^gezonden.
Nederland en tie Oorlog.
de is toe te kennen dan m een onbe-
eedigde.
Voorts betoogt spr., dat de moeilijkhe
den ten aanzien der eedskwestie niet zijn
veroorzaakt door geloovigen, die gemoeds
bezwaren hebben togen den eed, doch wel
door de atheïsten, door hen, die beslist
ongeloovig zijn Men had geen waarborgen
om aan hun verklaringen dezelfde waar
de toe te kennen als aan onder eede af
gelegde verklaringen. De v ijstelling der
Doopsgezinden berust op den objectieven
grond te behooren tot een bepaald kerk
genootschap. Nu wil men evenwel verder
gaan en ook vrijstelling van de eedsver
plichting verleenen op den subjectieven
grond \an gemoedsbezwarenal blijkt dan
ook uit het ontwerp, dat de Regeering in
den eed grooter waarborg ziet voor do
waarheid dan in de verklaring f bevesti
ging. Niettegenstaande -lit laatste wordt
door de verdere bepalingen van het arti
kel de deur wijd, veel te wijd, opengezet
voor verklaringen, welke de Regeering
van minder waarde acht. Daarom is er
inconsequentie tusschen do algemeene be
paling van het voorstel en de uitwerking
d&ftrvan, waarbij de noodzakelijkheid van
den eed .wordt losgelaten; een inconse
quentie, welke, als de auti-*eedsbeweging
toeneemt, gevaarlijk kan worden voor de
rechtszekerheid. Daarom moet de Regee
ring het niet aan het volk overlaten voor
het behoud van den noodzakelijk geacliton
waarborg to zorgen, doch zelf aan haar be
ginsel vasthouden.
Wat- zijn, vraagt spr. verder, de ge
moedsbezwaren, op. grond waarvan het ont
werp vrijstelling van de eedsverplichting
wil verleenen? Moet men, als men to veel
rekening houdt met individueele verklarin
gen omtrent gemoedsbezwaren, ook niet
komen tot het disculpeeren van bijv. dienst
weigeraars? Wel mag -de Staat nooit
iemand verplichten tegen zijn g w .ten te
handelendoch hij heeft ook het- recht
normen vast te stellen, waarvan hij de
naleving noodig acht en moet dan onder
zoeken of bezwaren daartegen ware of val-
sche gewetensbezwaren zijn.
Als men spr. vraagt- wat hij dan wel
wil, antwoordt hij, dat hij de eedsverplich
ting wil behouden (evenals het ontwerp)
met de tot dusver gekiende vrijstelling
van hen, wier godsdienst de eedsaflegging
verbiedt,, on daarenboven de bepaling, dat
de atheïsten, als die er inderdaad zijn, niet
tot den eed kunnen worden toegelaten,
omdat dit toch geen practise!, effect zou
hebben en bovendien oneerbiedig zou zijn.
Waarbij evenwel telkens zou moeten wor
den gewezen op het niet toelaatbare van
den atheïsteneed, ton-einde het verschrik
kelijke van 't atheïsme, ook voor de maat
schappij, te doen uitkomen. Den ambts
eed wil spr. handhaven voor hen, die geen
andere autoriteiten boven zich hebben.
Spr. verklaart ton slotte togen het ont
werp te zullen stemmen, omdat hij niet
wil medewerken tot het gevidelijk doen
verdwijnen van den eed.
De heer GERHARD verdedigt het ont
werp. Hij betoogt, dat het eev groote te
gemoetkoming is aan de rechterzijde. De
regeling tooh zal slechts tijdelijk zijn. Met
1 Januari 1919 zal automatisch dc tegen
woordige noodtoestand weer intreden.
Spr. ontkent, dat het ontwerp een te
gemoetkoming zóu zijn aan hen, die God
uit het openbare leven willen bannen. De
tegemoetkoming ligt ook niet in de toe
lichting. De Regeering stelt zich op het
standpunthoe krijgen we de grootste
waarborgen voor de waarheid
Eedsdwang tegenover atheïsten acht spr.
onzin. Geloof is niet aan te brengen door
een gebaar en een formule.
Eed'sdwang moet worden prijsgegeven,
nu de inzichten veranderen. Het ontwerp
is een symptoom \mn de historische ont
wikkeling der samenleving.
Spr. protesteert tegen de verklaring van
den heer Yan Wijnbergen, dat het
atheïsme een gevaar zou zijn voor de orde
en de regelmaat in het- land. Niemand mag
veroordeeld worden om hetgeen hij denkt.
En het- is de vraag wie gevaarlijker is voor
de ontwikkeling van het land, de heer
Van Wijnbergen of de door dezen gesmade
atheïsten, die hij wil beschouwen als gees-
dwingen, hoewel zij niet kon dulden, dat
anderen, dien opmerkten. In haar smart,
over haar 6chcading van Violette ontweek
zij haar tegenwoordigheid, als wilde zij den
tijd van afscheid zooveel mogelijk bekor
ten.
Maar eindelijk vraa tooh het oogenblik
daar. Theodora zat geheel gereed voor haar
a/freize met haar peetdochter op haar
schoot-, en zag beurtelings Violette en het
kind aan, zonder een woord te spreken.
Daarop zag zij de kamer, die het tooneel
van zulk e-en geheel e omkeering in haar
gemoed geweest was, eens rond, en sprak
ten laatste, doch op een geheel andere
wijze dan Violette verwacht had:
„Ik zal beproeven om a-lies te verduren,
Violette, maar a-ls ik het niet kan volhou
den, als gij van mij hoort-, dat ik dingen
doe, die gij moet afkeuren, zult gij mij
dan niet laten a-aren, en ton minste mij be
klagen?"
Uit hetgeen Lord Martin-dal e haar mede
gedeeld had, begreep Violette -wat zij be
doelde. „Ach, beste Theodora Gij zult
niets doen, wat gij weet, dat verkeerd ie."
„Weet gij don wat iik bedoel?"
„Ik geloof van ja."
„En zou u dat niet geweldig hinderen?"
„Neen, want gij zult hot niet doen aio
er nog iets is overgebleven van van de
vroegere liefde."
„Gij zijt een goed vrouwtje", zei Theo
dora, haar best- doende om te lachen, ,,eu
bijna zoo onschuldig als uw dochter. Gij zult
haar veel verdriet besparen, al3 gij haa-r
in haar jeugd in bedwang houdt."
Toen volgde er een pauze, terwijl Theo
dora meende het rijtuig te hooren.
„Zult gij het mij dan arcrgOATeu, indien ik
hem aanneem?"
tolijk blinden, die de waarheid niet- kun
nen zeggen.
Spr. zal zich bij het ontwerp neerleggen,
ofschoon het hem eigenlijk niet ver genoeg
gaat.
De beraadslaging wordt verdaag tot
V rijdag half twaalf.
Kwestie tusschen üaiseigeuaar en
Hoarders.
Mijnheer de Redacteur.
Ve'fZoeke beleefd opneming van- onder
staande regelen, ton einde „Een Belang
stellende" over een kwestie tussclicn Huis
eigenaar en Huurders van antwoord to die
nen, aangezien Belangstellende maar één
partij gehoord heeft-, n.l. die der Huur-
tJers. Belangstellende, heb gaat hier met
over briefjes en kennisgevingen, door mij
geteekend voor de Maatschappij tot Exploi
tatie van Onroerendo Goederen in Noder-
lanu, waarvan ia hier in Leiden cte verant
woordelijke persoon ben, maar over huur
prijzen, welke ik om de volgende redenen
genoodzaakt ivaa te ve-rhoogen.
Belangstellende, ook hieraan is de mobili
satie voor een deel de schuld, want daar
door hebben wij veriioogde grond- en andere
lasten gekregen, welke natuurlijk door ons
betaald moeten worden.
W ij kunnen den ontvanger met- geen kluit
je in 't riet sturen, zooals de huurders ge
woonlijk on ook nu weer ons doen, met het
gezegde: „Dat betalen avo niet-."
Belangstellende, ook wildo ik U nog mee-
deelen, dat do exploitatiekosten der huizen
do laatste jaren zoo verbazend veel liooger
zijn geworden, n.l. Hypotheekrenten, de
materialen, en loonen van metselaars, tim
merlieden', loodgieters, enz., dat een huur-
opslag werkelijk gewettigd is, maar dat
daar gdaten. -
Aangezien U, Belangstellende, zelf waar
schijnlijk geen huiseigenaar bent-, ja, zelfs
een geheel buitenstaander en totaal geen
verstand van huisexploitatie hebt, nog min
der van de slimme trucs van sommige huur
ders om den huiseigenaar er ih te laten
loopen, kunt U er niet over oordeelen. Maar
nu ter zake, de kwestie tussohen mij en de
huurders is deze:
In December 1915 deelde ik aan
al mijn huurders mee, dat ik om gezegde
redenen genoodzaakt was, den huurprijs
van mijn huizen te verhoogen wat sommige
huiseigenaren reeds hadden gedaan en
wat andoren ook zouden doenmaar ik stel
de hun de keus om gedurende 1 9 1 6 te blij
ven wonen voor denzclfden prijs als zij de
week, betaalbaar op 3 Januari 19 16, vol
deden. Tot dusver hadden zij altijd de eer
ste week in oen nieuAvjaar als een nieuw
jaarsgeschenk van mij ontvangen.
Hierop hebben verscliiliendo van mijn
huurders een komplot gevormd, om deze
week volstrekt niet te betalen. Do meesten
hebben zich teruggetrokken en in den loop
der week betaald. Ten laatste bleven over
4 huurders, die niet wenachten te betalen,
wicn ik toen meedeelde, dat de huur van
hun huis verhoogd werd, met 20 cents per
week, ingaande lOJanuari 1916.
Den lOden Januari vervoegde ik mij per
soonlijk bij deze, n.l. bij Le Noble, Ooster
straat 41, wc-lko nog een oude huurschuld
a*an het vorige jaar te voldoon had vaai
11.38, om huishuur, deze wenschte geheel
niets to betalen.
Daarna, kwam H bij H. Dorst, agent van
politic, Oosterstraat 6a, die met do Nieuw-
jaarswensch mee op 10 Januari 2 weken k
f 2.50 of 1 week a 2.70 to betalen had. Deze
wenschte alleen 2.50 te betalen, wat ik niet
accepteerde.
Toen bij P. de Loof, agent van politie,
Oosterstraat 8a, die evenveel ais H. Dorst
te betalen haddeze wilde wel betalen als de
anderen het ook deden. Hierna bij W. Zwa
nenburg, Oosterstraat 12a-, schuldig oude
schuld op 1 Januari 1916 per resto 30.iS0.
Deze wilde ook ge-hcel niets betalen en
gaf ten antwoord: „De politie betaalt ook
niet en die zal het wel weten.-'
Nu, Mijnheer de B clangs tellende, wat
moest ik toen doen, deze mensehen maar stil
doorlaten wone«n of langs gerechtelijken
weg trachten mijn geld te krijgen? Gaarne
zie ik hierop uw antwoord te gemoet, maar
met vollen naam en adres onderteekend.
„Ja, want dian w-oet ik, dat alios in orde
ie. He vertrouw u volkomen".
„Kunt gij mij nietc zeggen om mij te
troosten?"
Violette bracht het kruisje van Helena
te voorschijn, en zeade „Heb geduld. Hoo
zwaarder onze beproeving is, hoe meer wij
onn moeten inspannen om ons brui3 gewil
lig te dragon."
Theodora stak de hand or naar uit. „He
hoop toch, dat ik wat verbeterd ben", zei zij
toen zij 't kruisje met 'n droevigen glimlach
teruggaf. „Het wekt tbano nieb die booze,
afgunstige gewaarwordingen in mij op, als
toen ik voor het eerst vernam, dat het in
uw bezit wae."
Zij werden gestoord. Lord Martindale
kwam do trap op nog één vurige omhel
zing... en zij vrm vertrokken.
En Violette, die zich afgemat gevooldo,
ondervond nu hoe treurig het wao, in Lon
den alleen achter te blijven.
Er was niets tegen to doen dan zioh we
der zoo dwaas aan te stellen als in vroego-
ren tijd, namelijk op de oofa- te gaan liggon
en zioh in slaap te schreien.
HOOFDSTUK XXI.
„Zoo, on gij zegt-, dat Miss Martindale uit
de stad is F'
„Ja, Violette schrijft mij, dat de familie
een paar dagen te Londen is geweest, en
dat zij allen verleden Donderdag vertrok
ken zijn om een reisje op het vasteland tc
gaan maken.
„Zeg dan aan Annette, dat zij zich ge
reed moot maken om Maandag met mij mede
te gaan. Wij zullen dap'eens zien of het de
schuld is van die jonge, dame, dan wel of
mevrouw Martin dale zelve het hart heeft
Daarna heb ik heb den deurwaarder, den
heer 's Gravendijk in handen gegoven voor
verdero uitvoering. Dio heeft de huurders
aangemaand tob betaling, maar aangezien
nieb eon der huurders noch bij mij noch bij
den heer 's Gravendijk ter schikking ia ge
komen, is later, langs wettelijken weg, de
huur opgezegd en nog later, toen de termijn
van opzegging verstreken was, en nog nie
mand der huurders bij mij of den heer
's Gravendijk geweest was en ook niet de
huizen ontruimd hadden, zijn we tob dag
vaarding overgegaan.
Dit-, mijnheer de Belangstellende, is de
geheel© kwestie tusschen verhuurders en
huurders. Weet u iet-s beter, wat ik had
moeten doen, toen betalen geweigerd werd,
dan houd ik me voor Uw raad aanbevolen.
Wensoht u nog méér inlichtingen in deze
zaak, dezo staan U ten allen tijde ten dien
ste.
U, mijnheer de Redacteur, dankende voor
do verleende plaatsruimte verblijf ik
Hoogachtend,
Üdw.,
B. L. GRUPSTRA.
KUNST, LETTEREN. ENZ.
Wagncr-Voorstellingen door
het Stadtheater Elbcrfcld, tc Rotterdam.
Gisteravond bleek de „Lohengrin"-op
voering door hot Ekberfclder Stadtheater
in den Grooten Schouwburg te Rotterdam
opnieuw een succes voor den intendant,
Arthur von G er lach. Wat men ook van
Wagner's werk in den loop des tijdis kwaads
gezegd heeft, imponeeren blijft het, voor
al wanneer het ten tooneele wordt ge
bracht door 'lamjste/naajTs van talent, uitko
mend «tegen een achtergrond -die artistiek
zoo talentrvol in e-lkaar is gezet, als men
van de Elberfelderis gewoon is. Wagner
blijft voorshands neg do groote betoove-
roar van het publiek, mits het „Lohen
grin's" advies aan Elza opvolgt en zdoh
houdt aan. 't „nie solist du mich bef ragen".
In den thoaterkoning van Bayreutih moet
meai geLooven. Dan doet het geloof als van
ouds wonderen, diat bewees de niet-fedl-
looze maar van kwaliteit zeer te waardee-
ren „Lohengrin"-opvoering.
Eduard Verltade e.n
dc Subsidie aan de Fransobe Opera.
Aan den gemeenteraad van 's-Graven-
liago heeft de heer Eduard Verkade, direc
teur van het tooneelgezelschap „Die Ha-
ghespelera" te s-Gravenhage, een requeeb
gerijdut, dbar dezer dagen dn den raad
zal worden behandeld de verlenging der
subsidie van de Franscho Opera.
Hoewel de redenen eerbiedigend, die tot
dusdanige subsidie hebben geleid, meent
Verkade, dat er toch rekening dient ge
houden te worden met de omstandigheden
dat ruim drie jaren geledien, dus vóór de
plannen bekend wanen van het opnieuw
bespeelbaar maken der Kon. Schouwburg,
door adressantgesticht werd het theater
aan de He-eTengrooht, waarin het gesel
schap „Die Haghespelers" sedert dien do
ge! ijks is opgetreden; met deze stichting
werd toen ter tijd voorzien in de toen zeer
sterk gevoelde behoefte aan een Haagsdh
theater en Haagsch Tooneelgezelschap,
dat de heropening van den Kon. Schouw
burg een tegenslag voor den adressant
beteekende, terwijl de voordeelen daar
aan verbonden uirtteluitend ten goede kwa
men vam dén buiten/landscheai exploitant
van cTe Fra-nsche Opera, dat het gezel
schap verleden jaar en dit jaar mede den
Kon. Schouwburg bespeelt, door elkaar
gerekend daovan geen voordeel' heeft, waar
die recettes blijken gemiddeld zelden meer
te bedragen dan de aan den heer Roosen
te betalen huur, reclame- en de zéér hooge
tliansporhkosten van decoratief en meubi
lair aangezien in den Kon. Schouwburg
vrijwel niets aon/weeig is voor teoneelvoor-
stellingen, dat de sinds Juli 1915 ingevoer
de Stedelijke belasting op Publieke Ver
makelijkheden mede is veroorzaakt door d!e
verbouwing van den Kon. Schouwburg, in
hot theater Verkade onmogelijk in zijn ge
heel op liet publiek kon worden verhaald,,
gelijk in andere theaters met lagere en-
tree's teiwijl de entree's van het theater
Verkade door het beperkt aantal zitplaat
sen niet lager kunnen worden gestelcf, zoo
dat die ingevoerde belasting voor adressant
om zich airs te geven tegen haar valor en
haar zuster."
„Dat arme lieve kind!" zuchtte de goede,
door zorgen neergedrukte moeder. „Ik ver
lang zoo om van haar te hooren, maar mag
ik niot vooruit schrijven? Ik zou niet gaarne
hebben, dat het goedo kind in ongelegon-
heid kwam."
„Volstrekt niet schrijven, andere krijgon
wij weer een briefje, dat zij ons niot kan af
wachten, omdat er andere logés zijn. Ui zal
Annette medenemen, en wil nu eens uit mijn
eigen oogen zien. Martindale zal haar toch
niet in het gezicht durven zeggen, dat hij
haar verbiedt, om haar eigen zuster een
poosje bij zich te hebben, tc meer,"wanneer
die er eenmaal is."
„Ik hoop maar, dat hij goed voor haar
is!" zei mevrouw Moss. „Ik ben zoo verlan
gend te weten of zij wel geheel hersteld is,
en zij zorgt zoo weinig voor zichzClvo. Zij
zal A7el blijde zijn, dat zij ha-ar zuster eens
ziet, en toch, ik vind er iets onpleirierigs
in, zich op te dringen,"
„Bemoei u daar nu maar niet mede,"
duwde de zaakwaarnemer haar toe, op een
t-oon, die geheel in overeenstemming was
met zijn scherpe gelaatstrekken„zorg gij
maar. dat Annette gereed is. Daar het ons
gelukt is om Violette zulk een goede partij
te laten doen, is zij ook verplicht haar zus
ters a'oort te helpenen voor Annette is
zulk een uitstapje juist geschikt."
Do toegevende mevrouw Moed had rioli
nog nooit tegen de beslissing van haar echt
genoot durven verzetten en had er ook
thans den moed niet toodaarbij kwam,
dat zij in stilte reeds zooveel angst had uit
gestaan over het lot van haar dochter, dat
zij zich nu -verblijdde in het vooruitzicht ein
delijk eons v£n een geloofwaardige zijde
ongeveer f 8000 minder inkomsten betee-
kent, aannemende, dlat de opkomst van het
publiek hetzelfde is gebleven, ondanks de
gedeeltelijke prijsvertbooging, dat ond'er al
deze omstandigheden het handhaven eener
groote subsidie aan de Franscho Opera,
terwijl geen directie van een Hollanudsoh
fboneetgezelscliap ook maan den gering
ste n financd'eelen steun van t gemeentewege
geniet, hem voorkomt werkelijk een onbil
lijkheid tegenover zijn sedert 3 jaren in-
ind-erdaad te 's-Gravenhage gevestigde on
derneming „Die Hagheopelers" te zijn.
De „Maasdijk".
Het Nederlandsche stoomschip „Maasdijk",
dat 29 Januari op reis van Rotterdam naar
Portland (Maine) door een mijn ernstig werd
beschadigd en daarna op strand werd gezet,
is, naar de „N. R. Ct" meldt, volgens een
te Rotterdam ontvangen telegram a!s geheel
verloren te beschouwen. Berging is onmo-
gelflk.
Een Hollandsen hospitaal te Parijs.
Een lezer van het „Hbld." schrijft uit Pa
rijs:
iioovoel nieuws op allerlei gebied de te
genwoordige oorlog ook te aanschouAven ge
ve iets is er, dat hij gemeen heeft met de
oorlogen van alle tijdende toewijding en
zelfopoffering van hen, die onbekend zijn en
niets doen om zich aan tijdgenoot en en nage
slacht te doen kennen.
Daaraan dacht ik, toen ik onlangs het
„Höpital Auxiliarië No. 77" bezocht. Deze
„ambulance" is onder patronaat van de
„Société de Secours aux ble&sés militaries",
gevestigd in den linkervleugel van het in de
Avenue Parmentier gelegen klooster der
Zusters van St. Vincent de Paul.
Zij is in September 1914 gesticht en wordt
sindsdien onderhouden door de uit Utrecht
afkomstige, doch sinds jaren te parijs als
anmqua-ires gevestigde Gebroeders Hambur
ger.
Op gevaar af van hun bescheidenheid ge
weld aan te cfcoem, acht ik het Billijk dat men
althans in het vaderland er van op de hoog
te zij op welke wijze onze landgenooten in
den Vreemde weldoen.
Enkele gegevens mogen strekken om een
denkbeeld te geven van den omvang der
Btiohting. In het hospitaal bevinden zich zes
tig, over drie zalen verdeolde, bedden, die
tot heden bijna voortdurend bezet waren.
Er zijn operatie- en verbandzalon met apo
theek benevens een radiografie-inrichting
met repóragetoestellen. De geneeskundige
dienst is opgedragen aan de dokters St.
Cène en Deschamps, terwijl de heer Heripan
Hamburger, de jongste der gebroeders, het
bestuur van oeconoma-at en huishouding op
zich genomen heeft.
Een vrouw, eveneens van Hollandschen
bloede, de uit Amsterdam afkomstige, maar
zich reeds geruimen tijd te Parijs aan de zie
kenverpleging wijdende Zuster Frangoise, is
heü die als infirmière major haar Wakend
oog laat gaan over do operatiezaal. Dat is
genoeg om te doen beseffen dat overal Hol-
landsche properheid heerscht.
Tusschen de verschillende elementenbe
stuurders, verplegers en zieken (uit den
aard der zaak uiteenloopende wat beginse
len, richting en stand betreft), kan steeds
een harmonie en wederzijdsche hulpvaardig
heid geconstateerd ivorden, welke iets hui
selijks en intiems aan dit verblijf der smarto
geven en er het lijden helpen verzachten.
Van de vaak zwaar gewonden, die er in
de zestien maanden van het bestaan der in
stelling tot nu verpleegd werden, zijn slechts
zeer enkele (percentsgewijze een miniem cij
fer) bezweken. Voorwaar een groote voldoe
ning voor de stichters, die er prijs op stel
den zonder eenige hulp van vreemden de
kosten (deze kunnen op 6 francs 50 per dag
en per zieke geschat worden) te dragen en
die in den aanvang het aanbod der Fran-
sche Regeering van een subsidie van 2 francs
per dag en per zieke afgeslagen hebben! m°t
verzoek deze gelden te bestemmen tot we-
deropvoeding van twee in den oorlog ver
minkte soldaten. Het op die wijze gekweekt
kapitaal bedraagt thans reeda meer dan
40.000 frs.
Geen opschrift, geen reolame, geen ver
melding zelfs in bladen wijst, bij deze instel
ling, het publiek er op dat het Hollandera
eenige bericht van haar to zullen krijgen,
want Violette's brieven bevatten pieestal
slechts uitweidingen over haar kinderen.
Dat men niot wist wat men eigenlijk van
Violette denken moert, ga? aanleiding tot
een aanhoudend gehaspel bij de familie
Mosode gevoelens waren to haren aanzien
zeer verdeeldsommigen hielden het er
voor, dat zij oen grooto dame was, te
grootseh om haar familie to willen kennen;
andoren weder, dat zij niet vrij was om te
doen, wat zij wilde, omdat zij onder de plak
zat. van Miss Martindale, terwijl haar echt
genoot haar verwaarloosde. Alduo werd
Annotto. cüo getreurd en gelnvijnd had,
toen zij haar, dio zij aio oon tweelingzuster
liofhad, had moeten missen, als het ware op
verkenning uitgezonden; en het ging niet
zonder vreezen en bovon van haar kant,
daar zij een gehoimzinnigo vreoo voor ka
pitein Martindale voelde, ofschoon toch zijn
vriendelijke omgang en goedhartig humeur
haar daartoe geen aanleiding hadden kun
nen geven. En zoo werd haar eerste brief uit
Londen geschreven en ontvangen, ah ware
zij uitbegaan om een nieuw land tc ont
dekken.
„Cadogan-Place, 19 Augustus.
„Wel, liefste mama, daar zit ik nu te
schrijven bij Violette aan huis. Ja, zij is nog
dezelfde lieve Violette, ons eigen dierbaar
bloempje, niemand mag er anders over
denken zij is geen zier veranderd, behal-
I ve dat zij vreeselijk bleek en magor is ge
worden doch zij zegt, dat zij wèl is, en dat,
als ik haar gezien had, toen Johnnie vijf
weken oud was, ik zou moeten bekennen,
dat zij or vrij wat beter uitziet. Doch Ma-
thilde zal zeggen, dat ik geen ordentelijken
brief kan schrijvöndaarom wil ik nu ge
regeld voortgaan.
zijn, die hier praotisch, belangeloos, opoffe-
rond Avekloen. Reden te meer cïat men in
hun vaderland aan de Gebroeders Hams
burger de eer geve, die hun toekomt, doch
dio zij stellig niet gezocht hebben.
Dc gedeserteerde geïnterneerd® Deserteurs,
Gisteren is voortgozet de 4 dezer ge
schorste z;tak tegen do Duitsche militairen
A Ch. M. K. en J. M., geïnterneerd te Ber-,
gen, die-beschuldigd worden zioh, in strijd
met do door hen afgelegde belofte, uit het
interneeringskamp te hebben verwijderd en
zich naar Amsterdam te heboen begeven.
In do vorige zitting hebben* beide be
klaagden verklaard dat de le luitenant De
Groot hun had gezegu, dat wanneer zij zicb'
opgaven al deserteur van het Duitsche le^
ger, Avat zij in werkelijkheid ook zijn, zij
zouden av orden vrijgelaten.
De luitenant De Groot thans ale getuige
gehoord ontkende zulks ooit gezegd te heb
ben.
Bekl. hielden echter vol, dat zulks wèl hef
geval was.
Na terugkomst uit de raadkamer weigerde
do krijgsraad de invrijheidstelling van
bekl. en veroordeelde hen tot 2 maanden
militaiVe gevangenisstrai in te gaan IS Jan.
„Duurzame Vrede".
De internationale „Centrale ,0rga;.isati,e
voor een Duurzamon Vrede", waarvan de
„Nederlandsche Anti-Oorlog-Raad" het bu
reau is, krijgt steeds meer aanraking met
vooraanstaande personen in de verschillende'
lahden, zooAvel in de oorlogvoerende laiideh
aan beide zijden, als in de neutrale landen.
De Internationale Raad, welke aan het
hoofd staat van deze organisatie, bestaat
thans uit 190 personen, van zeer verschil
lende richting, uit 32 verschillende landend
Behalve de bestuursleden van den N.
0. R. hebben thans de volgende personen!
zich bereid verklaard voor Nederland ipi
dez9n Raad zitting te nemen mevr. H. va$
Biema-Htjmans (presidente van den Natiok
nalen VrouAvenraad van Nederland); mr. HL
Goeman Borgesius; jhr. mr. A. P. C. van!
Karnebeek, minister van Staat (.'id van hef
Hof van Arbitrage); H. H. van Kol (Ne<jC
vertegenAvoordiger in het Internationaal So
cialisten-Bureau); dr. A. Kuyper, minister
van Btaat; mr. B. 0. J. Loder (bestuurslid!
van de „International Law Association); mr.
J. A. Loeif; prof. mr. J. de Louter (lidl
A'an het Instituut do Droit International):
jhr. mr. A. F. de Savomin Lohman, mi
nister van Staat (lid van het Hof van Ar
bitrage); mr. M. Tydeman (lid van het Ui&
A'oerend Comité van de Interparlementaire
Unie).
Smokkelarij.
Nu de in Twente aanwezige militairen!
zöo langzamerhand de grensbewoners en!
vooral de smokkelaars loeren kennén, begip-:
nen sommigen hunner hand- en spandien
sten t£ verleenen niet alleen, doch helpen
enkelen hard mee, om de smokkelaars in be
houden haven te brengen, te zorgen, dat zo
niet in handen vallen van de zoo gevreesde!
rijksambtenaren.
Toch gelukte het dezen laatsten af en Uk\
deze minderwaardige elementen, te geljjk
met hun beschermelingen te snappen. Zoo
gisternacht twee ïnilitairen, van wie de een
den smokkelaarsstoet opende en de andere;
den trein sloot.
Op de piaals Avaar de aanhouding ge
schiedde werd naderhand een porteinonnaiö
met ir.uim1 f30 gevonden. Een politiehond
wees tot viermaal toe een der soldaten als
eigenaar daarvan aan.
Dat het smokkelen speciaal in de omgev
ving van Enschedé den laaisteu tijd Ween
sterk toeneemt, blijkt niet alleen uit de tal-:
rijke aanhoudingen (hoofdzakelijk door ae;
rijksambtenaren), doch ook uiteen mededeé-
ling, door den burgemeester yan Enschedé
in de raadszitting gedaan, toei/Jfcn der,
raadsleden aandrong op het al om ^beschik
baar stellen van het goedkoope regeeringsi-
vet.
De burgemeester kon geen 'toezegging
doen het hiervoor ingevoerde kaaften-stel-
sel op te heffen, omdat het gebleken wa£,
dat, niettegenstaande dezen maatregel, ia
enkele gevallen het vet niet voor éigen ge*
bruik werd aangewend, doch getracht werd
dit ovey de grens te voeren. De contrólé
op de distributie van dit vet moet to®
„Wij logeerden bij oom ChisiöÖel, oil nar
dal! wij aldaar vroegtijdig ontbeten haddén',;
begaven Avij ons naar haar toe. He knecht
meende, daï zgn mevrouw voor niemand .tp
spreken was, doch toen hij vernam, w|e
v/ij waren, liet hg ons ïn de voorkamer, en
daar zat Violette geheel alleen aan het ohf-
bijb, want hij ia naar Schotland. Het armé»
liovo kind! Toen zij or.s zag, gaf zij een
flauw en gil, vloog naar mg toe, en viel
mij om den hals, terv/ijl zij schreide
snikte ab op dien dag. toen zij de bruid
was; het Avas mij, of die twee jaren, dljé
er tuszehen lagen, opeens verdwenen waren1.-
Maar ooger.blikkelijk herstelde zij zich, en,1
zeido, dat zij niet zoo dwaas mocht zgh,
doch haar stem trilde nog "van aandoening^
en zg was verlegen en gedwongen, net zöo,-
als zij vroeger, in hot) bijzijn van papg
altijd was.
„Zij zeido, dat zij óns do afwezigheid van
Martindale niet had willen schrijven, omdat
zij ons niet wildo plagen, met het bericht,
dat hij zoo dicht in onzo buurtwas, daar
hjj toch geen tijd had om bij ons aan t?
komen; maar ik vrees, dat zij hot^ veeleer,
nagelaten heeft, omdat zg niet wil wetcp
hoo dikwijls hg haar al loon iaat. Ik bepl
heel blijde, dat w$ gekomen rfjn, nu hij
v.?zl huis is. Zij heeft ons to logeer on ge
vraagd zoolang papa voor znli zaken ïn
Londen moet blgven, en ik hoo dit aange
nomen, maar paps. vindt het gemakkelijker
bg oom Christoffol to logooren. Dat wg
hier niet meer gevraagd Avorden, is haaf.
schuld niot, daar ben ik zeker van; en hafttf
man zal over dat korto bezoek niet verstoor^
zijn, l mrist-'T' dat zou hom heel leclg^
staan. i
(Wórdt VÖrvolgdïi
