Nederland en ile Oorlog.
17026
Maandag SO Angiistus.
Eerste Blad»
h«. 1915.
(Deze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Eon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Feuilleton.
Officieels Kennisgevingen.
UIT ONS LAND.
ingezonden.
1
DA&BLAD
PRIJS DER AD VERTENTIEN i
Van 18 regela 1.05. Iedere regel meer f 0.17L Kleine advertentiên
^an 30 woorden 40 Oents contant; elk tiental woorden meer 10 Oente.
Voor het inoaeaeoren wordt f 0.05 berekend. Bewijsnummer 6 Oents.
PRIJS DEZER COURANT:
..Voor Leiden per 3 maanden ƒ1,30; per wee).. I
Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per weelt.
Franco per post
0,09.
0.10.
1,06
Met het nieuwe groote Feuilleton
wordt begonnen in ons Blad van
1 Sept. a, s.
GEMEENTELIJKE
INK03I STEN BEL A STIN G
Burgemeester en Wethouders van
Leiden brengen in herinnering, dat op
den 31en Aug. n.s. de 2c termijn vervalt
van de Gemeentelijke Inkomstenbelasting,
dienst 1915, en dat alzoo op den lon Sep
tember d.a.v. minstens twee zesde ge
deelten van den aanslag moeter zijn
voldaan.
Zij noodigen mitsdien hela ^hebbenden
uit om, ter voorkoming van vcrvolgings-
kosten tot de betaling van het verschul
digde ten kantore van den Gemeente
ontvanger over te gaan.
Tevens worden de belastingschuldigen
er op gewezen, dat, tengevolge van het
aanhouden der bijzondere tijdsomstandig
heden, ook dit jaar door de gemeente vele
buitengewone uitgaven moeten worden
gedaan. Aangezien de gemeentekas hier
toe niet altijd toereikend zal zijn, zullen
grootcre sommen voor kasgeld moeten
worden opgenomen. Teneinde deze on-
noodige kosten zooveel mogelijk te voor
komen, worden de belastingschuldigen
verzocht hun belastingpcnni.igen stipt op
tijd te betalen.
Ei verdient bovendien aanbeveling om,
zoo mogelijk, den gebeden aanslag of ten
minste dc helft daarvan te voldoen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
N. C. DE GIJSEI.AAR
Burgemeester.
TAN STRIJEN,
Secretaris.
Leiden, 'den 30sten Augustus 1915.
TERSTREKKING
VAN BROODKAARTEN.
'K°den is een. aanvang gemaakt met de
vc-/ending der broodkaarten der zeven ie
eer" Deze broodkaarten worden geldig
op Vrijdag 3 September. Op ddenzelfden
d-vtuta werden de oude broodkaarten on
gel. en moeten alsdan ten spoedigste,
«doch in elk geval voor Zaterdag 4 Sep
tember des avonds 9 uur, worden terug
bezorgd op het bioodbureau, Visch-
markt 18.
Aan personen, die hiin oude broodkaar
ten niet, of te laat terugbezorgen, kunnen
geen nieuwe kaarten meer worden ver
strekt.
Het is verboden, bakkers, bro- ^depot
houders of br< odventers. met de Terugbe
zorging der broodkaarten t.r belasten.
De Directeur van het L_- •"•bureau,
Dr. J. J. TAN ECK.
Leiden, 30 Augustus 1915.
MAXIMUM-KA A SPR IJ ZEN.
De Burgemeester der gf.u..onti "eiden
brengt ter kennis van de ingezetenen
dat de maximum-kaasprijzcr tor-r bin-
nenlandsch verbruik, behalve oor roem
en lunchkaas en kaas bereil ouder rab
binaal toezicht, gedurende dc maand
September 1915 zijn bepaald ais volgt
p. -v.G. p. 50 K G.
.Yoor volvette Goudsclic Meikaas
met Eijksmerk f 0.6l'/i f 47.—
Voor volvett-o Goudsolio Meikaas 0.60 45.—
Voor volvotto jongo Gondscho
on Edammer kaas m. Itijksmerlc' 0.57% 42
Voor volvette jonge Goudsclic
kaas0.5j 40.—
Voor jongo Edammer kaas ('0+) 0.55 39.—
Gondscho kaas (40 0.50 33.—
Voor Edammer en "töudscho
kaas (30 0.42'.'. 33.—
Voor Edammer en Gondscho
kaae (20 0.37J4 28.—
Voor rua^ere Edammer en
Goudsoho kaas 0.27% 18.—
Voor Loidsoho en Delflsche
komijnekaas 0.50 38.—
Voor F-*-- o nagelkaas O.ok 21.—
Onder kaas gemerkt 40 30 of
20 -y wordt kaas verstaan, welke respec
tievelijk 40 pGt. of meer, 30 pCfc. of meer
of 20 pCt. cf meer vet in de droge stof
bevat.
Bij verkoop aan detailhandelaren kan
2 boven den maximumprijs voor verkoop
in hot groot in rekening worden gebracht,
indien de hoeveelheden ten hoogste 50 K.G.
Ver zending en per week aan den/elfden
bedrogge*».
Bij verkoop per ons moet ook naar bo
venstaande prijzen, zouder eenigc verhoo-
ging, worden gerekend.
De winkeliers zijn verplicht nieuwe lijs
ten, houdende de maximumprijzen, op van
den openbaren weg af duidelijk zicht
bare plaats op te hangen en opgehangen
te houden. De lijsten zijn verkrijgbaar
ten staclhuize, Kamer No. 10.
Bij overtreding zal de Onteigeningswet
worden toegepast.
De Burgemeester voornoemd,
N. C. DE GIJSELAAR.
Leiden, 30 Augustus 1915.
DIRECTE BELASTINGEN.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
algemccnc kennis, dat aan den Ontvanger
der Directe Belastingen is ter hand gesteld
het kohier der Personeel© belasting No. 13
van don dienst 1915, executoir verklaard
den 26en Aug. j.l. en herinnert voorts den
belanghebbenden aan hun verplichting om
den aanslag op den bij de Wet bepaalden
vo.ö te voldoen.
De Burgemeester voornoemd,
N. C. DE GIJSELAAR.
Leiden, 30 Augustus 1915.
LEIDEN, 30 AUGUSTUS.
Onderoffieiers-Ycrccniging
„Door Vriendschap Yereenigd".
Bovengenoemde Vereniging heeft eeni-
ge feestelijkheden op touw gezet, op goed
weer berekend, om haar leden en gasten
wat genoegen te verschaffen en hun tevens
den verjaardag van H. M. de Koningin
niet te doen vergeten.
Gisteravond werd met die feestelijkheden
begonnen. Het voornemen bestond een
concert te geven op bet verlichte Burcht-
terroin, dat ruimte biedt voor 3500 per
sonen. Het weer, de stortregen, verhin
derde echter aan dit voornemen gevolg te
geven. Daarom behielp men zich met
,,De Graanbeurs". Dit behelpen viel ech-
tr kolossaal mee: de ruimte bleek vol
doende; de met bloemen versierde tafel
tjes en de stoelen waren gezellig gerang
schikt om het podium, die een andere
plaats had bekomen dan gewoonlijk. En
zoo waren spoedig allen al heel goed ge
humeurd, nog voordat de uitvoering een
aanvang nam.
De concertgevers hebben er voor ge
zorgd, dat deze avond een hoogst aange
name werd en dat allen bij maneschijn
en sterrengeflonker zeer voldaan huis
waarts keerden.
Zang en muziek klonken in dc zaal dan
ook uitstekend.
Mej. Cla-sina van Starrenburg, sopraan-
zangeres, Den Haagde heeren Bram van
der Stap, bariton, Delft; Henk van We
zel, violoncellist, Rotterdam, e-n Anton
Limb ach, pianist, Delft, hebbn de aanwe
zigen veel goeds te hooren gegeven, hetzij
als solisten, hetzij bij samenzang en sa
menspel.
De heor Yan der Stap zong ook het nieu
we „Feestlied 31 Augustus" van J. P. J.
Wierts, dat morgen door eenige Vereeni-
gingen in Den Haag der Koningin zal
worden toegezongen.
Morgennamiddag hoopt de Vereeniging
een boottocht over de Meren te houden
met een salonboot der „Volharding" en
morgenavond een feest met bal na te ge
ven m „De Graanbeurs".
Mej. N. de Nooy, alhier, is benoemd
tot tijdelijk onderwijzeres aan de open
bare lagere school te Leiderdorp.
Op Koninginneverjaardag zat 's avonds
in dc Pieterskerk alhier een openbare
dank- en bedestond gehouden worden.
In Den Haag is voor boekhouden
M. O. (schoolakte) geslaagd mej. E. No
tenboom, alhier.
In de Stedelijke Werkinrichting zijn
van 22 Aug. tot 28 Aug. opgenomen 268
volwassen personen en 78 kinderen
totaal 346 personen.
Do kapelmeester van het stafmuziek
korps van het vierde reg. inf. alhier, de
heer W. van Erp, zal 1 Oct. a.s. den mili
tairen dienst verlaten.
Naar het ,.Hbld." meldt heeft een sla
ger uit Leiden Vrijdag bij de politie te Am
sterdam aangifte gedaan, dat hij eenige
maanden geleden door een Amsterdamsch
advocaat is opgelicht voor 7500. De advo
caat zou gezegd hebben, dat hij een erfenis
te goed had, terwijl later bleek, dat dit niet
hc': geval was.
Een vermoedelijk te zwaar met grind
grinden vaartuig, geraakte heden tweemaal
aan den grnod vast in het water van het
Sleenseiiuur, eerst bij de brug van het Gan
getje, daarna bq die aan de Garenmarkt.
Het loswerken kostte veel t^d en lcrachtrin-
sjwming.
DIT ONZE STAD.
STEUNCOMITÉ LEIDEN.
Oorlogstoestand 1914,
In de afgeloopen week meld
den zich om steun aan. 4 pers.
Maakt met het totaal der
vorige week ad K A 3226
Totaal.
3230 pers.
Tot 21 Aug. waren behandeld 2462 aanvr.
In de afgeloopen week kwa
men in behandeling 2
Totaal. 2464 aanvr.
Buitendien waren op eerste
aanvrage afgewezen 716 pers.
In de afgeloopen week 3
Totaal. 719 pers.
Thans v. orden nog ondersteund
175 personen.
INWISSELING VAN BROODKAARTEN.
De directie van het broodbureau verzoekt
ons de aandacht van houders van broodkaar
ten te vestigen op de officieelo kennisgeving
in dit blad voornamelijk wat betreft den ter
mijn van inlevering van ongeldig geworden
broodkaarten.
De bepaling, dat broodkaarten die na Za
terdag inkomen, niet zullen worden ver
nieuwd, zal ditmaal strong worden gehand
haafd.
ECONOMISCHE TOESTAND.
De commissaris der koningin in Zuid-Hol
land heeft tot de burgemeesters in die pro
vincie hot volgende gerichtNu de oorlogs
toestand een jaar heeft geduurd, zou ik
gaarne een overzicht verkrijgen van den
economischen toestand in uwe gemeente en
do vooruitzichten voor den a.s. Winter. Ik
heb derhalve de eer u uit te noodigen mij
uw indrukken, voor zooveel uw gemeente
betreffende mede te doelen, te weten, be
schouwingen over de landbouw, tuinbouw,
veeteelt en eventueel oen of meer belang
rijke takkeen van nijverheid, den toestand
en de vooruitzichten v. d. winteT aan te
geven, evenzoo ten aanzien van den stand
van loon en, den omvang der werkloosheid
en de prijzen der eerst levensbehoeften.
HET BLOEMBOLLENBBDRIJF.
Niettegenstaande het bloembollenbedrijf in
1914 door den oorlog zoo gedrukt werd.
bedroeg toch nog, volgens de ,,N. R. Ct.
de uitvoer 2 1,893,000 K G., tegen 21,997,000
K.G. in 1913. Deze cijfers mogeri echter1
nog niet voor financieel© resultaten als
maatstaf genomen worden. In de eerste
plaats was het gewas in 1914 veel zwaar
der dan jn 1913 en ten tweede zijn groote
Voorraden leverbare bollen naar de veilingen
in het buitenland gezonden. Toch bleek "aan
het einde van het oorlogsjaar, dat de toe
stand niet zoo donker was als het zich in
Üen beginne liet aanzien.
GRAAN- EN MEELHANDELAREN.
Zaterdag werd te Utrecht in „Hotel de
1'Europe" een drukbezochte vergadering
gehouden van don Nederlandischen Bond
van graan- en meelhandelaren. Deze ver
gadering werd gehouden tot het verkie
zen van een nieuw bestuur, bestaande uib
elf loden, en tot vaststelling van het oon-
cept-adres aan dc regeering, waarvan de
inhoud later zal worden gepubliceerd.
Do vergadering werd o.a. bijgewoond
door den rcohtkundiigen adviseur van die
„Korenbeurs" te Amsterdam.
MELK VOORZIENING.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft Zaterdag een bijeenkomst ge
houden met vertegenwoordigers vap de voor
naamste fabrieken van gecondenseerde melk
en eenige andere personen uit het zuivel
bedrijf, teneinde een besproking te houden
en zoo mogelijk maatregelen to treffen, die
kunnen leiden tor voorkoming van hoogere
melkprijzen.
Op voorstel van den minister hebben de
aanwezigen een commissie benoemd, die zoo
spoedig mogelijk omtrent dit onderwerp een
rapport zal uitbrengen.
MAATREGELEN TEGEN SMOKKELEN.
Ter bestrijding van den smokkelhandel
worden thans langs de Duitsohe grens in het
Ven on de Milsbeek, onder de gemeente
Otter sum, door de militairen diepe grep
pels gegraven en breede prikkeldraadver
sperringen aangelc-gd, waarna bij de te
genwoordige zeer verscherpte bewaking
liet smokkelen geheel onmogelijk ral wor
den'.
FOURAGÈNOOD.
Te Amsterdam heeft een vergadering
plaats gehad, uitgeschreven door het bestuur
van den Nederlahclschen Schouderbond, van
stalhouders, sleepers- en andere bedrijfs-
paardenrïoucTers, ter bespreking van den fou-
ra genood.
De voorzitter, de heer W. J. Voorthuysen
uit Zwolle, wees er ot> do tijdsomstan
digheden het dringend noodzakelijk maken,
dat iets gedaan wordt tegen de verhooging
der fourageprijzen; in het stalhouders- en
sleepersbedrijf zijn thans noodtoestanden ge
schapen. Op verschillende adressen betref-
fendo de hooge fourageprijzen, aan den mi
nister gezonden, is nog geen antwoord ont
vangen.
H< t doel dezer bijeenkomst was, zeide spr.,
gezamenlijk maatregelen te beramen om in
den toestand verbetering te bfengen. De mi
nister heeft de ontvangen requesten gesteld
in handen van een commissie voor Voeding
van Mensch en Dier. Deze commissie doet
echter, sedert haar installatie niets meer
van zich hooren. De voorzitter betreurde
het, dat in deze commissie geen enkele slee-
perspatroon of stalhouder zitting heeft.
De afgevaardigde van de sleepe'.spatroons-
organisatie te Rotterdam, de heer De Koe,
las daarna een verzoekschrift voor, door zijn
organisatie opgesteld, om aan den minister
to worden verzonden. Het is onderteekend
dcor bezitters van ruim 3000 paarden. Er
wordt in gevraagd maximum-prijzen vast te
stellen voor fourage. Hij stelde voor, (dat
a'.le aanwezigen ter vergadering het request
zouden medeonderteekenen. Hij zou dan het
rf quest persoonljjk den minister willen aan
bieden en het daar toelichten.
De secretaris van den Stalhoudersbond
deelde daarop mede, dat reeds een request
ols boven bedoeld, aan den minister was
verzonden. Dit request was door £000 stal
houders onderteekend.
De sleeperspatroonsorganisatie Rot'erdam
bleef aandringen op een persoonlijke con
ferentie met den minister.
Na nog eenige besprekingen werd beslo
ten een telegram met aanvrage tot een con
ferentie aan den minister te zenden. In dit
tc-legram wordt den minister verzocht direct
m te grijpen om te voorkomen, dat de stal
houders en sleepers door onvoldoende voe
ding der paarden hun bedrijf zullen zien
te gronde gaan.
Voor het geval deze audiëntie wordt toe
gestaan, zal een commissie van 5 leden
naar .den minister gaan.
UITVOER VAN PAARDEN.
Men schrijft uit Winterswijk aan het
„Hbld."
Maandag zal dan eindelijk do tang ver
wachte gelegenheid aangeboden worden, tot
uitvoer van paarden beneden 20 maanden.
Do poardenhandelaars hadden reeds lang
reikhalzend naar dit tijdstip uitgezien,
doch blijkbaar waren de veredsohte maatre
gelen nog niet geheel in orde, om het ver
lof eerder to kunnen geven. Er is overi
gens in den laatsten tijd ontzaglijk veel
aangekocht. Wij hoorden zelfs van een han
delaar, die er 2000 stuks in voorkoop had.
Do prijzen zijn voortdurend in de hoogte
gegaan, niettegenstaande in de laatste da
gen het gerucht liep, dat men in Duitsch-
land op het oogenblïk minder betaalt als
gevolg van het groot aantal paarden, dat
in Rusland buit gemaakt was.
Om zich een denkbeeld te vormen van de
enorme prijsopdrijving noemen we slechts
de prijzen, die op do jongste Hengelosche
paardenmarkt besteed werden. Daar be
taalde men voor veulens, d/io vroeger niet
meer dan ƒ150 deden, tot f 425 en voor U-
jarige paarden zelfs 725 of bijna driemaal
zooveel als an normale tijden.
Zaterdag zijn alleen te Tiel, tien wag
gons paarden geladen, bestemd voor
Duitschland.
DE VELDPREDIKER Ps. TALMA.
Het bericht omtrent het ontslag nemen
floer ds. A. S. Talma als veldprediker be
vestigend. voegt de „Tel." daaraan toe, dat
de heer Talma op last van zijn geneesheer
gedurende de eerstvolgende weken absolute
rust moet nemen. De patiënt is in hooge
mate overspannen en moet het bed houden.
SPIONNAGE?
EEN ONTVLUCHT BELGISCH
OFFIOIER OVER DE DUITSCHE
GEVANGENKAMPEN.
Dozer dagen vertoefde te Vlieringen oen
Belgisch artillerie-officier, die reeds in het
begin van den oorlog door de Duitschera
krijgsgevangenen was gemaakt, en wien het
vorige week gebukt was uit Duitschland
te ontvluchten. De behandeling in die
krijgsgevangenkampen is zeer streng en de
bewaking scherp, daar bijna dagelijfcsöhe
pogingen tot ontvluchting voorkomen. Do
bewakingstroepen zijn reeal oude land-
sformers of in den oorlog verminkte Duit-
schers, die aan het front niet meer te ge
bruiken zijn. De meeste klachten betroffen
het eten, de soep was blijkbaar van aard
appelschillen gekookt, het brood smaakte
zuur, gevolg van een speciale bereiding
waardoor het wekenlang goed blijft, vloesch
kreeg men heel zelden. Dikwijls gingen
groote troepen krijgsgevangenen naar
Oost-Pruisen tot het horstellen van wegen
enz., die bij de invasie der Russen verwoest
waren.
Fransche en Belgische krijgsgevangenen
werden als regel beter dan de Engelsche
behandeld. Met de eersten heeft rren mede
lijden, omdat zij door hun regeeringen mis
leid zijn, zoo de Duitschers zeggen. De En-
golschen worden cahter als huurlingen be
schouwd die rich verkoopen om Duitsch
land te vernietigen. De ontvluchte officier
is naar Engeland vertrokken om zich weer
bij het Belgische legc-r te voegen.
EEN DUITSOHE VLIEGMACHINE
GEDAALD.
Men meldt uit Venlo d.d. 28 Augustus:
Hedenmorgen te ongeveer 11 uur daal
de nabij Albertushof, aan den Yeldenscbe-
weg, een Duitseh vliegtuig (tweedekker),
waarin twee Duitsohe officieren waren ge
zeten.
Toen de vliegeniers, door aangeloopen
boeren medegedeeld, bemerkten, dat zij
zich op Nederlandsch grondgebied bevon
den, wilde zij weder opstijgen, hetwelk door
toegeschoten grenswachten werd verboden.
Volgons hun mededeeling waren zij van
plan naar Wesel te gaan, dooh waren do
boers kwijtgeraakt.
Beide officieren werden per auto naar
den garnizoons-commandant overgebracht.
Ten rinde door don r'echter-eommis.-:a.ris
te worden gehoord, aangezien zij beschul
digd worden van Spionnage, bevinden zich
thans in het huis van bewaring te Rotter
dam de heeren Van.D., en D., boiden corres
pondenten van Engelsche bladen te Rotter
dam, de eerste eon stadgenoot., de tweede
een Engelschman. Do verdenking bestaak
dat er foto's en teekeningen gemaakt zijn
langs de kust. (Rott. Nwbl.")
VERPLEGERS EN DE LANDSTORM.
Het hoofdbestuur der Nedorknckebe
Vorplegers-Va'kverecniging, zond een adres
aan den minister van Binnecnlandsohc Za
ken met hot verzoek, verplegers met of zon
der vaste aanstelling, die tot den land
storm worden opgeroepen, niet te ontslaan
en Voor zoover ontslag is verleend, dit als
nog ongedaan te maken.
Het VoorsteLSytsma in den Raad.
Mijnheer de Redacteur!
Vergun mij een kleine plaatsruimte in Uw
blad naar aanleiding van het ingezonden
sink van den lieer Bomli in Uw blad van
Zaterdag 28 Augustus.
De heer Bomli schijnt zich nogal geërgerd
te hebben over het woord van hn'de, door
ïnijl gezegd in de Raadsvergadering van jl.
Donderdag.
Het \vü mij tech voorkomen, dat een
woord van hulde èu aan de Regeering èn
aan onzen Voorzitter toch wel op zijn plaats
is. Om hier echter een juist oordeel over te
vellen, moet men den gedachtengang na
gaan, waarin dit woord werd gesproken.
Het was hiertoe beter, dat de heer Bomli
het stenografisch verslag van de vergadering
had afgewacht, dan had hq beter oordeel
kunnen vellen.
Wat het laatste gedeelte betreft omtrent
do "brandstoffen-voorziening, wil ik den heer
Bomli verwijzen naar hot antwoord, ontvan
gen oi' IS Aug. door he-t Centra al-bes tuur.
van den R.-K. Volksbond, naar aanleiding
van een door hem gezonden adres aan den
Minister van Landbouw, Nijverheid en Han
del inzake de brandstoffenvoorziening en 'te
.«zen in de „Volksbanier", van 26 Aug.
Minheer de Redacteur, mijn hartelijkert
dank voor de plaatsing en ik ral op deze
zaak niet meer terugkomen. i
C. J. VAN TOL.
In de Tram KatwijkLeiden.
Geachte Redactie!
Mag ik u een onaangenaam Voorval ver
halen?
Bij een 'dor na middag-trams Katwijk
Leiden, van Zaterdag 2S dezer, was het open
middengedeelte bezet o.a. door eenige mili
tairen.
Blijkbaar had één hunner de onachtzaam
heid of lompheid een meerdere, die even
eens op dat middengedeelte stond, op de
teenen te trappen; althans op een gegcveil
oogc-nblik kon men hooren hoe dien mili
tair, onder heftig gevloek zijn onhebbelijk
heid werd verweten, waarna hem, eveneens
onder gevloek, gelast werd van "den wagen
te gaan.
De militair voldeed daaraan en de rust
keerde weder. Het is geen prettig gevoel,
wanneer men op die teenen wordt getrapty
docli dit gebeurt meer in de tram. En is dit
nu een r eden om zoo de zelfbeheersching t-e
verliezen, dat men 'n mindere in 't openhaal!
gaat uitvloeken, tot ergernis van medepassa
giers! ij
TrampaSsagier»
Leiden, 29 Aug. 1915. 11
