N\ 17026
Maandag SO Augustine.
Tweecï© jOlaxl. A0, 1915.
Tweede Kamer.
Binnenband.
Gemengd Nieuws.
LEIDSCH
DAGBLAD
ONZE TELEFOONNUMMERS :i
Voor Administratie-aangelegenheden,
dus voor Advertentie-orders, voor,
Abonnementen, Ad resve ran Je ringen,
enz.
1 E I O S C' li DAGBLAD 17 5
Voor de Redactie, voor het Nieuws,
is het Nr.
LEIDSCH DAGBLAD 1507
Tijdelijks nadere vooriiening betref
fende hei Eedsvraagstuk,
Bij de Tweede Kamer is ingekomen het
volgende nieuwe wetsontwerp tot tijdelijke
nadere voorziening betreffende het eeds
vraagstuk.
Artikel 1. In elk geval, waarin een wet
telijk voorschrift het afleggen, hetzij van een
eed, hetzij naar de wijze der godsdienstige
gezindheid van een eed of een belofte of
bevestiging vordert ,of daaraan rechtsgevol
gen verbindt, is een ieder, ook indien hij
niet tol een godsdienstige gezin Iheid behoort,
verplicht den eed af te leggen.
Artikel 2. Een belofte of bevestiging
wordt echter afgelegd, indien de te beëedigen
persoon hem het afleggen van eeden ver
biedt.
Artikel 3. Een belofte of bevestiging wordt
mede afgelegd, indien de te beëedigen per
soon bij de beëediging verklaart, togen het
afleggen van eedeu gewichtige gemoedsbe
zwaren te gevoelen.
Artikel 4. Indien het wettelijk voorschrift,
als in artikel 1 bedoeld, betrekking heeft op
de aanvaarding van eenig openbaar ambt
van eenig openbare betrekking, waardigheid
of bediening, Yan eenig beroep of van eei igen
meer duurzamen werkkring, als die ran
voogden of curators, zal de te beëedigen
persoon de vrije keuze hebben tusschen den
eed en de belofte of bevestiging.
Artikel 5. In wettelijke voorschriften wordt
onder eed begrepen de belofte, welke krach
tens deze wet voor een eed in de plaats
/reedt.
Overgangsbepaling. Be eeden, vóór het in
werking-treden dezer wet afgelegd door per
sonen, die niet tot een godsdienstige gezind
heid behooren, worden geacht te zijn afge
legd op wettige wijze.
Slotbepaling. Deze wet treedt in werking
op den dag, volgende op dien haver afkon
diging; zjj is van kracht tot 1 Januari 1919.
Aan de toelichting is net volgende ont-
eend:
Na de herhaaldelijk en met grooten na
druk gegeven verklaringen, dat in het be
lang der rechtsorde de thans bestaande
noodtoestand niet mag bestendigd blijven,
behoeft het geen nadere toelichting, dat de
Regeering na de verwerping door de Eerste
Kamer van het wetsontwerp tot nadere re
geling van het eedsvraagstuk deze zaak niet
kan laten rusten. Integendeel. Het scheen
een onafwijsbare plicht met grooten spoed
een nieuwe poging te doen, ora in den nood
te voorzien.
De Regeering; heeft nu gemeend in de
tegenwoordige tijdsomstandigheden en bjj
het diepgaande meeningsverschil, bij de be
handeling van het eerste ontwerp aan den
dag getreden, een regeling te moeten voor
stellen, waarbij, zonder dat het belang der
rechtsorde wordt geschaad, met de togen
■lat ontwerp gerezen bezwaren wordt reke
ning gehouden.
Te dien einde draagt het nieuwe ontwerp
een uitgesproken tijdelijk karakter, en Is de
toetsing door den rechter omtrent de op
rechtheid der verklaring van het bestaan
van gemoedsbezwaren vervallen; anderzijds
tehter is gehandhaafd het beginsel, dat de
gemoedsbezwaren van hen, die niet en van
hen, die wel tot een kerkgenootschap be
hooren, gelijkelijk worden geëerbiedigd.
Wordt dit ontwerp tot wet verheven, dan
zal het vaststaan, dat vóór 1 Januari 1919
het eedsvraagstuk opnieuw zal worden aan
do orde gesteld. Op dien dag zal deze wet
vervallen. Indien alsdan niet een nieuwe
wet zal zijn tot stand gekomen, zal de thans
bestaande noodtoestand opnieuw in het
leven zijn getreden. Ongetwijfeld zal geen
Regeering hiervoor de verantwoordelijkheid
op zich nemen. Aldus bestaat de zekerheid,
■lat binnen enkele jaren het eedsvraagstuk
opnieuw do aandacht van den wetgever zal
vragen.
Hoe do eindregeiing ben slotte worden zal,
hierop loopt deze tijdelijke voorziening niet
vooruit. Eenerzijds zal ongetwijfeld de
ervaring, die uit de toepassing dezer tijde
lijke voorziening blijken zal, van groot be-
iang zjjn bjj de beoordeel ing, in welken zin
de eindoplossing zal vallen; anderzijds zul
len zrj, die oir. principieel® gronden een
andere oplossing van het eedsvraagstuk
wenschen, in geenerlei opzicht dan gebonden
zijn, wanneer zj} thans hun medewerking
verieenen aan iiet tot-stand-komen dezer
tijdelijke voorziening tot opheffing van den
noodtoestand.
Voorgesteld wordt thans, dat (behalve ten
aanzien van hen, wier godsdienstige gezind
heid de eedsaflegging verbiedt) de volgende
regeling tijdelijk zal gelden; een ieder moet
■ten eed afleggen, doen op de verklaring, dat
tegen het afleggen van ©eden gewichtige ge
moedsbezwaren bg hem bestaan, zal voor den
ta beëedigen persoon in plaats van den eed
de belofte komen. Do rechter zal in geener
lei onderzoek in verband met dezo vorklaë
ring mogen treden. Niet alleen zal hierdoor
de ta beëedigen persoon gevrijwaard zjjn
togen ieder „inquisitoriaal" oaderzoek, n;aar
bovendien zal de rechter zalf hierdoor ont
slagen worden van een plicht, die zrj het
ook naar de meening dor regoering ten on
rechte door menigeen to zwaar voor hem
werd geacht,
De Regeering is overtuigd, dat de gods
dienstige ernst van de groots meerderheid
onzer bevolking, deze er van zal weerhouden
gemoedsbezwaren tegen eedsaflegging voor
te wenden. In deze opvatting zijn zjj ver
sterkt door de omstandigheid, dat, voor
zoover de tot nu toe verkregen gegevens
strekken, in Engeland, waar een dergelijke
regeling geldt als bij dit onderwerp wordt
voorgesteld, het opwerpen yan aan gods
dienstig geloof ontleende gemoedsbezwaren
van grooto zeldzaamheid is.
Op grond van die overtuiging, meent de
Regeering derhalve, zonder groot bezwaar
voor de rechtsorde bij deze tijdeljjke regeling
welke metterdaad een belangrijk verschil
n:et het stolsel van vrije keuz9 oplevert, af
stand to kunnen doen van het rechterlijk
tc ttsingsrecht.
Bij de nieuwe regeling, die uiterlijk in
het jaar 1918 zal moeten tot stand komen,
zal do ervaring hebben kunnen leeren, of
inderdaad het toctsingsreclit is kunnen ge
mist worden, dan wel het gemis daarvan
door den rechter als ernstig 13 gevoeld.
Zcodra de ervaring mocht loeren, dat de
thans voorgestelde regeling niet aan de
eisrhen der rechtsorde voldoet, zal onge
twijfeld de Regeering niet nalaten, reeds
vóór het afloopen van den uitersten tormijn
het eedsvraagstuk opnieuw ter hand to
nemen. De Regeering zal, indien dit wets
ontwerp tot wet verhoven wordt, dan ook
niet in gebreke blijven over de werking van
de ontworpen regeling reed3 spoedig en op
gezette tjjden een opzettelijk onderzoek In
te stellen.
Nog zij opgemerkt, dat, in verband met
het wegvallen van den waarborg van hel
tcetsingsrecht, in do artikelen 1 en 3 nog
des ta duidelijker is uitgedrukt, hoe ook dit
wetsontwerp vooropstelt de v-e r p 1 i c h t i n g
tot het afleggen van den eed; opdat een
ieder, die 'oj de toepassing dezer wet betrek
ken zal zijn, ten volle doordrongen zij van
het feit, dat d eze wet, behoudens bepaalde-
ljk ontschreven uitzonderingen, den eed vor
dert en dat het stelsel vin vrije keuze in
de wet geenszins is neergelegd.
Men schrijft aan het „Hbl." i
Zaterdag had in de bestuurskamer van de
Rijksverzekeringsbank oen afscheid plaats.
Mr. Macalester Loup, wien met ingang van
1 Sopt. eervol ontslag is verleend als voor
zitter \an het Bankbeetuur kwam de hand
tot afscheid reiken.
Mot het oog op de omstandigheden, waar
door de heer Macalester Loup zich genoopt
zag zich aan zijn ambt te onttrekken, rede
nen an gezondheid, zou er geen afscheids
woord van wien dan ook, tot hem worden ge
richt. Het was een 3tille groet, die hem
werd gebracht door hoofdambtenaren tot en
met den commiesrang en namens de onder
scheidene organisaties van groepen uit heb
groot getal der te Amsterdam ingedeelde
ambtenaren en beambten.
Uit aller krachtigon handdruk sprak leed
wezen wegens het heengaan van den man,
die steeds met ijzeren wil de wet zoo con
sciëntieus mogelijk wist uit te voeren.
Mr. R. Macalester Loup werd 6 Juni 1901
benoemd tot de functie, die hij thans moet
neerleggen. Vóór dien was hij sedert 1393
hoofdredacteur van „Het Vaderland'', welke
betrokking hij bekleedde na eenige jaren
van arbeid als economisch en financieel re
dacteur van de „N. R. Gt.''
De ICamer van Koophandel te Haarlem
heeft aan den Gemeenteraad oen adres ge
richt, waarin met aandrang wordt aanbevo
len over te gaan tot den aanleg van oen
3poorweghaven aan het Noordor-Spaarne.
„Wil Haarlem niet voorgoed achteruit ge
steld worden bij andere meer vooruitstreven
de gemeenten" zoo wordt gezegd „en
het getij dus niet zien verloopen dan behoo
ren bijtijds de bakens te worden verzet. Dat
onze gemeente geschikt wordt geacht voor
industrieele doeleinden bewijzen de vele fa
brieken waaronder zeer belangrijke, aan
beide zijden van het Noorder-Spaarne ver
rozen, alsook de onderscheidene aanvragen
om industrie-terreinen, die in den laataten
tijd bij 't gemeentebestuur zijn ingekomen":
Woensdag a.s. worden de aanhangige plan
nen in den Raad behandeld.
H. M. de Koningin cn Z.K.H. de Prins
waren Zondagochtend te 3 uren in de Kloos
terkerk onder gehoor van do. Vermeer.
H. M. de Koningin-Moeder woonde de
Zondagvoormiddag-godsdienstoefening bij in
do Regentesselcerk, alwaar dr. Den Hertog
voorganger was.
Naar liet ,,U. D." verneemt, zal de
heer A, H. Laseur, wethouder voor Open
bare Werken dor gemeente Utrecht, als zoo
danig geen nieuw mandaat moer aanvaarden.
Gezondheidsredenen noopten den heer La
seur dit besluit, te nemen1; hem is geruimen
tijd rust voorgoschreven.
De gedenkda-g van Groningens ontzet
23 Augustus, had ook nu weinig het ka
rakter van een feestdag. Slechts de ge
bruikelijke korte baandraverij werd ge
houden; de overige punten van heb jaar-
lijksoh programma van de Vereeniging
voor Volksvermaken vervielen.
Het plan voor het stadhuis te Rot
terdam heeft een kleine wijziging onder
gaan. In verband met een opmerking van
de Koningin, zijn in den voorgevel de
drie kleine balkons boven den hoofdin
gang in één groot balkon veranderd.
C,Rott. Nwbl.").
De gewone audiëntie van den Minister
van Oorlog zal Donderdag 2 September niet
plaats hebben.
Te Arnhem heeft, onder voorzitterschap
van den heer O. W. Visser, uit. Amster
dam, j.l. Zaterdag do algemeene vergade
ring plaats gehad ran den Bond van Klerken
bij 's Rijks belastingen.
Na een zeer uitgebreide discussie werd
een resolutie aangenomen, luidende:
De bond, enz., overwegende, dat de in
Hoofdstuk VTI B der Staatsbegrooting voor
1915 voorgestelde salarisverhoogingen voor
de particuliere en rijksklerken der directe
belastingen, invoerrechten en accijnzen moe
ten worden beschouwd als te gelden voor
normale omstandigheden; dat intusschen de
maatschappelijke toestand zoodanig is ge
wijzigd, dat wanneer deze bedragen in 1916
volledig worden toegekend, nog slechts ge
deeltelijk wordt tegemoet gekomen aan de
noodzakelijke behoeften; gelet op de om
standigheid, dat de economische toestand
des lands zich herstelt; spreekt als haar mee
ning uit, dat althans op de begrooting voor
1916 toekenning der gelden uitgetrokken
op do begrooting voor 1915 als een drin
gende noodzakelijkheid moet worden be
schouwd
Vervolgens kwamen eenige voorstellen tot
wijziging van de statuten aan de orde.
De Haagsche Raad verleende, naar
men weet, aan het schoolhoofd, den heer
Ka-non, eervol ontslag wegens het bereiken
van den 65-jarigen leeftijd. Alhoewel het
ontslag gegeven was met 1 Augustus 1.1.,
hebben Ged. Staten nog geen uitspraak
gedaan in Jen een of anderen zin.
In afwachting van hun beschikking heb
ben nu B. cn W., naar ,,De Schoolbode"
meldt, den datum \an ontslag niet met
één of twee maanden opgeschoven, doch
den heer Kanon ongevraagd verlof ver
leend.
B. en W. hebben daarmee te kennen
gegeven, dat zij in elk geval aan Jen
ontslagene de leiding van de school ont
nomen willen zien, aldus heb vermoeden
wekkende, dat er, behalve het bereiken
van den 65-jarigen leeftijd, nog een an
dere reden of redenen zijn voor het ver
leend ontslag.
Hoog Militair Gereohishof.
Door het Hoog Mliitair Gerechtshof werd
uitspraak gedaan in de zaak tegen den 26-
jarigaa S. P. de H., geboren" te Leiden,
milicien-soldaat der infanterie, die door den
kr^g^raad in Den Haag was veroorde-eld tot
een jaar miiltairfc gevangenisstraf, in te «aan
op 12 April 1915, ter zake, dat hjj te Lei-
de n op 22 Maart 1915, op de openbare
straat, den Ouden Rijn, opzettelijk zijn meer
dere in "rang, den milicien-sergeant K., die
hem wilde arresteeren, daar beklaagde wei
gerde te salueeren, met een ijzeren staaf
niet kracht een slag op diens rechterarm
heeft toegebracht.
Wtf gaven 'reeds verslag van hot in deze
zaak gehouden pleidooi, waarbpj mr. M. Men-
dels, advocaat te Amsterdam, voor beklaag
de optredende, concludeerde tot diens vrij
spraak, subsidiair het opleggen eener lich
tere straf, en de advocaat-fiscaal voor Hr.
Ms. zee- en landmacht, de bevestiging van
het vonnis Vroeg.
Bp' die gelegenheid werd beklaagde, die
gedetineerd was in het huis van bewaring
te Utrecht, ©p verzoek van mr. Mendels door
het Hof bij hand tas ting uit zijn arrest ont
slagen.
Het Bof verklaarde Ipet wettig en over
tuigend bewijs van beklaagdes schuld aan
hft hem ten laste gelegde wettig en over
tuigend bewezen, aoch oordeelde de hem
daarvoor opgelegde straf te zwaar, fcerwpjl
•ook de tjjd, door beklaagde voorloopig in
vc-rzekerde bewaring doorgebracht, niet vol
doende, in aftrek is gebracht. In zooverre
opnieuw rechtdoende, veroordeelde het Hof
den beklaagde 'tob vier pnaanden en twintig
dagen militaire gevangenisstraf en bracht
het door beklaagde ondergane voorarrest
in mindering van den 2den April 1915 af.
In de zaak tegen den 27-jarigen A. E. B.,
geboren te Genat, milicien-soldaat der infan
terie, die door den krijgsraad te Arnhem
was vrijgesproken van het te Leiden op
27 Dec. 1914 opzettelijk vervalschen van zijn
verlofpas. (Beklaagde had den duur van zijn
verlofpas verlengd, ten einde aan het sta
tion te Leidon een spoorkaartje te kunnen
koop en) verklaarde het Hof beklaagde schul
dig aan het hem ten laste gelegde en ver
oordeelde hem deswege tob een dag militaire
detentie, aangezien hij, blijkens zijn straf
register en straflijst, steeds van een uit
muntend gedrag is geweest
De heer J. Hof en e oh tg on o o t e,
te Nieuw-Amstercktm., hopen op 1 Septem
ber het zelcfeame voorrecht te herdenken,
dat zij 65 jaar gehuwd zijn. Heb echtpaar
heeft 118 kinderen, behuwd-, klein- en aoh-
t erkkdn'bin deren
Volgens de thans in werking
getreden politdeveroïdciting in Velsen is de
verkoop van rookartikelen aan kinderen
van leerplichtigen leefijd verboden.
A o h t e r 1 ij k e toestanden. De
berichtgever van het „Hbld." te IJmuiden
sohrijft
Dezer dagen kwam ons een ge val ter oore,
waaruit blijkt, dat onze plaats, de groot
ste vissokerijbaven van het continent en een
belangrijke scheepvaart/haven, in sommige
opzichten nog zeer achterlijk is,
Mon heeft hier namelijk van gemeente
wege nog niet eens een eigen lijkenhuisje
en hangt daarbij af va-n de welwillendheid
der directie van de algemeene (particuliere)
begraafplaats, diie toestaat, dat hier aange
brachte lijken tijdelijk in het huisje op ge
noemde begraafplaats worden neergelegd.
Onlangs is het gebeurd, dat een hier aan
gebracht lijk niet op de begraafplaats kon
worden gebracht, omdat de doodgraver
uit wandelen waa. Ten einde raad zette men
toen de kisfc maar achteraf in heb kreupel
hout neer en als bewaking een polt-ie-
a.gent er bij.
Wij hebben ter bevoegder plaatse naar de
waarheid van deze mededeeling geïnfor
meerd, waar men niet alleen de waarheid
bevestigde, doch er aan toevoegde, dat-, als
er in de buitenhaven een lijk gevonden
wordt, de politie bij den een of anderen
vletberman 1 eentje-buur moefc spelen om
een vlet te krijgen tob vervoer van het lijk.
Men schrijft uit den Gelder-
schen achterhoek aan „Do N. Ct."
In eenige jaren is hier niet zoo'n over
vloed van appelen en peren geweest als dit
jaar. De vroegrijpe vruchten worden door
de landbouwers voor 1$ k 2 cents per pond
verkocht. Die vruchten zijn echter niet duur
zaam. Ook de prijzen van boontjes zijn goed-
kooper dan andere jaren. Alleen de groente-
verkoopers houden deze nog hoog in sprijs.
Ondertusschen behoeft in deze streek geen
bezorgdheid te bestaan voor inmaakgroen-
ten. Het gunstige weer der laatste dagen
werkt daartoe zeker mee.
De bijenhouders zijn echter niet bijzonder
tevreden. OLchoon de heide mooi bloeit, be
vat de bloesem weinig honig, zoodat de kor
ven niet in gewicht toenemen.
Op dePrinsessegracht, tege n-
over het Malieveld te 's-Gravenhage, had
Zaterdag een botsing plaats tusschen twee
automobielen. Een particuliere auto, die
een familie naar het Staatsspoorstation ver
voerde en achter een motorwagen van lijn 9
reed, kwam plotseling van achter de tram
vandaan, toen een militaire auto van tegen
overgestelde zijde aankwam. De twee auto's
botsten tegen elkaar met zulk een kracht,
dat de particuliere auto zwaar werd be
schadigd. Ook de militaire auto en do tram
beliepen schade. Een in den taxi-auto zit
tende dame werd door glasscherven in het
gelaat gewond. Het tramverkeer op de lij
nen 9 en 5 had door het ongeval vrij lang
durige vertraging.
Eenbewoner vaneenpandaan
de Elandstraat in Don Haag heeft bij de
politie aangifte gedaan van een mishande
ling, welke in of bij zijn woning op hem zou
zijn gepleegd door zijn, in een woning aan
de Voldersgraoht verblijf houdende dochter.
Na het vertrok van dio doohter werd op een
raamkozijn van zijn woning gevonden eon
soort „bom", welke, naar hij vermoedde,
door die dochter daar was geplaatst en
welke later ontplofte, evenwel zonder ern
stige gevolgenalloen werd eenige mate
rieel© schade aangericht.
Te Harderwijk is de geïnter-
neerde Belgische adjudant-onderofficier Ju
les Sterckx bij het baden in zee verdronken.
Een gendarme vond zijn lijk drijvende bij de
z.g. Groentje-, waar de zee zeer ondiep is,
tot op een paar honderd meter van de kust.
Het vermoeden ligt voor de hand, dat de
man zich tc ver gewaagd heeft. De ongeluk
kige laat een vrouw en eenige kinderen, die
nog te Antwerpen vertoeven, achter.
Zaterdagmiddag ontsp o or
de te Overveen bij het rangeeren van een
goederentrein een der wagens, doordat een
wissel niet geheel vrij was. Er ontstond een
belangrijke vertraging in het spoorwegver
keer, doordat over slechts één spoor kon
worden gereden. Na een uur was hot. spoor
vrijgemaakt.
Op het smalle gedeelte van den
Raam weg, in Den Haag, waar, vooral
's Zondags, gewoonlijk een druk verkeer is
van wandelaars, wielrijders en rijtuigen,
beeft gistermiddag weer een aanrijding
plaats gehad met de stoomtram.
Een ongeveer 30-jarige wielrijder, mr. A.
H., advocaat aldaar, wilde uitwijken voor
eêniige rumoerige personen of wel voor
©enige ruiters, die daar ook passeerden, en
rood toen dicht bij do stoomfcramrails, ter
wijl juist een stoomtram aankwam, welke
hem aanreed, waardoor hij viel, aan het
hoofd verwond geraakte en een beenbreuk
bekwam.
De heer H. is per auto van den gemeen
telijken geneeskundigen dienst naar het zie
kenhuis overgebraolvt,
Motor-ongeluk. Men iheldf
uit Naarden! Een motor-fiets, waarop twee
personen gezeten waren, kwam in botsing
ïr.et de stoomtram.
Het ongeval had plaats op het gevaar
lijke kruispunt van Wee drukke verkeers
wegen van den Laarderstraatweg en den
Brediusweg op de grens van Bussuni. De
lieeren Van Eeghen en Van Hall kwamen
'3 ochtends op de motorfiets uit het Bre-.
diusbosch, de Gooische stoomtram kram ran
Naarden. Door hun motor hebben zjj zeker
de tram niet gehoord, terwijl bosch op de
hoogo wallen het uitzicht belemmert. Geen
kans ziende links af te gaan den .straatweg
op naar Laren, stuurde de berijder den
motor schuinslinks de trambaan over, veilig
neg de tram voorbp. Daar stiet de motor
achter de kiosk tegen een boomstam, met
het gevolg, dat de adelborst F. N. van Hall
van den pakketdrager onder de tram viel.
De linkerbovenarm werd hem afgereden. Na
6en voorloopig verband van dr. Bgvoet, werd
de 20-jarige adelborst naar het militair
hospitaal te Naarden vervoerd en van daar
later naar het militair hospitaal te Amster
dam overgebracht, waar hij overleed*
In het belang van do veiligheid staan er
twee groote spiegels op de hoeken aan de
zijde tegenovergesteld aan de trambaan.
Komt men van Buss urn, dan heeft men kans
in die spiegels naderende voertuigen waar
te nemen, van den boschkant komende heeft
men echter aan deze spiegels niets.
Een kerkhotel, Amerika,
het land van nieuwigheden, heeft in de
kerkelijke wereld weer iets nieuws. Men
doet daar allerlei om het volk in de kerk
to lokken; omdat de godsdienstzin vermin
dert, zint men op middelen, om het volle tot
kerk'gaan te bewegen. 'Het allernieuwste heeft
de Methodist-Episcopale Kerk te Los An
gelos onlangs ingevoerd.
De kerk bevat een gehoorzaal, ontvang
kamers, olubkamers, bewaarschool en oen.
hotel voor mannen. Het hotel is met de
frootste nauwgezetheid ingericht. Op de
er de verdieping is een ontvangkamer voor
vrounen; daar bevinden zich ook de club
kamers. Hier wordt alles gedaan om den
jongedochters, vooral die in de stad onbe
kend zijn, een huiselijke omgeving te schen
ken. De keuken is voor de vrouwen der
gemeente; ook mogen de vrouwen en jon
gedochters, die niet tot de gem. behooren
er op bepaalde tijden komen, om zich war
me s; Jjzen of drank te bereiden. Eveneens
is er gelegenheid voor een middagslaapje.
De zorg voor dienstmeisjes, die onverzorgd
in de groote stad aankomen en nog geen
tehuis hebben, is «opgedragen aan de meisjes*
der gemeente, die steeds bij de aankomst'
der treinen aan de stations aanwezig zgn'
ora haar terecht te helpen, en zoo moge
lijk werk voor haar te zoeken. Op de tweede
verdieping heeft men een soortgelijke zaal
Voor jonge mannen, 's Zondagsmiddags wor
den 'da kamers voor de meisjes geopend,;
wordt haar de noodige pntsp-anning ver
schaft en eten verstrekt, _als zij voor den
avonddienst in de kerk wenschen te bleven.;
De ouders komen met al hun kinderen in;
de kerk. De kleinen worden in de kinder
kamer opgepast en voor zoover zij er vat
baar voor zSn, wordt hun het een en an
der Verteld; aie van 9 tot 15 jaar gaan naar
de kinderkerk, waar naar hun bevatting ge
preekt wordt
(„De Baznjn/').
Een honderdjarige a 1 e,
In de Rotterdamsohe Diergaarde staat ©pj
het oogenblik 'de victoria-serre een agave!
americana, of z.g. „honderdjarige alöo in'
vollen bloei.
De wjjd getakt© pluim met haar groen»
grle bloemen en gele meeldraden, steed#
door een drom van insecten omzwermd, le
vert een eigenaardig gezicht op en vertoont
wel een heel eigen karakter.
De hcoge ouderdom, dien de plant in het
noordelijk klimaat bereikt vóór ze de tot
bloei noodige ontwikkeling bezit> heeft haan
den haam wan „honderdjarige" bezorgd,
welke uitdrukking men niet al te letterlek)
moet opvatten; in haar vaderland bloeit ze
al op 10- of 15-jarigen leeftijd, om nü
den bloei evenals hier af te sterven.
Ofschoon de plant reeds in 1640 werd
ingevoerd, noemt men ze nog steeds ver
keerd. Het geslacht alöe behoort tot de lelie-
achtigen, de agaves behooren tot dezelfde
familie als de amaryllissen. i
Men meldt uit Br ie 11e aan
,,De Maasb.":
B\jna had zich op de Brielsche Maas weder
om hetzelfde treurspel afgespeeld met de
defensiesloep als de vorige maal, doch op
eenigszins andere wjjze.
Vrijdagavond ging de defensiesloep om
streeks 9 u. halftij voor anker nabij't Molen
haventje. De sloep bevond zich boven een
steenen berm en zat, wijl het water vallende
was, spoedig omhoog. Zaterdagmorgen om
streeks vier uren met den vloed zou ze vlot
gekomen zgn, indien er nieb drie h vieri
gaten met heb omhoog varen in de kiel
van de sloep waren geslagen.
Van de vjjf manschappen, die zich in de
sloep bevonden, sprongen twee over boord
en bereikten zwemmende den kant; de drie
overigen sprongen in een vlefc en namen het
zinkeudo 'defensievaartuig op sleeptouw en^__
kwamen behouden in de Brielsche haven aan.
Gelukkig was het weer zeer gunstig; e«
was niet de minste wand en de maan begun
stigde met haar licht het werk.
