Ds Europeesche Oorlog.
DuitschSand's wereldpolitiek
buitenland zien, enz., enz. Doch men ver
geet, dat de zuinig-gespaarde gelden, wel
ke men elf maanden lang zuinig heeft be
heerd, hun eindelijk in de gelegenheid stel
de, de winstmarge... te gaan wegbren
gen over de grens!!! De twaalfde maand
is vaak voor Nederland zelfnoodlottig.
Ook gebeurt het maar al te vaak, dat men.
in Parijs of Berlijn dol-verrukt is over een.
aankoop, zoo .echt typisch Fransek of Duitsck,
cn dat bij koeler beschouwing en onderzoek,
de industrieelin dat burgerlijke landje
woont en werkt, en zorgen heelt, om den
kop- op te houden. Het is zoo droevig-waar,
wat eens een componist z?i, tegen een on
zer grootste pianospelers (die nu to Ber
lijn woont): Je wordt in Holland nooit
erkend als je niet uit het buitenland
naar hier komt. Dan pas ben je knap!!
Een verblijdend verschijnsel is het ech
ter. dat in allerlei rangen en standen de
meest ondubbelzinnige uinngen van sympa
thie bij het bestuur inkomen. Zoo ook o.a.
van den heer mr. J. C. A. Everwijn, Admi
nistrateur, chef van de afdeeling Handel
van het Departement van Landbouw, Nijver
heid en Handel, die onder meer meedeelde,
dat de jonge Vereeniging verzekerd kan.
zijn van z^jn steun. Ooi: de Minister van bo
vengenoemd Departement, heelt z'ck gunstig
uitgelaten, eu van hem wordt dan ook met
belangstelling een steundaad verwacht.
Dat de Nederlandsche industrie een steun
daad wa~a:*l iszij heeft het bewezen en
bewijst het eiken dag weer. Werkelijk, Hol
land mag trotsck zijn op zijn iudustrieel©
endernemers, zooals het trotrek is op zijn
bccren. De Landbouw wordt met kracht van
hocger hand gesteund door raai en daad. De
gevolgen er van blijven niet uit. Integen
deel. Rijksiandbouwecholen, enz., enz. ge
ven slechts een der vele bewijzen daarvan,
en het leergeld is niet te duur betaald, wan
neer wij slechte zien, hoe hoog de trap
van ontwikkeling is gestegen van landbouw
en aanverwanten.
En zou nu de Nederlandscke industrie
moeten kwijnen door grenzenlooze onver
schilligheid van den Nederlander zelf? Hoa
ongelooflijk het ook lijkt,het 6chijnt,
dat er een krachtige actie noodig zal zijn
om dat te voorkomen. Het schijnt noodig te
zijn de Nederlanders op te wekken tot het
doen van daden, die het vanzeif-sprokend al
tijd doen moest. Het oud-Holla-ndscke
spreekwoord: „het hemd is nader dan de
rok," moest wat meer i>etrac':l worden. Het
Nederlandscke kapitaal bleef dan voor een
zéér voornaam gedeelte binnen het land',
en ging niet heen naar die landen, welke
n oorzaak zijn, dat wij een ontzettende
leening van 275 millioea en nog meer noo-
Jig hebben te sluiten. Wie moet de lasten
dragen van die leening? Niet het buitenland,
maar wtj. Wie is oorzaak van die leening.
W e 1 het buitenland. Niet w ij
Men zegt: Wanneer het den boeren goed
gaat, gaat het ons allen goed. Doch zoo ook
is het met de Nijverheid. Wanneer de Nij
verheid van Nederland zich door opdrachten
ontplooien kan, profileert ten slotte het
heele land er van. Er zal meer worden
gebouwd, meer worden „geleefd," en alle
o tingen van welvaart zullen zich komen
voordoen, tot verdere doorvoering van meer
dere weivaart. Het is ais een raderwerk.
Komt er n tandje van een kamrad van een
groote machine-complex in b weging, dan
beweegt zich het geheel© machine we zen. Alle
rangen en standen zullen er de gevolgen
van ondervinden, en daarom acht ik het een
Nederlandschen plicht te streven naar het
doel der bovengenoemde Vereeniging. n.l. het
bevorderen van het gebruik van Nederland-
echo voortbrengselen, en waren, in 't bijzon
der in die geva-iloD, waarin zij in hoeda-
5 nigheid on prijs met de uit het buitenland
ingevoerde waren kunnen wedijveren.
"Het spreekt vanzelf, dat het voeren van
eenige actie, kosten met zich brengt, al was
het alleen inaar porto's, drukwerken, pa
pier, enz. enz. Ook heeft het hoofdbestuur
zich genoodzaakt gezien, eenige administra
tieve hulp te moeten nemen, en een kan
toorruimte to huren. Het is daarom, d.at er
getracht wordt, vele leden te werven, en er
in Leiden door eenige mannen ernstig
overwogen wordt, een L-idsche onderafdee-
ling in het leven le roep-en. Het lidmaatschap,
dat niets teruggeeft, dan de voldoening aan
iets goeds mee te doen, is zoo laag mogelijk
gesteld. Men kan ook donateur of begunsti
ger worden. Het hoofdkantoor is te Den
Haag, Mariastraat 25, terwijl ondergetee-
kende gaarne eventueel© nadere inlich.ingon
verstrekt.
WILLEM C. BROUWER.
„Vredelust."
Leiderdorp!.
AGENDA VAN DE WEEK.
Woensdag.
Oegstgeest. Bazar. Ofening. Dr. A. J.
Ruvs. School 'smidd. 2 uur „Irene'. Mu
ziekuitvoering 7 uur.
Donderdag.
Zomerzorg. Concert Stedelijk Muziek
korps. 8 uur.
Zondag
Nutssaal. Zondagbjjeenkomst Relig. Social.
Verbond. Spreker: Dr. A. H. v. d. Hoeve
(Franeker), Zeven uur.
Dagelijks:
Thalia Bioscoop en Variété Théat-er,
Haarlemmerstraat. 52. 7 uur. Zondags al
leen 8 uur.
(Woensdag- en Zaterdagmiddag ook
2 uur).
Bioscope Variété Théater, Stations
weg 19. 7 uur.
(Zaterdag, Zondag 8 ,ur).
KLEINE ADVERTENTIES kunnen
lederen morgen worden aangeboden
en worden tegea 35 ets. berekend.
Op Woensdag- en Zaterdagmorgen
tot 12 uur D.m. te^en ets.
Do „Frankf. Ztg." opende oen reeks arti
kelen, waarin broed de Duitsck© politiek
wordt uiteengezet. Aangezien de betrekkin
gen tusschen dit bïad en de Duitsck o regee
ring tegenwoordig zeer nauw zijn, is het
van belang, deze artikelen niet onopgemerkt
voorbij te laten gaan.
Tot dusver verschenen, drie opstellen. Het
eerste handelt over het fundament der Duit-
sche politiek, het tweede over den opbouw
daarvan en het derde over vrienden en
▼gaoden. I
De schrijver begint met te zeggen,
Duilschiands huidig pijnlijk isolcu ^t in de
wereld veie Duilschers van de wrjs heeft ge
bracht. Er heerscht een wijdverspreid ge
voel, dat allo eerlijke bedoelingen, uui met
de wereld in vrede te leven, toch slechts
onwil en miskenning ontmoeten en dat
daarom de Duitscher mSar geen politiek
meer moet drijven, doch enkel het zwaard
wetten.
Dit is niet goed. Men kan wel met de ba
jonetten alles tot stand brengen, maar men
kan er niet op zitten. De tegenwoordige
toestand moet een bittere uitzonderingstoe
stand zijn. Het heden leert meer dan ooit,
dat men niet altijd vechten kan en dat de
uitslag van den oorlog afhangt van den
daaraan voorafgaand en vrede.
Duiischland moet er op bedacht wezen,
dat het ook bij conflicten in de toekomst
op zichzelf alleen zal moeten rékenen. Slechts
door den langdurigen vrede kon Duitschland
een oorlog als dezen voeren. Een oneerlijk
masker was die vrede niet. Deze oorlog
meet weer een Jangdurigen vrede brengen.
Een deel van de oude politiek, dat wat on
deugdelijk bleek, gooien we overboord, maar
bij haar grondbeginselen, die ons zoo sterk
maakten, willen wij, zegt schrijver, vol
harden.
Voor Duitschland mochten nooit buiten-
landsche politieke belangen en nog minder
diplomatieke behoeften boven nationale be-
hGeften gaan. Zoo offerde bijv. Engeland
als moederland voor de zusterstaten zijn
vrcegere industrie- en handelsdict-atuur op.
Duitschland zal over zoo'n politiek nooit
denken. 0nz9 grondbasis is feitelijk in ver
gelijking niet groot en hij zal ook niet aan
zienlijk uitgebreid kunnen worden, wanneer
besloten wordt, het nationa
le kolonisati e-terrein door dee-
len van het bezette gebied in
het Oosten te v er groote n.
Onze stelling op het vasteland zal altijd
hoofdzaak blijven, evenals voor do Engel
sehen de zeestelling.
De concentratie moet evenwel hoofdzaak
blijven en de expansie mag dat nooit worden.
Kunnen wij, wordt verder gevraagd, op
den duur met onzen grond toe komen? Men
kan de landbouw tot het hoogste opvoeren,
maar er is een grens aan zij a productie
kracht en daarom is de vraag, of Duitsch
land niet den plicht heeft, aan verbreiding
van de onmiddellijke grondslagen van zijn
bestaan te denken, daar de door ons niet ge
zocht e oorlog en de veroveringen
aan onze oostgrenzen de gele
genheid daartoe bieden.
In het tweede artikel, „Der Oborbau" ge
titeld, komt de schrijver allereerst weer op
de voordeelen der concentratie.
De Duitsche industrie levert zoo ontzag
lijk veel, dat zij afzetmarkten met kan ont
beren Zij levert de heele wereld fabrikaten
en betaalt daarmee de grondstoffen, die
eveneens uit de heele wereld moeten worden
verkregen. De groote arbeidersbevolking
doet den landbouw bloeien, want z'rj koopt
haar het brood en hot vieesch af. Het feit,
dat we op het oogenblik ons zelf heel om aal
onderhouden, bracht velen op de geheel
verkeerde gedachte, dat dit altijd wel zoo
zou kunnen gaan.
Onze scheepvaart verdrievoudigde in een
kwarteeuw, wij plaatsten massa's kapitaal
in het buitenland.
Hce ook de groote gebeurtenissen mogen
verloopen, wij kunnen, zegt sclir., van
scheepvaart en wereldhandel niet afzien.
Reeds eenmaal heeft ons volk, half gedwon
gen, half door eigen schuld, dat opgeven
van den wereldhandel en van de groote
scheepvaart met eeuwen durende versnip
pering en verkommering moeten betalen.
Wat met do Hanza gebeurde, mag nooit weer.
plaats hebben.
Het derde artikel, „Freunde utfü Feinde",
begint met do verklaring, flat Bismarck's
keus-dilemma tusschen Oostenrijk en Rus
land thans ondenkbaar geworden is, al ging
B.'s neiging moer naar het laatste land uit.
De ijzeren kanselier koos toch ook Oosten
rijk, doch hij 'dekte zich tevens met goede
verhoudingen jegens Rusland.
Na den oorlog is met een revanche-idee
van het verslagen Tsarisme te rekenen. De
gedachte aan Konstantinopel zal altijd
blijven.
Het zou echter onzerzijds fout zijn, het
conflict met Rusland t:> verscherpen, want
Engeland zou daarvan profiieeren, terwijl
omgekeerd voortdurende haat tegen Enge
land, den Rus daar de gelegenheid tot geld
ie enen enz., zou verschaffen.
Oc-k is niet te verwachten, dat Frankrijk
dcor den oorlog van zijn verblinding ge
nezen wordt.
De Russen zijn verslagen en zij hebben
Polen verloren, waarvan zij een aanvals-
vesting tegen ons hadden gemaakt.
Is het aan te nemen, dat wij den
met zooveel goed en bloed ge-
kochten grond aanRuslandte rug
geven? Uit de jongste verklarin
gen van denr ij k*s kanselier schijnt
opgemaakt te mogen worden, dat
dit niet het geval zal zijn.
Ontvalt Polen aan Rusland, dan zal dit
feit op zichzelf al de verhouding tusschen
Duitschland en Oostenrijk, alsdan de eenige
bezitters van PooLsche landen, nog inniger
maken. Ook in ander opzicht zal dit geschie
den. Oostenrijk heeft van ons kunnen loeren,
hoe verschillende rassen tot oen vaste een
heid samen gevoegd moeten worden. Nooit
stenden Djjjtsckers en Slagaren zoo schou
der aan schouder. Billijk is dan ook de ver
wachting, dat voortaan aan de Duitschers
in Oostenrijk meer bewegings- en ontwikke-
lingsvrrjheid gegeven zal worden. Een tol-
unie en verder de Midden-Europeescho
„Zcllverein" hebben veel aanlokkelijks.
Turkije zal op den duur als hoogst waar
devol bondgenoot der Centrale mogendheden
te beschouwen zijn. De Turken weten nu,
dat Engeland, zonder een spier te vertrek
ken, de Turken als buit aan de Moskovieten
tcewierp. De Turk, die aan de Dardanellen
vecht, zal zich voor zeer langen tijd aan de
Duitschers verknocht voelen.
In do cultureele en economische verhef
fing van Turkije heeft Duitschland het
grootste belang.
Het overloopen van Italië bracht alle drie
groote MiddelLmJsche Zee-mogendheden
aan de zijde van Duilschiands vijanden.
Italië kan nog wel eens „omvallen", maar
wie kan er op dit land nog vertrouwen?
Ten slotte vraagt schrijver, hoe lang En
geland nog zal voortgaan op den weg, dien
ieder in Engeland thans wel als een dwaal
weg beschouwt Do nederlaag van Rusland
maakt, afgezien van wat er nog in het Wes
ten gebeuren kan, de omsingelingspolitiek
voor lange jaren onmogelijk.
„Wjj hebben de sentimentaliteit verleerd,"
zei de rijkskanselier terecht den 19den Aug.,
maai* de haat is evengoed een sentiment
als de liefde. De Duitschers wen-
se li en niet do schrijver heeft het nu
over den toestand in het Westen
groote mass a's menschen van an-
de re stammen te annexe eren, maar
militaire en economische waarborgen zullen
onontbeerlijk zijn. Verwachten mogen wij,
dat de toekomst het Duitsch kolo
niaal bezit in deMidde n-A f r i k a a n-
sche zone aanzienlijk vergroo-
ten zal tot een goed verdedigbaar Afri-
kaansch rijk, dat Duitschland een deel van
de benoodigde grondstoffen leveren kan.
Een wezenlijk oorlogsdoel gaf minister
Helfferich onlangs aan, toen hij zeide: Ons
volk moet door oorlogsvergoe
dingen ontheven van de last der
uitgegeven milfiarden, voor zoover
dit maar eenïgszihs mogelijk is.
Do schrijver acht daartoe Duitschlands
vijanden, vooral Frankrijk in staat.
De vrede, hoe laat hij ook kome, zal een
verdrag zijn, waarbij voor alles aan de v r q-
hoid der zee gedacht moet worden. Wij
willen de zee niet, zooals Engeland wilde,
beheerschen naar willekeur, maar haar voor,
alle volkeren gelijkelijk dienstbaar maken
door een verdrag der natiën.
Het zal nog wel een tijd duren, eer de
Engelschen dit inzien en het Zal ten slotte
van hen afhangen ci dit door geweld of
door inzicht nereikt wordt.
Het geheimzinnige 42 c.M. kanon.
Toen bij het begin van den Europeeschen
oorlog door de pers het bericht de ronde
deed, dat de Duitschers bij de beschieting
van Luik gebruik maakten van een geweldig
kanon, dat projectielen van een kaliber van
niec minder dan 42 c.M. uitbraakte, haalden
velen ongeloovig de schouders op en trokken
het beslaan van dergelijke monsterkanonnen
in twijfel, daar men niet kon gelooven, dat
zelfs de Duitsche oorlogstechniek, in al haar
„volmaaktheid", in staat zou geweest zijn,
de ontzetten-de moeilijkheden, die zich bij den
bouw van dergelijk geweldig g schut zouden
vcerdoen, te overwinnen. Maar weldra ver
schenen authentieke foto's van de vernielde
forten in Luik en moesten de ongeloovige.
Thomassen erkennen, dat hun twijfel onge
grond was geweest.
Zeer, zeer weinig is intusschen tot heden
bekend geworden over het geschut, niette
genstaande het monster-kanon in het jaar
oorlog, dat achter ons ligt, zoowel op het
westelijk als oostelijk oorlogstooneel, nog
kortgeleden bij Ossowice en Grodno, zijn
geweldige stem heeft laten hooren. Maar het
Duitsche legerbestuur heeft dan ook alle
détails van het geschut stipt geheim weten
te houden. Wel verschenen in de illustraties
foto's, waarop een 42-cM.-kanon was afge
beeld, doch deze foto's waren, zooala de
„Norddeulscho Allgemeine Zeitung" verze
kerde, slechts „Schwindel", iets, wat wij
gaarne willen gelooven.
Van volkomen vertrouwbare zijde wor
den aan de „Tel." echter thans de yolgen-
de zeer interessante bijzonderheden over het
vermaarde geschut medegedeeld:
Voor do bediening van een 42-cM.-kanon
zijn 200 man noodig; iets, wat geen ver
wondering behoeft te wekken, wanneer men
weet, dat het monteeren van het geschut
25 a 26 uur in beslag neemt. Eer het ka-
Don gericht is, verloopt eveneens een ge-
ruimen tijd, nl. niet minder dan zes uur,
na het inschieten door andere kanonnen.
Dat het monteeren zulk een geruimen tijd
in bes'ag neemt, laat zich verklaren uit het
feit, dat hot stuk geschut uit niet minder
dan 172 dee'.en bestaat en dat het hanteeren
dór verschillende onderdeelen verre van ge
makkelijk is, blijkt reeds uit het feit, dat
een 42-cM.-kanon maar even 83.750 kilo
gram weegt, terwijl het gewicht van de
fundamentp-Iaat voor 't geschut de diepte van
8 meter heeft. Voor het transport van één
42-cM.-kanon zijn twaalf spoorwagens noo-
dig.
Over de bediening van het geschut kan het
volgende worden medegedeeld.
De manschappen, belast met het laden en
afvuren van het kanon, dragen mond-, oog-
en oorkleppen en krijgen even voor het
schot gelost wordt, bevel, om plat op den
buik te gaan liggen. Dat dit geen over
bodige veiligheidsmaatregelen z'jn, wordt
duidelijk, als men weet, dat bij het afvuren
van het kanon door den luchtdruk alle rui
ten in een omtrek van 4 K.M. springen.
Het geschut wordt op 300 meter afstand
electrisch afgevuurd. Het projectiel weegt
niet minder dan 400 Kg. en heeft de respec
tabele lengte van 1.268 meter. Het gebruik
van dergelijk geschut is echter een dure
liefhebberij, daar elk schot uit den „loop van
zeven Meter," 11.000 Mark kost.
De draagwijdte van het geschut is onge
veer te bepaleu, als men weet, dat de for
ten bij Luik van een afstand van 22.8 K.M.
uit platgeschoten zijn. De trefzekerheid is
zeer groot, n.l. tot op eon 1/2 M. nauwkeurig.
De ontzettende uitwerking1 van een pro
jectiel van 42 cM.k heeft men leeren ken
nen uit de foto van het lot puin geschoten
fort Loucin, bij Luik, en wordt nog beter
geïllustreerd door het feit, dat b(j het eerste
schot, dat uit een 42-cM.-kanon gelost weid,
1700 man viel, terwijl het tweede schot aan
2400 man het leven kóstte.
Om den val der Belgische vestingen te
bewerkstelligen, hebben de Duitschers van
hun „dicke Bertha's" niet veel gebruik be
hoeven te maken. Op Namen en Maubeuge
zijn nl. slechts twee schoten gelost en op
Huy één.
Er is wel eens beweerd, dat de Franschen
er in geslaagd waren zich van een 42-cM.-
kanon meester te maken, doch officieel is
dit verblijdende nieuws nimmer bevestigd.
Zulks zou trouwens slechts door verrassing
kunnen geschieden, daar onder het funda
ment van het kanon een hoeveelheid dyna
miet wordt gelegd met het doel, om, zoodra
er gevaar dreigt, dat het stuk geschut in
handen van den vijand valt, het in de lucht
te laten vliegen.
Wie voor de stinkbommen
waarschuwen.
Een medewerker van ,,Le Nord Mari
time", van Duinkerk©, heeft een gesprek
gehad met een Engelsch soldaat, die van
't front terugkeerde. De Tommy had het
ook over do stinkbommen, 'tvreeselijk
wapen der Duitschers.
„Dikwijls", vertelde hij „kondigen de
vogels ons de aanvallen met de stikgassen
aan.
Vóór de reuk der rookwolken tot aan de
loopgraven komt, verlaten de vogels, uit
hun slaap gewekt-, de takken, waarop ae
zitten, vliegen onrustig, onder den invloed
der gassen weg en piepen angstig. De sol
daten der geallieerden worden op deze wij
ze gewaarschuwd en nemen de noodige
maatregelen.
De Engelsche vrouwelijke dokters
en de oorlog.
In Engeland schijnt er nog in vele krin
gen een vooroordeel tegen vrouwelijk©
dokters te bestaan. De oorlog helpt dat
uit do wereld. Wij hebben vroeger ai eens
gemeld, dat vele vrouwen nu de praktijk
waarnemen van mannelijke dokters, die
naar het front zijn gegaan. Het zijn er een
zevenduizend, lezen wij nu, die bij het le
ger zijn. In verscheiden Londensche hos
pitalen, gelijk in steedsche en platteland-
sclie praktijken, hebben de vrouwen de
mannen vervangen. Het zal niet lang meer
duren, schrijft een groot Engelsch blad, of
uit nood zal men aan de hospitalen ook
vrouwen benoemen tot bezoekend genoes-
of heelkundige, welken xpost tot nog toe
alleen mannen bekleedden. Als een teeken
des tijds wordt genoemd, dat het departe
ment van oorlog dr. Garrebb Anderson en
dr. Flora Murray heeft opgedragen t© Lon
den een militair hospitaal van 550 bedden
in te richten. De h&elo Btaf van dat hos
pitaal bestaat uit vrouwen. Er is nu ook
groote toeloop naar de medische hooge-
eeholen voor vrouwen.
Oe belegering van Ossowiec.
Generaal-majoor Brjosovsky, de com
mandant van de vesting Ossowiec, heeft
een verslag aan den tsaar uitgebracht no
pens de verdediging van do vesting. Daar
in wordt o. m. gezegd, dat de Duitschers
op 7 Augustus een aanval deden, nadat zij
van te voren 600 ballons met verstikkend
gas op de vesting hadden geworpen. De
troepen van het garnizoen worden bijna al
len vergiftigd en slechts door een boven-
menschelijko inspanning slaagden zij er in
om, door hun officieren aangevuurd, den
vijand met de bajonet terug to drijven. Op
9 Augustus bereidden de Duitschers een
nieuwen aanval voor, waarbij zij een dub
bele hoeveelheid van het doodende gas ge
bruikten. Het garnizoen was thans uitgeput
en bijkans niet tot een krachtsinspanning
in staat. Toen werd er bevel gegeven de ves
ting te ontruimen, nadat ze met den grond
gelijk gemaakt was.
Fransche legeraanvoerders.
De „Parijsoh© oorrespondent van do
Zwitser soke „Telegrapheai Union" meldt
dat ©r gewichtige wijzigingen in het Fran
sche opperbevel ophanden zijn. Generaal
Lyautey, de resident-generaal in Marokko,
zal naar Frankrijk terugkomen om een be
langrijk commando op zioh te nemen. Ge
neraal Fooh wordt chef vain den grooten ge
neral en staf. Generaal Pau krijgt waar-
sohijnlijk een commando van gewicht. De
bevelhebbers van Belfort en Verdun zul
len van plaats verwisselen. En voorte zul
len verscheidene generaals, die wegens huil
leeftijd waren gepensioneerd, in actieven
dienst worden hersteld.
Strijd tusschen een Franschen en een
Duitschen torpedojager.
De „Moniteur de la Flotte" bevat een
verslag van een gevecht bij Ostende, tus-
sohen een Franschen en een Duitechen tor
pedojager, waarbij do laatste gezonken is.
Toen het echip in de verte waargenomen
werd, verkeerde do Fransche kapitein even
in twijfel over do nationaliteit van den tor
pedojager. Er werden sagtnalen gegeven,
die met kanonschoten beantwoord werden.
Do kapitein zet zijn verhaal als volgt
yoort
Wij waren op ongeveer een mijl afstand,
toen er bevel werd gegeven, bet vuur te
openen, maar de vijand had zwaarder ge
schut dan wij. Kogels uit machine-geweren
begonnen om ons heen te suizen, maar na
een kwartier verminderde het vuur van
den vijand, die zoo snel mogelijk in wes
telijke richting naar Ostende voer. Wij zet
ten er ook gang in on bleven doorvuren.
Toen het Duitsche schip niet meer dan
divizor 1 meter weg was, zagen, wij het. zin
ken. t vuurde nog, hoewel gebrekkig.
Onze -oo: te lanoeerbuis schoot toen een
torpedo af. Et volgde een ontploffing, het
water spoot hoog op, en in twee minuten
was alles voorbij.
Hef congres van de Engelsche
vakverenigingen.
Het congres van de Engelsche vakvereeni.
gingen is te Bristol geopend. Er wordt meer
dan gewone belangstelling gewekt door dit
congres. "Verscheidene belangrijke kwesties
betreffende de arbeidersbeweging en den
oorlog staan op de agenda.
Er werd medegedeeld, dat de Belgischo
arbeiders groeten en dank hadden gezonden
voor do hulp, verleend aan de Belgische ar
beiders, die voor de vrijheid en de rechten
dor volkeren strijden.
Bij het inleiden van de vraagstukken in
verband met den oorlog merkte Siddon op
dat het een onomstootelijk© waarheid was,
dat de democratie haar vuurproef doorstond
en dat de kwesties, die zich voordeden, den
staat tot in zijn grondvesten zourlen beroe-
ron. Hij vertrouwde op de instemming van
het grootste deel van het congres, wanneer
hij den wreed getroffen Bc'gischen kame
raden de uiting bracht van zijn oprechte
sympathie en, indien dit nog noodig was,
do verzekering van ons voornemen, dat hun
eens zoo schoon land aan het Belgische volk
teruggegeven moet zijn, voordat wij het
zwaard neerleggen. De spreker zeide ervan
overtuigd te zijn, dat de strijd op leven en
dood gevoerd wordt tusschen twee stelsels,
die niet samen kunnen gaan. Het. doel van
dezen oorlog was do vernietiging van het
agressief militarisme.
De Vrcdesgeruchten.
Do Romeinscho correspondent dor „Daily
Tel." heeft inlichtingen ingewonnen naar Öe
beweerle vredeszending, waarmede de Pau£
kardinaal Gibbons zou hebben belast. Hem
is gebleken, dat de Paus onkundig is V5&
elk initiatief, dat de kardinaal mocht hebbek
genomen. De Paus wacht de gelegenheid
af om nieuwe stappen te deen, wanneer hot
oogenblik zal zijn gekomen. Thans zou eJko
stap voorbarig zijn.
.Volgens den Tel ."-correspondent acht de
Paus een Amerikaan sclie poging tot bemid
deling op dit oogenblik ook minder ge-
wenscht, daar de betrekkingen tusschen de
.Vereenigde Staten en Duitschland niet gun
stig zijn en de heel© politiek van de Ver.
Staten naar de entente schijnt uit te gaaii.
Volgens den Paus kan bemiddeling alleen
worden aangeboden door regeeringen, "die
in geen enkel opzicht in verstandhouding
staan tot oorlogvoerenden, zooals Zwitser
land, Spanje en wellicht de Skandinavisch^
landen. Wanneer echter do tijd is geko
men, zal de Paus goen aansluiting trachten
te zoeken bij wereldlijke staten. Als hoofd
der christenheid, zal hij zijn stem blijven
verheffen voor den vrede, en het zal zoo
veel te beter zijn, indien sommige onzijdige
landen hem steunen.
In tegenspraak met hot in het buiten
land verspreide bericht van do „Chicago;
Tribune", dat Duitschland op verlangen van
den Keizer, president Wilson om vredes
bemiddeling heeft verzocht en bereid zo\i
zrjn, vredesvoorwaarden te aanvaarden, die
O.a. inhielden: ontruiming van België to
gen afstand van Belgisch Congo, ontrui
ming van Frankrijk tegen afstand vaji
Fransch Afrika en afstand van 'i groots fe
deel van Koerland aan Duitschland, ver
neemt W.olffs bureau te bovoegder plaatse,;
dat het bericht van az verzonnen is.
De „Corriere d' Italia" verklaart gemach
tigd te zrjn tot de mededeelmg, dat de PauB
noch een brief, noch een boodschap ov©S
vrede aan president Wilson heeft gezonden.
Behalve bij de "bestijging van den pause-
1 ijken stoel hooft de Paus nimmer een brief
aan den President der Vereenigde Staten
gericht
Op de vredesgeruchten, die de Duitschers
in Amerika verspreiden, wordt te ParpS
geen acht geslagen. Het Fransche volk is
besloten den oorlog door to zetten tot een
volkomen overwinning is bevochten.
Een Amerikaan over dc Engelsche Vloot,
De bekende Amerika&nsche schrijver Fre
derick Palmer verhaalt het Amerikoansche
pu6liek over een interessant bezoek, aan de
Britsche vloot gedurende de afgeloopen
week. Het bleek, dat de vloot sedert het uit-
breken van den oorlog enorm verbeterd eijt
versterkt was. Hij zag droogdokken, welk©
gedurende den oorlog voor de grootistè
dreadnoughts gebouwd waren. Kaarten wer
den hem getoond, waarop de verliezen der
Duitscho onderzeebootcn en de plaatsen,
waar onderzeebooten waren aangevallen,
waren aangegeven. Do resultaten waren ge
rangschikt onder de hoofden „buitgemaakt",-
„gezonkon" en „vermoedelijk gezonken"..
Hij vroeg aan officieren, hoe die verliezen
waren veroorzaakt en zij antwoordden:
Soms werden de duikbooten geramd, soms
door kanonvuur of door ontploffingen tot
zinken gebracht. Ook op andere wijze, waar-
ovor zij zich niet konden uitlaten, gingen
duikbooten verloren. Palmer zegt, dat de
Engelschen door 2300 trawlers, mijnvegers en
hulpkruisers de blokkade van het Kanaal tot
aan Ierland handhaven. De reservisten leg
gen een buitengewonen ijver aan den dag.
Voorts woonde de schrijver schietoefenin
gen van de slagschepen en kruisers bij. La-
tor zag hij de groote vloot in uitstekend©
formatie liggon. 't Was een onmetelijk veld
van grijze figurenlinie na lime van dread
noughts. Zelfs de van de Dardanellen terug
gekeerde Queen Elisabeth" scheen klein in
vergelijking met de „Inflexible", het vlag-
goschip van de overwinning bij de Falklands-
eilanden. Lichte kruisors keerden juist van
een tocht in de Noordzee terugwatervlieg
tuigen, welke boven de schepen zweefden,
behoorden thuis op een beroemd stoomschip
uit do Atlantische vaart. Admiraal Jcllïcoe
krijgt draadloos onmiddellijk bericht, wan
neer een Duitsche onderzeeboot in een of an
der deel der Briteche wateren in zicht komt.
De gezondheidstoestand der matrozen is
uitstekend. De officieren zeidenWanneer
de Duitsche vloot ooit een kans op succes
had, dan moet 't in 't begin van den oorlog
geweest zijn. De Britsche vloot wordt thans
elke maand sterker. De methoden tot be
scherming tegen a'anvallen van onderzeeboo
ten en tot vernietiging dezer vaartuigen zijo
enorm verbeterd. De vloot thans gereed
om slag to leveren, zoodra de patrouillevaar
tuigen den vijand signaleeren.
