Firma P. F. ROLLANDET,
Badgeysers
j. L. Creyghton
„Mercurius"
Pieterskerkgracht 2a.
Aanbesteding.
Stoomvaart-Mij. „Nederland",
Mevr. ANN EM A
GAZELLE-
RIJWIELEN:
Katw ik-aan-Zee,
Rijwielhandel
Sfoofpaling.
STROO,
Grootwerkers
Vestenmakers.
Gebrs. Hogendoom
Gevraagd f 6500
Vrijwilligs Verkooping
m
O
Berlitz
School i
D
I
T
mOBERHEJALEU
R
N
Patronen
Nieuwste SVtOde.
Fa. ?AN KIEüWKOQP
OVERVLIET,
Rijwieireparatgur.
klein Huis of Villa,
Telefoonnummer 1215.
Agent der SIMPLEX en VIERKLEUR
Filiaal MANDENSVJAKERSSTEEG 17.
Telef. 245. Telef. 155.
Filiaal. Firma J. C. SPAARGAREN.
GEBRs. RiESS, Leipzig.
PEEK CLOPPENBURG vragen
en
TAPIJTPAAGAZIJN.
Botermarkt 23. Leiden.
Behangeri|. Stoffeerder^.
Wegens vertrek naar elders.
Sluit alle voorkomende Verzekeringen
Bouw- en Handelscredleten.
Brand- en Inbraakvrije BEWAARKLU1S.
(Loketien van verschillende afmetingen te huur).
AAM HOOFDPIJN.
Fiei.^eleete :1S
u^oliejDoa yan veidedigingsgeschut zullen
"moeten .wordelT voorzien, indien zi; tegeu-
*©ver Duitsche torpedobooten of onderzee-
ere teo'o onveilig blijken te zijn.
*ÏDe houding van Nederland zal in
l2>üïisohla-nd, eenmaal aan 't volk duidelijk
"•.wordend, waarlijk niet onverschillig lat
xNiet hier geldt dat zwijgen beter is dan
[^preken, maar juist anders om: gui se 'fait
•hrebisj le do up le mange.
*Wie 'zich als een schaap gedraagt, dien
T^ten <3e .wolven eerst recht.'-
.e dader op het Kerkhof.
^fZoo zouden wjj mceten geloovep, dat de
,j^Tiibaritia'noch door een Duits oho, noch
Sloor 'een Engelsche torpedo in den groucl
Jgêböord is. „Ni&m^&d" heeft de torpedo
""afgeschoten 1 Het ontbreekt er maar aan,
.dat men ons vertellen gaat,.dat de „TuWn-
"*tia" niet ^gezonken is!" zegt de „Nieuwe
jftott. Ct.'" in een artikel onder boven-
retaand .bpsóhrift én het blad vervolgt dan
VlBah)
«^Dit is yzel .de misselijkste loop van zaken,
=die zich denken laat. De dader houdt zich
schuil. Aan een kleine na tie wordt op de
Tije "zee een groot onrecht aangedaan, en
.do bedrijver van het schandelijk feit wil
*jer rilót voor uitkomen. Dit zal ten minste
^vcnveel verontwaardiging moeten opwek-
fcery 'als het feit zelf der torpedeering. Men
<&ad het hunnen begrijpen, schoon niet ver
ontschuldigen, zoo jgebleken was^, dat (op
hieuw) een vergissing had plaat3 gehad.
gHet leven in een duikboot schijnt buiten
gemeen zenuwprikkelend. Het voortdurend
levensgevaar, waarin de bemanning op
•200m "boot verkeert, de gebrekkige midde-
«len tot verdediging, waarover een duikboot
beschikt, indien zij aangevallen wordt, lei-
'ilon somtijds tot onberekenbare handelin
gen. De overprikkelde gemoedsstemming,
.tvaarin de bemanning van een duikboot
'leeft, is natuurlijk geen verontschuldiging
voor haar admiraliteit, die door haar in
structies en opdrachten dé bemanning in
•zulk een toestand van onberekenbaarheid
brengt de admiraliteit blijft onder alle
^omstandigheden -, oor de handelingen van
haar ondergeschikten direct verantwoorde
lijk maar zij is toch wel in staat, om
«medelijden en deernis o; to rekken voor
/den duikbootkapitein, die op ëen zeker
oog-énblik zich zelf niet meer wist te be-
•heersdhen.
Als hij ten minste, tot kalmte terugge
keerd, voor zijn daad durft uit to komen.
'Gebeurt dit niet, dan moet men wel ge-
.-néigd raken, aan boos opzet to denker.
^Zeemans-eerl ijkheidzooals wij in Holland
die deugd ^wstaan, zou er toe hebben ge
brast, da. in stee van do tweezijdige offi-
.ifteéle ontkenning, een eenzijdige belijdenis
.van schuld was afgegeven, en wij, Hollan-
jclerSj 2ouden, hoezeer hel feit der torpedee-
jring ons had gegriefd en grieven bleef, voor
$en rondborstige erkenning der fout toch
.w,aarüeering hebben gehad.
De ontkenning van schuld is ons ecu
nieuwe ontgoocheling, een nieuw® ernstig
grief."
Het staat vast, besluit de ,,N. 11. Ct.",
dat van hel oogenblik af, waaroji de on
verlaten welke, zonder grond pf_aanleiding,
neutrale schepen in den grond boren, voor
hun daad niet meer durven, willen of
mogen üitkomen, de noutralc scheepvaart
zóózeer wordt bedreigd, dat het voor de
onzijdige mogendheden 'een levensbelang la,
de handen ineen te slaan.
De opwinding stygt
„Het zou dwaasheid zijn," schrijft „Het
[Volk", „te ontkennen, dat de opwinding
onder de bevolking na cle-n nieuwen ver
raderlijken aanval op de „Palembang" stij
gende is.
Wj} welven ontvangen in heftige .termen
vervatte brieven, waarin van ons geëischt
jwordt, dat wij scherpe maatregelen tegen
PuitsehJand zullen vorderen, of waarin
ons Duitech-gezindheid wordt verweten,
omdat wy tot kalmte aanmanen en van
onzen oorlogsafschuw getuigen. En een
ernstig teeken is ook, dat nu niet meer
„De Telegraaf', doch het" van meer ver
antwoordelijkheidsgevoel vervulde „Han
delsblad" de oorlogsmogelijkheid niet meer
onderdrukt.
Wij meenen te kunnen zeggen, dat er
"weinigen hier zullen zijn, die geloof slaan
aan de officieele Duitsche verzekering, dat
de „Tubantia" niet door een Duitschen
.onderzeeër getorpedeerd asEngeland
heeft nu eenmaal nog nimmer een neutraal
schip getorpedeerd en Puitschland deed
dit tallooze malen. Wy gelooven ook, dat
er weinigen zullen zijn, die hiet aannemen,
dat de „Palembang" evenzeer door een
Duitschen onderzeeër getorpedeerd is; er
zyn drie achtereenvolgende ontploffingen
door de bemanning gehoord, .en dat een
schip op drie m^nen te gelijk liep, is nog
nooit voorgekomen.
Hoe tegennatuurlijk het intusschen klin
ken moge, wij achten het gelukkig, dat de
Duitsche regeering, tegen alle waarschijn
lijkheid in, haar schuld aan de schandelijke
gebeurtenissen ontkent. Daaruit toch kan
wellicht afgeleid worden, dat niet^ zooals
menigeen denkt, Duitschland oorlog zoekt
met ons land, en voorts, dat het gebeurde
in strijd is met de jongste voornemens der
Duitsche regeering, ten aanzien van het
gebruik van onderzeeërs.
Overigens willen wij slechts nogmaals
met nadruk in deze ernstige dagen tot be
zonnenheid en zeljfbeheersching aanmanen.
De houding, die tót dusver sefert nu bijna
twintig maanden de Nederlandsche Regee-
fing heeft aangenomen, komt overeen met
onze diepste wenschen: alles te vermyden
wat ons land in den gruwely-ken weyeld-
ocrlog zou kunnen medesleepen. Dit doet
ons met vertrouwen haar gedragingen pok
in dezen afwachten."
De „Tubantia" de „Palem-
bang" en nog wat.
In dien zooails de eerste indruk na het-
bericht over de Palembang" wel moest zijn
dit toeleg ware van de Duitsche regee-
riDg... Indien voortaan stelselmatig al on
ze uitgaande 6chcpen, naar Amerika of de
eigen koloniën bestemd, werden getorpe
deerd.. pi dien werkelijk de Duiteche re-
gecring wild.9 voortgaan, de Noordhe-e op
zettelijk met mijnen te bestrooien en er
chiikbooten op <ie loér te leggen om door
het vernielen van onze handelsvloot en het
stopzetten van onze scheepvaart tevens
de laadruimte der wereld vloot in Enge
land'e nadeel te verminderen... 'Ja, dan zou
tie zaak zoo ernstig zijn, dat we beter de-
jden ,êr ïüet verder over te spreken, maar
hfet woord te laten aan de regeering in
het vaste vertrouwen dat rij zal hancTha-
vcn.*
Aldus de aanhef van een artikel in het
„N. v. d. D." naar aanleiding van de jong
ste scheepsongevallen. Daaraan voegt het
blad de volgende opmerkingen toe
„Al zijn sommige Duitsche marine-auto
riteiten misschien niet aïkeerig van een
dergelijk plan dat de Duitsche regee
ring er aan zou vasthouden, eohijnt on
denkbaar. Al 't overige daargelaten, zou
zulk een wanhopige tactiek toch hl te zeer
strijden tegen de voor-dc-handdiggende
belangen van Duitschland zelf. Dö vervol
gingswaanzin zou den Duitschen regee-
xingspersonen wel alle oordeel beoomen
moeten hebben, voordat zij zich al
dus niet alleen - Nederland, maar ook
Noorwegen, Zweden en Amerika vooral,
tot verbitterde tegenstanders maak
ten want zoo dit laatste al niet
rechtstreeks en dadelijk invloed had op
de krijgsverrichtingen eerst recht
zou in dat geval de gansohe wereld
tegen Duiteclitand en rijn bondgenooten
in het harnas zijn gejaagd, en er bestaat
een intuïtieve logica, die zegt, dat daar
mede de mogelijkheid op een eindoverwin
ning der Centralen voor goed zou vervlie
gen.
Wij moeten het hoofd koel houden, zelf
nu het „Palembang"-incident geënt wordt
op het „Tubantia"-incident. De kwestie is
veel te ernstig voor groot© woorden.
Het „N. v. d. D." zegt over het Wolff-be-
rioht, waarin Duitschland schuld ontkent
o.m.
„De Duitsche officieele bekendmaking
over het „Tubantia"-geval, die ons eeret-
groote oogen liet opzetten, is bij nader in
zien wellicht een zeer gunstig symptoom
Men had misschien verwacht: „Wij zullen
het geval onderzoeken, en er zal recht ge
schieden". Daartegen hadden wij niets
kunnen aanvoeren behalve dan, dat wij
zulk een verzekering al een half dozijn
ma'len ontvangen hebben zonder dat 't iets
hielp. Maar "nu is 't, alsof de Duitsche re
geering zelve terugschrikt voor de moge
lijkheid, dat opnieuw een zóó flagrante
schending van net volkenrecht tegenover
ons zou hebben plaats gehad. Dat- ie nog
zoo'11 kwaad teeken niet. Deze verklaring
•klinkt als een uiting van verbazing en on
geloof. Het spreekt vanzelf dat ze niet het
laatste woord kan ziin van de" eene regee
ring tegenover de andere. Een Irind kan
begrijpen dat de heer Yo'n Befhmann—
Hol 1 weg niet volstaan kan met vol te
houden; „het k;\n niet waar zijn (al wijst
alle evideptio er op, dat het waar is) want
ons officiéél voorschrift luidt anders"
terwijl zij zelve. zoowel in 't geval van de
„Katwijk" al6 onlange nog met dé „Arte-
mis", openlijk erkend heeft dat die voor
schriften cbor haar marine-officieren niet
altijd werden opgevolgdReeds deze te
genwerping lijkt ons volstrekt- afdoende.
Wij spraken van den heer Yon Bet-li-
mannEr is ook nog een admiraal b. d.
Tirpitz! Gisteren werd hier geschreven
over de vermoedelijko tegenstelling tus-
scken de twee 6troomingen, door die twee
namen getypeerd; stroomingen die juist
op dit oogenblik met elkaar in botsing schij
nen te zijn. Het is een moeilijk tijdstip ook
voor de goedgezinden elementen in de
Duitsche regeering! Laat ons de zaak niet
vortroebelen en bedorven door gebrek
aan ernst- en kalmte op een zoo critiek
oogenblik.
Dat ons recht gehandhaafd zal worden is
immers niet twijfelachtig."
De oorlog tegen neutralen.
De „Westminster Gazette" zegt in een
hoofdartikel: „Wy kennen nog niet de waar
heid betreffende het ontslag van Tirpitz.
Er is, voor zoover wft kunnen beoordeelen,
niets veranderd, behalve dat de aanval thans
speciaal gericht wórdt op de neutrale scheep
vaart en dat Nederland ala voornaamste
slachtoffer is gekozen. Door de geweldda
den tegen de „Tubantia" en de „Palembang"
zal de rijkskanselier hot voordeel weder
verliezen, dat hij by de neutralen zou heb-
~ben verkregen door het aftreden van Tir
pitz en hfl zal er ook vermoedelijk de tegen
standers niet door verzoenen, die krachtige
maatregelen tegen Engeland eischen.
Wanneer de Duilschers wenschten te too-
heri, dat de oorlog niet alleen een strijd
togen de oorlogvoerenden is, maar tegen de
geheele wereld, dan konden zy geen ^betere
middelen te'baat nemen. De Nederlanders
hebben van den beginne af nauwlettend alle
verplichtingen, die de neutraliteit hun op
legde, in aoht genomen. Zy hebben aan de
geallieerden eeen reden tot klagen gegeven
en jegens Duitschland een nauwgezette cor
rectheid in acht genomen. In zeer moeilijke
omstandigheden betoonden zy waardigheid
en zelfbeperking.
Is de bedoelmg, allen neutralen aan het
verstand te brengen, dat, ais Duitechland
in oorlog is, allen als vyanden moeten
worden beschouwd? En dat is nu de mo
gendheid, die w&uwelt over de vrijheid der
zeeën.
Het verwondert ons geenszins, dat het Ne-
derlandsohe publiek ontstemd is en verwacht
dat de regeering wat zal doen. Ons wordt
bewezen, dat het volkenrecht gedurende de
zen oorlog niet baat ter bescherming, tenzij
de neutralen rich aaneensluiten tot zijn ver
dediging. Kleine naties zyn machteloos al
leen, maar wanneer zy zich aaneensloten in
verbinding mót de Yereenigde Staten, dan
zouden zij een macht vormen, die de mach
tigste oorlogvoerende mogendheid niet zou
durven uitdagen of ignoreeren.
\Y% hebben reeds gezien, dat Duitschland
er voor terugdeinst om de Yereenigde Sta
ten aan het aantal zyner vyanden toe te
voegen. Het zou zich wel bedenken, voor het
't durfde lateit aankomen op een handels
boycot der vereenigde neutralen. Duitsch
land zou spoedig een toesfond in het Jeven
roepetf? dat de neutraliteit in den oorlog
.onmogelyk was. Boor zich met geweld een
weg te banen door één land, door den han
del van een ander te vernietigen, door alleen
zfcn behoefte tot maatstaf te nemen, stelt
het alle neutralen voor de keus: „Strijd of
onderwerping."
Er is ten slotte niets anders, dat ons kan
behoeden voor een dusdanigen toestand dan
een krjacht-ige international combinatie, die
voor de neutraliteit de voorwaarde stelt,
dat de wet wordt geëerbiedigd en die aan
elke natie haar rol toebedeelt, wranneer de
wet wordt geschonden.
Nu wij in het laatste stadium van den
oorlog komen, zullen wij op nog onwettiger
en 'uitdagender handelwyze van den vijand
verdacht moeten zijn. In den laatstsu strijd
zal de Duitsche militaire kaste alle voor
zichtigheid laten varen. Velen van deze kaste
zouden het zelfs een voordeel achten, wan
neer een wereld gewapend tegenover hen
stond."
Verontwaardiging in Brazilië.
Reuter seint uit Rio de Janeiro: De open
bare meening alhier betoont zich zeer ver
ontwaardigd voor het in de® grond boren
van de „Tubantia". De pers Veroordeelt een
parig deze gewelddaad. De „Correio do
Manha", een Duitschgerind blad, zegt: „Met
het in den grond boren van' de „Tubantia"
verdwijnt de laatste zweem van eerbied voor
de neutralen. Duitschland heeft niet alleen
een schip vernield, maar een ultimatum ge
zonden aan alle naties van de wereld. De
handel en de levens 4er neutralen tellen
niet meer, zij zyn overgeleverd aan de ge
nade van zeeroovers."
De patronen worden in de maat
42444648 ra 50 geleverd.
Daarvoor gelden de volgende maten
■3oTcnwljdto
Taille.
Heupwi'jdto
42-
- ,6 95
65
100
44
105
70
108
46 c
K 112
76
116
48
122
SO
122
50
132
95
182
XGKNTEN Ser
fc Kempenaerstraat No. 10,
Jiock Prins Ilenclrikpark,
v. ÓEGSTGEEST.
.Aan hetzelfde adres voor direct
gevraagd: een bekwaam
iZick te vervoegen truss eken 7 en
8 uur Js avonds. 7969 *25
t
Voor de zomermaanden te huur
gevraagd: een
gé"heel gemeubileerd. Minstens 4
Igroóte ën kleine Slaapkamers, Zit
kamer en Eetkamer en Keuken.
Adres met iranco brieven aan
Tl. DUF3LOP, Mijnbouwstraat
No. 12, Peilt.7971 14
van prima Constructie, eigen
fabrikaat. Wij kunnen daar
door zeer billijk leveren.
Bonds-Rijwielhersieüer. 1ste kl. Reparatie-Inrichting.
Voor het Lakken, nikkelen of opknappen
van uw Rijwiel is het NU de beste tijd om
het goed en degelijk gedaan fe hebben.
VRAAGT PRIJSOPGAAF.
GROOTE PARTIJ TWEEDE-HANDS RIJWIELEN.
en andere Rijwielen. 7790 60
ALLEEN
HOEKHUIS.
7964- 24
Woensdag en volgende Vastendagen weder verkrijgbaar onze
bekende 1ste kwaliteit STOOFPALING van 40, 50, 60 p. i Kilo.
AALMARKT 25.
7335 10
liuresttendeag,
0E5<lc. Gebitten, B.-v.-ILöemug;-
hriéfiesj ^d(s Gond en Silver
Koopt tegen <?e hoogsteivaarde
H. J. V. AMERONGEN, Haarl.str. 233
936 C
geperst of los, bij wagonladingen
te koop gevraagd. 7990 7
Js verhuisd n.iar de Wtlhelmina-
straat 34, DEN HAAG, bij het
Bezuidenbbut. 3C73a 6
7973 26
Door deze berichten wy in voorraad te hebben oen groote
assortiment Behangselpapier in alle pryzen. Vloerzeil in 2 Meter breed
1.50. Linoleum 1.80, 12.—, f 2.25. Graniet Linoleum ii 2.55 in allo
kleuren. Tapis-helge, Tapislry en Axminster Karpetten in alle maten
en pryzen. Begrootingen en Zichtzendingen gratiB.
7974 30 Beleefd aanbevelend,
op een groot pand in de stad.
Br. Bur. v. d. BI. No. 8694a. 5
in het Koffiehuis van
den Heer RADEMAKER
te Leidordorp, bft
opbod W oensd ag
22 Maart 1916, by
afslag Woensdag
29 Maart 1916, des voormiddags
te elf uren, ten overstaan van Mr.
H. M. A. COEBERGH, Notsris te
Leiden, van:
Het HUIS, ERF en POORT te
Leiderdorp, nan de Dorpstraat
No. 45, groot 1 Are, 43 Centiaren,
bevattende: Gang, Voor- en Ach
terkamer, Keukeu en Sohuurtjea;
voorts: Zolder met Kamertje.
De Kamers zijn behangen en voor
zien van Kasten, Stookplaatsen en
verdere gemakken.
In eigen gebruik. Het perceel
heeft Gas- en Duinwaterleiding.
Te zien in de weken van veiling
en alslag, op Maandag c-n Dinsdag
van 24 uur.
Aanvaarding en betaling 15 April
1916. 7577 40
Meerdere inlichtingen zyn te be
komen ten kantore van voornoemden
Notaris alwaar tus6cken de veiling
en den afslpg op alle werkdagen van
102 Uur verhoogingen kunnen
worden gedaan togen genot van één
v y f d e der verhoogsom.
Op Donderdag 30 iViaarf 1916,
zal voor rekening van den WelEd.
Heer JAC. DE GRAAF, ter Lei
derdorp, worden aanbesteed, in
peroeelen en in massa
Perceel I:
HET BOUWEN VAN EEN
MAALDERIJ EN EEN STAL
JVOOR 147 KOEIEN,
l'erceei II:
HET BOUWEN VAN EEN
VRIJSTAANDE WONING EN
VAN TWEE BLOKKEN, ELK
VAN 4 ARBEIDERSWONIN
GEN.
Een en ander op terreinen langs
den Zijlweg, onder Leiderdorp.
Bestek en Teekeniogen zyn tegen
i taling van if 1.60 per stel ver
krijgbaar bij den Architect, Zijlsin-
gei 1, Leiden. 7854 27
NIEUWE RIJN 11.
ToleJ. Int. 53.
(ook op Beurspoüa).
Passage-Bureau, Goederenvervoer- en Transport-
Verzekeringen naar Oost- en West-lrsdië, Amerika,
Canada, Afrika, enz. 7074 50
De Hoofdpijnpastilles van Apotheker BOOM zijn een zeker werkend
gencbsmiddol tegen lioofdpyn, zenuw- en schele hoofdpijn. Prüs per
flacon 80 ct. Proefflacons 30 ct. Verkrijgbaar in de meeste Apotheken
en Drogistwinkels.
zyn overbodig. Oude en algemeen bekende Bank geeft thans
billijk geld ter leen, onder strengste discretie. Rente 4°/0.
Geen kosten vooruit. Uitbetaling van de volle som, zonder korting.
Brieven Bur. van dit Blad No. 507. 16
Leeraren
uit de be
trokken i
landen.
i
r
Privaat-
en
Klas-
M* Lessen.
Ver-
talings-
Bureau.
franco.
