Nederland en de Oorlog. N®. 17130 Donderdag 30 December, A® 1915. feze gourant wordt dagelijks, met mtzondering van <§pn- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste glad. Nieuwjaarsdag* Gfficieele Kennisgevingen. UIT ONS LAND. Binnenland. LEIDSCH DA&BLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: Van 16 regels /"1.06. Iedere regel meer /*0.17£. Kleine adyertentiën yan 30 woorden 40 Oents oontant; elk tiental woorden meer 10 Oenta. Voor het incasseeren wordt f 0.05 berekend. Bewijsnummer 5 Oenta. PRIJS DEZER COURAJNT: Voor Leiden per 3 maanden ƒ1.30; per week. J 0.09. Bniten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. 2 1, 0.10. Franco per post1.65. verschijnt i.ct „LEIDSCH DAGBLAD" MI ET. De „Kleine Advertenties" werden Morgen in het Oudejaarsavondnummor, Vrijdag 81 Deo., opgenomen. ONGEVALLENVERZEKERING „Leidsch Dagblad". Op" 1 Janja-il 1916 worden alle ot heden Uitgegeven Polissen ingetrokken. Deze zijn dus van ai dien datum niet moer geldig. Et worden echter voor het jaar 1916 oieuwe Polissen uitgegeven aan Abonüés in het bezit van een polis tegen betaling van 15 cent voor Polis on Inschrijvings- kooton. De inwisseling der Polissen kan van ai heden aan ons Bureau, Noordeindsplein, geschieden. MAXIMUM-KAASPRIJZEN. De Burgemeester vam Leiden, uitvoering gevende aan het besluit van den Minister van Landbouv, Nijverheid en Handel van 24 December 1916, No. 31717, brengt ter algemeens kennis, dat voor de maand Januari 1916 behoudens vroegere vervan ging, de navolgende maximum-kaasprijzen zijn vastgesteld CROOTH ANDEL, pir 50 K.G. Volvette Goudsche en Edammor Mei-, Zomer-, Sop tombe rka&s mot Eijks- merk l)f 60.— Volvette Goudsche en Edammer Mei-, Zomer-, 8eptcmber-koaa 47-60 Mei-, Zomor-, Scptembir-kaas (40J) (Edammor en Goudeoh model) 46.— Volvette jonge Goudsohe en Edammer kaas met Eijksmerk l)40.— Volvette ,'onge Goudsohe en Edammer- ki^is 34).— Jonge kaas (40 1) (Edammer en Goudeoh model) f 37.— Jonge kaae (30 l) M 8 g 30.— Jonge kaae (20 -f) 4 g 25.— Jonge magere kaas 16.-^ Leidsch e en Delft-sohe komijnekaas 1) (la Zuid-Holland vervaardigd) 42.— Friosohe nagelkaas (ln Friesland in de fabrieken vervaardigd) 21.— KLEINHANOELPR IJZEN. por '/2 K.G. Volvette Gondsohe en Edammor Mei-, Zomer-, 8optemberkaas met Eijkfl- merk 1) f 0.60 VoLvetto Gouds chu en Edammer Mei-, Zomer-, September-kaas 0.67 Mei-, Zomer-, September-kaas (40 (Edammor on Goudeoh modol) 0.65 Volvette jonge Goudsohe en Edammer kaas met Eijksmerk 0.40 Volvette jonge Goudsohe cn Edammer kaas 0.45s Jonge kaas (40 x) (Edammer en Goudsoh modol) 0.44 Jonge kaas (30 0.36 Jonge kaas (20 l) 0.30 Jonge magoro kaas -0.20 Loidsohe en Delftsolro komijnekaas J) (in Zuid-Holland vervaardigd) 0.60 Frleseho nagelkaas (in Friesland in de fabrieken vervaardigd) 0.27s l) Dëze prijzen zijn niet van toepassing op room- en 1 chkaas en kaas, bereid onder rabbinaal toezicht. Onder kaas gemerkt 4030+ of 20+, wordt kaas verstaan, w-rlke respectievelijk 40 pCt. of meer, 30 pCt. of meer of 20 pOt. of meer vet in de droge stof bevat. Exporteurs zijn verplicht ten behoeve van den kaasverkoop voor binnenlandsch verbruik aan do centrale pakhuizen te leveren tpgen 4.beneden den. maxi mum-prijs voor verkoop in het groot De in de centrale pakhuizen aanwezig? kaas wordt aan, b'j de Rijkscommissie van Toezicht op de Kaasvereeniging in geschreven, grossiers, geleverd tegen ƒ2. beneden den maximum-prijs voor verkoop in het groot, Bij verkoop aan de detaillisten kati. loor deze grossiers 2.boven den maximum prijs voor verkoop in het groot in rekening worden gebracht, indien de hoeveelheid ten hoogste 50 K.G. por zending en per week aan denzelfden afnemer bedraagt. Do winkeliers zijn gehouden lijsten, houdende bovenstaande maximum-prijzen, op van den openbaren weg af duidelijk zichtbare plaats op te hangen en opge hangen te houden. Bij nict-inaehtneming dezer voorschrif ten zal tot toepassing der onteigeningswet worden ovcrgegaai.. Klachten over niet:inachtneming van bovenvermelde maximum-prijzen, behooren te worden gericht tot den Burgemeester, Raadhuis, Kamo.r No. 10, of tot den Directeur van den Gemeentelijken Keu ringsdienst, Vischmarkt 18. De Burgemeester voornoemd, N. O. DE GIJSELAAK. Leiden. 30 December 1916. Aangifte overeenkomstig Art. 18 dor Veewet De Burgemees teer vam Leiden Gelet op do oiroulaire van den Heer Oom- mi saaria der Koningin in deze provinoie, d.d. 23 December 1915, A. No. 3588 (9de afd.), Provinciaal Blad No. 88 Herinnert belanghebbenden aan bun verplichting om, zoodra zich bij een% stuk vee verschijnselen van een BESMETTE LIJKE ZIEKTE openbaren, daarvan ON MIDDELLIJK AANGIFTE BIJ HEM TE DOEN Wijst er met nadruk op da+ NI ET-N A LE- YING VAN DEZE VERPLICHTING AL LE AANSPRAAK OP VERGOEDING WEGENS ONTEIGENING DOET VER VALLEN. De Burgemeester van Leiden, N. O. DE GIJSELAAR. Leiden, 30 December 1915. LEIDEN. 30 DECEMBER. In de te Utrecht gehouden alg. ver gadering van de Unie van Chr. Onderwij zers en Onderwijzeressen ln Nederland, is verworpen oen motie-Leiden, welke tot strek king had den huwelijkstoeslag niet ln de snlarisregeling op te nemen. Voor „Schoolkind er voeding" is bq den penningmeester, den heer S. de Boer Am., ontvangen f36.47, zijnde boetegelden van de firma J. Parmentier en Zonen, alhier. Ten stadkuize te Rotterdam had de tweede gecombineerde vergadering plaats van leden van bioscoopcommissies hier te lande. Vertegenwoordigd was ook onze ge meente. De heer Eskens, van hier vro^g, welke nu eigenlijk de bevoegdheid is van de ver schillende commissies. De voorzatter liet de verschillende afdeelingen haar bevoegdheid verklaren, waaruit blijkt, dat alle zoo onge veer dezelfde bevoegdheid hebben, .behalve Zwolle, dat alleen films keurt, maar "nooit controleert, en Arnhem, dat een heel extra ordinaire plaats inneemt, Aangenomen is het beroep naar de Goref. Kerk te 's-Gravenhage door da. J. Douma, te Watergraafsmeer, te voren te Leidien. Bij onde-rshaiidiscthe aanbostodiiaig ia het bouwen vam oen viliLa te Voorschoten opgedragen aan den heer M. E. Groenewe- gen, aannemer, alhier. Tentoonstelling in „De Lakenhal". Het is ongetwijfeld oen gelukkige ge dachte geweest, in „De Lakenhal" een ox. positie te houden van Ho'lands^he teekenin. gon uit de verzameing \an TbRqks Prent o_ kabinet, al lean ook al het tentoongestelde niet door eigen belangrijkheid boeien. De daad, de kunstzinnige daad is in deze voor mjj hoofdzaak, en het is hoogeljjk te waar- deeren, dat door deze tentoonstelling de aandacht gevestigd wordt op het vele goede, dat er in onze Leidsche musea begraven ligt. Want begraven werkelijk liggen die kunst schatten uit vroegere eeuwen, zoowel uit andere landen als uit ei^en laud. Daarom juist verdient een expositie als de onderha vige al onze belangstelling. Ik weet niet welke gedachte de inrich ters van deze tentoonstelling geleid heeft wat hun bewogen heeft juist deze teeke- uineen te kiezen.- Er is veel goeds. doch ook veel onbelangrijks te zien, al kan misschien de belangrijkheid van datgene, wat uit een oogpunt van, kunst indifferent is, juist op do geschiedenis betrekking hebben. De kunst historische waarde dezer expositie laat ik dus buiten beschouwing. De belangrijkheid van No. 45 bv., een penteekening van Rem- brapdt, ontgaat mij ten een&imale. Artistiek gesproken zjjn er toch wel andere dingen van Rembrandt in het Prentenkabinet. Maar vol belangstelling heb ik gezien de ge- wasschen penteekening van Andries Both, iciezentrekkerhet werk van Constantijn Iluygens „gezicht op de kerk en het <joy) Ooeterwyck"; de penteekeningen van Adr. van Ostade; de twee kleine portretten van Jan Wierix; de nos. 59 en 60 van Jacob de Wit, naakte kinderfiguren en een engel kopje. Doch ia 1 is het slechts weinig, wat ik hier van de 60 geëxposeerde teekeningen ver meld, ik meen toch een bezoek aan deze tentoonstelling warm te mogen aanbevelen. Wellicht dat zij, die tot deze tentoonstelling het initiatief namen, aangemoedigd door het succes dat ik deze expositie van harte toe- wensch, daarin een reden vinden tot het va ker inrichten van tentoonstellingen uit den schat onzer Leidsche musea. H. H, De Woudkoningin. De aantrekkelijkheid van dit werk is gis teravond bewezen door een uitverkochten schouwburg. Velen werden zelfs teleursge- steld. De opvoering was in één woord schitte rend, zoowel de zang, het spel, het ballet als de costumeering en (1e grime. De uitroepen „snoezig", „prachtig", gaven den indruk weer van het publiek. De hoofdrollen waren alle in goede han den. Mej. Annie van Leeuwen gaf ons een „Selma", zooals die zeker door den conjoo- niflt is gedacht Zjj mocht meermalen ap plaus Inoogsten en de hulde, haar gebracht bjj de aanbieding van den bloemenmand, was welverdiend. "Het optreden van den Zigeunerstroep, maakte een bijzonder aardig effect Wjj noe men hieruit» de directrice, den directeur, de down met zjjn gedresseerd hondje en de danseressen. Het ballet werd onder lei ding van den heer H. J. van Leeuwen Jr. iDgestudeerd. De koren klonken goed. Het zangeresje, dat de rol van Hermine vervulde, beschikt over een mooiey zuivere stem. Over 't alge meen speelden ae kinderen met opgewektheid en zij gaven meermalen aardige tooneeltjes, o.a. het vroolqke vacantieleven, waarmede deze operette aanvangt. Kate fen de Kluizenaar, beiden goede be kenden, gaven verdienstelijk spel. In 't bijzonder moet genoemd worden de heer Th. Bouwmeester, die èn als kluizenaar èn als regisseur, het grootste aandeel had in het welslagen van deze operette. Als toegift gaf „Jan Klaassen", muzikale Bcherts van EL v. Tussenbroek, 'n leuk slot Zjj was aardig aangekleed. De heer O. B. Duystcr heeft ons weder een genotvollen avond verschaft, met de leeilingen van zijn zangschool. De hulde, hem gebracht in de aanbieding van een krans, moge hem een bewijs zijn van de sympathie, welke zijn leerlingen hem steeds toedragen. Wjj gelooven, dat de heer Duyster, velen die nu geen plaats konden verkrijgen, een genoegen zou doen met een tweede opvoe ring. OIT ONZE 8TAÜ. Voor de Militairen. Commissie tot Ontspanning cn Ontwikkeling van Cemobili8cerden. Gisteravond had roods de vijfde ontspon, ningaavond plaats, zooals geregeld, ln „De Graanbeura", welke ook ditmaal eivol was. Er werd inderdaad genoten van bet mooie programma, dat ditmaal in hoofdzaak be stond uit muziek, afgewisseld door voor drachten. Men had maar een3 het aiplaus moeten hoeren, waaraan enkele malen schier geen eind kwam. Een kwartet, bestaande uit zang, viool, cello en piano, gai dan ook heel veel te genieten. Welwillende mede werking verleenden mevr. M. Pohl, piano, mej. H. Pehl, sopraan, de heer Ed. Waesvisz, viool, de heer L. v. Lieo pello. Hun voorcreffeljike voordrachten werden afgewisseld door liedjes van den heer Fraen- kel, die zich ook mocht verheugen in een dankbaar applaus. Dankbaar en voldaan keerde iedereen kwartierwaarts. In dfö nabijheid van liet abattoir te Venlo hadden de smokkelaars een keetje ingericht tot magazijn van hammen, bus sen vet, enz., hetgeen des nachts de grens overgebracht zou worden. Toen nu do smokkelaars 's avonds kwa men, om een on ander naar Duitsohland te brengen, bleken anderen hun reeds voor geweest te zijn en waren de hammen en het vet reeds verdwenen. Van die diefstal werd de marechaussee in kennis gesteld, die het spoedig gelukte de schuldigen op to sporen. Zij moeten reeds bekend hebben. Naar wij vernemen, is door de -direc tie der Staatsspoor bepaald, dat in de maand Februari 1916 wederom' een week extra-loon aan heb personeel sail worden uitbetaald. De miDimum-uitkeering zal ditmaal f 12.50 bedragen. Ondier de gemeente Losser, in de Lut- té, werden door de grenswacht van Olden- zaaJl twee 17-jarige Duitsohera aangehou den, die uit Duitsohland gevlucht waren, ten einde zioh aan den militairen dienst al daar te onttrekken. Zij werden voor den burgemeester ge bracht en daarna vrijgelaten.- De Denekampsche grenswacht heeft' in de Luitte aangehouden H. Ie Fur, soldaat bij hot 262st© regiment Fransohe infante rie, die als krijgsgevangene uit Duitscbe gevangenschap op 27 dezer uit Höxtel was ontvlucht. Deze soldaat, professor in de Fransche taal aan. l'Univerailté de Paris, oud 2S jaar, werd 8 September 1914 gevangengenomen op 40 K.M. afsband van Parijs en overge bracht naar het gevangen enkamp te Mun ster, alwaar hij tot 3 September 1915 ver toefde. Vervolgens werd hij bij 'boeren, in Höxtel, achter Rhedne, aan den arbeid gezet. Op 27 December j.l. ontvluchtte hij en wist be houden de Nederlandsche grens te pa&soe- ren. Hij was in zijn gewone sOldatenuni-' form gekleed wel opmerkelijk is het, dat hij er toch in slaagde door de Duitscho grenswachten hoen te sluipen. Van bier vertrok hij via Rotterdam, En geland naar Frankrijk terug. Onze landgenoot, dr. J. F. S. Esser, laatstelijk arts te Amsterdam, is eenigen tijd geleden naar Oostenrijk vertrokken om zijn hulp te verleenen voor de verple ging van gewonden, en opgetreden als hoofd der chirurgische atdeelmg van het nieuwe groote hospitaal te Brünn, hetwelk niet minder dan 3600 bedden telt. Uit erkenning van zijn verdiensten is hij thnns door de Oostenrijksche regeering in dezelfde functie naar Ween en geroepen. Men schrijft- uit den Geldersclie-n Ach terhoek d.d. 28 December: De eieren beginnen steeds meer in prijs te dalen, dank zij het verbod tot uitvoer. De pluimveeclub ,,do Graafschap" te Win terswijk noteerde heden 55 cent pér po..d d. i. Cl cent per stuk. In één maand tijds is hierdoor de prijs van 83 tot 56 cent. ge komen, zoodat we thans den normalen prijs cm dezen tijd van het jaar bereikt hebben. Met den trein vam vier uur zijn gister middag uit Brussel aan het station D.P. te Rotterdam aangekomen ongeveer 70 En- gelsohe vrouwen en kinderen, meest allen behoorende tot den gegoeden stand. Er wa ren ook oen paar Amerikaonsche darnes bij en een Engelsche verpleegster. Voorloopig zijn zij in hotels ondergebracht. Van Roo sendaal af werden zij begeleid door leden van de Brdtsche legatie in Den Haag. Kieswet cn Oorlogstoestand. Bij het afdeelingsonderzoek bleek men al gemeen van oordeel, dat het- wetsontwerp tot tijdelijke afwijking van de Kieswet in plaate van op 23 December 1915 eenigc we ken of maanden vroeger liad behooren te zijn ingediend. Had zich de buitengewone omstandigheid, dat de Kamer tusschen Kerstmis en Nieuwjaar samenkomt om de behandeling van de Staatsbegrootdng voort te zetten, niet voorgedaan, dan zoude zij expresselijk met het oog op dit ontwerp in Januari of de eerste weken van Februari tweemaal moeten zijn samengeroepen, eens voor de behandeling in do afdeelingen en nog eens voor de openbare beraadslaging. voor de Kamer had een vroe ger indienen van net voorstel doen ver wachten. Het had verscheidene leden zeer be vreemd, dat de Regeering zich beijvert om eeu formeel bezwaar, dat bij de uitvoering van de wet van 30 Januari 1915 (St.bl. no. 37) aan liet licht trad, uit. den weg te rui men, doch met geen woord rept over de verergering van het materieel© bezwaar, 1,1 rrin bcstannde. dat oersonen die op 15 Mei 1915 de vercischten voor de kiesbe voegdheid niet bézaten, niet alleen tot 15 Mei 191G. maar -thamg zelfs tot 15 M«i 1^7 kiezer zullen zijn. "Men kwam terug op de bedenkingen tegen het' geliiksoortiffe wets ontwerp, ten vori^en jare ingediend, geuit in verband met de Grondwet, en w<ms on- rieuw op de bezwaren in de beide Kamers der R+item-Generaal on dit r»unt. te harde gohrarht. Rommïoro leden zagen zi<h hier toe vooral vernü'ht. nu door een der leden van de Eerste Kamer in de vergadering van 29 Januari 1915 was geconstateerd, dat er in de Tweede Kamer, blijkens do aanneming van het wetsontwerp zonder hoofdolüko stemming, ten slotte gëcn leden wp.ren geweest die het wetsontwerp met de Grondwet onvereenigbaar hidden genèht. Z'i betrourden, ciat de toen betoonde wel willendheid om geen stemming te-vragen, ori dcz.n wiize was uitgespeeld. t-eg«n do le den, die van hun a-an do Grondwet ont leende bezwaren hadden cloen bliiken. 7>\\ handhaafden deze bezwaren onverzwakt. Andere leden waren van oordeel, dat wanneer na breedvoerig debat ae wetge vende macht zich over de grondwettelijke vraag heeft uitgesproken, deze beslissing als een authentieke interpretatievan de Grondwet moet. worden beschouwd, waarbij nier. zich in het vervolg behoort neer te loggen. Ook waren er ledérn, die erkenden, dat er aan het ontwerp bezwaren Kleefden, doch bereid waren het goe-d te keuren, om dat zij daarin de beste oplossing van de onder do tegenwoordige tijdsomstandighe den gerezen moeilijkheden zagen. b Engelsche Schipbreukelingen bl] Malta door Nederlanders gered. Kapitein C'. van Bentheim Jutting, van. het 25 December binnengekomen stoomschip „Boeten" der Stoomvaart Maatschappij „Nederland", rapporteert op 3 en 4 De cember de bemanning van een tweetal sloe pen te hebben opgepikt van het be-oosten Malta in den grond geschoten stoomschip „Umeta". Te 8 uur 30 namiddag van den 3den De cember werd een rood eohitterlicht be speurd, dat blijkbaar het s.e. „Boeten" op riep. Van de „Boeton" werd met de Morse- lam geantwoord, doch geen antwoord daar op ontvangen. Te 10 uur 10 en 10 uur 30 werd weder om een rood licht gezien en bij dit laatste gefluit en hulpgeroep vernomen. Direct werd gestopt, en bijgedraaid en 't licht bleek toen afkomstig te zijn van een der reddingbooten van het door oen onderzee boot op 1 December in den grond gescho ten Engelsche stoomschip „Umeta" van do „British India Steam Navigation Com pany". De bemanning, bestaande uit Sder officier, 3den machinist en 23 Laseairen werd aan boord genomen cn verzorgd. Van dien 2den-of£icieT vernam kapitein. Van Benthem Jutting, dat er nog drie sloepen waren en hij besloot daarom in de kocrslijn terug te stoomen, om zoo moge lijk ook de andore sloepen op te pikken. Daar het mistig werd, was er niets te ont dekken, waarop die kapt. besloot de „Boe- ton" te doen steppen en daglïfeht af te wachten, waarbij scherpe uitkijk werd ge houden. Bij het aanbreken van den dag word aar de kim een sloep ontdekt, de „Boeton" stoomde daarheen en pikte te 8 uur des morgens de tweede sloop van de „Umeta'" op, bevattende 3de-officier ,hoofdmachinist 2de-machinist, klerk en 22 Lasoaren. Daar na word nog twee uur in de koerslijn terug- gestoomd, doch niets was meer to ontdek ken, waarop te 10 u. 35 min. voormiddag van -1 Deoembea* do reis vervolgd werd, ter wijl nog Scherpe uilbkijk» werd gehouden. Het vermissen van nog twee sloepen werd door de „Boeton" gerapporteerd aan het passeeronde Zweodsdhe stoomschip „Nip pon". Doer 't s.s „Boeton" werd naar Malta koers gezet en de schipbreukelingen wer den den 5den Deoesmber, te 9 u. 10 min. voormiddag, op een onderzoekingsvaartuig buiten Marsa Scdroceo (Zuidkust Majlta) ontscheept, waarna do reis werd ver volgd. Te Londen vernam do gezagvoerder ter kantore der B. I. S. N. C., dat de opvaren den van de nog-vermiste sloepen te Algiers en te Port-Said waren aangebracht, en da* el echts één Lascaar bij de ramp het Ieren hoeft verloren. Ongeregeldheden fn het Internceringskanip te Zeist. Naar men aan het „Centrum" mede deelt, hebben do bowakingstroepon in het kamp bij Zeist Dinsdag een groep Belgi sche geïnterneerden overvallen, die zich in bet kamp schuldig maakten aan dobbelspel. Op een van licn werd zelfs f 400 bevonden, mcerendeels door dobbelen gewonnen. Ook in de Belgische cantino zijn eenige ongeregeldheden voorgevallen. De dienst doende sergeant werd met ledige bierfles jes geworpen, waarop deze eën schot in de lucht loste. Do hierop afkomende marechaussees hebben daarop met do blanke sabels met geweld do cantino ontruimd. De Kon. Nat. Bond voor Redding wezen en Eerste Hulp 1 ij Ongelukken „Het Oianjekruis" lieeit gisteriw^ag onder voorzitterschap van Z. K. H. den Prins in do Luthersehe Diaconesseninrichting aan don Koninginneweg to Amsterdam zijn zesdo algemeen© vergadering gehouden. Z. IC H. Prins Hendrik sprak de openings- redo uit. Tot kamerbewaarder van den Minis ter van Koloniën, ter vervanging van den beer J. Schüller, die met 1 Januari eervol ontslag heeft bekomen, is benoemd do lieer J. 6. de Hondt, gepensioneerd onder-luite nant van hot Indische leger. Do keer De Stuèrs was gisteren door or;gesteldheid verhinderd £{o vergadering der Tweedo Kamer bij te wonen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 1