N<\ 17165 Donderdag; lO Februari, A°. 1916. @eze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. PSi iscmmer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. DE WATERSNOOD. I42SS.325. leileriand en de öerioy. UIT 0^S LAND. Ingezonden. Gemengd Nieuws. Se EiirepeesÉe Oorlog. LEIDSCH DA&BLAB PRIJS DER ADYERTENTIEN: j ^aD j__0 regels ƒ1.05. Iedere regel meer 0.174. Kleine advertentien vaD 30 woorden 40 Oents contant; elk tiental woorden meer 10 Gents. i Yoot het incasseereD wordt 0.Go berekend. - Bewijsnummer 5 Gents. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 1.30; per week. f 0.09. Buiten Leiden en'waar agenten gevestigd ziju per week. 0.10. 'Franco per post 1-65. Yv y ontvingen heden: Van N. N. £1; gecollecteerd op een ju- bileumfuilje van den heer C. van As, f 0.85; I van L. C. en L. f3. Totaal met gisteren: De Mederïandsche Winkelweek te Leiden. De koopman en winkelier is uit den aard van zijn betrekking cosmopoliet. Het ia nu I het belang van zijn c-liënteele en daardoor I vanzelf in zijn eigen belang, dat aan aller [verlangen op het gebied van zijn branche kan worden voldaan. Hoe goed vaderlan- J der overigens, hoe nationaal voelend ook, I wanneer de klanten buitenlandsch fabrikaat I wcnschen, moet hij ze ook in dat opzicht be vredigen. Niemand zal het dan ook een win- I keiier kwalijk nemen, dat hij zelfs bij voor- Ikcur te koop stelt buitenlandsche waren. IWïl men dat in 'onze winkels in de eerste plaats Nederlandsch fabrikaat wordt uitge- I gestald en verkocht, dan moet daartoe den Istoot uitgaan van het publiek zelf. Zoo is het- dan ook in Leiden gegaan. Naclat in Arnhem, Nijmegen en Haarlem reeds een igoedgeslaagde Nederlandsehe Winkelweek ■was gehouden, kwam een koopkrachtige ftnevTouw namens meerdere .vrouwen aan- Pk/oppen bij het Departement Leiden der F Maatschappij van Nijverheid met het ver- zoek, ook zulk een "winkelweek in onze ge- ucente te houden. Het departementsbe- I stuur overwoog terecht,-dat het nie-t op zijn I weg lag, zooiets te organiseeren. Dat moest van de winkeliers zelf uitgaan. Als men Ihun medewerking niet had, zou er toch niets jN'an komen. Het Departement zou, omdat F het hier ccn middel tot bevordering, der bin- ncnlandsche nijverheid gold, echter het plan I wel door geldelijken steun willen bevorde- ren. Toen werd de winkelstand zelf gepolst cn I onze vooraanstaande .winkeliers toonden be halve zakenmenschen ook nog goede. Ncder- landers te zijn. Zeker, als cr-een drang kwam uit het pu- I bliek om eens te weten, wat Holland op I elk gebied van nijverheid presteert, dan wilden zij. daartoe mede werken 't Geld J kwam er, wan1* behalve bet Dëpartemenr. I Leiden verleende ook het Hoofdbestuur de zer Maatschappij eon subsidie, evenals „Vreemdelingenverkeer", de Vereeniging I van den Handeldrijvendon en Neringdoën- I den Middenstand en de afd. Leiden van de IK.-K. Middenstandsvereen- ,,De Hanze". Lr werd een Commissio van uitvoering ge- I vormd, die ferm de zaken aanpakte en haar 1 plan vond instemming bij den Leidschen I winkelstand. Onder de winkeliers, die er voor in aan- J meriting komen (er vallen er heel wat vol- I gens den aard van hun branche buiten, sla- I gers bijv.) is de deelneming vrij algemeen. J In het geheel is het aantal deelnemende win- kehers niet minder dan 150. Het publiek zal J ze Maandag a.s. herkennen door de strook ui nationale kleuren op hun winkelraam. 1 aan de uitstalling zelf. Want wij mogen wel veronderstellen dat I onzo winkeliers het beste en het mooiste zul- I Jen uitstallen, wat Nederland op elk gebied I levert cn d-at het publiek daarmede vooraf reecis op cl_. hoogte zal worden gebracht. I blut publiek zelf moge ook zijn belangstel- J'ng t-oonen. Kijken w^nlcel na winkel doet I het natuurlijk, maar hot. mag zich oolc ver- der niet onbetuigd laten. Onzo huismoeders staan voor de schoon maak. Als die tot groote vreugde van de mannon weer voorbij zal zijn, wil men toch ucr en daar wat nieuwe spullen. Welnu, I Cr is gedurende de Ncderlanasche winkel- I Week y&n 1421 Februari een mooie gele- Scheid om er >zich van te voorzien. Laat vooral het publiek koopkrachtig en j minder koopkrachtig^ieder naar finanoieele j ra2gkraclit en béhoefte deze winkelweek °0a van zijn kant doen slagen. I *ozamen bevorderen wij daardoor l!if ^ec*erIandsch belang, dat ten slotte ons J ?Uer belang is LEIDEN, 10 FEBRUARI. Het Collegium van h^fc Leidsel Stu- I n^ncorPs is ingevolge hot bepaalde bij I (-1^.01^Pswehten periodiek afgetreden. 1 ticiecl is candidaat gesteld voor prae- I - collcgii de heer C. B. Ph. baron van ifarmxma thoe Siooten. I in-/ *iet Leidseh Comité, dat' gelden t,-. ,',m ?c slachtoffere van den wa- I-I r*s noS ingekomen 50 van de sche Schouwburg-Yereeniging. I 3t7mH(K,lc™ if dcn hccr H. L. Eiolilor, S rioViVi- arVfc ^d'O Regiment Irifamtè- I jarwe^T-'n-f0- idlver?n wegens d'ertig- nnTitaireoi dienst uitgereikt. liet Ned. Yakverbo Door den Leidsdieu Bes'iuurclersbo.id was gisteravond een openbare vergadering be legd in de Graaubeurs ter herdenking van't tienjarig bestaan van het Nederlandsch Vak verbond. De zeer druk bezochte vergadering w^rd geopend met een kort woord van den voorzitter van den L. B. B., don heer Krol, die er tegen protesteerde, dat de militaire autoriteiten het den militairen hadden ver boden, deze vergadering bij te wonen. Als spreker was aangekondigd de heer Heykoop, lid van den gemeenteraad, van Rotterdam. Deze was echter verhinderd, floch in zijn plaats sprak nu de heer Mol, even eens een voorman in de moderne vakbewe ging. Deze schetste de oprichting van het N. V. V. als een evenement in de Nederlandsehe vakbeweging, deelde mede, hoe reusachtig de groei van het Verbond in de eerste 10 jaren van zijn bestaan is geweest. Met 8000 leden begonnen, zijn er thans reeds 100.000 arbeiders in vertegenwoordigd en nog steeds neemt het aantal organisaties, dat zich bij het N.. V. V. aansluit-, toe, zoodat het wel dra al de modern georganiseerde arbeiders omvat. Met een opwekking om het verbond te blij ven steunen, besloot de spreker, die ook de toestanden in Leiden besprak en op de noodzakelijkheid wees, dat de georganiseerde arbeiders hun vertegenwoordigers in den Leidschen gemeenteraad krijgen, waar nog alt\jd met de arbeidersbelangen zeer onvol doende rekening wordt gehouden. De bur gemeester btjv. toont met de nooden en behoeften van den arbeidenden stand niet op de hoogte te zijn. Een arbeider uit de kringen van het Vak verbond, zou in den Leidschen Raad 'den duffen geest wat kunnen verdrijven. Het streven van de Lcidsche vakorganisaties, in samenwerking met de S.-D. A.-P. moest er op gericht zijn, een of meer raadszetels te veroveren. Er volgde geen debat op de zeer toegejuichte rede. Tegen elf uur werd de vergadering ge sloten. UIT ONZE STAD. EEIDSCHE BESTUURDERSBOND. Opgave van de week van 24—29 Jan. 1916. Totaal Lotionïal 1354. Werkloozc leden25 Aantal kinderen bo neden do 16 jaar 29 LoonTorlie8 por week f 306.36 Vergoeding v. d. Patroon van hot Steuncomité 34.80 Uilkeering werkloozenkas 141.50 176.30 Loonverlios por week f 130.06 CodeeliolIJk vverkloo- zo leden 73 Aantal minder wuile uren per woek 793 Aantal kinderen Lo- neden de 16 jaar 163 Loonverlios per weck f 154.£0 Vergoeding v. d. Patroon f van hot Stounoomitó,., Uitkeering werkloozenkaa 71.04 71.04 Loonverlies per week 83.46 Aantal ender do wapenen 233 Aantal kinderen bv<- neden do 16 jaar ZL'j Loonverlies per week f 3390.915 Vergoeding v. d. Patroon f 179.773 van hot Itijk 927.— h Steuncomité 14.50 1121.27* Loonverlies per wcok 1r 2269.64 Totaal loonverlies por r week, waarbij betrok ken 379 leden f 2433 16 J) Dit gotal wordt covormd doori Gehuwden cn kostwinners, welke vorgoedlnc ontvangen 121 Werkzaam bij Dijk ca Spoorweg- Maa-schappr'j 24 Ongehuwdcn. welke geen vcrgoodlng cn geon loon ontvangen 138 Totaal 283 Het Corpedeeren van de „Artemis". Het ministerie v?iin Buitenlandsclhe Za ken -cleeit ons mede, dat im zake de torpe deering der Artemis" het zeer ernstig vertoog door tnssohenkomst van den Neder- Landschcn ^gezant te Berlijn tot de Duit- scihe regeeriiiig gericht, onder overlegging vaai het ambtelijk proces-verbaal- der ge tuigenverklaringen, zich gekruist heeft met een demarche van do Duitsohe regeering. Dezo heeft door tusschenkoonst van haar gezant te 's-Gravenhage aan den minister van Buitenlandsche Zaken medegedeeld, dat zij, na onderzoek van _liet gobourde, waartoe zij ock de Nederlandsehe gebuigeoi- verklaringen tegemoet zag, eventueel be reid zou wezen tot genoegdoening en echo- del oos3 beling en dat zij reeds voorloopig haar leedwezen over het voorgevallene betuigde. liet Dienshveigeriug|-Monifest. Do substituut-officier van justitie bij de rechtbank te Leeuwarden, che 2 maanden gevangenisstraf vorderde tegen ds. Heven- ster, to Beotgum, dsl de Baan te Oenkerk en ds. Van Dobben te Pietersbierum, doch welko predikant-en werden veroordeeld tot f *715 boete of -60 clagen hacntanis, Jieeft hooger beroep aongesteekend. De Belgische school, tot nu toe beheerd door een Belgisch Oomiteit, is met ingang van heden gesteld onder toemfcht van een Hollandsche commissie, benoemd door het Centrale Comité tot behartiging van de be langen der uitgewekenen in Nederland, waarvan voorzitter is de heer P. O-tto, lid" der Tweede Kamer. De verandering heeft mede ten doel het onderwijs op deze scho len neutraal to hooiden. Volgens mededeelihg van den minister- resident te Sofia zijn de-drie Nederlandsehe verpleegsters W. Forbes Smeltzer, H. M. van Oyen en G. van der Veen, die bij liet vertrek van do Servische troepen uit Uskub aldaar waren achtergebleven, in dienst van het Bulgaarsche Roode Kruis overge gaan en nog steeds in genoemde plaats werk zaam. Haar gezondheidstoestand is goed. Onder Driewegen, izi Zuid-Beveland. is een Duïtsche ballon uit Ostende gedaald, vermoedelijk een seïnballon. Reisgelegenheid naar de Leidsehe Markt. Geachte Redactie! Des Vrijdagsmorgens zijn er altijd veel reizigers en boeren voor de markt te Lei den, Nu is het al meermalen gebeurd, dat ik een kaartje 3de klasse had, en om toch mijn zaken aan de markt te kunnen doen, mti met een staanplaats in beesten- of goederen wagen moest behelpen. Wij vliegen allen a'.s beesten om plaats te krijgen, maar er zgn haastmooit 3de-klasse- wagens genoeg, en dat herhaalt zich meest elke week en de chef 'roept: „Die niet vlug instapt of in geen goederenwagen wil, blijft doodeenvoudig staan!" wat ook; al eens ge beurd is met 6 boeren, die beslist ook naar de markt moesten. Is daar niets aan te doen? En moet ik mij behelpen met-'n staanplaats in een goede renwagen? Bij voorbaat mijn dank. Dw. Dn., O. Oudshoorn, 9 Febr. 1916. Militair Brood. Velen -zullen zich misschien nog de aan schrijving van den Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht herinneren inzake het uitdeelen van eieren, rolham, kaas, koek, enz. aan militairen, welke aanschrijving aanleiding gaf tot '11 ingezonden stuk van 'n landweerman, te Katwijk in garnizoen, waarin hij in het breede de dagelijksche menu's besprak. Van af dien werd hét dagelijksch ont bijt brood, boter en thee, welk laatste tweemaal per week plaats moet maken* resp. voor havermoutpap en soep. Het brood voor de 'militairen, te Leiden in garnizoen, werd van af het begin der mo bilisatie door Leidsehe bakkers geleverd, en kregen de mil.uairen dan ook dagelijks versch brood. L'a 1 Febr. 1.1. h hierin echter verandering gekomen en wel in dien zin, dat de militairen nu brood krij gen, dat plm. 3 dagen vroeger gebakken en door Rotterdamsche bakk rs geleverd wordt. Men neme dus eens aan, dat het brood 's Zaterdagsmiddags gebakken wordt; ver voer kan op Zondag niet plaat hebben; dus moet worden gewacht tot Maandag, met het resultaat, dat het Dinsdagsmor gens „reeds" aa-n de militairen uitge deeld wordt. Beklag bij de betreffende autoriteiten door de militairen heeft bo vendien ook geen resultaat opgeleverd; dus is de soldaat verplicht in zijn porte- mónnaie te tasten, om dagelijks versch brood te eten, wat misschien bij een klein gedeelte maar mogelijk is. Daarbij komt nog, dat na den datum van Ovengenoem de aanschrijving toch reeds iets af moest voor nu en dan een kleine versnapering bij heb ontbijt te gebruiken. Met dit al zou ik in overweging willen geven het soïdatentraktement te verdub belen, waardoor de militairen niet zoozeer meer afhankelijk waren van de menage- autoriteiten of a-nders het voornaamste voedingsmiddel voor den soldaat (het brood) zoo-te leveren, dat-het eetbaar is. U, geachte Heer Redacteur, dankend voor de verleende plaatsruimte, teeken ik C. A. B. Leiden, 10 FeL.-. '16. Te Haarlem is in eo'n stal van de Maatschappij, die het goederenver voer der H. IJ. S.' M. in exploitatie heeft, schurft uitgebroken. Niet minder dan acht paarden zijn aangetast. 3» Do Zigeuner Wilhelm Ebender en zijn broeders Ernest en Hermann, die in Februari 1912 te Kamerzell (in Hessen), tweo polaii e-agefliteai vermoordden en sands dien Voortvluchtig waren, zijn thans te Sitbard aangehouden. Op de aanhouding der moordenaars was door de Duitsohe jus titie een promie van 3000 Mark gesteld. Ernest Ebender was wegens poging tot doodslag roods veroordeeld tot 4.V jaar tuchthuisstraf. Een jachtopziener in Winters- wijk vond in een der buurtschappen- een portemonnaie met circa f 6. Hij heeft daar van bij do politie aangifte godaanwel licht mocht de verliezer zioh aanmelden. Of dit za-1 gebeuren, valt te betwijfelen, wamt in ós portecnonnaie zat een briefjo mot de woorden Vergeet niet een guidon draad voor hazenstrikken mee to brengen." Ontploffing in een kackol. Gisteravond heeft in een perceel in de Grensötroat - te Amsterdam,oen ontplof fing in do met antbracdet gestookte kachel plaats gehad, waardoor liet meubilair be schadigd en de ruiten van de kamer ver nield werden, doch waarbij geen persoon lijke ongelukken plaats hadden. Herhaaldelijk zijn in dien laatsten tijd ontploffingen, als waarvan hierboven spra ke is, voorgekomen. Bij de brandweer ver- blaarde men ons dan ook alckis het „Hbld." dat. het aomta-l kachelexplo sies véél grooter is dan in and-ere jaren. Aan heb gerucht, als zouden zioh tusschen de kolen dynamic ipatromen bevinden werd echter weinig waarde gehecht. „Indien dit inderdaad het geval was", aldus zeide men ons, „zouden de ontploffingen heviger zijn góweost". Hoewel oen bepaalde, oorzaak niet kan worden opgegeven, meent men in deskun dige kringen, c5af bet grocter aantal ont ploffingen verband houcïö met het feit, dat méér dan in andere jaren Belgische an- thraoiot wordt gebruikt. Deze soort brand stof schijnt méér'gas te ontwikkelen dan de Dtiitsolie en Engeleöhe kol on, welke mcci amders bij voorkeur stookt. In verband met. do grootere goson-twik keling verdient het aanl>evo'ling vulkachels niet te lang achtereen af to sluiten. In oen kuil i n d c duinen onder Bloemondaal worden twee paarde-dekens, eënige broeden en scheermessen gevere den. Bij onderzoek bleek, dat de paarde- dekens in dein Aerderthont waren ont vreemd cn eveneens de brrood'eu, welke uit dc trommels, die men bij de villa's in He tuinen zet, waren gehaald. Do scheermes sen zij-n afkomstig van diefstal op de Bo termarkt. Do Haarle-msehc recherche, die op onder zoek uittrok, hield als daders van deze diefstallen aan den 17-jarigen IV. M. on den 16-jarigen A. S. Zij bekenden de dief stallen te hebben gepleegd. B o o m 0 n-r ooien. Thans hooft Nijmegen zijn „boomen-rooi-'kwestie". B. en W. clier gemeente hebben het advies ingewonnen van don heer Leonard A. Springer omtrent ean wijziging in den park- aanleg van het Koizêr-Karel-plein. De tuin «architect adviseert o. a de kasban je- boomen to vervangen door iepen Het advies heeft in Nijmegen de gemoe deren in beweging gebracht en daarmede monden en pennen. Velen kunnen' zich niet met de zienswijze van don heer Sprin ger vereenigen. Hedennacht, zoo meldt men uit Hellevoetsluis, is ten noordon van de Ribbeplaat een Scheveningsche logger ge strand. Do bemanning is door het marine- vaartuig „De Sphinx" uit Hellevoetsluis, van boord gehaald en hedenmorgen te half- elf in de haven van Helvoet binnengebracht. Twee marinematrozen zijn tèr bewaking op den -logger achtergebleven. Het schip is hoog opgevaren. Hedenmiddag bij vloed vertrekt een sleepboot er heen om tc trach ten, den logger vlot te krijgen. Ook uit Goe- derecdo waren hedenmorgen garnalenvis- schers vertrokken om hulp te verlcenen. Een taai leven. Bij den veehou der Do Boer, in de Belmermeer (Ransdorp) ontdekte men bij het weghalen van dood vee' 2 levende katten boven in den hooiberg. Do dieren hadden daar sedert de overstrooming 25 dagen zonder voedsel doorgebracht en werden thans gered. Te Rolde k~j r.) ioin-verschil- lende stallen onder Drentsche schapen scliapenschurft geconstateerd. Uit een Beschrijvingsbrief voor dien hoof-f'elij'ken omslag Mijn inkomsten bedragen a. uit onroerende goe- J d eren j b. uit effecten en aan- r I'L ben Nederl. deelen in rnoatsdh onderw. en dat c. uit selinldinvordo- i fzegrt genoeg! ringen cl. uit Is het perceel uw eigendom 1 O, neen. Zijt gij gehuwd? Die woelde kan ik mij niet per- mitteeren. Houdt gc dienstboden Ha, ha, ha Het aldus ingevuld besdh rijvingsbi Ijef word" ter secretarie van. een gemeente in Drente ingeleverd. („Bode.") ©uiisehüand cn de Vrede. De berichten dat Duitschland stappen cloot om tot vredo to komen, nemen weer toe. in de Japansehe Kamer te Tokio heeft de miuister-president Okama meegedeeld, dat Duitschland aan Rusland een v;oorstel tot sluiting van een afzonderlijken vrede haa gedaan, maar dat ctit voorstel van Russischo zijde van dc hand" was gewezen. Het Antwerpselio dagblad „Motropole", clat thans te Londen wordt uitgegeven, be vat een artikel over voorstellen, die Duitsch- lanu aan Relgiö zea hebben gedaan on die door het blad slechts een. „manoeuvre" worden genoemd. Aehter die vredesvoorstellen aan België verbergt de vijand het verlangen, om het westelijk front in to korten, oordeelt de „Metropo-le". Duitschland is niet alleen in staat zijn linies uit te breiden, maar-moet uio integendeel korter maken en verster ken. Vooral op het westelijk front moot het- tot versterking der linies overgaan, omdat, zooals Duitschland wel weet, ondanks alle pogi'fLgen tot diversie, daar cte eindbeslissing zal plaats hebben.- De Entente zou zeker nooit Duitschlands voorstel, door hetwelk do oorlog tot in het- oneindigo gerekt zou worden, aannemen, tielgié'wil crorst zijn dooden en de slachtof fers van het Duitsche barbarisme wreken. Als de vijand 'zijn linies wil inkorten, dan kan hij dat doen. gedwongen door net vuur der Entente on in een noodlotlïgen terug tocht. De Aanval op Saloniki. De ententetroepen te Saloniki hebben bij verkenningen de aankomst van sterko Duit- scsho strijdkrachten, infantorfe, cavaierio en artillerie, waargenomen. Do correspondent van de „Fetit Parisien", die dit meldt, voegt erbij dat de Turksche en de Bulgaar- scho consuls Kawala hebben verlaten. Hun vertrek wordt beschouwd als een teeken, dat het offensief tegen Saloniki ophanden Spionnagc? Ook in Engeland heeft men tijdens den Zepp,elin-aanval verdachte libhtschijnsels opgemerkt. Voor het politiehof in een van de steden van Midland heeft een man te- reent gegfcaa-n, che "bp den avond van den 31en Januari lichtsignalen moot hebben ge geven. De autoriteiten dreégen ieder, clie bij de verschijning van Zeppelins signalen geeio, op staanclen voet te zullen nëerschieten. Dc Desertie in het Duitsche Leger. Naar aanleiding van het steeds grooter wordende aantal deserteurs, heeft de Duit- sc.ho generale'staf, naar uit Bern wordt gemeld, een legerorder uitgevaardigd, waarin gedreigd wordt clo namen der deser teurs in hun woonplaatsen bekend te zul len maken cn hun familie allen bijstand le onthouden. De Opstootjes te Bellijn. We maakten reecb molding van op st-oetjes, dlie in h-et la a tot van het vorige jaar te Berlijn plaats liaddea, ki verband met den drukkenclen oorlogstoestand. Van Duitsohe zijde werden dergelijke berichten niet bevestigd nieil zweeg er over. De „Vorwarto" levert, nu het- onoïristeo- tolijk bewijs, dat ot in do Duitsohe hoofd stad wel degelijk iets gebeurd is. In het verslag van een rechtszitting komtehet vel gen de', voor „In don avond van 30 November was bil, (do beklaagde) van een wandeling door d_oo Tiorgart>e>n temglroerondin do straat Un-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1916 | | pagina 1