclusie van elsch heeft ge
nomen.
Mr. A- M. de Groot, procureur voor hiel
Bh Z. Bl G., heeft daarop 4 weken uitstel
gekregen, om te dienen van conclusie, het
geen zal geschieden op de terechtzitting van
25 ApriL tensif nleow uitstel mocht worden
gevraagd.
Ver hooging der vrachtprijzen
voor fietsen. „De Flets" schrift:
De H. tl. 3. M. heeft ons een hoogst on
aangename Aprü-werrasslng bereid. Zij heeft
nJ. den prijs, waarvoor een fiets als bagage
wordt vervoerd, verhoogd van f 0.20 tot
f 0.80 en du» met niet minder dan 60 pCt
Een doekje voor hst Woeden Is de verkrjjg-
baarstelling van tien coupons voor f2, doen
dat is alleen goed voor forensen of han-
delsrelrigera. Maar de sxmertoerist wordt er
ln wanverhouding door getroffen.
Als ledereen en alles ln de weer ia om
hel toerisme In eigen land te bevorderen,
'gas* de H. 11. 8. Ml, die het na toch zeker
ook niet van de buitenlandsche verbindingen
moet hebben, die beweging tegenwerken. Bin
slaat haar tarief nog meer op dan de krui
denier zjjn boonan of erwten.
t Is fraai! Bin de toestand komt er door
te ontstaan, dat Ik, als ik met een één-
daagach retourtje de stad uitga en mijn flets
meeneemt meer voor mijn fiets dan voor jne-
aelven aan vracht betaal
Zonderlinge examenvragen
lo de 1st» inspectie, waartoe beboeren
Bredta, Areècm, Zuhphen en Venlo, mis
voor de examens voor bulpsAte L. O. <£t
jaar da volgende schriftelijk» opgaven ge
daan is bet vak Aardrijkskunde (1 uur)
Behandel één der bedde eerste en één dar
balde laatste opgaven.
A. 1. Wat wee* ga, met betrekking toé
ans land, van de haring- en beugviaecheri)
op de Noordzee, van de hardngrisecberij op
die Zuiderzee en van de visecborij op onee
binnenwateren Hoe bevordert de Heide-
Maatsoboippdj den rijkdom van visah op on
ze rivieren 1 Welke plaats k tegenwoordig
de groote riaohmarkt van ons land
3. Langs welke wateren liggen hier te
lande bijzonder zware dijken 1 Op wett»
wijte worden eenige van die geweldige aar
den dammen neg veroterict! Waardoor ver
oorzaakt een dijkbreuk zulke vreeseKjk»
ongelukken in ons tend! Wat weet ge van
het beheer der dijken!
B. 1. Welke Europeeedhe Staten liggen
bange het Westelijk bekken der IHddelland-
eohe Zeel (Zoo ge de landen van Afrika
kent, die er langs liggen, moogt gij ze ook
noemen). Noem van elk der Europoeeohs
Staten de havens aan dot bekken, die een
drukke scheepvaart hebben. Verklaar, boe
het komt, dat het genoemde bekken een
betrekkelijk boeg zoutgehalte heeft. Wat
weet ge van het eiland SioiUét
S Mldden-Java, van Preangar-Regent-
schappen en Gberibon tot eo met Kedoe,
Beschrijf da kusten en bet binnenland!
■Geef verder opde staatkundige indoellng;
de voorname plaatsen (naar de residenties)
en de belangrijke producten.
Dr. H. Bünk komt ln „Het Vad" in ver
zot tegen liet stellon van dergelijke vra
gen, die hij voor 'n schriftelijke beantwoor
ding door cancSdaab-hulponderwijzors en
-onderwijzeressen absurd en bespottelijk
noemt. Hij oordeelt, dat jonge lieden, dio
in een uur tijcis over deze boven hun kracht,
gaande onderwerpen een opstel moeten
solt rijven, waarnaar dan hun bekwaamheid
in bet rak beoordeeld wordt, mishandeld
worden. Hij acht den examinator, die de
vragen heeft, gesteld, onbekwaam voor dit
werk en vindt bet hoogst wensohelijk, dat
er eens een enquête naar onze examens
wordt ingesteld.
OPGAVE VAN PERSONEN, DtE ZIOH
TE BEIDEN HEBBEN GEVESTIGD.
Jlej. E. Koolmoes, Paul-Krugerstr. 20a.
W. 11. van Egmond, naaister, Heeren
singel 10.
lnej. A. M. Jasperse, Haarlemmer
straat 311.
Tb. Groenewegen, eohippcr, Utrecht-
sche Veer 18.
F. van «èn Bergh, Maredjjk 145.
W. Brandsma, reserve 2o luiteSant Wit
te Rozenstraat 32.
H. L. E. de Beck. adj. Inspecteur van
Politie, Hoóge Rijndijk 44.
G. G. Vermeulen on gezin, kostai'er,
Alexanderstraat 83.
J. J. van Santé, kapelaan, Breestraat 189.
NVervoorn, boerenarbeider, Morzóh-
straa* 43.
Wed. 0. Nipper—Van Lierop, Rijna-
burgerweg 28.
Wed. J. de LangoBosman, Lage Rijn
dijk 89.
S. M. A. Simöna, winkeljuffrouw, Noord
einde 80.
Mej. M. J. Tussenbroek—Van der Stek
ker, buishoudster, Maredljk
B. vs® Dijk, betonwerker, Bakkerkorff-
ztraa* 18a.
J. G. Hoenderdos, Heerenstraat 45.
I. A. A. van Unen, Hoogewoerd 178a.
O. de Graaf, Zoeberwoudsche Sihgel 63.
OM Klauw Pik, student, Groenhoven-
straal 24.
J. H. Sarolea, onderwijzer, Kort-Itapen-
burg 0.
O. J. van Yelzen, banketbakker, Stad-
houderelaaa 19.
J. M. Kriek, winkeljuffrouw, Heeren-
singeï 110.
W. A. Yerebrateii en gerin, letterzetter,
Tan der Helmstraat 19.
W. van Leeuwen en gerin, vleesdibeu-
we?, 4e Blnnenveetgraoht 22.
O. J. Slegtenhorsb, Haarlemmerstraat
121a,
Mej. O. J". do Heiden, Plefcer de la Oourt-
straat 37.
P. J". den Ambtman en gezin, Alexander-
stnoa* 23.
Lomeyer, dienstbode, Mariëupoel-
sfcraa* 9.
HL J. van der Ploeg, timmerman, Lok-
horstefcraaA 19a.
M. van dor Beesen, Heynaduasfcraat 2.
J. M. 41. van Velzen, dienstbode, Nïeuw©
Rijn 37.
A. EL Wioherti, Sur. Poet op Tel* Boi-
eoticado 5.
J. H. Kasten ©n gezin, instrumentmaker,
Kaïeersfcraat 57.
O. J, Persoon, grondwerker, BoerLaave-
straal 31.
Mej. J. G. 'F. KrankZaime, Boerhaa-
veertraat 31.
Vergadering van gisteren.
Zonder hoofdelijke stemming werd beslo
ten Donderdagavond en met 8632 stem
men, Vrijdagavond te vergaderen.
Met 88 tegen 84 stemmen werd vermot-
J>en het voorstel-Duymaer van Twis^ om
vóór de replieken den duurteteeslag te be
handelen.
Daarna wa8 weder aan de orde da
OUDERDOMSRENTE.
De heer DUTS vervolgde zijn rede. On
waar is het, dat men bjj Talma minder be
taalt en meer krjjgtv want men heeft bjj
dezen niet voor zjjn Ouderdomspensioen te
betalen en de administratiekosten zpn lager.
Volgens spr. geljfken do ag. verzekerings
wetten van Talma zoo indn op verzekering
ais „deze portefeuille op de torpedeering
van de Tubantia."
Ten slotte ontwikkelt spr. nog een aan
tal gronden voor de Steatspensionneeriog,
die niet lals de dwangwet van Talma de vrou
wen en kleine middenstanders uiteluit, die
eenvoudig beknopt lg, uitgaat, van het stand-
bunt, dat het loon niet toereikend Is en er
dus niet nog mag worden afgenomen, geen
Straf is op ae energie, niet de ongelukkigen,
die vooraf sterven, laat betalen voor de ge
lukkigen; die waarheid geeft in de wetge
ving en geen straf is op de armoede (laag
pensioen bij laag loon) en gebaseerd ie pp
uc* Christelijk beginsel „draagt elkander^
lasten."
De heer DUThlAER VAN TWIST be
toogd# vervolgens, dat de Staatspenaionnee-
ring het karakter van armenzorg heeft
Spr. citeert om aantal uitspraken van li
beralen en vrija-democraten, toen zjj nog
tegen Staatspensioen waren. Ben van spr.
ernstige bedankingen is,-dat de vrijzinnigen
mei deze wet de wet-Talma afmaken. Wat
help* do wet-Treub voor de duizenden, die
voor hnn 70ste jaar invalide worden? Met
citaten uit de redevoeringen van de spreker#
van Unka tracht spr. aan te toenail, dat wel
degelijk de verkiezingscampagne te Apel
doorn is gevoerd onder de leus Staatspen
sioen.
Spr. concJudeert daaruit, dat ook de ver
kiezingen van 1918 nie* gewonnen werden
voor hei Staatspensioen, maar door vreea
voor inkomende rechten.
Wat het verwjjt belreft van den heer
Dnys, dat de kerkelijken veel beloyen, geeft
spr. een staaltje van veel beloven op het
gebied van Staatspensioen door mr. Sannea,
een der leidende aoc.-dem. Een twee-gulders-
pensioeo, is dat de volkswil? vraagt spr. De
kerkelijken durven gerust een verkiezings-
compagfie op de verkièzingskwostie aan.
De beer TEENSTRA bracht een woord
van hulde aan de Regeerlng, die onder moei
lijke omstandigheden een schrijnenden mis
stand uit onzs maatschappij wil wegnemen.
Vooral de vrouwen hebben roden zich to
verhëugen. Dat wil niet neggen, dat er niets
op het ontwerp is aan te merken: de leef
tijd is te hoog c-n de uitkeering klein, doah
dat kan nu of later worden verbeterd.
Men heeft vele citaten aangehaald van
leden der linkerzijde, die van opinie zijn ver
anderd. Spreker heeft zich dat niet aan te
irc-kken. Ware hij ouder, dan zou het wel
licht anders zjjn. Toen hij zyn opinio vormde,
was de geest voor Staatopensionneering
reeds sterk. Spreker krijgt den indruk, dat
velen rechts niet willen, hoogstens zich te
gen verplichte verzekering niet zuilen ver
zetten. Rechts heeft niet het recht, link»
oude plunje te verwijten. Spreker citeert ia
dit verband een uitspraak van den heer Lob
man tegen dwangverzekering. Spreker ont
kent, dat de ouderdomsrente socialistisch is.
Do soc. ijverden aanvankelijk voor het ar
beiderspensioen, doch hebben de leus „Staats
pensioen" overgenomen. Dok is het Staats
pensioen niet anti-kerkelijk. Tal van predi
kanten en een oud-Katholiek priester zaten:
zelf in het beetuur van den Bond voor Staats-
pensionneering of jjverden er voor. Links
wil meii de oudjes helpen op zoo weinig
mogelijk vernederende wijze. Rechte is dat
anders en men noemde de Staatepeusionnee-
ffing zelfs een pestilentie. De ministers
Taloia en Treub, beiden tegenstanders, heb
ben de zaak geregeld, doch Werden onder flea
voet geloopen, omdat ze het niet goed deden.
Komt het ontwerp niet tot stand, dan zullen
velen zijn teleurgesteld, die op het pen
sioen rekenden en er recht op hebben.
De vergadering woedt verdaagd tot Don
derdagochtend elf uren.
Standen op Maandag 10 April 1916,
Vodibai.
LELDSÖHE YOETBAL-BOND.
Eerste ELlawe.
gesp. sew. e*Lreri. pt. v. t- gew.
13 10 1 1 21 60 14 L7S
Vereen.
L. F. O
D. L. V.
BereHtoyn
l. v. v. n
Lugdtmupi
Alp hen H
10
11
10
11
11
12
21 1.20
13 23 16 101
24 25 L10
2» 18 1-—
26 30 0.81
13 44 0.60
10 45 0.11
lie Sportman H— 10
Ajfvx II9 r-
Kampioen: L. F. O. (Leiden).
Nog kans op de laatste plaats: noa. 4, 5, 6,
7 on 8.
Tweede Klasse,
Yerecn.
gaap. g&w. arel.Terl. pt.
V.
t.
L'ewv
Iii*38-
12 12
- 24
64
14
2.~
F. O. n
U 7
4 14
28
23
1.87
liUgrdontim II
9 4 1
4 9
14
2A
l.—
Aja* HI-.
10 4 1
6 9
13
25
0.98
D. L- Y. n
- 10 4
6 8
19
31
0.80
L. Y. Y. IEL..
8 2 1
6 6
15
26
0.61
"Norviaus
-.10 S
7 6
14
23
0.60
Bereeteyn n...
12 2 3
7 7
20
25
0.68
Kampioen i
Liaao (Lissö).
Noff Irons op de laatste plaat-a nt>5. 3,
4,
6, 6.
7, en 8.
Der-de Klasse,
Vereen,
TT. V. S
Noordvrijkerhout 9
Lisse II11
Baokershageu, 6
Dp Sportman HX C
Norrioua Et 3
L. P. 0. mG
gesp. grew, gel.yerl. pt. v. t.
16
11 23
6 14 16
6 19 29
2 4
Nog kans op de eer&to plants nos. I, E, 4, 6
Nog kans op dc laatste plaats nos. 2, 3,
6 en 7.
gew.
1.66
1.22
0.90
0.85
0.83
0.75
0.40
en 7.
4. 0,
Vraag: Wanneer iemand van de Itch-
ting 1910 gekeurd is en een week voor do
in-dienst-treding naar- het buitenland ver
trekt, is hf| dan strafbaar als hij terug
komt, en welke straf heeft hij te wachten?
Antwoord: Een week voor de in-dienst-
treding 13 dus de oproeping al geschiedt
Voldoet iemand daaraan niet dan wordt hjj
als deserteur beschouwd; hjj is derhalve
strafbaar. De straf, die bjj krijgt (hechte
nis) hangt af van de omstandigheden onder
welke Ijet strafbaar feit plaats rond.
Vraag: Bestaat er op het oogenblik
ook gelegenheid tot vrijwillige dienstneming
in het Nederlandscbe leger (bij de Infan
terie, Artillerie of Cavalerie) zoo ja, tot
wion moet ik m(j dan wenden?
Antwoord: Alleen bij de Öava'erle. GR
kunt u vervoegen op het garuizoensbureol
te Leiden, gebouw Gravenstein.
Vraag: Gaarne zou ik yan u vernemen,
of er ook gelegenheid bestaat tot het lee-
ren van boekhouden in de avonduren, koste
loos of tegen kleine vergoeding.
Antwoord: Op de door gemeente, pro
vincie en Rijk gesubsidieerde liandelsour-
susseu van „Kennis is Mac-ht". Aangifte doen
hij den directeur, don heer D. S. M. de
Hondt
Vraag: Gaarne weuschte ik lid te wor
den van de Leidsche- Bïerenveiling. Kunt u
imij ook het adres opgeven van den persoon,
bij wien ik mij ter bekoming van inlichtingen
vervoegen moet?
Antwoo rd: Bp den heer B. van Dor
sten, Hooge Rijndijk 88.
Vraag: Wanneer komt lichting 1911 on
der de wapenen?
Antwoo rd: Het eerste deel omstreeks
31 Mei, het laatste deel ongeveer 10 Juli a.s.
Wij kunnen niet nagaan tot welk gedeelte gjj
behoort.
Vraag: Wanneer ik een oostuum laat
ïnaken in een winkelzaak of bij een gewoon
tailleur, en de maat laat nemen en bij do
aflevering het niet goed past, in een woord
verknipt is, wie moet dan in zoo'n geval de
schade lijden, de leverancier of de oliënt,
of beiden?
Antwoord: Dat wordt meestal een
lastige kwestie. De tailleur geeft niet licht
toe, dat de kleedingstukken niet goed pas
sen. B)n 't geldt hier een zaak van ^pprecia-
tie en smaak. Het best is maar, een schik
king te treffen en aan beide kanten wat toe
geven.
