etters
S. UPPEL©.
Deli-Bockbier.
Vrijdag 5 November,
N.V. Machinefabriek „Overrijn"
De Europeesclie Oorlog.
Jaarsma Suslüilftaard.
MËHLöSËrr
luitengew. Algsm. Vergader, v. Aandeelhouders
J. 1. VAN DEÜ BESJUEl,
Dual© ¥est 1ü5I-183a. Telef.
Leitisck Begrafenis-Onderneming „Piëtas".
Tweede Kamer.
Rechtzaken.
Let ©p kwaliteit-
A. VAN DER KWAST Co.,
op SVfaandag 8 November 1915,
Onderwerp: UITBREIDING TERREIN.
Kantoor-, EViagazijn en
Winkeljassen,
Coifsursja>ss@n
Dokters- en Laboratorium-
jassen f3.50.
ma F. &m§,
Ü@lksa8@n ii,
üL@Msclie Sierilsotielarij
Directeur: H. KEEKEWEER. ïoai 20!
Kantoor Aalmarkt 16. Vast tarief. Telefoonn. 861.
STAATSBEGROOTING VOOR 19 10.
Algemeen© Beschouwingen*
Het afdecrimgsondcrzcrek hoeft aanleiding
gegeven tot do volgende beschouwingen.
Het beleid.
Van verschillende zijden werd der regee-
rlng hulde gebracht voor hetgeen zij ge
daan heeft en blijft doen voor het behoud
onzer ona-fibankelijkheid on voor de strikte
handhaving der neutraliteit. Al is de fi
n-and eelo en economische toestand zorg
wekkend, het is ccn onschatbaar geluk, dat
ons land tot dusver van de verschrikkingen
van den oorlog bevrijd bleef. Dc wijze,
waarop de regcerinig aan de vele interna
tionale moeilijkheden, welke de oorlogs
toestand medebrengt, het hoofd hee-ft we
ten te bieden, verdient hooge waardeering.
Enikele leden verklaarden niet over vol
doende gegevens te beschikken om over het
beleid der rogcering een oordcel te vellen.
Ook deze leden stemden intusschen in met
den herhaaldelijk door de regeering gouiten
wensoh, dat de meest volstrekte onzijdd-g-
heM naar alle zijden in acht genomen zou
worden.
Censuur.
Algemeen werd betreurd, dat enkele or-
ga/nen -der pers niet schijnen in te zoen, var
hoe groot belang handhaving der neutrali
teit voor ons land is.
Invoering eener censuur zou do regeoring
verantwoordelijk maiken voor de uitingen,
welke zij toelaat. Wel behooren wogen6 ar
tikelen, welke niet zijn overeen to brengen
met de bepalingen der strafwet, vervolgin-
gen ingesteld te wordien.
13 emobi laeati e.
Over do vraag, erf hot in <ïe tegenwoordige
omstandigheden nog steeds noodig is het
geheelo leger op de bee)n te houden, had
oen uitvoerige gedachten wisseling plaats,
waarbij op den voorgrond werd gesteld, dat
deze kwestie niet enkel de ministers van
Oorlog en van Marine raakt, maar ale een
punt van algemeen regeeringsbeleid is te
beschouwen.
Op de bekende gr-onden werd bepleit ver
mindering van het aantal dienenden-, ook
met hot oog op de groote financsieele of
fers, tenwijl dit in den huidigen stand van
het v/oreIdconfKct zeer wel mogelijk werd
geacht
Andere leden hielden staande, dat de mo
bilisatie gehandhaafd dient te blijven.
Door sommigen werd nog de vraag ge
steld of vooral nu de oorlogstoestand
zoo U r.g duurt het gezag van de verant
woordelijke ministers van Oorlog en Mari
ne niet te zeer wftrdlb verkort dkoo* de groo
te zelfstandigheid, den opperbevelhebber
van zee- en landmacht toegekend.
D e e co 11 o m i s c h e maatregelen.
Sommige leden waren van oordeel, dat
de Regeering terecht maximum-prijzen voor
vorsclullcnde benoodigdheden heeft vast
gesteld en uitvoerverboden heeft uitge
vaardigd. Zij achtten evenwel de door
haar ter zake van maatregelen tot leniging
in den nood van. vele kringen des volks aan
genomen houding halfslachtig, stelselloos en
zwak.
In dc eerste plaats wezen zij op do wei
gering der Regeering, om ten opzichte van
do huurschulden, een behoorlijke regeling
te maken.
Ook had dc Rc-geering huns inziens veel
verder moeten gaan met de ui6vaardigdn.g
van uitvcencrboden en de vaststelling van
m ax'mum-p rijzen
Vercjer word betoogd, dat dc Regeering
ter voorkoming van onrustbarende prijsstij
gingen tct inbeslagneming van verschillen
de levensmiddelen in het groot behoort over
ie gaan Hierbij werd gevezen op het ma
ken van woekerwinsten, door het verkoo-
pen v&n waren tegen maximurn-prij/.en, of
schoon lagere prijzen een behoorlijke winst
zouden hebben opgeleverd, en op den han
del in uitvoer consenten.
Voorts laat, naar men meende, dc hand
having der maximum-prijzen veel te wen-
sohen over. Vele burgemeesters dOen hier
voor weinig of niets
Men deed een beroep op den minister
van Binnenlandsche Zaken, ten einde to
verkrijgen, dat de burgemeesters beter voor
de naleving der door de Regeering geno
men maatregelen zouden zorgen.
Vele andere leden meenden, dat er veel
eer reden is om op matiging aan te drin
gen. Erkend werd, dat het voor de Regee
ring niet zelden hoogst moeilijk is uit te
maken, hoever zij behoort te gaan en dat
men daarom met de uitoefening van critick
voorzichtig moet zijn.
Intusschen werd opgemerkt-, dat de wet
telijke maatregelen* in Augustus 1914, vast
gesteld, ten einde prijsopdrijving te belet
ten, een toepassing hebben gevonden, wel
ke niemand in die dagen had kunnen ver
moeden. Aan de feitelijke instelling vam
monopolies te«n aanzien van den handel 'in
tarwe en mats en aan belemmering van
steenkolen-invoer, heeft men toen vol
strekt niet gedacht. Dal maatregelen van
zoo verregaande strekking genomen zijn,
zonder de normale samenwerking tusschen
Regeering en Parlement en zonder dat aan
de Staten-Generaal volledige in 15 ch ting
werd verstrekt, keurden sommige leden af.
Bij andere leden, die zich overigens met
die klachten niet. konden vereenigen, vond
de klacht over de om astheid van leiding
weerklank.
Zij waren van mecnfaig, dat bij het de
partement Van Landbouw, Nijverheid en
Handel te veel wo"-dt gelet op de wensehen
en klachten, van belanghebbenden en niet
genoeg op de belangen van het publiek. Ook
werd betoogd, dat onvastheid viel waar te
nemen in de maatregelen ten aanzien van
de rogge. De-zelfde grief werd geuit ten aan
zien van lvet verbod van uitvoer van scha-
pen.
Voorts werd aangevoerd, datbij het de
partement van Landbouw, Nijverheid en
Handel de neliging bestaat om steeds dieper
in het economische leven in te grijpen, het
geen, naar men meende, in lijnrechten
strijd is met de vrijzinnige beginselen van
liet kabinet.
De Tin-Affaire.
Door eenige leden werd opgemerkt, dat
bij de uitvoerverboden en ie dispensatiee
daarvan ook rekening behoort gehouden
te worden met de bemoeilijking, die dè
invoer van sommige artikelen, zooals steen
kolen, ijzer, verfstoffen, ondervindt. In
tusschen dient dit met beleid te geschie
den en, waar het pas geelt, na overleg
tusschen de verschillende ministers. De
ruiling van tin tegen aniline, welke van den
minister van Koloniën uitging, 1 evert, naar
men meende, een bewijs, dat deze wenk
niet overbodig is te achten.
Uitvoerverbod Arbeiders.
Gewezen werd op het gevaar van ont
trekking van geschoolde arbeiders, die
hier niet gemist kunnen worden, aan ons
land door het sluiten van arbeidsovereen
komsten voor het buitenland. Ten behoe
ve van den ammunitie-aanmaak in het
buitenland zijn reeds bekwame arbeiders
inde metaalvakken aangeworven tegen
een loon van 60 a 60 per week. In
Nijmegen schijnt hiervoor een ~gent werk
zaam te zijn en de uittocht dreigt groot-en
omvang te zullen verkrijgen.. Men achtte
het te meer noodig hiertegen maatregelen
te nemen, omdat deze arbeider bij het
sluiten van den vrede, op straat gezet zul
len worden en hun niet de voordeeion ver
zekerd worden, welke ten deel vallen aan
arbeiders uit het land ze1!, die zich tijde
lijk voor ammunitie-aanmaak beschikbaar
stellen. Anderen waren van meening, dat
in den laatsten tijd de uittocht, van arbei
ders is belet op een wijze, die geen goed
keuring verdient en met de wet niet is
overeen te brengen
De N. O. T.
Voorts werd door sommige leden de
aandacht, gevestigd op de groote macht,
welke de Nederlandseho Overzee Trust
Maatschappij thans hier te lande uit
oefent
De Kamer to e i n 5 g
ingelicht.
Opnieuw werd de klacht geul. dat do
regeering der Kamer ni l de inlichtingen
verschaft, welke. ?ii beho ft om haar taak
te vervullen. Eenige leden bespraken de
ze vraag in verband met het buïtenlandaoh
beleid der regeering. Zij merkten op, dat
in deze tijden het binnenlands-» beleid in
niet geringe mate door het buitenlandse!»
beleid wordt beheerscht.
Men was van oordeel, dat het doen van
ondubbelzinnige en openhartige mededee-
lingcn aan de Kamer weinig gevaar ople
vert. Daarbij zou men ook vaam t verne
men, of het. bevel is gegeven op zich over
ons land bewegende vliegtuigen van vreem
de nationaliteit te schieten.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
Ter openbare behandeling stonden heden
op de rol 36 zaken. Het aantal kinderzaken
bedroeg 3.
Waarnemend griffier mr. .Vos.
L. J. C., fabrikant van lakken ©n vernis
sen, moest zich verantwoorden, omdat hij
geen inzage zou hebben willen verleenen van
het arbeidsregister aan een inspecteur van
den arbeid.
De knecht H. Meyer zei, dat de patropn
niet aanwezig was en hijzelf van dat re
gister niets wist.
De eisch luidde vijf gulden of twee dagen.
Aan de orde kwam weer de zaak van dr.
W. T., uit Den Haag, het te hard varen onder
Warmond, voor wien als verdediger optrad
mr. Nieukerke, uit Amsterdam-, en in welke
zaak de landmeter de heer Teebaal als des
kundige verklaringen aflegde.
Het ging nu hoofdzakelijk over meting
en snelheidsbepaling.
.Veldwachter Kwakkel deelde mede, hoe hg
den afstand had opgenomen.
Het 0. M. gaf in overweging
Gedeputeerde Staten in den arm te ne
men om mildere bepalingen te erlangen
voor het varen met pleiziervaartuigen, gaf
als zijn meening te kennen, dat het ver
keerd acht het opnemen van tijd door ver
balisanten met gewone horloges, en vroeg,
waar het feit niet wettig en overtuigend is
bewezen, vrijspraak.
De verdediger, zette nog eens uitvoerig
zgn opvattingen omtrent deze kwestie uit
een, in hoofdzaak over het opnemen van
afstand en tijd.
Wegens het zich begeven over een schut
ting in de Hugo-de-Groot-straat zonder daar
toe verlof te hebben, op Zondag, werd bij
verstek tegen A. T. en M. van W., van hier,
elk twee gulden boete of twee dagen hech
tenis geëischt.
P. V.f vrachtrijder te Noordwijk, had zich
riet toegeëigend op 3 Oct. van Van Oosten.
Hij dacht, dat bet waardeloos was, kon het
echter best gebruiken en had geen gelegen
heid Van Oosten te vragen of hij het heb
ben mocht. Daarom laadde hij het op zrjn
hondekar, maar werd gesnapt door veldwach
ter Went.
Th. van Oosten, bloemkweeker te Noord-
wijk, had heb riet op den berm van den Lagen
Weg liggen, 't Was niet veel waard: 12 Cts.
per bos en bekl. nam nog geen bos weg.
Had hij het gevraagd, hij had het gekregen.
Beid. had het noodig voor strooisel voor
zijn paard, zei bekl.
J. L. wa-s niet aanwezig. De diensten van
den heer P. Werkman, die als tolk had moe
ten fungeeren, daar bekl. Franschman is,
waren dus niet noodig.
't Bleek, dat het een auto-aanrijding gold.
Getuige H. W. Tieleman, van villa „Bian-
ca" te Noordwijk-aan-Zee, had de aanrijding
die niet ver van do villa gebeurde, zelf niet
gezien, maar gaf een beschrijving van het
terrein, dat er voor au to-verkeer bij winnen
zou, als het wat gezuiverd werd van gewas.
De inspecteur van politie Dortland had
van signalen niets gehoord, maar wel de aan
rijding' gezien en de onhebbelijkheid en on
verschilligheid van bekl. ondervonden.
Getuige Kamstra, van Londen, bevond
zich in een rijdende auto en had een signaal
gegeven. Toch had de andere auto hem in
de flank gereden. Een signaal had hij niet'
gehoord. De schade bedraagt voor hem
1200. 't Wordt een civiele zaak.
Getuige Berkmeier, militair te Katwijk-
aan-Zee, had het signaal van den heer Kam
stra gehoord en ook het geluid der aanrij
ding. Van de andere auto had hij geen sig
naal vernomen.
Het O.M. eischt twintig gulden of tien
dagen.
Een paar leerplichtwetovertredingen
kwamen aan de orde. Wegens den feestdag
van Allerheiligen was een getuige, een Zus
ter, niet verschenen.
J. M., 18 jaren, A. S., 16 jaren, S. van E.,
15 jaren, en P. M., 16 jaren, van Warmond,
hadden op 10 Oct. met steenen gegooid naar
isoleerpotjes van een telefoongeleiding aan
de Haarlemmervaart, onder Oegst.geest.
Heb O.M. eischte tegen J. M. tien gulden
of drie dagenP. M. zes gulden of een
maand tuchtschool; A. S. en S. van E. ellc
voorwaardelijke plaatsing in een tuchtschool
voor drie maanden, met een proeftijd van
een jaar.
Een Bakkerij en de Hinderwet.
In zake deze kwestie stond terecht de win
kelier A. van der K., 34 jaar, in visch, die
achter zijn winkel dagelijks een groote hoe
veelheid visch bakte, waardoor baklucht in
de omgeving van dien winkel en die bak
kerij in de Pelikaanstraat op den openba
ren weg werd waargenomen.
Door de politie werd tegen dien winke
lier proces-verbaal opgemaakt, omdat hij
een bakkerij in werking haii zonder een ver
gunning krachtens de Hinderwet.
Do vraag werd geopperd of een derge
lijke bakkerij wel onder die wet valt.
Bekl. meende geen vergunning noodig te
hebben. Hij bakte visch in een pakhuis op
een gaskomfoor en gebruikte daarvoor raap
olie.
Getuige Duncker, onderwijzer, zei, dat
men in de nabijzijnde school de lucht zeer
goed kan waarnemen.
Inspecteur van politie Eskens had hem dit
gevraagd. Hinder of last had hij er niot van.
De boter- en kaashandelaar S. P. Barn-
hoorn, in de Pelikaanstraat, verklaarde, dat
hij wel laat en hinder heeft van dat bakken
en dart- zijn waar, zijn kinderen en zijn bu
ren er ook erg onder lijden. Zijn zoon, een
bouwkundige, heeft gezegd, dat bekl. een
trechter of zoo iets moet aanbrengen.
Do kantonrechter ried bekl. aan, zulk een
maatregel te nemen.
Bekl. achtte dit niot noodig. Hij gebruikt
de allerbeste raapolie van de Mare, meer
in 't bijzonder van de firma Couvée, aldaar.
Bekl. heeft op Secretarie gevraagd of hij
verlof noodig had. 't Bleek hem van niet.
Wel voor een rookerij.
Inspecteur Eskens, die de zaak aanhangig
maakte, beschreef uit ervaring den toestand
als een bakkerij in den zin der Hinderwet.
Er wordt met twee komforen bijna aldoor
gebakken.
Het O. M. eischte, de vraag, in deze ge
steld, bevestigend beantwoordende, tien
guTden boete of vijf dagen hechtenis en ried
bekl. aan de inrichting te verbeteren; vol
gens hem te stellen voorwaarden, voegde
de inspecteur er aan toe.
Reeds acht jaren had hij zoo gebakken,
klaagde beklaagdè.
Aanvallen der Duitschers bij Taluirc.
Het officieelo communiqué meldt, dat er
Zaterdag een bombardement van de Duit-
schers plaats greep in Champagne, hetgeen
bijzonder hevig was aan een front van acht
K.M., begrensd door hoogte 193, het heu
veltje van Tahure, het dorp en do loopgra
ven ten zuiden daarvan tob en met het werk
van Lacourtime. Deze voorbereiding werd
ov'er dit front uitgevoerd door aanmerkelij
ke infanterie-massa's, voor heb mecrendeel
pas bijeengebracht van het Russische front.
Ondanks de kracht van den aanval on de
uiterste inspanning der Duitschers, leden
zij toch een ernstig échec. De aanvallende
massa's, door ons vuur gedecimeerd over het
geheel© aanvalsfront, konden 6lechts den top
van het heuveltje van Tahure bereiken.
Overal elders, hoofdzakelijk voor het dorp,
waar do gevechten bijzonder hardnekkig
waren, werden de Duitschers totaal versla
gen en naar hun oorspronkelijke loopgraven
teruggeworpen. Aan dit geheele front lieten
zij een groot aantal lijken achter.
Een later communiqué zegt:
Er zijn op verscheidene punten van het i
front in Artois hevige gevechten geleverd.
Wjj kwamen met behulp van handgranaten
vo.oiuit in het Bois-en-Hache.
De vijand heeft ten noord-oosten van Neu-
ville door een bg verrassing uitgevoerde^
aanval enkele deelen van de loopgraven her,*
overd, welke hg onlangs had verloren, maaxi
verder voortrukken werd hem onmiddellijk
belet door hot vuur uit onze dekkingsloopf?
graven.
Er is een hevig artilleriegevecht geleverd
bij Tahure in Champagne.
.Van Duitschei zijde verluidt omtrent da
actie in het westen: De Beiersche troepen
stelden zich ten noord-oosten van Neuvüle
in het bezit van een Fransche stelling overj
©en gebied van 1100 meter, namen onge*
veer 200 man gevangen en maakten vieij
machinegeweren en drie mijnw erpers buit,;
Een tegenaanval der vijanden werd 'savonda
afgeslagen.
In Champagne is een ver vooruitgescho
ven stuk loopgraven der Duitschers têa
noorden van Lemesnil in den nacht van den
29sten op den 30sten October door een over
weldigenden aanval der daar staande com
pagnieën van de Franschen verloren gegaan,"
i Bij Tahure deden onze troepen in den
namiddag een aanval. Zij bestormden den
beuvel van Tahure (hoogte 192 ten noord!-»
westen van de plaats). De strijd duurde den
geheelen nacht door. 21 Fransohe officieren
(onder wie twee bataljonscommandanten) en
1215 man werden gevangengenomen.
Een Fransche Duikboot gezonken.
Uit Konstantinopel wordt offkRel ge
meld, dat aan het front der Dardanellen
de Fransche duikboot „Turquoiae" tot»
zinken is gebracht. De bemanning, 26 kop
pen tellend, is gevangengenomen.
De Turquoise" was een vaartuig van
390 ton waterverplaatsing. Zij was in 1903
gebouwd en voorzien van 6 torpedo-lanceer-
buizen
De duikboot- en m^noorlog.
Het Noorsche stoomschip „Selma'* is ia
den grond geboord. Twee koppen van de
manning zijn gered. Men gelooft, dat er 1?
verdronken zgn. j
Het Russische Ministerie.
Naar men verneemt, ie GoremykLn be
noemd tot Rijkskanselier in Rusland.
De ,,Beurscourant" deelt mede, dat hij
belast zal worden met de opperste leiding
van buiten la ndache zaken, daarbij gesteund
door Shebeko, oud-ambassadeur te Wee-
nen.
Vorder wordt bericht, dal de Tsaar dq
ontslagaanvrage van de ministers Sasonof,
Eharitonof en Krawosjen heeft aanvaard
en dat Kwostoff minister-president wordt,.
De Duitsclic Houtinvoer.
Een groot Hamburg6ch hout-imporfceuf
teek ent in een artikel in dc „Holzwelt't
protest aan tegen het onzinnige plan van
een boycot van buitenla-ndecbe hout-soor
ten. Hij merkt zeer juist op# 'at zulk een
boycot niet de buitenlandsche houthan
delaars, maar de Duitsohe importeurs zel
ve treffen en zegt, dat sommige firma's,
terwijl zij-den boycot van Japansoh eiken
hout aanbevalen, tegelijkertijd Russischs
houtsoorten aanboden.
Hij voorspelt een groote vraag naar,
hout na den oorlog en een geweldigen aan
voer - an buitewlandsch hout. Van d§
vrachtenmarkt zal fSin echter veel afhan
gen wel zijn nu de houtvrachten naar
Duitschland zeer laag, maar de schrijver,
verwacht binnen niet te gangen tijd na den
oorlog een beduidende verlaging, zoodai
buitoni a.ndsohe houtexporteurs hierdoor
aangespoord, groote voorraden hout naar
DuitscMand verschepen zullen.
Het Dnitsche bestuur te Warschau.
De nieuwe gouverneur van Warschau, ge
neraal Ge ff el, tracht de sympathie van de
Poolsche bevolking te verwerven door heti
regime te verzachten dat Von Beseier heeft!
ingesteld. Aanzienlijke Polen beproeven,
hiervan gebruik te maken om het lot van'
de landelijke bevolking to verbeteren (He»
al9 gevolg van do requisitiee der Duitschers
bijna van honger omkomt.
De Polikliniek voor
Kimlersiekteu,
Noordeinde 25, zal in het vervolg
slechte o]Maandag, Woensdag
en Vrijdag, des ochtends van
9—10 uur gehouden worden. Zij
is toegankelijk voor minver
mogenden tegen betaling van/1.—
per maandkaart. 2193 14
Het Consultatiebureau voor
Zuigelingenvoeding blijft op
Maartdag, Woensdag enVrljdag,
des namiddags om 2 uur.
Te Koop: een goede, gebruikte
HAARD, ook nog 3 beste ge
bruikte Vulkachels, van ver
schillend fabrikaat. 2194 9
Adres: A. E. VAN DER VOET,
Mr. Smid, fVïorschweg, Leiden.
2 SLEUTELS (groote en kleine,
aan touwtje), gaande Pieterskerk,
Nionwsteeg, Doczastraat, Heeren-
tvcg. Tegen belooning terug te
bezorgen Bur. v. d. Blad. 2202 7
LEIDEN. JANVOSSENSTEEG 43,45. TELEF. 995.
Grossiers in Verfwaren en Vensterglas,
berichten, dat wederom EERJRU9TERS verkrijgbaar zijn.
842 12
v b. WlONHEMiUS HAENTJENS.
te 11 uur v.m.,
ten kantore van den Heer Notaris L. J. C. A. GORDON athier.
Ingevolge Art. 15 der Statuien is het dividend over het al-
geloopen boekjaar vastgesteld op 5'/a pCt., beiaaibaar van af
15 November 1915, fen kantore der Vennootschap na ontvangst
van het Dividendbewijs No. I. 2192 52
DE DIRECTIE.
f2.50, f3en f3.75.
ff 2.75. '2199 21
Koksbuizen, Siagers-
kielen en Kruideniers-
jassen in diverse prijzen.
Hanen 22. TeSef. (5f.
Bezoekt Sief
BOERHAAVESTRAAT 11,
Hoekhuis.
Goede Consumptie. 2902 10
Óoedkoope prijzen. Aanbevelend,
Mej. SLINGERLAND.
Het beroemde Deli-Bockbier is van af
tot zoolang de voorraad strekt,
weder op fust en gebotteld verkrijgbaar. Bestellingen, welke
dien dag bezorgd moeten worden, worden gaarne
spoedig verwaïbt. 2196 48
