Binnenland.
Uit de Omstreken.
Gemeenteraad van Leiden.
Persoverzicht.
Vragen en Antwoorden.
Het Overlijden van mr. Regout.
De volgende bijzonderheden over het over
lijden. van mr. Regout ontleenen we uit
telegrammen an^i „De -uaasbode":
De tijding van den dood des gezanten
werd onmiddellijk aan Z. H. den Paus en
kardinaal Gasparri medegedeeld.
De majordomus en de camerarius van
den Paus, benevens talrijke prelaten en
diplomatieke personen, begaven zich naar
de kliniek van de Soeurs de Ia Sagesse, om
hun cohdoleantio aan te bieden.
Reeds Dinsdagavond verloor mr. Re
gout het bewustzijn. De geneesheeren ver
klaarden, dat het eindo naderde.
Den geheelen nacht door waakten me
vrouw Regout en drie Socurs de la Sagessb
bij den zieke.
Toen men gistermorgen als naar gewoon
te van het Vaticaan naar den toestand van
den gezant liet informeeren, moest de.
moeder-overste der kliniek bevestigen, dat
het eindo nabij was.
Tegen 10 trad de doodsstiijd in. Pater
Bonicelli, van het Geselschap van Maria,
begaf zich in allerijl naar de sterfkamer om
«Jen gezant in zijn laatste oogenblikken bij
te» staan.
De zieke gaf omstreeks ha'féén den geest.
Op het oogenblik van zijn afsterven be
vonden zich in de sterfkamer mevrouw Re-
gout met haar dochter, .Je overste en drie
zusters van het Gezelschap der Soeurs de
la Sagesse en pater Bonicelli.
Do tijding van den dood van den gezant
werd onmiddellijk naar het- Staatssecreta
riaat getelefoneerd.
De majordomus van den Paus kwam wel
dra aan het sterfhuis om zijn betuigingen
van deelneming aan te bieden.
Om 3 uren 's namiddags versoheen kardi
naal Gasparri, die mevrom Regout n'amens
den Paus condoleerde.
Verschillende prelaten en diplomaten
gingen hun 'handteekeningen zetten in het
register van rouwbeklag en hun visite
kaartje afgeven.
De gezant werd, bekl.c<I niet de diploma
ten-uniform, te bed gelegd in dezelfde
kaaner, waarin hij ontsliep.
De berichten, meldende het overlijden
van d!en tijdelijkon. gezant bij het Vaüicaan,
mr. LRegout-, zijn gisteravond omstreeks
halfnegen in Den Haag ontvangen.
De Minister van Buitenlandsche Zaken,
jihr. dr. Loudon, heeft onmiddellijk na ont
vangst van het ambtelijk bericht een tele
gram van deelneming gezonden aan me
vrouw de wed. Regout, te Rome.
Bovendien bracht de Minister hedenoch-
tend een bezoek, ten woonhuize van wijlen
mr. Regout aan het Bezuidbniiout, aan de
naaste familieleden van den ontslapen ge-
zant.
Lr was in den loop van den dag in Den
Haag nog niets bekend of het stoffelijk hul
sel van mr. Regout te Rome zou worden
begraven, dan wel daar ter stecïc of bijge
zet in het familiegraf in Limburg, waarin
ook het stoffelijk overschot van mr. Re
gout, den voormaligen Minister van Justi
tie, rust-.
ALPHEN.
In de Ned.-Herv. Kerk Meld gister
avond <Is. N. G. Veldhoen de eerste wiir-
terlezing, uitgeschreven door de Chr. Jon-
gelings-Vereenignig „Onderzoekt de Schrif
ten". Het onderwerp was: Bazan of Sion of
m. a.w. de worstelingi der eeuwen. Naj een
schoone voorrede, waarin zijneerw. spiak
aver den geest des trjds, die altoos naar
nieuw vraagt, in Verband met dit aloude,
maar toch altijd belangwekkend en nieuw
blijvend onderwerp, handelde hij over het
wezen dier worsteling, het hoogtepunt dier.
worsteling en het einde dier worsteling. Alle
punten werdén aan de hand van Gods Woord
op ernstige en boeiende wijze behandeld en
de diepe stilte, welke in het kerkgebouw
héerschte, toonde duidelijk aan, dat het ge
sprokene diepen ingoing in de harten der
aanwezigen vond.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN.
l)e Moord op Jaiircs.
Villain, de moordenaar van Jaurès, is Za
terdag. in opvolging van art. 293 van het
Fransche wetboek vcor strafvervolging, voor
den president van het Assizenhof geleid, waar
hém: de gebruikelijke vraag is gesteld of hij
niete aan zijn vroegere verklaringen had
fe veranderen. Het antwoord was ontkennend,
ffem werd vervolgens meegedeeld, dat hij
o dagen tijd had om in cassatie te gaan
van het vonnis, waarbij zijn zaak naar de
openbare terechtzitting van het Assizenhof
van de Seine is verwezen. Mocht hij van
zijn recliü geen gebruik maken, dan zal hij
Maandag 21 November terechtstaan. Er zijn
6 dagen voor het geding opengehouden.
De advocaten Alexandre Zévaès en Henri
Géraud zullen als verdedigers optreden.
Een Oogziekte van Carmen Sylva.
De koningin-weduwe van Roemenië, Elisa-
beih (Carmen Sylva), moet opnieuw een oog
operatie ondergaan, die door den Parijschen
oogarts Landolt zal worden uitgevoerd.
Twee dochters van generaal van De
venter^ die een van Botha's hoofdofficieren
was bij de expeditie tegen Duitsch Zuid-
West-Afrika, zijn op haar vaders hoeve in
dé Krokodil-rivier verdronken.
Té Almada, bij Lissabon, zijn ernstige
onlusten wegens do duurte van levensmidde
len voorgekomen. Troepen, uit de hoofd
stad er heen gezonden, werden met bom-
tóen ontvangen. In het straatgevecht, dat
Volgde, zijn 'ettelijk o soldaten en burgers
gedood. In de stad fs nu een sterk gar-
'rfzoen gelégvi-
Hedenmiddag 1 uur vergaderde de lUud
dezer gemeente.
Voorzitter de burgemeester, jhr. mr. .j[r.
N. C. de Gjjselaar.
Aanwezig 19 leden. Afwezig de heeren
Van Hamel, Korff, Timp, Roem, Briët, Hoo-
genboom, Fabius, buurman, Sasse, Heere3
en Perai. 1 vacature.
De notulen der vorige vergadering wor
den goedgekeurd.
Mededeeling wordt gedaan van de vol
gende
INGEKOMEN STUKKEN.
Mededeeling van den heer S. Korevaar
P.Az., dat hij 'de benoeming tot lid der Com
missie van l'ietr Stedelijk Museum, wegens
vertrek uit de gemeente, niet kan aannemen.
(Wordt aangenomen voor kennisgeving.)
Overgelegd worden:
Missive van G. Snel, inzake betaling van
schoolgeld voor het bezoeken van het Gym
nasium.
(Wordt als ongezegeld ter zijde gelegd.)
Adhaesie-betuiging van de Brugw.iehlers-
vereemging „Verbetering zij ons Streven",
het verzoek' van dgn Bond van Gemeente
werklieden, afd. Leiden ter verkrijging van
een (hiurtetocslag op het loon.
(Is niet tot den Raad gericht).
(Te voegen bij de desbetreffende stukken.)
Verzoek van de woningbouwvereeniging
„De Goede Wc-ning', om in plaats van 4318
vierk. M. grond voor f 2,286,950, 4522 vierk.
M. voor denzelfden prijs af te staan. (In
handen gesteld van B. en W.).
Verzoek van N. Bink om schadeloosstel
ling in de kosten van reperatie en verven
zijner perceelen, ten gevolge van door de
gemeente uitgevoerde werkzaamheden in de
Calharinastraat. (In handen gestold van B.
en W.).
Verzoek van de vereeniging „Schoolkiu-
Qorvoeding" voor het gebruik van eenige
schollokalen gedurende de dagelijksehe
maaltijden. (In handen gesteld van B. en W.)
Verzoek van J. P. Paulusse en 1. H. J.
Sengers, om eervol ontslag al3 onderwij
zer, respectievelijk aan de scholen 3de kl.
No. 1 en 3de kl. No. 7. (In handen gesteld
van B. en W.).
lo. Benoeming van een leeraar in de wiskunde
aan do afd. B der Kweekschool voor Onderwijzera
en Onderwijzeressen. (194)
Benoemd wordt dr. W. H. Kcesorn, met
17 stemmen.
De heer PERA komt ter vergadering.
2o. Benoeming van een oudcrwijzerca met. ver
plichte hoofdakte aan de Meisjesschool 2o klasse.
(195)
Benoemd wordt mej. A. B. J. Wieöel te
Hoorn, met 19 stemmen.
De heer HUURMAN komt ter vergadering.
3o. Voorstel Lot verkoop van versohillende buiten
gebruik gestelde voorwerpen en matorialcn. (197)
Het voorstel wordt aangenomen.
'Ie. Voorstel lob wijziging van het Ra-adgbetluit
van 15 Juli 1915, inzake heb salaris van B. O. van
Vliet, concierge aan de Hoogerc Burgersohool voor
Jongens. (198)
Het voorstel wordt aangenomen.
5o. Voorstel lot verhoogiug der begrooling, dienst
1915. met f 70000.—, in verband met do uitgaven ten
behoeve van de buitengewone tijdsomstandighe
den. (196)
De heer HEER ES komt ter vergadering.
De heer FOKKER vraagt, hoe het piogo-
lijk is, dat de raadsleden dit voorstel uit do
krant moesten vernemen. De bladen maak
ten hiervan melding vóór de leden de stuk
ken kregen. Spr. vraagt den voorzitter dit
te voorkomen.
Do VOORZITTER weet hiervan niets, maar
zal de zaak onderzoeken.
Het voorstel wordt aangenomen.
Aan de orde is thans de 't
BEGROOTING.
van inkomst-en en uitgaven der gemeente
\oor den dienst 1916.
ALGEMEENE BESCHOUWINGEN.
De heer FOKKER sluit zich aan bij die
leden, die in de afdeelingen hulde hebben
gebracht, aan den Voorzitter. Deze begroo
ting is de laatste, waarvan de Voorzitter in
zijn eerste ambtsperiode bij de beraadslagin
gen de leiding heeft. "Wanneer de raads
leden moesten beslissen over de verdere
vervulling van het ambt, dan zouden alle
leden ongetwijfeld voor continueering zjjn.
(Applaus).
Spr. heeft nu weer met genoegen het
optreden van den Voorzitter gezien inzake
de vischvocrziening.
Het beleid bij de afdeeling onderwijs zal
spr. thans, bij afwezigheid van den wethou
der, niet ter sprake brengen.
De -heer Fokker bespreekt zeer in 'tkorti
het streven om de industrie hier ter stede
uit te breiden. Echter moet er vooral gelet
worden welke industrieën worden bevorderd,
want do lijst van uitkeeringen aan werk-
loozcn hebben bij spr. de vraag doen rjjzen,
of wel alle industrieën voor, Leiden voor
deel ig zijn.
Spr. drukt naar aanleiding van den tram-
aanleg de hoop uit, dat men niet al te over
haast zal optreden in deze. Er is namelijk
nog een andber plan voor een
electrische tram naar 's-Gravenhage,
in voorbereiding en wel over "Wassenaar.
De heer Fokker eindigt met' ter sprake
to brengen het niet raadplegen van de
raadsleden inzake de buitengewone maat
regelen, dió door den oorlogstoestand noo
dig waren.
De heer SYTSMA vraagt, of de voorzit
ter in do Vereeniging van Nederlandöche
Gemeenten, wel eens .ter Sprake heeft ge
bracht maatregelen' tot onderling handelen,
ten eindo den financieelen ltoestand der ge
meenten te verlichten.
Sjjr. doet het genoegen, dat jB, ën Wl
een nieuwe belasting in overweging hebben
genomen, n.l., die op dé publieke vermake
lijkheden. Hij hoopt dat oeze belasting niet
lang op zich zal laten wpchten.
Spr. sluif) zich aan bij de klacht, dat do
ïaadsleden inzake de buitengewone omstan
digheden té weinig gekend zijfa. ',r
Het antwoord van B. en W. acht spr. on
voldoende.
In de daar genoemde gevallen hebben de
heeren niet zitting in hun kwaliteit van
raadsleden.
Spr. heeft 'bezwaren tegen het regelend
optreden van den onbezoldigden ambtenaar,
waarover in heb verslag wordt gesproken.
De heer PERA zegt, dat het antwoord
van B. en W. op de opmerkingen in de
secties gemaakt, ,veor hem voldoende is ge
weest. Spr. verzet zich er tegen, dat <le
gemeente na de -demobilisatie voort zal gaan
met vischverkoop. Daar komt de gemeente
op een, in gewone omstandigheden, ver
keerd terrein.
Spr. voert cok nog het woord over de
uitbreiding der industrie. Do opmerkingen
vindt spr. te vaag. Welko industrieën zou
men moeten bevorderen l
De heer PERA noemt een aantal artike
len, die in het buitenland worden vervaar
digd en die dan hier zouden kunnen wor
den gemaakt. Dooi* bouwterrein aan te bie
den voor zulke takken kunnen B. en W.
de welvaart behartigen. Spr. schenkt nog
zijn aandacht aap. een textiel-bedrijf dat
wel geen voordeel voor de stad oplevert,
maar dab toch' nog voor slechtere omstan
digheden vrijwaart.
De heer VAN DER ELST vraagt op wel
ko wijze de extra-oredietener is nu weer
ƒ70.000 gevoteerd, worden besteed'? Het
zou goed zijn, wanneer dra Raad hiervan op
de lroogte wordt-gehouden.
De heer'REIMERTNGER ac-ht het onmo
gelijk voor B. en W. om een antwoord te
geven op de vraag omtrent uitbreiding der
industrie. De groote geleerden zijn het er
zelf nog meb over* eens, welke toestand
er na den oorlog zal ontstaan.
(De lreer HOOGEBOOM komt ter verga
dering).
De heer AALBERSE heeft in de afdeelin
gen over de loonregeling gesproken. Het ver
slag d.-iaromtrent is onjuist. Hij heeft er op
gewezen, dat de loonregeling niet juist is.
De minima1 zijn misschien soms ietsje hoog,
maai' met de behoeften van het gezin, de
grootte daarvan, moet bij de geheele loon
regeling meer 'worden rekening gehouden.
Spr. icanb zich ook tegen het voortzetten
van gemeentewege van bedrijven, die niet
monopolistisch zijn. Wat abnormale omstan
digheden gedoogen, is niet goed in gewone
tijden. Alleen voor monopolistische bedrij
ven maakt spr. een uitzondering.
De heer AALBERSE onderschrijft wat de
heer Pera gezegd heeft over de industrie.
Maar niet deelt spr. diens opinie, dat B.
en W. er iets aan kunnen doen. Door maat
regelen te nemen om industrieën tegemoet
te komen, is er wel degelijk iets te doen.
Zoo wijst spr. op pogingen om in Den
Bosch een fabriek voor metaalbe
werking gevestigd te krijgen De industrie-
en moeten door particulier initiatief - i-
staan, maar men kan ze tegemoet
En wanneer men -"an zegt: die indue-rie
wordt kunstmatig op de been gebracht, dan
wil spr. er op wijzen, dat zco Duitschlar.d
een groot industrie-land is geworden, Enge
land zoo zijn scheepvaart heeft gehregen.
Men moet zijn tijd afwachten, doch er kan
wel iets worden gedaan.
De heer ,VAN GRUTING geeft te kennen,
te hebben behoord tot die leden, die den
burgemeester hulde hebben gebracht. Hij
herhaalt dit thans nog eens. Spr. .zegt,
dat do commissie voor den vischverkoop, pds
beginsel heeft aangenomen, dat de vischver-
kooo zal eindigen, wanneer het particulier
initiatief hier voldoende maatregelen heeft
getroffen.
De heer DB BOER deelt de nieening van
de lieeren Pera, Aalberse en Van Gruting,
omtrent gemeentelijken verkoop-.
De mededeeling over de electrificatie van
de tram naar Den Haag, heeft gpr. aan-
aangenaam verrast. Vooral ook, wijl die lijn
niet om, maar door de stad zal gaan.
De heer VERGOUWEN bespreel^ ^enals
meerdere leden, de kwestie van -(bevordering
den industrie. Épr. zou willen, dat .wanneer
en gesproken wordt van vestiging van in
dustrieën, dat dan B. en W. zich met de on
dernemers in verbinding zullen stellen, om
ze op te wekken, die in Leiden te vestigen.
Het verhoogen van de welvaart moet op
dezelfde wjjze geschieden. Men moet den han
del naar hier trekken. De middenstand pioet
krachtig worden 'en daarom moet hot ver
keer naar hier, worden geleid.
De heer Fischer, wethouder, deelt mede,
dat juist hedenmorgen is binnengekomen de
aanvraag voor; den aanleg van
een electrische tram Den Haag
Leiden.
Van de door den heer Fokker genoemde
plannen ia spr. ndela audiorfl bekend, dan
ctaib er lijnen in Zuid-Holland zullen woorden
aangelegd, maar of Leiden daarin ia op
genomen, is epr. niet hekend.
De heer FISCHER, de vragen betreffen
de bevordering van welvaart en industrie
beantwoordend, zegt dat B. en W. op dien
.ingeslagen weg zullen voortgaan.
Spr. wijst er op, dat Leiden toch ook ge
baat is bij de stichting van de Indische
pofiteehool enz. Ook zal er nu w a a r-
aohijnlijk weer een Rijkenor-
maalschool komen.
Dali behartigen B. en W. de belangen van
de gemeente ook door verbetering der volks
huisvesting.
De raad van den heer Fokker, ook goed
te letten op de industrieën, die zich hier
zullen vestigen, is gioeilijk na te' komen.
Men dient echter er op te. letten, dat de
gemeente brf gebrek aan gemeentelijke ter
reinen voor industrie-doeleinden betrekke
lijk weinig kan doen. Het initiatief voor
nieuwe industrieën moet van de bewoners
uitgaan.
De heer BOTERMANS merkt naar aan
leiding van de uitlatingen van den wet-
houbder op, dat er voor de volkshuisves
ting veel wordt gedaan. Spr. apprioieert
dit, maar het is te weinig. Er moeS juist
gebouwd voor hen, die nit Yneer dan 1.60
og 1.76 huur kunnen betalen. De plan
nen, die uitgevoerd of in beraad zijn, zijn
té duur.
Do heer FISCHER aartwoordt,'dat de
Hennen' voor de goedkoope woningbouw
i voorbereiding zijn. Dit «al evenwel de ge
meente geld koéten.
De heer FOKKER zegt, dat de wethou
der toch niet geheel zijn bedoeling heeft
begrepen in zake het uitoefenen van toe-
richt op de industrie. Spr. wilde er el echte
op wijzen diat een groot bedrijf nog niet al
tijd voordeelig is voor de gemeente.
(De zitting duurt voort.)
Hot kiesrecht in 1916. „DE GE
MEENTE-STEM" schrijft in een nabetrach
ting over de noodregeling, welke in dit jaar
voor de uitoefening van het kiesrecht bij
de periodieke Gemeenteraadsverkiezingen
heeft dienst gedaan:
Eigenaardige stemmingen zijn gehouden
eni eveneens is het kiezerscorps op eigenaar
dige wijze samengesteld geworden. De wet
vaii 3D Januari 1915 (Slsbl. no. 37), hou
dende tijdelijke afwijking van de kieswet,
heeft velen kiezers, die door de buitenge
wone omstandigheden'hun bevoegdheid dreig
den te verliezen, de hand boven het hoofd
gehouden en heeft twee kiezerslijsten in het
leven geroepen.
Kan het ongetwijfeld van belang zijn, ook
voor hetgeen verder komen moet, de wer
king van deze noodregeling nader te be
schouwen, anderzijds raag niet uit het oog
verloren worden, dat ten gevolge van het
politieke bestand en de afwezigheid van zoo
vele kiezers, die onder de wapenen zijn, de
opkomst voor de in dezen zoriier gehouden
verkiezingen niet groot is geweest. Een ver
lichting voor de stemopnemers, die mee die
twee kiezerslijsten een zware taak hadden!
Zooals bekend, is de noodwet uitgegaan
van het standpunt, dat de Grondwet niet
bepaalt, dat elk jaar eea nieuwe lijst van
kiezers, ter vervanging van de in het vorige
jaar opgemaakte, moet vastgesteld worden.
De gewone wetgever kan dus de bestaande
kiezerslijst bestendigen 'en ondervangt zoo
doende het bezwaar, gelegen in liet voor
schrift van art 80, al. 3, der Grondwet,
'dat van de uitoefening van het kiesrecht
uitsluit o.a. hen, die in het burgerlijk jaar,
voorafgaande aan de vaststelling der kie
zerslijsten, van een instelling van weldadig
heid of van een gemeentebestuur onderstand,
hebben genoten en die, voor zoover de kies
wet eenigen aanslag in de Rijks directe be
lastingen voor kiesbevoegdheid vordert, dien
aanslaag niet hebben voldaan. Bljjven dus,
volgens het' standpunt der Regeering, de
kiezerslijsten van kracht, dan blijven ook
'die uitsluitingen buiten gevolg.
Dit standpunt, dat wij destijds, na de in
diening der wet tot tijdelijke afwijking van
de kieswet, besproken hebben, laten wij
verder buiten beschouwing. "Wij veronderstel
len, dat de Regeering op den eenmaal inge
slagen weg zal voortgaan, m.a.w., dat weder
een suppletoir© lijst zal opgemaakt worden.
Gevolg daarvan zal zijn, dat de stembureaux
dan bij verkiezingen na 15 Mei 1916 met
drie lijsten zullen moeten werken. Dit be
zwaar zou te ondervangen zijn, als de be
voegdheid gegeven werd, om, waar dit ge-
wenscht werd, deze drie lijsten voor de stem
bureaux tot één geheel te verwerken. Daar
voor zou noodig zijn, dat in de nieuwe nood
wet tot afwijking van de kieswet ook een
wijziging van art. 66 der kieswet opgenomen
werd.
Dit artikel, bepalende, uat op de tafel
van het stembureau o.a. ligt een afschrift
of afdruk van „de kiezerslijst", had ook
reeds voor dit jaar gewijzigd moeien zijn,
wan? bij de verkiezingen van aezen zomer
moest niet- alleen de kiezerslijst, maar ook
de suppletoire lijst op de tafel van het
stembureau liggen. Vóór het volgend kie
zersjaar zal het noodig zijn art. 66 aan te
vullen met deze bepaling, dat onder „kie
zerslijst" is te verstaan, de kiezerslijst van
1914 met de suppletoire lijsten 1915 en
1916, al of niet vereenigd tot één geheel' in
alphabetische volgorde en doorloopende num
mering.
Het is duidelijk, wij hebben daaropi
reeds vroeger gewezen dat deze wijze
van handelen, om de kiezerslijst 1914 weder
van een suppletoire lijst te voorzien, in
het karakter van het kiezerscorps geleide
lijk verandering brengt; een verandering in.
ae richting van rt census-kiesrecht van vroe
ger.
Wel heeft het economisch leven zich
eemgermate hersteld, maar toch zullen vele
personen zich net a!s aiangiftékiezer kun
nen aanmelden wegens gemis van het bjj
art. 1 der kieswet vereischte inkomen of
bedrag van woninghuur. Melen moeten thans
van een beperkt loon bestaan of hebben
Ti kleinere woning f .trokken; anderen slaan
onder de wapenen en hebben de dienstbe
trekking, waaraan zij anders hun kiesrecht
zouden kunnen ontleenen, zien verloren gaan.
Door de suppletoire lijsten wordt dus het
kiezerscorps in hoofdzaak aangevuld met
belastingkiezers, die in deze zorglijke tijden
een zekere mate van welstand hebben kun
nen behouden.
In dezen gang van zaken is vooreerst wel
geen verandering te brengen. Hoe vurig
toch Daar den vrede verlangd wordt, nie
mand zal op goede gronden kunnen voor
spellen, dat normale verhoudingen, waarop
de kieswet steunt, binnen afzienbaren tijd
zullen wederkeeren. En al ware dit wel het
geval, dan zullen tocii de naweeën van deze
ontwrichting van het economisch leven de
toepassing der gewone regelen tot toeken
ning van het kiesrecht vooreerst wel niet
mogeljjk maken. Jaren zullen verloopen, eer
de kenteekenen van geschiktheid en maa-t-
Bchappelijken welstand., ^zooals de kieswet-
gever die heeft uitgewerkt, weer als ge
wone maatstaf zullen kunnen gelden.
In elk geval zal de wet van 30 Jan. 1915
(Stbl. no. 37), houdende tijdelijke afwijking
van de kieswet, die alleen regelt de
toekenning van kiesrecht voor dat jaar, ver
vangen moeten worden. ij h'qpen, dat met
dezen wetgevenden arbaiu niet tot den uiter
sten termijn gewacht zal worden. Bij de vele
R6geeringsmaatregele"n, die soms onverwacht
nit de lucht komen vallen en onmiddellijk
Üe medewerking der gemeentebesturen vor
deren, is het gewenscüt, dat aan de secre
tarieën eenige t^jd van voorbereiding gege-
v*eto wordt voor de uitvoering van die voor-
Schriften, die niet in een plotselinge Opko-
toïende behoefte moeten voorzien.
.Vraag: Meermalen worden in de ru
briek vragen ep antwoorden adressen ge
vraagd voor het een of ander, waarop- steeds
uw antwoord is: „adressen kunnen niet
of geven, aangezien wij gevaar loopen ver
schillende personen te vergeten."
Daarom verwonderde het mij1, dat u dezer
dagen op een vraag naar een inrichting of
particuliere inrichting voor het geven van
onderwijs in het machineschrijvcn, de ver
eeniging „Kennis is Macht" aanbeval.
Ia dit wel consequent? daar er vele par
ticulieren zijn, die daar ook les in geven?
Antwoord: Wij gevoelen de inconse
quentie niet, wijl de school van „Kennis is
Macht", een instelling van onderwijs is, waar
'men voor een betrekkelijk gering school
geld en zelfs als minvermogende gratis de
lessen lean volgen. Het komt telkens voor,
dat wij onderwijsinrichtingen moeten noe
men, bijv. de Muziekschool van Toonkunst,
hoewel ook vele particulieren les in muziek
en zang geven. Het geval zou anders komen
te staan, wanneer we den leeraar ol leerares
A noemden, niet voorbijgang van B., G. enz.
Vraag: Kunjt ,u mij ook keggen, hoe hoog
mijn hoofdelijk omslagbiljet moet zijn, 4k
heb twee kinderen beneden de itwee jaar,
mijn inkomen is f550, het percentage be
draagt 3.2 pCt.?
Antwoord: Zijn we wel ingelicht -
de heffingsverordening uwer gemeente is
biet in ons bezit dan wordt voor levens
onderhoud afgetrokken f300 en vo.or elk
kind, beneden 15 jaar, f25. Uw belastbaar
inkomen zou dan zijn f200 en u zon moe
ten betalen f 6.40.
Vraag: Zou de N.-Z.-Holl. Tramweg-
maatschappij voor ons, proletarische land-
veermannen, niet kien retourprjjs van Katwijk
in plaats van 28 cents, willen brengen bijv.
op 15 cents? Vele mannen willen zoo gaarne
's avonds bij hun gezin zijn, maar moeten nu
van armzaligheid op Katwijk blijven, of naar
Leiden gaan loopen, wat heen en weer 3 uur
is, en met den a-.s. winter niet te doen. De
Maatschappij heeft toch zoo'n best jaar door
de soldaten, zouden zij nu ook eens mogen
profiteeren van deze Knancieele welvaart?
AnJwoord: Onderzoek is hier het naas
te recht. Laten de in Katwpjk in garnizoen
liggende landweermannen een verzoek tot de
Directie richten. Wij zouden veel voor het
idee voelen, maar daar heeft Wen niet veel
aan. Het komt hier aan op. het gevoelen der
Tramdirectie. En wij vreezer., dat die er
niet veel voor voelt. Men kan het onder
zoeken. Wellicht was eenige drang van mi
litaire autoriteiten hier van groote waarde.
Overleg daarmede eerst
Vraag: Kunt u mij misschien den direc
teur noemen van een hier te Leiden bestaan
de mandolineclub?
Antwoord: Wij aarzelen den naam van
een directeur te noemen. Een andere func
tionaris zou zich eens verongelijkt kunnen
gevoelen. Daarom verwijzen we n liever
naar het bestuur eener bestaande Mandoli
never. Adres: G. L. N. Wevling-, Gerrit
D.oustraat 42.
Vraag: Kunt u mjj de "beteekenis noe
men van de vcdgende zin: „Gloria in exelsis
deo et in terra
Antwoord: De beteekenis is: God zij
de eer in den hemel en op- aarde. De andere
Iatijnsche spreuken heeft u niet _goad over
genomen. Daardoor konden wij ze niet dra
gelijk vertalen.
Vraag: a. Ik ben van den landstorm
1913. Nu wil ik een verzoek indienen, om
ingedeeld te worden bij de wielrijders. Kunt
u mij nu zeggen, tot wien ik mij moet wen-
gen?
b. Kuilt u mij ook zeggen, wat Albatros
beteeken t?
Antwoord: a. Ge moet 'daarvoor een.
verzoek indienen bji den Provinciale-Adju-
dant in Zuid-Holland, te 'e-Gravenhage.
b'. Ib een vogel, op IJsland veel voorko
mende. i
Vraag: "Wanneer moet de Landstorm
1912 in dienst?
Antwoord: De landstorm 1912 komt
vermoedelijk 20 December a.s'. voor de helft
onder de wapenen; de andere helft van de
lichting vermoedelijk 10 Maart 1916.
Vraag: Hoelang is de levensduur van
ëeu vloo. en hoe teelt zich voort?
Antwoord: De vloo heeft slechte een
kort leven, juist zoolang als noodig is. voor
'de voortplanting. In dien korten tijd kan zij
mensch' en dier echter genoeg plagen. Hét
wijfje legt eieren, waaruit een larve ont
staat, die zicli weder tot een vloo ontwikkelt.
Ook dit gaat onder gunstige omstandigheden
vlug in zrjn werk. Hoe 'onzindelijker hoe
beter voor de voortplanting dezer dieren.
Vraag: Ik ben 24 jaar, gevestigd in
Scandinavië, en landstormplichtig- (jaarklas
se 1911). Wanneer ik nu gedurende de mo
bilisatie tijdelijk in Holland kom. Wordt ik
dan in werkelijken dienst opgeroepen? Hoe
lang is de termijn, dien ik eventueel in Hol
land mag vertoeven?
Antwoord: Ge moogt heelenvaal niet
in Holland zijn, als ge zegt in Scandinavië
gevestigd te zijn, terwijl de landstormlichting
1911 onder de wapenen moet komen, of wel
Üe voorbereiding (keuring) aan den gang ie.
.Vraag: Laatst las ik in uw blad een ad
vertentie van een Glazenwasscher. die zich
uitgeeft voor de oudste hier ter stede. Dit
nu is een groote leugen. Hij toch is de jong
ste of liever gezegd, de laatste. Want wij
hebben hier eerst „,De Onderneming," dan
„De Volharding", dan „De Hoop" 'en dan.
„De Concurrent." Kunt u mij ook zeggen,
op welke manier hier een eind aan gemaakt
kan worden?
Antwoord: Plaafe er een flinke ad
vertentie tegen in. Dan maakt u op uw beurt
reclame. En dat is in de zakenwereld maar
allee. Mogelijk zou hier ook een geval aan
wezig kunnen zijn van oneerlijke concurren
tie, waartegen thans wettelijke maatregelen
tYtl genomen. Daarvoor kunt u zich wenden,
tot ae Leids'che Middenstandsvereeniging,
adres de heer W- van RoSsum du Chattel*
Breestraat