Nederland en de Oorlog. N*. 17022 "Woensdag J35 Augnstais. A0. 1915. <§eze ^ourant v/ordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Qfficieele Kennisgevingen. U8T 0N8 LAND. LEIBSCH DAG-BLAD PKIJS DER ADYEBTENÏÏENs Van 10 rsgel» /"1.05. Iedere regel meer /0.17i. Kleine advertent!iin fan 30 woorden 40 Oente oontant; elk tiental woorden meer 10 Cents. Voor het incasseeren wordt ƒ0.05 berekend. Bewijsnummer 6 Cents. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden por 3 maanden ƒ1.30; per week. I f 0.09. Baiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. 0.10. Franco per post t 1.65 GEMEENTELIJKE INKOMSTENBELASTING. Burgemeester cn Wethouders van Leiden breugen in herinnering, dat op den 31en Aug. a.s. de 2c termijn vervalt van do Gemeentelijke Inkomstenbelasting, dienst 1915, cn dat alzoo op den len Sep tember d.a.v. minstens twee zesde ge deelten van den aanslag moeten zijn voldaan. Zij noodigen mitsdien belanghebbenden nit om, ter voorkoming van vervolgings- kosten tot de betaling van het verschul digde ten kantore van den Gemeente ontvanger oier te gaan. Tevens worden de belastingschuldigen er op gewezen, dat, tengevolge van het aanhouden der bijzondere tijdsomstandig heden, ook dit jaar door do gemeente vele buitengewoue uitgaven moeten worden gedaan. Aangezien de gemeentekas hier toe niet altijd toereikend zal zijn, zullen grootcrc sommen voor kasgeld moeten worden opgenomen. Teneinde deze on- noodige kosten zooveel mogelijk te voor komen, worden de belastingschuldigen verzocht hun bclastingpenniagcn stipt op tijd te betalen. Het verdient bovendien aanbeveling om, zoo mogelijk, dcu gehcelcii aanslag of ten minste do helft daarvan te voldoen. Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. O. DE GIJSELA AR Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, den 25*»» Augustus 1915. AFSLUITING PASSACE MORSCHSINCEL. Burgemeester en Wethouders van Loldon brengen ter algomoono kennis, dat het gedeelte Van den Morschsingel, gelogen tusschon do Heyn- elusstraat en den Statlonswog, wegens hot ver gokten van werkzaamheden aan de hoofdgasbuiB, op Donderdag, 26 Augustus a.s., voor het vorkoor mot rij- on voertuigen zal zijn afgesloten. Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. O. DE GIJSELAAB. Burgemeeator. VAN STRIJEN. Soorotaris, Loldon, den 25en Augustus 1915. VERGADERING van den GEMEENTERAAD VAN LEIDEN, op DONDERDAG 2G Aug. 1915, des n.m. te twee uur. Alsnog te behandelen na punt 10 der agenda i Balans en Winst- en Verliosrokening, dienst 1914, van do Stedolijke Gasfabriek. Balans on Winst- en Yerliesrokenin<* dienst 1914, Van do Stedelijke Eleotrioiteitsfabriek en do Eleotrischo Tijdaanwijzing. 9 Nog niet opgenomen onder de Ingekomen Stukken. LEIDEN, 25 AÜGÜSTÜS. De heer M. T. Klomp alhier, is in Den Haag geslaagd voor 't examen Fransch L. o. De heer F. Vreede, alhier, komt voor op do aanbeveling voor tijdelijk locraar in het Fransch a-an de H. B. S. met 3-jarigen cursus in d>e Raamstraat in Den Haag. Do Ambachtsschool alhier heeft weer de inschrijving voor nieuwe leerlingen ge opend. Gisteravond had ter hoogte van „Ami- citia" een bejaard heer de onvoorzichtig heid onder het rijden uit de tram te sprin gen, met het gevolg, dat hij met het hoofd op de treeplank terecht kwam, waardoor een bloedende wond werd veroorzaakt. Na in het politieposthuis te zgn opgeknapt, kon hjj verder zijn weg te voet vervolgen. GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS. 8tadstimmorwerf. Tolephoon No. 127. Geopend: 'smorgens van 9—12 en des middags van 2—6 uur. AANVRAAG VAN WERKZOEKENDEN. 3 Kantoorbedienden, 19 Timmerlieden. 12 Motse- 3 Steenhouwers, 3 Stucadoors, 4 Opperlieden, 1 Voeger, 2 Schilders, 1 Gond- cn Zilversmid, 2 Stokers, 2 Smeaon, 4 Bankwerkers, 1 Loodgieter, 14 Typografen, 1 Banketbakkers jongen. 4 Grond werkers, i Ziekenoppasser, 1 Motorschippor, 1 Loopjongen, 13 Loopknechten, 12 losse Werklie- uon. i Bloemist, 1 Verpleegster, 9 Werksters, Naaisters, 4 Wasohvrouwon, 1 Brelter, 2 Huls- •fcoudstera. UIT ONZE STAD. LEIDSCHE BESTUUBDERSBOXD. Opgave van de week van 914. Augustus. Totaal Ledental 1716, Workloozo Leden18 Aantal kinderen be neden de 16 jaar 21 Loonverlies per week f 238.69 Vergoeding v. d. Patroon f, van hot Steuncomité 2.75 Uitkeering werkloozenkas 86.— -rr-87.7a Loonverlies per reek f 160.94 CedooltollJU werkloo- 2® leden 213 Aantal minder work- uron por week 2975 Aantal kinderen be neden de 16 jaar 73f. Loonverlies per week f 367.05 Vergoeding v. d. Patroon f van hot Stounoomité 9.85 Uitkeering werkloozenkas 188.62 198.37 Loonvorlies per week 168.69 Aantal onder do wapenen 263 x) Aantal kindoren be neden de 16 Jaar 289 Loonverlies por week 3239.05 Vergoeding v. d. Patroon f 291.02s vrn het Rijk 993.15 Stounoomité 12.90 1297.07s Loonverlies per week -1941.975 Totaal loonvorlies per rr week, waarbij betrok ken 495 loden f 2261.60s Dit getal wordt govormd doori Gehuwden cn kostwinners, welke vorgosding ontvangen120 Werkzaam bij Gemeente. Rijk en Spoorweg- Maatsohappijen 36 Ongehuwdcn, welke geen vergoeding en geen loon ontvangen 107 ttolaal... 263 BRANDSTOFFEN VOOR DE LEIDSCHE ARBEIDERSBEVOLKING. Aan den Raad dezer gemeente is door de heeren P. Heemskerk, P. J. Bomli en T. Elkerbout, vertegenwoordigende „het Comi té uil de Leidscke Vakcentrales": de Leid- sche Bestuurdersbond, de afd. Leiden van den R.-K. Volksbond en den Christelgken Besturenbond, een adres gericht, waarin zq zeggen, dat hek naar hun meening, met het «Sg op de komende wintermaanden, noodig is, dat zulke maatregelen worden getrof fen, waardoor de Leidsche arbeidersbevol king zich in de a.s. wintermaanden tegen normale prezen van brandstoffen zal kun nen voorzien; dat zjj meenen, dat de door de Stedebfrke Lichtfabrieken geproduceerde gascokes en parelcokea zich voor beschikbaarstelling te gen normale prezen uitstekend leenen; dat de tegenwoordige prijzen van 'deze gascokes en parelcokes gaan, boven het be reik van de groote massa der Leidsche Ar beidersbevolking. Van meening, dat het alleszins gewenscht ia, dat de gemeente de Gemeentelijke Licht fabrieken in staat stelt, de gascokes en parel- cokes tegen normale prijzen tor beschikking van de Leidsche Arbeidersbevolking te stél len. verzoeken zij den Raad een bedrag ter beschikking der Lichtfabrieken te stellen, waardoor mogeljjk wordt gemaakt, dat de Lr idsche arbeidersbevolking en daarmede ge- lijkgestelden de gascokes en de parelcokes op een door B. en W. vast te stellen voet kunnen bekomen tegen prijzen, welke niet beoger zijn dan die, welke in normale tijden aan de Lichtfabrieken geldende waren. In do Memorie ran Toelichting bij dit adres, zeggen adressanten o.m., dat het geen betoog behoeft, dat thans alles behoort te worden in bet werk gesteld, om de Leidsche arbeidersbevolking het leven, vooral in de a.s. wintermaanden, zoo draaglijk mogelijk te maken. Naast het omlaag brengen van de prijzen der levensmiddelen, behèwrt er ook voor gezorgd te worden, dat de Leidsche arbeiders tegen lageren prpjs aan brandstoffen kun nen komen. Was in normale tijden het loon al nau welijks toereikend om in do eenvoudigste beb/vefte te voorzien, in de tegenwoordige omstandigheden blijven te veel behoeften on vervuld. De verrrrnderde koopwaarde van liet loon moot zich op de volksvoeding wreken, wat voor de volkskracht van zeer groot nadeel moet worden geacht. Erger wordt het, als van de zeer ver minderde inkomsten in de a.s. wintermaan den, n<jg bedragen moeten worden afge- zonderd voor brandstoffen, hooger dan men ooit i? gewend geweest. Het meerdere voor de brandstoffen te besteden bediag zal zich veer op de volksvoeding wreken. Waren de prijzen der gascokes in normale tijden voor geklopte cokes £0.60 h f0.65 por H.L. en voor parelcokes f0.40 a f0.42 per H.L., nu zijn deze prijzen gestegen tot fO.Sa voor geklopte cokes en f0.65 voor parelcokes. Een prgsverbooging van een pro duct van een gemeentelijk bedrijf van [lm. 35 pCt. Zij1 meenen, dat in het belang der Leidsche arbeidersbevolking de gemeente den eisck gesteld mag worden een offer te brengen om den prijs weer tot haar normale grootte terug te brengen. Afgescheiden van 'de vraag of een prijsver- hooging ran een product een gemeentebedrijf van 35 pCt. gewettigd is een prjjsverhoo- ging, die in aeze omstandigheden ook door de financieel zwaksten onzer gemeente moet worden opgebracht, meenen zrj, dat de ge meente het de Gasfabriek moet mogelijk maken, de prijzen op bet normale peil terug te brengen. Nu moge misschien de gasfabriek in ge wone omstandigheden niet voldoende pro- duceeren om de gebeele gemeente van co kes te voorzien, zij meenen, dat wel mag worden aangenomen, dat zij, die dit eenigs- zins doen konden, reeds voor voldoenden voorraad zullen hebben gezorgd. Blijven dus over de handelaren, die de cokes van de fabriek betrekken, en zij, wier financieele omstandigheden van dien aard zijn, dat zij niet anders dan per week of per dag koo- pen wat er in het gezin noodig is. Zij pioenen dat in de gegeven omstandig heden, als de geproduceerde voorraden zulks zouden noodig maken, allereerst gelet be hoort te worden c(p de laatste groep. SMOKKELARIJ. Door de Eibergsche grenswacht zijn weer twee paarden aangehouden, die men over do grens trachtte te smokkelen. Maandag zjjn door de marechaussees op den Langendijk, nabij Roosendaal, achttien smokkelaars aangehouden, benevens 1100 klio meel en rgst. Op last van de militaire autoriteit is gisteren bij den heer Ch. S., op vermoeden van smokkelen, een permanente wachtpost voor de deur geplaatst. Gisteren zjjn weer acht smokkelaars aan gehouden en vijf personen onder verdenking van smokkelarij gearresteerd. Blikbaar met het oog op de groote smok- kelpartijen, die geregeld plaats vinden aan de "Oostgrens, en voornamelijk bestaan in pogingen tot uitvoer van meel, bloem, petro leum, enz. want in Duitschland kan men van alles gebruiken zijn de grenswachten flink versterkt met infanterie en landweer uit de Limburgsche garnizoensplaatsen. De soldaten zjjn ingekwartierd. De smokkelhan del in jpaarden schijnt een 'einde te hebben genomen; ook de grenswachten in de rayons van Eijsden en Oud-Vroonhoven zijn flink versterkt. Marechaussee, rijksambtenaren on gemeentepolitie bestrijden met de rijksamb tenaren en de soldaten zooveel mogelijk den smokkelhandel. Doch de smokkelaars zijn zóó uitgeslapen en zóó met allerlei binnen- paadjes en gangen en grensliggingen op de hoogte, dat ondanks de meest scherpe bewa king, nog heel wat naar België en Duitsch land kan worden uitgevoerd. ROGGE IN BESLAG GENOMEN. Do burgemeester van Maasbree heeft bjj een landbouwer in het gehucht Baarlo den geheelen rogge-oogst in beslag genomen. De hoeve wordt door militairen bewaakt SPIONNAGE. Voor de HaagSche rechtbank werd giste ren in een zitting met gesloten deuren be handeld de zaak van H. Dierks, Duitscher van geboorte, beklaagd van spionuage. Hij zou getracht hebben inlichtingen in te winnen omtrent bewegingen der liugelscho vloot in de Noordzee, onï deze inlichtingen aan Duitschland over to brengen. De territoriale bevelhebber in Zeeland, enz. heeft het verblgf in zjjn gebied ontzegd aan Robert Neuenhagen, koopman, geboren te Lagenberg 19 April 1859 en komende uit Goch (Duitschland), zulks wegens spioimee- ren voor Duitschland in Nederland. UITWISSELING GEWONDE KRIJGSGEVANGENEN. Wederom wisselen Duitsohland en Enge land gewond»© krijgsgevangenen uit. Ook die Engelsohen, die bij de vorige gelegen heid door het missen van dc tixdrraanslui ting achterbleven, zullen nu hun vaderland weerzien. To 5 minuten over halfdrie kwam giste ren do eerste trein met gewonden te Roo sendaal aan. De trein was zóó lang, dat hij maar juist langs het perron kon. Hij ver voerde 192 gewonden, 12 verplegers, 15 pleegzusters en 1 dokter. Gisterochtend om 4 uur was men uit Aken vertrokken. Direct bij aankomst werd door de zorgen van de afdeeling Roosendaal van het Roode Kruis, aan alle gewonden vruchten, broodjes, si garetten, chocolade enz. aangeboden. Het meerendeel der zwaar verminkten kwam van de gevechten rond Yperen en Rijssel. De moesten misten armen en beenen slechts 2 blinden merkten wij op. Allen wa ren, ondanks hun hulpbehoevendheid, blij de naar huis te kunnen gaan. Onder de gewonden waren ook enkele Oanadeezen en Britsch-Indiers. Te 3 uur vertrok de trein naar Vlisaingen, begeleid door jhr. van Loon, hoofdbestuurslid van het Roode Kruisen een 10-tal Nederlandsche ver- De tweede trein kwam om halfvier bin nen, doch vervoerde niet veel verminkten. Na eon kort oponthoud vertrok deze, na dat de gewonden op dezelfde hartelijke wij ze waren ontvangen, naar Ylissingen. Te Ylissingen werd bij aankomst van de mailboot Prinses Juliana" het promenade- dok wederom voor lazaret ingericht, tien diaconessen en een ciokter uit Don Haag maken de reis naar Engeland mede en ko men Donderdag met Deutsche gewonden terug. De afdeeling Ylissingen van het Roode Kruis had weder alle maatregelen voor het vervoer der gewonden en voor het aan bieden van ververschingen op prijzenswaar dige wijze genomen. De treinen kwamen beide op tijd te Ylissingen aan. Er waren vele bijzonder ernstige zieken bij en het transport der gewonden gaf weder eon treurigen blik op de gevolgen van de groo te monsehensl-aohting. Onder hen, die met den tweeden trein mede kwamen, heersch- te haast onbegrijpelijke vroolijkhedd. Allen waren verheugd weder het vaderland te bereiken. Zij hadden van vier tot tien maanden in krijgsgevangenschap doorge bracht in verschillende Diiitsdie kampen. Aan boord werden do zwaarst gewonden op het promenadedek, de andere bereden on- dergebraoht. Onder deze slachtoffers van den oorlog waren vier blinden, twee zonder beenen, eon officier zonder armen en ve len, die óf een arm óf een been misten. Deze Engelsche gewonden behoorden t-ot verschillende regimenten. De meesten wa ren'zwaar gewond. Wat zoowel nu als bij vorige gelegenhe den trouwens ook trof, was het vaste ver trouwen in de eindoverwinning der gealli eerden, dat hen allen bezielde en moed gaf. Heel wat werd dn korten tijd verteld. Zoo vertelde kapitein James Smith, ddo in Yperen gevangengenomen werd, dat Du.it- sohers hem togen het gelaat haddon ge stompt, toen hij gewond lag. Zijn paard, dat, eveneens gewond, naast hem lag. was met de bajonet do buik opengereten. Kor poraal Hart vertol de, dat Britsche gevan genen, op hun doortocht door Darmstadt, door 't publiek, met medewerking van do hen bewakende Duitscbo soldaten, met stokken geslagen waren. De vrijwilliger Jones, <Mo aan cle gevech ten bij La Bassóe had deelgenomen, vertel de, dat hem een been was afgesohoten. Toen hij hulpeloos neerlag, heeft een Dudtsoher hem een kogel dn 't andere been geschoten, dat onder de knie moest worden afgezet. Over 't algemeen hoorde men bittere klachten over het voedsel, vooral in de kampen. Waar de mannen in hospitalen een goede behandeling hadden ondervonden, erken den zij dit gaarne, terwijl anderen verha len deden over harden arbeid, waartoe ze gedwongen waren. Korporaal Conan deelde mede, dat in het gevangenkamp de gevangenen moesten werken van halfzeven 's morgens tot half zeven of zeven uur 's avonds, tot aan de knieën in het water met sleohts een half uur of een uur rust. Ze kregen dertig pfen nig daags. Sommige der mannen lieten vol verruk king bloemen zaen, dio te Antwerpen door een onbekend meisje door 't raam van hun wagon waren geworpen. GEVLUCHTE KRIJGSGEVANGENE. Gisteren werd door de Nederlandsche grenswacht te Denekamp een Fransch sol daat, genaamd J. Delaetre, aangehouden, die met anderen in den landbouw werkzaam gesteld, uit Duitsche krijgsgevangenschap was ontvlucht. Hij behoorde tot een wiel- rgders-korps en werd bij een transport in Noord-Frankrijk gevangengenomen. Hjj werd onder militair geleide voor den garnizoens-commandant te Rotterdam ge bracht. VERBLIJF ONTZEGD. Voor de rechtbank te Assen stond Maan dag terecht Willen August B. te Barger Oosterveen, thans gedetineerd, ter zake dat hij in strijd met een besluit van den terri- tcrialen bevelhebber in Friesland, Gronin gen en Drente, waarbij liem het verblijf bin nen de i nstaat van beleg verkeerende ge meenten was ontzegd, op 10 Juli daarin is teruggekeerd. Bekl. bekent. Het O. M. eischt 2 maanden gevangenisstraf. DE OORLOG EN DE TEXTIELNIJVERHEID, Ingevolge opdracht van de Kamer van Koophandel te Enschedé, zijn do heeren H. ter Kuile Jzn., voorzitter, en B. J. ter Kuile, lid dier Kamer, naar Londen vertrokken, ten einde in samenwerking met den heer Joost van Vollenhoven, bestuurslid der Nederl. Ovc-rzee-ïrust-Maatechappij. met de Engel- scho autoriteiten overleg te plegen betref fende een meer geregelden aanvoer van d$ grondstoffen voor do textielnijverheid. Tengevolge van oen verbetering in den toevoer van garens, heeft de firma Van Heek! Co. te Enschedé, besloten haar weverijen weer de geheele week te laten werken, met uitzondering van een enkele weverij, die waarschijnlijk slechts 5 dagen loopen zak. AANHOUDING PAARPENSMOKKELA^-.^. Terwijl dezen zich reeds op de veerpont tusschen Boxmeer cn Heijen bevonden, om de Maas overgevoerd te worden, werden Zondagnacht zes personen (twee uit Beugen en vier uit Boxmeer) met zes paarden door de marechaussees uit Box meer aangehouden. Bij do poging om nog te ontkomen werd door de marechaus sees van de vuurwa-pen en gebruik ge maakt, waardoor een paard werd doodge schoten en een der smokkelaars oen schampschot aan het ho-ofd opliep. NEDERLANDSCHE WERKLIEDEN UIT DUITSCHLAND VERWIJDERD. Honderden mannen en vrouwen uit Twenfcsehe gemeenten, werkzaam in de textielbrieken to Gronau, Nordbcrn en Rheino is, naar de „N. R. Ct." meedeelt, het werk opgezegd. Weldra zullen zeer waarschijnlijk ook de andere Nederland sche werklieden aldaar worden ontslagen. Wat dit voor sommige Nederlandsche grensgemeenten beteekont, moge hieruït blijken, dat alleen uit de gemeente Los ser ongeveer 2000 mannen en vrouwen in de textielfabrieken aan de overzijde van de grens werkzaam zijn. Te Nordhorn zijn Zaterdag j l. do aldaar wonende Neder landsche arbeiders van een 50-tal huis gezinnen ontslagen. ONZE NEUTRALITEIT. s De „Staatscourant" bevat, in verband met de tusschen Italië en Turkije uitgebroken oorlog, de verklaring van de inachtneming oijzer volstrekte onzijdigheid. UITVOER VAN VEULENS EN RUINEN. Van heden tot en met Zaterdag-morgen, mogen te Winterswijk jonge paarden wor den uitgevoerd, na ken iag door een districts», veearts. Met zekerheid kan worden medegedeeld, dat do grenzen voor den uitvoer van veu lens en van ruinen, "die den leeftijd van twintig maanden nog niet hebben bereikt, don BOsten Augustus a.s. zullen worden opengesteld. De regeling, dien uitvoer be treffende, zal in de dagbladen worden be kend gemaakt. STAAT VAN BELEG. i Bij Kon. besl. is met ingang van 21 Aug. 1915 in staat van beleg verklaard: le. Het watergebied, gelegen tusschen 53 gr. 16 min. en 53 gr. 24 min. N. Br. en 0 gr. 6 min. 30 sec. en 0 gr. 18 min. O.L., van Amsterdam. 2e. Het watergebied, gelegen tusschen 53 gr. 24 min. en 53 gr. '28 min. N. Br. en 0 gr. 36 min. en 0 gr. 46 min. 0. L. van Amsterdam. 3e>. Het watergebied tusschen 53 gr., 26 min., en 53 gr. 31 min. N. Br., 0 gr. 2 min. en 1 gr. 16 min. O.L. van Amsterdam. Do watergebieden, die, krachtens konink lijk besluit, thans ook in staat van beleg zijn verklaard, zijn die tusschen de eilanden Vlieland en Terschelling, Terschelling en Ameland en Ameland en Schiermonnikoog. STOOMSCHEPEN. STOOMVAARTMIJ. NEDERLAND. ..Banda" (uitreis) passoerde 23 Aug. Dungenessf .Koningin der Nedorlanden" arriv. £2 Aug. van Amstordam to Batavia; „Oranje" (thuisreis) passeerde 22 Aug. Gibraltar. ROTTERDAMSCHE LLOYD „Djooja" arriv. 23 Aug. van Botterdam te B<v> tavia; „Menndo" (uitreis) vertrok 23 Aug. van Port-Said; „Samarlnda" arriv. 21 Aug. van Aloxandrië te Batavia; ..Besoeki" (uitreis) pa-M eeerde 23" Aug. Dover. HOLLAND-AM ER IK A LIJN. „Amatddijk" vertrok 21 Aug van Now-OrleanÉ naar Botterdam; „Maartensdijk, van New-Orleans naar Botterdam, vortrok 22 Ang. van Norfolk; „Wosterdijk" vertrok 23 Aug. van Spezia naar Now-York; „Zijldijk", van Baltimore naar Am sterdam. passeerde 23 Aug. Scill^-: „Gorredljk" arriv. 21 Aug. van Botterdam te Now-Orlenns» „Noordam". van Botterdam naar Now-York, passeerde 23 Aug. Dungencss„Zaandijk" vors trok 24 Aug. van Botterdam naar Philadelphia. KON. HOLL. LLOYD. „Friaia" (uitreis) vortrok 22 Aug. van Bahiaf „Bljnland" (uitreis) arriv. 23 Aug. te Montevideol „Tubantia" (uitreis) vertrok 23 Aug. van Yigoj „Eemland" arriv. 23 Aug. van Amsterdam te Buenos-Ayres.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1915 | | pagina 1