N*. 17182
Woensdag 1 Maart.
A0. 1916.
fëeze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (§on- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Eerste Blad.
Officieels Kennisgevingen.
PRIJS DER ADYERTENTIEN:
yan i5 regels /1.05. Iedere regel meer ƒ0.20. Kleine advertentiên
vaD 80 woorden 40 Oents oontantj elk tientalwoorden meer 10 Cents,
Voor het incasseeren wordt f 0.06 berekend, Bewijsnummer 5 Oents.
PRIJS DEZER CO DRAMT»
Voor Leiden per 3 maanden f 1.30j per week. l g 4f 0.10
Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week, 5 5® 0.10.
Franco per post 6 2 B 1.65.
MAXIMUM-PR JJ ZEN.
De Burgemeester van Leiden, uitvoering
gevende aan de circulaire van den Minister
van Landbour, Nijverheid en Handel van
Februari 1916, No. 14600, afdeeling
Handel, brengt ter algemeene kennis, dat
voor de maand Maart 1916, behoudens
vroegere vervanging, de navolgende maxi
mum-prijzen zijn vastgesteld
CROOTHANDEL-PRIJZEN.
p. 100 K.G.
Tarwebloem (gebuild inlancLsoh) 3 g f 19.25
Tarwemeel (oagebuild g a j 16-50
per SO E.G.
Rijst (Grofmiddel Ba6sein of Bangoon
io handoondities y f 11.50
Rijst (voorloop Bassoin of Rangoon)
le handoondities j 12.25
Rijst (Grof voorloop Bassein dc, f ol
Bantoon) le handoondities s e *2.75
p. 100 K.Q.
Havermouti i 4 g i f 22.50
Suiker (witte geraffineerde^ 4 g 4 51.—
Peokoffie •••«■44148» 31.
Cichorei 1 j 4 1 4 1 26.—
Per 50 E.G.
Kleine eobelviseh e 1 9.—
WUtdng 1 g 3 1 a B 3 7.50
Kletno gul 3 g g 9 g a g 12.—
KJeino poon on pieterman 4 j 8 8.—
Horsmakreel s 1 5
Fleine eohol s 4 g s 12.—
G ROSSI ERSPBIJZEN.
per K.G.
Kleine soholvisoh f - <-1 f O-22
Wijting a a a 3 r. 0.19
Kleine gul 3 3 i a s 0.28
Kleine poon ofpieterman 5 l 8 5 0.20
Horamakreel .>,.34333» 0.16
Kleine schol 3 j 3 3 a 3 3 - 0.28
KLEINHANDEL-PRIJZEN.
por K.G.
Tarwebloem (gebuild inlandsi.:^ g g f f 0.25
Tarwemeel (ongebuild) 3 3 a s 0,21
per Yx K.Q.
Boter r .- f (T.920
Rij at (grofmiddel Basscln A of Rangoon) 0.13*
RUat (voorloop Bassoin of Rangoon) 0.146
Rijst (grof voorl. Bassoin 'j of Rangoon) 0.16"
Havermout (inlandsch) 3 a s s 0.14
Sclker (witte geraffineerde 4 e 0.275
per 0 1 K.G.
Peekoffie (ai pakjes/ 333443/' 0.04
Oichorei (in pakjes) 143343. 0.038
per K.G.
Zout 1 1 1 1 0.09
per L.
Petroleum 4 1 4 1 J a 1 1 f 0.12
p. K.G.
Kleine eohelvisch 3 «334441^ 0.30
Wijting .,,.334 3 3 5 8,. 0.27
R-olne gul s 5 4 i p i 0.36
Fdeino poon of pieterman g j g a 0.23
Horsmakreol 3 s g b e 0.24 i
Kleine sohol 4 4 0.36
De maximum-prijzon voor brood, boter en
kaas blijven onveranderd, zooals zij laatste- I
lijk zijn bekend geimakt.
Allo prijzen hebben uitsluitend betrek
king op de gewone quaüteiten. Dc luxe sor-
teoringen, waarvoor in gewone tijden reeds
veel hoogere prijzen worden betaald, blijven
bulten aanmerking.
De winkeliers zijn gehouden lijsten, hou
dende bovenstaande maximum-prijzen, op
van den openbaren weg af duidelijk zicht
bare plaats op t-e hangen en opgehangen te
houden.
Bij niet inachtneming dezer voorschriften
zal tot- toepassing dor onteigeningswet wor
den overgegaan.
Klachten over niet inachtneming van bo
emelde maximum-prijzen, alsmede wen-
schen om voor bepaalde, niet op de lijst
voorkomende artikelen, maxima yast te
stellen of wel, om mot het oog op plaat
selijke omstandigheden, wijziging in de
toxxima te brengen, behooren te worden ge
acht. tot den Burgcmeeser, Raadhuis, Ka-
Qicr No. 10, tot de Commissie voor de maxi
mum-prijzen Nieuwe Rijn 28, of tot den di
recteur van den Keuringsdienst, Hugo de
Grootstraat 32.
Dg Burgemeester van Leiden,
N. C. DE GIJSELAAR.
Leiden,.» Maart 1916.
IN SCÏIRIJYING VAN LEERLINGEN
VOOR DE OPENBARE SCHOLEN DER
3c EN 4c KLASSE.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den;
Brengen ter algemeene kennis
1. dat tot het doen inschrijven van leer
lingen voor de o enbare scholen der 3e
en 4e klasse gelegenheid zal gegeven wor
den van den 6en tot'en met dm lSen Maart
a.s., in de gebouwen en Op de uren hierna
vermeld
voor de ■-ckool der 3e KLASSE No. 1
(hoofd, de heer Verbrugge), in het
SCHOOLGEBOUW op het PLANTSOEN,
des Maandags, Dinsdags en Woensdags,
van halfnegen tot ha-lftien des voormiddags
en des Donderdags, Vrijdags en Zaterdags
van één tot twee uren des namiddags;
voor dj school der 3e EXASSE No. 4
(hoofd, de heer an der Laan), in het
SCHOOLGEBOUW op het PLANTSOEN,
des Maandags, Dinsdags en Woensdags,
van één tot twee uren des namiddags en
des Donderdags, Vrijdag, en Zaterdags,-
van halfnegen tot halftien des voormid-
voor de school der 3o KLASSE No. 3,
(hoofd, de lieer Zeelenberg), in het
SCHOOLGEBOUW aan de MARE, des
Maandags, Dinsdags en Woensdags, van
halfnegen tot halftien des voormiddags en
des Dond.rdags, Vrijdags en Zaterdags,
van één t t twee uren des namiddags;
voor de school der 3e KLASSE No. 6
(hoofd, de heer Uittenbroek), in het
SCHOOLGEBOUW aan de JMARE, des Maan-
daga, Dinsdags en Woensdags, van één tot
twee uren des namiddags -en des Donder
dags, Vrijdags en Zaterdags, van halfne
gen tot halftien des voorraildags;
voor de sohool der 3o KLASSE No. 5
(hoofd, de heer Koops), in het SCHOOL
GEBOUW aan de MEDUSASTRAAT, des
Maandags, Dinsdags en Woensdags. van
halfnegen tot halftien des voormildags en
des Donderdags, Vrijdags en Zaterdags, van
één tot twee uren des namiddags;
voor de school der 3e KLASSE No. 8
(hoofd^ de heer Krop), in het SCHOOLGE
BOUW aan de MEDUSASTRAAT, des Maan
dags, Dinsdags en Woensdags, van een tot
twee uren des namiddags en des Donder
dags, Vrijdags en Zaterdags, van halfnegen
lot halftien des voormiddags;
voor de school der 3e KLASSE No. 7
(hoofd, de heer Hooks), in het SCHOOLGE
BOUW aan den ZUIDSINGEL, des Maandags,
Dinsdags en Woensdags, van halfnegen tot
halftien des voormiddags en des Donderdags,
Vri'dags en Zaterdags, van een tot twee uren
des namiddags;
voor de school der 3e KLASSE No. 2
(hoofd, de heer Baak), in het SCHOOLGE
BOUW aan den ZUIDSINGEL, des Maandags,
Dinsdags en Woensdags, van een tot twee
uren des namiddags en dés Donderdags, Vrij
dags en Zaterdags, van halfnegen tot halftien
des voormiddags;
voor de schooj der 4e KLASSE No. 1,
(hoofd, do heer Huibregtsen), in het
SCHOOLGEBOUW aan de HA VER-
straat, dagelijks, behalve des Zondags,
van halfnegen tot halftien des voormiddag3;
voor de school der 4o KLASSE No. 2,
(hoofd, do heer Broeze), in'het SCHOOLGE
BOUW aan de VROUWENKERKSTEEG,
dagelijks, behalve des Zondags, van halfne
gen tot halftien des voormiddags;
2o. da/t bij de inschrijving het bewijs van
geboorteinschrijving moet woraon ver
toond.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
N. C. DE GIJSELAAR,
Burgemeester.
VAN STRIJEN,
Secretaris.
- Leiden, 1 Maart 1916.
LEIDEN, 1 MAAF.T.
Heden herdacht oen onzer kantoor
bedienden, do heer A. J. D. Holtz, dat hij
vóór vijf-en-twintig jaren aan het ,,Leidsch
Dagblad" werd verbonden.
Bij zijn komst ten kantore werd hij door
velen hartelijk gelukgewensckt en werdeQ
hem door do directie een gouden horloge
met kottfng aangeboden. Een bloemenhulde
van administratie c redactie had hem thuis
reeds verrast.
Er werden hartelijke woorden gewisseld
met don wensch, dat de jubilaris nog vele
jaren aan het „Leidsch Dagblad" zijn goe
de krachten zou willen wijden.
Voor het examen in die nuttige hand
werken zijn in Den Haag geslaagd de dar
nies J. G. de Bruin, J. C. Egginik, J. C. Le-
got on U A. S. Öostveen, van hier.
Bij de Leidsohe Spaanbank ia in de
ma-and Februari ingelegd f 202.038,92 en
terugbetaald 176.035.63, terwijl 100
nieuwe inleggers zijn ingeschreven en 79
boekjes geheel werden uitbetaald.
Het tegoed der 13976 inleggers bedroeg
einde Februari f 3.247.239,17.
In. de gisteravond gehouden algemeene
vergadering van do N. V. Broo^dfAirück
,,Do Zeeuw" werd het dividend over 1915
evenals het vorig jaar, vastgesteld op 6
pOt. Tot commissaris werd herbenpemd de
heer B. Hus, te 's-Graveaihage.
Do ,,Sts.-Crt." bevat ds statuten van
cte "Vereomiging van We/rkgevers in het
Kleedingbedrijf te Leiden en Omstreken.
De afdeeling Leiden van do S.-D. A.-iF.
zal voor de Provinciale Staten uitkomen
met de candidaten J. Tja-lsma en D. A. van
Eek. („Het Volk.")
Bij beschikking van den Minister van
Binnenlandsche Zaken, is, met. ingang van
heden op zijn verzoex, eervol ontslag ver
leend aan den heer J. Thomée, als assis-
ten voor de pharmacologic aan cfe univer
siteit alhier.
Het probleem van den arbeid.
Mr. dr. A. RL v. d. Laar heeft gisternamidr
dag 't drietal zjjner leringen voor dé ver. van
Ethische en Godsdienstige Vraagstukken en
de SüudentenvereeiL tot studie van het Socia
lisme beëindigd met een. voordracht over:
Het probleem van den arbeid, die met de
twee voorgaande over Kosmisch 'Christen
dom en Maatschappij-Organisatie, een ge
heel vormde.
Ook bij de laatste voordracht was het
Klein-Audltorium goed bezet, hoofdzakelijk
door studenten, waaronder veel dames.
Spr. ving aan met op te merken, dat het
onderwerp, dat hij tot slot zal behandelen,
inderdaad een probleem is. Het staat daar als
een groot vraagteeken. Ook de studeerenden
komen reeds op de H. B. S., met de special
liseering van den arbeid, in aanraking.
Wie lezen bijv. de talrijke werken uit
gegeven door de Wereldbibiioheek? Arbei
ders, ambtenaren, onderwijzers, maar geen
medici^ geen juristen, geen predikanten in
de groote stad. De klassieken b'ijven voor
de studeerenden bijna geheel gesloten.
Een ver ingrijpend gevolg van de specia
lisatie-van den arebid en van studie, meent
spreker.
Een tweede gevolg van de specialisatie
is de miskenning van den handenarbeid door
den intellectueel, waarvoor men zich vrij
wel schaamt, terwijl omgekeerd de hand-
werkinan de beteekenis van intellectueel
werk niet begrijpt
Gelukkig dat ten slotte het kwaad zich
zelf herstelt, zooals nu reeds in Amerika
geschiedt.
Een derde gevolg der specialisatie is. dat
het leven der vrouw geheel veranderd is.
Zjj is niet meer de ziel der huishouding,
wat een leegte in het leven der vrouw heeft
gebracht, doch wat zich echter ook weder
zal herstellen, zooals in Amerika reeds plaats
heeft. Doch veel sterker en gewreldiger is
het gevolg der specialiseering van "den ar
beid, voor.de duizenden werklieden, die er
door worden gedegenereerd, hun persoon
lijkheid althans er door verliezen.
Vroeger kon de werkman, in den arbeid
z\jn levensontplooiing vinden. Daarvan is
thans geen sprake meer. Men leert slechts
handgrepen, men maakt geen geheel ding
meer. De leegte, die daardoor on Staat, wordt
al sterker gevoeld naarmate de geest meer
wordt ontwikkeld en de tijd om na te den
ken, grooter wordt. Wat is daaraan te doen?
Een volmaakte oplossing ziet spr. niet Hier
is ook het zwakste -punt der sociaal-demo
craten. Zij weten niet aan te wnrjzen, hoe dit
kwaad 23I móeten worden opgelost. Arbeids-
verkorting, roept Kautsky uit, maakt de fa
briek aantrekkelijker, voegt hy er bij.
Het socialisme kan dus dit probleem niet
oplossen.
Als spr. een andere oplossing zoekt, wijst
hg op 'twee der grootste mannen uit den
nieuwen tijd, Ruskin en Naumami. Do eerste
idealist in den goeden zin van het woord, die
het handwerk weer in eere wil herstellen.
Daarnaast do andere figuur, de Staatsman
Naumann, die rekening met de mas?.a houdt,
die de schoonheid wil zoeken in de ijzer-
constructie en in het algemeen in het
grootscho en machtige. Het best? producee-
ren en daarmede de wereld in, ziedaar zgn
leus.
Ruskin zegt: in de veelheid ligt de vloek.
Naumann wil de veelheid en de fijnheid, en
in die veelheid moet Duitschland groot wor
den.
Naumann is modern, in de Eifeltoren ligt
volgens hem de toekomst Raskin's gothiek
moge niet van onzen tijd zijn, toch is zij
aantrekkelijker. Wanneer men deze twee
groote mannen vergelijkt dan ziet men toch,
meent spr., dat de practische Naumann niet
heeft begrepen dat de persoonlijkheid on
dergaat in de veelheid al is deze nog zoo
goed geconstrueerd en verfgnd. Spr. heeft
de oplossing helaas ook niet, maar hij vraagt:
wat heeft de techniek ons eigenlgk ge
geven?
Moet dan het Kosmisch Christendom, dat
op elk levensterrein zic-h wil laten gelden,
zich niet ernstig afvragen, wat wg met die
veelheid van voorwerpen doen, waarmee zoo
veel levensvreugde verloren gaat.
Spr. voelt veel meer voor den idealist Rus(-
kin dan den practicus Naumann.
Daarom richt hfj zich vooral naar land
en tuinbouw. In dien arbeid ligt in ieder ge
val iets persoonlgks.
De arbeiders moeten de moderne stad
met haar verwording verlaten en het land
op. Daar kunnen zij in ieder geval eenig
tegenwicht vinden voor den eentonigen ar
beid in de fabriek.
Wanneer men den arbeidsdag al door ver
kort en de arbeiders in hun vrije uren over
laat aan studeeren, zal het monotonie van
den arbeid nog sterker worden gevoeld.
Dit zal de redding niet brengen, veeleer lei
den tot revolutie.
Op de warm toegejuichte rede volgde
debat.
Een der debaters keurde de door spr.
genoemde maatregelen af, omdat deze den
arbeider zouden afhouden van de vakorga^
nisatie. Een ander meende, dat de arbeiders
in de fabriek verstompt, zelf niets voelen
voor land- en tuinarbeid; een derde vroeg
het oordeel van mi\ Van der Laar over het
al of niet geoorloofd zijn van werkstakingen.
De heer v. d. L. deed in zijn antwoord uit
komen, dat hij niet geloofde in den triumf
van het socialisme binnen een afzienbaren
tijd. Werkstakingen, voortkomende uit een
eisch van recht, achtte hg niet alleen ge
oorloofd, doei tevens noodzakelijk, oók van
Christelyk standpunt Hrj wilde wel, dat in
alle Christelijke Kerken een heilige onte
vredenheid werd gepredikt
Stadentenbalilndisheid voor <le
Rechtbank.
E enigen tijd geleden hebben een 15-tal
Leidsohe studenten eerste-j aars) erg huis
gehouden in het instituut Wullings, te
V oorschoteffi.
Deze jongelui zijn, in verband daarmede,
voor de Eaagsohe Rechtbank gedagvaard
tegen 13 Maart a.s. Hun ia huisvredebreuk
ten laste gedegd.
Kedo Sla^erssezelleiiboiid.
Gisteravond hield de afd. Ledden van den
Ned. Slagersgezel!enbond in de groote
zaal van „Zomorzorg" een propagancla-
feesrtiavond, dwz. het aangename ging
met het nuttige gepaard.
Aan de propaganda voor de organisatie
en do vakbelangen had men een heel groot
programma van muziek en voordrachten
verbonden, zoodot ooik de vrouwen en meis
jes der gezellen, die_ voot hot meer er deel
wellicht nog buiten d<en vtikstrijd staan,
toch ook naar do bijeenkomst waren geko
men.
De voorzitter, de heer J. Geve, opende
vrij laat (de slagersgezellen zijn natuur
lijk tot negen uur bezet), de bijeenkomst
met een hartelijk welkomst woord, waarin
echter ook een ernstige toon niet ont
brak. Hij wees op den versohrikkelijken
oorlog, die qok in ons land zijn gevolgen
doet gevoelen, waaraan de huismoeders,
ook van de slagersgezellen, niet ontkomen.
Daarom mogen zij ook wel eens een enkelen
avond aan de zorgen worden onLtrok
ken, waar tij tegelijk kunnen hoeren hoe
hun mannen voor de verbetering kunnen
strijden.
Dit laatste nu vertelde de 2de Bonds
voorzitter van. den Slagersgezollenbond,
de heer W. Holtma-n, uit Den Haag, die
het nut der vakorganisatie, voornamelijk
van die ckr moderne vakbeweging, schet
ste. Ook'hij' woos op de dure tijden en op
"deai tegenstand, dien de gezellen bij cL
patroons ontmoeten, waar zij ijveren voor
loonsveihooging of duurte-toeslag. Daar
willeji de meeste patroons niet aan ook in
Leiden niet, hoewel dc zaken over 't alge
meen ook in cbn oorlogstijd goed floree-
ren. Enkele patroons gaven oen goed
voorbeeld. Laten do gezellen trachten ook
andoren er toe te bewegen dit voorbeeld té
volgen. De nood nijpt» in vele gezinnen der
gazellen. Mot een kradhtigen oproep tot
aansluiting en een protest tegen van ze
kere tijcle gevoerd oritiek tegen de herden
king van het 10-jarig bestaan van het Ned.
Vakverbond, besloot spr. zijn toegejuich
te rede.
Eenigo leden van het Mandoline-Ensem
ble 1'Esbudiantina'voerden op verdieu-
sboliike wijze een aantal nummers uit, die
.w-erden afgewisseld door pianomuziek cn
voordrachten der leden.
Men bleef zoo langen -tijd vrooli jR en ge
zellig bijeen, zxx>dlolt de voorzitter kon con
stateer en, dat de avond goed was ge
weest.
Armenraad.
Een vrii talrijk gehoor was opgekomen
naar de Nutszaal. om de lezing bij te wonen
van dr. H. J. M. Boonacker, arts alhier,
lid van het Dagelijksch Bestuur van den
Armenraad, op verzoek van dien Raad to
houden.
Spreker had als Onderwerp gekozen: „Ge
neeskundige Armverzorrring voorheen en-
thans". Spreker zal tracht n in hoofdzaak
weer te geven de geleidelijke ontwikkeling
der geneeskundige armenzorg van af de
middeleeuwen tot heden en ten s'o'te. aan
geven, hoe hg zich de eïsehen denkt, waar
aan de geneeskundige armenzorg heden t°n
dage zou moet?n kunnen bean'woorden. Deze
vormt een belangrijk onderdeel van dc ar
menzorg in het algemeen. De zieke arme
vooral heeft altgd tot ons gemoed gespro
ken. Denken wij slechts aan de gelijkenis
van den bannhartigen Samaritaan; aan de
werken van de H. Elisabetn en van Frans
v. Assisi De Staat heeft altgd anders ge
staan tegenover de werken van barmhar-1
tigheid Ma het Christendom. De Staat han
delt, ook nu nog, in het belang der maat-
schappelijke orde; het Christendom handelt
uit naastenliefde. Hoe is nu vroeger do
geneeskundige armenzorg tijdens de middel
eeuwen geweest? Door de slechte-economi
sche toestanden, door oorlogen, hongersnood,
en besmettelyke volksziekten, was het aan
tal armen en zieken ontzettend, en noch de
particuliere, noch de kerkelgke armenzorg
waren in staat, aan dien steeds toenemenden
stroom weerstand te bieden.
Want mon had langzamerhand niet al
leen te doen met armen em zieke armen,
maar scharen leegloopers en vagebonden
sloten zich bg die groepen aan. Het geheel-
werd een ernstig gevaar voor de maatschap
pelijke ontwikkeling. Op het'platte ia 11 d was
men bovendien vaak van zijn leven niet ze
ker. In Leiden telde men in 1495 op 6(300
menschen 1600 bedeelden. De behoefte en
noód2akeIgkheid van samenwerking van arm-
veriorgende lichamen werd ook toen reeds
- merkbaar, en 200 zien wij in Leiden het z.j*.
Ypersche stelsel, waarbij een "commissie, uit
de Vroedschap zich belast met de inzame
ling en uitdeeling der liefdegaven, voor lief
dadigheids-instellingen samen bgeengebracht.
Onder die.instellingen van We.dadighoid van
vroeger dagen treden vooral op den voofr
grond de z.g. Gasthuizen. Het Gasthuis ui(
die dagen was bij uitstek het centrum van
Geneeskundige armenzorg. Het eerste en lan
gen tijd het cenigste Gasthuis te Leiden, was
het van 1276 dateerende Gatrynen-Gasthuis,
op de Breestraat, da&r, waar thans
de Waalsch-Bervermde Kerk s ait Aanvan
kelijk een soort toevlucht voor zwervers
en onbehuisden, werd dit later ook een huii
voor verzorging van zieken. Daar kon men
r,ok zijn onderhoud halen. De abdij te Rijns-
burg onderhield op deze wijze driemaal pel
week, een- paar duizend dier lieden. Door
groote kapitaalschenkingen, legaten, en gif
ten in natura, konden deze inrichtingen in
stand worden gehouden.
Speciale slailsdokters komen in 1481 al
voor, on hoort men ook van pestmeé^ers,
en stads-chirurgijns. Besmettelyke rieken
werden gescheiden; zoo ontstonden bgzon-
dere Gasthuizen; zoo lezen wij van het Co- -
cil ia-Gasthuis, van het klooster Lopsen, waar
besmettelijke" zieken werden ondergebracht;
van het Eiisabeths-Gasthuis. waar arme zieke
vrouwen werden verpleegd. In enke!« 'Gast
huizen kon men zich voor het leven inkop
pen. Zij, die dit dedeD, waren de z.g. „pro
veniers". Buiten de Witte Poort had men een
leprozenhuis, waar de lepra-lijders, als ztj
zich na buiten verplaatsten. door_ slaan
niet de Kiap hun komst aanduiden. Verder,
ker/den wij hier te Lelden het z.gr PestK
huis. later Militaire gevangenis, thans Rijks
werkinrichting voor de vrouwen en opvoe
dingsgesticht voor Jongens bij den Morsch-
singel. Huiszittende armen, waren zij, die
thuis verpleegd werden.
Daarvoor waren stalslokters, vroodmees-
fcers enz. aangesteld, die werkten volgens
een bepaalde stedelijke instructie.
Tijdens onze Gouden Eeuw kon naast de
grooto welvaart, een opbloei der Genees
kundige "Wetenschap geconstateerd worden.
Zoo studeerden er hier te Leiden 5ian het
einde der 17de eeuw bijna 1500 studenten
in de medicgnen.
De zieke armen bleven niet onverzorgd
achter. Zoo lezen wij, dat in 1614 in het
Cecilia-Gasthuis 84 bedden zijn; in het Pest
huis: 6 ziekenzalen en 214 bodden. Voor
die tijden belangrijke getallen. In 1779 werd
van gemeentewege reeds f56.000 's jaars
voor geneeskundige armenzorg uitgegeven.
Toch was de toestand van de geneeskundige
inrichtingen in 1848 nog zóó weinig beant
woordend aan de bescheiden medische
eischen, dat in 1848 eenige hoogleeraren
en doctoren daarover een rapport zonden
aan den Gemeenteraad. Zóó slechts was de
toestand, dat het voorgekomen is, dat een
patiënt, die op den zolder verpleegd werd,
de voeten afvroren.
Do roep, die van de Gasthuizen uitging,
was dan ook zeer slecht Er moest iets ge
daan worden om den toestand to verbete
ren. Er moesten speciale ziekenhuizen wor
den gebouwd, en eenig systeem bij opname
of weigering van patiënten. Een groote rol
van verpleging van armlastige zieken te
Leiden heeft altgd gehad het Ziekenhuis der
Rijks-Univerrit it. vroeger geheeten het No-
soconium Academicum.-In 1828 bestond er
reeds een contract tusschen Gemeente en
deze inrichting, betreffende de opname van
arme zieken. In hoofdzaak is dez? regeling
gebleven, met een wijziging in 1900. Deze
regeling hebben wg thans nog, die echter
niet voldoet. Wel zegt het contract, dat
het Academisch Ziekenhuis alle on- en min
vermogende patiënten moet opnemen, en
betaalt de gemeente daarvoor slechts 75
cents per dag (in vergelijking met groote
steden heel weinig, waar van f 1.50 tot
f 2.50 betaald wordt) en heeft zij zich dus
nooit bezorgd te maken over gebrek aan
plaatsruimte, aangezien dat de zorg is van